INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO MIASTA WAŁBRZYCH
za rok 2015
Wałbrzych, dnia 14 marca 2016 r.
Wstęp
Poniższe opracowanie obejmuje wyniki kontroli z terenu miasta Wałbrzych objętego nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wałbrzychu w 2015 roku.
Ogółem liczba obiektów podlegających kontroli w 2015 roku w mieście Wałbrzychu 2215, a porównawczo na terenie powiatu wałbrzyskiego wynosiła 1123.
Działalność kontrolno-represyjna oraz w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego na terenie miasta Wałbrzych i powiatu wałbrzyskiego łącznie:
W ramach działalności w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia przeprowadzono ogółem 78 wizytacji w celu oceny realizowanych programów edukacyjnych
inicjowanych i koordynowanych przez Inspekcję Sanitarną.
Liczba kontroli
Liczba decyzji merytorycznych
Liczba decyzji płatniczych
Nałożono mandatów
ogółem
na kwotę złotych
Liczba wydanych postanowień
Liczba wystawionych
tytułów wykonawczych
Liczba wniosków o ukaranie
2411 754 476 100 28000,00 137 4 0
Liczba wykonanych badań
Liczba oznaczeń
chemicznych Liczba oznaczeń fizycznych Liczba oznaczeń mikrobiologicznych
5704 4236 4022 8330
W opracowaniu ujęto:
I. Działalność Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wałbrzychu w zakresie
zapobiegawczego nadzoru sanitarnego……….………4
II. 1. Ocena zaopatrzenia w wodę do spożycia przez ludzi na terenie miasta Wałbrzycha....5
2. Stan sanitarny miasta………...6
III. Nadzór nad warunkami pracy w zakładach pracy: 1. Ocena środowiska pracy………..………...7
2. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi……….9
3. Nadzór nad chemikaliami………9
4. Nadzór nad czynnikami biologicznymi……….10
5. Sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem ustawowego zakazu wytwarzania i wprowadzania do obrotu środków zastępczych………..10
6. Postępowanie w sprawie chorób zawodowych………..…….…..10
IV. Placówki nauczania i wychowania...11
V. Zakłady produkcji żywności, żywienia i obrotu środkami spożywczymi oraz wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością………..………... 17
VI. Zakłady Służby Zdrowia...22
1. Informacja o stanie sanitarnym placówek działalności leczniczej miasta Wałbrzycha 2. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych...24
VII. Ocena stanu sanitarno-technicznego obiektów wczasowo-turystycznych 1. Baza noclegowa………...………...……….24
2. Baseny kryte i odkryte...………..………...25
3. Tereny rekreacyjne………..………25
VII. Ocena stanu sanitarno-technicznego innych obiektów użyteczności publicznej 1. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej………...……..26
2. Ustępy publiczne…………...………...………..…..26
3. Dworce i stacje PKP.……….………...………...………...26
Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia...28
I.Działalność Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wałbrzychu w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego
Na terenie miasta Wałbrzycha Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wałbrzychu, w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego, podejmował działania, polegające na uzgadnianiu postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, dotyczącego projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Ponadto wydawał opinie o:
projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
dokumentacji projektowej,
środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji,
dopuszczeniu do użytkowania obiektów po zakończonym procesie ich budowy.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wałbrzychu w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wydał:
4 opinie dotyczące projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
14 opinii dotyczących potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, w tym 7 opinii o potrzebie przeprowadzenia oceny,
2 opinie dotyczące środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia na środowisko,
22 opinie dotyczące dokumentacji projektowej,
9 opinii dotyczących dopuszczenia do użytkowania obiektów budowlanych,
1 opinię dotyczącą warunków sanitarnych , jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą,
Przeprowadził 24 kontrole obiektów budowlanych.
Oceniając stan bezpieczeństwa sanitarnego nadzorowanego terenu należy stwierdzić, że:
sprawy budzące konflikty społeczne rozpatrywane są ze szczególną starannością i uwagą, skierowaną na uzasadniony interes osób trzecich i stron postępowania a także ochronę środowiska naturalnego we wszystkich jego komponentach,
sprawy o większym znaczeniu dla lokalnej społeczności prowadzone są przy współpracy z innymi organami administracji państwowej i samorządowej,
inwestycje realizowane ze środków UE, przez gminy oraz prywatnych inwestorów, pozyskujących te środki opiniowane/uzgadniane są bez zbędnej zwłoki przy zaawansowanej współpracy inwestorów i stron postępowania,
prowadzona jest stałą współpraca z działami merytorycznymi oraz z petentami w zakresie poprawy stanu sanitarnego istniejącej bazy gastronomicznej i turystycznej, usługowej i obiektów użyteczności publicznej, w tym obiektów oświaty, kultury i wychowania.
Powyższe ma na celu osiąganie założonych wymagań sanitarnych w procesie sprawowania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego na terenie nadzorowanym. W minionym roku cele te zostały osiągnięte.
I. Ocena zaopatrzenia w wodę do spożycia przez ludzi na terenie miasta Wałbrzycha w 2015 roku
1. Ocena jakości wody na terenie miasta Wałbrzycha Charakterystyka zaopatrzenia w wodę
Miasto Wałbrzych zaopatrywane jest w wodę z wodociągu publicznego Wałbrzych, którego zarządcą jest Wałbrzyskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o.
1. Liczba wyodrębnionych stref zaopatrzenia w mieście ze względu na pochodzenie wody – 3 strefy zaopatrzenia.
2. Liczba zlokalizowanych punktów poboru próbek wody w mieście – 26.
3. Liczba zaopatrywanej ludności w wodę wodociągową – około 110 838 osób.
4. Szacunkowa ilość rozprowadzanej wody w mieście – około 22 tys. m3/db.
5. Rodzaj ujęć wody:
2 ujęcia powierzchniowe „Mała Woda” – ujęcie jazowe na rzece Bóbr w Dębrzniku oraz staw infiltracyjny Ptaszków I, będący częścią ujęcia Marciszów Górny,
6 podziemnych znajdujących się w Marciszowie (2 ujęcia), Gorzeszowie (obszar powiatu kamiennogórskiego), Unisławiu Śląskim, Czarnym Borze i Starym Lesieńcu.
6. Sposób uzdatniania wody
ujęcie „Mała Woda” w Marciszowie Dolnym – koagulacja siarczanem glinu, filtracja na filtrach pośpiesznych antracytowo-piaskowych, adsorpcja na węglu aktywnym, dezynfekcja chlorem gazowym,
ujęcia w Gorzeszowie, Czarnym Borze, Starym Lesieńcu – brak uzdatniania,
ujęcie w Marciszowie Górnym – dezynfekcja chlorem gazowym,
pozostałe ujęcia – dezynfekcja podchlorynem sodu.
do sieci wodociągowej w dzielnicach Nowe Miasto, Biały Kamień (ul. Bema), Sobięcin (ul. Pohulanka), Podgórze, Gaj oraz Podzamcze (ul. Kasztelańska) dawkowany jest preparat SeaQuest, który zapobiega korozji i powstawaniu osadów w instalacji wodnej.
Preparat stosowany jest głównie w dzielnicach posiadających stare rury wodociągowe, gdzie najczęściej dochodzi do wtórnego zanieczyszczenia wody, w celu obniżenia poziomu stężenia żelaza, manganu, barwy i mętności.
Jakość wody przeznaczonej do spożycia
W roku 2015 w ramach monitoringu oraz nadzoru sanitarnego nad wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi z sieci wodociągu publicznego Wałbrzych na terenie miasta Wałbrzycha pobrano:
– 73 próbki do badań bakteriologicznych, – 81 próbek do badań fizykochemicznych,
– w tym 12 do badań w ramach monitoringu przeglądowego.
W roku 2015 nie kwestionowano próbek wody pobranych w mieście Wałbrzychu.
Ocena ryzyka zdrowotnego dla konsumentów wody
Na podstawie prowadzonych badań monitoringowych w 2015 r. nie stwierdzono
przekroczenia wskaźników mikrobiologicznych oraz parametrów fizykochemicznych, co oznacza że woda była bezpieczna dla zdrowia konsumentów i nadawała się do spożycia.
Niemniej jednak w przypadku awarii na ujęciu lub w sieci wodociągowej oraz na skutek zbyt małego rozbioru wody może dochodzić do jej wtórnego zanieczyszczenia. Przenikające z rur do wody związki (głównie żelaza i manganu) nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia konsumentów, jednakże wpływają na właściwości organoleptyczne wody oraz mają negatywny wpływ na eksploatację urządzeń domowych, takich jak ekspresy, pralki, zmywarki.
