NOWE IMIĘ, NOWE ZNAMIĘ
1. Cele lekcji:
A. Wiadomości
Pogłębienie wiedzy na temat roli Ducha Świętego w życiu chrześcijanina;
Pogłębienie wiedzy na temat najistotniejszych elementów sakramentu bierzmowania.
B. Umiejętności
Uczeń odkrywa żywą obecność Ducha Świętego w swoim życiu.
2. Metoda i formy pracy:
Metoda podająca, praca w grupach 3. Środki dydaktyczne:
Pismo św., rytuał sakramentu bierzmowania 4. Przebieg katechezy:
I. Wstęp
Nowość, jaką sakrament bierzmowania stwarza w życiu człowieka, wynika z charakteru Bożego działania. Bóg wkracza w życie człowieka z całą mocą i bogactwem swej miłości. Jest to dar tak przemieniający, że po jego przyjęciu jesteśmy jak przyroda no wiosnę – wszystkie dary chrztu rozkwitają z nową mocą. Łaska sakramentu bierzmowania wyrażona jest w słowach, które kieruje do Ciebie biskup podczas obrzędu: „N., przyjmij znamię daru Ducha Świętego”. Ukryta jest w nich potrójna nowość, która zaistnieje w Twoim życiu: Bóg nada Ci imię, wyciśnie na Twej duszy znamię, obdarzy Cię darem Ducha Świętego.
II. Rozwinięcie
IMIĘ BOGA
Zanim wybierzesz imię, którym nazwie Cię biskup, rozważ prawdę o imieniu Boga.
Oto trzy często używane prze Ciebie teksty mówiące o imieniu Boga:
1. W znaku krzyża: „W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”.
2. W modlitwie „Ojcze nasz”: „Święć się imię Twoje”.
3. W Dekalogu: „Nie będziesz brał imienia Pana, Boga Twego nadaremno”.
Jak rozumiesz, co dla Ciebie oznacza Imię Boże? (Krótka dyskusja).
W Biblii imię nie było jakimś określeniem konwencjonalnym. Kryła się w nim cała tajemnica istnienia i działania. Imię Boga oznaczało i wyrażało Jego samego. Kto znał imię Boga, znał samego Boga. Kto wzywał imienia Bożego, wzywał Boga. Kto bezcześcił imię Boga, ranił Jego samego.
Prawda ta przewija się przez całe Pismo Św. Słowo imię należy do najczęściej używanych słów przez autorów biblijnych. Spróbujmy wniknąć głębiej przynajmniej w niektóre z tych tekstów.
ST
Wj 3,13-15
1 Krl 5,16-19
Ps 8,2
Ps 48,11
Ps 72,17
Ps 111,9
Ps 124,8
Iz 47,2
Iz 52,5-6
Iz 63,16 NT
J 5,23
J 10,25
J 14,26
J 16,23-24
J 17,6
J 17,2
Dz 4,9-12
Flp 2,9-11
Ap 19,11-16
Wejście w świat Biblii uczy nas myślenia o imieniu. Pamiętaj, że Twoje imię, czyli Twoja tajemnica, łączy się ściśle z imieniem Boga, czyli tajemnicą Bożą. Nie poznasz swego imienia, czyli siebie samego, jeżeli nie poznasz Boga, na którego obraz i podobieństwo jesteś stworzony.
IMIĘ CZŁOWIEKA
Imię człowieka w biblijnym i liturgicznym sensie wyraża głębię ludzkiego bytu, tajemnicę powołania. Dotyczy to wszystkich ludzi, także Ciebie. Twoje imię to Ty i całe Twoje życie.
Odpowiedz na poniższe pytania:
Czy wiesz, kto wybrał Twoje imię? Czy ono Ci się podoba?
Czy zastanawiałeś się nad swoim imieniem? Dlaczego rodzice wybrali dla Ciebie to właśnie imię?
Czy brałeś udział w wyborze imienia dla kogoś (brata, siostry...)? Czym się kierowałeś podając propozycje?
Czym się kierują dzisiaj rodzice wybierając imię dla swoich dzieci?
Praca w grupach:
Wymieńcie się w grupie imionami. Spróbujcie zgadnąć (czy pamiętacie) jak kto ma na imię.
Niech każdy przedstawi swoje wrażenia – czy podobało mu się nowe imię? Czy koledzy, koleżanki stwierdzili, iż nowe imię lepiej lub gorzej pasuje do innej osoby?
Dla Abrahama, Jakuba, Piotra i wielu innych dzień, w którym Bóg wypowiedział nowe imię, był dniem niezwykłym. Rozpoczęła się dla nich nowa przygoda, nowe życiowe zadania.
W szczególny sposób trzeba zwrócić uwagę na prawdę, że Bóg nadaje człowiekowi imię, które określa zarówno jego odniesienie do Boga jak i zadania wobec ludzi.
