De heer ir. Ti. Deelstra.
TECIQIISCHE DVE1$ITjT
Labor*Um voor
Archief
Mekelweg 2, 2628 CD
De!ft TeL O15-Th6873.\
--.'.., '.-.,'
© The
T,ituiM1
ie for the UTbn EavroT1Nates1 5
2611 C Deift 'The NethcienèteI. .f.31Ji26V9
tu. +31.1.5.2624V3I 'Z
SWANNEER WORDT VERVOER.
OVER
WATER. GEINTRODUCEERD?
Topografie
Congestie
Schaal
v *me11j fl&&
14 nt
© Thoiø4
t
th.DRIE1 SYSTEMEN
(Intra-)
stedelijk (2-5km)
Amsterdam
Eñkhuizen
Schwerin
St Potersbürg,
Venetië
GrOot-stedèIjk (10-15 km)
Bangkok.
Cartagéna
6Istanbul
*Kopenhagen
oLondcn
Manilla
R1o:dc.Ianciro
Stockholm
cTokyo.
Vancouver
Iflter-stede(ijk/regiQnaal (30-50 km
BodenSee
SOgnefjord.
St. LawTence:.
Rijnmond
Li-ineer
r--i°.
nt.T.rTt !4n-1qqs
C T
niaaatL fEElnir
f
the Lhbi £vvrtz
figure 1:
Ferry stcps ii, Enkhuizen, tfte NetrertafldS.I.-
,-fl .14
Th*7,tht11
D!
the IJrbc EvUnmL
Figure 2;
Fi-k drd zail syrem in Schwer!n, Germany.
Pes!2iv&voe oY wat. ir. Ti.
kfru 14,16
5©
Th ntaiii1
tute thUb Envcnm
I
U
I
/
Figure 3:
Ferries in the Amsterdam region up to 10
kilo metres: from Amsterdam central railway
station to the northern part of the city, to Zaandarn
and to new
hosin areas in restructured
harbours.
w. T
14iwt 16
Th
Iaz fm th. Ui
Envix=&
Niáieq 5' 2611 EK Delft'
Nthai
e eL +31.15.26279
fu: 41.15.2624173Figwe
4:erries in the Ams?eram
reg/an(1O35 kiIcrñerrei.
ccnnacr!ng new tcwns with the citycentre.
Figure 5: FerriescrcssIn the. Raden sea (A,stria. Germany
nt SwiCerland)..
14m.1
7©
The Idt
f d U±ben EnvfrmuFgure &
Ferries crossing the Sogne fjord ar connectedweter. Norway..
avu w. fr. Ti OeeIr- 4mat16
© The T*ij
js foe thu Uth
Ezvaiment
Pig.ire 8:
8i,d migraticfl routes arid foraging areas
in the V
lakc.
p vr wu'
Ill flhii,i. 14 mt
e m.
iaci
TM!t fIUbi Envt
Figure 9:
r'Zc
4________.____.
7Wo pøssiblc
eveIcPflaflt difGCtiWS cr the
expaflsiofl of A,nster,3m In the Y lake
with railway
or subway
connection.
I
...:
.TI Deektm. 14 maat 16
Th I &oii&1 1nP fc
Nkøieg 5
2511 EDeIft ' The N.har4a teL
+31.15.2523V9 fix: .i.31.15.224Sl3igire 11: New Venice.
ever wa. .
Tj. DeeIiz. 14?rmt1996© Thc TI2zthiLe
f
the Ui EnvNckicceg S 2611 EK Deft The
Neahe1áz
icL.31.15.26Z3D9 'Cu; +31.15.2624V3Figure iC:. Birds eye view ct New Water/and SCCfl
from the
Easy opportunities for
ferries or internal
connections and or rravel to Arnsrerdetfl
nd Qrhernew Downs in the region.
,' L__ ,, IV
- /7.,'-jr-
-'
it,
Figure 12
Living on the banks..
A neighburhoCd
with vritien nd imenifiP
Theho wing corn ple.xes are
connected by roofed veetz
(oassiveun
energy): there are green
couriyatds,
and tower blocks
canbe found furjer Out
into
the
lake.
Fguro 13:
Livingon
the banks: close upof harboQf
are.
r
-b1'.
© The LA fo the
Utht EnvonznzL
Figure 14:
OveMew of the Kingdom of IIes.
-View of a wa rer-based Iiviaig area with purWictic r
reed teds and marshes the hour/n; e1emen
facegojth
ir maxImUm bere fit frof?,
aSsiiQ £wl e,ergy.Figure 1S.
Living in the Xingdom of Isles.
Pvvo ov
war. TL ee1aa. 14 m1Q
© The Ixuirion,i Iniüzs fog Ue Urbt En'on*
71. Svr.in I9? M1II7'Y ,.i,,r. m . løW,
.IfflII
I I .f
14 ma 1996_____
tDr c U£nv*aX
Nkniq S
26L1 LXft
TI Neth.ii
+31115.2623279 +31.15.2624173B1J.ZONDE REl
AAN DA.0 HTSPUN.TEP*1
Marketing
Milieu
'
Planologie
'r
3d*. 14
t 19 ThszicvaI ham t
Uthi
nVDnmI
NIckig 3
2611 EtC DoiftThc Nehi
+31.1i2623219 ufi: +31.1i2624873PERCEPTIE.
VERVOERSWIJZ.EN
Kwaliteit
SDoor
Bus
Auto
Boot
Comfort
1---
+/-i-Service
-1-
,-Tijdsduur
-+
-I-
+1+
rlJs-/
-1+
-I-
,+/+.
Beschikbaarheid
+-
-/4.
Milieu
-/4
-
/ -
-+-Ener#ie
-#-
-4-
-I--I-:
slecht
.1+:
aanvaardbaar
-+-: voldoende
+/+: goed
.-..t
I k.--. t 4©
TM Jnt*ms In&i
fur thb Urt E''"
Kwallt&t voorde
reiziger
Reisrijd
Frequentie
Prijs
Comfort
Alternatief bij slecht weer
Integratie van
ve,voersmodallteiten
Functioned
-
P+R
boot, bus, train., metro, trein, vliegtuig
fiets, voet
Vervoersbewijzen
Overstapcomfort
Wcon-werkverkøer en recroatief vrkeer
Afstemmina ruimteiik
nrr
ii/tr{hri
'U,
n 1irtr
Win Whi situafles overheid-markt.
iivvoc avw*r. . T. Taj
I4 1996© Thc
In$ Je fo
Urban Eni'auwgNIckeeg 5.2611 E
Delft Thi N*hIIndI e teL +3l.1.2623279 fax +31.t5.262473KENMERKEN VAN SYSTEMEN
DIE VOLDOEN
Tbespraaic door drs.1. Riedscra, ply.
hoqfd
hoofdafdeiir.Lg Ve.:vc.rbeiid V ez.
tT,ter
gel egenhid van de
rtinccizi
OV te water op
ma&rt 2.996 in- otterda
Dames en Heren,
Najuens het Mjristerie van
Verkeer en. Waterstaat
heet:
ik u.
van
harts welkom op deze. exoeztmeeting.
Deze
da
zal; in het. teken stn. van
OV te water. .De
beiangstelling in Nederand voar cut
onderwerp is
sines; coz-t grooc:. Gok voor ez
bjenkQrn5t
5
Tch. hebben we -ekozen v-ocr een
bijecz2koz12.t met een
bcperkt
ntal
experta
omdat :
eerst net
-btz'&ckenen will&n rgn
wat d
we.nsei.ijitheid,
de
haa1baarheid.
maar ook de
risico's
van: de
vo1gende
stap zij.n..
Mar ook inzicht
verwerven iri de
condities. En dan is er nog e11e
tijd vccr de
zeepkist. Vandaar dat: we het ock nog zonder pers
doera, hoewel ock van die kant de belanqsteJ.liflg
grcot: is.
KLjn
bijdrge
aan deze
ag bescaat uit ëen
a.riL1
onderde1.
Op
c.1.
eerste piaats zal. ik in
bet
kort
de -eschiedenis 3chtzcn v.n dit onaerwerp.
Daarn
piaats ik dit cnderwerp in de
v.n
n.-na1e verkeers- eza vervoersbeleid.