2. Stan sanitarny miasta
Ogólny stan porządkowy w mieście w 2015 r. oceniono jako dobry. Przestrzeń publiczna utrzymywana była w należytym porządku, częściowo zagospodarowana zielenią, zaopatrzona w wystarczającą ilość koszy na śmieci. Poprawie uległ stan czystości na skwerach i trawnikach, ponieważ coraz więcej właścicieli czworonogów sprząta odchody po swoim psie (w wielu miejscach w mieście dostępne są psie pakiety).
Ścieki w Wałbrzychu usuwane są głównie do kanalizacji lub gromadzone w bezodpływowych zbiornikach na nieczystości ciekłe. Lustracje terenów, wykonywane przy
okazji kontroli obiektów użyteczności publicznej, nie wykazały niewłaściwej gospodarki ściekowej, tj. niekontrolowanych wycieków ze zbiorników, ich nieprawidłowego zabezpieczenia.
Odpady komunalne na terenie miasta gromadzone są selektywnie w zamykanych pojemnikach lub kontenerach, a także w murowanych śmietnikach. Odbiór nieczystości stałych i ich wywóz na wysypiska komunalne prowadzą wyspecjalizowane przedsiębiorstwa - nie stwierdza się większych zakłóceń w gospodarce odpadami komunalnymi na terenie miasta.
W okresie sprawozdawczym do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wałbrzychu wpływały wnioski mieszkańców Wałbrzycha o podjęcie interwencji w sprawie
uciążliwości związanych z prowadzeniem hodowli gołębi w obrębie posesji lub usytuowaniem pojemników na odpady komunalne w zbyt małej odległości od okien budynku mieszkalnego. Powyższe sprawy przekazywano do załatwienia do Straży Miejskiej w Wałbrzychu z uwagi na przepisy obowiązującego Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Wałbrzych, regulujące zarówno kwestię lokalizacji pojemników na odpady, jak i zasady prowadzenia hodowli na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej.
W 2015 r. skontrolowano 21 przystanków komunikacji miejskiej. Wszystkie wiaty przystankowe w mieście Wałbrzych odznaczały się bardzo dobrym stanem sanitarno- technicznym.
II. Nadzór nad warunkami pracy w zakładach pracy
1. Ocena środowiska pracy
W 2015 r. w ewidencji Oddziału Higieny Pracy PSSE w Wałbrzychu było 210 zakładów pracy. Skontrolowano 65 zakładów, przeprowadzono w nich 119 kontroli. 30 kontroli wykazało nieprawidłowości w 20 obiektach.
Najliczniejszą grupę obiektów stanowią:
PKD-41,42,43 – zakłady budowlane - 17 zakładów PKD-45 – naprawa pojazdów mechanicznych oraz
handel hurtowy pojazdami mechanicznymi - 18 zakładów PKD-23 – zakłady ceramiczne - 12 zakładów PKD-46 – handel hurtowy i komisowy - 13 zakładów PKD-47 -- handel detaliczny- 12 zakładów
PKD-25 – produkcja metalowych wyrobów gotowych - 9 zakładów
PKD-29 – produkcja części i akcesoriów do pojazdów samochodowych - 10 zakładów PKD-86 – ochrona zdrowia i pomoc społeczna - 5 zakładów
Najwięcej zatrudnionych jest w następujących branżach:
PKD-29 – produkcja części i akcesoriów do pojazdów samochodowych PKD-23 – zakłady ceramiczne
PKD-86 – ochrona zdrowia i pomoc społeczna
PKD 68 – działalność związana z obsługą rynku nieruchomości PKD-35 – wytwarzanie i zaopatrywanie
PKD-25 – produkcja metalowych wyrobów gotowych
PKD-45 – naprawa pojazdów mechanicznych oraz handel hurtowy pojazdami mechanicznymi
PKD-46 – handel hurtowy i komisowy PKD-19 – produkcja koksu
Kontrole stanu sanitarnego, m.in. uwzględniały takie zagadnienia jak:
stan sanitarny i techniczny zaplecza socjalnego
aktualność badań lekarskich pracowników
posiadanie aktualnych wyników z monitoringu środowiska pracy
wydawanie pracownikom odzieży ochronnej i roboczej
utrzymywanie w normach higienicznych stężeń i natężeń czynników szkodliwych
ocena realizacji przez pracodawców przepisów prawnych w zakresie czynników rakotwórczych i biologicznych
nadzór nad substancjami i mieszaninami chemicznymi w związku z wejściem w życie rozporządzenia REACH, w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska
Stwierdzane uchybienia:
przekroczenia obowiązujących NDS i NDN (5 zakładów- niezgodny z normą hałas)
brak oceny ryzyka zawodowego - 3 zakłady
zły stan techniczny zaplecza higieniczno-sanitarnego dla pracowników - 9 zakładów
brak lub nieaktualne pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia - 6 zakładów
brak rejestrów czynników szkodliwych i kart wyników pomiarów - 5 zakładów
brak aktualnych badań lekarskich pracowników - 2 zakłady
uchybienia w zakresie substancji i mieszanin chemicznych - 5 zakładów
uchybienia w zakresie czynników biologicznych - 1 zakład
W związku z powyższym wydano ogółem 24 decyzje merytoryczne w tym 12 decyzji nakazujących oraz 17 decyzji płatniczych.
Poprawę warunków pracy w zakresie obniżenia czynników szkodliwych na stanowiskach pracy uzyskano w Hamburger Recycling Polska Sp. z o.o. Oddział w Wałbrzychu – obniżono natężenie hałasu do obowiązującej normy na stanowisku operatora ładowarki Ł- 200.
Poprawa warunków pracy nie związana z obniżeniem stężeń i natężeń czynników szkodliwych:
PKD-38 ALBA Dolny Śląsk Sp. z o.o. ul. Piasta 16 w Wałbrzychu – w budynku socjalno- biurowym zlikwidowano przyczynę powstawania zawilgocenia i zagrzybienia ścian i sufitów poprzez ocieplenie dachu, następnie przeprowadzono remont pomieszczeń, w tym higieniczno-sanitarnych. Ponadto obiekt wyposażono w wentylację mechaniczną z rekuperacją (odzyskiem) ciepła i wstępnym przygotowaniem powierza dostarczanego do pomieszczeń (ogrzewanie i osuszanie).
PKD-86 Specjalistyczny Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. E. Biernackiego w Wałbrzychu - w pracowni laboratoryjnej naprawiono niesprawny (uszkodzony, przerdzewiały) odpływ.
PKD-86 Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Wałbrzychu - zapewniono warunki bezpiecznego zbierania odpadów medycznych pozwalające na
uniknięcie zakażenia w ciągu zmiany roboczej (wszystkie działy zostały wyposażone w nowe
plastikowe, zamykane pojemniki na odpady medyczne tzw. kasatory o różnej pojemności - w zależności od potrzeb).
2. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi
W ewidencji PSSE w Wałbrzychu znajduje się 12 zakładów, w których pracownicy mają kontakt z czynnikami o działaniu rakotwórczym.
Ogółem na czynniki o działaniu rakotwórczym było narażonych 661 osób, w tym 21 kobiet:
WWA – 417 osób,
Benzen – 147 osób (w tym 19 kobiet),
Pyły zawierające ogniotrwałe włókna ceramiczne – 65 osób,
Pyły zawierające azbest – 7 osób,
Diazotan niklu – 24 osoby (w tym 2 kobiety),
Tlenek niklu – 25 osób,
Tlenek chromu 36 osób.
Na 2 czynniki o działaniu rakotwórczym jest narażonych 65 osób:
WWA i pyły zawierające ogniotrwałe włókna ceramiczne – 65 osób.
3. Nadzór nad chemikaliami
W ewidencji Oddziału Higieny Pracy znajduje się 61 zakładów stosujących substancje i mieszaniny chemiczne w działalności zawodowej oraz 21 podmiotów wprowadzających do obrotu substancje chemiczne i ich mieszaniny (w tym 3 producentów).
W 2015 r. skontrolowano 30 podmiotów w tym 12 podmiotów zajmujących się obrotem substancjami i mieszaninami chemicznymi oraz 18 zakładów stosujących substancje i mieszaniny chemiczne. Przeprowadzono w nich łącznie 39 kontroli w zakresie substancji i mieszanin chemicznych.
Uchybienia stwierdzane w trakcie kontroli dotyczyły między innymi:
brak aktualnego spisu posiadanych i stosowanych substancji i mieszanin chemicznych niebezpiecznych
nieaktualne karty charakterystyk substancji i mieszanin chemicznych
niezgodne z przepisami oznakowanie substancji chemicznych i ich mieszanin
brak natrysków do obmycia ciała i urządzeń lub płuczek do płukania oczu
nieprawidłowo zabezpieczona mieszanina chemiczna o działaniu żrącym – złożona przed pomieszczeniem produkcyjnym na otwartej przestrzeni.
