Dokument nr 90/III
Konferencji Rektorów Akademickich Szkó³ Polskich
Uchwa³a Zgromadzenia Plenarnego KRASP z dnia 23 maja 2005 r.
w zwi¹zku z 25. rocznic¹ utworzenia NSZZ „Solidarnoœæ”
Zgromadzenie Plenarne Konferencji Rektorów Akademickich Szkó³ Polskich – w zwi¹zku z 25. rocznic¹ utworzenia NSZZ „Solidarnoœæ” – wielkiego ruchu spo³ecznego na rzecz wolnoœci – sk³ada ho³d wszystkim tym, których poœwiêcenie, cierpienie, a nawet ofiara ¿ycia, sta³y siê Ÿród³em si³y idei prawdy i solidarnoœci.
„Solidarnoœæ” – zwi¹zek zawodowy zrodzony w nastêpstwie strajków 1980 roku – doprowadzi³a do przemian demokratycznych w Polsce, stymuluj¹cych upadek komunizmu, nie tylko w naszym, lecz tak-
¿e w innych krajach.
Œrodowiska akademickie i œwiat nauki, pracownicy uczelni i m³odzie¿ akademicka, od pierwszych dni
„Solidarnoœci” wnosili swój wk³ad we wspóln¹ walkê milionów Polaków, staj¹c siê istotn¹ czêœci¹ ro- dz¹cego siê ruchu na rzecz przywrócenia zasad i wartoœci w ¿yciu publicznym.
Dziêki „Solidarnoœci” obywatele Rzeczypospolitej stali siê sprawcami demokratycznych przemian w wolnej i suwerennej Polsce oraz beneficjentami szans rozwojowych naszego kraju we wspólnej Europie.
Dlatego apelujemy do tych cz³onków spo³ecznoœci akademickiej, którzy byli uczestnikami i œwiadkami wydarzeñ sprzed 25 lat, o przekazywanie pamiêci o tych wydarzeniach, a tak¿e wartoœci, jakie wprowa- dzi³y one do naszego ¿ycia, kolejnym pokoleniom polskiej m³odzie¿y – studentom naszych uczelni.
Przewodnicz¹cy KRASP
prof. dr hab. Franciszek Ziejka
Prof. dr hab. in¿. Janusz Rachoñ – rektor PG, odczytuje tekst uchwa³y KRASP-u na posiedzeniu Komisji Krajowej NSZZ „Solidarnoœæ”, Gdañsk, 17 sierpnia 2005 r. Fot. Krzysztof Krzempek
Ju¿ æwieræ wieku mija od chwili, gdy w Politechnice Gdañskiej, tak jak w ca³ym kraju, powstawa³ zwi¹zek, który przyj¹³ wielce zobowi¹zuj¹c¹ nazwê
„Solidarnoœæ”. Zwi¹zek zrodzi³ siê z bun- tu przeciwko totalitarnym rz¹dom, któ- re d¹¿y³y do podporz¹dkowania ¿ycia spo³ecznego interesom „nieomylnej” par- tii, unicestwiaj¹c wszelk¹ inicjatywê ludzk¹, ingeruj¹c w ka¿dy mo¿liwy ob- szar aktywnoœci swoich obywateli. W³a- dza ta doprowadzi³a do ruiny gospodar- kê, wyczerpane zosta³y wszelkie zasoby, brakowa³o ¿ywnoœci, zniszczone zosta-
³o œrodowisko naturalne. 14 sierpnia za- strajkowa³a Stocznia Gdañska, rozpocz¹³ siê Polski Sierpieñ. Na uczelniach okres urlopowy w pe³ni, a mimo to, ju¿ 19 sierpnia na Politechnice Gdañskiej do- sz³o do spontanicznego wiecu, w którym wziê³o udzia³ ponad 300 osób. Zebrani uchwalili list skierowany do Miêdzyza- k³adowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdañskiej, w którym zawarto pe³ne poparcie dla ¿¹dañ strajkuj¹cych za³óg. Zebrano te¿ ok. 10 tys. z³ i wy³o- niono 5-osobow¹ delegacjê w sk³adzie:
1. Józef Ciapka, 2. Wojciech Gruszecki, 3. Stefan Hirsz, 4. Andrzej Sto³yhwo, 5. Andrzej ¯urek,
która mia³a przekazaæ list i pieni¹dze na rêce MKS-u. W Stoczni delegacja zosta-
³a powitana owacyjnie, a MKS zareje- strowa³ Politechnikê na 249 pozycji.