Vervolgens
jets over
de;: stand van.. zken. Tenslotte een. aritai
opinerkinqen over de bestuurlijke,
financiële an
beleidtnat.ige a.specten. van
QV te
water.
De
Geschiedefli.5
(W
water 'is in: bet
Strctuurscherfla Verkeer en
Vervoer teriocp genoemd als a1ternat.ef cm
het'
Nederlazadse Verkeers- en
vericezprbi eem voor een
swkje op t& 1osen.
Dit heeft in
1993 geieid tot
eer. algerneen
onderzoek i. opdracht v
V en. W naar
de haaibaarheid van QV te water in
Nederia-fld (zie:
hat. rapport 'Passagi.erSver7Oer over water" van
TraffiCTeStUit 1993).
Conclusie WUS da
OV Ce.
water i- Neder11d
wrchiJui1 ijk Jaar
is. en dat
er sprake
is van in ieder
gcval 6 krwrijke
trajecten. Deze z.jfl;
Amsterdam - Almere,
Aris terdrn
Amsterdam
Rotterdam
met QV Ce
-
T.7ytad, Fluizen - AJ..znerefl-.daVefl,
-
Zaanstad, de Drechtsteden
orideriing ei
- de.
Drechtstedefl- Op deze trajectcfl kaza
water een
reissneiheid worderz
bereikt die
conurrereiad is met de reistid
van de auto. DC
Minister van Verkeer en
Waterstaat heeft'
de. Tweee
Karner vervolgel2S op
de hocgte gesceld
iran de
interessafl.te rndgeiijithederi
die (JV cc water
biedt en
aangekondi.gd te zullen
onderzoekell. c1
voorst2
LQL wijzigin
van de Wet Per ziewterVcr
wCzl.301ijk
vn dit:
c,nderzoek heeft geleid
tt
is. DC. Ui.
GCZ2 aantal
gdetiiJ
rr
naar' de
genoemde Jcansrijke verbindifl.qefl. Deze
onderzoeken wezen uit dat de onderzocht.e
ver-bizidingen aile
vrvoerkundig interessant
zouden
kunnen zijn en dar
de
stendekkiflgSgra
van deze
verbindimge%'. minima.a1
vergeli.jkbaar zouden.
kunnen
zijn rnet het .bestaande
streekverVoer. De
verbindi.rigen scoen
positief, hetzij
nLraa.L op de
toegevoegde. waarde tefl opzwhte van
et h
dige OV.
context:
Nu. de ondërzoekspez ode van
dit. project: afgerom is
di.ent: er een volgende. stap gencmen ce
worden. De:
vz-aag is dan: wie neemt deze srap en.
welke stap is
dat. Een eenvoudige vraa9 met; een geccripiiceerd
antwocr. 1k ga deze vraag riieL even.
bea.ntwcorden
vriuJ.L. de visie van V en W; dit is za.ict
mbgel.ijk
maar zou 1ovo.ndieri
vcorbij gaan aan de r.esultateri
van. deze epertneetfng
W7 wil ik een aantal
omerkingen rnakeri en ek1e lijnen scheten
die
vandaq ter dscussiä v&oriiggen. Be2angrijk
is dat
we os realiseren dat sinds 1989
eenaantal
.belangrijke veranderizigen zijn opgetrederi, die nede
de condities voor dit.
tyoe van.
cci1ectef vervoer
vorrnen.
V
en
W
i
bl.LJ dat
CV te wterinNedr1ir2d.
inteessarite. mcg-ciijlthcden lijkt t
bieden am een
dei van het verkeers- era ve±'voerhe7d rr, re
i.c,ssrT .Wt introduceren van. can. nieuw
vervoer-concept. Vraat echter o.m. vaorzichtgheid... Dat
terwi ji. de trekschuit waa.rshi.jri1ijk de eerste. vcrm
van collectie!.
ersonenvervcer Ira Nederland was.
&aar we .1.even nu in een ander.e ti.jd. CV te water
beef t pas echt zin als dit vervoer
aaz2trekkingskracht uitbefent op autc'znobi.liste.n- F.et
gaat. V en W
fiat:
oZri. het aanbieden var ineez
mogelijkfleden van
uob
ki.eit, rnaar am bet omzetten
van jndjvjdueel:.
in collectiêf vervoer.
.Dat is:
iii het
be1ang van de
.bereikbaarheid, de: lee
fbaarheid en het
rju2ieu
.De vraag
is of in de praktijk
autcmobiiis ten
bereid zijn de auto te
lateri staaa en ifl plaats
daaivan de busboot
willez nemen. Zar er-
moet weJ
jets bijzonders geeuren
wii.Len de me.nsen' de auto
Laten staafl.. Hè
sterftSre ut van
de auto i.
dat de
auto vev
biedt vaii deur tot
deur: comfort.bel en
sne.L; in iedcr
gcv,J vaak an3ller dan
het CV. .De
vraag is of OV
te trater op di t .coort aspecten beter
coort dan het bestaande
CV. 1k beza daar
n.iet heel
zeker van. SarflerfevaL gaat bet: erorn dat voor V en W
bet belangrijkSte
.beleidsmatiqe markeringsPuflt
is;
de bijdrage aan
de oplssing van
de congestie. Om
bier meer zekerheid over
te krijgen zou
het goed
zijri op de meest.
kansrijke trajectefl
te. gaan
experimefltarefl met. CV
te water.
De .stand van. z&cen:
ilet i.0 mij hekend
dateen aa.r1tal
particuliere
organisatieS en bedrijven.
in Nederland
belangstelliflg hebberi voor
de expioitarie van cen
QV-ver.bindin
ever water.
Dat past goed.. in
het
sti even met nazre
de innovatiekracht van
de
ondernernizigefl ce benut ten
ten behoevo van
een.
beter
ccllëcti.ef vervoer van
ersqflen en de:
overheidsroi
vooral
e r.i ch ten op
he t s chepp en. van
rdvoCaarefl.
Daarbij viL. n1
:
bet sCads.- en. streekTerroer overheidsbi.jdragen een:,
-belangrijke rôl spe.ien.
TJi.t de eerder genoernde onderzoeicen. bIeek dat: veer QV;
e water, cok op de meeSt interessante
verbidinge:
r.ziet volieclig cozrzrnercieei Ce expiciteren.:. zijii.
En:.
dit brengc me op een
rede markerinspunt.
De aigelopen ja.ren:.-is de eerste. anz. ye9eVefl voor
eer. yzuc..sc1iiige decentraiisatie-cperatie in. bet
opezibaar vervc'cr. Dc verntwcbrde1i.jkheid. veer bet.
niveau van de
V
rzieningr, hr hckostigen en.
straics het aanbesteden van bet stads- en
streekvervoer J.,igt sizids kort 1n handen van de
kaderwetebieden (uit.Ieg) en per 1997 bij de.
provincies
cor. bet. streekvervoer bui.ten de
kaderwetgebieden. Deze decentrale overheden bepalen
de amb.i ties vocr bet openbaar vervoer en daarmee bet
gewenste vcorzienin
ez2z2iifeaU
in het des.betreffende
gebied. De vraag off op een bepaa1
Lraject OV t
water dient te wc1e.0 ..Ln-ezet, z1 clan ock niet door
V en W mceten wordcn bcantwcord, rmar door
Kaderwetg-ebi eden. en: previncies
-Deze 3 nT7 7R.
hhhn cf zulléji de financiêlé middeIen in. handen
krijgen cm het 0V te gaa;n. h&costigen. We gaan
daarbij near cen. situatie toe dat. de rijksoverheid..
geen verantwcordelijkheid meer neeznt voOr het
bekostigen van. afzonderlijke mnodaii.teiten, maar dat.
de kèuze- voor bet beste en: goedkoopste alternatief
bij de lagere: cverheid. ligt. We zittenmidden in di t
decentrali sat eproces.. .zi juist. op. cac. moment is de
vrag hoe verder te ¶da!1.11IL OV 1e water
an
orde. DIt kan de zaak lastig rnaken iridien
riiet
helder is wat ieders
verantwoordelijkhedefl z.ijn.
