Kronika ATK

Franciszek Stopniak

Kronika ATK

Studia Theologica Varsaviensia 12/2, 287-294

1974

12 (1974) nr 2

KRONIKA ATK

I. NOMINACJE PROFESORSKIE I DOKTORATY

14 listopada 1973 r. w ręczon o akty nom inacyjne now ym profesorom ATK. Zostali nimi doc. du hab. M ieczysław G o g a c z i ks. doc. dr hab. Tadeusz Ś l i p k o . M. Gogacz, specjalizuje się w zagadnieniach historii filozofii średniow iecznej i jest kierow nikiem Katedry Historii Filozofii ATK. T. Ślipko, autor 25 prac publikow anych, kierow nik katedry ety k i w ATK, specjalizuje się w filozofii m oralności.

Tytuł doktora uzyskał ks. mgr Kazimierz P i w o w a r s k i na pod­ staw ie pracy T e m a ty k a rodzinna w p o lsk ie j k a tech ezie w latach

1958— 1972 (Studium z katech etyk i m aterialnej). Biorąc za punkt

w y jścia program y nauki religii w P olsce z lat 1958 i 1971, przy po­ m ocy m etody analityczno-krytycznej, autor w yk azał skuteczność istn iejących podręczników do nauki religii. Praca ma ogrom nie w aż­ n e znaczenie dla prow adzenia k atech ezy w spółczesnej.

12 listopada 1973 r. dokonano w ATK uroczystych prom ocji dok­ torskich. D ziew ięciu m agistrów u zyskało doktoraty z teologii i dw óch z filozofii. N a w yd ziale teologicznym : ks. Zdzisław F o r t u n i a k —

Z e sp o ły m inistranckie a w i ę ź w Kościele; ks. Bolesław J a c k i e ­

w i c z — Rodzina w ś w ie tle badań małżeńskich z a w a rty c h w para­

fii OO. c y s t e r s ó w w N o w e j Hucie — M ogile. Studium m onograficz­

ne; ks A ntoni L e w e k — O d n o w a k a zn o d ziejsk a w ujęciu

W . Schurra na tle w sp ó łc ze sn e g o m c h u hom iletycznego; ks. A ntoni

M ł o t e k — O b o w ią z k i apostolskie św ie c k ic h w g Kościoła z ło te g o okresu p a tr y s ty k i łacińskiej; ks. W in cen ty M y s z o r — Gnosty-

c y z m w tekstach z N a g — Hammadi; ks. M irosław P a c i u s z k i e -

w i с z — Struktura je d n o stk i przepow iadania w św ie tle literatury

h o m iletyczn ej z lat

1962

1972;

fonarz bożogrobców z M ie c h o w a (Studium M uzykologiczne); ksiądz

Z bigniew P i a s e c k i —■ Psalm resp o n so ry jn y ja k o aktualizacja

czyta ń m szalnych; Janina S ł o m i ń s k a — U k ła d y p o jęć religij­ nych starszej m ło d z ie ż y z w a rsza w sk ic h s zk ó ł średnich i w y ż s z y c h biorących udział w katechizacji. Na w yd ziale filozoficznym tytu ły

2 8 8 K R O N IK A ATK

[2]

k o w a ń i ic h rola w p o w s t a n i u , f o r m u ło w a n iu i r o z w i ą z y w a n i u p r o ­ b l e m ó w f ilo z o f ic z n y c h ; Hanna R o s n e r o w a — O p r z e k ł a d z i e fi­ l o z o f i c z n y m i o filo zo f ii p r z e k ła d u .

II. PUBLIKACJE KSIĄŻKOWE ATK

1. A. Z u b e r b i e r ; R e la c ja n a t u r a - n a d p r z y r o d z o n o ś ć w ś w i e t l e ba d a ń t e o l o g i i w s p ó ł c z e s n e j , W arszaw a 1973 ss. 160. Autor przedsta­ w ia dyskusję na temat stosunku natury do nadprzyrodzoności na przestrzeni ostatnich 25 lat.

2. S tu d ia z filo zo fii Boga, t. 2, praca zbiorow a pod red. bpa Bohdana В e j z e, W arszaw a 1973. P ierw szy tom tego dzieła w ydano także w ATK w r. 1968. W tom ie 2 w ięk szość artykułów zajmuje się pro­ blem atyką m etodologiczną. Obok rozw iązań k lasyczn ie tom istycz- nych zn alazły się takie, które proponują rozw iązania różne od to­ mizmu.