20 sierpnia zwo³ano zebranie pracow- ników Politechniki, na którym wys³ucha- no sprawozdania z pobytu w Stoczni i in- formacji o postulatach za³óg robotni- czych. Bezpoœrednio po tym odby³o siê rozszerzone plenum Rady Zak³adowej ZNP, które uzna³o wybran¹ uprzednio delegacjê za oficjalne przedstawicielstwo Rady Zak³adowej ZNP i udzieli³o formal- nego upowa¿nienia do pe³nienia funkcji
³¹cznika pomiêdzy MKS a ca³¹ za³og¹ Politechniki. Mia³o to stanowiæ pewn¹ ochronê przed ewentualnymi represjami ze strony w³adzy – trudno by³o przewi- dzieæ bieg dalszych wydarzeñ.
21 sierpnia po zebraniach na wydzia-
³ach, na których zbierano wnioski i for- mu³owano postulaty, odby³o siê ogólne zebranie, na którym uchwalono apel o
podjêcie natychmiastowych rozmów po- miêdzy komisj¹ rz¹dow¹ a MKS-em bez jakichkolwiek warunków wstêpnych.
Natychmiast po uchwaleniu treœci apelu
³¹cznicy: Józef Ciapka, Wojciech Gru- szecki oraz Andrzej Sto³yhwo udali siê z nim do MKS-u, a koledzy: Kazimierz Wysokiñski i Pawe³ Zimny – do komisji rz¹dowej. Przyjêcie w Stoczni by³o en- tuzjastyczne – apel zosta³ odczytany przez zak³adowy radiowêze³, natomiast Wojciecha Gruszeckiego przez aklama- cjê dokooptowano do Prezydium Miê- dzyzak³adowego Komitetu Strajkowego.
A potem 10 dni nadziei przeplataj¹cej siê z obaw¹ o losy kraju, ludzi bliskich i dalekich, o prawdziwe intencje s³abn¹- cej w³adzy. ... I wreszcie pamiêtny dzieñ 31 sierpnia – wielki d³ugopis Lecha Wa-
³êsy i jego triumfalne „Mamy swoje, nie- zale¿ne, samorz¹dne zwi¹zki zawodo- we...”. Niemo¿liwe sta³o siê faktem!!!
W dniu 2 wrzeœnia 1980 r. na ogól- nym zebraniu pracowników PG, z ich woli, powo³any zostaje Komitet Inicja- torów Niezale¿nego Samorz¹dnego Zwi¹zku Zawodowego w sk³adzie:
1. Jacek Paw³owski, 2. Katarzyna Pawlak, 3. Stefan Hirsz, 4. Józef Ciapka, 5. Andrzej Sto³yhwo, 6. Andrzej ¯urek.
Zadaniem Komitetu Inicjatorów by³o wykonanie prac przygotowawczych, ma- j¹cych na celu rejestracjê potencjalnych cz³onków nowego Zwi¹zku i powo³anie Komitetu Za³o¿ycielskiego Niezale¿ne- go Zwi¹zku Zawodowego. O tej inicja- tywie poinformowane zostaj¹ w³adze uczelni, a do dnia 6 wrzeœnia 1980 r. ak- ces do NSZZ zg³osi³o 2139 osób zatrud- nionych w Politechnice Gdañskiej
W dniu 6 wrzeœnia ukonstytuowa³ siê Komitet Za³o¿ycielski NSZZ, którego za- daniem by³o wykonanie prac przygoto- wawczych do utworzenia NSZZ na Po- litechnice i przeprowadzenie pierwszych wyborów do w³adz nowo utworzonego Zwi¹zku. Na jego czele stan¹³ Stefan Go- mowski, zastêpcami zostali: Stanis³aw Kowalski i Andrzej Kopeæ, a w sk³ad Se- kretariatu weszli: Krzysztof Snopek, An- drzej Ogonowski, Mieczys³aw Katkow- ski i Ryszard Ku³akowski. PóŸniej do
sk³adu Sekretariatu dokooptowano Jolan- tê Grzybowsk¹ i Czes³awa Dudê oraz Ka- zimierza Grelaka, któremu powierzono organizacjê grupy ekspertów.
Ju¿ 15 wrzeœnia odby³o siê pierwsze spotkanie z w³adzami uczelni, na którym ustalono zasady wspó³pracy oraz powo-
³ano grupy ekspertów do rozwi¹zywania problemów œrodowiska. Komitet Za³o¿y- cielski zorganizowa³ pierwsze wybory, które w dwóch etapach wy³oni³y 45-oso- bow¹ Komisjê Zak³adow¹: dwie trzecie sk³adu Komisji wy³oniono w listopadzie 1980 r. w wyborach bezpoœrednich w okrêgach wyborczych utworzonych na poszczególnych wydzia³ach, a 1/3 – w dniu 8.01.1981 r. na Walnym Zebraniu Delegatów NSZZ „Solidarnoœæ” Poli- techniki Gdañskiej. Pierwszym przewod- nicz¹cym Komisji Zak³adowej zosta³ Ta- deusz Sukowski, a zastêpcami – Kazi- mierz Frydel i Wojciech Gruszecki.
