Zespół Szkół Sportowych w Ełku
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny i formy sprawdzania wiadomości i umiejętności z historii w klasie pierwszej LO Nauczyciel: Andrzej Mocarski
Nr lek-
cji Temat jednostki lek- cyjnej
Wymagania na ocenę
dopuszczającą Wymagania na ocenę dosta-
teczną Wymagania na ocenę dobrą Wymagania na ocenę bardzo
dobrą Wymagania na ocenę
celującą 1. Lekcja organizacyjna
– zapoznanie uczniów z wymaganiami edu- kacyjnymi na poszcze- gólne oceny i formy sprawdzania wiado- mości i umiejętności.
2. Rachuba czasu – po- wtórzenie wiadomo- ści.
- poprawnie posługuje się ter- minami: era, p.n.e., n.e., chronologia
- potrafi narysować taśmę chronologiczną i zaznaczyć p.n.e. i n.e. oraz poszczególne daty
- pamięta zasady obliczania upływu czasu w p.n.e. i w n.e.
- poprawnie posługuje się po- znanymi zasadami obliczania upływu czasu
- poprawnie posługuje się ter- minami: epoka, milenium
samodzielnie wykonuje ćwi- czenia związane z rachubą czasu
- omawia i umieszcza w cza- sie poznane epoki
- sytuuje wydarzenia, zjawiska i procesy historyczne w czasie oraz porządkuje je i ustala związki poprzedzania, równo- czesności i następstwa
- wykazuje dużą aktywność w czasie zajęć
- rozwiązuje problemy w twórczy sposób
3. Mapa polityczna Euro- py po I wojnie świato- wej
Wie, że w latach 1919–1920 obradowała w Paryżu konfe- rencja pokojowa; wymienia jej najważniejsze postanowie- nia.
Zna pojęcia: konferencja po- kojowa w Paryżu i system wersalski. Umie wskazać na mapie nowe państwa, które powstały po I wojnie świato- wej.
Charakteryzuje założenia sys- temu wersalskiego i jego funkcjonowanie w praktyce;
potrafi wyjaśnić, dlaczego powstanie nowych państw nie rozwiązało problemów naro- dowościowych w Europie.
Opisuje funkcjonowanie syste- mu wersalskiego i waszyngtoń- skiego; zna pojęcia: plan Da- wesa i plan Younga. Krytycz- nie analizuje dostępne źródła.
Samodzielnie charakteryzuje problemy polityczne Europy, Azji i Ameryki po zakończe- niu wojny; przedstawia obraz powojennego społeczeństwa, odwołując się do literatury uzupełniającej i źródeł.
4,5. Kształtowanie się sys- temów totalitarnych we Włoszech oraz w Niemczech
Wie, kiedy i w jakich pań- stwach narodziły się nazizm i faszyzm. Zna nazwiska Adol- fa Hitlera i Benito Mussoli- niego.
Zna systemy sprawowania władzy przez faszystów i na- zistów oraz definiuje ustrój totalitarny. Potrafi wyjaśnić podstawowe pojęcia związa- ne z tematem. Wskazuje na
Potrafi wykazać, że systemy polityczne istniejące w latach 30. w Niemczech i Włoszech miały charakter totalitarny;
wyjaśnia podłoże społeczne, które umożliwiło faszystom i
Charakteryzuje systemy totali- tarne, metody sprawowania władzy, polityki nazistów wo- bec Żydów. Umie wyjaśnić po- jęcia związane z tematem.
Opracowuje analizę SWOT do-
Dokonuje samodzielnej oceny sytemu faszystowskiego i na- zistowskiego; przedstawia ich wspólne cechy oraz omawia podłoże ideologiczne, odwo- łując się do wiedzy źródło-
mapie politycznej Europy z okresu międzywojennego granice Niemiec i Włoch (ok.
1933 r.).
nazistom dojście do władzy. tyczącą totalitaryzmu. wej.
6. System totalitarny w
ZSRR Wie, kiedy do władzy do-
szedł Józef Stalin; wymienia najważniejsze cechy systemu stalinowskiego.
Potrafi wskazać przykłady stosowania systemu stalinow- skiego w ZSRR; zna i wyja- śnia pojęcia Wielkiej Czystki, kolektywizacji i nacjonaliza- cji; wie, na czym polegała po- lityka NEP-u.
Umie wskazać przejawy kul- tu Stalina oraz propagandy stalinowskiej; ocenia jej skut- ki, a zajęte stanowisko popie- ra argumentami. Potrafi anali- zować źródła.
Dokonuje pełnej charakterysty- ki systemu totalitarnego ZSRR, ze wskazaniem konkretnych przykładów. Swobodnie posłu- guje się terminologią dotyczącą tematu. Potrafi opracować me- taplan na temat sytuacji we- wnętrznej w ZSRR w latach 30.
Dokonuje samodzielnej oceny okresu stalinowskiego w za- kresie polityki społecznej, za- granicznej oraz gospodarczej, ze wskazaniem jej skutków.
Wykorzystując wiadomości z literatury uzupełniającej i źró- deł, potrafi przedstawić trage- dię więźniów łagrów.
7. Systemy totalitarne w Europie w okresie międzywojennym – analiza porównawcza
Wskazuje na mapie obszary III Rzeszy, ZSRR oraz Włoch; potrafi określić naj- ważniejsze cechy systemu to- talitarnego.
Dokonuje prostego porówna- nia trzech systemów totalitar- nych, wymieniając jako przy- kłady najbardziej znane fakty.
Przeprowadza analizę porów- nawczą trzech systemów tota- litarnych ze wskazaniem ich konsekwencji; określa zakres inwigilacji społeczeństw III Rzeszy, ZSRR i faszystow- skich Włoch.
Dokonuje analizy porównaw- czej z odwołaniem do źródeł;
przedstawia pełny obraz totali- taryzmu niemieckiego, radziec- kiego i włoskiego.
Wskazuje konsekwencje re- alizacji planów państw totali- tarnych dla polityki między- narodowej; samodzielnie ana- lizuje i porównuje podstawy ideologiczne trzech systemów totalitarnych, odwołując się do literatury uzupełniającej i źródeł.
8. Gospodarcze i spo- łeczne przemiany na świecie w okresie mię- dzywojennym
Wie, że w latach 1929–1933 panował w gospodarce świa- towej wielki kryzys gospo- darczy; wymienia jego naj- ważniejsze przejawy.
Zna problematykę wielkiego kryzysu gospodarczego lat 30.: przyczyny, czas trwania;
potrafi wskazać na mapie po- litycznej świata w okresie międzywojennym USA i ZSRR.
Charakteryzuje przyczyny, przejawy i następstwa wiel- kiego kryzysu; zna rolę Sta- nów Zjednoczonych w go- spodarce światowej; omawia sytuację wewnętrzną w pań- stwie radzieckim w latach 30.
