PAŃSTWOWEJ SŁUŻBY HYDROLOGICZNOMETEOROLOGICZNEJ

(1)

B I U L E T Y N

PAŃSTWOWEJ SŁUŻBY HYDROLOGICZNO- METEOROLOGICZNEJ

INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY

WRZESIEŃ 2020

(2)

Biuletyn Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej

1

Redakcja biuletynu:

Wojciech Pawelec

Sławomir Wereski – redaktor naczelny

Pomiary i obserwacje, których wyniki zamieszczono w Biuletynie wykonywane są przez Państwową Służbę Hydrologiczno- Meteorologiczną IMGW-PIB.

Dane podane w Biuletynie (meteorologiczne i hydrologiczne) pochodzą z operacyjnej bazy danych i ich wartości mogą ulec zmianie po weryfikacji.

(3)

2

(4)

3

SPIS TREŚCI 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Ogólna ocena sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej we wrześniu 2020 ...

Warunki meteorologiczne ...

Warunki hydrologiczne ...

Odpływ rzeczny ...

Jeziora ...

Parowanie z powierzchni wody ...

4 5 15 22 25 31

TABELE 2.1.

3.1.

3.2.

3.3.

4.1.

5.1.

5.2.

5.3.

5.4.

6.1.

6.2.

6.3.

Charakterystyki meteorologiczne we wrześniu 2020 ...

Najwyższe dobowe sumy opadu w województwach (35 mm i wyższe) ...

Najwyższe dobowe przyrosty stanu wody (80 cm i wyższe) ...

Stacje wodowskazowe, na których stan wody we wrześniu 2020 był niższy od dotychczas

obserwowanych wartości (do roku 2019) ...

Odpływ we wrześniu 2020 w stosunku do wartości charakterystycznych z wielolecia

1951-2015 w wybranych profilach wodowskazowych ...

Morfometria i zlewnie jezior ...

Stan i temperatura wody jezior we wrześniu 2020 ...

Przezroczystość wody [m] ...

Parowanie z powierzchni jezior (wartości rzeczywiste) [mm] ...

Sumy dekadowe i miesięczne parowania z powierzchni wody (basen 20 m²) – wrzesień 2020 ...

Przybliżone wartości współczynnika [R] dla obiektów wodnych o różnej głębokości

i powierzchni do 5 km² ...

Sumy dekadowe i miesięczne parowania z powierzchni wody - ewaporometr GGI-3000 -

wrzesień 2020 ...

12 15 16

18

23 25 28 29 29 31

32

RYSUNKI 2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

2.5.

2.6.

2.7.

2.8.

2.9.

2.10.

3.1.

3.2.

3.3.

4.1.

5.1.

5.2.

6.1.

Mapa synoptyczna (1 IX 2020, godz. 12 UTC) ...

Średnia miesięczna temperatura powietrza we wrześniu 2020 ...

Odchylenie średniej miesięcznej temperatury powietrza we wrześniu 2020, w stosunku do

średniej 1981-2010 ...

Miesięczna suma opadu atmosferycznego we wrześniu 2020 ...

Anomalia miesięcznej sumy opadu atmosferycznego we wrześniu 2020, jako procent normy

wieloletniej 1981-2010 ...

Średnie dobowe i ekstremalne temperatury powietrza oraz dobowe sumy opadu

atmosferycznego we wrześniu 2020 ...

Lokalizacje wyładowań doziemnych we wrześniu 2020 ...

Wysokość opadów średnich [mm] i przebieg stanu wody [cm] dla wybranych zlewni w Polsce

we wrześniu 2020 ...

Hydrogramy stanu wody na Wiśle, Narwi i Bugu we wrześniu 2020 ...

Hydrogramy stanu wody na Odrze, Nysie Kłodzkiej i Warcie we wrześniu 2020 ...

Krzywe sumowe odpływu Wisły w Tczewie i Odry w Gozdowicach ...

Lokalizacja jezior bazowych i bilansowych służby limnologicznej ...

Natlenienie i temperatura jezior bilansowych ...

Lokalizacja stacji ewaporometrycznych ...

5 6 7 8 10

10 11

11

13 14

19 20 21 22 25 30 31

(5)

4

1. Ogólna ocena sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej we wrześniu 2020*

Wrzesień pod względem termicznym w całej Polsce przekraczał normę, a we wschodniej jej części był znacznie powyżej normy. Najwyższe odchylenie, 2,6°C powyżej normy, wystąpiło w Suwałkach i Kętrzynie, gdzie średnia miesięczna temperatura wyniosła odpowiednio: 14,6°C i 15,4°C. W górach najwyższe odchylenie, 3,0°C, wystąpiło na Kasprowym Wierchu, przy średniej miesięcznej temperaturze 7,2°C. Najwyższa średnia temperatura miesięczna, 16,1°C, wystąpiła w Zielonej Górze, a najniższa, 13,2°C, w Jeleniej Górze. Najwyższą temperaturę maksymalną, 31,1°C, zanotowano 15 IX w Słubicach, a najniższą minimalną, -0,3°C, w Jeleniej Górze, 28 IX, a w górach -1,7°C na Śnieżce, 27 IX.