NSZZ „Solidarnosæ” w PG od pocz¹t- ku dzia³a³a niezwykle aktywnie – dla wielu osób by³o to zach³yœniecie siê ni- czym nieskrêpowan¹, w pe³ni niezale¿n¹ dzia³alnoœci¹ na rzecz œrodowiska nauko- wego, regionu, kraju. Zwi¹zek na PG
¿ywo reagowa³ na wszystkie wydarzenia w kraju, zajmowa³ stanowiska w najistot- niejszych dla nas sprawach, ostrzega³ przed zagro¿eniami. Od pocz¹tku nasi przedstawiciele dostrzegli koniecznoœæ systemowego rozwi¹zania problemów nauki polskiej i czynnie zaanga¿owali siê w tworzenie krajowych struktur. Tempo by³o zawrotne! 16 paŸdziernika 1980 od- bywaj¹ce siê w Krakowie Ogólnopolskie Spotkanie Œrodowiska Nauki NSZZ, re- prezentowane przez wy¿sze uczelnie, PAN oraz instytuty resortowe, upowa¿-
Srebrny Jubileusz NSZZ „Solidarnoœæ”
w Politechnice Gdañskiej
Stefan Gomowski – prezes Komitetu Za³o¿y- cielskiego NSZZ „Solidarnoœæ” w Politechni- ce Gdañskiej
ni³o gdañskie œrodowisko NSZZ „Soli- darnoœæ” do :
l rozmów z rz¹dem na temat postulatów p³acowych,
l zainicjowania w rozmowach rz¹do- wych prac o zasiêgu ogólnopolskim, zmierzaj¹cych do samodzielnoœci na- uki.
W zwi¹zku z tym powo³ano komisjê upowa¿nion¹ do prowadzenia rozmów z rz¹dem w sk³adzie: Stefan Gomowski, Kazimierz Grelak, Les³aw Buczkowski, Wojciech Charkin i Jan Patkowski. W nastêpstwie tego 19 paŸdziernika na Po- litechnice Gdañskiej odby³ siê Ogólno- polski Zjazd Delegatów Nauki NSZZ
„Solidarnoœæ”, którego efektem by³o m.in. powo³anie Komisji Porozumie- wawczej Nauki Polskiej. By³y to zrêby naszej struktury bran¿owej. W tym sa- mym czasie w KZ PG utworzono Grupê Problemow¹ ds. Organizacji Samorz¹d- nej Uczelni, na czele której stan¹³ Bog- dan Krasucki. Zwi¹zek próbowa³ za³a- twiæ nabrzmia³e w przesz³oœci sprawy i wybiega³ w przysz³oœæ. I tak 27 maja 1981 roku Tadeusz Sukowski omawia³ z rektorem PG sprawê rehabilitacji prof.
Damazego Tilgnera i doc. Emila Taszne- ra (fina³ dopiero w III RP!), a w czerwcu 1981 opracowano program dzia³alnoœci NSZZ „S” w PG. Dotyczy³ on zarówno spraw istotnych dla uczelni, jak i ca³ego œrodowiska (wolnoœci nauki, autonomii uczelni), praw pracowniczych (ochrony interesów materialnych i socjalnych wszystkich grup pracowniczych), czy utworzeniu takich cia³, jak zwi¹zkowy s¹d kole¿eñski.
Jednoczeœnie pracownicy PG dzia³ali na szczeblu ogólnopolskim. Wojciech
Gruszecki wszed³ w sk³ad Prezydium MKZ-u, Stefan Gomowski i Kazimierz Grelak uczestniczyli w posiedzeniach MKZ, a delegatem na I Krajowy Zjazd NSZZ „Solidarnosæ” by³ Les³aw Bucz- kowski.
Jednak ju¿ w tym czasie Zwi¹zek na ka¿dym kroku spotyka³ siê z niechêci¹, czy wrêcz prowokacyjnymi dzia³aniami ze strony w³adz. Tote¿ w celu skoordy- nowania ewentualnych akcji strajkowych opracowano regulamin strajkowy i na g³ównych koordynatorów wybrano Ta- deusza Sukowskiego i Les³awa Bucz- kowskiego. Szefem biura strajkowego zosta³ Ryszard Kloskowski. Ju¿ wtedy zaplanowano, i¿ w razie og³oszenia sta- nu wojennego natychmiast nast¹pi akcja strajkowa. Raz siêgnêliœmy po broñ straj- kow¹ – pamiêtamy doskona³¹ organiza- cjê strajku okupacyjnego jesieni¹ 1981 r. i podnios³¹ mszê œw. w holu GG.