Charakteryzuje sytuację na świecie w latach 20. i 30. XX wieku oraz postęp techniczny, jaki dokonał się w latach 1918–
1939.
Umie samodzielnie wykazać znaczenie kolonializmu dla światowej gospodarki, odwo- łując się do literatury uzupeł- niającej i źródeł.
9. Świat w okresie mię- dzywojennym - lekcja powtórzeniowa – 10. Świat w okresie mię-
dzywojennym - spraw- dzian.
według punktacji
11. Odrodzenie państwa
polskiego Umieszcza w czasie wydarzenia związane z odzyskaniem przez Pol- skę niepodległości; zna postać Józefa Piłsud- skiego; wskazuje na mapie granice II RP.
Zna proces formowania się władz odrodzonego państwa polskiego w latach 1918–
1919 i postanowienia trakta- tu wersalskiego wobec Pol- ski. Opisuje wydarzenia związane z kształtowaniem się granic II RP. Zna podsta- wowe pojęcia dotyczące te- matu (np. Tymczasowy Na- czelnik Państwa, Sejm Usta- wodawczy).
Charakteryzuje proces usta- lania granicy Rzeczypospoli- tej z Niemcami, Rosją, Cze- chosłowacją, Ukrainą i Li- twą; wskazuje i omawia naj- ważniejsze dokumenty pań- stwowe – na ich podstawie opisuje ustrój państwa pol- skiego.
Charakteryzuje koncepcje granic państwa wysuwane w latach 1918–1922 przez główne polskie obozy poli- tyczne. Szczegółowo pisuje przebieg wojny polsko-ukra- ińskiej, powstania wielko- polskiego, konfliktu z Cze- chosłowacją, pierwszych walk z Armią Czerwoną.
Aktywnie angażuje się w re- alizację projektu dydaktycz- nego związanego z omawia- nym tematem.
Dokonuje samodzielnej syntezy proce- su kształtowania się granic i ustroju państwa polskiego w latach 1918–1919.
Posługuje się źródłami i literaturą uzu- pełniającą – dokonuje ich krytycznej analizy. Ocenia działalność Józefa Pił- sudskiego oraz Romana Dmowskiego w latach 1918–1920.
12. Gospodarcze i spo- łeczne problemy odro- dzonego państwa pol- skiego
Wymienia najważniej- sze sukcesy polityki gospodarczej II Rze- czypospolitej (budowa portu w Gdyni, reforma walutowa).
Potrafi przedstawić główne problemy gospodarcze II Rzeczypospolitej; wyjaśnia znaczenie budowy portu w Gdyni i reformy walutowej.
Zna postać Władysława Grabskiego. Potrafi wskazać granice II Rzeczypospolitej, Gdynię i Wolne Miasto Gdańsk na mapie historycz- nej.
Zna problemy polskiego rol- nictwa w czasach II Rzeczy- pospolitej i próby ich roz- wiązywania poprzez reformę rolną; potrafi opisać wojnę celną z Niemcami, a także wyjaśnić jej przyczyny i zna- czenie.
Potrafi dokonać analizy przyczyn trudnej sytuacji go- spodarczej II Rzeczypospoli- tej, uwzględniając uwarun- kowania historyczne oraz pa- nującą sytuację międzynaro- dową. Zna strukturę społe- czeństwa II Rzeczypospoli- tej. Potrafi dokonać oceny polityki gospodarczej pań- stwa polskiego w latach 20.
z uwzględnieniem zarówno mocnych, jak i słabych stron (np. poprzez analizę SWOT).
Dokonuje samodzielnej oceny sytuacji gospodarczej i społecznej odrodzonego państwa polskiego, wykorzystując w tym celu dane statystyczne, źródła tek- stowe oraz literaturę uzupełniającą.
Przedstawia konsekwencje podejmowa- nych przez władze decyzji w formie metaplanu.
13. Życie polityczne II Rzeczypospolitej w la- tach 1918–1926
Zna datę uchwalenia Konstytucji marcowej;
wie, jaki ustrój wpro- wadzała. Zna postać pierwszego prezydenta II RP.
Wymienia najważniejsze po- stanowienia Konstytucji marcowej, główne obozy po- lityczne w II RP oraz ich przywódców. Potrafi prze- czytać ze zrozumieniem i wyjaśnić fragment tekstu Konstytucji oraz wskazać na mapie omawiane terytoria.
Zna okoliczności uchwalenia Konstytucji marcowej oraz śmierci Gabriela Narutowi- cza. Potrafi wyjaśnić przy- czyny, które spowodowały, że ustrój wprowadzony w Polsce przez Konstytucję nie zapewnił państwu stabiliza- cji politycznej.
Potrafi przedstawić główne problemy życia politycznego II Rzeczypospolitej do roku 1926 oraz przyczyny braku stabilizacji politycznej w kraju. Umie dokonać kry- tycznej analizy tekstu Kon- stytucji marcowej, uwzględ- niającej zarówno jej mocne, jak i słabe strony (np. w for- mie analizy SWOT).
Dokonuje samodzielnej oceny funkcjo- nowania systemu parlamentarno-gabi- netowego w II Rzeczypospolitej w la- tach 1922–1926, z uwzględnieniem jego mocnych i słabych stron. Potrafi analizować źródła; wykorzystuje za- warte w nich informacje do opisania sy- tuacji wewnętrznej państwa.
14. Kryzys demokracji parlamentarnej w Pol- sce – przewrót majo- wy i rządy sanacji
Wie, że w maju 1926 roku miał miejsce prze- wrót wojskowy doko- nany przez oficerów skupionych wokół Jó- zefa Piłsudskiego. Zna pojęcia sanacji i Kon- stytucji kwietniowej oraz datę uchwalenia nowej ustawy zasadni- czej.
Zna zakres władzy, jaki Konstytucja kwietniowa po- wierzyła prezydentowi. Wy- jaśnia pojęcia: „sanacja”,
„rządy autorytarne”. Potrafi przeczytać ze zrozumieniem i omówić fragment Konsty- tucji kwietniowej.
Potrafi przedstawić okolicz- ności przewrotu majowego i wskazać jego główne przy- czyny. Umie wyjaśnić sys- tem rządów sanacyjnych.
Zna postaci Edwarda Rydza- Śmigłego i Ignacego Mo- ścickiego. Potrafi przedsta- wić postawę władz sanacyj- nych wobec opozycji.
Porównuje wybrane frag- menty Konstytucji marcowej i kwietniowej.
Charakteryzuje politykę we- wnętrzną rządów sanacyj- nych. Umie opisać główne nurty opozycji antysanacyj- nej. Potrafi dokonać krytycz- nej analizy Konstytucji kwietniowej, uwzględniają- cej zarówno jej mocne, jak i słabe strony (np. w formie analizy SWOT). Wykazuje kontrowersyjny charakter działalności Józefa Piłsud- skiego w latach 1926–1935.
W sposób analityczny i syntetyczny do- konuje charakterystyki sytuacji poli- tycznej państwa w latach 1926–1935;
wskazuje jej przyczyny i konsekwencje.
