Program Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na 2011r.

(1)

(2)

Program Przeciwdziałania Narkomanii dla Gminy Szczekociny na 2011r.

Szczekociny 2010

(3)

Wstęp

Narkotyki powszechnie uwaŜa się za niezwykle groźne substancje wykluczające moŜliwość kontrolowanego ich uŜywania, prowadzące do uzaleŜnienia, powaŜnych negatywnych konsekwencji zdrowotnych, a często nawet śmierci. Współcześnie termin narkotyki kojarzy się najczęściej z takimi substancjami jak: heroina, kokaina, haszysz czy marihuana, które przywędrowały do Europy z innych kontynentów.

Światowa Organizacja Zdrowia, a za nią wiele instytucji i organizacji, zaleca uŜywanie zamiast terminu „narkotyki”, terminu „substancje psychoaktywne”.

UzaleŜnienie od substancji psychoaktywnych to zespół zazwyczaj dość typowych dla danej sytuacji objawów psychopatologicznych, somatycznych i zaburzeń funkcjonowania w rolach społecznych, w którym najwaŜniejszymi objawami są:

• Silna, trudna do przezwycięŜenia, czasami określana jako przymus, chęć uŜywania substancji psychoaktywnej;

• Dominowanie uŜywania substancji psychoaktywnej nad innymi, waŜnymi uprzednio aktywnościami (nauką, pracą, spędzaniem wolnego czasu);

• Skłonność do nawrotów, nawet po długich okresach nieuŜywania narkotyku.

Leczenie i rehabilitacja osób uzaleŜnionych od narkotyków, aby były skuteczne,

powinny oddziaływać na liczne strefy: medyczną, psychologiczno-społeczną i środowiskową. Niekiedy podkreśla się takŜe znaczenie aspektu

egzystencjonalnego(duchowego) w leczeniu osób uzaleŜnionych.

Narkomania, to nie tylko problem wielkich miast. Narkotyki docierają do małych miasteczek i wsi. Występuje róŜne natęŜenie w poszczególnych regionach kraju.

Przyczyną sięgania po narkotyk jest potrzeba wraŜeń i integracji z grupą.

Określenie skali narkomanii jest trudne ze względu na powszechne zaprzeczanie istnienia problemu.

(4)

UśYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ UCZNIÓW

Na terenie województwa śląskiego przeprowadzono dwa badania ESPAD ( The European School Survey Projekt on Alkohol and Drugs) – w latach 2004 i 2007. Celem tych badań był pomiar uŜywania przez młodzieŜ substancji psychoaktywnych, przede wszystkim papierosów, alkoholu i narkotyków oraz identyfikacja czynników sprzyjających sięganiu po te substancje. Badania tego typu realizuje się na poziomie ogólnopolskim co 4 lata od 1995 roku. Dotyczy ono młodzieŜy z ostatnich klas gimnazjalnych i klas drugich szkół pogimnazjalnych.

Badania ESPAD prowadzone są równolegle w innych państwach europejskich.

Pozwala to na obserwację występujących trendów, tak w wymiarze geograficznym ( przemieszczanie, czy rozprzestrzenianie się pewnych zjawisk), jak w wymiarze czasowym ( zmiany obserwowane cyklicznie w odstępach czteroletnich). Badanie to realizowane cyklicznie w wieloletniej perspektywie, na znacznym obszarze Europy, zgodnie z przyjętym jednolitym standardem naleŜy do najbardziej miarodajnych narzędzi pomiaru zjawiska konsumpcji środków psychoaktywnych przez młodzieŜ szkolną. Według wyników badań J. Sierosławskiego i B. Bukowskiej „UŜywanie alkoholu i narkotyków przez młodzieŜ szkolną. Raport z badań ankietowych zrealizowanych w województwie śląskim w 2004r.” marihuana i leki uspokajające po alkoholu stanowią najbardziej rozpowszechnione substancje psychoaktywne wśród młodzieŜy. Badania szkolne, zrealizowane przez Pracownię Badań i Dora „Re Source”

w województwie śląskim w 2007r. „UŜywanie alkoholu i narkotyków przez młodzieŜ szkolną – Raport z badań ankietowych zrealizowanych w województwie śląskim w 2007 r.” - ESPAD 2007 wskazują na podobne trendy, wynika z nich takŜe tendencja spadkowa, lub przynajmniej stabilizacyjna wskaźników dotyczących konsumpcji środków psychoaktywnych. Badania ESPAD odnoszą się takŜe do oceny przez uczniów poziomu dostępności poszczególnych substancji psychoaktywnych. I tak w badaniu z 2007 roku najłatwiej dostępną substancją wśród uczniów drugich klas pogimnazjalnych okazała się marihuana lub haszysz (47,9%) a następnie odurzające środki wziewne (46,8%) oraz leki antydepresyjne i środki uspokajające (45%).