Pod względem opadów wrzesień na przeważającym obszarze Polski był wilgotny i bardzo wilgotny, a miejscami w centrum, na krańcach zachodnich, południowym zachodzie, południu oraz południowym Mazowszu i Lubelszczyźnie był skrajnie wilgotny. Wrzesień był suchy lub bardzo suchy na północnym wschodzie kraju i wschodnim Pomorzu oraz lokalnie w Wielkopolsce, na wschodnim Mazowszu i Ziemi Świętokrzyskiej. Skrajnie sucho było w rejonie Półwyspu Helskiego, na Warmii i Mazurach, Suwalszczyźnie oraz miejscami na Podlasiu. Najwyższa miesięczna suma opadów, 135,7 mm, wystąpiła w Lublinie, tam też odnotowano największe przekroczenie miesięcznej normy: 221,7% normy. Najwyższa dobowa suma opadów, 55,1 mm, wystąpiła 26 IX w Lublinie, a w górach: 64,4 mm w dniu 30 IX na Hali Gąsienicowej.

We wrześniu wysokie opady odnotowano jedynie na początku (1-6 IX) i pod koniec miesiąca (24-30 IX). W wymienionych okresach na rzekach odnotowano też wysokie wzrosty stanu wody. Na Wiśle we wrześniu najczęściej występował stan wody w strefie niskiej lub na granicy wody niskiej i średniej. Odra znajdowała się na ogół w strefie wody średniej lub na granicy wody średniej i niskiej. W dorzeczu Wisły nie odnotowano przekroczeń stanu alarmowego, a w dorzeczu Odry tylko nieliczne w dniach 2 IX i 30 IX. W dorzeczu Wisły i Odry wystąpiły również przekroczenia stanu ostrzegawczego.

We wrześniu odpływ w przekrojach zamykających zlewnie Wisły (Tczew) i Odry (Gozdowice) był znacząco niższy od normy. W pozostałych przekrojach w dorzeczu Wisły odpływ był niższy od normy, a w dorzeczu Odry był zróżnicowany w stosunku do normy.

We wrześniu średni poziom wody obliczony dla wszystkich obserwowanych jezior nie zmienił się. Średnia temperatura jezior mierzona przy wodowskazach wyniosła 17,8°C i była niższa od wartości z sierpnia o 4,2°C. Średnia przezroczystość wody jezior mierzona widzialnością krążka Secchiego wyniosła 2,7 m. Parowanie z powierzchni jezior średnio dla czterech tratw ewaporometrycznych wyniosło 74 mm i było niższe niż w sierpniu o 39 mm.

We wrześniu stratyfikacja termiczna wód kontrolowanych jezior uległa osłabieniu. Średnia, dla wszystkich kontrolowanych jezior, zawartość tlenu rozpuszczonego w całym pionie pomiarowym w wodzie w ciągu miesiąca zmniejszyła się z 2,7 mgO2/dm³ do 2,5 mgO2/dm³.

Wartości parowania z basenów 20 m² mieściły się w zakresie od 50 mm w Borucinie do 72 mm w Kłodzku.

* Wartości pomiarów przytoczonych w ocenie hydrologiczno-meteorologicznej pochodzą ze stacji synoptycznych.

(6)

5

2. Warunki meteorologiczne

W dniach 1-10 IX Polska była pod wpływem niżów z rejonu Morza Norweskiego i Skandynawii, tylko początkowo znajdowała się pod wpływem niżu, który znad Węgier przemieszczał się nad Bałtyk. Obserwowano liczne układy frontów atmosferycznych.

Przejściowo, głównie na południu i zachodzie Polski, zaznaczył się wpływ klina wyżowego.

Dominowały masy powietrza pochodzenia polarno-morskiego. Zachmurzenie przeważnie było duże z większymi przejaśnieniami i rozpogodzeniami. Występowały opady deszczu oraz burze. Opady okresami miały umiarkowane i silne natężenie, lokalnie ulewne. W nocy i nad ranem miejscami tworzyły się krótkotrwałe i gęste mgły. Najwyższe dobowe sumy opadów:

58,4 mm odnotowano 2 IX w Nysie (woj. opolskie), 55,4 mm w dniu 6 IX w Kościelisku (woj.

małopolskie) i 53,7 mm - 1 IX w Walimiu (woj. dolnośląskie). Najwyższe porywy wiatru zanotowano 7 IX w Terespolu: 20 m/s oraz 4 IX na Śnieżce: 28 m/s.

