SOBOTA, 11 LUTEGO 1950 R. tu atlantyckiego. wi, cieszy się dobrą opinią i. Polemika. proceduralna Do ożywionej polemiki na te

RED AKCJA:

c 6 y n 1 • ol. Mściwoja 9 Telefony ; 0,0 6

mti

Redaktor naci. 32-08 Sekretariat 22-80

iifr

Redaktor nocny 13-90 Pismo redaguje Ko- gium Redakcyjne —

ROK VI. Nr 42.

■Hi

_{I •}

SOBOTA, 11 LUTEGO 1950 R.

ADMINISTRACJA:

G d t b I a — ni. Mściwo]« t Tel. 33*60. Biuro Ogłoszeń Gdmto, al. 10 Lutego 27 — Telefon 22-0?.

Pismo wydaje: Spółdzielnia Wyd- Oświatowa „CZYTELNIK

CENA 5,— ZŁ

Agresywny

dla krajów

organizowali w

wywiad wojskowy

paktu atlantyckiego

Polsce francuscy dyplomaci

SZCZECIN (PAP). W dalszym ciągu toczącego się przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Szczecinie procesu agen­

tów wywiadu francuskiego sąd przesłuchiwał świadków.

Świadek Genowefa ZIELIŃ­

SKA, telefonistka ze Słupska, o- świadezyła, iż Drouet zapraszał ją wraz z Klimczakiem na audy­

cje radia brytyjskiego, by następ nie pewnego dnia zaproponować współpracę wywiadowczą. Świa­

dek, która kształciła się we Fran­

cji, służyła wielokrotnie za tłu­

macza przy rozmowach między Klimczakiem a Drouet, a także wicekonsulem Bardet. Ten ostatni osobiście dawał Klimczakowi wskazówki,, dotyczące zbierania informacji wojskowych, gospodar czych i politycznych. Rozmowa ta miała przebieg bardzo gwałtow­

ny i — jak wyjaśnia Zielińska Bardet używał obelżywych słów dla przynaglenia Klimczaka do zbierania wiadomości szpiegów skich.

WicekonsuS Bardet werbuje szpiegów

Następny świadek Roch WOJ­

TAS rozpoznał na ławie oskarżo­

nych Drouet i Klimczaka. Świa­

dek ten zeznał, że/ w 1947 r. za­

warł znajomość z oskarżonym Drouet, a za jego pośrednictwem z wicekonsulem Bardet. Bardet, dowiedziawszy się, że świadek znajduje się w bardzo ciężkim po łożeniu materialnym, wręczył mu 3.000 zł i zażądał w zamian• za to

„usług“ szpiegowskich. Świadek otrzymał zadanie dostarczenia in­

formacji o pewnych majątkach rolnych i stacjonujących tam jed­

nostkach ivojskowych.

Świadek Zygmunt KIL JAN stwierdza, że w 1948 r. Blaustein vel Borkowski zaproponował mu przystąpienie do współpracy z francuską siecią szpiegowską.

Blaustein vel Borkowski mówił wówczas, że wiadomości szpiegów skie przekazuje do konsulatu fran ruskiego w Szczecinie, gdzie pra­

cuje jego „kolega.“, świadek do­

starczył Blausteinowi pieczątki i blankiety urzędowe PUR-u. W późniejszym okresie zakomuniko wał, jaką ilość mięsa dostarcza się pewnej jednostce wojskowej.

Świadek Henryk CHRZĄSZ­

CZE WSKI zeznaje, że Drouet or­

ganizował w Słupsku Towarzy­

stwo Przyjaźni Polsko - 'Francu­

skiej. Towarzystwo to istniało za ledwie kilka miesięcy. Świadek ja ko prezes tego Towarzystwa roz­

wiązał je, ponieważ wydały mu się podejrzanymi często kontakty oskarżonego Drouet z konsulatem francuskim. Członkami tego To­

warzystwa byli również osk. Klim czak i jego przyjaciółka Genowe­

fa Zielińska.

»Kariera« Pielackiego

Zeznania obciążające Pielackie- go złożył świadek Bronisław MA­

ZO WIEC, który służył razem z oskarżonym w Wojsku Polskim do października 1944 r. Wbrew wyjaśnieniom Pielackiego świa­

dek stwierdził, że Pielacki, stacjo­

nując na terenie woj. rzeszowskie go, nawiedzał kontakt z bandą ter­

rorystyczno - rabunkową „Pancer nego“ i począł namawiać kolegów do ucieczki z pułku do bandy.

Wkrótce Pielacki i świadek ucie­

kli z bronią iv ręku i przystąpili do bandy, wraz z którą brali u- dział w trzech napadach na dzia­

łaczy demokratycznych i funkcjo­

nariuszy MO. Banda dokonała trzech morderstw na członkach partii politycznych.

Zapytany o późniejszą działal­

ność szpiegowską oskarżonego Pie lackiego, świadek podaje, że Pie­

lacki sporządzał plany lotnisk, od niego zaś żądał dostarczenia pla­

nów pewnego lotniska, mostu oraz danych o jednostkach wojsko­

wych.. Od stryja świadka oskar­

żony żądał wiadomości o trans­

portach kolej ornych.

W związku z zeznaniem Ma- zowca sąd przesłuchał dodatkowo oskarżonego Pielackiego, który przyznał się do dezercji z bronią w ręku. Przyznał również, że wstąpił do bandy „Pancernego“, zaprzeczył natomiast jakoby brał udział w „większych napadach“.

PRZE W.: Oskarżony brał więc udział w mniejszych napadach?

PIELACKI daje odpowiedź twierdzącą i dorzuca z cynizmem, że podczas tych napadów nie za­

mordowano nikogo, ale „zadawa­

no tortury“ trzem działaczom po­

litycznym.

PROK.: Czy oskarżony Robi- neau prosząc oskarżonego o skon taktowanie z podziemiem, wie­

dział do kogo się zwraca?