Wykorzystuje literaturę uzupełniającą i źródła.
15. Polityka zagraniczna
II RP Zna pojęcie paktu Rib-
bentrop–Mołotow, datę jego zawarcia i posta- nowienia dotyczące państwa polskiego.
Zna pojęcie Zaolzia i potrafi przedstawić politykę Rze- czypospolitej w okresie kry- zysu czechosłowackiego w 1938 roku. Zna postanowie- nia tajnego protokołu paktu Ribbentrop–Mołotow doty- czące Europy Środkowej (nie tylko Polski). Potrafi przeczytać ze zrozumieniem i wyjaśnić fragment tekstu tajnego protokołu.
Potrafi przedstawić stosunki polsko-francuskie oraz sto- sunki polsko-czechosłowac- kie w okresie dwudziestole- cia międzywojennego. Zna postać Józefa Becka. Potrafi przedstawić położenie mię- dzynarodowe Rzeczypospo- litej w przededniu wybuchu wojny.
Zna pojęcia: „pakt wschod- ni”, „Międzymorze”, „pakty o nieagresji z Niemcami i ZSRR”. Potrafi opisać poli- tykę Józefa Becka i dokonać jej oceny. Umie wyjaśnić przyczyny złych relacji mię- dzy państwem polskim a Niemcami, ZSRR i Litwą w okresie dwudziestolecia mię- dzywojennego. Potrafi wska- zać na mapie historycznej Europy z okresu dwudziesto- lecia międzywojennego pań- stwa będące sojusznikami Rzeczypospolitej (lub usto- sunkowane do niej pozytyw- nie) oraz państwa wrogie.
Przygotowuje argumenty do wykorzy- stania w debacie za i przeciw na temat konsekwencji polityki zagranicznej pro- wadzonej przez II RP.
16. Gospodarka i społe- czeństwo II Rzeczypo- spolitej w latach 30.
Wie, że ogólnoświato- wy kryzys gospodarczy lat 30. wywarł nega- tywny wpływ także na polską gospodarkę. Zna pojęcie COP. Ma świa- domość tego, że II
Zna główne przejawy wiel- kiego kryzysu gospodarcze- go na ziemiach polskich.
Wie, iż odsetek mniejszości narodowych w II Rzeczypo- spolitej przekraczał 30%, po- trafi wymienić największe
Potrafi opisać przebieg wiel- kiego kryzysu gospodarcze- go w Rzeczypospolitej oraz działania władz podejmowa- ne w celu walki z nim. Zna postać Eugeniusza Kwiat- kowskiego.
Potrafi wyjaśnić wpływ wielkiego kryzysu gospodar- czego na sytuację wewnętrz- ną w Rzeczypospolitej i jej położenie międzynarodowe oraz opisać politykę inwesty- cyjną państwa w latach 30.
Potrafi uzasadnić opinię, że państwo polskie bardzo dotkliwie odczuło wielki kryzys gospodarczy lat 30. – w tym celu analizuje diagramy i dane staty- styczne. Umie scharakteryzować działa- nia podejmowane przez władze w celu ograniczenia skutków kryzysu i oży-
Rzeczpospolita była państwem wielonaro- dowym.
mniejszości narodowe. Wy- jaśnia przyczyny podjęcia budowy COP.
Umie opisać położenie mniejszości narodowych w państwie polskim. Potrafi wskazać na mapie historycz- nej Gdynię i obszar COP.
Umie wskazać przyczyny pogorszenia relacji
między polską większością i mniejszościami narodowymi w latach 30. oraz konse- kwencje tego zjawiska.
Potrafi wskazać na mapie hi- storycznej województwa o najwyższym odsetku ludno- ści niepolskiej.
wienia gospodarczego oraz dokonać sa- modzielnej oceny tych działań.
17. Kultura, sztuka i na- uka okresu międzywo- jennego
Potrafi wymienić przedstawicieli kultury polskiej czasów II Rze- czypospolitej oraz ich dokonania.
Potrafi opisać rozwój litera- tury polskiej w czasach dwu- dziestolecia międzywojenne- go. Zna postaci najwybitniej- szych naukowców polskich tego okresu i wie, jakimi dziedzinami się zajmowali.
Umie wskazać na mapie hi- storycznej granice II Rzeczy- pospolitej i główne ośrodki miejskie.
Potrafi opisać rozwój litera- tury polskiej oraz nauki w czasach dwudziestolecia międzywojennego. Umie przedstawić rozwój kultury masowej w czasach II Rze- czypospolitej (film, teatr, sport).
Potrafi opisać rozwój litera- tury polskiej oraz nauki w czasach dwudziestolecia międzywojennego. Umie przedstawić rozwój kultury masowej w czasach II Rze- czypospolitej (film, teatr, sport). Zna przedstawicieli sztuk plastycznych w II Rze- czypospolitej oraz ich doko- nania.
Dostrzega zależności między kulturą i nauką a innymi dziedzinami życia spo- łeczno – politycznego. Swobodnie ope- ruje nazwami kierunków w sztuce i fi- lozofii, rozpoznaje dzieła plastyczne i architektoniczne, dokonując ich charak- terystyki oraz podając nazwiska ich twórców.
18. II Rzeczpospolita lek- cja powtórzeniowa 19. II Rzeczpospolita –
sprawdzian
20,21. Geneza II wojny świa-
towej Wie, że w latach 1936–
1939 toczyła się w Hisz- panii wojna domowa. Zna sojuszników obu walczą- cych stron. Wie, czym była oś Rzym–Berlin–To- kio. Zna najważniejsze postanowienia konferencji w Monachium.
Charakteryzuje okoliczności przyłączenia Austrii do Nie- miec i upadku Czechosłowa- cji. Posługuje się pojęciami:
Anschluss, konferencja w Monachium, Protektorat Czech i Moraw.
Zna okoliczności powstania
„osi”, przyłączenia Austrii do Niemiec i upadku Czechosło- wacji. Umie wskazać na mapie politycznej Europy okresu mię- dzywojennego Hiszpanię, Au- strię i Czechosłowację.
Charakteryzuje sytuację mię- dzynarodową przed wybuchem II wojny światowej, opisuje aneksje terytorialne państw osi.
Zna działalność Międzynaro- dówki Komunistycznej. Potrafi opracować drzewko decyzyjne na temat „Jaką decyzję powin- ny podjąć władze Czechosło- wacji wobec postanowień kon- ferencji w Monachium?”.
Samodzielnie charakteryzuje stanowiska polityczne w Euro- pie wobec systemów totalitar- nych oraz postawy społeczne wobec groźby wojny – odnosi się do źródeł i literatury uzupeł- niającej.