To by³ ju¿ trudny czas – sytuacja w kraju pogarsza³a siê z dnia na dzieñ. W dniu 3 grudnia 1981 r. Prezydium Ko- misji Krajowej przedstawi³o swoje sta- nowisko w sprawie sytuacji w kraju i ostrzeg³o Sejm przed uchwaleniem nad- zwyczajnych uprawnieñ dla rz¹du oraz za¿¹da³o podjêcia dzia³añ antykryzyso- wych w gospodarce i demokratyzacji
¿ycia w kraju. Nastêpnego dnia Komi- sja Zak³adowa w PG podejmuje uchwa-
³ê popieraj¹c¹ stanowisko Komisji Kra- jowej i zg³asza propozycje dzia³añ w skali uczelni i kraju. Okazuje siê, ¿e s¹ to ostatnie dni wolnoœci, brutalnie prze- rwane 13 grudnia 1981 r. I potem nasta-
³y mroczne dni stanu wojennego. Wte- dy internowani zostali m.in. Tadeusz Sukowski, Jacek Gajek i student Jerzy Kobyliñski, a Les³aw Buczkowski, jako cz³onek utworzonego wówczas Miêdzy- zak³adowego Komitetu Strajkowego, do ostatniej chwili trwa³ w Stoczni Gdañ- skiej. Solidarnoœæ w PG nie przerwa³a swojej dzia³alnoœci. W latach 1982-88 ok. 500 cz³onków regularnie p³aci³o sk³adki zwi¹zkowe, które pozwala³y wspieraæ najbardziej potrzebuj¹cych.
Uhonorowano ich potem specjalnymi,
„wojennymi” legitymacjami. Przez ca³y czas wydawano podziemn¹ Gazetê PG oraz podziemny Biuletyn autorstwa Staszka Kowalskiego.
Politechnika Gdañska szczyci siê przede wszystkim masowoœci¹ udzia³u swoich pracowników i studentów we wszystkich dzia³aniach organizowanych przez struktury podziemnej – „Solidar-
noœci”. Na PG funkcjonowa³o kilka po- nadregionalnych kana³ów kolporta¿u ksi¹¿ek II obiegu i podziemnej prasy, w czym oprócz pracowników znacz¹cy udzia³ mieli studenci Politechniki - cz³on- kowie NZS-u. Najbardziej zaanga¿owa- ni uczestniczyli w kierowniczych gre- miach podziemnych struktur, w których zapada³y najwa¿niejsze decyzje zarów- no dla d³ugofalowych, jak i bie¿¹cych dzia³añ Zwi¹zku. Ogromn¹ rolê w stanie wojennym odegrali pracownicy i studen- ci w obs³udze dzia³añ – krajowych i re- gionalnych struktur Zwi¹zku. 56 cz³on- ków NZS-u rozwozi³o po ca³ym kraju ko- munikaty i materia³y informacyjne. In- nym przejawem tej solidarnoœci by³y kil- kuletnie dzia³ania zwi¹zane z dystrybucj¹ darów dla Polski, gdzie profesorowie obok pracowników technicznych, o ka¿- dej porze dnia i nocy uczestniczyli przy roz³adunku wielotonowych kontenerów, daj¹c ciê¿k¹ prac¹ fizyczn¹ przyk³ad ko- le¿eñskoœci, partnerstwa i godnych po- staw stroni¹cych od w³asnych korzyœci.
Za swoj¹ dzia³alnoœæ zostali aresztowa- ni i skazani na kary wiêzienia m.in. Hen- ryk Majewski, Andrzej Ogonowski, An- drzej Szczepañski.
I przyszed³ czas odwil¿y – pojawi³y siê pierwsze, wyraŸne pêkniêcia na mo- nolitycznym fundamencie systemu. Po- litechnika zareagowa³a natychmiast Ju¿
19 wrzeœnia 1988 r powo³ano 11-osobo- wy Komitet Organizacyjny Niezale¿ne- go Samorz¹dnego Zwi¹zku Zawodowe- go „Solidarnoœæ” Pracowników PG, na którego czele stan¹³ Kazimierz Frydel – lider podziemnej „Solidarnoœci” od mo- mentu odejœcia Tadeusza Sukowskiego z Politechniki. Dzia³aj¹c zgodnie z in- tencj¹ 354 pracowników, w S¹dzie Wo- jewódzkim w Gdañsku z³o¿ono wniosek o rejestracjê Zwi¹zku. Wniosek ten 3 li- stopada zosta³ odrzucony. Odwo³ano siê do S¹du Najwy¿szego w Warszawie, któ- ry na rozprawie 27 stycznia 1989 r utrzy- ma³ w mocy odmowê rejestracji. Nied³u- go jednak trwa³ triumf upadaj¹cej ju¿
w³adzy!