OSK.: Wiedział, że byłem w or gäniaacjT podziemnej. Wiedział ö tym również osk. Blaustein.

które zebrał Pielacki i przekazał Robineau. Inne ujawnione doku­

menty — to korespondencja mię­

dzy wicekonsulem Bardet a osk.

Drouet.

Jeden z listów pisany był przez wicekonsula Leger do ambasado­

ra Republiki Francuskiej w War szawie. Z listu tego odczytano na stępujący fragment:

„Pan Gaston Drouet — in­

żynier radio - telegrafista jest znany tutejszemu konsulato­

wi, cieszy się dobrą opinią i oddał mu wiele poważnych u-

Andre Robineau, kiedy prokura­

tor postawił wniosek o dołączenie do akt sprawy serwisu „Agence Europeenne de Presse“ z Paryża oraz egzemplarza tygodnika fran euskiego „Le Carrefour“. Mate­

riały te wyraźnie stwierdzają, że Robineau był na służbie wywia­

du francuskiego i zawierają cha­

rakterystykę działalności innych francuskich urzędników konsular nyeh oraz pracowników attacha- tów wojskowych.

Nie oponując przeciwko powo­

ływaniu się przez rzecznika eskar sług. Materiał, o którym jest żenią na publikacje prasowe, ad- mowa, składa się z instrumen­

tów mierniczych, elektrycz­

nych, bardzo cennych i prawie nie do zastąpienia, przeważnie sprowadzanych z Francji, któ re uległyby z pewnością, kon­

fiskacie przez władze polskie“.

Polemika proceduralna

Do ożywionej polemiki na te­

maty proceduralne doszło między rzecznikiem oskarżenia a obrońca

wokat Maślanko sprzeciwił się kategorycznie załączeniu tych do kumentów do akt sprawy, utrzy­

mując, że czasopismo nie jest do­

kumentem i że artykuły prasowe, cytowane przez prokuratora, za­

wierają jedynie wnioskowanie pu blicysty bez wskazania faktów.

Sąd po naradzie przychylił się do wniosku adwokata Maślanki i wniosek prokuratora oddalił.

Następnie została zarządzona rozprawa przy drzwiach zamknię tych.

Braterskie pozdrowienia Polsce

przesyłają uczestnicy wiecu w Paryżu

GENEWA (PAP). Z Paryża donoszą, że w czwartek 9 bm.

odbył się tam staraniem Organizacji Bojowników o Wolność i Pokój oraz Towarzystwa Przyjaźni Francusko - Polskiej wielki wiec, po­

święcony zagadnieniu stosunków francusko - polskich.

Na wiecu przemawiali byli ministrowie — Justyn Godart, — Yves Farge i deputowany Charles Tillon, którzy opowiedzieli ze­

branym o swej niedawnej podróży do Polski.

Na wniosek sekretarza general­

nego Towarzystwa Przyjaźni Fran cusko - Polskiej — Noaro — zgro madzeni uchwalili przez aklama cję następującą rezolucję:

„Paryżanie i Paryżanki, którzy zebrali się w dniu 9 lutego 1950 roku na apel Organizacji Bojow­

ników "o Wolność i Pokój i Tow.

Przyjaźni Franćusko - Polskiej — dowiedziawszy się, że panowie — Farge, Godart i Tillon po powro­

cie z Warszawy potwierdzili wolę narodu polskiego dochowania wier ności przyjaźni francusko - pol­

skiej jednomyślnie potępiają prak tykę, która czyni, jak to wykazał proces wrocławski i szczeciński, z dyplomatów francuskich szpiegów, zmierzających do podburzania je­

dnego narodu przeciw drugiemu.

Potępiamy zarządzenia, powzięte przez rząd francuski po aresztowa­

niu w Polsce szpiega Robineau przeciwko demokratom polskim, — pracującym we Francji i ich sto­

warzyszeniom związkowym, kultu­

ralnym i organizacjom Ruchu O- poru. Zarządzenia te, zgodnie z oczywistą intencją rządu francu­

skiego, doprowadziły do zakłóce­

nia stosunków kulturalnych i han­

dlowych między obu krajami. Do­

magamy się cofnięcia tych zarzą­

dzeń, godzących w dobre imię Francji i jej bezpośrednie intere­

sy, a także w interesy pokoju.

Przesyłamy bratnie pozdrowieni»

Polsce, która w nowych i ostate­

cznych swych granicach zdołała odbudować się i stać się silnym państwem. Przesyłamy narodowi polskiemu oraz jego demokratycz­

nemu i pokojowemu rządowi wyra zy sympatii narodu francuskiego i zapewniamy o naszej woli wal­

ki o utrzymanie i wzmocnienie przyjaźni, nieodzownej dla poko­

ju świata. Uczynimy wszystko, aby rząd jedności demokratycznej po­

wziął inicjatywę wznowienia przy mierzą francusko - polskiego".

PRZEWIDYWANY PRZEBIEG POGODY

na Bałtyk południowy i Wybrzeże do godz. 22 dn. 11. II. 1950

Pogodnie, później stopniowy wzrost zachmurzenia i miejscami śnieg z deszczem, mglisto; j tego

W O MII.

c

|- 20

II!11Ml1

= 10

-

111111

0 = 1 1

1

o

-

im !

— 10 :: ”10

M ii,

^z

1

Znamienne zeznania Robineau

Z kolei nastąpiła konfrontacja oskarżonych Pielackiego i Robi­

neau, podczas której prokurator okazał oskarżonemu Francuzowi kartkę z wykazami lotnisk, zna­

lezioną przy Piełackim.

PROKURATOR: Czy kartka ta jest pisana przez oskarżonego?

ROBINEAU: Tak.

PROKURATOR: Jakiego ro­

dzaju były te informacje?

ROBINEAU: To były infor­

macje wojskowe.

PROKURATOR: Oskarżony po wiedział, że byl to wywiad agre­

sywny, Co oskarżony uważa za wy w i ad agresywny ?

ROBINEAU: Jest to wywiad ivojskovjy.

