Stosowane modele równowagi ogólnej (CGE)
ogólnej (CGE)
Wykład 6
(popyt, mechanizmy substytucji)
MINIMAL vs. MINIMINI
W modelu MINIMAL m.in.:
• mechanizm substytucji dóbr krajowych i importowanych,
• mechanizm substytucji kapitału i pracy,
• konsumpcja gospodarstw domowych zależna od dochodów i cen,
dochodów i cen,
• eksport zależny od relacji cen krajowych/światowych,
• stawki podatków w postaci zwykłych (tj. nie procentowych) przyrostów,
• więcej zmiennych zagregowanych,
• więcej współczynników, reprezentujących wielkości
użyteczne w interpretacjach.
Funkcja produkcji CES
• CES – constant elasticity of substitution.
• Można sprawdzić, że tego typu funkcja
[ δ ρ δ ρ ] ρ
β ⋅ ⋅ − + ( 1 − ) ⋅ − − 1 /
= K L
Q
• Można sprawdzić, że tego typu funkcja
charakteryzuje się stałą elastycznością
substytucji σ = 1 /( 1 + ρ )
Funkcja produkcji CES – szczególne przypadki
• Im większa wartość σ tym łatwiejsza zastępowalność czynników produkcji.
• σ = 0: funkcja produkcji Leontiefa.
• σ = 0: funkcja produkcji Leontiefa.
• σ = 1: funkcja produkcji Cobba-Douglasa.
• σ →∞: doskonale substytucyjne czynniki
produkcji.
Minimalizacja kosztów K i L
• Problem decyzyjny – minimalizacja kosztów przy danym poziomie produkcji i technologii opisanej funkcją CES:
L
K
L P
P
K ⋅ + ⋅ min
przy warunku
• Produkcja i ceny czynników są ustalone
[ δ ρ δ ρ ] ρ
β ⋅ ⋅
−+ ( 1 − ) ⋅
− −1/= K L
Y
L L K
K
K ⋅ P + L ⋅ P
min
,Rozwiązanie problemu minimalizacji kosztów K i L: równania dla % przyrostów
• Rozwiązanie problemu minimalizacji kosztów – równania popytu na K i L:
( p p )
y
k = − σ ⋅
K−
( p p )
y
l = − σ ⋅
L−
• Interpretacja elastyczności substytucji – np. jeśli stawka płacy (p
L) wzrośnie o 1% w stosunku do
średniej ceny pierwotnych czynników produkcji (p), to popyt na pracę spadnie o .
(
L)
L L K
K
p S p
S
p = +
σ %
Substytucja K/L – przykład liczbowy
• Załóżmy np. y=7, p
K=0, p
L=5, S
K=0,4; S
L=0,6;
elastyczność substytucji=0,5.
( 0 3 ) 7 1 , 5 8 , 5
5 , 0
7 − ⋅ − = + =
= k
3 5
6 , 0 0
4 ,
0 ⋅ + ⋅ =
= p
• wzrost nakładów czynników spowodowany wzrostem produkcji: 7%; efekt substytucyjny : +1,5% / –1%.
( 0 3 ) 7 1 , 5 8 , 5
5 , 0 7
( 5 3 ) 7 1 6
5 , 0
7 − ⋅ − = − =
=
l
Substytucja K/L – inna postać
• Odejmując stronami równania:
otrzymujemy:
( p p )
y
k = − σ ⋅
K−
( p p )
y
l = − σ ⋅
L− otrzymujemy:
• Interpretacja: jeśli relacja cen PL/PK wzrośnie o 1%, to relacja nakładów K/L wzrośnie o . σ %
( p
Lp
K)
l
k − = σ ⋅ −
Elastyczność substytucji
) /
( przyrost wzgledny
) /
( przyrost wzgledny
K L P P
L
≡ K
σ
L K / ) (
d
K L
K L
P P
P P
L K
L K
/
) /
( d
/
) /
( d
σ ≡
Zmiana produkcji jako ważona zmiana K i L
• Z rozwiązania problemu minimalizacji kosztów przy technologii opisywanej za pomocą funkcji CES można również wyprowadzić relację:
l S k
S
y =
K+
L• Przykład liczbowy: k=0, l=10, S
K=0,4; S
L=0,6 => y=10
• Przykład ten pokazuje, że w krótkim okresie (tj. przy
stałych zasobach kapitału) jednostkowe koszty produkcji
rosną wraz ze wzrostem produkcji.
! Excerpt 5 of TABLO input file: !
! Demands for capital and labour !
