Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta 322[15].Z1.01

(1)

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

Drygas Danuta

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta 322[15].Z1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007

(2)

Recenzenci:

mgr Wiesława Staszczak mgr Lilia Kimber-Dziwisz

Opracowanie redakcyjne:

mgr Drygas Danuta

Konsultacja:

mgr inż. Teresa Jaszczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[15].Z1.01

„Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

(3)

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie 3

2. Wymagania wstępne 5

3. Cele kształcenia 6

4. Przykładowe scenariusze zajęć 7

5. Ćwiczenia 13

5.1. Miejsce terapii w procesie rehabilitacji 13

5.1.1. Ćwiczenia 13

5.2. Cele, zadania, etapy i rodzaje rehabilitacji 14

5.3. Przebieg rehabilitacji i ocena jej skuteczności 15

5.4. Rehabilitacja w wybranych działach medycyny 17

5.5. Podstawowe zasady psychoterapii 20

5.6. Podstawowe zasady socjoterapii 22

5.7. Wskazania i przeciwwskazania stosowania zabiegów rehabilitacyjnych oraz ich dobór dla dzieci i osób starszych

23

5.8. Kompleksowy plan rehabilitacji 25

5.9. Ćwiczenia ogólno usprawniające i relaksujące 26

5.10. Organizacja czasu wolnego, rehabilitacyjnych rekreacja 27

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 38

7. Literatura 40

(4)

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie terapeuta zajęciowy.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

− cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,

− przykładowe scenariusze zajęć,

− ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

− ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

− literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym uwzględnieniem metod aktywizujących: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne, burza mózgów.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

(5)

Schemat układu jednostek modułowych 322[15].Z1.03

Stosowanie zabiegów kinezyterapeutycznych i fizykoterapeutycznych

322.[15].Z1

Podstawy kompleksowej rehabilitacji

322[15].Z1.04 Usprawnianie pacjenta 322[15]. Z1.01

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta

322[15].Z1.02 Posługiwanie się sprzętem

rehabilitacyjnym

322[15].Z1.05 Posługiwanie się językiem

obcym zawodowym

(6)

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− korzystać z różnych źródeł informacji,

− korzystać z różnych metod pracy,

− współpracować w grupie,

− rozpoznawać potrzeby zdrowotne pacjenta,

− prawidłowo organizować pracę własną i zespołu,

− obserwować człowieka w różnych sytuacjach zdrowotnych i chorobowych,

− stosować zasady komunikacji interpersonalnej.

(7)

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

− scharakteryzować rodzaje i etapy rehabilitacji,

− określić wskazania i przeciwwskazania do stosowania zabiegów rehabilitacyjnych,

− podjąć współpracę z członkami zespołu rehabilitacyjnego,

− określić cele rehabilitacji pacjentów z różnymi schorzeniami i w różnym wieku,

− opracować plany rehabilitacji dla pacjentów z różnymi schorzeniami i w różnym wieku,

− określić miejsce terapii w rehabilitacji,

− dostosować formy terapii zajęciowej do planów usprawniania pacjentów,

− udzielić wsparcia w rozwiązywaniu problemów życia codziennego osoby niepełnosprawnej,

− zmotywować pacjenta do udziału w zabiegach rehabilitacyjnych,

− udzielić pacjentowi odpowiedzi na pytania dotyczące zabiegów rehabilitacyjnych i stosowania sprzętu rehabilitacyjnego,

− zorganizować różne formy spędzania czasu wolnego.

(8)

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ...

Modułowy program nauczania: Terapeuta zajęciowy 322[15]

Moduł: Podstawy kompleksowej rehabilitacji 322[15].Z1

Jednostka modułowa: Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta 322[15].Z1.01

Temat: Cele, zadania, etapy i rodzaje rehabilitacji.

Cel ogólny: Poznanie celów, zadań, etapów i rodzajów rehabilitacji.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

− wymienić cele rehabilitacji,

− wymienić rodzaje rehabilitacji,

− określić skład zespołu rehabilitacyjnego,

− wyjaśnić na czym polega rehabilitacja medyczna,

− zdefiniować pojęcie kinezyterapii,

− określić metody kinezyterapeutyczne,

− wyjaśnić pojęcie fizykoterapia,

− wyjaśnić na czym polega masaż,

− wyjaśnić na czym polega rehabilitacja społeczna,

− wyjaśnić na czym polega rehabilitacja zawodowa.

Metody nauczania–uczenia się:

− wykład,

− dyskusja dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

− foliogramy,

− rzutnik pisma.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Określenie tematu zajęć.

2. Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia.

3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy.

Realizacja zajęć

1. Określenie pojęcia rehabilitacja.

Rehabilitacja jest całością starań podejmowanych wobec osoby niepełnosprawnej.

Wykracza ona poza pomoc doraźną, mobilizuje i rozwija istniejący potencjał psychofizyczny,

(9)

Dąży do odzyskania przez daną osobę dotychczasowego miejsca w społeczeństwie lub uzyskanie nowego.

Ideałem jest rehabilitacja dążąca do całkowitego włączenia niepełnosprawnego w normalne życie. Pomoc udzielana niepełnosprawnemu człowiekowi musi obejmować działania o charakterze socjalnym, psychologicznym, pedagogicznym medycznym i technicznym, słowem: ma być obecna we wszystkich obszarach życia.