Laat één ding in
ieder gevai duidelijk zijn:
u±teizidelijk wordt decentraa2- ovsr
bet ontstaa.n van
DV te water en de
bekostiging daarvan besj.i$t.
Nu Lets
ovz- de betuur1ijke,
Li
nië1e en
beleid2matige context.
U mag uit hetgeez2 ik hierirccr
zei niet afleiden
dat
V en W niets met OV te water
te maken wiJ hebben.
De
rc2. van V en W beef t vooral
betrekking op bet
schepperi van vozaarden. Op dit moment is bet de
decantralè overh.eden riiet toegestaan
de hun voor DV
beschikbaar gesteJ-de middelcn aan
de we.nden voor DV
te water. De nu gelden.de
voorwaarde is dat
deze
CV-budgetten ften goede dienen te
koznen aa-n her openbaar
vervoer in cIe ziri v.ri
WeL. Pr5Ofle23verVOer.
OV t
water is dat niet. Din or
chtor ta komen of CV te
water i.nderdaad zo
veelbelovend i
a1
d
onderzoereri
dcet gelcven, wij. de rijksoverheid
bezie.n of de OV-budgettez2
qedeelteliik vcor
experimeriten met OV te water
kunrien. worderi gebruikt.
Na aflocp van deze
periode. dient vastgesteld
te
worden of CV te water wettelijc rnoet worden geregeld
en of de bekostiging str..ikt.ureel wordt ing'epast in
bet dan geldeizde
bekostigiflgsSyStee.111 voc'r
bet
stads-en streekverVoer. 1k kom flier zo nog op tertzg.
Wel
1 op voorb.rid ceri aantal
isen aazi
v.rhindingen worden: gesteld., waariee.
op deze basis
geéxperzneiteerd kan wotden
Len aa.ntal acht jk
,anzeIfsprekefld. Andëre. zjn
bedoe1d als inbreng:
.voor de: discussie.
h'et betrft. dan:
dat; het uits.Lu±tend gaat m vervoer
van
persOflet2, evefltuec1. uiL.
e1 Liets, zjar-
niet met
een auto;
dat. het vooz een ieder Qpez staat:
2)
dat- hf
nderdeei uitrnaakt van een
netwerk van
opezthar vervoer; ofteie1 qewoon:
cleel
itmaakt
van een dieistregeiing;
dat de experirnenten niet betrekking
hêbben. op de
bestaaride vcet- en; .fietsvererz, pon ten
n zou.e
veren; ik. denk eerdér aan
jnterlokal:e, als
aar2duiding vai ieL
verbindiñg, dan. a.n
lokale .verbindi.ngen
dat de verbindingen niet oew
pazallel
ioper znet bestaand. d'Qcg OV;
d1t er cen vzwachte
oendekkingsgra. i
iiggnd p .het- nivu vn het huidige
streekver-veer;
-dat het vervoer vrtiht wcrdt met-
de benodiqde
vergumingefl (exclusief de OV
verguzming) en
door een vervc,erder die vcldoende
betreuwbaar,
kredietwardi9 en vtheaan is;
dat sprake is van rri2ieuvriendeIijke
schepen'
de-ock g-ua verk
rveiJiheid. etc. inpas.baar
ijn
1k kOfl2: teruq cp de
bekosti.ging van. de.
eoerirfle.rW-CI1.
Een. eaii:al. vertrekpuntezl .is var belat2g.- In. de
eerste
pIaat
wordt,.
k. in de. experimenteePer4 ode, geen
afozderiijk budget voorziez2
voor: QV te water; met
eeri. af±onderli.jk.
b&costig.ingS5YSte. De
budgettaire
mogeiijkhede.n van dc
gedecentraliseerde QV-udgcttefl
vormen !iet. kader. Dit
.betekeiw teveris
dat. qua az:
en. niveau. vn
bekcsLiyi.L19 en qua.
tariefSteil
voor
de passagiers q..
overeenkornstigc wijze
wordt
geharideid.
1s bij c1
busectOr-indien wozdt bekosticd.
volgens bovenstaaflde wiize
dr1 verioopt de
bekostigiflg alsvoi.gt.
De grondslag
voor de uitkering is de daadwere1ijk
gel eVerde
vervoersprestati.e. De
geleverde vervoerSPrestae
wordt over een bepaal.de
eriode gerneten.
Na a! loop
van deze
periode wcrdt de financiéle
bidrage
uitgekeerd. . Ge.voig hiervan
is dat vcor ee.r2
nieuWe.
ver1iriding riiet direct vn
het b&y
L an b-wJsidie
Jtan wozdezi v-erkregen. Decentrale ovcrhCdcz2
of
vcrvccrder
J<unrien
dit probleern oplcsse.n
door midd&
van vcOrfinanc.:i ering
-Voor alle duidljjkhCid nog
het vol.gende.
[lit. de
,ervoercbreflgStefl,
:
ngeld met dc.
ri.jksbijdrage
uit het OV budget, dienen
aile kosten van de
verbinding te worden
bestreden. This ook
de kosten
van aanschaf
of. ieasen van de benodigde snelle
schepen. En ock dc
eventuei& aripsSiflg vaii
waL-intrastruCtUUr.
1k. he.cht: er: an opdit. moment:.
duide-Iij;k te: InakenL
variuit we-i. perspectief. de
r±jkscverheid handeit
wanneer bet gaat om: bet
otstandkomen van OV te
water.
Dat heeft al.les cok. te maken met
de scap die
eL
zc'u. moeten worde.za rii.deL
de experirnenten
5UCCLSVQl.
Ljn.
a±erond. Wil. bet houdbaar zijn
in d
structureie dan is bet: verstaxid
&civrend
d
experimen ten ri7 rit te doen alsof".
Ook bets
huidige O.V moet aa. een q'rcot. aantal.
cisen. valdoeri
de wet telijk zija geregeld. Nu soepel cmgaan
met QV
te water: zou iter zeker vccr
ernstige
tieurS-te11i12ger1 zorgen. Dat is, made omdat
bier
gemeenschapsgelden i
bet geding zijn, nit
veranwoord. Bove.ndien zijn. ui.t de gehouden
onderzoeken. op bet gebied van cv te water een grooc
aantal. succes- -en fa&1ta:iren
i11erd. H
zou
iverstanc1i
zijn. deze5ue5- n £ifctorri
niet t
bctrekken in de £Inanc'iering van
experiznentezl met OV t
w1r.
Graa.q benader ik openbaar verrQe
te water ock.
og
vanuit een
meer algemeen. gezchtspunt van
V en W.
Het beiei.d van V en W is er op
geri.cht rnobi.liLeit
zoveel mog.7.ijk
e bepezJcen. en zcveei
mogeiijk
coiJ.ectiet at te wikke-ien. OV te waster is prima,
a-1.s
dit inaar ieidt tot: minderirdii,idueeJ.
perso.nenverkeer of, Jcwaii.atief gezien,
beter
-openbaar vervc.c.. Ht feit dat
Ned,erind.
ovcr-prachtige water-infrtructUur beschikt
is niet
voldoende. Het felt
dat we in staat
zijn zeer
snelle, wendbare schepen
met weinig go1fs1ag fte
znaken, is nog geeTi
reden cm met CV
tewater te
beginnen. Wei lijkt
CV te water
en prim.
alternatie.f voor
lr4ividueel personeriverkeer
of
bestaand cpenbaar verirQer
in
onge5tiegeV0e1ige
geb2ede22. .DUS:
"122
e pdL
vd.1" en ni.et
"erbij"
!.
zijn nc- t1rijke
cpstakeis op to ruijrie.rl
voordat
CV to w ter vri
Iart ZQU kunzaen gaan -
lie t
g.
hierbij cm fin7
juridische1 nautisclie,
bestTuur2ijke1
en politi
eke
hindernissefl. 1k hoop
dat deze
expertzneetillg u wat
dit betreft enirszirls op
weg zal he2.pen- 1k ben van
znening dat CV te water
niet overhaaSt
geintrodticeerd
meet wcrden. Laten we hier gewoon de
tijd Veer
nemen. Let
wel, dames en heren,
de tijd werkt in uw
voordeel, omdat de
congest.ie de i<omende
jaren alleen
maar lijJct coe te
nemen. .Daar
kcmt bij c2.L- CV te
watc.c c.2Lrect
1s Jcwa1iteitsprOdt.7
op do markt
dient
te komcn. Du3
niet ez-gen
een bcotje
opscharrlfl
een steigertje zeken en vrri maar
! OV te water
dient zeer pro
fessiofleel o.pgepakt te
worden en
vooral qced
geccrrinuniceerd te
warden naar de
potentiéle passagiers.
a
Graag tredén vndaag
rnijr
athwezige. collega.' s en
vandag hierover met u
discussie.. 1k. nodig U. uit.
hierop t
reagerefl. Pat: kimt u nu
doen,. rnaar ook
straks in de.. wandelgangen. U kuflt.
bet: nautrikjk ook.
rUSCig Ia ten bezinken, en pas
later b±J V en.. W
reageren.