PROKURATOR: Dla czyich celów robiony był ten wywiad?

ROBINEAU: Dla krajów pak­

tu atlantyckiego.

PROKURATOR: Czy na ich użytek zbierane były te informa­

cje ?

ROBINEAU: Tak jest.

Wymowna korespondencja

Następnie ujawniono szereg in­

nych materiałów z informacjami wojskowymi, jak np. dane o szko le oficerskiej 1 podoficerskiej, o transportach wojskowych itp.,

»Caritas stał się teraz naprawdę katolicką instytucją«

Wierząca ludność Sopotu pragnie uregulowania stosunków

między Kościołem a Państwem

Zebranie parafian

kościoła św. Michała w Sopocie

Szmer oburzenia przeszedł przez salę.

Przewodniczący zebrania, czło­

nek b. Polonii Gdańskiej, ob. Jer ieński dorzucił że „starej gdań- Są sprawy o których przykro i wstyd mówić, ale milczeć nie jszczanki” Wandy Marlewskiej nikt wolno, — rozpoczął przemówienie działacz katolicki adw. Reder.

■ Taką sprawą są oburzające nadużycia, wykryte na terenie stowarzy­

szenia „Caritas". '

z gdańskich Polaków przed wojną nie znał.

Na zakończenie zebrania — pa­

rafianie parafii Sw. Michała w So­

pocie uchwalili przez aklamację następującą rezolucję:

Prelegent przytoczył na wstę­

pie szereg faktów, wykrytych pod­

czas kontroli w poszczególnych zarządach diecezjalnych ^Carita­

su”. Reasumując przykre następ-

Na apel Wiktora Markiewki

odpowiadają robotnicy całej Polski

WARSZAWA (PAP). Z ca łego kraju napływają meldun­

ki o masowych zobowiązaniach długofalowego współzawodnic­

twa, podejmowanych w odpo­

wiedzi na apel rębacza Wikto­

ra Markiewki.

KATOWICE. Szczególnie licz­

ne zobowiązania podejmują na Śląsku hutnicy. Robotnicy dwu wydziałów huty „Kościuszko“ zo­

bowiązali się podwyższyć pro­

dukcję w lutym, marcu i kwiet­

niu łącznie o 7.700 ton w stosun­

ku do średniej wytwórczości w roku ub.

Przyjęcie na Kremlu

na cześć Mao Tse-tunga

MOSKWA (PAP). W dniu 9 lu-l Chińskiej Republiki Ludowej w przewodniczący Prezydium

widzialność słaba j Rady Najwyższej ZSRR Szwemik wydał w wielkim pałacu na Krem lu przyjęcie na cześć przewodni­

czącego centralnego rządu ludo­

wego Chińskiej Republiki Ludowej

— Mao Tse - tunga.

Na przyjęciu obecni byli m. in.

premier Państwowej Rady Admini stracyjnej i minister spraw zagra nicznych Chińskiej Republiki Lu­

dowej Czou En - lai, ambasador.

do umiarkowanej;

temp. od 0 do +4 st.; wiatry słabe do urniarkow. od 2 — 4, później dość silne do 5 stop. skali B. z kierunków po Id., zbaczające ku za chodowi; stan mo rza 3, później 4, Zatoki Gd. 2, — później 3.

SYTUACJA BA- ROMETRYCZNA Rozległy niż nad Szkocją pogłębia się i przesuwa w kierunku poludn.- wschodnim.

Wyż nad Portu­

galię

Moskwre Wan Czia - sian, wice­

premier rządu prowincji Sinkiang Azizow oraz członkowie delegacji Chińskiej Republiki Ludowej i u- rzędnicy Ambasady Chińskiej w Moskwie.

Na przyjęciu obecni byli rów­

nież wicepremierzy rządu radziec kiego Mototow, Mikojan, Bulga­

nin, Woroszyłow, minister spraw zagranicznych Wyszyński, ambasa dor ZSRR w Pekinie — Roszczyn,

Dziś na stronie 2

»WZRUSZAJĄCA

INICJATYWA«

Co uchwaliła młodzież?

stwa gospodarki prowadzonej przez reakcyjne elementy, nie za­

sługujące na zaufanie, którym da- rzyło je społeczeństwo, prelegent przytoczył głosy i opinie szerokich rzfesz prawych kapłanów i działa­

czy katolickich z całego kraju, po­

tępiających zdecydowanie hanieb­

ne nadużycia.

Parafianie parafii św. Michała w Sopocie, licznie zebrani na sali żywo reagowali na cytowane fak­

ty, dorzucając ze swej strony zna­

ne im lub osobiście doznane krzy­

wdy i niesprawiedliwości, popeł­

niane przez miejscowy „Caritas", kierowany przez ks. Żurawskiego i Wandę Marlewską.

Z głębokim bólem mówiła ob.

Serocka, znana działaczka, o krzyw dzie moralnej, jaką wyrządzili dzie­

ciom winowajcy nadużyć w „Ca­

ritasie”. Było to dzieło szatańskie

— oświadczyła ob. Serocka — i teraz dzieci tracą zaufanie do du­

chowieństwa. Moja mała córeczka i jej koleżanki pytają mnie, czy ksiądz do którego idą do spowie­

dzi brał udział w nadużyciach, czy też był na konferencjach. Zaufanie mają teraz do tych, którzy czynem wykazali, że potępiają te nadu­

życia.

Inny z dyskutantów, ob. Szafra- nek podkreślając głęboki ból, jaki ogarnął go na wieść o naduży­

ciach, zacytował wypadki ze swe­

go życia świadczące, że źródłem nadużyć i rozkładu moralnego nie­

których księży prawie zawsze jest ich reakcyjne stanowisko i nie­

chęć do ludu.

j Z szeregu dalszych wypowie- Idzi poznajemy niedolę chorej na raka wdowy po zamordowanym w Oświęcimiu, która przykuta do łóżka zwracała się do „Caritasu' o wsparcie, spotykając się ze sta­

łą odmową, dowiadujemy się o uprzywilejowanym „biedaku”, któ- iy po parę razy w miesiącu otrzy­

mywał duże przydziały odzieży z sopockiego „Caritasu”, sprzeda­

jąc następnie otrzymane dary na rynku a następnie przepijał pie­

niądze w podejrzanym towarzyst­

wie.