17 kwietnia 1989 r w wyniku rozmów
„Okr¹g³ego Sto³u” ponownie zalegalizo- wano NSZZ „Solidarnoœæ”. W kraju roz- poczê³o siê porz¹dkowanie wszystkich dziedzin ¿ycia, budowa demokratyczne- go pañstwa i mozolna odbudowa zrujno- wanej gospodarki. Dla Zwi¹zku zacz¹³ siê czas organizowania normalnej ju¿
pracy zwi¹zkowej. W ci¹gu miesi¹ca we wszystkich ko³ach jednostek organiza- Tadeusz Sukowski – pierwszy przewodnicz¹cy
NSZZ „Solidarnoœæ” w Politechnice Gdañskiej
cyjnych PG przeprowadzono demokra- tyczne wybory, a 20 czerwca Walne Ze- branie Delegatów NSZZ „Solidarnoœæ”
w PG wybra³o swoje w³adze na okres czerwiec 1989 – listopad 1991. Pierw- szym przewodnicz¹cym politechnicznej
„Solidarnoœci” w III Rzeczypospolitej zosta³ Kazimierz Frydel. Przez dwie na- stêpne kadencje, tj. w latach 1991-94 i ponownie 1995-98 Komisji Zak³adowej przewodniczy³ Tadeusz Kolenda, a od marca 1998 r. do chwili obecnej ja mam zaszczyt pe³niæ tê funkcjê.
25. rocznica sk³ania do refleksji, a jej uroczyste obchody s¹ okazj¹ do przypo- mnienia idea³ów, w imiê których podjê- to walkê z totalitarnym systemem, a tak-
¿e z³o¿enia ho³du ludziom, którzy w tam- tym czasie wykazali siê odwag¹ i deter- minacj¹ w walce o szeroko pojêt¹ wol- noœæ. Wymieniono osoby stoj¹ce na cze- le ró¿nych struktur, a przecie¿ wspó³pra- cowa³o z nimi wielu wspania³ych ludzi.
Nasze uznanie i czeœæ nale¿y siê im wszystkim! Wyra¿amy w tym miejscu uznanie wielkiej grupie naszych kole- gów, którzy zbierali pieni¹dze, przeka- zywali gazetki, czy wreszcie uczestniczy- li w manifestacjach rocznicowych, kontr- pochodach i nabo¿eñstwach patriotycz- nych. Oni maj¹ swój istotny wk³ad w ostateczny sukces i przywrócenie naro- dowej suwerennoœci.
Wielu wspania³ych kolegów nie do- czeka³o tej chwili – jakby klamr¹ czasu spiête s¹ œcie¿ki ¿ycia tak dawno po¿e- gnanych: Staszka Kowalskiego i Leszka Buczkowskiego oraz Tadeusza Klocka,
Kazimierza Dzieduszyckiego, Jacka Gaj- ka czy Bogus³awa Niemkiewicza, któ- rych po¿egnaliœmy tak niedawno… Pa- miêtajmy o nich wszystkich!
Na koniec chcia³bym zawrzeæ kilka refleksji o dzisiejszym Zwi¹zku. Rocz- nica ta powinna byæ obchodzona rado- œnie, a jednak nie widaæ ani w naszej spo³ecznoœci, ani w spo³eczeñstwie, pe³- nego zadowolenia. •ród³em tego stanu rzeczy jest krytyczna, mo¿e zbyt kry- tyczne ocena efektów transformacji oraz dzia³alnoœci ludzi, wywodz¹cych siê ze Zwi¹zku, w rz¹dzie, parlamencie i or- ganach w³adzy samorz¹dowej. Skala bezrobocia jest najwy¿sza w Europie, a jej skutki w du¿ej mierze dotykaj¹ tych,
którzy walczyli o suwerennoœæ poli- tyczn¹ i gospodarcz¹. Dra¿ni nas niesku- tecznoœæ wymiaru sprawiedliwoœci, bez- karnoœæ przestêpców i aferzystów, nie- sprawiedliwy proces prywatyzacji, ko- rupcja, egoizm i brak propañstwowoœci w dzia³aniach tzw. klasy politycznej. Za- owocowa³o to m.in. swojego rodzaju amnezj¹ historycznej pamiêci w spo³e- czeñstwie, a brakiem historycznej wie- dzy w m³odym pokoleniu – i co równie wa¿ne – prze³o¿y³o siê na pomijanie roli, jak¹ odegra³o powstanie NSZZ „Soli- darnoœæ” w budowaniu nowego porz¹d- ku w œwiecie. Mamy równie¿ uzasad- nione pretensje, i¿ kolejne rz¹dy RP nie dostrzegaj¹ na czas naszych œrodowi- skowych potrzeb i nie mo¿emy docze- kaæ siê, kiedy edukacja zostanie uznana za dobro narodowe. Ci¹g³e upominanie siê o nasze sprawy da³o ju¿ efekty