2. Cel rehabilitacji.

Celem rehabilitacji jest przystosowanie chorego, poszkodowanego czy osoby kalekiej do życia codziennego i zmniejszenia stopnia jego zależności od osób drugich.

Pierwszoplanowym celem jest przywrócenie choremu utraconych sprawności lub wyrobienie sprawności zastępczych, które wyrównują ubytki funkcjonalne.

3. Ogólny podział rehabilitacji.

Rehabilitację dzielimy na:

− medyczną,

− społeczną,

− zawodową.

4. Podstawowe cechy rehabilitacji:

− wczesność,

− powszechność,

− ciągłość,

− kompleksowość.

5. Rehabilitacja medyczna.

Rehabilitacja medyczna ma przyspieszać powrót do zdrowia, zapobiegać trwałej utracie funkcji chorego układu. Na rehabilitację medyczną składają się:

− kinezyterapia,

− fizykoterapia,

− masaż leczniczy.

6. Zespół specjalistów do rehabilitacji.

Liczba osób prowadzących rehabilitację może być różna. Jest to uzależnione od stanu chorego, rodzaju schorzenia, od wieku, sytuacji zawodowej, rodzinnej i cech osobowości.

Podstawowy zespół rehabilitacyjny to: lekarz- specjalista rehabilitacji medycznej, kinezyterapeuta, fizykoterapeuta, terapeuta zajęciowy, psycholog, logopeda, pracownik socjalny.

7. Określenie pojęcia kinezyterapia.

Kinezyterapia to podstawowa i najważniejsza gałąź rehabilitacji – jest to leczenie ruchem. Wśród ćwiczeń wyróżniamy te o działaniu miejscowym – dotyczące miejsca gdzie zlokalizowane jest schorzenie oraz te o działaniu ogólnoustrojowym- gdzie do ćwiczeń wykorzystuje się zdrowe, nie objęte procesem chorobowym części ciała i narządy, co powoduje poprawę wydolności ogólnej, która decyduje o końcowym efekcie leczenia.

Wśród metod kinezyterapeutycznych wyróżniamy:

– metody mechaniczne – zasadniczym celem wykorzystania czynnika ruchu jest bezpośrednia i lokalna zmiana właściwości tych tkanek narządu ruchu, które są związane z zaburzeniem czynności organizmu,

(10)

– neurofizjologiczne – do nauki nowych wzorców ruchowych wykorzystuje się głównie odruchy warunkowe, czego efektem jest hamowanie odruchów patologicznych i wyzwalanie reakcji fizjologicznych,

– metody edukacyjne- oprócz powyższych dwóch czynników konieczne staje się włączenie świadomości woli i determinacji usprawnionego.

8. Określenie pojęcia – fizykoterapia.

Fizykoterapia jest to stosowanie w celach leczniczych różnego rodzaju energii wytwarzanej za pomocą aparatury (ciepłolecznictwo, krioterapia, magnetoterapia, laseroterapia, elektrolecznictwo). Fizykoterapia pełni rolę pomocniczą i rzadko stosuje się ją jako zabieg podstawowy. Wspomaga ćwiczenia ruchowe, ma działanie łagodzące ból i bodźcowe.

9. Określenie pojęcia – masaż leczniczy.

Masaż leczniczy jest to wykorzystanie bodźców mechanicznych głównie w postaci ucisku na tkanki w celu wywołania odczynów fizjologicznych. Są to techniki manualne stosowane w odpowiedniej kolejności i wywierające wpływ na skórę tkankę podskórną, mięśnie, torebki więzadła stawowe, a także na układ krążenia, nerwowy i wewnątrz wydzielniczy.

10. Określenie pojęcia – rehabilitacja społeczna.

Rehabilitacja społeczna polega na pomocy w:

– zaakceptowaniu siebie samego w zmienionych niekorzystnie warunkach życia,

– uzewnętrznieniu przez rodzinę i znajomych postaw aktywnego współuczestniczenia w zmaganiach z toczącą się chorobą, z dolegliwościami okresu rekonwalescencji,

– zapewnieniu warunków egzystencji materialnej niepełnosprawnemu i jego rodzinie, – umożliwieniu nauki, korzystania z dóbr kultury,

– likwidowaniu barier architektonicznych, urbanistycznych, transportowych i w komunikowaniu się,

– integracji niepełnosprawnych.

11. Określenie pojęcia – rehabilitacja zawodowa.

Rehabilitacja zawodowa to dobrze dobrane czynności zawodowe. Składają się na nią:

− usprawnianie pracą,

− poradnictwo zawodowe,

− przygotowanie pracy,

− awans zawodowy.

12. Omówienie efektów dyskusji z zaznaczeniem zaangażowania uczniów.

Zakończenie zajęć

Uczniowie dyskutują o znaczeniu rehabilitacji medycznej, społecznej i zawodowej dla pacjentów z różną niepełnosprawnością.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

– anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas realizacji zajęć i zdobytych umiejętności.

(11)

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ...

Modułowy program nauczania: Terapeuta zajęciowy 322[15]

Moduł: Podstawy kompleksowej rehabilitacji 322[15].Z1

Jednostka modułowa: Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta 322[15].Z1.01

Temat: Rehabilitacja w schorzeniach układu oddechowego.