22. Wojna obronna Polski w 1939 roku
Zna datę rozpoczęcia II wojny światowej. Wymie-
Opisuje przebieg działań zbrojnych wojny obronnej
Dokonuje porównania sił zbroj- nych Polski i Niemiec oraz pla-
Przedstawia w sposób anali- tyczny sytuację państwa pol-
Dokonuje oceny walk obron- nych we wrześniu 1939 roku –
nia najważniejsze bitwy kampanii wrześniowej, umieszcza je w czasie.
Polski. Wskazuje na mapie miejsca najważniejszych bi- tew. Wymienia okoliczności wkroczenia wojsk radziec- kich na terytorium II RP.
nów wojskowe obu państw, wskazując na wynikające z tego skutki. Charakteryzuje walkę obronną Polaków.
skiego w przededniu wybuchu II wojny światowej, wskazując na jej konsekwencje. Samo- dzielnie dokonuje oceny sto- sunku państw zachodnich do wojny w Polsce. Analizuje do- stępne źródła.
odwołuje się do literatury uzu- pełniającej i źródeł. Potrafi wskazać pozytywne i negatyw- ne aspekty układów polsko- francuskiego i polsko-angiel- skiego.
23. Działania zbrojne w
latach 1939–1941 Zna chronologię najważ- niejszych walk w Europie, wskazuje na mapie kolej- ne etapy walk.
Charakteryzuje przyczyny i przebieg działań wojennych w Finlandii, Belgii, Holandii, Francji; opisuje bitwę o An- glię i o Atlantyk.
Dokonuje analizy porównaw- czej kampanii w Polsce i w Eu- ropie. Zna najważniejsze bitwy i potrafi je umieścić w czasie i przestrzeni.
Opisuje skutki pierwszego eta- pu działań zbrojnych dla Euro- py. Dokonuje ocen kompara- tywnych, wyciąga wnioski i potrafi wyrazić swoje zdanie.
Wykonuje dodatkową pracę (referat, prezentację) na temat charakteru walk w Europie w latach 1939–1945, w której w sposób krytyczny korzysta z li- teratury uzupełniającej, źródeł i statystyk.
24. Wojna niemiecko- radziecka w latach 1942–1944
Zna pojęcie planu Barba- rossa, przedstawia jego założenia.
Opisuje przebieg wojny nie- miecko radzieckiej, umiesz- cza jego etapy w czasie i przestrzeni.
Dostrzega konsekwencje prze- dłużającej się wojny nie- miecko-radzieckiej dla sytuacji w Europie. Charakteryzuje przebieg działań na froncie wschodnim.
Dokonuje porównania działań zbrojnych z lat 1939–1941 z niemiecką kampanią wschod- nią. Na podstawie posiadanej wiedzy ocenia znaczenie prze- łamania frontu wschodniego przez Rosjan.
Analizuje temat na podstawie literatury uzupełniającej i da- nych statystycznych; krytycznie odnosi się do źródeł.
25. Walki na terenach po-
zaeuropejskich Zna podstawową chrono- logię walk Afryce, na te- renie Dalekiego i Bliskie- go Wschodu.
Porównuje przebieg kampanii w Afryce z walkami w Euro- pie; zna przyczyny ataku na Pearl Harbor.
Opisuje przebieg działań zbroj- nych w Afryce oraz na Dale- kim i Bliskim Wschodzie..
Charakteryzuje przyczyny przełamania ofensywy japoń- skiej przez Amerykanów.
Opisuje skutki zrzucenia bomb atomowych na Hiroszimę i Na- gasaki, potrafi ocenić przebieg działań zbrojnych na omawia- nych terenach. Przedstawia sa- modzielną analizę działań zbrojnych w Afryce i na Dale- kim Wschodzie.
Charakteryzuje zagrożenia wy- nikające z posiadania bomby atomowej i konsekwencje jej użycia (dokonuje ocen kompa- ratywnych).
26. Zakończenie II wojny światowej
Umieszcza w czasie i przestrzeni utworzenie drugiego frontu w Euro- pie.
Zna najważniejsze etapy walk w Europie w latach 1943–
1945. Posługuje się najważ- niejszymi pojęciami.
Charakteryzuje walki na fron- cie wschodnim i na drugim froncie w latach 1943–1945.
Dostrzega konsekwencje kontr- ofensywy radzieckiej. Potrafi wskazać na mapie bitwy oma- wianego okresu.
Dokonuje porównania walk prowadzonych w Europie i na terenach pozaeuropejskich.
Wykorzystuje posiadaną wie- dzę do przedstawienia konse- kwencji wyzwalania poszcze- gólnych rejonów Europy przez wojska zachodnich aliantów i radzieckie. Krytycznie analizu- je dostępne źródła.
Przedstawia w sposób synte- tyczny etapy walk w Europie i na terenach pozaeuropejskich w trakcie II wojny światowej. Po- sługuje się literaturą uzupełnia- jącą.
27,28. Europa pod okupacją
niemiecką. Holokaust Definiuje pojęcie Holo- kaustu. Opisuje sytuację i położenie ludności ży- dowskiej, słowiańskiej i Cyganów w czasie II woj- ny światowej.
Wyjaśnia różnice pomiędzy obozami pracy i koncentra- cyjnym. Opisuje założenia polityki eksterminacyjnej Niemiec wobec mieszkańców Europy. Przedstawia losy jeń- ców wojennych w czasie II wojny światowej.
Charakteryzuje politykę ekster- minacyjną Niemiec wobec na- rodów Europy oraz politykę Ja- ponii na Dalekim Wschodzie.
Zna los ludności pochodzenia japońskiego w Stanach Zjedno- czonych.
Przedstawia na podstawie źró- deł opis życia w gettach, depor- tacje, zsyłki, medyczne ekspe- rymenty w obozach koncentra- cyjnych. Dokonuje ocen kom- paratywnych sytuacji w Euro- pie, Indochinach, Afryce, Sta- nach Zjednoczonych i Nowej Gwinei.
Omawia konsekwencje Holo- kaustu, procesy norymberskie i akty ludobójstwa, zarówno podczas II wojny światowej, jak i obecnie.
29. Kształtowanie się ko- alicji antyhitlerow- skiej. Konferencje Wielkiej Trójki
Wymienia cele Karty Atlantyckiej, a także miej- sce, czas trwania i naj- ważniejszych uczestni- ków konferencji Wielkiej Trójki.
Porównuje decyzje, które za- padły na konferencjach Wiel- kiej Trójki, i podaje sposoby ich realizacji. Zna czas i miej- sce powołania ONZ i jej naj- ważniejsze cele.
Podaje założenia ustawy Lend Lease, genezę powstania i sy- gnatariuszy Karty Atlantyckiej.
Uzasadnia decyzje Wielkiej Trójki wobec Niemiec i Polski.
Charakteryzuje cele ONZ.
Przedstawia rolę Polski w two- rzeniu ONZ.
Charakteryzuje przebieg konfe- rencji Wielkiej Trójki. Ocenia rolę Józefa Stalina w przebiegu konferencji. Dokonuje analizy dokumentów i postanowień konferencji w Teheranie, Jałcie i Poczdamie.