choæ- by w postaci znacznie lepszego syste- mu wynagrodzeñ. Jednak ci¹gle czeka- my na chwilê, kiedy zwyciê¿y przeko- nanie, i¿ tylko dobrze wykszta³cony Polak bêdzie szanowanym obywatelem zjednoczonej Europy, a zdobywanie przydatnej wiedzy jest najlepszym œrod- kiem na likwidacjê bezrobocia. B¹dŸmy krytyczni, ale sprawiedliwi i oceniajmy NSZZ „Solidarnoœæ” za efekty jej sta- tutowej dzia³alnoœci. Dzisiejsza „Soli- darnoœæ”, która walczy o sprawy pra- cownicze to, wbrew opiniom powtarza- nym zarówno przez naszych oponentów, jak i zawiedzionych rodaków, nie jest inna „Solidarnoœæ”. Dzia³amy w innych realiach, opieraj¹c siê na klarownych ustawodawstwie, i wyznajemy te same Ogólnopolski Zjazd Przedstawicieli Nauki, paŸdziernik 1980 r. Napis na drzwiach: „Pañstwo
policyjne to pañstwo, w którym policjant zarabia wiêcej ni¿ nauczyciel. W. I. Lenin”
Solidarnoœciowy strajk okupacyjny 1988 r. Fot. Tadeusz Chmielowiec
idee – TO JEST TA SAMA „SOLIDAR- NOŒÆ”!! Przejêliœmy tradycje le¿¹ce u podstaw jej powstania i zgodnie z ni¹ szanujemy prawo ustanowione przez w³adzê ustawodawcz¹ demokratyczne- go pañstwa – pomagaj¹c swoim cz³on- kom i broni¹c praw pracowniczych.
NSZZ „Solidarnoœæ” w Politechnice Gdañskiej w dalszym ci¹gu jest jedn¹ z najwiêkszych organizacji w Regionie Gdañskim. Z racji rangi i liczebnoœci or- ganizowano na PG spotkania i zjazdy regionalne. Dziêki temu goœciliœmy na uczelni wielu cz³onków Zwi¹zku – w tym najznakomitsze osobowoœci. W obecnej kadencji wielu naszych cz³on- ków dzia³a w najwa¿niejszych jego strukturach. I tak m.in. Krzysztof Czer- wiñski jest cz³onkiem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarnoœæ” oraz Zarz¹du Re- gionu Gdañskiego, a Tadeusz Szymañ- ski wszed³ w sk³ad Prezydium Zarz¹du Regionu Gdañskiego. Natomiast Ry- szard Mosakowski pe³ni funkcjê wice- przewodnicz¹cego Krajowej Sekcji Na- uki NSZZ „Solidarnoœæ”, a Tadeusz Kolenda jest cz³onkiem Prezydium KSN. NSZZ „Solidarnoœæ” w Politech- nice Gdañskiej, jako jedna z nielicznych organizacji zwi¹zkowych, szanowa³a pluralizm pogl¹dów i ró¿ne sympatie polityczne swoich cz³onków i nie w³¹- cza³a siê do dzia³alnoœci politycznej, a
¿aden z funkcyjnych dzia³aczy nie jest cz³onkiem ¿adnej partii politycznej.
Jako symboliczny moment przejœcia Zwi¹zku na uczelni do bardziej „zwi¹z- kowego” dzia³ania mo¿na traktowaæ mo-
ment poœwiêcenia sztandaru naszej poli- technicznej organizacji. Warto przypo- mnieæ, ¿e uroczyste poœwiêcenie sztan- daru odby³o siê w Œwiêto Niepodleg³o- œci, 11 listopada 1998 r., w Bazylice Ma- riackiej w Gdañsku, a aktu poœwiêcenia dokona³ Metropolita Gdañski Arcybi- skup Tadeusz Goc³owski. W tej piêknej uroczystoœci bardzo licznie uczestniczy- li nasi cz³onkowie i inni pracownicy PG.
Przez wiele lat, równie¿ w stanie wojen- nym, w dniu 1 paŸdziernika delegacja KZ NSZZ „Solidarnoœæ” w PG sk³ada³a wie- niec pod pomnikiem Poleg³ych Stocz- niowców. W 1996 r., rektor Politechniki Gdañskiej, prof. Aleksander Ko³odziej- czyk, doceniaj¹c znaczenie tego ho³du, w³¹czy³ go do oficjalnego programu uro-
czystoœci inauguruj¹cych œrodowiskowe rozpoczêcie roku akademickiego. I do chwili obecnej jest to sta³ym punktem tych uroczystoœci, w którym udzia³ wraz z nami bior¹ rektorzy trójmiejskich uczelni. Czy nie jest to naturalna kolej rzeczy w stabi- lizuj¹cej siê demokracji?!...