Największe jednak oburze­

nie wywołuje na sali opowia­

danie ob. Lipskiego, byłego więźnia obozów koncentracyj-

Zebrani w dniu 9 lutego 1950 roku parafianie św. Mi­

chała w Sopocie po wysłuchaniu referatu i obszernej dysku­

sji, oraz na podstawie dokładnej znajomości faktów w sprawie szkodliwej i wrogiej Państwu naszemu przeczącej zasadom etyki i moralności chrześcijańskiej przestępczej działalności

„Caritasu" na Wybrzeżu i w innych miejscowościach Polski—

solidaryzujemy się z głosami naszych księży i działaczy ka­

tolickich na naradach. Potępiamy fakty nadużyć, jakie miaiv miejsce w zarządach diecezjalnych „Caritas", a szczególnie potępiamy działalność tej instytucji w Oliwie, tym bardziej oburzającą, że fakty te były powszechnie znane, choć ukry­

wane i tuszowane przez czynniki odpowiedzialne za nadzór.

W czasie gdy byli działacze „Caritas" knuli spiski prze­

ciw Polsce Ludowej — nasza parafia dzięki staraniom naszego księdza proboszcza Dykierta otrzymała z rąk Obywatela Pre­

zydenta Rzeczypospolitej Polskiej 100.000 zł na budowę koś­

cioła, co jest niezaprzeczalnym dowodem, życzliwego stosun­

ku Rządu Polski Ludowej do Kościoła i wiary katolickiej.

Łączymy się z głosami księży, którzy zgodnie z posłan­

nictwem swoim kroczą u boku ludu w myśl zasad wiary chrześcijańskiej, dokumentując swą lojalność i chęć współ­

pracy z Państwem, odbudowując wraz z ludem zniszczoną naszą ukochaną ojczyzną.

Wyrażamy wielką wdzięczność nieobecnemu dziś wśród nas z powodu choroby ks. proboszczowi Dykiertowń, który swoim przemówieniem i stanowiskiem zadokumentował lojal ność do Rządu Polski Ludowej i wykazał, że pragnie iść z na­

rodem, budującym lepsze jutro. Uważamy za głęboko słusz­

ne, że Rząd Polski Ludowej udzielając tylekrotnie wydatnej pomocy z funduszów państwowych stowarzyszeniu „Caritas"

przeprowadził kontrolę ich rozdziału. Dzięki tej kontroli, w diecezjalnym „Caritas" ujawniono niecne operacje członków zarządu „Caritas" w osobach ks. Jastaka, inż. Neymana oraz ks. Żurawskiego, dobrze nam wszystkim znanego ze swej oburzającej i antychrześcljańskiej działalności na terenie na­

szej parafii i miasta. Kosztem biednych, wdów i sierot pro­

wadził on hulaszczy tryb życia niegodny księdza katolickie­

go, siejąc zgorszenie i oburzenie. Wyrażamy wdzięczność Rzą­

dowi, że w przeprowadzonej kontroli ujawnił i pomógł oczyś­

cić z elementów nie mających nic wspólnego z akcją charyta­

tywną w-ładze „Caritas".

Mierzymy, że obecnie po powierzeniu kierownictwa

„Caritas" w ręce uczciwych księży-patriotów i dobrych dzia­

łaczy katolickich, takich, jak nasz ksiądz proboszcz, „Caritas”

spełni swre zadanie dla dobra ogółu wierzących i ojczyzny.

Zebranie parafian

kościoła Najświętszego Serca Jezusa

Zebrani w dniu 9 bm. parafianie kościoła Najśw. Serca Je­

zusowego w Sopocie szczelnie wypełnili obszerną salę szkoły podstawowej Nr 3.

Uczestnik ogólnokrajowej narady „Caritasu” dr Snwara, w sposób przystępny i bezpośredni podzieli! się z obecnymi wraże­

niami, wyniesionymi z narady warszawskiej.

„Jako bezpartyjny nauczyciel | episkopatem. Domagali się tęgą i działacz katolicki jestem dale- > zebrani księża, zupełnie siwi jak ki od propagowania faktów, któ

nych, którego żona (również J rych sam nie byłem naocznym ] świadkiem. Muszę jednak stwier

dzić, że konferencja warszaw­

ska wstrząsnęła głęboko wszy­

stkimi obecnymi tam, tak kapła nami jak i osobami świeckimi.

Sprawa „Caritasu” splotła się nierozerwalnie z drugą sprawą, jaka stanęła mocno i zdecydowa nie na konferencji, sprawą nawią ssania jak najpozytywniejszyeh Jtttttnłrór między B*miwem *j więźniarka z Oświęcimia) zwró­

ciła się o pomoc do ołiwskiego

„Caritasu" w r. 1946 i otrzy­

mała odpowiedź odmowną. Na jej uwagę, że może jednak ja­

ko była oświęcimianka otrzy­

ma jakąś pomoc — ks. Żuraw­

ski odpowiedział, że „Caritas”

ich do obozu nie wysyłał, a jeśli siedzieli w Oświęcimiu, to

•ami H tobie winni,

i młodzi. Żądali tego zarówno kapłani z odległych wsi jak dok toryzowanl księża z wielkich miast, a nawet księża prałacL

„Nie ma tu między nami żad­

nego, którego nie można by na­

zwać patriotą”, — dowodził ja­

kiś siwy kapłan ze Śląska, — bowiem my wszyscy jak tu je­

steśmy chcemy pracować dla do bra Polski Ludowej. Skromny wiejski ksiądz z Bukowiny Tat-

(Dokończenie aa akr, 2fc

Gdy już w licznych placów- [ HENRYK KOROTYNSKI rozsianych

Stach „Caritasu", rozsianych po ealym kraju, przeprowadzono in- zpekcj® i kontrole — widać, teraz wyraziście, ile nieprawości i na­

dużyć, ile działalności całkiem niemiłosiernej, znaczyło szlaki tej wielkiej instytucji dobro­

czynności publicznej. Tym do­

nioślejsze Jest zadanie, którego podjęły się setki księży i świec­

kich katolików: oczyścić poży­

teczną i potrzebną społeczeńst­

wu instytucję z nieprawości i brudów, które się w niej rozple

«Hy I które dotychczas tolerowa no: sprawić, by „Caritas” służy la całkowicie swemu celowi —

W CZYIM INTERESIE?

pomagała najbardziej potrzebu­

jącym i nieszczęśliwym.