Variable
(all,i,IND) x1prim(i) # Industry demand for primary-factor composite #;
(all,i,IND) p1prim(i) # Price of primary factor composite #;
(all,i,IND) x1lab(i) # Employment by industry #;
p1lab # Economy-wide wage rate #;
(all,i,IND) x1cap(i) # Current capital stock #;
(all,i,IND) p1cap(i) # Rental price of capital #;
Coefficient (parameter)
(all,i,IND) SIGMA1PRIM(i) # CES substitution, primary factors #;
(all,i,IND) SIGMA1PRIM(i) # CES substitution, primary factors #;
Read SIGMA1PRIM from file BASEDATA header "P028";
Equation E_x1lab
(all,i,IND) x1lab(i) = x1prim(i) - SIGMA1PRIM(i)*[p1lab-p1prim(i)];
Equation E_x1cap
(all,i,IND) x1cap(i) = x1prim(i) - SIGMA1PRIM(i)*[p1cap(i)-p1prim(i)];
Equation E_p1prim
(all,i,IND) V1PRIM(i)*p1prim(i)
= FACTOR("Labour",i)*p1lab + FACTOR("Capital",i)*p1cap(i);
! Excerpt 6 of TABLO input file: !
! Demands for composite inputs to production !
Variable
(all,i,IND) x1tot(i) # Industry output #;
(all,i,IND) a1prim(i) # All primary-factor augmenting technical change #;
(all,i,IND) p1tot(i) # Unit cost of production #;
Equation E_x1 # demand for commodity composites # (all,c,COM)(all,i,IND) x_s(c,i)= x1tot(i);
(all,c,COM)(all,i,IND) x_s(c,i)= x1tot(i);
Equation E_x1prim # demand for primary-factor composites # (all,i,IND) x1prim(i) = a1prim(i) + x1tot(i);
Equation E_p1tot # cost of production = cost of all inputs # (all,i,IND) V1TOT(i)*[p1tot(i)+ x1tot(i)] =
sum{c,COM,sum{s,SRC, USE(c,s,i)*[p(c,s) + x(c,s,i)]}}
+ FACTOR("Labour",i)*[p1lab + x1lab(i)]
+ FACTOR("Capital",i)*[p1cap(i)+ x1cap(i)];
Funkcja produkcji w modelu MINIMAL
Źródło: dokumentacja modelu MINIMAL
! Excerpt 4 of TABLO input file: !
! Import/Domestic sourcing decision for all non-export users!
Variable
(all,c,COM)(all,s,SRC) p(c,s) # User price of good c, source s #;
(all,c,COM)(all,u,IMPUSER) p_s(c,u) # User price of composite good c #;
(all,c,COM)(all,u,IMPUSER) x_s(c,u) # Use of composite good c #;
Coefficient (parameter)
(all,c,COM) SIGMA(c) # elasticity of substitution: domestic/imported #;
(all,c,COM)(all,s,SRC)(all,u,IMPUSER) SRCSHR(c,s,u) # imp/dom shares #;
(all,c,COM)(all,s,SRC)(all,u,IMPUSER) SRCSHR(c,s,u) # imp/dom shares #;
Read SIGMA from file BASEDATA header "ARM";
Formula (all,c,COM)(all,s,SRC)(all,u,IMPUSER) SRCSHR(c,s,u) = USE(c,s,u)/USE_S(c,u);
Equation E_x
(all,c,COM)(all,s,SRC)(all,u,IMPUSER)
x(c,s,u) = x_s(c,u) - SIGMA(c)*[p(c,s) - p_s(c,u)];
Equation E_p_s
(all,c,COM)(all,u,IMPUSER) p_s(c,u) = sum{s,SRC, SRCSHR(c,s,u)*p(c,s)};
! Excerpt 7 of TABLO input file: !
! Household demands !
Variable
p3tot # Consumer price index #;
x3tot # Real household consumption #;
w3tot # Nominal total household consumption #;
Equation E_x3
(all,c,COM) x_s(c,"Households") + p_s(c,"Households") = w3tot;
Equation E_x3tot Equation E_x3tot
USE_CS("Households")*x3tot
= sum{c,COM, USE_S(c,"Households")*x_s(c,"Households")};
Equation E_p3tot
USE_CS("Households")*p3tot
= sum{c,COM, USE_S(c,"Households")*p_s(c,"Households")};
Mechanizmy ujęte w modelu CGE – przykład wzrostu popytu
cena
S
D
S
D
gałąź A
cenagałąź B
produkcja
D
0produkcja
D
1D
0D
1• Na skutek szoku zmieniają się poziomy produkcji i cen.
• Efekty zależą od elastyczności podaży / popytu.
Mechanizmy ujęte w modelu CGE – przykład wzrostu podatku
cena
S
gałąź A
cenagałąź B
t
0S
produkcja produkcja