Bior¹c to wszystko pod uwagê, oce- niajmy sprawiedliwie dzia³ania Zwi¹zku w kontekœcie zmieniaj¹cej siê rzeczywi- stoœci. Patrz¹c na te 25 lat aktywnoœci – odwa¿nej i m¹drej w czasie tworzenia Zwi¹zku, aktywnej i okupionej cierpie- niami w okresie stanu wojennego i mo¿e mniej efektownej, lecz skutecznej, ju¿ w III Rzeczypospolitej – mo¿emy powie- dzieæ, ¿e NSZZ „Solidarnoœæ” w Poli- technice Gdañskiej dobrze zapisa³a siê w budowê nowej rzeczywistoœci. Nie daj- my siê podzieliæ, ale te¿ sami nie dziel- my siê na tych lepszych, z Pierwszej „So- lidarnoœci” i na gorszych, obecnych dzia-
³aczy. I w naszych krytycznych ocenach nie zapomnijmy, ¿e spuœciznê po minio- nej epoce – zad³u¿enie gospodarki oraz spustoszenia w sferze moralnej i intelek- tualnej – przyjdzie nam jeszcze d³ugo od- rabiaæ. ¯yczê wiêc wszystkim moim kolegom, aby ich dalsza dzia³alnoœæ, gdziekolwiek w chwili obecnej j¹ pro- wadz¹, w sposób istotny przyczynia³a siê do przebudowy i wzmacniania ³adu spo-
³ecznego, opartego na uniwersalnych wartoœciach, do których nawi¹zuje pre- ambu³a statutu NSZZ „Solidarnoœæ”.
Tadeusz Szymañski Przewodnicz¹cy KZ NSZZ „Solidarnoœæ”
w Politechnice Gdañskiej Op³atek Komisji Zak³adowej, grudzieñ 1991 r. Od lewej trzech kolejnych przewodnicz¹cych KZ:
Tadeusz Kolenda, Tadeusz Szymañski, Kazimierz Frydel i Andrzej Wiœniewski – skarbnik Fot. Andrzej £uczak
Poœwiêcenie sztandaru KZ NSZZ „Solidarnoœæ” PG w Bazylice Mariackiej, 11 listopada 1998 r.
Przewodnicz¹cy:
Stefan Gomowski (Wydzia³ Budowy Maszyn) wiceprzewodnicz¹cy:
Stanis³aw Kowalski ( Wydzia³ Elektroniki) Andrzej Kopeæ (Oœrodek Obliczeniowy) Cz³onkowie:
Wydzia³ Budownictwa L¹dowego:
Wilk Zbigniew Kloskowski Ryszard Wydzia³ Budowy Maszyn:
Dr¹¿kowski Piotr Mosakowski Ryszard Wydzia³ Chemiczny:
Witkowska Ewa Ogonowski Andrzej Szukalski Jan Becker Barbara Wydzia³ Elektroniki:
Stepnowski Andrzej Sawicki Leopold Wydzia³ Elektryczny:
Snopek Krzysztof Duzinkiewicz Kazimierz Zabia³³o Miros³awa
Wydzia³ Mechaniczny Technologiczny:
Grelak Kazimierz Werc Marian
Instytut Architektury i Urbanistyki:
Hueckel Krzysztof Walczyk Adam Instytut Hydrotechniki:
Piwecki Teofil Sukowski Tadeusz Instytut Okrêtowy:
Dzieduszycki Kazimierz Patkowski Jan
Buczkowski Les³aw Instytut Fizyki:
Kuœba Józef Lizak Witold Instytut Matematyki:
Berndt Marek Szczepañski Andrzej Instytut Nauk Spo³ecznych:
Migoñ Mieczys³aw Ma³yjasiak Andrzej Charkin Wojciech Studium WFiS:
Kutek Ryszard
Katkowski Mieczys³aw
Pion Techniczny:
Ko³akowski Ryszard Ciapka Józef
Pion Prorektora ds. Badañ Naukowych:
Czabajski Jacek Pion Administracji:
Dobrowolska Wanda Bober Gizella Biblioteka G³ówna:
Koz³owska Teresa Wierska Barbara Wilicka Jadwiga
Zak³ad Studyjno-Projektowy:
Zalewski Jerzy S³awiñski Wiktor Dzia³ Gospodarczy:
Krawczyk Bo¿ena Dziat³owska Dagmara Osiedle Studenckie:
BudŸko Ryszard Gonarska Jadwiga
Studium Jêzyków Obcych:
Szypi³³o Katarzyna Buæko Kazimiera
Przewodnicz¹cy:
Tadeusz Sukowski (Wydz. Hydrotechniki) wiceprzewodnicz¹cy:
Kazimierz Frydel (Instytut Okrêtowy) Wojciech Gruszecki (Wydz. Chemiczny) Cz³onkowie:
Wydzia³ Architektury:
Miros³aw Hrynkiewicz Jan Bart³omiej Zwiejski
Wydzia³ Budownictwa L¹dowego:
Tadeusz Klocek Ryszard Kloskowski Wydzia³ Budowy Maszyn:
Ryszard Mosakowski Wydzia³ Chemiczny:
Andrzej Chimiak Jan Mazerski Micha³ Pietrzyk Jan Szukalski Andrzej Sto³yhwo Wydzia³ Elektroniki:
Gustaw Budzyñski Piotr Dêbicki
Tomasz Iwaszkiewicz Roman Koturbasz Irena Leszczyñska
Wydzia³ Elektryczny:
Wieczes³aw Augustyniak Bogdan Krasucki Stefan Wywia³ Krzysztof W¹sek Wydzia³ Hydrotechniki:
Ryszard Dunikowski
Wydzia³ Mechaniczny Technologiczny:
Kazimierz Grelak Andrzej Meller Instytut Okrêtowy:
Juliusz Baczyñski Les³aw Buczkowski Wies³aw Próchnicki Olgierd Skibski Wydzia³ Fizyki Techn.
