Od Redakcji
Studia Theologica Varsaviensia 19/2, 3-5
OD R ED A K C JI
Bieżący n u m e r S tu d ia Theologica V arsaviensia p rzy n o si w p ierw szym rzędzie siedem arty k u łó w z zak resu socjologii re - ligii. Ich au to ram i są absolw enci te j specjalizacji, uczestnicy sem in ariu m naukow ego prow adzonego przez p. prof, d ra hab. A nd rzeja Ś w i ę c i c k i e g o , dokto ry zo w an i na W ydziale Teologicznym A kadem ii Teologii K atolickiej.
S pecjalizacja socjologii relig ii zapoczątkow ana została na W ydziale Teologicznym A TK p rze d p ię tn a s tu laty , w r. 1966. Od samego początku k ie ru je nią prof. A. Św ięcicki. W ciągu ty c h p ię tn a stu la t dyplom y m ag istersk ie w zakresie socjologii relig ii uzyskało 50 osób, a ty tu ł n au k o w y d o k to ra — 10 osób. A rty k u ły zam ieszczone w ty m n u m erze S tu d ió w c h a ra k te ry zują w ażniejsze k ieru n k i b ad ań prow adzonych w ram ach te j specjalizacji.
Obecność sp ecjalizacji socjologii relig ii na W ydziale Teolo gicznym nie jest niczym p rzypadkow ym , zw iązki bow iem m iędzy socjologią a teologią zacieśniają się w sposób w ido czny w ciągu o statn ich kilkudziesięciu lat. D a tu ją się one od la t trzy d ziesty ch naszego stulecia, a k o n k re tn ie j od bad ań so- cjologiezno-religijnych p o d jęty c h w e F ra n c ji przez G. Le B ra ssa. Z jed n ej stro n y , adepci ro zw ija ją c e j się dynam icznie od końca ubiegłego w iek u socjologii zain tereso w ali się szczegól nie społecznym zjaw iskiem , jakim jest religia, z drugiej, w ie lu du szpasterzy sięgnęło do socjologii, jako spraw nego n arzę dzia pozw alającego staw iać p rzy d a tn e diagnozy i konsekw en tnie określać w łaściw e k ie ru n k i duszpasterskiego oddziaływ a nia.
4 O D R E D A K C J I [2] D zisiejszy rozw ój teologii p rak ty c zn e j (lub jeśli k to woli: p asto raln ej) każe jed n ak spojrzeć na zw iązki m iędzy teologią a socjologią z innego, b ard ziej zasadniczego p u n k tu w idzenia. Teologię p rak ty c zn ą rozum ie się bowiem , jako reflek sję n a d działaniem (praxis) Kościoła w św iecie w spółczesnym , z u w a gą zw róconą na p e rsp e k ty w y tego działania. Im p lik u je to ko nieczność teologicznej in te rp re ta c ji św iata, św iata ludzkiej hi storii i k u ltu ry , in n y m i słow y — d ostrzegania „znaków cza su ” . Ta teologia św iata m oże pow staw ać jedynie w e w spół działaniu z n a u k a m i o k u ltu rz e , jak antropologia filozoficzna, h isto ria, n a u k i społeczne i inne, lecz przede w szystkim — we w spółdziałaniu z socjologią. Ojciec M arie-D om inique C henu w stu d iach stanow iących św ietn y p rzy k ła d w spółczesnej teologii p rak ty c zn e j, zam ieszczonych w p rzekładzie polskim w książ ce pt. L u d B o ży w św iecie (K raków 1969), u k azu je jasno s tru k tu rę tego ty p u b adań, ty tu łu ją c poszczególne części każdego studium , jako „teologiczną” i „socjologiczną” . — W te n spo sób socjologia w chodzi w obręb reflek sji teologicznej, k tó ra k o rzy stać będzie z jej u staleń , a do pew nego stopnia i z jej języka, a tak że inspirow ać określone socjologiczne badania. Z zachow aniem w łaściw ej pro p o rcji m ożna pow iedzieć, że teolo gia zaczyna dziś ta k w spółdziałać z socjologią (p rzy n ajm n iej w zagadnieniach w chodzących w zakres teologii p raktycznej), jak w spółdziałała od sw ych początków , a b ardziej św iadom ie od św. Tom asza z A kw inu, z filozofią.
Poza a rty k u ła m i p rez e n tu ją c y m i przykładow o badan ia z re alizow ane w ram a ch specjalizacji socjologii religii na W ydzia le Teologicznym ATK, z n a jd u je się w bieżącym n u m erze S tu
diów m iędzy in n y m i kilk a pozycji bibliograficznych. P o d sta
w ow ą b ibliografię dotyczącą tw órczości J. A. M ö h l e r a p rzed staw ia Rom an K a r w a c k i . B ibliografia ta obejm uje zarów no dzieła samego M öhlera, jak i pu b lik acje pośw ięcone jego m yśli i tw órczości, przede w szy stkim w języku niem iec kim i polskim . R yszard Ż m u d a p rez e n tu je bibliografię p i śm iennictw a o polskich b ibliotekach kościelnych za lata 1966— 1979. W reszcie, H ieronim E. W y c z a w s k i om aw ia
[ 3 ] O D R E D A K C J I 5
rzy m sk ie w y dan ie źródeł do dziejów C erkw i U nickiej w P o l sce.
Z w racam y także uw agę n a pu b lik ację dziełka św. T om a sza z A kw inu De p erfectio n e sp iritualis vitae. Po dziełku De
rationibus fidei, o pu blikow anym w p ierw szym n um erze S tu
diów z r. 1980, jest to ju ż drugie dziełko (opusculum ) św. To m asza u dostępnione w tłu m aczen iu polskim i z k o m en tarzem o. Ja ck a S a 1 i j a. Są to pierw sze polskie tłum aczenia tych tekstów .