Yk d.aak u voor uw aanacht.
PVV/S, De: Sbnnaville, 28 februari.
1996
DE DRECHTOVERS.
Expertmeeting OV te
water, 14 maart
1996Lrileidingdoorde heer C.. Sas
voorzitter portefeuiilehouders-overleg Verkeeren Vervoern Milieu Regio Zuid HotlandZuid.
++H-- n4 4.+++++++-i-F It!
I I -I--I-1-++II Ii II
I I++++++-t-+++++H +1!!.
If
Q
Introductie
Raadpleegt. u het etymoogisch woordenboek, dames. en. heren, dan
zult u yourhet begrip 'drecfrt' ah verkiaririg viflden, dat dit. in oude tijden cnn plek
was waar men,
doorgaans metbehuip van een veerbootje,
de rivier
KOfloversteken.
De Drechtstedn ont'lenen hun naam: dus aan deze oeververbindlngen. Een bilk op de kaart maakt duldelI.jk waarom.
Het betref 1 bier een inmiddels sterk vertedei1jkt -
ebitf,.
dat volledig dooraderd is met brede rivierenDat. het personenvervoer over ter van
oudsher zer belangri.jk is geweest
voor Oordrecht en oe reglo, mag ik u Illustreren aan de hand
yen enddntal
korte citaten uit het historisch tijdschrift. 'Dordrecht zoals. bet was'.* licordat Dordrecht op een elland. lag, noest
allE
vervoer van personenen goederen over- water geschieden; Reizen te vot, na eerst Ge rivier
te. zijn- overgestoken, was bet: goedkoopst, maar duurde;
wel erg lang.Vervoer per schip ging sneller-en was comfortabeIer
Aanvankelijk wachtten de schippers gewoon tot.
passagierste kennen
gaveri erges been tewillen. Later rnaakte bet stadsbestuur met andere
steden. en dorpen afspraken over vaste verbiridingen. Met: stelde..
schippers aan die, t
uitsluttinq van anderen, cm de beurt tussen
afgesproken plaatsén heen en weer voeren.. Rond 1630 waren zo'n dertig
p:laatsen in heel Nederland
rechtstreeks vanuit: Dcrdrecht bereikbaar.
in 1850 bestonden er zeventien stoouootdiensten die uit Dordrecht
vertrokkei, of de stad in hun lijndienst. hadden opgencmen.
De DSM
onderhield met.haar boten Johan en Cornelis da Witt de verbinding met
Rotterdam en Moerdik,
in aansluiting op de toen reeds.- voltocidegedeelten van de spoorlijn; Do. Binnenlandsche
Schroefstoombootreede-nj veer-
OD Gouda-Asterdam, Arnhem-Zutphen en Rotterda-Schiedam.Ook. plaatsen ais Mannheim, Vonlo, Ni,megefl en Den Bosch waren recht-streeks bere ikbaar.
Kort daarvoor was dc stoombootrederi Fop Smit & Co. een geregelde
verbindirtg Rtterdan-Dordrecht-Gorinham begcnnen.. Ue
burtv't
vervoerde nog vrIjwel uitSluitnd goederen.
Vanaf 1872: kondon de Dordtenaren zicli in sneltreinvaart
naar
otter--darn of Breda. laten vervoeren.. Dc omrinqende. ptatteiandsgemeenten
bleven per boot bereikbaar. Zo onderhield de hcr de verbinding met
's.ravandea1, Wicldrecht en Zwijndrecht, en deden de luxe
salonra-derboten van Fop Smit de dorpen op dc route Rotterdam-Gorinchem aan.
Ualis en teren,
1kzal
inhet vervoig
van miin btoOg.
aflareerstde-aanleiding schetsen. voor het: ontstaan van het
L)rechtoever-PrOieCt.
Vervo1enS zal ik aangevefl welke arguwenten ten grondsiag liggen aan onze
1deeënover hat: personenvervOer over:water.
1k. zal vertellen wat de uitganqsptrntefl en de (voorlopige)
resultaten zi,n
van het lopende haalbaarheidSoflderZOek;
wit men van ons als
1oca1e ôverheden mag verwachten en wat Wi) op OflZC:beurtverwachtefl van deRijksoverheid.
Tenslotte zal ik één en ander kurt samenvatten.
1.__
An1pldin
In de. Viarde Not over dc Ruimtaliike Ordening wordt. de
stadsqewesten
gewezen op de noodzaak ow voorhun ontwikkelthg te. zoeken naar aanwezige
bijzondre kansrike e1ernenten.
De VINEX beveelt daa'rbij aan om,
oinrederien
van rnilieuzorg en
zuinig
ruimtegebruik, te trevPn naar hat model van de cainpacte stad
De besturen van de
Dreehtstedefl-Qefltefl hebben
vroegtijdig onderkend, dat
beide aspecten optiwaai wordan gahonoreerd via can kwalitatiaf hoogwaardige herstructurerinc van de oevergebieden in Ptet centrale deal van de agglome-ratie.Hat gaat hierbij ow plannen voor een sarnenhangende
herinrichtiflg van deze gebieden,
mat
iquwe vorman van
uerkge1eeflheid, mat openbare
vei-blijfs-plekken en groenvoorzieniflgefl, maar vooral met woningen.IL
aarom veerverbindinQeli
Ue invulling van de Drecfltoevers iet woningen betreft met name stedelijke woonconcepten, waarvoor de. bercikba3rheid van stede.1i,3ke voorzicningen van
groot belang is Ce fysieke samenhang tussen deze locaties en de
centrum-voorzieningen is danook gedachtv1i ecri stclscl van vcorverbirdin*n.
Ce Orechtsteden
vorinen eerr
functioneel sterk sainenhangend gebied
met. een
kwart: miLoen inwoners. rbestaan daarorn zeer veel onder1inyerelatie5
zowel in het woonwerk- en hat woon.school-verkeer, alsook. in de. sfeer van
de. soc jail- recreat leve verplaatsingefl.
Door de. aanpak van de. erdere rujintellike ontwikkeling op een regiorlale. sctiaal, neewtde
binnen-reyioflale
verplaatsingsbehOefte no verder toe. Ce verplaatsingsafstafldefl binnen de Drechtsteden ijn daarbi.. voor velennet. lets Le yrvut voor cen rege.1mati gebruik vart de f lets. Bovendien
vormen de rivieren hiervocr barriEres. Toevoegen van bruggen Is hinderlijk
voor de drukke scheepvaart en bovendiefl zeer kbstbaar. Cit 1aatte yeldt in
flog
sterkere mate voor tunnels. Een sthlsel van veerverbindingen biedt. voor deze groelende mob iliteltbinnen de reglo een ideale
oplo5sifl9. Dergeliike
voorzieflingefl kunnen daarbij. worden beschouwd als de verbindende. schakelsin een regionaai
fieLjruutefletwerk.
Hat te1sa1 I.at't Ovendien bi,jdragefl ian de varwlndering van- do verkeors- en
Al deze. ideeën hebben
ge.leld.tot
hat. opncmen van. aen zogenaamde. Waterbus als een' pilot-project In hat Nasterplan,dat voor het Drechtoeverproject:. sopgesteld, en dat de Insteiinng fleet
t
ekragen van a.11e bet'rokken
eineente-raden en het- provinclebestuUr van Zuid-Hoiland.en verkennende studie naar de rncgelijheden voor een dergelljk stelsel,
mede- ortdersteund en begeleid door Rijkswaterstaat, leverde als resultaat.
een stimulans op. omcp de thgeslagen weg
voort te gaan..