3. B ł o g o s ł a w i o n y M a k s y m i l i a n M a ria K o l b e . W ybór pism. Pod re­ dakcją O. Joachim a Romana B a r a , W arszaw a 1973 ss. 664. K ry­ terium w yboru pism stanow i zasada ukazania pism przedstaw iają­ cych bardziej osobow ość i id eo lo g ię K olbego. W ydanie pism ma cha­ rakter dokum entalny, a nie literacki. W stęp Bara zaw iera zasady przygotow ania zbioru.

4. N o w e ż y c i e w C h r y s tu s ie . Praca ta prezentuje m ateriały V Kur­ su H om iletyczno-K atechetycznego dla duchow ieństw a, który odbył się w ATK w x. 1971. Na zaw artość tomu składają się w y k ła d y p le­ narne o teologii chrztu, oraz sprawozdania z dyskusji dotyczące za­ gadnień praktycznych zw iązanych z sakram entem chrztu.

5. P o ls k a B ib lio g ra fia n a u k k o ś c i e l n y c h za r o k 1971, pod redakcją O. J. R. B a r a i ks. R. S o b a ń s k i e g o . Bibliografia obejm uje p o ­ zy c je z teologii, prawa kanonicznego i filozofii chrześcijańskiej. Bi­ bliografia zaw iera prace filozoficzne takie, które p ow stały w środo­ w isk ach filozoficznych chrześcijańskich, oraz prace autorów z in ­ n ych środow isk. U w zględniono prace w ydane w języku polskim tak w kraju jak i za granicą, oraz prace Polaków napisane w języku obcym. N a dorobek p ow yższy składają się 782 pozycje. T ytu ły dzieł podano także w tłum aczeniu francuskim.

III. DZIAŁALN OŚĆ N A U K O W O -D Y D A K TY CZN A W Y D ZIA ŁÓ W

1. W y d z i a ł T e o l o g i c z n y

Ks. Prof. Stanisław O l e j n i k , kierow nik Katedry T eologii M o­ ralnej S zczegółow ej ATK, w czasie sw ego pobytu w Rzymie w 1973 r. w y g ło sił prelekcję do Radia W atyk ań sk iego na tem at działalności M iędzynarodow ej Komisji Teologicznej.

Ks. dr hab. F eliks Z a p ł a t a 21 X 1973 r. w Ś w iatow y Dzień M i­ sy jn y w y g ło sił w W arszaw ie w K ościele W szystkich Ś w iętych refe­ rat na tem at papieskiego Orędzia m isyjn ego na rok 1973. Referat d otyczył problemu pow ołań kapłańskich i zakonnych jako kryterium dojrzałości p oszczególn ych K ościołów lokalnych. ATK w yd ała dru­ kiem w kilkutysięcznym nakładzie polskie tłum aczenie m isyjnego Orędzia Pawła VI, rozsyłając je po całym kraju, zw łaszcza w szystkim abonam entom C o l l e c t a n e a T h e o lo g ic a .

W sym pozjum Instytutu M isyjnego W erbistów w Monachium w dniach 24— 28 IX 1973 r. w śród 80 uczestników znalazł się także delegat z Polski ks. dr hab. F eliks Z a p ł a t a z ATK i w y g ło sił referat o stanie m isjologii w Polsce. 20 IX 1973 r. Zapłata w y g ło sił także referat na zebraniu polskich referentów p ow olan iow ych zako­ nów m ęskich w N iep ok alan ow ie 26 X 1973 r. zaś referat o dziele m isyjnym w Polsce w y g ło sił w O łtarzew ie w Seminarium D uchow ­ nym Pallotynów .

Ks. dr hab. Jan P r y s z m o n t 6 XII 1973 r. w y g ło sił do profeso­

rów Seminarium D uchow nego w Łodzi refrat pt. E to s p r a w o s ł a w i a .

23 X 1973 r. Pryszmont m iał w ykład na W ydziale T eologicznym U ni­

w ersytetu w Augsburgu pt. O r t o d o x e M o r a l t h e o l o g i e a ls L eh re d e r

H e i l s v e r w i r k l i c h u n g . O założeniach etyki praw osław nej zaś miał w ykład na W yd ziale T eologicznym w M oguncji 25 X 1973 r.

N a zaproszenie ks. Prof. J. P a s i e r b a w y g ło sił dla kierunku hi­ storii sztuki ATK 14 XI 1973 r. w ykład o początkach sztuki chrześci­ jańskiej znany u czony z NRF E. D i n k i e r . W szczególn ości uza­ sadniał, że o początkach m alarstwa w szczególn ości można m ówić dopiero od 2 p o ło w y III w ieku.

