B I U L E T Y N
G. Stachoń KOŁA MIŁOŚNIKÓW DZIEJÓW GRUDZIĄDZA
KLUB „CENTRUM” SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ
R. VIII: 2010 Nr 5 (234) Data odczytu: 3.2.2010 Data wydania: 3.2.2010
============================================
794. spotkanie
Stanisław Poręba
GRUDZIĄDZKIE LATA
GEN. BOLESŁAWA STACHONIA (1897 -1941).
Kronika życia i działalności gen Bolesława Stachonia
Bolesław Feliks Stachoń, ur. 18 V 1897, Wola Wadowska (pow. Mielec).
oficer sł. st. lotn. WP, pilot, gen. bryg., sportowiec, rekordzista światowy, popularyzator sportu szybowcowego, tłumacz.
Kryptonim BOS (1936)
1914 - 1918 - żołnierz piechoty armii austriackiej.
1917 - absolwent szkoły oficerskiej.
listopad 1918 - wstąpił do WP.
1918 - 1919 - dowódca kompanii baonu Ziemi Ropczyckiej, później 37 pp (kpt. piech.
1 VI 1919).
1919 - 1921 - urlop na ukończenie studiów wyższych.
1921 – 1922 - Szkoła Pilotów w Bydgoszczy (absolwent), Wyższa Szkoła Pilotażu w Grudziądzu (absolwent).
1922 - przeniesienie do lotnictwa.
1922 - 1923 – 2. Pułk Lotniczy (d-ca eskadry).
1923 - 1925 - Centralne Zakłady Lotnicze, Warszawa.
1925 - 1926 - Polska Misja Zakupów, Paryż.
1926 - Ustanowienie rekordu świata we wnoszeniu się [samolot „SPAD 61", silnik Hi- spano – Setza - 6 000 m] - 14 min. 38 sek.
1926 - 1927 – 6. Pułk Lotniczy (mjr z 1 I 1927).
1928 - 1929 - Centralna Szkoła Podoficerów Lotnictwa w Bydgoszczy, szef pilotażu.
1929 - 1932 - Lotnicza Szkoła Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu, komendant.
1932 - 1936 - Misja Lotnicza w Moskwie, szef (ppłk z 1 I 1934).
15 X 1934 - Koło Szybowcowe przy LOPP w Grudziądzu, inicjator założenia, szef wy- szkolenia.
1936 - 1939 – 4. Pułk Lotniczy w Toruniu, d-ca (płk z 19 III 1939).
IX 1939 - Lotnictwo Armii „Pomorze" w Toruniu, d-ca.
X 1939 - Polska Misja Lotnicza w Bukareszcie (Rumunia), kierownik.
1939 - 1940 - wyjazd do Francji i Anglii.
1940 – Centrum Lotnictwa, Anglia, komendant.
1940 - 1941 - Baza RAF-u Brancote, polski komendant.
2
4 VII 1941 – Zginął jako pilot w locie powrotnym z nad Niemiec (Grób: Cmentarz Exlermont Odoorn Prenthe, Holandia.
1 I 1964 - Awansowany pośmiertnie przez Rząd RP na Wychodźstwie do stopnia gen.
brygady.
1989 – Jego imieniem nazwano ulicę na grudziądzkim osiedlu „Lotnisko”.
PRACE TŁUMACZONE:
Locarne, Akrobacja powietrzna. Streścił BOS, Warszawa 1933.
Erich Bochem, Praktyczny podręcznik pilota szybowcowego. Przełożył z niemieckiego Bolesław Stachoń, Warszawa 1933, s. nlb. 4, 159, ilustr. („Biblioteczka Sportowa" nr 28). Wyd. Gł. Księgarnia Wojskowa.
LITERATURA:
Bar A., Słownik pseudonimów i kryptonimów..., Kraków [1936], t. I, s. 67, t.II, s. 106.
Bartel R., Chojnacki J., Królikiewicz T., Kurowski A., Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918-1939, Warszawa 1978, s. 175-176, 591, 597.
Cyprian T., Komisja stwierdziła, Warszawa 1960, s. 73-76.
Kędzierski J., Z kabiny obserwatora, Warszawa 1975, s. 52, 113.
Kryska - Karski T., Żurakowski S., Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991, s. 170 (fot.).
Kurowski A., Bijcie się z nami Messerschmitty, Warszawa 1968, s. 33.
Mechliński R., Pamięci grudziądzkiego lotnika, który zginął nad Bremą, „Ilustrowany Kurier Polski” [Wyd. A-C], 1983. nr 71, s. 6.
Meissner J., Wiatr w podeszwach, Warszawa 1971, s. 152.
Sławiński K. Bitwa o Pomorze, [Warszawa 1974], s. 35, 39, 63, 154.
Sławiński K., W pomorskiej gardzieli, [Warszawa
1976], s. 11, 19, 29, 30, 45, 50-52, 60, 67, 75, 117.
Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1971, t. 13, s. 441.
Wyszkowski M., Pod obcym niebem, Warszawa 1970, s. 33.
Urbanowicz W., Początek jutra, Kraków 1966, s. 111-112, 182.
WZMIANKI W GAZETACH I CZASOPISMACH:
- „IDEA LEGIONÓW” [Grudziądz], 1926, nr 1, s. 10.
- „ILUSTROWANY KURIER POLSKI” [Wyd. A-C], [Grudziądz], 1982, nr 77, s 6.
- „LITERY" [Gdańsk], 1970, nr 49, s.10-11.
- „POMORZE" [Bydgoszcz], 1971, nr 3, s. 7.
- „WIRAŻE”[Warszawa], 1970, nr 49, s. 14.
(L.B.S.)
Redakcja: Tadeusz Rauchfleisz, KMDG. Logo KMDG wykonał Grzegorz Rygielski.