Dit resultaat ligt in lijn met: de. bevindingen ult.. een
studie, uitgevoerd
door de Adviesdienst VerkeerenVervoe
samcn meihet. bureau. Irattic. Test,
met betrakking
tot de Ievènsvatbaarheid van personenvervOér over water inen rofld. de groot-stedeliike:gebiedefl.
De7e
vorm van
oDenbaar yervoer draagt,ede door
het congest,e-vrijekarakter, optimaai bij aan de hoofddoelstellingeri uit het. Strutuurschema
Yericeer en 'Jervoer
betreffande leefbaarheid. en bereikbaarheid.6edoelde studie leidde: danook tevens tot initiatieven van het Dordtse
Stadcvrvor en- het regionalè
Vervoerscoôrdinatiecentru oin de haalbaarheldna t. gaan van cen snelle bootverbinding tussen de Drechtsteden en
Rotter-dam, een zgn- 'past Ferry'.
IlL
Het haaTharheidsander2ek
P4edio vorig jaar i becloten out beide systemen, de Waterbus en de Iast
Ferry, te combineren in een grcotschalig haalbaarheidsonderzoek
Mn de financiering van dit ondartoek
wordt
In zeer beianqrijkamate
bigedrageri
door het
ministerie vanVerkear &
Waterstaat
endoor de
provinctale
threctie
van Rijkswater'staat De andere parti.en zmjn dePravincie u1d-Houland, de gerneente: Rotterdarn. het. stads- en st.reekvervoer
in onze reio en tenslutt hat htoverprojact zeif.
Al deze iristanties zijn ook vertegenwoordigd
in een begeleidtngs-conunssie
Met Dordtze Stadsvervoer treedt op als dc formela opdrachtgever.Via een groot. aantal enquêtes in de regia, zowel op huisadressen us op diverse openbaar-vervoerslijnen, is lnicht. verkregen in het vermoedelijka
toekomstigt gebruik van de beide vervoerssystemen over water, naar
aantalen, rei smotievaantalen, voorwaarden en aansluittndo vervormoda1 4telten
-Daarnaast is ook via sirnulaties, op basis van hat verkeerstnodel van de
Provincie Zuid-Holland, getracht aen inz.icht te. krijgon in het-
potent1le-aantal reizigers. in de
Waterbus ende Fast Ferry,
in het heden en op de
langere. termijn..
Uitgangspunten voor beide benaderingswiuzen voreden;
-
ean hoge frequentie,
(half-uurciiensten,
en binnen de kerr vn de
Drechtsteden zelf kwartierdiensten);
dientregeiingen vanaf
6 uur 's morgens tot-
tegen
12 uur '
nathts;
-
hoge sneihederi, (de vaartid. naar Rotterdam is 20 minuten; de.
vaar-tijd. tussen Oordrech..en bijv.
1ierecht of Albles3crdem bcdraagt
ca. een kwartierj;
-
comfortable schepen en walvoor!ienlngen;
-
goede aansuitende verblndlngen op het
land, zewelvoor cenbaar
vervoer als voor wat betreft f1etsroute;- eeri prijsstelling voor de Waterbus conform bet Natianale
4
De
de1bereken1ngen
geven een zeer hoopgevend dagelliks aantal van 7500 a8000 reizen met
de Watrbus. (Ter
vegeli3kiflg: de. huidiçe veerverbindinenvan Dordrecht
t
Papendrecht en et iwijnthecht zotteri dagelijks samen Ca.2000 mensen over.)
De berekenirigen ap basis van de enquêtes leveren zelfs lets hogere rei.zi-gers-aantaIlen up, te weten tussan de 9000 en 9500 per dag.
Qok voor de Fast Ferry naarRotterdam levereri de de1berekenthgen
accepta-bele aantallen op, die een exploitatie van een dergeliike ilin iaa1baar
maken. In totaal zullen volgens deze benadering naar verwacht tussen de 650
en 700 mensen per dag gebruik goan
maken van de snalle bootverbindingtussen Oordrecht en Rotterdam.
Afgezat
togen het aantal treinreizigers thsson Dordrecht CS on RotterdamBlaak en Cs van ongeveer 6000 per dag, bijkt dat hat
aantai bootreizigers
ZO'n
11% hiervan
bedraagt.De enquête-resultatan laten
voor deze
verbiriding evenwel ','eel bogeregebruikrs-aantal1en zien (te weten 4500 a
5000).
Met Ujk't erop, dat de strlkt rationale modelsimulaties - vocral op deze
verbinding -
niet
in staat jijn on de attracttvitGit van eon dergaliiknieuw, comfortabel en congestie-vrfj openbaar-vervcerscocept, zoals dat
door do potentièlo gebruikers bilikens do enquête wordt ingoschat, voldoen-de mee te wegen.
Een
zeer
snelle
enfrequente bootverbinding
vanuit Rotterdam met dohlstorische binnenstad van Oordrecht, on (in hot toeristen-soizoen) met do
molens van Kinderdijk, biedt voor Rotterdam
eon zeer waardevolleuitbrei-ding van hat aanbod van toeristisch
I
rocreatievo voorzioningen.Ce algemene verwachting
is, dat deze
functie 'van de Fast Ferry een grootaantaI extra raizigers zal oplevcrcn.
Ce onderzoeks-resultaten laten zien, dat beide systeinen een relatief groat aandcel relzigers met sociaal-recreatieve motieven zullen
kennen;
een gegeven dat
gunstig is voor een meer gall jkmatige bezetting en daarmee voor con beterexploitatie-resultaat-iL
Do i-al van de 1o.ale overPzden
Uames en
heren,Als regia zijn wij vanzelfsprekend verheugd aver de uitkamsteri van deza
onderzoeken. (We aindrapportage zal uverlgens naar verwachtlng media
volgende naand besct'ilkbaar komen.)
Men mag van de sanenwerkenth 1ocae
overheden In de Drechtsteden
oanooK eenactieve rol verwachten in de verdere uitwerklng en realisering van deze
openbaar-vervoer
ssysternen over water.
Daze actieve rol is in de afgelopen
periode reeds ztchtbaar geworden via do
initiatieven en do co-financiering van do door wlj genoemde onderzOeKan.Bij de verdere uitwer1ng zullen wij streven naar ean optimale irttegratie
(In Dordrecht. sluit btjvQorbeeld. hetl recent qestarte
.citybus-projeCt:h1èr
naad1oosop aan).
eweTkt: zal aarnaast ook worden.
aan
eert.
adequaat flankerend. beleid, biivoorbeeld. ten aanzien van de: aansluitende fietsroutes en .-parkeer en stall ¶n9svcQrzierungen.Kede 'in het kader van de planontwikkeling op de Urechtoever-lOCatie$ zullen wij meewerkeri
aan: de totstandkaming van hoogwaarige
veerstationS.met
de benodigde fac.illteltenvoorde: reizigers.lJenkbaar- is een constructie,. waarbij: de. locale. overheden investeren in de
veerstations, die vervo1gens wcrden verhuurd aan de exploitanten van. de
water-verbindinqen.
lenslotte zuflen de betrokken gaeenten en
de Provincia. naar inijn
inschat-ting bereid. zin, danwel
blljven, om financieel bi te. dragen in deexploitatie van de veersystemen, conformde
huidige inzet voordebestaande
veerverbindingen tussen Dordrecht, iwijndrecht en
PapendrechtVoor
de Waterbus zal het. daarbii gaan am Pen bedrag van cirka. 1 miljoerigulden..
V.
Veriiachte thzet..vafl het Rilk
LJames en heren,
Gelet op. de bijdragen die. het personenvervoer over water zal kunner 1evetefl
aan de: rijksdoelstellingen zoals verwoord in de $tructuurscheinas Verkeer
en fervoer ter zake. van de bereikbaarhid en de leefbaarheid.. mogen ook van die kant extra inspannlngeri worden verwacht...
Vanzelfsprekend zijri wlj zeer erkenteliik vocr de. rU'Ime: biidragen van d
kant van het mintsterie van Verkeer & Waterstaat en van de provinciale
directie van Rijkswaterstaat, voorwãt
betreft:de
verkennende studie en hetlopende haa lbaarheidsonderzoek.