Cel ogólny: Poznanie rodzajów rehabilitacji w schorzeniach układu oddechowego.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

− ustalić cele rehabilitacji oddechowej,

− ocenić sprawność układu oddechowego według oceny stopnia duszności,

− zmierzyć pojemność płuc,

− zastosować usprawnianie ułożeniowe,

− zastosować efektywne oddychanie i kaszel,

− zastosować kinezyterapię oddechową,

− zastosować zabiegi poprawiające sprawność układu oddechowego.

Metody nauczania–uczenia się:

− wykład,

− dyskusja dydaktyczna,

− ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa.

Czas: 3 godziny dydaktyczne.

− rzutnik pisma,

− foliogramy,

− spirometr,

− łóżko,

− krzesło,

− materac,

− inhalator,

− ustniki.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Określenie tematu zajęć.

2. Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia.

3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy.

Realizacja zajęć

1. Określenie celów rehabilitacji oddechowej.

(12)

Cele to:

− przywrócenie prawidłowej mechaniki oddychania z udziałem wszystkich części płuca, z zachowaniem synergii ruchów oddechowych i rytmiczności oddechu,

− uzyskanie pełnego rozluźnienia miejscowego i ogólnego,

− zwiększenie ruchów klatki piersiowej i zapobieganie jej zniekształceniom,

− rozluźnienie mięśni wchodzących w skład obręczy barkowej, wydłużenie fazy wydechowej tej części płuca, która wykazuje niedomogę czynnościową,

− wzmocnienie mięśni kończyn górnych, szyi, karku i grzbietu,

− zmniejszenie zalegania wydzieliny i ułatwienie jej wykrztuszenia,

− właściwe wykorzystanie rezerw oddechowych,

− zapobieganie powikłaniom.

2. Ocena sprawności układu oddechowego.

Tolerancję wysiłku ocenia się na podstawie określenia stopnia duszności według następującej zasady:

− stopień: duszność po wejściu na drugie piętro i duszność czasie szybkiego chodzenia po równym terenie lub niewielkiego wzniesienia w normalnym tempie,

− stopień: duszność po wejściu na pierwsze piętro lub nie możność dotrzymania kroku osobie zdrowej w tym samym wieku podczas normalnego chodzenia,

− stopień: duszność po wejściu na pół piętra lub duszność podczas chodzenia we własnym tempie na terenie równym,

− stopień: duszność podczas ubierania się i toalety porannej.

3. Pomiar pojemności płuc za pomocą spirometru.

4. Usprawnianie ułożeniowe:

− ułożenie na plecach – ułożenie sprzyja oddychaniu przeponowemu,

− ułożenie na boku – sprzyja lepszej wentylacji płuca górnego,

− pozycja półsiedząca – stosowana w upośledzeniu tkanki płucnej i wzrostu oporu oskrzelowego,

− drenaż złożeniowy – sprzyja lepszemu odpływowi wydzieliny z drzewa oskrzelowego.

5. Nauka efektywnego oddychania i kaszlu.

6. Kinezyterapia oddechowa.

Ćwiczenia dzielimy na:

− ćwiczenia oddychania przeponowego w ułożeniu na boku,

− ćwiczenia oddychania przeponowego w ułożeniu na wznak,

− ćwiczenia oddychania dolno żebrowego w ułożeniu na boku zdrowym,

− ćwiczenia oddychania żebrowego w ułożeniu na boku zdrowym z unoszeniem kończyny górnej strony chorej za głowę w czasie wdechu i z powrotem w czasie wydechu.

7. Masaż mięśni oddechowych.

Celem masażu jest rozluźnienie mięśni oddechowych i szybszą odnowę rezerw energetycznych. Masażowi można poddawać: mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne, mięśnie wdechowe i mięśnie brzucha. W celu wykonania masażu mięśni oddechowych stosujemy następujące elementy:

– oklepywanie – zabieg ma na celu uruchomienie zalegającej wydzieliny. Musi być szybkie wykonanie dłonią zwiniętą i palcami złączonymi lub dłonią z luźnymi palcami,

(13)

– sprężynowanie – zabieg uruchamiający wydzielinę. Polega na uciśnięciu odpowiedniej okolicy klatki piersiowej i nagłym zwolnieniu ucisku,

– ćwiczenia ogólnorozwojowe.

Aby wykonać ćwiczenia należy przestrzegać zasad obciążenia chorych wysiłkiem:

− wysiłek powinien uwzględniać stopień uszkodzenia układu oddechowego,

− wysiłek nie powinien obejmować bardzo dużych grup mięśniowych,

− wysiłek powinien mieć charakter przerywany.

8. Zabiegi najczęściej wykonywane.

Do najczęściej wykonywanych zabiegów zaliczamy: inhalacje, zabiegi wodolecznicze.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach

– anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas realizacji zajęć i zdobytych umiejętności.

(14)

5. Ćwiczenia

5.1. Miejsce terapii w procesie rehabilitacji

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprezentuj różne definicje rehabilitacji wykorzystując dostępną literaturę.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia. Ćwiczenie należy wykonać w grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien:

1) przeanalizować literaturę zawierającą różne definicje rehabilitacji,

2) określić głównych twórców rehabilitacji i definicje przez nich utworzone, 3) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia,

4) przedstawić wyniki pracy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,

− dyskusja.

Środki dydaktyczne:

− literatura z rozdziału 7 dotycząca rehabilitacji,

− arkusze papieru,

− długopisy.