5 XII 1973 r. o późnej tw órczości Claude M onet'a w y g ło sił odczyt na tym samym kierunku prof. M ieczysław W a l l i s . Prelegent w y ­ k azyw ał zm ianę stylu i tem atyki w p oszczególnych okresach życia malarza.

Ks. F. S t o p n i a k brał udział w M iędzynarodow ym K olokwium H istorii K ościoła w Parmie w dniach 19—21 IX 1973 r. W y g ło sił ko­ munikat o podstaw ie protestantów polskich w obec hitleryzm u oraz

2 9 0 K R O N IK A ATK [4]

referat K o ś c i ó ł w P o lsc e w l a ta c h II w o j n y ś w i a t o w e j w h i s to r i o g r a ­ fii p o w o j e n n e j . W referacie om ów ił problem strat osob ow ych K ościo­ ła, działalność charytatyw ną, udział duchow nych polskich w ruchu oporu.

9 I 1974 r. odbyło się z in icjatyw y ks. prof. dr. hab. E. H. W y - c z a w s k i e g o sym pozjum ku uczczeniu 200-lecia Komisji Eduka­ cji N arodow ej, w którym w zięli udział profesorow ie, w yk ład ow cy i studenci kierunku historycznego ATK. Referaty w y g ło sili: ks. prof, dr hab. E. H. W y c z a w s k i , ks. prof. dr hab. H. R y b u s , ks. dr M. B a n a s z a k i ks. mgr. T. K r a h e 1.

W ramach zainteresow ań kierunku katechetycznego ATK na za ­ proszenie biskupa dra hab. K. M a j d a ń s k i e g o 7 XI 1973 r. miał odczyt w ATK biskup Robert G a s t r e z Lokossy. Tem atem odczytu była ew angelizacja i jej cech y ludów afrykańskich.

2. W y d z i a ł P r a w a K a n o n i c z n e g o A T K

W czerw cu 1973 r. 21 studentów tego w ydziału uzyskało stopnie m agisterskie, 7 tem atów prac m agisterskiej dotyczyło zagadnień ^ w iązan ych z prawem K ościoła w Polsce.

W sym pozjum z dnia 25 X 1973 r. zorganizow anym przez W ydział Prawa K anonicznego ATK ks. dr M. P a s t u s z k o w y g ło sił refe­ rat na tem at C a ł k o w i t a s y m u l a c j a m a ł ż e ń s k a a in ne b r a k i z g o d y m a ł ­ ż e ń s k i e j . W e w niosku autor pow iedział, że całkow ita sym ulacja m ał­ żeństw a jako przyczyna n iew ażn ości m ałżeństw a różni się od w sz y ­ stkich innych braków zgod y m ałżeńskiej.

. Ks. Prof. dr hab. M. Ż u r o w s k i w y g ło sił 3 referaty. W dniach 16— 18 X 1973 odbyło się sym pozjum na U n iw ersytecie Jagiellońskim .

W pierw szym dniu Żurowski w y g ło sił referat pt. L'influence d e Bar-

t o le d e S a s s o fe r a to su r l e s d o c t r i n e s c a n o n iq u e s c o n c e r n a n t la p u n i­ t io n d ’u n e c o m m u n a u té . W dniach 10— 16 IX 1973 r. odbyw ał się M iędzynarodow y kongres kanonistów w M ediolanie. 12 IX Żurow­ ski zabrał gło s w sprawie dokonania p ew nych rozróżnień wśród praw i, obow iązków ludzkich. W dniach 26— 30 IX odbyw ał się w Gonii na K recie kongres organizow any przez T ow arzystw o Prawa K ościo­ łów W schodnich. W dniu 29 w rześnia Żurowski zabrał gło s w spra­ w ie w yjaśn ien ia źródła w ładzy synodów partykularnych i zdeterm i­ now ania osób posiadających upraw nienie uczestniczenia w nich w g doktryny k o ścio łó w praw osław nych.

3. W y d z i a ł F i l o z o f i i C h r z e ś c i j a ń s k i e j A T K

Ostatni półrocznik S tu d ia P h ilo s o p h ia e C h i i s t i a n a e p ośw ięcon y jest

uczęzeniu ks. Prof. dra hab. Józefa I w a n i c k i e g o , rektora KUL w latach 1951— 1956 i rektora ATK w latach 1965—-1972. Ks. Prof. dr hab. S. K a m i ń s k i pisze m. innym i o 3 kierunkach zainteresow ań badaw czych Iw anickiego. 1. Logiczne w szerokim tego słow a znacze­ niu, 2. badania nad Leibnizem, 3. Problem udow odnienia egzysten cji Boga. W zakresie logik i form alnej pracow ał Iw anicki nad n o w o ­ czesnym ujęciem tradycyjnej sylogistyk i.