Onk. voor
denood7ake1jke vervolgstudies
høperi
wij en hrn
op bet Ministerie te tflogefl doen.De .experimenten die wij - naar verwachting: - binnen niot al te lange tijd zullen opstarten, ziji u'iteraard prilnair van belang voor onze reglo zeif
Oaarnaastvorwen zij. venwe1 voorbee1d..projeten, die in ons waterri.jke
land op meerdere plaatsen. navolging zullen kunnen krijgn.
Het 1ijkt. daaroin nit re4elijk nm de aanloopuverliezen,
die dere:Hjke
experirnenten In de beginfase ongetwijfeidnt zich zuilen brengen, volledig
ten lasta te.. brengen van de 'regionale budgetten' voor tads- en sLreekver-voer, en daarrnee ten koste te. laten gaan van de kwaliteit. van ons bestavtdé, regionale openbaar vervoer.
De introductie van nieuwe, kansrijke en qua lnfrastructuur-kosten relatief
yoedkape Openbaar-vervoerssystemen rechtvaardigt nair ,nIjn moning de inzet van aanvullende budgetten van de. Rijksoverheia..
1k ga or van wit., dat d. groei van ht aantai relziger-kiloineters in net
openbaer
vervoer.,
die
sarnenhangt 'iet deintroductie
van
deze nieuwe
vervoerssystemen, ook
structureel zijn vertaling vindt
inhogere budgetten
ten behoeve van bet openbaar vervoer in onze reglo.
voorde inspanningeflOm
Oe. busiriess-Plaflflefl
die thans worden- opgesteld voor zowel de- Waterbus
als
de Fast Ferry,
gaan uit van
lange tennijnéfl voorde afschrijving van
sc.hepen: en w_voorzienthgefl.
Dok de kostbare, maar
noodzakell.ike1 voorlichtings en promotie_Cafltpagnesu11en zich richten op de continj1te1t van
deze. nteuwe openbaar-vererS
systemen.
Wij gaaiter derhalve van
uit, dat ook de Intentles
van de rijkseverheid
er
op gericht ziln om
het personenvervoer over water een bliavende
toevoeging
te: latén zin aan het aanbod
vn:ópenbaar.VerTsv00rZngw.
Dit kan at name
worden .geêffectueerd via het zo spoedig mogellikonder-brengen van deze vorinen van openbaar vervoer binnen het kader van de. Wet.
PersOflenVervOer
yi....
Samenvattir'q
De rijkdom aan vaarwegen in bet gebied van de Zuidhollafldse
eilanden
btedt
u,tstekende nioge1khedtn voor
opertbaar vervoer over water,b%nnen des'
Drechtstedefl en tussen Dordrecht en RotterdalL
Experimenten kunnen daarbii
een voorbeeldfUnCtie hebben voor vergeIiikbarestedellike regio'S
GrootscheepSe
haa1baarheidSOderZ0eke tonen aan, dat- er voor de beoogdesystemen rele kansen
bestaan..
Als samenwerkende locale. overheden willen w1 deze kãnsen benutten.
In voorwaardenscheppefl'de en in direct financiëie zin wi.11en wii daarvoor vergaande 1nspanningcfl 1evaren
Gelet op het evidente nationale belang van de
introducte van het fenomeen
'personenVerVoer over water' is een bliiveflde betrokkeflhetd hierbij van
dc
Rijksoverheid
grchtvaard1gd. en noodzakeliik.
Er kan
met- deze. nicuwe
systemen imers een
belangrl3ke budrage wurdert geleverdain
de reaUsering
van de rijksdoel.StefllTlgefl ter zake van bereikbarheid en leefbaarheid.
Bedoelde betrokkenheid. betreft onderzgek, experiiflefltefl,
structurele
rijks-b1dragen (in
de vorm van:
Iiger/kilOeter_ver90ed1fl9) en een adequate
juri1sche status.
Voorkãmen moet worden1 dat
dergeuike
- zekerin een waterriik land
alsP4ederland veelbeloveflde, voorziefliflgefl,
als gevoig van te krappe
budget.-ten, ongewild een bran warden. van de locale en regionale
belangen-tegen-steil ingeri.
De beschikbaarheid van
onvoldoende middeleri zal er, naar 1kvrees, toe
leiden, dat het nieuwe personenvervoer over water ten order zal gaan
in de
aisdan onvermi3delijke concurrentie-slag pet de. 'gevestigde belangeri'
van de- bestaande. openbaarvervOerSVO0rZ1cfli nqen.
RS/ 130396
WATERBUS CS4
6
Aspcctcn van de. iThancicring 'van opeiba
r'.'uer ovcr wawr
Een bijdrage. aan de
xpertrneeting OV t: Rotterdam op 34 maart 1996
Kern.. van d problematiek en. samenvatting.
Adequate: aanpak van openbaar vcrvoer over water cp midclellange afstand
vraagt orn: moderne,
oed. uitgerust en snel]e va.artuigen.
Dcze vaartuigen vragen aan sibstantieeI investeringsbedrag per eenheid, dat
behoort
een in principe vrij lange. Jevensduur.
Om het experiment werke]ijk kans te gcvcn moet er over mcerdcre van
dergellike schepn kunnn worden heschikt.
Omdat het bij de keuze van dc schcpn gaat om vaartuigen. die rhansniet of
nauwelijks in Ncdcrland varen heeft de firLant.;ierilig etn came]ijk hoog risiko
gehalte. Dat betekent dat financiers de zekerheidsdekkng
in
bet object
(vaartuig) missen n zi.illcn vraen om ecu andere risico dekkiii.
Ecn uitwg uit deze situatie zal moeten: worden gciocht in de cplossing van lici
probleern dat de Ievensduur van de vaartuigen aanmerkelijk langer is dan de
vor1opig. beoogde duur: van het experiment n van bei. probleem dat de totale
invcsidng in een aiita1. vaarruigen in geld. uitgedrukt waarschijnlijk snel het
totaal an besthikbare siThcidiehedragen ial evenaren
lien gedachte daarbij zou kunnen zijn ccn. "verplaiicbnrc garanhic
van dc
(rijks)overhcid. in. dic. zin dat de overheid op een gekozen. uajcL met ccii
gekozen vervoersvorm in e.erste instantie. het investeringsrisico van de financier
dekt. De exploitani. neemt.het risico vaj de operationcle. oten, beschouwt dc.
huurprijs van hct vaartuig als. last en dccli in de voor openbaar vervoer
gehruilcelijke vergoeding. Voorzover de last vair hét vaartuig niet kan' worden
opgebracht vuli de overheid aan wi. de "ambulante pot's, echter de oveiheid,
wellichi
th. samenspraak met de- verhuurder, krijgt daarmee. het rechr hot
VEtartuig over te hevelen naar een andei, iaogel.ijk. rendabeler gebled.
De financier; iii de aanloopfaseesteund. door de oveihil, wu. bercid moeten
zijn zodra het bestaansrecht van de verbinding zich aftekent, dc financiering op
zke1ijke, niet gegarandeer4e, basis
vóort Ce
zetten en mct de rugdekking van dc
ovcrhcid ee;i vulgeiid vaarrnig op. een nieuw.traject Ce IlnaTicieren.
Wet vflrtk1defl en
annigSSteTkie birnenvaart.
1k zal in een kort'
overzicht weerge vei'. op weLk terrein her
verdrag en de
versthillei't-wer1aam zzjn en
in welke. u
oeñgsbesWit9 h
een en' andeT nader is
drewerkr, Verio1gers
zal 1k. iiader inEaan op
d.:
oengsbe1te1 en
daari4t
de .ipectfieke voorschriftefl die
er,ekking:hebbeTi op her
hier te behandelen
on4er'verp onder de a.andacht
brengen'
.De EErziene RjnvLwrtaAe
De' convenlioflele
PjJn, dat wil zeggen
voor Nederlafld.
dc Boven Rjn, de
Neder
Run de Waal en
de Lek, valt onder het regime van
de AJcIe van Mz,uzhei!n van. 17
oktober 1868,: bereT
bekend als de Herzefle
Rijnvaartakte
De op deze' AJe
gebiseerde reglemefltefl
zzjn:
her
pjjvaarrpohteTeg)t
1995 (XPR
1995);
her Regiernelu
onderZcWk schepell op
de
Rijn
1.995 (ROSR1995)'
het Reglemerzt
schippeFSP'
1976,.
her RegerMflt
radardiploifla RLJFL.