(15)

5.2. Cele, zadania, etapy i rodzaje rehabilitacji

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ułóż plan ćwiczeń z zastosowaniem metod mechanicznych, neurofizjologicznych i metod edukacyjnych.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia.

1) określić rodzaje rehabilitacji,

2) określić rozwój i właściwości psychomotoryczne człowieka, 3) scharakteryzować metody kinezyterapeutyczne,

4) ułożyć plan ćwiczeń,

5) zaprezentować zaplanowane ćwiczenia, Zalecane metody nauczania–uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem,

− ćwiczenie praktyczne.

− maty lub materace,

− sprzęt sportowy (piłki, skakanki),

− odtwarzacz CD,

− płyty z muzyką.

(16)

5.3. Przebieg rehabilitacji i ocena jej skuteczności

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zastosuj metodę Lovetta badając siłę mięśniową kończyn dolnych u pacjenta (koleżanki/kolegi)

1) określić zasady testowania metodą Lovetta, 2) zapisać w sposób prawidłowy wyniki,

3) przedstawić wyniki testowania na forum grupy,

4) uczestniczyć w dyskusji podsumowującej przebieg ćwiczenia.

− pokaz z objaśnieniami,

− dyskusja.

− krzesło,

− mata,

− notatnik,

− przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Zmierz tętno przed i po wysiłku (20 przysiadów) u pacjenta (koleżanki/kolegi).

1) określić miejsca badania tętna,

2) zinterpretować wynik i prawidłowo go zapisać, 3) przedstawić swoje wyniki na forum grupy,

− dyskusja.

(17)

– łóżko lub krzesło, – zegarek z sekundnikiem, – notatnik,

– przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Wykonaj mierzenie ciśnienia tętniczego krwi przed i po wysiłku u pacjenta (koleżanki/kolegi).

1) określić miejsce badania ciśnienia tętniczego krwi, 2) zmierzyć ciśnienie krwi,

3) zinterpretować wynik i prawidłowo go zapisać, 4) przedstawić swoje wyniki na forum grupy,

− dyskusja.

− sfigmomanometr rtęciowy,

− sfigmomanometr zegarowy,

− aparat elektroniczny,

− notatnik,

− przybory do pisania,

− stetoskop.

(18)

5.4. Rehabilitacja w wybranych działach medycyny

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie siły mięśniowej na cykloergometrze.

1) scharakteryzować wskazania do wykonania badania, 2) określić zasady działania cykloergometru,

3) wykonać badanie siły mięśniowej, 4) przedstawić wyniki na forum grupy.

− cykloergometr,

− arkusz papieru,

− długopis.

Ćwiczenie 2

Określ zasady rehabilitacji w schorzeniach reumatoidalnych u dzieci i dorosłych na podstawie filmu.

1) obejrzeć film dotyczący rehabilitacji w schorzeniach reumatoidalnych u dzieci i dorosłych,

2) określić zasady rehabilitacji, 3) sporządzić notatkę,

4) przedstawić wyniki na forum grupy,

5) uczestniczyć w dyskusji podsumowującej ćwiczenie.

− pokaz,

− dyskusja.

(19)

− telewizor,

− odtwarzacz wideo/DVD,

− film dotyczący rehabilitacji w schorzeniach reumatoidalnych u dzieci i dorosłych.

Ćwiczenie 3

Oceń sprawność układu oddechowego u pacjenta (koleżanki/kolegi) – ocena wydolności wysiłkowej.

Wskazania do realizacji.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

1) scharakteryzować stopnie tolerancji wysiłku, 2) dokonać oceny wydolności wysiłkowej,

3) przedstawić swoje wyniki pracy na forum grupy, 4) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

− ćwiczenia praktyczne.

− klatka schodowa (pomieszczenie ze schodami),

− notatnik,

Ćwiczenie 4

Wykonaj ułożenia pacjenta w schorzeniach układu oddechowego:

– na boku,

– ułożenie wysokie.

– drenaż ułożeniowy.

1) określić wskazania i przeciwwskazania do stosowania różnych ułożeń, 2) określić cel zabiegu,

3) wykonać różne ułożenia,

Zalecane metody uczenia–uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem.

(20)

− łóżko,

− poduszki

− koce,

− stolik.

Ćwiczenie 5

Zaplanuj i wykonaj inhalację u pacjenta (koleżanki/kolegi).

1) określić cel zabiegu,

2) określić wskazania i przeciwwskazania do zabiegu,

3) scharakteryzować domowe sposoby wykonywania inhalacji, 4) zaplanować przebieg inhalacji,

5) wykonać inhalację,

6) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

− inhalator elektryczny,

− inhalator ręczny,

− stolik,

− krzesło,

− serwetka lub lignina,

− wazelina,

− płyn.

Ćwiczenie 6

Zaplanuj dowolny trening u chorego psychicznie.

1) określić cel treningu, 2) zaplanować trening, 3) sporządzić notatkę,

(21)

− dyskusja.

− brystol,

− pisaki.

Ćwiczenie 7

Określ zasady rehabilitacji po mastektomii.

1) obejrzeć film dotyczący rehabilitacji po amputacji piersi, 2) określić zasady rehabilitacji,

3) sporządzić notatkę,

4) przedstawić wyniki na forum grupy,

− pokaz,

− dyskusja.