A nieprawości i nadużyć by­

ło niemało. Gdyby zebrać wszy­

stkie akta i dokumenty w tej sprawie, powstałaby wielka

„Żółta księga”. A w księdze tej byłby pierwszy rozdział:

PRYWATA I POLITYKA Z darów ludzi miłosiernych, %

dotacji państwowych czerpali kierownicy „Caritasü” — dla sie bie, dla swoich rodzin, dla zna­

jomych, dla protegowanych.

„Sławny” już dziś w Polsce dyr. Paszenda, zaufany administ ratora apostolskiego ks. dr. Mi- lika, usadowił się na wrocław­

skim oddziale „Caritasu” jak na udzielnym księstwie. Hojny dla

siebie, nie żałował przyjaciołom i znajomym z właściwej sfery: — byłym ziemianom, byłym arysto­

kratom. Plebsu nie lubił. Odma­

wianie więc zasiłków' pospoli­

tym biedakom, zdemobilizowa­

nym żołnierzom i synoan mało­

rolnych chłopów było na porząd ku dziennym. Lubił natomiast i popierał publicznymi pieniędzmi

Wzruszająca inicjatywa młodzieży szkolnej

spotka się z uznaniem całego społeczeństwa

Szkolne koło ZMP i drużyna harcerska inicjatorami

wręczania ^upominków matkom w ^dzień 8 marca

Grzeczne, lecz energiczne pukanie do drzwi wyrywa w pracy kierownika szkoły podstawowej Nr 18 w Gdyni oh.

Stanisława Streera:

— Proszę — zaprasza do wejścia. Trzech uczniów jego szkoły, harcerze 181 drużyny: Lazarowicz, Wysocki 1 Lęckow- ski przystępują do biurka.

— Panie kierowniku, przychodzimy, aby załatwić ważną sprawę. Otóż — mówi jeden z nich — 8 marca na całym a wiecie będziemy obchodzić Międzynarodowy Dzień Kobiet.

My chcemy również urządzić miły dzień naszym matkom, aby W pewnym stopniu odwdzięczyć się im za trudy jakie wkła­

dają w wy'chowanie nas „na ludzi".

—- Dobrze — odpowiada kierownik. — Zwołam wszyst­

kich uczniów i wspólnie przygotujemy się do Dnia Kobiety.

Punktualnie o godz. 13.30 salę gimnastyczną zapełnili uczniowie wszystkich klas. Przybyło również grono nauczycielskie, kierownik oraz specjalnie zawiadomiony o tej „masówce" komendant Hufca Morskiego ZHP —- Teodor Delong.

Po krótkim wyjaśnieniu ze strony kierownictwa szkoły, dla­

czego odbywa się zebranie, na sali zapanowało radosne porusze­

nie. W oczach młodzieży odbiło się wielkie zainteresowanie. Pu- cutowate buzie zapłonęły i obla­

ły się rumieńcami.

MATKA — TO WIELKIE SŁOWO

Uczennica 7 klasy Aniela Szu­

mańska zabrała głos jako pierw­

sza:

— Nasze mamy przeszły bar­

dzo ciężkie dni podczas hitlerow­

skiej okupacji. Mając wiele troski i kłopotów nie załamały się. Wie­

le kobiet i dziewcząt walczyło o wolność w szeregach partyzanc­

kich. Dzisiaj postępowe kobiety—

matki stanęły do budowy naszej kochanej Polski. Wiele naszych matek pracuje dziś przy warszta­

tach i bierze udział we współza­

wodnictwie pracy. Mimo, że za­

jęły się pracą zawodową którą do­

tychczas wykonywali sami tylko mężczyźni nie zmieniły się w sto­

sunku do nas. Są zawsze kochane i troskliwie opiekują się nami.

Dlatego musimy ze szczególną ser­

decznością zorganizować dzień ooświęcony naszym mamom!

— Dobrze mówisz — przery­

wa mała Kantówna — proponuję urządzić wielką i uroczystą aka­

demię. Już teraz proszę naszą panią od śpiewu aby w najbliż­

szych dniach zaczęła z nami ćwi­

czyć piosenki poświęcone matkom I kobietom — społeczniczkom.

— Podzielam zdanie koleżanki

— zaczyna Andrzej Lazarowicz, gdy udzielono mu głosu. —Wstęp na akademię powinien być płat­

ny, Za zebrane pieniądze najbar­

dziej potrzebującym matkom spra­

wimy miłe i praktyczne podarun­

ki.

PILNOŚĆ W NAUCE — NAJ­

WIĘKSZĄ NIESPODZIANKĄ Pilny Stasio Rutkowski zwrócił się do kolegów:

— Moi drodzy, my ze swej strony powinniśmy przyłożyć się w czasie do 8 marca specjalnie do nauki. Przez zdobycie jak naj­

lepszych wyników zrobimy, wy­

daje mi się, największą niespo­

dziankę i radość naszym matkom.

Wzywam was wszystkich do współ­

zawodnictwa w nauce.

Każdy dorzuca kilka słów; każ­

dy podaje własny pomysł. Mała Halinka pragnie, aby wszyscy zro­

bili matkom laurki; Wysocki uzu­

pełnił jej pomysł: — Do każdej laurki dołączymy kartkę, na któ­

rej wyszczególnimy stopnie z któ­

rych się znacznie poprawiliśmy!