Na skutek wieloletniej działalności tutejszej Inspekcji Sanitarnej wyegzekwowano w większości zakładów posiadanie spisu substancji chemicznych i mieszanin niebezpiecznych, kart charakterystyk dla większości chemikaliów wprowadzonych do obrotu
przez producentów i hurtowników działających na terenie powiatu wałbrzyskiego oraz prawidłowe oznakowanie opakowań zgodne z wymogami unijnymi.
Powyższe zagadnienia łączą się z realizacją zasad przestrzegania bezpieczeństwa chemicznego w środowisku pracy i w środowisku naturalnym.
4. Nadzór nad czynnikami biologicznymi
W ewidencji PSSE w Wałbrzychu znajduje się 40 zakładów pracy, w których występują szkodliwe czynniki biologiczne. W 2015 r. skontrolowano 5 zakładów, przeprowadzono w nich ogółem 8 kontroli, w tym w zakresie szkodliwych czynników biologicznych 6 kontroli.
W 2015 roku wydano 1 decyzję w zakresie szkodliwych czynników biologicznych zawierającą 2 nakazy.
5. Sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem ustawowego zakazu wytwarzania
i wprowadzania do obrotu środków zastępczych.
Skontrolowano 3 obiekty wprowadzające do obrotu środki zastępcze, przeprowadzono w nich 3 kontrole. Wydano 6 decyzji w tym 2 decyzje płatnicze; wydano 6 postanowień oraz nałożono 2 kary pieniężne na kwotę 300 000,00 złotych.
6. Postępowanie w sprawie chorób zawodowych
W 2015 r. przeprowadzono 87 postępowań w sprawie chorób zawodowych, stwierdzono 22 choroby zawodowe, w tym między innymi:
- 14 pylic płuc u byłych górników wałbrzyskich kopalń węgla kamiennego, Ponadto wydano 38 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia chorób zawodowych.
III. Placówki nauczania i wychowania
W 2015 r. w ewidencji PSSE w Wałbrzychu znajdowało się 87 stałych placówek nauczania i wychowania (stan na 31 grudnia 2015 r.) i 17 turnusów wypoczynku sezonowego dzieci i młodzieży. Skontrolowano wszystkie stałe placówki oraz 9 turnusów, przeprowadzono 108 kontroli. Zakres kontroli obejmował przede wszystkim ocenę stanu sanitarnego placówek, w tym m.in. stan techniczny, funkcjonalność, wyposażenie, mikroklimat, warunki do utrzymania higieny osobistej, czystość i porządek, przestrzeganie zakazu palenia tytoniu. Stan sanitarny w większości placówek nie budził poważniejszych zastrzeżeń, nie stwierdzono zaniedbań czystości i porządku. Wszczęto 1 postępowanie administracyjne (dot. Publicznej Szkoły Podstawowej nr 6 przy ul. Andresa) wydano decyzję zobowiązującą placówkę do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w określonym terminie.
W jednej placówce (Publiczna Szkoła Podstawowa nr 37 pryz ul. Dunikowskiego) decyzje zobowiązujące do usunięcia nieprawidłowości zostały wydane w latach poprzednich.
Strona kilkakrotnie wnioskowała o prolongatę terminu wykonania obowiązków, uzasadniając niewykonanie trudnościami finansowymi.
W roku sprawozdawczym wydano 2 decyzje zmieniające termin wykonania obowiązków.
Ponadto należy zaznaczyć, że:
przeprowadzane prace remontowe poprawiają warunki pobytu dzieci i młodzieży;
szczególnym utrudnieniem jest prowadzenie prac remontowych w czasie funkcjonowania placówek,
we wszystkich skontrolowanych obiektach przestrzegane były zapisy ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Stan sanitarny poszczególnych rodzajów placówek nauczania i wychowania oraz form wypoczynku przedstawiał się następująco:
Żłobki – w ewidencji znajdują się 3 placówki tj. żłobek i 2 zespoły żłobków. Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń.
Przedszkola – w ewidencji znajduje się 28 placówek (tj. 26 przedszkoli /1 nowopowstałe/
oraz 2 punkty przedszkolne). Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń, w tym:
w jednym przedszkolu stwierdzono m.in. w sali zabaw brak osłon na grzejnikach c.o. oraz zły stan sanitarny ściany pod oknami - dokonano ustaleń pokontrolnych, wydano zalecenia, przeprowadzono kontrolę sprawdzającą i odnotowano poprawę (uchybienia zostały usunięte),
w jednym przedszkolu oddano do użytku nowy plac zabaw.
Ponadto rodzice sygnalizowali telefonicznie o niepokojących ich nieprawidłowościach w funkcjonowaniu dwóch przedszkoli (m.in. zawilgocenia ścian w pomieszczeniach; brak papieru toaletowego) - przeprowadzono rozmowy telefoniczne z dyrektorami placówek,
w czasie planowych kontroli nieprawidłowości nie potwierdziły się.
W ramach prowadzonego nadzoru:
w 9 placówkach oceniono dostosowanie mebli do wzrostu dzieci – oceną objęto 215 dzieci i stwierdzono, że wszystkie korzystały z mebli dostosowanych do wzrostu,
w skontrolowanych placówkach oceniono również posiadanie certyfikatów na sprzęt meblowy zakupiony po 1997 r. i stwierdzono, że nadal w części placówek brak stosownych certyfikatów.
Szkoły (funkcjonujące samodzielnie szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne oraz zespoły szkół) – w ewidencji znajduje się 26 placówek (1 szkoła podstawowa rozpoczęła funkcjonowanie, 1 gimnazjum zostało zlikwidowane, 1 gimnazjum wykreślono z ewidencji - zmieniło siedzibę, weszło w skład nowopowstałego zespołu szkół, który jest pod nadzorem Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu). W Publicznej Szkole Podstawowej Nr 6 przy ul. Andersa stwierdzono m.in. zły stan sanitarno-techniczny ścian w ciągach komunikacyjnych, nierówną nawierzchnię boiska do piłki nożnej oraz zły stan techniczny ogrodzenia działki szkolnej (od strony boisk i placu zabaw). Wydano decyzję zobowiązującą placówkę do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie oraz decyzję płatniczą.
Ponadto wydano 2 decyzje zmieniające termin wykonania obowiązków:
dotyczącą Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 37, ul. Dunikowskiego i 1 decyzję uchylającą dotyczącą Publicznego Gimnazjum Nr 3 przy ul. P. Skargi. W związku z likwidacją szkoły z dniem 31 sierpnia 2015 r., na wniosek strony, uchylono decyzję nakazującą wydaną w 2014 r.).
Ogółem w 2 placówkach prowadzone jest postępowanie administracyjne w sprawie usunięcia nieprawidłowości. Są to:
– ww. Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 6,
– ww. Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 37 (dot. nierównej nawierzchni boiska /decyzja wydana w 2009 r., termin wykonania był przedłużany/ oraz złego stanu technicznego podłóg w ciągach komunikacyjnych na I i II piętrze /decyzja wydana w 2012 r., termin wykonania był przedłużany/).
W kilku placówkach w czasie kontroli stwierdzono m.in. uszkodzone ogrodzenie terenu szkoły, uszkodzone nawierzchnie terenów przyszkolnych - dokonano ustaleń pokontrolnych.
Dyrektorzy szkół informowali o sposobie realizacji ustaleń. Należy też zaznaczyć, że niejednokrotnie stwierdzane nieprawidłowości są usuwane w trakcie kontroli.
W 4 szkołach (2 szkoły podstawowe, gimnazjum, zespół szkół) stwierdzono niezachowanie standardów dostępności do urządzeń sanitarnych (przyjmuje się, że co najmniej jedna umywalka powinna przypadać na 20 osób, co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 30 chłopców oraz jedna miska ustępowa na 20 dziewcząt). W roku sprawozdawczym odnotowano poprawę w zakresie dostępności do urządzeń sanitarnych – dot. 4 placówek (szkoła podstawowa i gimnazjum - zmiany organizacyjne, gimnazjum zmieniło siedzibę /weszło w skład nowopowstałego zespołu szkół, który jest pod nadzorem DPWIS we Wrocławiu/, w zespole szkół oddano do użytku zespół sanitarny) oraz pogorszenie w 1 gimnazjum (Publiczne Gimnazjum Nr 1 przy ul. Limanowskiego - w szkole liczba uczniów wzrosła o 160, w związku z likwidacją jednej placówki).
Nie wszystkie szkoły posiadają warunki do prowadzenia zajęć wf. Biorąc pod uwagę jedynie faktyczny stan posiadania, a nie dostępność do infrastruktury do zajęć wf.