− telewizor,

− odtwarzacz wideo/DVD,

− film dotyczący rehabilitacji po amputacji piersi.

Ćwiczenie 8

Zaproponuj plan rehabilitacji u pacjenta po zawale mięśnia sercowego.

1) określić cel rehabilitacji,

2) określić wskazania i przeciwwskazania do rehabilitacji kardiologicznej, 3) zaplanować przebieg rehabilitacji,

4) przedstawić swoje wyniki na forum grupy,

(22)

− dyskusja,

− burza mózgów.

− arkusz papieru,

(23)

5.5. Podstawowe zasady psychoterapii

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zastosuj metodę relaksacji stosowaną w psychoterapii.

1) przygotować tekst za pomocą, którego, wprowadzi w stan relaksu, 2) dobrać odpowiednią muzykę do relaksu,

3) przedstawić swoje wyniki na forum grupy,

4) przedyskutować i podsumować przebieg ćwiczenia.

− materace,

− tekst relaksu,

− płyta z nagraniem muzyki spokojnej, poważnej.

(24)

5.6. Podstawowe zasady socjoterapii

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź symulację zajęć socjoterapeutycznych.

1) określić zasady pozytywnego i negatywnego myślenia, 2) określić etapy pracy z grupą,

3) podzielić grupę na optymistów i pesymistów, 4) przedstawić swoje wyniki pracy.

− dyskusja okrągłego stołu,

− burza mózgów.

(25)

5.7. Wskazania i przeciwwskazania stosowania zabiegów rehabilitacyjnych oraz ich dobór dla dzieci i osób starszych

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj i przeprowadź ćwiczenia dla grupy dziecięcej w wieku szkolnym określając precyzyjnie: wiek, wydolność i rodzaj schorzenia.

1) scharakteryzować właściwości psychomotoryczne dzieci, 2) określić cel ćwiczeń,

3) określić wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń, 4) zaplanować zestaw ćwiczeń,

5) przeprowadzić zaplanowane ćwiczenia, 6) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

− pokaz z objaśnieniem.

− karimaty lub materace

− przybory sportowe,

− płyta z muzyką,

− odtwarzacz.

Ćwiczenie 2

Zaplanuj i przeprowadź ćwiczenia u człowieka w podeszłym wieku z niedowładem połowiczym.

1) określić cel ćwiczeń,

2) określić wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń, 3) zaplanować zestaw ćwiczeń,

4) przeprowadzić zaplanowane ćwiczenia, 5) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.

(26)

− materace lub karimaty,

− krzesła,

− przybory sportowe,

− odtwarzacz,

− płyta z muzyką.

(27)

5.8. Kompleksowy plan rehabilitacji

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj rehabilitację u pacjenta po udarze mózgu.

Wskazania do rehabilitacji;

1) scharakteryzować kompleksowy plan rehabilitacji,

2) wskazać dokumentację, jaką trzeba przeanalizować przed zaplanowaniem rehabilitacji, 3) określić cel rehabilitacji,

4) określić wskazania i przeciwwskazania do rehabilitacji po udarze mózgu, 5) przedstawić swoje wyniki pracy na forum grupy,

− dyskusja,

− burza mózgów.

− arkusz papieru,

(28)

5.9. Ćwiczenia ogólnousprawniające i relaksujące

5.9.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj i wykonaj ćwiczenia ogólnousprawniające dla wybranej grupy pacjentów.

Uczeń powinien:

1) dokonać prawidłowego doboru ćwiczeń ogólno usprawniających, 2) określić cel ćwiczeń ogólnousprawniających,

3) określić wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń,

4) scharakteryzować grupę, w której zaplanujesz i wykonasz ćwiczenie, 5) wykonać zaplanowane ćwiczenia,

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− metoda projektów.

− karimaty lub materace,

− przyrządy do ćwiczeń,

− płyta z muzyką,

− odtwarzacz,

− notatnik,

(29)

5.10. Organizacja czasu wolnego, turnusów rehabilitacyjnych i rekreacja

5.10.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj turnus rehabilitacyjny o typie rekreacyjnym.

1) scharakteryzować grupę, dla której organizuje turnus rehabilitacyjny i dokonać prawidłowego naboru,

2) określić cele turnusu rehabilitacyjnego, 3) zaplanować turnus rehabilitacyjny, 4) przedstawić wyniki swojej pracy,

− dyskusja panelowa,

− burza mózgów.

(30)

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

– zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 19, 20 są z poziomu podstawowego, – zadania 5,10,16,17,18,19, są z poziomu ponad podstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań - uczeń otrzyma następujące oceny szkolne:

– dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, – dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

– dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, – bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponad

podstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. b, 4. a, 5. c, 6. c, 7. d, 8. c, 9. b, 10. a, 11. c, 12. c, 13. c, 14. d, 15. c, 16. a, 17. b, 18. b, 19. a, 20. c.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom wymagań

Poprawna odpowiedź

1 Zdefiniować pojęcie rehabilitacji A P d

2 Wyjaśnić cechy prawidłowej rehabilitacji B P a 3 Rozróżnić kinezyterapię jako metodę

leczenia B P b

4 Rozróżnić elementy składowe

rehabilitacji zawodowej B P a

5 Rozpoznać kategorie przebiegu

rehabilitacji C PP c

6 Wyjaśnić co ocenia polega skala Lovetta B P c 7 Określić cel rehabilitacji w ortopedii

i traumatologii B P d

8 Określić cel usprawniania w chorobach

reumatycznych B P c

(31)