Zwróćmy uwagę na kilka biblijnych postaci i ich szczególnych doświadczeń z imieniem:
Abraham – Rdz 17,1-8
Sara – Rdz 17,15-16
Jakub – Rdz 32,25-32
Jan – Łk 1,13-17
Jezus – Mt 1,18-25; Łk 1, 26-38
Piotr – J 1,35-42
Rafał – Tb 3,17; 12,14-15 Dar imienia
W Życiu chrześcijańskim nikt nie może sam sobie nadać imienia. Otrzymuje je jako dar, który daje człowiekowi Bóg przez posługę Kościoła. Tylko Bóg może chrześcijaninowi „nadać imię”, gdyż w tym określeniu kryje się tożsamość osoby, jego powołanie, jego zadania życiowe.
Bóg powołuje i on w tym powołaniu określa tajemnicę imienia.
Główną treścią chrześcijańskiego imienia jest „bycie dzieckiem Boga”. Tylko Bóg może powiedzieć: „czynię Cię moim dzieckiem”, „daję Ci udział w moim życiu”. Kto przyjmie dar życia, staje się nowym człowiekiem. Jest mieszkańcem ziemi, a jednocześnie ma udział w dobrach niebieskich. W odniesieniu do Boga wszyscy ochrzczeni są równi. Mają to samo życie i tego samego Ojca. Różne są jednak ich ziemskie zadania. Otrzymali inne talenty i zamiłowania.
Zróżnicowane jest środowisko ich życia. To wszystko jest także darem i ma wymiar powołania.
Bóg wzywa człowieka po imieniu. Zwraca się do nas bardzo osobiście.
IMIĘ Z BIERZMOWANIA
Jak zwracasz się do Chrystusa? Jakiego imienia używasz i co ono oznacza?
(dyskusja w grupie)
Czy wiesz kiedy te imiona i w jakich okolicznościach zostały nadane Jezusowi?
Przykłady na podstawie podanych tekstów:
Mt 1,20-21 Łk 1,31-33 Łk 2,21 Łk 3,21-22 Dz 2,36 Flp 2,9-11
Chrystus daje nam najpierw imię na chrzcie, które wyraża nasz związek z Bogiem. Z niego wynikają wszystkie dalsze konsekwencje, a więc przynależność do Kościoła i odpowiedzialność za świat. Nie znaczy to, że bierzmowanie nic już nie wnosi nowego. Jezus mocą swego Ducha daje człowiekowi drugie imię. Mówi: „Na nim wypiszę imię miasta Boga mojego, Nowego Jeruzalem, co z nieba zstępuje od Boga mego” (Ap 3,12). Zjednoczenie z Bogiem oznaczało przynależność do Kościoła. Chrystus chce aby ta tajemnica Kościoła była w życiu człowieka bardziej widoczna, że chrześcijanin jest i „człowiekiem bożym” i „człowiekiem Kościoła”.
Imię z bierzmowania określa relację człowieka do Kościoła, jego miejsce w nim, zadania we wspólnocie ludu Bożego, charyzmat i dar, którymi służy wspólnocie. Dlatego wybór imienia nie powinien być czymś przypadkowym, lecz owocem modlitwy, rozmów, pytań.
Wybór imienia i przyjęcie tego imienia od biskupa to znak poszukiwania, a w jakimś stopniu także odnalezienia swego miejsca w Kościele.
Trwały ślad w człowieku – PIECZĘĆ
Biskup zwróci się do ciebie w sakramencie Bierzmowania słowami: „N., przyjmij znamię daru Ducha św.”
Czym jest to znamię? Czy chcesz w nowy sposób związać się z Bogiem na całe ziemskie życie i na całą wieczność?
Znaczenie pieczęci
Pieczęć to symbol osoby i jej władzy. Człowiek może mieć taką pieczęć, jaką władzę posiada. Inną ma prezydent, inną dyrektor, inną proboszcz.
po pieczęci można rozpoznać osobę lub urząd
pieczęć nadaje dokumentowi ważność
położenie pieczęci oznacza, że dokument jest dokończony, zamknięty
pieczęć może być znakiem tajemnicy – tylko wybrani mogą ją złamać Teksty biblijne mówiące o pieczęci
J 6,27
2 Kor1,21-22
Ef 1,13
Ap 7,2-4
Boża „pieczęć” w życiu człowieka
W biblijnym rozumieniu znak pieczęci to konsekracja, którą Bóg dokonuje mocą Ducha św.; pozostawia ona trwały ślad, po którym będzie można człowieka rozpoznać.
Jakie są charakterystyczne cechy chrześcijanina? Jaka pieczęć wyciśnięta jest na jego duszy?
Chrystus powiedział, że Jego uczniów można będzie rozpoznawać po miłości, która stanie się treścią ich życia. Właśnie tę największą osobową miłość, czyli Ducha św., Bóg daje człowiekowi. Wpisuje w serce człowieka najwyższe prawo życia – miłość. Uzdalnia go na nowo do tej miłości. Uzdalnia go do życia na podobieństwo Chrystusa i w najściślejszym zjednoczeniu z Nim.