— Dobrze, dobrze — woła Ka­

miński. Nie wolno nam zapomnieć o matkach, które pracują bardzo ofiarnie w naszym Komitecie Ro­

dzicielskim. Im należą sic specjal­

ne niespodzianki,

NIE ZAPOMNIMY O NASZYCH WYCHOWAWCZYNIACH Wszechstronną dyskusję zakoń­

czył uczeń Lange: Przygotowując uroczystość dla najdroższych na świecie matek nie zapomnijmy o naszych maikach klasowych — na­

szych wychowawczyniach.

Oto rezolucja, którą uchwalili:

„My, harcerze 181 drużyny harcerzy przy szkole pod­

stawowej Nr 18 w Gdyni wzywamy inne drużyny harcerskie Gdyni do przygotowania upominków dla naszych kochanych matek, które tyle troski i opieki wkładają w nasze wycho­

wanie.

Przyrzekamy równocześnie, że będziemy pilnie się u- e*yć, aby zadowolić nasze matki i ziścić ich nadzieje w na#

pokładane.

Wyrażamy wdzięczność naszej szkole ludowej, która wychowuje nas na ofiarnych obywateli Polski Ludowej i ró­

wnocześnie na dobrych, mądrych synów.

Niech żyją nasze matki - współwychowawezynie poko­

lenia budowniczych socjalizmu!"

m. in. Różycki i Dziugiel. Następ-]została jednogłośnie burzliwymi o- nie aktywistka ZMP Kociówka od [klaskami,

czytała rezolucję, która przyjęta). W rezolucji tej czytamy:

Koło Z. M. P. przy Państw Lic. Pedagogicznym w Gdań- sku-Wrzeszczu wzywa wszystkie koła ZMP'owskie i młodzież szkolną klas gimnazjalnych i licealnych do rozpoczęcia pracy nad przygotowaniem na Międzynarodowy Dzięń Kobiet w dniu 8 marca upominków i podarków dla naszych matek i zorga nizowania dla nich uroczystych wieczorów w szkołach.

Zdajemy sobie sprawę ile troski i oddania poświęcają nasze matki wychowaniu nas na świadomych budowniczych Ojczyzny i nie zapomnimy nigdy ich wkładu w utrwalenie pokoju.

Wyrażamy wdzięczność Rządowi naszej Ojczyzny za umożliwienie nam kształcenia się w demokratycznej szkole, która wychowuje nas na świadomych obywateli, uczy zara­

zem miłości do matki, wychowawczyni nowego postępowego człowieka, uczy poszanowania rodziny.

Niech dzień 8 marca stanie się dniem manifestacji u- cznć całej młodzieży dla matek - kobiet polskich, które w ślad za kobietami radzieckimi stają się przodującymi kobie­

tami świata!

Niech żyją nasze matki!

Niech żyją postępowe kobiety polskie!

Na zakończenie zebrani przyjęli następujące zobowiązania: zorgani­

zowanie akademii w Liceum Peda­

gogicznym TPD w dniu 8 marca, oraz przeprowadzenie wyjazdów z tą akademią w teren na koła ro­

botnicze. Równocześnie członkowie ZMP zobowiązują się do przepro­

wadzenia zbiórki ulicznej w dniu

„Międzynarodowego Dnia Kobiet".

Zobowiązania te zostały również przyjęte jednogłośnie, (szy).

tych, którzy swoje credo poli­

tyczne ogłaszali strzelaniem do działaczy demokratycznych i udziałem w bandach leśnych.

Pozytywnie załatwiano więc w

„Caritasie” podania, podpisywa ne tylko pseudonimami. „Piecho ta”, „Okularnik”, „Stała” — po­

dania bez imienia i nazwiska, bez adresu, bez jakichkolwiek danych personalnych i uzasad­

nienia, skoro wystarczyło jed­

no: byli wrogami Polski Ludo­

wej.

Nielepiej było gdzie indziej.

P. Stanisław' Baliński pisał do ks. biskupa Radońskiego we Wło eławku:

„Ekscelencjo, Księże Bisku­

pie!

Prosząc o przydziały z „Ca ritasu” mam zaszczyt przy­

pomnieć Waszej Ekscelencji o naszej znajomości i o tym, że jestem ziemianinem i przyjacielem hrabiego Piate­

ra”.

No i oczywiście — wobec ta­

kich argumentów — wysłano p.

Balińskiemu 75-kilogramową pa­

czkę wyborowej żywności. Ale nie otrzymał ani odpowiedzi, ani pomocy chłop Jan Kamiński (gromada Rozinowo, gmina leg., pow. wrocławski). Pisał on do tego samego oddziału „Cari­

tas”:

„Jestem biedny i kaleka.

Mam pięcioletnią córeczkę, która przed kilkoma miesią­

cami została sparaliżowana.

Usilnie proszę „Caritas” o udzielenie mi jakiejkolwiek pomocy materialnej, gdyż za wszelką cenę chciałbym uratować moje dziecko przed, kalectwem. Z pomocy „Cari­

tasu” nie korzystałem jesz­

cze”.

Do podania dołączona była o- pinia ks. proboszcza Anzorge, który popierał prośbę będącego w ciężkim położeniu chłopa.

Nic to jednak nie pomogło.

Niewiele też mogło pomóc oięćset złotych ubogiej wdowie Annie Kaczorkiewiczowej, któ­

ra taki to „zasiłek” otrzymała na pogrzeb swojej matki, nato­

miast członkowie zarządu wroc­

ławskiej „Caritas” przyznawali

] sobie jako pożyczki —- 20.000 zh 5 ks. Józef Twardy, 30.000 zł. ks.

| dr. Majdoński.

Nielepiej było w7 Oliwie, gdzie i członek zarządu „Caritas” inż. Ju lian Neyman otrzymał 211 kg, czekolady, kawy, kakao, soków owocowych i konserw.