9 Zdefiniować pojęcie rehabilitacji

kardiologicznej A P b

10 Ocenić sprawność wysiłkową układu

oddechowego D PP a

11

Określić elementy, od których uzależnione jest postępowanie

usprawniające chorego z ogniskowym uszkodzeniem mózgu

B P c

12 Zidentyfikować metody usprawniania

osób po urazie kręgosłupa B P c

13 Zidentyfikować skrzywienia kręgosłupa D PP c

14 Wyjaśnić z ilu części składa się zestaw

ćwiczeń u ludzi starych B P d

15 Scharakteryzować cele rehabilitacji

w psychiatrii C P c

16 Scharakteryzować cele psychoterapii C PP a

17 Zanalizować charakter zajęć

socjoterapeutycznych C PP b

18 Rozróżnić elementy składowe oceny

fizjoterapeutycznej C PP b

19 Rozróżnić elementy kompleksowego

planu rehabilitacji C PP a

20 Określić technikę ćwiczeń biernych B P c

(32)

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4. Test zawiera 20 pytań. Do każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udziel odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znaki X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie określić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiał nauczania:

– instrukcja,

– zestaw zadań testowych, – karta odpowiedzi.

(33)

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Rehabilitacja według definicji WHO to

a) kompleksowe postępowanie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych fizycznie.

b) kompleksowe postępowanie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych psychicznie.

c) postępowanie w stosunku do osób z zaburzeniami somatycznymi.

d) postępowanie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie.

2. Cechą prawidłowej rehabilitacji jest a) kompleksowość.

b) trudność w dostępie.

c) stosowanie u wybranej grupy pacjentów.

d) stosowanie dopiero po przebytej chorobie.

3. Kinezyterapia to leczenie a) światłem.

b) ruchem.

c) hydroterapią.

d) laseroterapią.

4. Na rehabilitację zawodową składa się a) usprawnianie pracą.

b) likwidowanie barier architektonicznych.

c) korzystanie z dóbr kultury.

d) odnalezienie swego miejsca wśród bliskich.

5. Przebieg rehabilitacji ujęty jest w kategoriach a) medycznej.

b) psychosocjalnej.

c) medycznej, psychosocjalnej, zawodowej.

d) zawodowej.

6. Skala Lovetta ocenia

a) stan psychiczny pacjenta.

b) wytrzymałość.

c) siłę mięśni.

d) ciśnienie tętnicze.

7. Celem rehabilitacji w ortopedii i traumatologii jest a) zachowanie zaburzonej funkcji narządu ruchu.

b) poprawienie zaburzonej funkcji narządu ruchu.

c) przywrócenie zaburzonej funkcji narządu ruchu.

d) zachowanie, poprawienie, przywrócenie zaburzonej funkcji narządu ruchu.

8. Usprawnianie w niektórych chorobach reumatycznych ma na celu przywrócenie a) minimalnej sprawności.

b) sprawności pozwalającej na samoobsługę.

c) maksymalnej sprawności.

d) sprawności tym odcinkom, które są niesprawne.

(34)

9. Rehabilitacja kardiologiczna to a) przywracanie funkcji serca.

b) zespół działań zmierzających do przywrócenia sprawności układu sercowo – naczyniowego.

c) zespół działań zmierzających do przywrócenia sprawności układu naczyniowego.

d) przywrócenie zdolności do wysiłku fizycznego.

10. Ocenę sprawności wysiłkowej układu oddechowego określa się a) według stopnia duszności.

b) według wysiłku fizycznego.

c) według duszności spoczynkowej.

d) za pomocą spirometru.

11. Postępowanie usprawniające chorego z ogniskowym uszkodzeniem mózgu jest uzależnione od

a) przebiegu choroby.

b) okresów choroby.

c) przebiegu i okresów choroby.

d) objawów choroby.

12. Podstawową metodą usprawniania osób po urazie kręgosłupa jest a) naświetlanie.

b) balneoterapia.

c) kinezyterapia.

d) magnetoterapia.

13. Boczne skrzywienia kręgosłupa to

a) zniekształcenie piersiowe kręgosłupa.

b) zniekształcenia lędźwiowe kręgosłupa.

c) skoliozy.

d) rotacje kręgów.

14. Zestaw ćwiczeń dla ludzi starych powinien składać się a) z jednej części.

b) z dwóch części wprowadzającej i końcowej.

c) z dwóch części głównej i końcowej.

d) z trzech części wprowadzającej, głównej i końcowej.

15. Rehabilitacja w psychiatrii ma na celu

a) umożliwienie psychicznie chorym samodzielnej egzystencji.

b) podjęcie aktywności życiowej.

c) podjęcie integracji społecznej, samodzielną egzystencję i aktywność życiową.

d) umożliwienie psychicznie chorym podjęcia pracy.

16. Celem psychoterapii jest a) rozwój osobowości.

b) rozwój fizyczny pacjenta.

c) rozwój wiedzy o chorobie.

d) udzielanie pomocy.

(35)

17. Zajęcia socjoterapeutyczne mają charakter a) spotkań indywidualnych.

b) spotkań grupowych.

c) spotkań koleżeńskich.

d) spotkań dziecięcych.