Namaszczenie
Biskup namaszczając cię świętym olejem, uczyni na twym czole znak krzyża. Będzie to widzialny znak przypominający o niewidzialnym znamieniu, które Bóg wyciśnie w Twoim wnętrzu.
– Chrystus (Christos) znaczy Namaszczony; tym imieniem także nazywamy samych siebie (christianoi) uczniowie Chrystusa, należący do Niego.
Nieustanne upodabnianie się do Boga – OBRAZ Obraz Boga w człowieku – teksty biblijne
Kol 1,15-16
Kol 3,9-10
Rz 8,29
Ef 4,13
1 Kor 15,49
2 Kor 3,18
Jk 3,2.9
W czym jesteśmy podobni do Boga?
Tylko kłamstwo i zło nie zawiera w sobie podobieństwa do Boga. Jesteśmy więc podobni do Boga we wszystkim, co jest dobre wewnętrznie; jesteśmy podobni w naszym ciele i w naszej dyszy.
Już piękno ciała i ukryta w nim niezwykła mądrość wiele mówi o mądrości i potędze Stwórcy.
Szczególne znaki obecności Bożej tajemnicy w nas to: prawda, wolność, sprawiedliwość, pokój, zaufanie, zrozumienie, bezinteresowność, cierpliwość, miłosierdzie. Wszystkie dobre postawy jednoczą się w miłości, dlatego do niej należy ostatnie słowo. Przeżywając miłość i radując się nią spotykamy najważniejszy ślad Boga w człowieku.
Dar życia i jego rozwój – ZNAMIĘ
Co wnosi w życie chrześcijanina kolejne „znamię”?
- Fakt twojego chrztu został utrwalony w księdze chrztu.
- Co wiesz o tym zapisie? Co tam jest napisane? Jak długo ta informacja będzie zachowana dla innych?
- Czy przechowujesz jakąś pamiątki chrztu? Z jakich życiowych wydarzeń przechowujemy pamiątki?
Wiemy jaka jest droga człowieka po chrzcie – każdy z nas mógłby ją opowiedzieć.
Zwróćmy uwagę na drogę Jezusa po namaszczeniu Duchem Świętym. Nie wraca do domu rodzinnego; otrzymany dar Ducha wiąże się z posłannictwem. Wykracza ono poza życie rodzinne i zawodowe i jest głoszeniem Ewangelii na ulicach i placach, w świątyni i po domach.
Nasza droga prowadzi od chrztu, poprzez Pierwszą Komunię, do bierzmowania. Potem czeka nas konkretyzacja życiowego powołania: kapłaństwo, małżeństwo, życie zakonne.
Chrzest określa to co podstawowe, bierzmowanie to, co w życiu chrześcijańskim jest dojrzałe. W czasie chrztu twoje czoło zostało namaszczone Krzyżmem. W czasie bierzmowania biskup również na Twoim czole uczyni znak krzyża i namaści je olejem Pańskim. Dlatego
chrześcijanin, żyjący łaską chrztu i bierzmowania, ma na czole wypisane, że jest dzieckiem Boga i członkiem Kościoła. Widać to z każdego jego słowa i czynu. Bóg jest jego Bogiem, a Kościół jego wspólnotą.
Niewidzialne znamię, które Bóg wyciska na twojej duszy, staje się widzialne przez Twoje słowa i czyny.
5. Zastosowanie
Przemyśl na nowo pytanie: Czy chcesz przyjąć znamię bierzmowania?
Jeżeli tak, to napisz do biskupa prośbę o udzielenie ci tego sakramentu. Swoimi słowami uzasadnij tę prośbę i podaj imię, które wybrałeś.
Modlitwa:
Ty, który jesteś nad nami, Ty, który jesteś jednym z nas, Ty, który jesteś w nas.
Oby wszyscy mogli Cię widzieć – także i we mnie, Abym mógł przygotować drogę dla Ciebie,
Abym mógł dziękować Ci za wszystko, co mnie spotka,
Abym mógł przy tym nie zapomnieć o potrzebach innych ludzi.
Daj nam nowe serce czyste, byśmy mogli Ciebie oglądać, Serce pokorne, byśmy mogli Ciebie słuchać,
Serce miłujące, byśmy mogli Tobie służyć, Serce wierzące, byśmy mogli Tobą żyć.
(Dag Hammarskjold) Bibliografia:
1. K. Rahner, H. Vorgrimler, Mały Słownik Teologiczny, Warszawa 1987.
2. A. Skowronek, Sakramenty w ogólności – chrzest, bierzmowanie, Włocławek 1995.
3. Wypłyń na głębię, praca zbiorowa, Kraków 2001.