Rys. 2.1. Mapa synoptyczna (1 IX 2020, godz. 12 UTC)

(7)

6

W dniach 11-15 IX nad Polską dominowały wyże znad centralnej i wschodniej Europy, jedynie przejściowo 13 IX zaznaczyła się obecność płytkiej zatoki niżowej z chłodnym frontem atmosferycznym. Napływało powietrze polarno-morskie, głównie o charakterze ciepłym, a pod koniec okresu również zwrotnikowe. Przeważało zachmurzenie małe i umiarkowane, okresami wzrastające do dużego. Lokalnie na Wybrzeżu wystąpiły słabe przelotne opady deszczu. W nocy notowano mgły, lokalnie gęste. W tym okresie wystąpiła najwyższa temperatura maksymalna we wrześniu, która 15 IX w Słubicach wyniosła 31,1°C.

Najsilniejsze porywy wiatru wystąpiły 12 IX w Kołobrzegu-Dźwirzynie - 16 m/s oraz 15 IX na Śnieżce - 20 m/s.

W dniach 16-17 IX pogodę w Polsce kształtował niż wraz z chłodnym frontem atmosferycznym, który znad Skandynawii przemieszczał się na wschód. Początkowo nad Polską zalegało powietrze pochodzenia zwrotnikowego, a za frontem napłynęło chłodniejsze powietrze polarno-morskie. Zachmurzenie było duże z większymi przejaśnieniami i rozpogodzeniami. Występowały przelotne opady deszczu, a miejscami również burze. Nie zanotowano w tym okresie znaczących sum opadów. Najsilniejsze porywy wiatru zmierzono 17 IX w Częstochowie - 19 m/s oraz na Śnieżce - 25 m/s.

(8)

7

W dniach 18-22 IX Polska znajdowała się w zasięgu wyżów znad Morza Północnego i Ukrainy, w polarno-morskiej, przeważnie ciepłej, masie powietrza. Zachmurzenie było małe i umiarkowane, tylko okresami wzrastające do dużego. Lokalnie tworzyły się gęste mgły.

Znaczące porywy wiatru w tym okresie notowano jedynie w górach, najwyższy zanotowano 22 IX na Śnieżce, i wyniósł on 27 m/s.

Rys. 2.3. Mapa synoptyczna (18 IX 2020, godz. 12UTC)

Od 23 IX do końca miesiąca Polska była pod wpływem licznych niżów z ośrodkami nad zachodnią, południową i południowo-wschodnią Europą, z przemieszczającymi się frontami atmosferycznymi. Napływała polarno-morska masa powietrza, okresami cieplejsza.

Zachmurzenie było duże z większymi przejaśnieniami i okresowymi rozpogodzeniami.

Miejscami padał deszcz i występowały burze. Opady okresami miały umiarkowane i silne natężenie, punktowo również ulewne. W nocy lokalnie tworzyły się gęste mgły. Najwyższe dobowe sumy opadów: 79,4 mm zanotowano 30 IX w Dolinie Pięciu Stawów (woj.

małopolskie) oraz 55,1 mm w dniu 26 IX w Lublinie. W tym okresie odnotowano najniższą temperaturę minimalną we wrześniu, -0,3°C, która wystąpiła 28 IX w Jeleniej Górze.

W górach najniższa temperatura, -1,7°C, odnotowana została 27 IX na Śnieżce. Najsilniejsze porywy wiatru wystąpiły 30 IX w Ustce: 21 m/s oraz 26 IX na Śnieżce: 41 m/s.

(9)

8

Legenda do map synoptycznych:

(10)

9

Podsumowanie*

Wrzesień pod względem termicznym w całej Polsce przekraczał normę, a we wschodniej jej części był znacznie powyżej normy. Najwyższe odchylenie, 2,6°C powyżej normy, wystąpiło w Suwałkach i Kętrzynie, gdzie średnia miesięczna temperatura wyniosła odpowiednio 14,6°C i 15,4°C. W górach najwyższe odchylenie, 3,0°C, wystąpiło na Kasprowym Wierchu, przy średniej miesięcznej temperaturze 7,2°C. Najwyższa średnia temperatura miesięczna, 16,1°C, wystąpiła w Zielonej Górze, a najniższa, 13,2°C, w Jeleniej Górze. Najwyższą temperaturę maksymalną, 31,1°C, zanotowano 15 IX w Słubicach, a najniższą minimalną, -0,3°C, w Jeleniej Górze, 28 IX, a w górach -1,7°C na Śnieżce, 27 IX.