18. Na ocenę fizjoterapeutyczną składają się a) dolegliwości psychiczne.

b) wywiad i ocena wydolności czynnościowej.

c) badanie moczu.

d) badanie morfologiczne.

19. Kompleksowy plan rehabilitacji powinien obejmować

a) usprawnianie ruchowe połączone z treningiem samodzielności i innymi treningami.

b) dolegliwości bólowe.

c) dolegliwości psychiczne.

d) rozmowy indywidualne.

20. Ćwiczenia bierne są wykonywane a) samodzielnie.

b) samodzielnie z oporem.

c) przy pomocy drugiej osoby.

d) przy napiętych mięśniach.

(36)

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko……….

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d

2 a b c d

3 a b c d

4 a b c d

5 a b c d

6 a b c d

7 a b c d

8 a b c d

9 a b c d

10 a b c d

11 a b c d

12 a b c d

13 a b c d

14 a b c d

15 a b c d

16 a b c d

17 a b c d

18 a b c d

19 a b c d

20 a b c d

Razem:

(37)

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

– zadania 1, 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 14, 15, 16, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, – zadania 2, 6, 9, 12, 13, 17 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące oceny szkolne:

– dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, – dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

– dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, – bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. a, 5. d, 6. c, 7. d, 8. b, 9. d, 10. a, 11. a, 12. b, 13. a, 14. c, 15. d, 16. b, 17. a, 18. d, 19. c, 20. d

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom wymagań

Poprawna odpowiedź

1 Rozróżnić cechy rehabilitacji B P b

2 Scharakteryzować metody kinezyterapii C PP a

3 Zdefiniować pojęcie masażu A P c

4 Wyjaśnić pojęcie rehabilitacji medycznej B P a

5 Określić zasady testowania metodą Lovetta C P d 6 Wyjaśnić na czym polega badanie

cykloergometrem C PP c

7 Określić przeciwwskazania do rehabilitacji

kardiologicznej B P d

8 Zastosować rehabilitację kardiologiczną C P b

9 Zastosować drenaż ułożeniowy C PP c

10 Wyjaśnić cel oklepywania pleców B P a

(38)

11 Zastosować metody usprawniające u dzieci

z mózgowym porażeniem dziecięcym C P a

12 Zastosować rehabilitację w psychiatrii C PP b

13 Zastosować rehabilitację u chorych

onkologicznie D PP a

14 Określić cel psychoterapii B P c

15 Określić charakter zajęć socjoterapeutycznych B P d 16 Określić zabiegi rehabilitacyjne stosowane u

dzieci B P b

17 Zidentyfikować elementy kompleksowego

planu rehabilitacji B PP a

18 Rozróżnić ćwiczenia ogólnousprawniające B P d

19 Określić rodzaje czasu wolnego B P c

20 Zastosować kryteria kwalifikowania do turnusu

rehabilitacyjnego C P d

(39)

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4. Test zawiera 20 pytań. Do każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udziel odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znaki X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie określić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Materiał nauczania:

– instrukcja,

– zestaw zadań testowych, – karta odpowiedzi.

(40)

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Podstawowe cechy rehabilitacji to a) krótkotrwałość.

b) kompleksowość.

c) stosowanie po zakończeniu choroby.

d) wybiórczość.

2. Wśród metod kinezyterapeutycznych wyróżniamy a) metody neurofizjologiczne.

b) metody anatomiczne.

c) metody pedagogiczne.

d) metody fizykalne.

3. Masaż jest to

a) rozcieranie miejsc chorych.

b) stosowanie ugniatania miejsc chorych.

c) stosowanie technik manualnych.

d) stosowanie oklepywania miejsc chorych.

4. Rehabilitacja medyczna jest to

a) przyspieszenie powrotu do zdrowia i zapobieganie trwałej utracie funkcji chorego układu.

b) przyspieszenie powrotu do zdrowia przez indywidualne rozmowy z chorym.

c) zapobieganie powikłaniom po leczeniu.

d) leczenie farmakologiczne.

5. Zasady testowania metodą Lovetta to a) badanie tętna przed wysiłkiem.

b) badanie tętna i ciśnienia po wysiłku.

c) badanie tętna i ciśnienia przed wysiłkiem.

d) badanie tętna i ciśnienia przed i po wysiłku.

6. Za pomocą cykloergometru badamy a) chód pacjenta.

b) stan psychiczny pacjenta.

c) siłę mięśniową.

d) stan fizyczny pacjenta.

7. Przeciwwskazania do rehabilitacji kardiologicznej to a) spadek wagi ciała.

b) bladość powłok skórnych.

c) brak łaknienia.

d) stan fizyczny pacjenta.

8. Rehabilitacja kardiologiczna to

a) przywrócenie zdolności serca po wysiłku.

b) działania zmierzające do przywrócenia sprawności układu sercowo-naczyniowego.

c) przywrócenie sprawności układu naczyniowego.

d) przywrócenie sprawności układu tętniczego.

(41)

9. W schorzeniach układu oddechowego stosujemy drenaż ułożeniowy, który polega na ułożeniu chorego

a) w pozycji na plecach.

b) w pozycji na boku.

c) w pozycji wysokiej.

d) w pozycji z głową i klatką piersiową opuszczoną w dół.