Brak infrastruktury występuje w 5 placówkach (szkoła podstawowa, 3 gimnazja, zespół szkół). W Publicznym Gimnazjum Nr 1, niezależnie od posiadanej infrastruktury, zajęcia wf prowadzone są również na korytarzu – w szkole, w związku z likwidacją jednej placówki i z uwagi na fakt, że tym samym znacznie wzrosła liczba uczniów.
22 szkoły organizują zajęcia wf poza placówką.
W 2 zespołach szkół: w Zespole Szkół Fundacji „Szkoła Gminna Menadżersko-Księgowa”
przy ul. A. Krajowej oraz w Zespole Szkół Społecznych Nr 1 przy ul. Malczewskiego poprawiła się infrastruktura do zajęć wf - oddano do użytku nowe boiska.
Ponadto w 3 placówkach poprawiły się warunki do rekreacji - oddano do użytku nowe place
zabaw dla dzieci.
We wszystkich szkołach uczniowie mają zapewnioną opiekę medyczną sprawowaną przez pielęgniarki. Gabinet profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej posiada większość szkół.
W 4 szkołach odnotowano brak bezpośredniej opieki medycznej (3 z nich korzystają z gabinetu wspólnie z inną placówką, mieszczącą się w tym samym obiekcie).
Ponadto w 4 szkołach podstawowych będących pod nadzorem PPIS w Wałbrzychu utworzono szkolne gabinety stomatologiczne – w ramach realizacji projektu „Wałbrzyski program profilaktycznej opieki stomatologicznej, zapobiegający rozwojowi próchnicy zębów i chorób przyzębia u dzieci i młodzieży z wałbrzyskich szkół podstawowych i gimnazjalnych na lata 2015-2017". Zaplanowano rozpoczęcie działalności w 2016 r.
W 2015 r. oceniono również warunki do utrzymania higieny osobistej i stwierdzono, że we wszystkich szkołach warunki są właściwe (tj. w sanitariatach uczniów jest dostęp do:
bieżącej ciepłej wody, mydła w dozownikach, suszarek do rąk lub ręczników jednorazowych, papieru toaletowego przy lub w kabinach wc, a także zapewniony jest właściwy stan techniczny oraz sanitarno-higieniczny).
W Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 2 przy ul. Królewieckiej odnotowano poprawę warunków do utrzymania higieny osobistej – zostały oddane do użytku nowe zespoły sanitarne (poprawiła się również dostępność do urządzeń sanitarnych).
W ramach prowadzonego nadzoru dokonano oceny wyposażenia i dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii. W 10 szkołach oceniono dostosowanie mebli do wzrostu dzieci i młodzieży – oceną objęto 331 uczniów i stwierdzono, że wszyscy korzystali z mebli dostosowanych do wzrostu.
W skontrolowanych szkołach oceniono również posiadanie certyfikatów na sprzęt zakupiony po 1997 r. i stwierdzono, że nadal nie wszystkie zakupione meble oraz urządzenia i sprzęt sportowy posiadają certyfikaty.
Należy zaznaczyć, że:
– często utrudnieniem w zapewnieniu uczniom odpowiednich mebli jest system gabinetowy oraz pracownie komputerowe, z których korzystają uczniowie w różnym wieku;
– nadal część placówek posiada sprzęt wieloletni, na bieżąco naprawiany, meble są wymieniane w miarę posiadanych środków finansowych;
– zdarza się, że zestawiane są meble wyprodukowane wg „starej” i wg „nowej” normy;
– nie wszystkie zakupione meble/urządzenia i sprzęt sportowy posiadają certyfikaty;
– nie wszyscy dyrektorzy placówek przestrzegają obowiązujących w tym zakresie przepisów.
W 29 placówkach przeanalizowano 238 rozkładów zajęć lekcyjnych (ujęto też szkoły specjalne funkcjonujące w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i młodzieżowym ośrodku socjoterapii). Plan zajęć dydaktyczno-wychowawczych powinien uwzględniać potrzebę równomiernego obciążenia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia, w tym:
– zajęcia powinny rozpoczynać się o stałej porze, przy czym różnica pomiędzy dniami nie powinna być większa niż 1 godzina,
– różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia również nie powinna być większa od 1 godziny.
W 10 placówkach 27 rozkładów budziło zastrzeżenia, w tym 18 w zakresie różnicy liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia, 9 zarówno w zakresie różnicy liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia jak i stałości rozpoczynania zajęć lekcyjnych.
Należy zaznaczyć, że:
– w jednej placówce oceniono rozkład zajęć 10 oddziałów, jako nieprawidłowy stwierdzono w 9 - wydano zalecenie pokontrolne i w czasie kontroli sprawdzającej nie stwierdzono nieprawidłowości,
– dyrektorzy placówek wyjaśniając przyczyny nieprawidłowości informowali m.in.
o dochodzeniu na zajęcia wf, dojazdach do szkół, dyspozycyjności nauczycieli, organizowaniu zajęć lekcyjnych międzyklasowych oraz organizowaniu zajęć pozalekcyjnych – w ramach ustaleń pokontrolnych zobowiązali się w miarę możliwości wprowadzić zmiany przy układaniu nowego rozkładu zajęć.
Istotnym elementem rozkładu zajęć lekcyjnych są przerwy, które umożliwiają wypoczynek między lekcjami. Zaleca się, aby przerwy trwały 10 minut, konieczna jest jedna przerwa 20 minutowa (w przypadku braku przerwy 20 minutowej - dwie przerwy 15 minutowe;
stosowanie przerw 5 minutowych dopuszczalne w wyjątkowych sytuacjach np. dowożenia uczniów).
Z przeprowadzonych kontroli wynika, że w większości szkół dyrektorzy starają się zapewnić higieniczne warunki odpoczynku między lekcjami.
We wszystkich szkołach zapewniono uczniom możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych. Dyrektorzy szkół w trakcie kontroli informowali, iż często uczniowie klas starszych szkół podstawowych oraz uczniowie szkół ponadpodstawowych nie korzystają z możliwości pozostawiania części podręczników i przyborów szkolnych.
Ponadto:
● W lutym otrzymano anonim w sprawie Zespołu Szkół Politechnicznych przy Al.
Wyzwolenia (trwający remont, zakurzone korytarze i sale lekcyjne, brak toalet – są remontowane, zimno w szkole) – sprawę przekazano do WSSE we Wrocławiu (obiekt jest pod nadzorem Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego).
Ponieważ w budynku funkcjonuje również niepubliczne gimnazjum, przeprowadzono kontrolę oceniającą warunki pobytu w tej szkole. W wyniku czynności kontrolnych stwierdzono m.in., że większość infrastruktury jest wspólna dla obu szkół. Gimnazjum wynajmuje pomieszczenia biurowe oraz dwie sale lekcyjne. Remont jest inwestycją organu prowadzącego zespół szkół (zakończenie prac planowane jest do 15 kwietnia). Największe nasilenie prac „brudnych” i uciążliwych miało miejsce w czasie ferii zimowych. Uczniowie mają wydzielone zespoły sanitarne, zapewnioną ciepłą bieżącą wodę i środki higieny osobistej. Odczuwalna temperatura pomieszczeń jest prawidłowa. Stan sanitarno-higieniczny skontrolowanych pomieszczeń oceniono bez większych zastrzeżeń. W książce kontroli, w uwagach pokontrolnych zaznaczono, że podczas remontu należy utrzymywać wzmożony reżim sanitarny i dbałość o pełną sprawność urządzeń sanitarnych.
● W dniu 19 października przeprowadzono kontrolę w Publicznej Szkole Podstawowej Nr 17 przy ul. 1 Maja i stwierdzono m.in., że jest prowadzona termomodernizacja budynku. W dniu kontroli stwierdzono brak ogrzewania, w klasach nie zapewniono wymaganej temperatury tj.
18o C - stosowano dogrzewanie pomieszczeń grzejnikami elektrycznymi, uczniom podawano również ciepłe napoje. W związku z prowadzonym remontem wprowadzono zmiany sposobu organizacji pracy (np. system klasowy, skrócono długości przerw i lekcji, zajęcia dydaktyczne dla części oddziałów prowadzone poza siedzibą szkoły). Dyrektor szkoły w październiku i w listopadzie informował o postępie prowadzonych prac remontowych, w tym o podłączaniu ogrzewania do pomieszczeń szkolnych.