W Warszawie średnia miesięczna temperatura wyniosła 15,7°C i o 2,3°C przekroczyła normę. Najwyższa temperatura maksymalna: 28,7°C wystąpiła 16 IX, a najniższa temperatura minimalna 4,0°C, została zanotowana 19 IX. W latach 1951-2020 rekordową wartość temperatury dla września w Warszawie: 34,5°C zanotowano 1 IX 2015, a najniższą minimalną temperaturę z tego wielolecia: -1,6°C zanotowano 28 IX 1977.

Pod względem opadów wrzesień na przeważającym obszarze Polski był wilgotny i bardzo wilgotny, a miejscami w centrum, na krańcach zachodnich, południowym zachodzie, południu oraz południowym Mazowszu i Lubelszczyźnie był skrajnie wilgotny. Wrzesień był suchy lub bardzo suchy na północnym wschodzie kraju i wschodnim Pomorzu oraz lokalnie w Wielkopolsce, na wschodnim Mazowszu i Ziemi Świętokrzyskiej. Skrajnie sucho było w rejonie Półwyspu Helskiego, na Warmii i Mazurach, Suwalszczyźnie oraz miejscami na Podlasiu. Najwyższa miesięczna suma opadów, 135,7 mm, wystąpiła w Lublinie, tam też odnotowano największe przekroczenie miesięcznej normy: 221,7% normy. Najwyższa dobowa suma opadów: 55,1 mm wystąpiła 26 IX w Lublinie, a w górach: 64,4 mm w dniu 30 IX na Hali Gąsienicowej.

W Warszawie miesięczna suma opadów wyniosła 63,7 mm, co stanowi 134,7%

normy. Najwyższą dobową sumę opadów: 25,0 mm, zanotowano 26 IX. W latach 1951-2020 najwyższą dobową sumę opadu 48,8 mm zanotowano 3 IX 1995.

* Podane wartości pochodzą ze stacji synoptycznych. Wszystkie odniesienia dotyczą normy wieloletniej z lat 1981-2010.

Wartości ekstremalne dla września w wieloleciu 1951-2020 Najniższa temperatura

Najwyższa temperatura Najwyższa suma opadów

-6,0°C -8,2°C 36,8°C 98,9 mm 100,5 mm

w Zamościu

na Kasprowym Wierchu w Tarnowie

w Olsztynie

na Kasprowym Wierchu

28 IX 1977, 28 IX 1972, 1 IX 2015, 6 IX 1992, 6 IX 2001.

Wartości ekstremalne dla września w dziesięcioleciu 2011-2020 Najniższa temperatura

Najwyższa temperatura Najwyższa suma opadów

-3,2°C -7,1°C 36,8°C 83,6 mm

w Jeleniej Górze

na Kasprowym Wierchu w Tarnowie

w Tarnowie

26 IX 2018, 24 IX 2014, 1 IX 2015, 24 IX 2015.

(11)

10

Rys. 2.5. Średnia miesięczna temperatura powietrza we wrześniu 2020

Rys. 2.6. Odchylenie średniej miesięcznej temperatury powietrza we wrześniu 2020, w stosunku do średniej wieloletniej 1981-2010

(12)

11

Rys. 2.7. Miesięczna suma opadu atmosferycznego we wrześniu 2020

Rys. 2.8. Anomalia miesięcznej sumy opadu atmosferycznego we wrześniu 2020, jako procent normy wieloletniej 1981-2010

(13)

12

Tab. 2.1. Charakterystyki meteorologiczne we wrześniu 2020

Usłonecznienie

[°C] [°C] [°C] [°C] [°C] [°C] [°C] [mm] % % [godz.]