Przygotowuje mowę na procesy norymberskie na podstawie źró- deł i literatury pomocniczej.
Podaje przykłady realizacji za- dań ONZ. Dokonuje oceny i wartościowania postanowień Wielkiej Trójki wobec Polski I Niemiec, umie wskazać ich współczesne konsekwencje.
30 II wojna światowa - lekcja powtórzeniowa –
31,32. Ziemie polskie pod
dwiema okupacjami Orientuje się w po- szczególnych zagadnie- niach bloku tematycz- nego, zna podstawowe daty i kluczowe posta- cie.
Potrafi samodzielnie omówić tzw. sprawę polską podczas II wojny światowej oraz wskazać, (korzystając z pod- ręcznika) jej najistotniejsze etapy.
Potrafi powiązać losy pań- stwa i narodu polskiego w okresie II wojny światowej z sytuacją międzynarodową.
Potrafi wskazać związki po- między polityką zagraniczną RP a wybuchem wojny z Niemcami i agresją ZSRR w 1939 roku. Charakteryzuje sprawę polską w okresie II wojny światowej na podsta- wie informacji z literatury uzupełniającej oraz materia- łu źródłowego.
Opracowuje i wygłasza referat na oma- wiany temat, w którym przedstawia własne opinie poparte analizą źródeł oraz literatury przedmiotu.
33,34. Sprawa polska w cza-
sie II wojny światowej Wskazuje podział ziem polskich pod okupacją niemiecką i radziecką.
Przedstawia losy Pola- ków pod jedną z okupa- cji.
Charakteryzuje losy Pola- ków przesiedlonych, wysie- dlonych i wywożonych na przymusowe roboty do Rze- szy i do łagrów w ZSRR.
Opisuje losy oficerów pol- skich jako jeńców radziec-
Opisuje dzień powszedni w okupowanej Polsce, wskazu- je różnice pomiędzy okupa- cją niemiecką, na ziemiach wcielonych do Rzeszy, w GG i na ziemiach zajętych przez Związek Radziecki.
Dokonuje opisu życia ludno- ści cywilnej pod okupacją niemiecką na ziemiach pol- skich i w Europie Zachod- niej – umie przedstawić róż- nice i podobieństwa między nimi.
Wykonuje metodą projektu pracę o Lo- sach dzieci ze swojej rodziny w czasie II wojny światowej. Rozwija umiejęt- ność sekcjonowania materiałów, poszu- kiwania i analizowania źródeł.
kich.
35. Udział Polaków w walkach na frontach II wojny
Wykazuje się wiedzą na temat udziału pol- skich żołnierzy na fron- tach II wojny świato- wej – zna główne miej- sca walk polskich od- działów wojskowych.
Potrafi wskazać na różny charakter i udział walk pol- skich oddziałów wojsko- wych. Wymienia i lokalizuje miejsca walki: Narwik, To- bruk, Monte Cassino. Potrafi scharakteryzować rolę gen.
Stanisława Maczka i Włady- sława Andersa. Opisuje losy polskich żołnierzy na fron- tach zachodnich.
Dokonuje oceny i porówna- nia udziału polskich oddzia- łów wojskowych w walkach II wojny światowej. Rozróż- nia i lokalizuje miejsca walk, opisuje wkład Polaków w działania w Norwegii i Afry- ce, opisuje powstanie i losy Wojska Polskiego pod do- wództwem gen. Stanisława Maczka we Włoszech.
Wskazuje na udział polskich jednostek w Anglii i II fron- cie.
Na podstawie źródeł i bio- grafii charakteryzuje i ocenia udział polskich oddziałów wojskowych w walkach na różnych frontach II wojny światowej. Łączy w czasie i przestrzeni wydarzenia zwią- zane z udziałem polskich jednostek wojskowych na frontach II wojny, wskazuje na ważną rolę polskich od- działów wojskowych w kształtowaniu postaw patrio- tycznych.
Potrafi napisać rozprawkę porównującą i oceniającą udział polskich oddziałów wojskowych na frontach II wojny świa- towej. Selekcjonuje fakty, analizuje i ocenia, opiera się na literaturze pomoc- niczej, opracowaniach i biografistyce.
36. Polskie Państwo Pod- ziemne. Powstanie warszawskie
Zna podstawowe infor- macje dotyczące funk- cjonowania polskiego państwa podziemnego i genezy oraz przebiegu powstania warszaw- skiego. Zna i wymienia przywódców powsta- nia, wymienia jego skutki dla Warszawy i jej mieszkańców.
Omawia strukturę polityczną i wojskową polskiego pań- stwa podziemnego. Określa rolę Armii Krajowej. Zna przyczyny i przebieg po- wstania warszawskiego.
Dostrzega zmienność i dyna- mikę wydarzeń związane z funkcjonowaniem polskiego państwa podziemnego. Do- konuje oceny szans i zagro- żeń w związku z podjęciem decyzji o akcji „Burza” i wy- buchu powstania warszaw- skiego. Analizuje i ocenia postawę aliantów i Związku Radzieckiego wobec powsta- nia.
Ocenia i analizuje źródła do- tyczące funkcjonowania pol- skiego państwa podziemne- go, a także szanse i zagroże- nia związane z wybuchem powstania warszawskiego.
Zna i porównuje najważniej- sze oceny historiografów do- tyczące powstania warszaw- skiego, a także literaturę i opracowania dotyczące Ar- mii Krajowej i powstania.
Potrafi bronić swego stano- wiska, korzysta z różnych źródeł historycznych i doko- nuje ich weryfikacji.
Wspólnie z grupą potrafi przeprowadzić klasową debatę za i przeciw na temat szans i oceny powstania warszawskie- go. Zna literaturę i źródła oraz różne oceny i stanowiska dotyczące powsta- nia. Potrafi bronić swego zdania, opie- rając się na różnych źródłach.
37. Bilans II wojny świa-
towej Wymienia skutki II
wojny światowej, zna podstawowe daty i klu- czowe postacie.
Omawia skutki II wojny światowej; potrafi dokonać oceny strat poniesionych przez ludzkość.
Porządkuje i wyróżnia na- stępstwa polityczne, społecz- ne, gospodarcze i kulturowe II wojny światowej. Formu- łuje oceny i broni swego sta- nowiska, wykorzystuje różne źródła historyczne.
Potrafi za pomocą różnych źródeł wykonać mapę men- talną na temat: „Bilans II wojny światowej – skutki humanitarne, społeczne, po- lityczne, gospodarcze i poli- tyczne”.
Potrafi samodzielnie przygotować i wy- głosić mowę oskarżycielską wobec Ho- lokaustu, uzasadnia swoje stanowisko faktami zawartymi w materiale źródło- wym.
38. Polska w okresie II
wojny światowej - lek- cja powtórzeniowa 39. Polska w okresie II
wojny światowej - sprawdzian
40. Zimna wojna Orientuje się w poszczegól- nych zagadnieniach omawia- nego tematu, zna podstawo- we daty, kluczowe postacie i pojęcie zimnej wojny.