● Odebrano kilka telefonów w sprawie wszawicy. Dzwoniący są informowani o aktualnym stanie prawnym, podawane są wskazania profilaktyczne przy zwalczaniu wszawicy oraz możliwości działania w środowisku nauczania, do którego uczęszcza dziecko m.in.
omówienie problemu z wychowawcami i dyrektorami szkół. Po takich sygnałach przeprowadza się rozmowy telefoniczne z dyrektorami placówek nt. stanu prawnego i konieczności podejmowania działań w celu zrealizowania zapisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, sugerując różnorodne rozwiązania –
w zależności od danej sytuacji.
Substancje/mieszaniny chemiczne posiadają 4 szkoły (2 gimnazja, LO, zespół szkół).
Należy zaznaczyć, że:
– w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi przy ul. Palisadowej, oprócz odczynników chemicznych otrzymanych w ramach projektu pn. „Pracownia przyrodnicza w każdej gminie” zakupiono odczynniki chemiczne do zajęć w klasach gimnazjalnych.
(W wyposażeniu pracowni znajdują się m.in. odczynniki chemiczne, w tym substancje i lub mieszaniny niebezpieczne. Odczynniki te przechowywane są w pomieszczeniu zaplecza chemicznego i nie są stosowane).
- w prywatnym gimnazjum i prywatnym liceum ogólnokształcącym (posiadają wspólną pracownię) odczynniki nadal nie są stosowane (przeterminowane, przeznaczone do utylizacji), – 1 gimnazjum przekazało wszystkie posiadane chemikalia do utylizacji –
zrezygnowano z prowadzenia doświadczeń podczas zajęć dydaktycznych z chemii, – nie wszystkie posiadane substancje chemiczne/mieszaniny są stosowane,
– odczynniki przeterminowane nie są stosowane, – na części opakowań brak dat ważności uzytkowania.
Z posiadanych informacji wynika, że w szkołach znajduje się ok. 20 kg niebezpiecznych substancji/mieszanin chemicznych.
Należy też zwrócić uwagę na jeszcze jeden element mający wpływ na zdrowie dziecka w wieku szkolnym tj. prawidłowe żywienie. Dożywianie w szkołach prowadzone było na poziomie zbliżonym do ubiegłorocznego. Około 17 % uczniów korzystało z ciepłych posiłków - w większości dofinansowywanych. Szkoły podstawowe (z wyjątkiem jednej) realizowały program promujący picie mleka. Ponadto w szkołach tych realizowany jest program „Owoce i warzywa w szkole”.
W 2015 r. odnotowano spadek liczby funkcjonujących sklepików szkolnych.
Szkoły wyższe – w ewidencji znajdują się 3 placówki. Stan sanitarny nie budził większych za- strzeżeń.
Placówki z pobytem całodobowym – w ewidencji znajduje się 7 placówek (2 domy dziecka, 2 domy studenckie, internat, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii). Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń, w tym:
● w styczniu otrzymano pismo od osoby fizycznej w sprawie Domu Małego Dziecka przy ul. Asnyka tj. brak izolatki, są dzieci z gruźlicą. Zakazano odwiedzin. Przeprowadzono kontrolę w placówce i stwierdzono m.in.:
Dwóch wychowanków placówki miało w domu rodzinnym kontakt z osobą chorą na gruźlicę. Dzieci te jeszcze przed przyjęciem do placówki poddano stosownym badaniom.
Lekarz specjalistycznej poradni wystawił zaświadczenie, z którego wynika, że dzieci będą poddane leczeniu profilaktycznemu, nie prątkują i mogą przebywać w domu dziecka.
Z przedstawionej dokumentacji medycznej wynika, że są one pod stałą opieką lekarską, a ich stan nie wymaga izolacji.
Wszyscy wychowankowie placówki oraz personel są w trakcie diagnozowania w kierunku zachorowania na gruźlicę.
W placówce obowiązuje, wprowadzony zarządzeniem dyrektora, zakaz odwiedzin dla rodziców biologicznych od 26 stycznia 2015 r. do 08 lutego 2015 r. (został on wprowadzony na wniosek lekarza w związku ze zwiększoną zachorowalnością na infekcje dróg oddechowych). Podobne zakazy są wprowadzane w przypadku zwiększonej zachorowalności wśród dzieci.
Na pierwszym piętrze budynku znajduje się izolatka, w której przebywają nowoprzyjęte dzieci do czasu zdiagnozowania ich stanu zdrowia.
● W Niepublicznym Domu Dziecka TKOPDz, ul. Wrocławska, stwierdzono m.in. w dwóch budynkach wymagającą odnowienia część pomieszczeń, w jednej łazience kapiącą wodę z sufitu z powodu awarii, niestabilną pokrywę zsypu na opał. Dokonano ustaleń pokontrolnych. Dyrektor placówki wyjaśniając istniejący stan podał terminy usunięcia
uchybień. Przeprowadzono kontrolę sprawdzającą i odnotowano poprawę,
● W Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii przy ul. Orkana, nadal są na stanie odczynniki chemiczne, również niebezpieczne (otrzymane w 2007 r. z programu unijnego, nieużywane na zajęciach dydaktycznych zgodnie ze spisem ilościowym i jakościowym wg stanu z 2007 r.),
● W Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym przy ul. Strzegomskiej, stwierdzono m.in.:
w łazienkach dwóch grup uszkodzoną powierzchnię brodzików, z ubytkami emalii. Dokonano ustaleń pokontrolnych. Dyrektor placówki wyjaśniając istniejący stan podał termin usunięcia uchybień. W placówce pogorszyła się infrastruktura do realizacji zajęć wf - wyłączono z użytku boisko wielofunkcyjne z powodu uszkodzenia nawierzchni. Część boiska trawiastego została przejęta pod trwającą rozbudowę drogi.
● Kolejny raz został przesunięty termin remontu Domu Studenckiego Politechniki Wrocławskiej ZOD przy ul. Armii Krajowej (pomieszczenia od kilku lat nie były remontowane, wymagają odświeżenia, poprawy estetyki).
Placówki z pobytem dziennym – w ewidencji znajduje się 20 placówek tj. 14 - świetlice, placówki wsparcia dziennego, zajęcia opiekuńczo-wychowawcze (wykreślono z ewidencji 5 placówek, w części zmieniono nazwę), 2 warsztaty terapii zajęciowej, 2 ośrodki kultury i 2 sale zabaw, tzw. wewnętrzne place zabaw /Kinderplanety/, zlokalizowane w centrach handlowych. Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń, w tym:
● Rodzic dziecka poinformował o brudnych piłeczkach i basenach z piłkami w jednej z sal zabaw - przeprowadzono rozmowę telefoniczną z kierownikiem sali zabaw. W czasie
planowej kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.
● W 4 placówkach zastrzeżenia budziła estetyka ścian w pomieszczeniach. Dokonano ustaleń pokontrolnych w zakresie przeprowadzenia prac malarskich.
● W 3 placówkach poprawiły się warunki pobytu dzieci i młodzieży (w 1 przeprowadzono remont i doposażono placówkę, w 1 utworzono plac zabaw, 1 zmieniła siedzibę).
Wypoczynek dzieci i młodzieży – w elektronicznej bazie wypoczynku MEN zarejestrowanych było 17 turnusów wypoczynku (1 – wypoczynek zimowy, 16 –
wypoczynek letni). Skontrolowano 9 (1 - wypoczynek zimowy, 8 - wypoczynek letni). Stan sanitarny nie budził większych zastrzeżeń. W porównaniu do roku ubiegłego w czasie ferii letnich wzrosła liczba zorganizowanych turnusów wypoczynku.
IV. Zakłady produkcji żywności, żywienia i obrotu środkami spożywczymi oraz wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością
W 2015 roku na terenie miasta Wałbrzych skontrolowano 551 zakładów produkcji żywności, żywienia, wytwórni i miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, w tym 18 środków transportu spośród 2031 ujętych w rejestrze zakładów oraz 5 zakładów obrotu kosmetykami.
Pracownicy Oddziału Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku przeprowadzili łącznie 774 kontrole.
W wyniku oceny stanu sanitarnego zakładu, przeprowadzonego na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego zakładu – z 362 zakładów 20 oceniono jako niezgodne z wymaganiami sanitarnymi.
Wydano 38 decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarno-higienicznego oraz 1 decyzję o unieruchomieniu Baru „KEBAB LAND” ul. Słowackiego w Wałbrzychu.
Nałożono 67 mandatów na łączną kwotę 20300,00 zł. Pobrano do badania laboratoryjnego 150 próbek żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Zdyskwalifikowano łącznie 58 próbek.
Prowadzono działania związane z powiadomieniami alarmowymi w systemie RASSF (Rapid Alert System for Food and Feed) Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt - zharmonizowanego z systemem działającym w UE (w kraju siecią powiadamiania kieruje Główny Inspektor Sanitarny).
Przeprowadzono kontrole sanitarne - sprawdzono wycofanie z obrotu wymienionych w powiadomieniach alarmowych produktów spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, które mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów.