Natomiast wśród uczniów trzecich klas gimnazjalnych najwyŜszy poziom dostępności dotyczy odurzających środków wziewnych (41,3%) oraz leków antydepresyjnych i

(5)

środków uspokajających (37,8%). Ranking dostępności poszczególnych substancji psychoaktywnych w roku 2007 w porównaniu z badaniem z 2004 roku wskazuje na utrzymywanie się tego stanu rzeczy.

Z badań tych wynika takŜe, iŜ w grupie konsumentów dominują chłopcy – w niektórych kategoriach grupa konsumentów – chłopców jest niemal dwukrotnie większa niŜ dziewcząt. Jedyne róŜnice na „korzyść” dziewcząt dotyczą konsumpcji leków w celach niemedycznych. NaleŜy podkreślić, Ŝe badania szkolne nie obejmują osób, które będąc w wieku szkolnym nie wypełniają obowiązku szkolnego – przypuszczalnie w tych kręgach zjawisko jest bardziej nasilone.

UŜywanie substancji psychoaktywnych przez młodzieŜ szkolną w badaniach ESPAD w latach 2004 i 2007

( dane w procentach )

UŜywanie poszczególnych

substancji 2004r. 2007r. Grupa badanych

63 51,3 uczniowie III kl. gimnazjum Tytoń – kiedykolwiek w Ŝyciu

75 69,1

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

84 74,9 uczniowie III kl. gimnazjum Alkohol - w okresie ostatnich

12 miesięcy

92,8 90,8

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

61,3 50 uczniowie III kl. gimnazjum Alkohol – w okresie ostatnich

30 dni

78,3 71

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

17,1 14,3 uczniowie III kl. gimnazjum Leki uspokajające –

kiedykolwiek w Ŝyciu

19,4 18,9

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

20,5 12 uczniowie III kl. gimnazjum THC – kiedykolwiek w Ŝyciu

32,7 28,7

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

16,3 11 uczniowie III kl. gimnazjum THC – w okresie ostatnich 12

miesięcy

25,1 21

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

THC- w okresie ostatnich 30 8,7 5,4 uczniowie III kl. gimnazjum

(6)

dni

12,6 11,4

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

11,3 8,2 uczniowie III kl. gimnazjum Leki + alkohol – kiedykolwiek w

Ŝyciu

16,8 13,2

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

6,7 3 uczniowie III kl. gimnazjum Amfetamina – kiedykolwiek w

Ŝyciu

11,9 9,9

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

4,6 14,1 uczniowie III kl. gimnazjum Wziewne – kiedykolwiek w

Ŝyciu

8,4 9

uczniowie II kl.

ponadgimnazjalnych

PODSTAWY PRAWNE GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII

1. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29.07.2005 roku /Dz. U. z 2005 r. Nr 179 poz. 1485/

2. Ustawa z dn. 17 lutego 2006 r o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Dz. U. z dnia 21 kwietnia 2006 r.

3. Ustawa z dnia 26 października /Dz. U. z 2002 r Nr 147, poz.1231, Nr 167, poz.

1372 oraz z 2003 r. Nr 80 poz. 719, Nr 122, poz. 1143/

4. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. z późniejszymi zmianami 5. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006-2010

Do zadań własnych gminy naleŜy:

1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzaleŜnionych i osób zagroŜonych uzaleŜnieniem;

2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychospołecznej i prawnej;

3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz

szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieŜy, w tym prowadzenie zajęć sportowo-

rekreacyjnych dla uczniów, a takŜe działań na rzecz doŜywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo- wychowawczych i socjoterapeutycznych;

4. Wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, słuŜących rozwiązywaniu problemu narkomanii;

5. Pomoc społeczną osobom uzaleŜnionym i rodzinom osób uzaleŜnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze

środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego.