Potrafi omówić procesy i wydarzenia polityczne na świecie w okresie powojen- nego półwiecza; dokonuje własnej oceny tych wyda- rzeń, posługuje się pojęciem zimnej wojny.
Potrafi powiązać procesy za- chodzące na świecie, wie, czym jest wyścig zbrojeń.
Charakteryzuje dwubieguno- wy podział świata i zna jego genezę. Dostrzega rozwój technologii związany z zim- nowojennymi zmaganiami supermocarstw. Poprawnie posługuje się pojęciami zim- nej wojny i żelaznej kurtyny.
Samodzielnie definiuje poję- cie zimnej wojny, zna jej przejawy i potrafi podać przykłady. Omawia genezę zimnej wojny, wiążąc ja z wydarzeniami okresu II woj- ny. Posługuje się materiałem źródłowym, danymi liczbo- wymi i wykorzystuje uzy- skane w ten sposób informa- cje do budowania własnych wniosków.
Potrafi samodzielnie omówić (opisać) przebieg zimnej wojny, podać własny punkt widzenia na sprawy z nią związa- ne i uzasadnić swoje stanowisko za po- mocą faktów zawartych w materiale źródłowym i literaturze uzupełniającej.
41. Problem nie- miecki po II woj- nie światowej
Potrafi wskazać na mapie NRD i RFN oraz określić, do jakich stref wpływów nale- żały.
Omawia proces powstania dwóch państw niemieckich.
Posługuje się najważniejszy- mi datami i terminologią.
Dokonuje oceny funkcjono- wania dwóch państw nie- mieckich, przedstawia kon- sekwencje społeczne i go- spodarcze takiej sytuacji.
Samodzielnie opracowuje analizę SWOT. Swobodnie pracuje z dostępnymi źródła- mi, wskazuje cechy charak- terystyczne polityki prowa- dzonej przez mocarstwa wo- bec Niemiec w okresie po- wojennym.
Potrafi wskazać wpływ powstania dwóch państw niemieckich na politykę międzynarodową. Dostrzega związek między omawianymi wydarzeniami a zaostrzeniem się konfliktu zimnowojen- nego.
42. Stalinizacja Eu- ropy Środkowo- Wschodniej
Wie, które państwa znalazły się w strefie dominacji ZSRR; potrafi wskazać je na mapie. Umie podać przyczy- nę tego stanu.
Wskazuje najważniejsze eta- py przejmowania władzy przez komunistów w krajach Europy Środkowo-Wschod- niej. Potrafi wymienić na- zwiska przywódców państw Europy Środkowo-Wschod- niej.
Charakteryzuje unifikację państw bloku socjalistyczne- go pod względem politycz- nym i gospodarczym, wy- mienia najważniejsze kryzy- sy (np. na Węgrzech, w Cze- chosłowacji).
Charakteryzuje metody spra- wowania władzy, wskazuje przyczyny kryzysów poli- tycznych państw bloku i omawia ich przebieg.
Umie wskazać cechy państwa socjali- stycznego w zakresie polityki i ideolo- gii, a także wykazać jedność i rozbież- ność w ruchu komunistycznym na pod- stawie literatury uzupełniającej i źródeł.
43. Rozpad systemu kolonialnego
Zna pojęcie dekolonizacji, potrafi usytuować je w cza- sie.
Przedstawia etapy rozpadu systemów kolonialnych, wskazuje na mapie najważ- niejsze państwa powstałe w wyniku dekolonizacji.
Swobodnie posługuje się mapą, wskazując państwa powstałe w wyniku dekolo- nizacji. Opisuje metody wal- ki o niepodległość w Indiach
Charakteryzuje wyczerpują- co proces dekolonizacji, określając metody zdobywa- nia niepodległości na po- szczególnych kontynentach.
Dokonuje samodzielnej oceny proce- sów dekolonizacyjnych, popiera zajęte stanowisko odpowiednimi argumentami oraz literaturą uzupełniającą. Posługuje się danymi statystycznymi. Zna i do-
i północnej Afryce. Swobodnie posługuje się ter- minologią, zna najważniej- sze postaci związane z tema- tem.
strzega ciągłość procesów budowania XIX-wiecznych imperiów kolonialnych i ich losy w XX wieku.
44. Bliski Wschód po II wojnie światowej
Potrafi wskazać na mapie te- reny bliskowschodnie, wy- mienia najważniejsze proble- my tego rejonu.
Przedstawia przyczyny kon- fliktu bliskowschodniego, wskazuje jego etapy. Posłu- guje się mapą.
Dokonuje oceny sytuacji na Bliskim Wschodzie po II wojnie światowej. Wymienia najważniejsze postaci zwią- zane z tematem i charaktery- zuje ich działalność.
Wskazuje konsekwencje in- gerencji mocarstw w sytu- ację bliskowschodnią, doko- nuje jej samodzielnej oceny.
Omawia postanowienia roz- mów w Camp Davis. Anali- zuje dostępne źródła.
Dokonuje pełnej charakterystyki sytu- acji z odwołaniem do źródeł. Wskazuje konsekwencje społeczne, gospodarcze i polityczne omawianego problemu.
45. Daleki Wschód po II wojnie światowej
Wskazuje na mapie Daleki Wschód. Wymienia najważ- niejsze problemy wiążące się z tematem. Wie, kim był Mao Tse-tung.
Potrafi samodzielnie omówić procesy polityczne na Dale- kim Wschodzie. Posługuje się pojęciami rewolucji kul- turalnej i Wielkiego Skoku.
Potrafi powiązać przemiany polityczne na Dalekim Wschodzie ze skutkami II wojny światowej. Omawia genezę przejęcia władzy przez komunistów w Chi- nach.
Wskazuje związki pomiędzy przemianami po wojnie na Dalekim Wschodzie a sytu- acją geopolityczną (na pod- stawie literatury uzupełniają- cej oraz materiału źródłowe- go). Biegle posługuje się da- nymi liczbowymi i wykorzy- stuje je do budowania wła- snych wniosków.
Dokonuje samodzielnej analizy sytuacji Chin, Japonii oraz Indii na arenie mię- dzynarodowej, a także sytuacji we- wnętrznej tych państw (konsekwencje społeczne i gospodarcze). Posługuje się wiedzą z zakresu literatury uzupełniają- cej i źródeł.
46. Problemy i kon- flikty zimnowo- jenne
Wymienia najważniejsze konflikty zimnowojenne, umieszcza je na osi chrono- logicznej.
Opisuje przebieg wybranych konfliktów, wskazuje na ich przyczyny.
Dokonuje charakterystyki przyczyn, przebiegu i konse- kwencji omawianych kon- fliktów. Bez problemu wska- zuje na mapie omawiane te- rytoria. Wymienia najważ- niejsze postacie związane z tematem.