W ramach urzędowej kontroli żywności w 2015 roku pobrano z obrotu handlowego do badania 150 próbek w tym: 34 próbki środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, 9 próbek suplementów diety oraz 2 próbki żywności wzbogaconej witaminami i składnikami mineralnymi (pobrane w grupie asortymentowej: Sól spożywcza i jej zamienniki). Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego pobrano w następujących miejscach obrotu: Real Sp. z o.o. i Spółka Komandytowa ul. Kusocińskiego
4 w Wałbrzychu, Auchan, ul. Wieniawskiego 19 w Wałbrzychu, market Kaufland ul. Długa 4b w Wałbrzychu Suplementy diety pobrano w hipermarketach: Auchan, ul. Wieniawskiego 19 w Wałbrzychu, Kaufland ul. Długa 4b w Wałbrzychu oraz w aptekach:
„Pod Arkadami” ul. Główna 11 w Wałbrzychu, „Pod Kotwicą” ul. Armii Krajowej 46 w Wałbrzychu. Próbki żywności wzbogaconej witaminami i składnikami mineralnymi
pobrano w Sklepie Intermarche Simus ul. 1 Maja 64 w Wałbrzychu.
W grupie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego zakwestionowano w zakresie oceny prawidłowości oznakowania próbki:
BoboVita Zupka Złocisty rosołek z indyka z kukurydzianą kaszką po 6 miesiącu, BoboVita Zupka wiosenna po 8 miesiącu, BoboVita Junior Obiadek Domowe risotto z soczystym indykiem 1-3 lata, producent: NUTRICIA Polska Sp. z o.o. ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa; pobrano do badania w markecie Kaufland w Wałbrzychu, ul. Długa 4 B.
Przeprowadzona ocena oznakowania opakowań jednostkowych przedmiotowych produktów wykazała nieprawidłową kolejność informacji zawartych w tabeli wartości odżywczej.
Sprawę przekazano Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu w Warszawie.
W grupie suplementów diety zakwestionowano za nieprawidłowe znakowanie następujące próbki :
Asecurin, NeoMag forte, producent: Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o., 95-200 Pabianice, ul. Partyzancka 133/151; pobrano do oceny znakowania w Aptece „Pod
Arkadami” w Wałbrzychu, ul. Główna 11.
Przeprowadzona ocena oznakowania wykazała co następuje:
nieprawidłowo przedstawiono wykaz składników - osobno wyodrębniono składniki kapsułki,
nieprawidłowo oznaczono alergeny, podając informację o treści: „Produkt zawiera mleko i produkty pochodne”, zamiast: „laktoferyna (z mleka)”,
warunków przechowywania produktu nie umieszczono w bezpośredniej bliskości daty minimalnej trwałości,
w wykazie składników podano na pierwszym miejscu nazwę substancji dodatkowej, a dopiero na drugim miejscu określono jej funkcję technologiczną, np.: „sole magnezowe kwasów tłuszczowych (substancja glazurująca)”,
oświadczenia zdrowotne odniesiono do grupy składników (magnez i witamina B6):
„Składniki suplementu diety NeoMag forte przyczyniają się do: prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśni”. W przypadku witaminy B6 – oświadczenie:
„przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania mięśni”, nie figuruje w wykazie oświadczeń dozwolonych, zawartym w załączniku do rozporządzenia 432/2012 oraz na liście oświadczeń pozostających w procesie oceny (tzw. pending list).
Sprawę przekazano Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu w Pabianicach.
Vita Fizz Witamina C Tabletki musujące o smaku cytrynowym, producent: Efferta Sp. z o.o. Spółka Komandytowa Cząstków Maz. ul. Gdańska 305-152 Czosnów;
pobrano do badania w markecie Kaufland w Wałbrzychu, ul. Długa 4B.
W oznakowaniu produktu wykaz składników poprzedzono niewłaściwym nagłówkiem:
„skład”, zamiast: „składniki”.
Sprawę przekazano Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu w Nowym Dworze Mazowieckim.
W 2015 roku prowadzono nadzór nad suplementami diety, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz żywnością wzbogacaną witaminami lub składnikami mineralnymi, wprowadzanymi do obrotu przez Internet. Oceniono prezentację 20 suplementów diety i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego.
Zakwestionowano prezentację 18 produktów. W przypadku 8 prezentacji sprawę prowadził PPIS w Wałbrzychu. W pozostałych przypadkach sprawy przekazano właściwym terenowo Państwowym Powiatowym Inspektorom Sanitarnym.
W wyniku przeprowadzonych urzędowych kontroli żywności w niżej wymienionych grupach zakładów stwierdzano najczęściej następujące nieprawidłowości sanitarne:
W grupie automaty do lodów:
jeden zakład otrzymał decyzję warunkową z uwagi na brak opracowanej dokumentacji GHP, GMP i systemu HACCP. Strona w wyznaczonym terminie spełniła warunek do wydania ostatecznej decyzji zatwierdzającej działalność.
W grupie piekarni:
brak bieżącej ciepłej wody przy umywalkach do mycia rąk,
niewłaściwe przechowywanie surowców używanych do produkcji,
brak aktualnego dokumentu potwierdzającego właściwą jakość wody używanej w zakładzie pod względem parametrów mikrobiologicznych,
brak badań produkowanych i wprowadzanych do obrotu środków spożywczych,
brak wdrożonego i utrzymanego systemu HACCP,
nieprawidłowy stan techniczny (brudne, zniszczone, zapleśniałe ściany, sufity i posadzki, skorodowane maszyny i urządzenia, zniszczone regały, meble i powierzchnie użytkowe, ubytki w okafelkowaniu)
uchybienia higieniczno- sanitarne (niewłaściwa higiena personelu, brudne meble i sprzęty, brak czystości i porządku w szatniach i w zakładzie).
Wobec osób winnym zaniedbań stosowano karanie mandatowe. Wdrażano postępowanie administracyjne.
W grupie ciastkarni:
W tej grupie zakładów w 2015 roku kontrole przeprowadzono m.in. pod kątem stosowania substancji dodatkowych dozwolonych do stosowania w żywności, funkcjonowania w zakładzie traceability oraz znakowania gotowych wyrobów.
Ponadto przeprowadzono jedną kontrolę w związku ze zgłoszeniem konsumenta dotyczącym obecności mrówek w wyprodukowanym cieście.
W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości:
nieprawidłowy stan techniczny pomieszczeń.
brak zachowanej segregacji (w magazynie chłodni surowce przetrzymywane razem z półproduktami ciastkarskimi),
w pomieszczeniach zakładu stwierdzono obecność tzw. „muszek owocówek”,
brak dokumentacji dotyczącej zapisów monitorowania krytycznych i kontrolnych punktów kontroli, personel zatrudniony przy produkcji nie posiada wiedzy dot. wyznaczonych krytycznych punktów kontroli
w pomieszczeniu deserowni w podręcznych szafkach przechowywane rzeczy osobiste personelu, w szafkach podręcznych dokumenty przechowywane razem z surowcami i drobnym sprzętem produkcyjnym,
w pomieszczeniu obróbki wstępnej stwierdzono młynek do mielenia maku,
sprzęt porządkowy przetrzymywany w kabinie wc,
W tej grupie zakładów pobrano 10 próbek wyrobów ciastkarskich, próbek nie kwestionowano.
W grupie sklepów:
nieprawidłowy stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń,
brak aktualnych orzeczeń lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych personelu,
brak bieżącej wody w wc dla personelu oraz przy umywalce do mycia rąk i dwukomorowym zlewozmywaku do mycia sprzętu pomocniczego,
w nieprawidłowy sposób przechowywane pieczywo,
brak aktualnych zapisów w kartach zapisów rozmrażania, mycia i dezynfekcji urządzeń chłodniczych,
brak aktualnych zapisów w kartach zapisów do przechowywania ciast z masami i kremami,
brak dokumentacji GHP, systemu HACCP.
W tej grupie zakładów nałożono łącznie 27 mandatów karnych.
W grupie kioski spożywcze:
Przeprowadzono kontrolę w związku z interwencją klienta na „niską jakość” środka spożywczego (dot. krokietów) oraz prowadzoną sprzedaż wyrobów bez oznakowania.
W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono w sprzedaży wyroby garmażeryjne bez oznakowania, w trakcie kontroli dokonano oceny organoleptycznej, oferowanych w sprzedaży krokietów z pieczarką i serem (nie stwierdzono nieprawidłowości smak, barwa, konsystencja, zapach swoiste dla tego produktu). Wszczęto postępowanie administracyjne.
Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie nieprawidłowości, wydano decyzję umarzającą postępowanie administracyjne.