IV. Z DZIAŁALNOŚCI INTERDYSCYPLINARNEJ W ATK 19. XI. 1973 r. ks. dr T. S i k o r s k i przeprowadził w yk ład dla po­

m ocniczych pracow ników nauki na tem at W y k ł a d s e m i p r o g r a m o w a -

ny.

10 XII 1973 r. pod kierunkiem ks. doc. dra hab. R. S o b a ń ś k i e - g o odbyło się zebranie Komisji Bibliograficznej p ośw ięcon e dysku­ sji nad bibliografią adnotow aną, indeksam i, doborem haseł.

14 XII 1973 r. pod kierunkiem ks. prof. E. W y c z a w s k i e g o odbyło się posiedzenie historyków , pośw ięcon e opracow yw aniu bi­ bliografii bieżącej historii K ościoła w Polsce.

V. DZIAŁALNOŚĆ REKTORATU ATK

W II K ongresie N auki Polskiej, który odbył się w czerw cu 1973 r. w W arszaw ie, w sekcji 17 tzn. w Sekcji Nauk H istorycznych, Nauk o Literaturze, Języku i Sztuce brał rów nież udział rektor ATK kSi prof, dr hab. Jan S t ę p i e ń . Do protokołu obrad złożył on 2 w y p o ­ w iedzi. W zakresie historii najnow szej w yp ow ied ział się za k on iecz­ nością zbierania m ateriałów do historii K ościoła szczególnie z lat okupacji hitlerow skiej w II w ojn ie św iatow ej. Poza biblistyką, orien- talistyką położył nacisk na studium historii sztuki, a w tym na kon­ serw ację zabytków sakralnych, w czym w in n y być zainteresow ane czynniki k ościeln e i państw ow e. Dla zespołu problem ow ego 1 Kon­

gresu, noszącego nazw ę N a u k a a r o z w ó j s p o ł e c z n y k ra ju , złożył tak­

że w ypow iedź, proponując specjalnie w spółpracę ATK z innym i ośrodkami naukow ym i w Polsce w zakresie filozofii przyrody łącz­ nie z człow iekiem . Do zagadnień obchodzących kw estie społeczne za­ liczył pedagogikę, oraz inform atykę, podkreślając osiągnięcia ATK na tym odcinku.

2 9 2 K R O N IK A ATK

[6]

W dniach 24 IV — 3 V 1973 г., a później w sierpniu przebyw ał re­ ktor ATK w Rzymie i w Salam ance w Hiszpanii. 31 VIII 1973 r. X Zgrom adzenie G eneralne M iędzynarodow ej Federacji U n iw ersyte­ tów K atolickich (FIUC) przyjęło ATK do Federacji jako pełnopraw ­ nego jej członka.

3 X 1973 r. odbyła się Inauguracja roku akadem ickiego ATK. W przem ów ieniu rektora znalazły odbicie w ażniejsze w ydarzenia z życia ATK.

VI. UDZIAŁ ATK W POPULARYZACJI WIEDZY TEOLOGICZNEJ W POLSCE

Od 7 lat ATK organizuje każdego roku w e w rześniu trzydniow e zjazdy dla duchow nych w P olsce. W r. 1973 zjazd odbył się w dniach 10— 12 w rześnia. Centralnym tem atem w yk ład ów była teologia sa­ kramentu bierzm owania. Prelegentam i byli: biskup Jerzy S t r o b a , prof, dr A. J a n k o w s k i , ks. dr S. ' C z e r w i k , ks. doc. dr hab. A. S k o w r o n e k .

N iek tórzy w y k ła d o w cy ATK brali udział w duszpasterskich zjaz­ dach diecezjalnych. N a początku w rześnia 1973 r. w e W rocław iu na zjeździe referentów diecezjalnych zajm ujących się sprawami kazno­ dziejstw a, był ks. doc. dr hab. L. K u c . Ks. mgr K. H o f f m a n n 10 XII 1973 r. m iał odczyt w Kurii M etropolitarnej w W arszaw ie w Ośrodku Jedności Chrześcijan na temat U źródeł katolickiej idei

ekum enicznej. Ks. dr hab. J. P r y s z m o t brał udział 12 VI 1973 r.

w spotkaniu zorganizow anym przez sekcję Ekumeniczną T eologów Polskich.