1 Białystok 14,4 2,2 27,1 1,5 -1,2 3 15,6 7,1 24,5 44 8 81 35 225,9

2 Chojnice 14,3 1,6 27,3 3,1 1,1 3 15,2 8,8 65,8 125 14 81 37 215,4

3 Jelenia Góra 13,2 0,8 28,9 -0,3 -0,8 3 14,1 6,4 89,0 148 10 82 27 219,6

4 Katowice 14,7 1,3 27,9 3,3 1,1 5 15,9 6,7 87,0 135 14 82 29 200,2

5 Kielce 14,5 1,7 29,0 1,6 0,4 5 16,1 5,9 36,2 65 11 79 36 210,9

6 Koszalin 14,9 1,5 28,7 5,1 3,2 3 15,0 6,8 57,0 75 11 81 35 208,5

7 Kraków 15,1 1,6 28,3 3,4 1,0 7 . . 79,2 127 11 81 34 .

8 Lublin 15,0 2,1 27,8 4,0 0,5 5 15,3 6,4 135,7 222 11 80 39 223,9

9 Łódź 14,6 1,2 28,9 0,8 -1,1 7 16,4 6,8 62,9 132 10 79 31 207,0

10 Mława 14,9 2,1 27,9 0,8 -0,6 5 15,6 6,5 78,7 154 10 81 39 178,1

11 Olsztyn 15,1 2,4 27,8 3,3 -1,0 3 16,3 6,2 25,2 45 11 79 42 .

12 Opole 15,8 1,6 29,4 3,2 2,4 7 18,3 9,4 87,8 164 8 78 30 222,2

13 Poznań 15,6 1,8 29,9 3,6 0,7 7 16,8 4,9 37,4 90 10 73 28 189,3

14 Rzeszów ** 15,4 1,9 28,4 3,5 -0,5 8 . . 99,0 143 8 80 37 .

15 Suwałki 14,6 2,6 26,1 5,3 1,6 3 14,4 6,7 12,4 24 11 78 42 190,0

16 Szczecin 14,8 0,9 29,9 2,6 0,7 4 16,4 9,4 69,6 159 9 80 33 219,5

17 Terespol 15,1 2,2 28,1 2,0 -0,9 6 15,7 7,3 45,9 91 9 79 33 228,5

18 Toruń 14,9 1,4 28,7 1,9 -0,6 6 16,1 7,0 87,0 169 12 79 32 208,3

19 Warszawa ** 15,7 2,3 28,7 4,0 1,5 6 16,6 6,6 63,7 135 7 77 40 .

20 Wrocław 15,9 1,9 29,9 3,0 1,8 9 16,8 6,4 93,1 206 8 76 35 224,8

21 Zakopane 12,4 1,9 25,8 0,9 -0,7 1 14,2 2,9 155,5 143 15 82 27 166,4

22 Zielona Góra 16,1 2,2 29,6 5,5 4,6 7 17,5 7,4 62,7 147 8 71 30 228,2

kreska (-) - zjawisko nie wystąpiło; kropka (.) - brak danych;

* wartości odniesiono do norm z okresu 1981-2010;

% normy* Liczba dni z

opadem Suma

T średnia Tmax

Liczba dni z T max

>25°C Odchylenie

Tśr. od normy*

T min Suma Średnia Minimalna

T średnia Tmin

L.p. Stacja

Temperatura powietrza Temperatura gruntu na

głęb. 5 cm Opady atmosferyczne

Tmin przy gruncie

Wilgotność względna

(14)

13

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 [^oC] [mm]

Dni

Szczecin

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 [^oC] [mm]

Dni

Łeba

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28

[mm]

[^oC]

Dni

Suwałki

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 [^oC] [mm]

Dni

Poznań

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 [^oC] [mm]

Dni

Warszawa

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 [^oC] [mm]

Dni

Wrocław

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28

[mm]

[^oC]

Dni

Kraków

0 5 10 15 20 25 30 35

-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28

[mm]

[^oC]

Dni

Lesko

Opad 2020 Tp 1981-2010 Tp 2020 Tmin 2020 Tmax 2020

Rys. 2.9. Średnie dobowe i ekstremalne temperatury powietrza oraz dobowe sumy opadu atmosferycznego we wrześniu 2020

(15)

14

Rys. 2.10. Lokalizacje wyładowań doziemnych we wrześniu 2020

We wrześniu 2020 system wykrywania i lokalizacji wyładowań atmosferycznych PERUN zarejestrował na obszarze Polski 270 145 wyładowań, w tym:

•

248 770 1 810 19 565

wyładowań chmurowych,

wyładowań doziemnych dodatnich, wyładowań doziemnych ujemnych.

1 – 5 IX 2020 5 – 10 IX 2020 10 – 15 IX 2020 16 – 20 IX 2020 21 – 25 IX 2020 26 – 30 IX 2020

(16)

15

3. Warunki hydrologiczne

Na początku września stan wody Wisły układał się przeważnie w strefie wody niskiej, tylko na niektórych odcinkach w górnym biegu na pograniczu wody średniej i niskiej, a w ujściu do Bałtyku w strefie wody średniej. Stan wody Odry w tym czasie układał się przeważnie na granicy wody średniej i niskiej, odcinkami w strefie wody średniej lub niskiej.

We wrześniu wysokie opady odnotowano jedynie na początku (1-6 IX) i pod koniec miesiąca (24-30 IX). W obu tych okresach notowano też liczne burze, a także ulewne deszcze.

Wysokie opady w okresie 1-6 września objęły głównie zlewnię górnej Wisły oraz zlewnie górnej i częściowo środkowej Odry. Notowano je w tym okresie również w środkowej i południowo-wschodniej Polsce oraz na Podlasiu, a także na części obszaru północnej Polski, głównie w zachodniej części Wybrzeża i na Kaszubach. W dniach 24-30 września najwyższe opady odnotowano w całej zachodniej i południowej Polsce oraz w szerokim pasie przebiegającym przez północno-zachodnią, centralną i południowo-wschodnią Polskę.