De vereerre gels
opgenornelL fn.
her RPR 1995 De
technische etsen en de
then met
berrekkiflg wi ernawzing. zftiopgeflOm7L
in her ROSR
1995. Dc bei4e
arEdere aangehaaLck reglementen hebbën
berrekking op de diplomering van dc
bg,nannulg deze kornen
in dir kac2er nieZ meer
aan de orde.
Dé
b Stheepvaar
rkeerrNPt SVW) is van wepassinh op.
aZLe. b'innenwaterefl en de.
ze.
DeScheepvU
eTkeeYSWe geeft'
her kader voor'de verkeersregeL en h
Z,*,d.cen.= lie locd.sen
wordi in dir kadèr
buiten
eschouwiflg gelaten-.
Dc ScheepvaaeTk
set geeft
her kader: awi
waathznnen het siellen van regels
niag' eschieden.
Dit mag SIeChtS
in béla?Lg YaFi.
a. het
verzckeren van de
veiligheid n het vlotte
verloop' van het
b. het
j
en hetwaathorg7i
van de
bruikbaarheid d4aTVø!,
c; het. voorkoraen
of beperken vwi schade door her
scheepvaa2rzverkeer
aan-de wcaerjujiglwudiflg, oevers
en warerkeringen, of
erken gelegen in of over
scheepi'aWtWeg-ffe
telZen van dé regels
i me4e .gesc.hi
eden in het belang vwi het
voorkomei of
beperken van:
a; Izinderof
gêvaar door het scheepvaartverkeer voorpesoflen
die zich
anders dan op een
schip te watcr: ejjj,
b
iö door het
scheepvaar(verkeer aan dE landscJzappe1Jke op nniuurwe
renschappeliik.e waarden van eengthied waarin sckeepVaarrwegefl
ZLIIngelegen.
LTitvoeringsbeS1Utttt gebaseerd op dE ScheepvaarreTkeer5wer
zijn:
Mt B ir jenva rtp011tieTegLeJfleflt
$PR);.
her Sdzeepvaarzregle?Mflt
gemeeflSchLlppetLJke Macs (SRGM),
her Sclteepva
regleiflent. Wester
chelde (3R49;
/zet S eepvcftregieflwm
Kwwal Gem Terneuzen (SGTY;
het SchpvaartTeg1e1TW
nwnonding (SRE);
her Besluit wlministtctieve
bepalIngen seheepvaartw'eFkeer
(BA.BS).In ideze rgLe.mentefl zijn de. verkeer3rCaIS
nader uitgtrwerkt tøwjjl in
her B4BS de
ippeiL 4/n uigewerkr
die nodig zin vbor he! awthrengenvtJii verkeersteker,s en
ha vaststeflen van
bekeii4nvlkingen met clezelfde strekking aLc een verkeerstekèn.
Dè Binzzensehepefl wet
1)e EinnenschepenWet (BSW)
is van ropassiiigop alle
binnenwateren met
zdrzonde-ring" (op dir moment zzog) van de conventionele
RzJn In deze wet is her kader o.a..
&jgenoriz.nvoorde aañ de schepen te
zellen technicche eisen en de
vaarbis-pllclzt. De Mitwerkfrzg van
dir kader is neergelegd in
het Besluit vcthe',viizefl.
We vaarftjden en bemwznflgStTkte biuenvaWt
De Wet vaartzjd2fl en
beinanningssterkte binnenvaatt is Van toepassing op
de
bilvle,rwateTefl met uitzond.enTng van de
onventiorleRijfl. Indeze wet
is
het kder
apenomen voor
de rrufden, cia
sainenstelling van bemanningen en de.
vártjden
van. schepen op
de binnenwateren. Va uirwe,*ing van dit kader
is neergelegd in
her .Beslzdt vaarriJden en
eraanfliflgSSte)*te
binneflVaart-Hiéiingde is her overzichl Va?! regdgevihg met betrekki.ng tot
her verkeer te water
aagegeVe71
1k zal flu ingaan op
de voorschriftefl in
her algemeen en die voor
de (snelle)
paisagierschePefl in hat
biftofider. Hierbi wordt èen driedeling
gerl7aakt1. reweten
verkeersregels
rechnische eisen
beinanning en rustrjden.
Ve,keersregels
Inhet BPR en her RJR
1995, maarookinde
5cheepvaaflTeg1emeTtefl voor dE..
grns. Maas1
de Eemsmondiflg,
hat Kwüial. van Gent
naarTeneuZefl en. de
Wester-schelde, zijn zoaLc reetis eerder aangegévefl de
verkeersregelS Opgenomefl.
lIc zal me
in 4eze béperken rot
her BPR. en hat RPR, omdat daze
reglementeil
hat grootste
'edeelte van de Nederiandse bbmenweTefl
bestriken.. De verkaersregels hebben
bth7ekking opalle vormen vansheepVàart,- van
roeiboot tot. zesb2kSdUW'1/aart en
beheizen o.a.. optische
rekens van schepen, manfoon en radar, verkersteICefl-S7
zanege1s en regels voor
her ligplaars
nemen-VÔor war betreft de passagiersschepefl vjn in. daze
regLeinP-nlen geen specfi
eke
ree1s apgenom.efl. In zijn aigemeenhei4
ka
gesteld wordan dat de
voorschriften
gelden voor alle schepen
ongeacht tot welke
categorie ze behoren. Een uitzon4eñn
hierop is her: voorsclznft voor sneUe sceepsZyen (op dirmoraenttoege.pitst op
v1ugelboten en
luchtkzLssenvaartuigen) op her toepassingsgebied.van
het BPR,
die
l'orden athzgernerktaLs de zoe7thL'r4ederde- voorrangscategorie, dit houdt in
dat:zj verp1iht zijnaan
andere schepen, zowel groe alskleine schepen. de. ruirare:
té ltt27 die deze
nódighebbe7z om kin koers te
volgen. en om te jnaflOEUVTerefl.
In' her kader van her onderi'e?p dat. vcizdaag hier aan
de: orde is: wil.. ik de aandacht.
veszigen op een aantal. aspecren
uiz de bètreffende reg1ementen
Ge,rufk vwi devaarweg
Het algemeenprinczpe voor toelatütg is dat een sclzip mag mel dee!nemen aan
de
scheepvaarr indien de lengte, de t'ree4t4
de hoog;e boven water, ae dtep gang, de
,na7!OeUvreerbaarheld. en de sneiheid vo
her schip n.er verenigbaar 4/n ,nei
de
akerisnet en de afmeringen van
devaarweg e,zdg kwisrw,-*.eri. De hier
aaitgelw.alde aftnezingen 4/n your wW
Liti-eft het toepi2SSlflS8ebied van het BPR
openomen ia de bijlage
23 van dat aPR.. Dc rszanoeuvreerbaarhcid en
de sndheid.
ziji niet nader uirgewei*t.
Te uwer iziforinatie op dc Duitse Rfn worden gcha,en die met ean hoge sneiheid
varen geweerd omdat deza niet voldoen aan de Jcarakteristiek
de vaarweg...
hibbj wordt uitslzdtend ge.keken noar de ne1ht'id Voorzover nnj hekend. heeft
s1eF#s de 'Rheinpfeii een vergwzniflg
gekzegen.
S,zelheid
In 1i' rglementen. zr/n voor grote
sciiepen geen snelheidsbeperkende maarregelen
opgenorfLelz wel voor snelle rnororboteft; Een po.isagiersschip, ook al Ls .dat.
korter
dcth 20 in, zal echter i'unmer als sneLle motorboat
wodn aangemerkt orndat her
gelet op dedefl'Litie. een "groat" schip fs.
Ha bevoegd. gezag.