W grupie zakładów prowadzących żywienie zbiorowe otwarte:
brak aktualnego wyniku badania jakości wody pod względem parametrów mikrobiologicznych,
niewłaściwy stan higieniczno sanitarny (sprzęt produkcyjny i kuchenny, szafki podręczne, naczynia kuchenne, naczynia stołowe, sztućce- brudne, niedomyte)
lody porcjowane, przechowywane w zamrażarce, o zmienionym wyglądzie świadczące o tym, że zostały ponownie zamrożone,
temperatura przechowywania wyrobów gotowych niezgodna z deklaracją producenta, zupy przechowywane nieprawidłowo tj. w temperaturze otoczenia +21° C,
brak opracowanego planu szkoleń personelu na 2015 roku,
brak zapisów kontroli temperatury w urządzeniach chłodniczych,
nieodpowiednie zabezpieczenie przed dostępem szkodników,
brak opracowanej procedury wymiany tłuszczy smażalniczych po produkcji
brak warunków do dezynfekcji jaj (stosowane niedezynfekowane jaja),
środki spożywcze po upływie terminu przydatności do spożycia, a także nieoznakowane
nieodpowiedni stan techniczny pomieszczeń i urządzeń,
brak bieżącej ciepłej wody przy umywalce do mycia rąk,
brak aktualnego wyniku badania jakości gotowego wyrobu sporządzonego w zakładzie pod względem parametrów mikrobiologicznych
niesprawna maszyna do mycia i dezynfekcji naczyń stołowych,
brak dokumentacji GHP, GMP, HACCP,
nieprawidłowo prowadzone procesy technologiczne,
brak zapisów dotyczących monitoringu temperatury w urządzeniach chłodniczych i zamrażarkach, sprawdzania urządzeń kontrolno-pomiarowych, mycia i dezynfekcji urządzeń chłodniczych.
Wobec osób winnych zaniedbań stosowano karanie mandatowe. Wszczynano postępowanie administracyjne.
W grupie zakładów małej gastronomii:
nieprawidłowy stan sanitarny i techniczny pomieszczeń,
używanie sprzętu nie posiadającego atestu o dopuszczeniu do kontaktu z żywnością,
brak narzędzia do wykonywania monitorowania kontrolnych punktów tj. pomiaru temperatury w urządzeniach chłodniczych,
brak weryfikacji systemu HACCP
brak opracowanej procedury zabezpieczenia i wycofania z obrotu partii żywności nie
odpowiadającej wymaganiom jakości zdrowotnej, zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami.
brak segregacji artykułów spożywczych przechowywanych w urządzeniu chłodniczym,
brak orzeczenia z badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych u zatrudnionego personelu,
artykuły spożywcze do sprzedaży po upływie daty minimalnej trwałości i terminu przydatności do spożycia,
brak warunków do mycia i termicznej dezynfekcji naczyń stołowych i sztućców w zakładzie,
brak bieżącej ciepłej wody przy umywalce do mycia rąk w toalecie dla konsumentów.
Wobec osób winnych zaniedbań stosowano karanie mandatowe. Wszczynano postępowanie administracyjne.
W grupie zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego:
zły stan techniczny pomieszczeń,
brak dokumentu potwierdzającego właściwą jakość produkowanych w zakładzie posiłków nietrwałych mikrobiologicznie,
brak skutecznego zabezpieczenia zakładu przed szkodnikami,
stwierdzono środki spożywcze po upływie terminu przydatności do spożycia oraz dacie minimalnej trwałości,
brak skutecznej wentylacji w zakładzie,
brak opracowanej procedury wymiany tłuszczu do smażenia,
brak opracowanego harmonogramu szkoleń personelu z zakresu higieny,
nieprawidłowy transport brudnych pojemników transportowych,
brak środków myjących przy stanowiskach mycia sprzętów,
niewłaściwie układane jadłospisy.
Stosowano karanie mandatowe. Wszczęto postępowanie administracyjne.
W trakcie kontroli przeprowadzono ocenę 58 jadłospisów dekadowych pod kątem realizacji zasad racjonalnego żywienia. W 26 przypadkach jadłospis był mało urozmaicony, głównie pod względem składu. Część posiłków planowano bez udziału białka zwierzęcego oraz owoców i warzyw, które są podstawowym źródłem witamin i soli mineralnych. W każdym przypadku udzielano instruktażu na temat zasad racjonalnego żywienia.
W 2016 roku kontynuowany będzie szczególny nadzór nad:
– prawidłowością oznakowania suplementów diety i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego
– podmiotami prowadzącymi produkcję pierwotną (roślinną) oraz sprzedaż bezpośrednią.
Działalność ta wymaga złożenia przez podmiot wniosku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wałbrzychu o wpis do rejestru. Niespełnienie tego obowiązku skutkuje dla rolników karami pieniężnymi nakładanymi przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu.
V. Zakłady Służby Zdrowia
Informacja o stanie sanitarnym placówek działalności leczniczej miasta Wałbrzycha
Oddział Epidemiologii prowadzi działalność w zakresie:
zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych
rejestracji zgłoszeń chorób zakaźnych
organizacji i kontroli pracy punktów szczepień
rejestracji, analizy, zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych
wykonawstwa szczepień ochronnych,
zamawiania, dystrybucji i kontroli w zakresie gospodarki szczepionkami w punktach szczepień
prowadzenia monitoringu warunków przechowywania i transportu szczepionek
rejestracji ognisk zakażeń szpitalnych
kontroli placówek lecznictwa
współpracy z Inspekcją Weterynaryjną
Kontrole sanitarne obejmowały następujące zagadnienia:
stan sanitarny i techniczny pomieszczeń,
zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne, odzież roboczą personelu i sprzęt jednorazowego użycia,
ocenę stosowania procedur dezynfekcji, sterylizacji, postępowania z odpadami medycznymi, postępowania poekspozycyjnego, sprzątania pomieszczeń
ocenę wykonawstwa szczepień,
stan magazynowy i warunki przechowywania szczepionek.
W roku sprawozdawczym wykonano 109 kontroli, podczas których skontrolowano 71 placówek lecznictwa spośród 356 zarejestrowanych.
W roku sprawozdawczym wpłynęła interwencja na złe warunki sanitarne w NZOZ „Zdrowy Sobięcin” Sp. z o.o. ul. Kosteckiego 2 w Wałbrzychu. Podczas przeprowadzanej kontroli stwierdzono: brudno utrzymane podłogi w gabinetach lekarskich, korytarzach i pomieszczeniach rehabilitacji, zakurzony sprzęt meblowy, brudno utrzymane węzły sanitarne dla pacjentów, przy umywalkach brak mydła i ręczników.
W związku ze stwierdzonymi uchybieniami higieniczno – zdrowotnymi zastosowano karanie mandatowe.
W roku sprawozdawczym zostały zgłoszone dwie interwencje, które dotyczyły zachorowań na świerzb u pensjonariuszy Zakładu Opiekuńczo – leczniczego o profilu psychogeriatrycznym inter – med, filia w Mieroszowie przy ul. Szpitalnej 1.
W trakcie przeprowadzonych kontroli w placówce nie odnotowano wpisów w Książce Raportów Pielęgniarskich świadczących o występowaniu zachorowań na świerzb, odnotowane były wpisy o zmianach skórnych u pensjonariuszy. Personel nie zgłaszał zmian skórnych. Stan sanitarno – higieniczny kontrolowanych pomieszczeń był zachowany prawidłowo, postępowanie z bielizną czystą i brudną oraz odpadami medycznymi również było prawidłowe. Zanotowano zachowanie procedur higienicznych.
W 2015 r. na terenie miasta powstały nowe placówki: Przychodnia Rehabilitacyjna PROFMED przy ul. Westerplatte 39 w Wałbrzychu, 5 gabinetów stomatologicznych w szkołach na potrzeby dzieci i młodzieży oraz w Specjalistycznym Szpitalu im. dra A.
Sokołowskiego w Wałbrzychu przy ul. Batorego 4 powstał Oddział Leczenia Alkoholowych Zespołów Abstynencyjnych (Detoksykacji).
W pozostałych skontrolowanych placówkach nie stwierdzono nieprawidłowości.
Podmioty lecznicze zlokalizowane na terenie PSSE zgodnie do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. posiadają opracowane i wdrożone procedury zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.
Procedury podlegają okresowej analizie i weryfikacji. Placówki posiadają również instrukcje stanowiskowe. Organizowane są szkolenia personelu przez kierowników zakładu, szkolenia zewnętrzne w celu weryfikacji znajomości zasad obowiązujących procedur medycznych i higienicznych.
Placówki szpitalne i praktyki zawodowe, które nie spełniają wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. posiadają zaopiniowane programy dostosowawcze, które wdrażają.