Opady w okresie 7-23 września najczęściej miały jedynie kilkumilimetrową wysokość, lokalnie sięgały 10 mm, tylko miejscami przekraczały tę wartość.

Najwyższe sumy dobowe opadu, 35 mm i wyższe, jakie wystąpiły w poszczególnych województwach zamieszczono w tab. 3.1.

Tab. 3.1. Najwyższe dobowe sumy opadu w województwach (35 mm i wyższe)

Data Opad maks.

[mm] Lokalizacja Województwo i % stacji

z opadem powyżej 20 mm Zlewnia Średni opad w zlewni [mm]

1 IX

58 Nysa opolskie; 72,7% Nysa Kłodzka 28

54 Walim dolnośląskie; 43,7% Bystrzyca 36

36 Bogdanówka małopolskie; 7,8% Raba 7

36 Czantoria śląskie; 26,9% Wisła górna 5

2 IX 50 Kołobrzeg-Dźwirzyno zachodniopomorskie; 58,3% Rega 30

5 IX

38 Młoty dolnośląskie; 11,5% Nysa Kłodzka 11

38 Dobrylas podlaskie; 42,4% Narew 18

36 Głuchołazy opolskie; 31,8% Nysa Kłodzka 11

6 IX 55 Kościelisko-Kiry małopolskie; 53,4% Dunajec 25

40 Mielec podkarpackie; 9,4% Wisłoka 11

24 IX 49 Łabowa małopolskie; 5,8% Dunajec 6

25 IX

48 Dolina Pięciu Stawów małopolskie; 5,8% Dunajec 8

43 Stare Olesno opolskie; 40,9% Odra środkowa 21

43 Racibórz śląskie; 4,5% Odra górna 14

38 Kamienica dolnośląskie; 55,2% Nysa Kłodzka 19

37 Wieluń łódzkie; 21,7% Warta górna 12

26 IX

55 Lublin-Radawiec lubelskie; 68,4% Bystrzyca 17

38 Bierna dolnośląskie; 32,2% Nysa Łużycka 27

50 Cieszanów podkarpackie; 26,6% San 21

39 Słubice lubuskie; 60% Odra środkowa 22

35 Żychlin łódzkie; 26,1% Bzura 30

35 Kozienice mazowieckie; 47,1% Wisła środkowa 24

29 IX 45 Dolina Pięciu Stawów małopolskie; 10,7% Dunajec 13

30 IX

79 Dolina Pięciu Stawów małopolskie; 70,9% Dunajec 25

45 Szczyrk śląskie; 49,3% Soła 22

37 Wisłoczek podkarpackie; 54,7% Wisłok 29

(17)

16

Wysokie wrześniowe opady wywołały, na początku miesiąca oraz pod koniec trzeciej dekady września, wysokie wzrosty stanu wody w rzekach.

Najwyższe dobowe wzrosty stanu wody (80 cm i wyższe) zamieszczono w tab. 3.2.

Tab. 3.2. Najwyższe dobowe przyrosty stanu wody (80 cm i wyższe)

Data Rzeka Przyrost

stanu [cm]

Stacja wodowskazowa

1 IX Kwisa 82 Nowogrodziec

2 IX Odra

183 Chałupki 197 Olza 243 Krzyżanowice 273 Racibórz-Miedonia

Osobłoga 169 Racławice Śląskie

Opawa 141 Branice

Wisła 125 Jawiszowice

130 Sierosławice Boczne koryto Opawy 105 Branice

Bystrzyca 102 Krasków

Nysa Kłodzka 89 Bardo

3 IX Odra

99 Ujście Nysy Kłodzkiej 170 Brzeg

213 Oława 90 Brzeg Dolny 112 Malczyce

4 IX Odra 83 Malczyce

111 Ścinawa

5 IX Odra 83 Nowa Sól

6 IX Osobłoga 99 Racławice Śląskie

7 IX

Odra 95 Chałupki

141 Racibórz-Miedonia

Raba 114 Kasinka Mała

Dunajec 113 Nowy Targ

89 Nowy Targ-Kowaniec Wielki Rogoźnik 99 Ludźmierz

Wisła 88 Czernichów-Prom

26 IX Ner 148 Lutomiersk

27 IX Odra

82 Krzyżanowice 134 Racibórz-Miedonia 163 Malczyce

106 Ścinawa

Bystrzyca 88 Sobianowice

28 IX Odra 88 Malczyce

30 IX Czarna Woda 80 Gniechowice

- przyrost przy przekroczonym stanie ostrzegawczym

- przyrost przy przekroczonym stanie alarmowym

Wysokie wzrosty stanu wody w rzekach były wywołane głównie wysokimi opadami, a także spływem wody w dół zlewni oraz pracą urządzeń hydrotechnicznych. Najwyższy dobowy przyrost stanu wody, o 273 cm, wystąpił 2 IX na Odrze w Raciborzu-Miedoni.