VOOThet Rijk 4/n. dir de Hoofdingenieurs-Direcreur van
de
reionale directies van de Rjkswazerstaar,
kan door het: nemer ran een
verkeershe-slüit snel.heidsbeperkingen invoeren en 6eze kenbaar maken me! behulp van een
ve*eersteken B her nemen van a
it beslzizt nzoer de beheerder de
eerder
aange-)'àMe; be12ngezi. in her oog Izouden.
Sleclzt vcht
aan de mate van
de beperking van her
thht, aan de aanwezigheid en
de be-we
gin-gen van de andere
.cchepen en aan de plaatseZJke
omstandighedeii. Dzt houdt m dat
nièi uirsluitend kan worden uitgegaa
va,n her eigen
volledignzet'de meest modeme
navigatiemiddelen uitgeruste
schip Rek.ning dicnt gehoudente
warden met de
omgeving, zoals stilliggende schepen (geankerd en
geineerd) en niet op radar
varènde schepen. veerponten
(al dan niet aafl een Jcabel) en
cle recreatievaart.
Techniscize isen
De algemene technisdze
eisen gel4en voor aUe TMgrote
schepen ongeachi her
ver'oer dat e.r .'nee wordt gedadn- Daan2aast
zzjn er speczfleke eIsen
die geste1d.
woden aan de verschillende
co2egoreëi
Alle "grote' schepen moeter du. zzjn
voorzien va een cerzfiCa4t van.
onderzôek.
Deze spec2fiek.e eLsen met
betrekking tor.passagierSSCJP1Z zzjiz opgenomen in de
bjjlige III van het
Biflnenschepeflbesluit respectievelifk in hoofdstuk 1.5 van her
Regleme'zt. onderzoek
schepen op de Rjn, He;
Leieft hier in grate lijnen de
warerdichte fridezing. de dwarsschottefl, de stabiliteit1
het vrijboord etc. en de
berekening van her aantal
passagiers d41 mag worden
vërvoerd, maar oak de
voorzieningen
voorpassagierS
de red4iiigsmiddelefl,
brcwiTheveiligiflg en
voorzie-nMg vOor her verzwnelen van afral.
Oak hierbj word.t thans nog geen verschil
geinaakt russen.de: ccnventtonele passagiersschepen en
de 'snelle"
passagierssche-pen:
Belzzan?thg en rustijden
In:hetBesluit vaartzjden
enbe
nning.$terkte:biflfleflVaTt en her Reglement:
onderzoek schepenop de
Ron; hoofdstzAk 23, zijn
voorschrzften opgeni.imen met
berrekking rot de vaartzjden en
de. bern4nningssterkte.
lieD betrft hier algern47te
voorschrften die gelden voor
alle scnepen.
Inde verschillende
exploitatiewizen is een
onderscheid gmaakr met
betrekking to.
d minimum .beindizning voor de verschülende
categoriein van schepen, d.w.Z.
morôrscJzepen cbboten,
hechte iajnens2ellefl en passagiersschepeii- BjJ
de
expZoztarZwze wordt een
onderverde1ir& gemaakr: in dagvaart
semi-continu-vaa
44) vz canzinuvaart (B), te7wijl Voorts wordi gekeken' narde.
leizge,..
.Namensrelling of aantal te vervoeren possagiers. Voorts wordi: er voorpassagiers
riog. ee,z'
onderscheid:gerntlald zussen passagier;schepe'Z
besremd voor dngtochten en
de zogenaainde h
cc.hepen Een oveizidit van de jninimwnbeino,niüng is
bjge-voe,gd..
Ool indeze regelingen is geen
onderscheid gemaakz tussen dë can ventionete
passagiersseizepefl en de. snelle
passagierssc/zepefl.
Cnctuse
CRt her vorensande kafl worden
geconcludeerd dat op di: moment, behoudens de'
aI.gcmene
voorschr4ften, nag gecn .specfieke:
voorzchnfteii met betrekking tot de
snelle..pa.ssagiersvaart zfrz opgenomen
in de regleirwntering.
In dir kader kan warden aan8aseven
dth op dir moment- in de. versch1llende
werk-groepen van de Centaie Cornnissie voorde Rljnvaart over her ondrwrp
.cneIle
scJi.epvaarrwordt nagedn.cht Mederland is in die COmmissie venegenwoordigd
doir medewe7qo!rc van her ministeñe vv
Verkeer en Waterstaat..
Teiwinde dliM4th7kheid re scheppen naar de.
pozenziële gebruikers van snelle schepen
heftde CEntrale COmmissie voorde
RI jnvaart7. vanuit Iwar veratztwoordelijkheid
zowelvoor de economisciie markr,noge1khe4en van
de scheepvaart als voor de
velligizeid.. van de :cheepvaart op de Rzjn en de insandhouding van de vaarweg dir
ortderwerp op de agenda van de versthllende wer*groepen geplaatst.
Nôg. niet awzgegeven kan. worden:op
wElke terreinen aanpassingen zullen worden
dorgevoerd. WL. kan worden geszeld' dat in her kader van de. Cènsrale Cômmissie:
van:de. R1/nvaart vast te stellen narmetv voor her Nederlandse vaarwegerz zd1en
warden gevolgd.
Met uitgesloten inoet warden geaclu dat ersnelhekLtheperkende.' maarregçlen
zullen
worden ingevôerd voor a. a. het varen nJden slecht zchz en voor passages van
kruisingen of splitsingen, teiwil de zggenaarr4e derde voorrangscategorie zal
Tbei.3a. Mirz
bemanrun van pa
h.pen
hopen' gcExplAer voor
-roepen
nr.
toege---rart aar!tal 35eger
1
Tc.ertmet75:
2: van 76 ot er: met
2O
3 vn 251 tot en met
50 ersonen
4. vn5Ctta1enrnet
1000 perscnen5 van-1OQ1 toten met
2000
ersnri
&. rneerr.2OOO
persc'-en
7hopen
Voor 1000tOt en met70CC r*rreen
Bernanringseden
Aan2I bemannngsieen bil
exthttie--wijze-agvaarr
sex--
epf%iflUVaart cltiru--vaartsipper
: 2 2 -. . -. voLmarros . --1. 1icrttmtrcbs
rnciftit
matrøosmotc
rdjver
ser
1.2
2. ---
-.vimairoo
-
--. 1-rfl2troos-torrjvCt
V I ¶shiper.
. 1 . 2 3atuurmn
-YolftetTocS. Imatroos
'I 1 hTat1OO5-
-
.-r?tair.Ist
-
-matroo-mctorcriver
1' 1 . 1chier
1 3stutjmlan
1 vol tto'3$ -rnatroo 1 2 lia'xtirwtroos 1rnachnist
-
1 matroa.rnDtordr11ver 1 2StuurmvI
vojmatrQ5
-mitFocs. 3'. 3 Licrltrnatmos-
12 12rnathint
. 1 I Irr.atr3o-motQrdtijver
-cflier
3 2wurthn
-VQ1T15trOOS-
-matroos
31 4- L 1mathnist:
I 1 ffIOUoos-rQtQrrijVer-.
2 31 2 3 1 3 3-3én
mat oe.matørdri?ver ef r atreccar weren vengen
2. ;htrnetrozen. van we ten rzééritenminste 18 jaer i
en voor Ftet tweede jaar a dani werk2aarn is.2
De
c
btatroo
isien minste 1$isa'.schupper uutmar, veIm3trooc
riatro.
machinist 3malt
fnotcrrij'Je?
rabe13b. Sehepen met slaapruirnten
exp1äiatjeaIs hte1schjp
O
c1iepene zijr
eC0eorn vocmameUikleilandfevarer kai e mtroos-rnctorrjjver
wotCer;vervngen oor.eenrnatr,
!ên
matrccs krwrdrt vervngn
vn wfe êti ten rr.insteij
erivor hettweede jaar
alszodanig werkz;am
Groesii'de1ing
n;r
hexaaa1 bdden
Bruigziedcn
wijzeAntoJ
d89aat
ccntinu
vaar
bij ezararje..
Cofltirujvaart
1tot 2arnet5O
beder
ztuur,
;'ipper
vo Lrrttroos
matroos
I
1 2 IthatteeSr1ctorrver
1'
1 12
varr5l tot en iet
schzpper
1 100 Sodden