Wydano 24 decyzje płatnicze i 23 decyzje o spełnieniu warunków sanitarno – technicznych przez podmioty lecznicze.
Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wałbrzychu sprawował nadzór nad prawidłowym zgłaszaniem przypadków zachorowań na choroby zakaźne przez placówki lecznictwa, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Ogółem przeprowadzono 134 wywiady epidemiologiczne.
W roku sprawozdawczym zarejestrowano 18 chorych na gruźlicę mieszkających na terenie naszego miasta (w tym 13 przypadków zachorowań na gruźlicę prątkującą, 5 zachorowań na gruźlicę nie prątkującą). Osoby chorujące na gruźlicę pochodzą w większości ze środowiska o niskim standardzie życia, są to osoby w przedziale wiekowym od 20 do 80 lat, w większości mężczyźni. Utrudnienie w objęciu nadzorem epidemiologicznym chorych na gruźlicę stanowiło to, że zdarza się coraz częściej u osób bezdomnych.
Na terenie miasta zarejestrowano 10 przypadków zachorowań wywołanych przez pałeczki Salmonella. Przebadano 8 ozdrowieńców i 1 nosiciela tych pałeczek. W wyniku przeprowadzonych badań kontrolnych, po leczeniu, skreślono 8 ozdrowieńców i 1 nosiciela, 3 osoby przeniesiono z rejestru ozdrowieńców na rejestr nosicieli
Pod nadzór lekarzy pierwszego kontaktu skierowano 6 osób zakażonych wirusem HBV oraz osoby z ich otoczenia. Nadzorem objęto 34 osoby zakażone wirusem HCV.
W ramach prowadzonego rejestru niepożądanych odczynów poszczepiennych zgłoszono 5 przypadków odczynu poszczepiennego u dzieci.
W 2015 r. zarejestrowano 29 przypadków pokąsań u ludzi przez zwierzęta (w tym 23 przez psy, 3 przez koty, 3 przez dzikie zwierzęta). Osoby te objęto nadzorem i pouczono o konieczności konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Szczepieniu p/wściekliźnie zostało poddanych 7 osób.
W ramach współpracy Inspekcja Weterynaryjna zgłaszała obserwacje weterynaryjne zwierząt poddanych badaniom lekarsko – weterynaryjnym w kierunku wścieklizny.
Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na terenie miasta Wałbrzych
Jednostka chorobowa Liczba zachorowań Zapadalność
Ospa wietrzna 700 599,87
Wirusowe zapalenie wątroby typu B 6 5,14
Wirusowe zapalenie wątroby typu C 34 29,14
Szkarlatyna 52 44,56
Wirusowe zakażenia jelitowe
wywołane przez rotawirusy
84 71,98
inne określone 5 4,28
nie określone 55 47,13
Inne bakteryjne zakażenia jelitowe
wywołane przez Clostridium difficile
7 6,00
nie określone 56 47,99
Biegunka i zapalenia żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu
66 56,56
Salmonellowe zatrucia pokarmowe 10 8,57
Różyczka 9 7,71
Borelioza 7 6,00
Nagminne zapalenie przyusznic 6 5,14
Krztusiec 3 2,57
VI. Ocena stanu sanitarno-technicznego obiektów wczasowo-turystycznych
w 2015 roku
1. Baza noclegowa
W 2015 r. skontrolowano 9 hoteli funkcjonujących na terenie miasta, które odznaczały się wysokim standardem świadczonych usług oraz dobrym stanem sanitarno-technicznym.
Ponadto zostały skontrolowane 3 inne obiekty świadczące usługi noclegowe pod względem spełnienia wymogów sanitarnych, a przede wszystkim zagrożenia przeniesienia chorób zakaźnych i zakażeń.
Zły stan techniczny stwierdzono w Domu Wycieczkowym „Harcówka” w Parku Sobieskiego w Wałbrzychu. Na zarządcę obiektu od 2014 r. prowadzone jest postępowanie administracyjne w celu wyegzekwowania doprowadzenia do odpowiedniego stanu sanitarno- technicznego zawilgoconych ścian w pomieszczeniach obiektu, skorodowanych urządzeń sanitarnych, zniszczonej wykładziny podłogowej oraz stolarki okiennej i drzwiowej. Na wniosek strony termin wykonania obowiązków wyżej wymienionej decyzji przedłużono do końca 2015 r. Obiekt jest silnie wyeksploatowany i wymaga kapitalnego remontu, o czym powiadomiono również Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
Należy zauważyć, że z roku na rok stan sanitarny i techniczny obiektów świadczących usługi hotelarskie poprawia się, właściciele prowadzą remonty i modernizacje, które podnoszą standard świadczonych usług oraz estetykę obiektów.
2.Baseny kryte i odkryte
Pod nadzorem PPIS w Wałbrzychu znajdują się 3 pływalnie kryte, tj. przy ul. Grodzkiej 71, przy ul. Sokołowskiego 75 oraz w Hotelu „Maria” przy ul. Wrocławskiej 134 b. Jakość wody przeznaczonej do kąpieli kontrolowana była systematycznie w trakcie roku.
W 2015 r. w ramach nadzoru sanitarnego z pływalni krytych pobrano ogółem 44 próbki wody do badań bakteriologicznych, w tym:
16 próbek wody z niecki pływalni przy ul. Grodzkiej w Wałbrzychu,
10 próbek wody z niecki i jacuzzi na pływalni w hotelu „Maria” przy ul. Wrocławskiej w Wałbrzychu, z których kwestionowano 2 w niecce rekreacyjnej, ze względu na obecność
bakterii grupy coli, Escherichia coli oraz Pseudomonas aeruginosa,
18 próbek wody z basenu przy Zespole Szkół nr 4 przy ul. Sokołowskiego 75 w Wałbrzychu.
W przypadku kwestionowania jakości wody do kąpieli do zarządców skierowano wystąpienia polecające podjęcie natychmiastowych działań zmierzających do poprawy parametrów sanitarnych wody.
Od 2009 roku w stosunku do zarządcy pływalni przy ul. Grodzkiej 71 w Wałbrzychu prowadzone jest postępowanie administracyjne. Część obowiązków
wynikających z decyzji z 2009 r. została wykonana, natomiast termin wykonania pozostałych
obowiązków tej decyzji był kilkakrotnie przedłużany do dnia 31 grudnia 2015 r.
I tak doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego wymagają wciąż:
powierzchnia podłogi w ciągu komunikacyjnym przy wejściu na basen,
metalowa konstrukcja pod dachem nad niecką basenową,
przewody nawiewów wentylacyjnych wokół niecki basenowej.
Z tego względu obiekt jest nadal oceniany jako zły – mocno wyeksploatowany, wymagający kapitalnego remontu i modernizacji. Ponadto w okresie sprawozdawczym prolongowano termin wykonania kolejnej decyzji z 2014 r. w zakresie doprowadzenia do odpowiedniego stanu sanitarno-technicznego urządzeń sanitarnych w pomieszczeniach porządkowych.
Zgodnie z pismem zarządcy w 2016 roku obiekt zostanie wyłączony z eksploatacji w celu wykonania kapitalnego remontu, co wpłynie na poprawę stanu sanitarno-technicznego obiektu.
W roku objętym sprawozdaniem skontrolowano również pozostałe pływalnie, których stan sanitarno-techniczny oceniono jako dobry.
Na terenie miasta funkcjonuje park wodny „AQUA-ZDRÓJ”, który posiada nieckę sportową, rekreacyjną, brodzik dla dzieci oraz 2 whirlpoole. W 2015 r. w obiekcie, z udostępnionych dla kąpiących niecek, pobrano do badania bakteriologicznego ogółem 73 próbki wody, w tym ze względu na obecność bakterii Pseudomonas aeruginosa kwestionowano 1. Po telefonicznej interwencji podjęte zostały natychmiastowe działania naprawcze przez gestora, a próbka rekontrolna wykazała doprowadzenie wody do właściwej jakości.
Stan sanitarno-techniczny obiektu był prawidłowy.
3. Tereny rekreacyjne
W 2015 roku skontrolowano Książański Park Krajobrazowy w Wałbrzychu oraz 31 placów zabaw na terenie miasta, zarządzanych przez ZDKiUM w Wałbrzychu oraz Spółdzielnie Mieszkaniowe „Górnik”, „Poniatów”, „Skarbek”, „Podzamcze”. Stan
sanitarno-porządkowy na placach zabaw był prawidłowy. W wyniku przeprowadzonych kontroli kwestionowano między innymi stan techniczny ławek oraz brak ogrodzenia piaskownicy na 6 placach. W powyższej sprawie wydano zalecenia pokontrolne.