Nielepiej było w Grudziądzu, gdzie brat ks. biskupa ordynariu sza Kowalskiego, p. Stanisław Kowalski otrzymał sporą pakę lekarstw.

STREPTOMYCYNA Gospodarkę w „Caritasie” ce­

chowały nie tylko tego rodzaju nadużycia. Marnotrawstwo dóbr społecznych też nie należało tam do rzadkości. Szczególnie jaskra­

wy przykład — to streptomycy­

na. W oddziale tarnowskim dopó ty nie rozdzielano wśród chorych tego bezcennego lekarstwa, dopó ki się nie zepsuło. W jednym tylko oddziale krakowskim inspe keja wykryła teraz 40 kg. strep tomycyny, która na szczęście nie straciła y wartości leczniczej do roku 1951 włącznie. Zdążymy je szcze wykorzystać tę olbrzymią ilość specyfiku — olbrzymią, skoro 30 gr. wystarcza by urato­

wać życie ludzkie.

A iluż do tej pory zmarło cho­

rych gruźlików bo streptomycy­

ny brakło?

Brakło? Nie, streptomycyna była, ale ją ukrywano w prze­

pastnych magazynach „Caritas”.

Osobny rozdział w „Żółtej księ dze” stanowić mogą

TRANSAKCJE HANDLOWE Nie były to transakcje byle ja kie. Dyr. Paszenda z Wrocławia handlował np. w'inem mszalnym, które było bezpłatnym darem do bezpłatnego rozdziału między pa rafie dla celów religijnych. W ciągu swej długiej działalności sprzedał w cenie od 300 do 500 zł. kilkanaście tysięcy butelek, nie rezygnując przecież ze zwoi nienia z opłat skarbowych, jako że wino było mszalne i stano­

wiło dar Polaków z Ameryki.

Ks. Żurawski sprzedał 200 par butów firmie „Wieczorek I Chroboczyński” w'e Wrzeszczu za 10.200 zł. (po 90 zl. 60 gr. za parę!). Taka to suma figuruje w dochodach „Caritasu” w Byd­

goszczy. We Wrocławiu nato­

miast, gdzie skarbniczką „Cari­

tas” była p. Olexmska, trzy wor ki kawy kupił jej mąż p. Jan Olexihski, a samochody przydzie

(Ciąg dalszy na str. 3)

»Caritas ^stał sią teraz naprawdę katolicką instytucją«

Wierząca ludność Sopotu pragnie uregulowania stosunki’

między Kościołem a Państwem

Cecylia M. Guziołkówna

Kochamy i szanujemy nasze matki

Również i młodzież ZMP Lice­

um Pedagogicznego i Szkoły Pod­

stawowej TPD w Gdańsku ■ Wrze­

szczu, zgromadzona na zebraniu w liczbie około 300 osób postano­

wiła uczcić zbliżający się dzień 8 marca, jako Międzynarodowy Dzień Kobiet — specjalnymi zo­

bowiązaniami

Po zagajeniu zebrania przez przewodniczącego koła ZMP ob.

Jerzego Żadeckiego — dłuższe przemówienie na temat sytuacji kobiet walczących o pełne upra­

wnienie społeczne w okresie sana­

cyjnym wygłosił przewodniczący Wojewódzkiego Zarządu ZMP. W ożywionej dyskusji głos zabierali

W dniu jutrzejszym zamieścimy artykuł

kuratora Okręgu Szkolnego ob. BŁASIASKIEGO

na temat

»Dziecko polskie w hołdzie dla matki«

(Dokończenie ze str. 1) rzańskiej wychodząc z sali ob­

rad i spoglądając na posadzkę zauważył: — Dziwię się, że tu jest tak sucho. Powinniśmy wszyscy pływać, gdyż tyle lodu i oziębłości stajało z serc więk­

szości obecnych tu kapłanów.

Jeden z księży pochodzący z białostockiego zapytany prze ze mnie czy się spodziewa na gany ze strony kurii bisku­

piej za obecność na konferen cji, odpowiedział mi ze zdzi­

wieniem: „Oczywiście, że nie! Przecież to są sprawy nie dogmatyczne, a sprawy mego sumienia. Zanim zosta łem kapłanem, byłem naj­

pierw Polakiem, wkładając sutannę nie wyrzekłem się swej polskości, choć może ktoś się u góry tego spodzie­

wał, że stracę w sutannie swe polskie serce”.

W dalszym ciągu dr. Suwara naświetlił bezwzględne stanowi­

sko obecnych na konferencji księży, domagających się jak najsurowszych kar dla malwer­

santów, żerujących pod płasz­

czykiem „Caritasu”.

Dyskusja była gorąca. „Nie byłoby tych nadużyć — oświad­

czył ob. Wiosna, gdyby do za­

rządu diecezjalnego „Caritas”

weszli od pierwszej chwili lu­

dzie pragnący pracować dla Pol ski”

Niedawno wróciłem z Amery ki — oświadczył oh. Lewański.

— Usiłowano mi tam wmówić, że uczęszczanie do kościoła w Polsce jest wzbronione. Były to kłamstwa tak bezczelne, że brak słów na ich określenie. Okazało się, że tak samo kłamliwa pro­

paganda jak wszystko inne.

Mało — stwierdzam — że chyba nigdzie w żadnym państwie ko ściół nie ma takiej swobody, jak w naszym kraju”.

Wyrażam pełne uznanie dla naszego Rządu za jego toleran­

cję, obiektywizm i dobrą wolę, jakiej na każdym kroku jesteś­

my świadkami. Naszą wdzięcz­

ność winniśmy zadokumento­

wać, przykładając rękę do skar cenią tych, którzy chcą nadu­

żyć zaufania wierzących i ha mu ją uregulowanie stosunków dźy Kościołem a Państwem.