(7)

Cele

Główny cel:

„Ograniczenie uŜywania narkotyków i związanych z tym problemów społecznych na terenie gminy Szczekociny”

Cele szczegółowe:

•

Zapobieganie uŜywaniu środków psychoaktywnych wśród młodzieŜy

•

Podniesienie świadomości związanej z tematyką uzaleŜnień

•

Zapewnienie pomocy i opieki rodzinom osób zagroŜonych uzaleŜnieniem.

ZADANIA WŁASNE GMINY

1. Udzielanie porad i konsultacji psychologicznych dla osób uzaleŜnionych i eksperymentujących z narkotykami oraz członków ich rodzin – w ramach

Punktu Konsultacyjnego .

2. Zakup materiałów informacyjnych dotyczących narkomanii oraz ich

rozpowszechnianie.

3. Wspieranie i podnoszenie kwalifikacji osób pracujących z młodzieŜą (pedagodzy szkolni) poprzez organizowanie i dofinansowanie szkoleń.

4. Zakup i prowadzenie programów profilaktycznych w szkołach - programy profilaktyczne dla młodzieŜy

- programy profilaktyczne dla rodziców (organizowane na wywiadówkach szkolnych)

5. Organizacja konkursu na prezentację multimedialną dla młodzieŜy pt. „Stop narkotykom i dopalaczom”.

(8)

MONITORING REALIZACJI PROGRAMU

Osobami odpowiedzialnymi za prowadzenie monitoringu są Pełnomocnik Burmistrza we współpracy z Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Pełnomocnik jest odpowiedzialny za bieŜące prowadzenie monitoringu realizacji programu. Ma prawo Ŝądania informacji, wglądu do dokumentów dot. Realizacji działań ujętych w programie, organizacji spotkań z realizatorami zadań, prowadzenia kontroli. Pełnomocnik jest odpowiedzialny za zbieranie i analizę sprawozdań

realizatorów programu. W realizacji swoich zadań moŜe korzystać z opinii i pomocy Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych . Roczny raport z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii przygotowuje Pełnomocnik i przedstawia Burmistrzowi i Radzie do 31 marca 2012r.

FINANSOWANIE PROGRAMU

Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii są środki finansowe pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŜ napojów alkoholowych.

Plan finansowy

Rozdział 85153

1. 4300 – Zakup usług pozostałych (programy) 5000,00 2. 4110 – Składki na ubezpieczenia społeczne 400,00 3. 4120 – Składki na Fundusz Pracy 100,00 4. 4170 – Wynagrodzenia bezosobowe 3300,00 5. 4210 – Zakup materiałów i wyposaŜenia 3200,00 6. 4700 – Szkolenia pracowników nie będących

członkami korpusu słuŜby cywilnej 2000,00 Razem : 14000,00

(9)

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ Lp. ^Działanie Forma realizacji

zadania

Odpowiedzialny Termin Koszty 1. Zakup programów

profilaktycznych dla młodzieŜy i dorosłych (rodziców)(gimnazjum, zespół szkół) przez gminę.

Zakup usługi szkoleniowej (umowa-zlecenie)

Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczekocinach

2011r. 5000,-

2. Organizacja konkursów dla młodzieŜy o tematyce

„Przeciwdziałania narkomanii”

(prezentacje multimedialne) Pt.”Stop narkomanii i dopalaczom”

Ogłoszenie konkursu w szkołach

Komisja Rozw.

Prob. Alkoh. , pedagodzy, MGOK w Szczekocinach

Rok szkolny

2000,-

3. Podnoszenie kwalifikacji osób pracujących z młodzieŜą(kadra pedagogiczna)

Zakup usługi szkoleniowej dla pedagogów , wychowawców klasowych w celu zdobycia

uprawnień do prowadzenia zajęć profilaktycznych.

Rok szkolny

2000,-

4. Zakup i

rozpowszechnienie materiałów

informacyjnych dot.

narkomanii.

1500 szt.

zakupionych materiałów

2011 r. 1500,-

5. Udzielanie porad i konsultacji

psychologicznych dla osób uzaleŜnionych i ich rodzin.

Działalność Punktu Konsultacyjnego w Szczekocinach

2011 r. 3000,-