10. Oklepywanie pleców ma na celu

a) uruchomienie zalegającej wydzieliny.

b) pobudzenie do kaszlu.

c) pobudzenie ukrwienia skóry.

d) zapobieganie sinicy.

11. Metody usprawniające u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym stosujemy a) od pierwszych tygodni życia.

b) po ukończeniu pół roku.

c) po ukończeniu pierwszego roku życia.

d) po ukończeniu drugiego roku życia.

12. W psychiatrii wyróżniamy rehabilitację a) wczesną.

b) wczesną i późną.

c) późną.

d) krótkotrwałą.

13. Plan rehabilitacji chorych onkologicznie składa się z

a) aktywizacji, odżywiania, uruchamiania, systemów wsparcia socjalnego, opanowania bólu.

b) opanowania bólu, wsparcia psychicznego.

c) zabiegów fizykalnych.

d) zapobiegania chorobom nowotworowym.

14. Celem psychoterapii jest

a) prowadzenie rozmów z chorym.

b) pomoc w czynnościach życia codziennego.

c) rozładowanie niepożądanych napięć.

d) rozwiązywanie problemów socjalnych.

15. Zajęcia socjoterapeutyczne mają charakter a) rozmów indywidualnych.

b) spotkań indywidualnych.

c) spotkań grupowych.

d) spotkań towarzyskich.

16. Główne zabiegi rehabilitacyjne u dzieci to a) hydroterapia.

b) kinezyterapia.

c) krioterapia.

d) balneoterapia.

(42)

17. Kompleksowy plan rehabilitacji powinien zawierać

a) pomoc psychologiczną, socjalną, uprawnianie, ocenę przydatności zawodowej.

b) pomoc psychiczną i społeczną.

c) pomoc zawodową i socjalną.

d) kinezyterapię.

18. Ćwiczenia ogólnousprawniające składają się z następujących części a) wstępnej.

b) wstępnej i głównej.

c) głównej i końcowej.

d) wstępnej, głównej i końcowej.

19. Ze względu na okres w jakim rozpatrywany jest czas wolny, mówimy o a) czasie wolnym krótkim.

b) czasie wolnym średnim.

c) czasie wolnym krótkim średnim i długim.

d) czasie wolnym długim.

20. W kwalifikowaniu do turnusu rehabilitacyjnego należy wziąć pod uwagę a) stan materialny pacjenta.

b) warunki pobytu i program zajęć.

c) zabezpieczenie medyczne.

d) warunki pobytu, program i zabezpieczenie.

(43)

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko……….

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do możliwości i potrzeb pacjenta

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania

Odpowiedzi Punkty

1 a b c d

2 a b c d

3 a b c d

4 a b c d

5 a b c d

6 a b c d

7 a b c d

8 a b c d

9 a b c d

10 a b c d

11 a b c d

12 a b c d

13 a b c d

14 a b c d

15 a b c d

16 a b c d

17 a b c d

18 a b c d

19 a b c d

20 a b c d

Razem:

(44)

7. LITERATURA

1. Bilikiewicz A., Landowski J., Radziwiłowicz P.: Psychiatria repetytorium. PZWL, Warszawa 2003

2. Buczkiewicz M.: Rehabilitacja w chorobach mięśniowych. PZWL, Warszawa 1995 3. De Walden - Gałuszko K.: Podstawy opieki paliatywnej. PZWL, Warszawa 2004 4. Dega W., Malinowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2002

5. Garrison Susan J.: Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. PZWL, Warszawa 1997 6. Geoff S.: Rehabilitacja w psychiatrii. Pruszków 1999

7. Górski S.: Psychoterapia w wychowaniu. IWZZ, Warszawa 1986

8. Grodzicki K., Kocemba J., Skalska A.: Geriatria. Via Medica, Gdańsk 2006 9. Grzesiuk L. (red.): Psychoterapia. PWN, Warszawa 1994

10. Jedynecki A.: Ćwiczenia fizyczne i rehabilitacja. IWZZ, Warszawa 1988 11. Jezierski A. (red.): Onkologia. PZWL, Warszawa 2005

12. Kaliszewski J.: Rehabilitacja w klinice chorób wewnętrznych. PZWL, Warszawa, 1984 13. Kiwerski J. (red): Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2006

14. Kowalik S.: Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Warszawa 1996

15. Kratochwil S.: Psychoterapia. PWN, Warszawa 1990 16. Kuch J. (red): Rehabilitacja. PZWL, Warszawa 1989

17. Majewski T.: Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych. Warszawa 1995 18. Martin S.: Ciało i umysł. Medium, Warszawa 1993

19. Meder J.: Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Śląsk spółka z o.o wydawnictwo naukowe, Katowice 1999

20. Rak – Forum onkologiczne – ProSalute, http://www.prosalute.info/choroba.php?post=57 21. Sawicka K. (red): Socjoterapia. CMPPP, Warszawa 1999

22. Szewczuk S. (red.): Słownik psychologiczny. Wiedza Powszechna, Warszawa 1989 23. Zembaty A. (red.): Fizykoterapia. PZWL, Kraków 2000

24. Zielińska-Charszewska S.: Rehabilitacja neurologiczna chorych w domu. PZWL, Warszawa 1986

25. Zimmermann - Górska I.: Choroby reumatyczne. PZWL, Warszawa 2004