VII. WYJAZDY ZAGRANICZNE PRACOWNIKÓW NAUKOWYCH ATK

W ostatnim półroczu w yjech ało 37 pracow ników naukow ych do krajów europejskich. W yjeżdżali oni do W łoch, Hiszpani, Bułgarii, Austrii, W ęgier, NRF, Francji, Szw ecji, Jugosław ii, B elgii, Szwajcarii. Ogromna w ięk szość w yjeżdżała do W łoch (13),, Francji (8). B yły to w yjazd y częściow o w celach naukow ych, szczególn ie celem w zięcia udziału w zjazdach naukow ych, jak też w yjazd y turystyczne. N aj­ częściej trw ały 1 m iesiąc w okresie w akacyjnym . N iektóre przew i­ dziano na czas dłuższy, do 1 roku w łącznie.

m

D uszpasterstw o akadem ickie ma program stały i okresow y. W g programu stałego w każdą n ied zielę o godz. 12 w kaplicy ATK od­ prawia się M sza św. W g programu ok resow ego odbyw ają się nadto prelekcje. Np. ad w en tow y dzień skupienia odbył się w niedzielę 16 XII 1973 r. w k o ściele parafialnym św. Barbary w W arszaw ie.

14 XII 1973 r. odbył się opłatek akadem icki. Przem ów ienie rektora, zaw ierało szczególn ie ocenę działalności kół studenckich: koła h isto­ ryków sztuki, p sych ologów , filozofii. W g tego ośw iadczenia pow sta­ ły 3 n ow e koła: archeologów , historyków i filozofów przyrody.

3 XII 1973 r. ok. 200 studentów i pracow ników naukow ych ATK w zięło udział w pracach nad budową W isłostrady w ramach akcji społecznej. Studenci i pracow nicy naukow i w szystkich 3 w ydziałów uczelni przepracow ali tam 4 godziny.

V III. Z ŻYCIA R E L IG IJN O -W Y C H O W A W C ZE G O ATK

IX. STUDENCKIE KOŁA MŁODZIEŻOWE

N aukow e K oło T eologów odbyło 2 zebrania naukow e 12 XI i 10 XII

1973 r. Pierw szym tem atem zebrania było zagadnienie S p o s o b y

u p r a w ia n ia e t y k i w P o lsc e , drugim P ró b a e g z y s t e n c j a l n e g o u ję c ia

m odlitw y.

Koło N aukow e Filozofów zorganizow ało dyskusję 10 XII 1973 r. na

temat J a k o ś c i o w e t e o r i e in form acji. 15 X 1973 r. odbyło się w tym

kole w aln e zebranie spraw ozdaw czo-w yborcze.

Tematem zebrania n aukow ego Koła N aukow ego Studentów H isto­ rii'Sztuki w dniu 12 XI 1973 r. b y ły P r o b l e m y i k o n o g r a f ic z n e m a la r ­ s t w a i k o n o w e g o .

Koło PTTK nr. 7 przy ATK, istn iejące od 5 lat, zorganizow ało w ostatnim okresie w akacyjnym 2 obozy w B ieszczadach i Tatrach

słow ackich. Postanow iono urządzać na przyszłość „Andrzejki"

w Kampinosie, Spływ K ajakow y z okazji dni ATK, oraz Rajd M a­ rzanny.

Chór A kadem icki w dniach 27— 28 X 1973 r. gościł na zasadzie re­

w iz y ty B e rlin er D o m k a n to r e i . Z tej okazji w ydrukow ano ozdobny

Program Chóru A kadem ickiego.

Klub Sportow y AZS ATK prowadzi szczególn ie ożyw ione zajęcia z sekcją siatków ki, przygotow ując się do rew anżow ych rozgryw ek z reprezentacjam i uczelni w arszaw skich w lutym i marcu 1974 r.

294 K RO N IK A AKT _{[8 ]}

X. Z KARTY ŻAŁOBNEJ

24 VI 1973 r. zmarł prof. Stanisław H e r b s t (1907— 1973) prezes P olsk iego T ow arzystw a H istorycznego. W latach, szczególnie po utw orzeniu ATK, służył w ielok rotn ie pom ocą now ej uczelni. Pom o­ cy tej specjalnie udzielał w spraw ie kom pletow ania składu osobo­ w eg o ATK i podnoszeniu kw alifikacji pracow ników naukow ych.

24 XI 1973 r. zmarł ks. dr A leksander G r a b o w s k i (1911— 1973), n ależący do diecezji w Białym stoku. Z w yk ształcen ia historyk, w la­ tach 1961— 1965 pełnił w ATK funkcję dyrektora Biblioteki, oraz dy­ rektora konw iktu akadem ickiego. P ochow any został na cmentarzu zakonnym w N iepokalanow ie.

5 XI 1973 r. zmarła Halina J a n i c k a studentka III roku studiów zaocznych ATK.