We wrześniu, podobnie jak w sierpniu, na Wiśle obserwowano relatywnie niższy stan wody niż na Odrze.

Na Wiśle we wrześniu najczęściej występował stan wody w strefie wody niskiej lub na granicy wody niskiej i średniej. Jedynie na górnej Wiśle w pierwszej połowie miesiąca

(18)

17

notowano przewagę stanu wody w strefie średniej, lokalnie nawet notowano stan wody w strefie wysokiej. Również pod koniec miesiąca na górnej Wiśle odnotowano lokalne wzrosty stanu wody do strefy wody średniej.

Odra we wrześniu znajdowała się na ogół w strefie wody średniej lub na granicy wody średniej i niskiej. Przez większą część pierwszej połowy września praktycznie cała Odra znajdowała się w strefie wody średniej. W pierwszej dekadzie miesiąca na Odrze przemieszczała się niewysoka fala wezbraniowa o kulminacji w strefie wody wysokiej, z lokalnymi przekroczeniami stanu ostrzegawczego. Od połowy drugiej dekady miesiąca znaczna część Odry znalazła się na granicy wody średniej i niskiej, odcinkami nawet w strefie wody niskiej. Sytuacja ta trwała do połowy trzeciej dekady września, gdy po nowej fali opadów odnotowano kolejne wzrosty na górnej i środkowej Odrze do strefy wody średniej, lokalnie do granicy wody średniej i wysokiej. Pozostała Odra w tym czasie znajdowała się na granicy wody średniej i niskiej, odcinkami w strefie niskiej.

We wrześniu w dorzeczu Wisły nie odnotowano przekroczeń stanu alarmowego.

W dorzeczu Odry nieliczne przekroczenia stanu alarmowego odnotowano tylko 2 IX i 30 IX.

W dniu 2 września odnotowano je na Bocznym Korycie Opawy w Branicach, na Osobłodze w Racławicach Śląskich oraz na Ślęzie w Białobrzeziu. W dniu 30 września przekroczenia stanu alarmowego wystąpiły na Ślęzie w Borowie oraz na Czarnej Wodzie w Gniechowicach.

Przekroczenia stanu ostrzegawczego w dorzeczu Wisły (bez uwzględnienia rzek na których wystąpiły przekroczenia stanu alarmowego) odnotowano na rzekach: Wisła (Jawiszowice; 2 IX), Martwa Wisła (Gdańsk-Sobieszewo; 17 IX), Pszczynka (Mizerów-Borki;

2 IX), Czarna (Sochonie; 5 IX), Wissa (Czachy; 7 IX), Mławka (Szreńsk; 30 IX), Mroga (Bielawy;

2 IX), Utrata (Krubice; 2 IX), Brda (Smukała; 16 IX). Przekroczenia stanu ostrzegawczego w dorzeczu Odry (bez uwzględnienia rzek wymienionych przy przekroczeniach stanu alarmowego) odnotowano na rzekach: Odra (Chałupki; 2 IX), Opawa (Branice; 2 IX), Nysa Kłodzka (Bardo; 2 IX), Biała Lądecka (Lądek-Zdrój; 2 IX), Bystrzyca (Krasków; 2 IX), Piława (Dzierżoniów; 2 IX), Czarna Woda (Gniechowice; 3 IX), Widawa (Zbytowa; 2 IX), Barycz (Osetno; 17 IX), Orla (Korzeńsko; 7 IX), Prosna (Gorzów Śląski; 3 IX), Noteć (Nakło-Zachód;

4 IX). Wysokie prędkości wiatru z kierunków północnych (sięgające 20 m/s; 16 IX - Petrobaltic Beta) były przyczyną przekroczeń stanu ostrzegawczego w dniu 17 IX na Bałtyku (Władysławowo, Gdańsk - Port Północny, Gdynia, Hel, Świnoujście) i Zalewie Szczecińskim (Trzebież).

Ostatniego dnia września (30 IX) stan wody Wisły układał się przeważnie w strefie wody niskiej, tylko w górnym biegu, powyżej ujścia Dunajca oraz w dolnym biegu bezpośrednio powyżej ujścia Wisły do Bałtyku układał się w strefie wody średniej lub na pograniczu wody średniej i niskiej. Stan wody Narwi i Bogu układał się w strefie wody niskiej.

Stan wody Odry w górnym i środkowym biegu, do ujścia Bobru, układał się w strefie wody średniej, lokalnie na pograniczu wody średniej i niskiej. Na pozostałej długości środkowej Odry stan wody układał się w strefie wody niskiej. Stan wody dolnej Odry układał się na pograniczu wody średniej i niskiej. Warta na przeważającej długości znajdowała się w strefie wody niskiej.