W wyniku zebrania obecni u- chwalili następującą rezolucję:

„My parafian»« parafii Najśw. Serca Jezusowego w So­

pocie potępiamy z całą surowością niecne poczynania dotych­

czasowych kierownictw diecezjalnych „Caritas”, godzące w najbiedniejszych i oczekujących pomocy. Cieszymy sią, że po uporządkowaniu spraw w „Caritasie" instytucja ta służyć bę­

dzie wyłącznie celom społecznym, dla których została powo­

łana.

Wyrażamy równocześnie wdzięczność i uznanie nasze­

mu Rządowi za dalszą poinoc zapewnioną „Caritasowi", pro­

wadzonemu już nie przez byłych obszarników i ludzi nieucz­

ciwych, lecz przez ludzi czystych rąk.

Inwalidzi wojenni Sopotu

potępiają działalność b. władz »Caritas«

W niedzielę, dn. 5 hm. odbyło się w świetlicy związkowej ęo miesięczne zebranie informacyjne Powiatowego Koła Związku In­

walidów Wojennych R. P. w Sopocie. Prezes Kola postawił jako pierwszy punkt zebrania aktualną sprawę olbrzymich nadużyć w stowarzyszeniu „Caritas“ na Wybrzeżu.

„Rząd Polski Ludowej na pod­

stawie alarmujących wieści zmu- s*oay był wkroczyć w tajniki or­

ganizacyjne tego stowarzyszenia.

Ogromne dary, jak również wielo milionowe dotacje udzielanie prseał

władze państwowe, zaprzepaszczo ne zostały przez kierownictwo

„Caritas“ na cele, nic nie mające wspólnego z miłosierdziem chrze­

ścijańskim. Dary te — stwierdził prezes — które przez ofiaro­

dawców przeznaczone były dla rpo krzywdzonych przez wojnę, a więc dla biednych, dla wdów i sierot po 'poległych na wojnie i w obozach koncentracyjnych oraz dla inwa­

lidów wojennych, aby ulżyć ich doli — rozhradzione zostały przez nieuczciwych ludzi, ukrytych urro- gów ustroju demokratycznego.

Inwalidzi wojenni R. P., z du­

żą ulgą przyjęli do wiadomości zarządzenie Rządu, wnikającego w nadużycia i łajdactwa „działa­

czy“ tego stowarzyszenia. Jaką

„troską“ otaczała „Caritas“ wdo­

wy i sieroty po poległych oraz in­

walidów wojennych Wybrzeża?

Otóż inwalidom — zaznaczył mów ca — którzy przecież na początku nie mieli znikąd żadnej pomocy, byli bez książeczek inwalidzkich, bez rent, bez jakichkolwiek wsparć, bez pieniędzy, a mimo wszystko pragnęli żyć niedwu

pytał uniesionym głosem prele­

gent — choć na chwilę pomyśleli, ile łez niejedna wdowa, przelała»

gdy spotkała się. z odmową udzie­

lenia tej właśnie pomocy? Toteż do milionów głosów oburzenia na terenie całego kraju — z naci­

skiem podkreślił mówca — przy­

łączają się gremialnie najbardziej zahvteresoivani pomocą „Caritas"

wdowy i sieroty po inwalidach i inwalidzi wojenni kola Z. I. W.

Sopotu, potępiając jak najsilniej nieuczciwe b. władze stowarzyszę nia „Caritas“ za nadużycia i kra dzieże, i u/rogośó do naszej Pol­

ski.

Inwalidzi i wdowy po inwali­

dach wysłuchali przemówienia w skupieniu; twarze wszystkich ce­

chował wyraz najwyższego obu­

rzenia-i protestu. W dyskusji nad referatem żądano surowej kary dla złodziei mienia publicznego.

Pod adresem nowego zarządu sto­

warzyszenia „Caritas“ wyrażano gorące życzenia, aby w przyszło­

ści szczególnie wdowy i sieroty po poległych oraz inwalidów wojen­

nych z terenu Sopotu, nie mogą- znacznie powiedziano, że wśród | cyeh pracować, nie pomijano przy ' obdarowywaniu, lecz otaczano tro

skliwą opieką, której dotychczas nie doznawali ze strony tego sto­

warzyszenia charytatywnego, -—

gdyż należne im dary szły dis hrabiów i kombinatorów.

inwalidów dokonuje się przemia­

na, że inwalidzi „idą z prądem“, a wobec tego na „Caritas“ nie ma ją co liczyć, no i oczywiście z te­

go stowarzyszenia pomocy nie otrzymali. Czy łajdacy ci — za-

Potępiamy knowania

przeciw uzdrowieniu „Caritasu“

My, młodzież Państw. Liceum dla Wychów. Przedszkoli w Lę­

borku, solidaryzujcie się z całym społeczeństwem, potępiamy szko­

dliwą działalność reakcyjnej części hierarchii kościelnejf, która po­

nosząc odpowiedzialność za dozór w „Caritasie“ umoż­

liwiła popełnianie licznych oburzających nadużyć, przestępstw, kto re przekształciły organizację charytatywną. „Caritasu“ w ośrodek ludzi wrogich naszej Ojczyźnie.

Cieszymy się z uzdrowienia go- j ład i porządek i utrudniać pracę spodarki „Caritasu“ i jego dzia- nad uzdrowieniem „Caritasu“.

łalności przez słuszne decyzje Rządu. Przyjmujemy % radością i uznaniem postanowienia i u- chwały księży i działaczy katolic­

kich zmierzające do uregulowania stosunków między Kościołem a Państwem. Równocześnie potępia my reakcyjną część hierarchii ko ścielnej, która nie stanęła po stro ni« Naradvł i próbuje zakłócać

Majewska Eugenia, Romanik Wacława, Wio źlijc Halina, Grabowska Halina, Malinow­

ska Halina, Kaczan Janina, Mocarska K„ KostkieuAcz Re­

gina, Leszka Agnieszka, Ba­

gińska Helena, Krasinęh Jani­

na, Glodowska Cecylia, Szym- kowska Eugenia, Semenowics Michalina, Świątkowska Wła­

dysława i JU dalsze podpisy.