i Matematyki Stosowanej:
Marek Berndt Tadeusz Kobzdej Zenon Polacki
Oœrodek Obliczeniowy:
Ryszard Alesionek Studium Jêzyków Obcych i Instytut Nauk Spo³ecznych:
Wojciech Charkin
Katarzyna Epimach-Szypi³³o Boles³aw Koœciukiewicz
Sk³ad pierwszej Komisji Zak³adowej NSZZ „Solidarnoœæ” w Politechnice Gdañskiej kadencja 1980-81
Studium WFiS, Studium Wojskowe:
Mieczys³aw Katkowki Biblioteka G³ówna:
Teresa Koz³owska Administracja:
Wanda Dobrowolska
Zak³ad Studyjno-Projektowy:
Zygmunt Paszko Pion Techniczny:
Józef Ciapka Pion Rektora:
El¿bieta Chmielewska Pion Gospodarczy:
El¿bieta Tomasikiewicz Osiedle Studenckie:
Janina Gonerska Oddzia³ Elbl¹g:
Klara Kosecka Komisja Rewizyjna:
Aniela Grych Jan Patkowski Andrzej Kopeæ Franciszek Milkiewicz Stefan Gomowski Andrzej Branicki Witold Godzwon Sk³ad Komitetu Za³o¿ycielskiego Niezale¿nych Samorz¹dnych Zwi¹zków Zawodowych
w Politechnice Gdañskiej
Sk³ad Komisji Zak³adowej NSZZ „Solidarnoœæ”
w Politechnice Gdañskiej kadencja 1989-91 (pierwsza w III RP) Przewodnicz¹cy:
Kazimierz Frydel (Instytut Okrêtowy) wiceprzewodnicz¹cy:
Jerzy Sawicki (Wydz. Hydrotechniki) Cz³onkowie:
1. Brzoska Edmund 2. Cichy Marian 3. Czerwiñski Krzysztof 4. Dunajska Bo¿ena 5. Gajek Jacek
6. Gr¹ziewicz Wojciech 7. Grzybowska Jolanta 8. Janiszewski Zbigniew 9. Jankowski Tadeusz 10. Kazimierczak Bogdan 11. Kensik Roman 12. Klocek Tadeusz 13. Kloskowski Ryszard 14. K³opocki Jan 15. Kolenda Tadeusz 16. Korbut Krzysztof 17. Koz³owska Teresa 18. £uczak Andrzej 19. Martin W³odzimierz J.
20. Mosakowski Ryszard 21. Niemkiewicz Bogus³aw 22. Ogonowski Andrzej 23. Reñski Andrzej 24. Rowiñska Anna 25. Samp³awski Henryk 26. Siuda Bernard 27. Soko³owska Teresa 28. So³tysik Maria Jolanta 29. Szklanny Jan
30. Szukalski Jan 31. Tollik Daniel 32. Wicikowski Leszek 33. Wierzbowski Edward 34. Wilczopolski Micha³ 35. Wiœniewski Andrzej 36. Wiœniewski Zbigniew 37. Wroczyñski Piotr
Przewodnicz¹cy Ko³a Seniorów:
Skar¿yñski Ryszard Komisja Rewizyjna:
1. Cantek Leszek 2. Gruszczyñski Walerian 3. Jagodziñski Krzysztof 4. Kowalczuk Zdzis³aw 5. Marcinkiewicz Janina 6. Milkiewicz Franciszek