Uczeń samodzielnie konstru- uje metaplan dotyczący wy- branego konfliktu. Dokonuje oceny konfliktów, popiera zajęte stanowisko źródłami i literaturą uzupełniającą.
Przedstawia problem konfliktów zim- nowojennych w sposób syntetyczny – wskazuje na rolę mocarstw podczas omawianych konfliktów i odwołuje się do literatury uzupełniającej oraz źródeł.
47,48. ZSRR w latach 1945–1991
Wymienia najważniejsze problemy i sytuuje je w cza- sie.
Omawia etapy polityki we- wnętrznej i międzynarodo- wej ZSRR w latach 1945–
1991.
Dokonuje charakterystyki przemian zachodzących w ZSRR po śmierci Stalina.
Przedstawia sytuację spo- łeczną w ZSRR. Wskazuje przykłady ingerowania Związku Radzieckiego w po- litykę państw komunistycz- nych.
Charakteryzuje działalność przywódców ZSRR. Ocenia wpływ podejmowanych de- cyzji na gospodarkę ZSRR.
Wskazuje przejawy kultu jednostki w stosunku do ko- lejnych przywódców Związ- ku Radzieckiego.
Samodzielnie dokonuje pełnej charakte- rystyki sytuacji politycznej, gospodar- czej i społecznej ZSRR w oparciu o li- teraturę uzupełniającą i samodzielnie wyszukane źródła.
49. Rozpad bloku
komunistycznego Zna pojęcie jesieni narodów, wymienia w układzie chro- nologicznym kolejne wyda- rzenia tego okresu.
Omawia najważniejsze etapy
jesieni narodów. Omawia najważniejsze etapy jesieni narodów. Umie wska- zać znaczenie rozszerzenia NATO. Wie, jakie konflikty wybuchły w Europie po 1989 roku.
Przedstawia procesy, które doprowadziły do przemian w państwach bloku wschodnie- go. Wykazuje rolę polskiego społeczeństwa w procesach demokratyzacji w Europie.
Dokonuje syntetycznego i analityczne- go ujęcia globalnych procesów, które doprowadziły do upadku komunizmu.
Dostrzega przemiany zachodzące w społeczeństwach postkomunistycznych.
50. Proces integracji
europejskiej Wymienia najważniejsze eta- py procesu integracji euro- pejskiej, wymienia nazwiska
„ojców” zjednoczonej Euro- py.
Charakteryzuje proces inte- gracji europejskiego Zacho- du w porządku chronologicz- nym. Posługuje się podsta- wowymi pojęciami (np.
EWG, Euroatom).
Wie, kim byli „ojcowie” Eu- ropy; zna polityczne, militar- ne i gospodarcze etapy jed- noczenia Europy Zachodniej.
Wie, jakie zadania stoją przed UE. Zna instytucje Unii Europejskiej i wskazuje ich najważniejsze kompeten- cje.
Dokonuje oceny pozytywnych i nega- tywnych skutków zjednoczenia Europy.
Zna drogę Polski do członkostwa w UE – odwołuje się do literatury uzupełnia- jącej i źródeł.
51. Przemiany w Ko- ściele katolickim.
Sobór Watykań- ski II
Wie, które wyznania i ko- ścioły liczą najwięcej wy- znawców; wskazuje ich za- sięg.
Zna pozycję Kościoła kato- lickiego w okresie po II woj- nie światowej. Tłumaczy po- jęcie konkordatu.
Omawia problemy kościoła posoborowego. Zna nowe ruchy religijne i pojęcie eku- menizmu. Charakteryzuje działalność najważniejszych papieży po II wojnie świato- wej.
Przedstawia sytuację Ko- ścioła katolickiego i innych wyznań w Polsce i na świe- cie w XX wieku. Opisuje zmiany, jakie zaszły w Ko- ściele katolickim po II woj- nie światowej. Ocenia dzia- łalność Jana Pawła II jako głowy kościoła i autorytetu moralnego.
Przygotowuje spotkanie ekumeniczne;
dobiera źródła i potrafi dokonać ich analizy, podaje oceny komparatywne i przedstawia propozycje wprowadzenia zmian w celu zażegnania kryzysu we współczesnym życiu religijnym (na podstawie literatury uzupełniającej i źródeł).
52. Kultura i nauka w drugiej poło- wie XX wieku
Potrafi wymienić najważ- niejszych przedstawicieli na- uki i sztuki omawianego okresu.
Wymienia przedstawicieli nauki i sztuki oraz ich doko- nania. Zna kierunki w sztuce tego okresu.
Charakteryzuje poszczególne kierunki w sztuce i podaje ich przedstawicieli. Zna naj- ważniejsze dokonania na polu nauki.
Charakteryzuje przemiany zachodzące w technice i po- daje ich konsekwencje. Wy- ciąga samodzielne wnioski i dokonuje oceny na podsta- wie dostępnych źródeł.
Dostrzega zależności między kulturą i nauką a innymi dziedzinami życia spo- łeczno – politycznego. Swobodnie ope- ruje nazwami kierunków w sztuce i fi- lozofii.
53. Świat po II woj- nie światowej - lekcja powtórze- niowa
54. Świat w okresie powojennym - sprawdzian
według punktacji
55. Siły polityczne w Wymienia w układzie chro- Omawia konsekwencje II Charakteryzuje procesy go- Charakteryzuje układ poli- Przygotowuje referat wyjaśniający me-
Polsce w latach
1944–1956 nologicznym kolejne etapy przejmowania władzy przez komunistów w Polsce.
wojny dla Polski, wskazuje na mapie zmiany terytorial- ne, jakie zaszły na skutek de- cyzji w Jałcie i Poczdamie.
Wymienia przejawy ograni- czania suwerenności Polski.
spodarcze towarzyszące od- budowie kraju ze zniszczeń wojennych.
tyczny i jego ewolucję w roku 1945 oraz po roku 1947.
chanizmy walki politycznej wewnątrz PZPR.
56. System stalinow-
ski w Polsce Wymienia w układzie chro- nologicznym etapy wprowa- dzania systemu stalinowskie- go i procesu destalinizacji.
Omawia okoliczności wpro- wadzania stalinizmu w Pol- sce, jego metody oraz konse- kwencje społeczne.
Wie, na czym polegało umacnianie systemu stali- nowskiego w Polsce; charak- teryzuje przejawy destalini- zacji.
Wskazuje cechy systemu sta- linowskiego w Polsce. Oma- wia przejawy destalinizacji – porównuje je z podobnymi procesami w innych krajach bloku wschodniego.
Na podstawie własnego pomysłu, z za- chowaniem przejrzystej narracji i odno- sząc się do właściwej literatury histo- rycznej, przedstawia procesy staliniza- cji i destalinizacji. Wyjaśnia złożoność tych procesów na tle wydarzeń poli- tycznych, gospodarczych i społecznych, z uwzględnieniem uwarunkowań ze- wnętrznych, determinujących położenie Polski w Europie i na świecie.