(19)

18

We wrześniu stan wody niższy od wartości dotychczas obserwowanych (do roku 2019) odnotowano na 7 stacjach wodowskazowych w dorzeczu Wisły (w sierpniu też było 7 takich stacji), na jednej stacji w dorzeczu Odry oraz jednej stacji w zlewni Zalewu Wiślanego. W sierpniu w dorzeczu Odry oraz na stacjach wodowskazowych Zalewu Wiślanego takich wartości nie notowano. Najniższy stan wody, w odniesieniu do wartości najniższej dotychczas obserwowanej (do roku 2019), odnotowano na Wiśle na stacji Warszawa-Nadwilanówka. W dniu 26 września zanotowano tam stan wody o 9 cm niższy od najniższej zaobserwowanej dotychczas (do roku 2019) wartości.

Tab. 3.3. Stacje wodowskazowe, na których stan wody we wrześniu 2020 był niższy od dotychczas obserwowanych wartości (do roku 2019)

Lp. Rzeka Stacja wodowskazowa H min abs.

[cm]

Wrzesień 2020 H min [cm]

H * [cm]

Data wystąpienia H min (wrzesień 2020) Dorzecze Wisły

1 Wisła Warszawa-Nadwilanówka 111 102 9 26

2 Lepietnica Ludźmierz 117 114 3 22, 23, 24, 25, 27, 28

3 Kamienica Łabowa 50 49 1 23

4 Łososina Jakubkowice 44 44 0 28

5 Biała Koszyce Wielkie 74 72 2 24

6 Wisłoka Pustków 106 99 7 16

7 Świślina Rzepin 99 98 1 14

Dorzecze Odry

1 Bóbr Stary Raduszec 168 166 2 26

Zlewnia Zalewu Wiślanego

1 Gołdapa Gołdap 2 71 71 0 27, 28, 29, 30

* H = H min abs.- H min (wrzesień 2020)

(20)

19

0 10 20 30 40

0 50 100 150 200 250 300 350 400

1 wrz 4 wrz 7 wrz 10 wrz 13 wrz 16 wrz 19 wrz 22 wrz 25 wrz 28 wrz Opad [mm]

Stan wody [cm]

ZWIERZYNIEC KRASNYSTAW

WIEPRZ

0 10 20 30

0 50 100 150 200 250

Stan wody [cm]

TYCHÓWKO BARDY

PARSĘTA

0 10 20 30

0 50 100 150 200 250 300 350

Stan wody [cm]

JELENIA GÓRA STARY RADUSZEC

BÓBR

0 10 20 30

0 50 100 150 200 250

Stan wody [cm]

MIŁOSZEWO LĘBORK

ŁEBA

0 10 20 30

0 50 100 150 200 250 300 350

Stan wody [cm]

NOWY TARG-KOWANIEC ZGŁOBICE

DUNAJEC

0 10 20 30 40

0 50 100 150 200 250 300 350 400

Stan wody [cm]

PAKOŚĆ NOWE DREZDENKO

NOTEĆ

Rys. 3.1. Wysokość opadów średnich [mm] i przebieg stanu wody [cm] dla wybranych zlewni w Polsce, we wrześniu 2020

(21)

20

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Nowy Bieruń

SSW SNW

SWW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Kraków

SNW SWW

SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Karsy SWW

SSW

SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm]

rz. Wisła wod. Zawichost

SWW

SNW SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Puławy

SWW

SSW SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Warszawa

SWW

SNW SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Kępa Polska

SWW

SNW SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Toruń

SWW

SSW

SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Tczew

SWW

SSW

SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Narew wod. Ostrołęka

SWW

S SNW

SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Bug wod. Wyszków

S

S S

SWW

SNW S SSW 0

100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Wisła wod. Skoczów

SWW

SSW SNW

Rys. 3.2. Hydrogramy stanu wody na Wiśle, Narwi i Bugu we wrześniu 2020

(22)

21

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Warta wod. Gorzów Wlkp.

SS SSW S

S

S SS

S

S SS

S

S SS

S

S S

SWW

SNW S 0

100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Chałupki

SWW

SNW SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Racibórz-Miedonia

SNW SWW

SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Krapkowice

SNW SWW

SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Brzeg

SNW SWW

SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Trestno

SWW

SNW SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Ścinawa

SWW

SSW SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Nowa Sól

SWW

SSW

SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Połęcko

SWW

SNW SSW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Słubice

SWW

SSW

SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Odra wod. Gozdowice

SWW

SSW

SNW

0 100 200 300 400 500 600 700 800

1 5 10 15 20 25 30

H [cm] rz. Nysa Kłodzka wod.

Skorogoszcz

S

S SS

S

S S

SWW

S SNW

SSW

Rys. 3.3. Hydrogramy stanu wody na Odrze, Nysie Kłodzkiej i Warcie we wrześniu 2020