57. Gospodarka i społeczeństwo PRL-u w latach 1945–1956
Zna plany gospodarcze (sze- ścio- i pięcioletni), wymienia główne budowy PRL w tzw.
dekadach Gomułki i Gierka oraz najważniejsze problemy gospodarcze Polski w deka- dzie lat 80.
W układzie chronologicz- nym omawia plany gospo- darcze (sześcio- i pięciolet- ni), wymienia przedsięwzię- cia gospodarcze w tzw. de- kadach Gomułki i Gierka oraz najważniejsze problemy gospodarcze Polski w deka- dzie lat 80.
Charakteryzuje plany gospo- darcze (sześcio- i pięciolet- ni): ich założenia i osiągnię- cia. Wymienia przyczyny gospodarcze, polityczne i społeczne, które sprawiły, że rozpoczęto wielkie budowy PRL-u w tzw. dekadach Go- mułki i Gierka. Omawia naj- ważniejsze problemy gospo- darcze Polski w dekadzie lat 80.
Charakteryzuje plany gospo- darcze (sześcio- i pięciolet- ni): ich założenia i osiągnię- cia. Zna i wyjaśnia przyczy- ny gospodarcze, polityczne i społeczne, które sprawiły, że rozpoczęto wielkie budowy PRL-u w tzw. dekadach Go- mułki i Gierka. Omawia naj- ważniejsze problemy gospo- darcze Polski w dekadzie lat 80., z uwzględnieniem uwa- runkowań geopolitycznych.
Na podstawie własnego pomysłu, z za- chowaniem przejrzystej narracji i odno- sząc się do właściwej literatury histo- rycznej, przedstawia procesy gospodar- cze w czasach peerelowskich, wyjaśnia ich złożoność na tle wydarzeń politycz- nych i społecznych, z uwzględnieniem uwarunkowań geopolitycznych.
58,59. Kryzysy ideolo- giczne, politycz- ne i społeczne w powojennej Pol- sce
Wymienia w kolejności chronologicznej najważniej- sze protesty społeczne w Polsce po 1945 roku.
Omawia podstawową fakto- grafię związaną z wystąpie- niami społecznymi w Polsce.
Omawia genezę i przebieg wystąpień społecznych w Polsce.
Krytycznie ocenia obiektyw- ność analizowanych źródeł.
Charakteryzuje genezę, prze- bieg i konsekwencje wystą- pień społecznych w Polsce.
Charakteryzuje postawy polskiego spo- łeczeństwa wobec nowej rzeczywisto- ści, omawia działania opozycji i sposo- by jej zwalczania przez nowe władze.
Przygotowuje projekt audycji Radia
„Wolna Europa” na temat sytuacji w Polsce.
60. Relacje państwo – Kościół w okresie PRL-u
Wymienia podstawowe fakty i daty związane z problema- tyką tematu.
Zna cele i metody polityki władz wobec Kościoła, cha- rakteryzuje postawę ducho-
Wyjaśnia założenia polityki państwa i ich realizację wo- bec Kościoła, a także stosu-
Tłumaczy znaczenie Kościo- ła i duchowieństwa dla spo- łeczeństwa polskiego. Doko-
Potrafi wykazać kontrowersje wokół obchodów millenium państwa polskie- go, odwołując się do literatury uzupeł-
wieństwa. nek duchowieństwa do niej.
Ocenia znaczenie wyboru Karola Wojtyły na papieża.
Wymienia przykłady repre- sjonowania duchowieństwa.
nuje samodzielnej oceny działań władz państwowych wobec Kościoła katolickie- go.
niającej i źródeł.
61. Początki rozkła- du systemu ko- munistycznego w Polsce
Wymienia wystąpienia spo- łeczne w Polsce w latach 1980–1981.
Wyjaśnia znaczenie sformu- łowania „polska droga do demokracji”; omawia w układzie chronologicznym wydarzenia z lat 1980–1981.
Omawia politykę władz w początkach lat 80., charakte- ryzuje postawy i warunki ży- cia społeczeństwa, wskazuje na przyczyny wystąpień z lat 1980–1981.
Charakteryzuje sytuację po- lityczną i społeczno-ekono- miczną w Polsce w latach 70. i jej konsekwencje. Po- równuje wystąpienia pol- skiego społeczeństwa w la- tach 1956–1981.
Na podstawie literatury uzupełniającej wskazuje geopolityczne podłoże wyda- rzeń z lat 1980–1981 w Polsce. Doko- nuje samodzielnych ocen.
62. Stan wojenny w
Polsce Zna pojęcie stanu wojennego w Polsce, wskazuje daty dzienne wydarzeń określa- nych tym terminem.
Wyjaśnia pojęcie stanu wo- jennego w Polsce, wiąże z nim właściwe pojęcia i po- staci.
Omawia przyczyny, przebieg oraz skutki społeczne, go- spodarcze i polityczne wpro- wadzenia w Polsce stanu wojennego.
Charakteryzuje sytuację po- lityczną i społeczno-gospo- darczą państwa polskiego, w której doszło do wprowadze- nia stanu wojennego – uwzględnia uwarunkowania zewnętrzne determinujące ówczesne znaczenie Polski w Europie i na świecie.
Na podstawie własnego pomysłu, z za- chowaniem przejrzystej narracji i odno- sząc się do właściwej literatury histo- rycznej, przedstawia okoliczności, prze- bieg i skutki wprowadzenia stanu wo- jennego w Polsce. Wyjaśnia złożoność tego wydarzenia na tle sytuacji poli- tycznej, gospodarczej i społecznej pań- stwa polskiego, z uwzględnieniem uwa- runkowań zewnętrznych determinują- cych ówczesne znaczenie Polski w Eu- ropie i na świecie.
63. Stan wojenny w Polsce – analiza materiałów źró- dłowych
64. Okrągły Stół Wie, czym były obrady Okrągłego Stołu w Polsce;
wskazuje daty dzienne wy- darzeń określanych tym ter- minem.
Wie, czym były obrady Okrągłego Stołu; wiąże z nim właściwe pojęcia i po- staci.
Charakteryzuje i wyjaśnia przyczyny, przebieg oraz skutki społeczne, gospodar- cze i polityczne obrad Okrą- głego Stołu.
Dokonuje oceny decyzji władz i opozycji o podjęciu rozmów przy Okrągłym Sto- le.
Na podstawie własnego pomysłu, odno- sząc się do właściwej literatury histo- rycznej, przedstawia przebieg porozu- mień, jakie w okresie od lutego do kwietnia 1989 roku zostały zawarte po- między ówczesnymi władzami państwa polskiego a opozycją i Kościołem. Wy- jaśnia złożoność tego procesu na tle wydarzeń politycznych, gospodarczych i społecznych, z uwzględnieniem uwa- runkowań zewnętrznych, determinują-
cych położenie Polski w Europie i na świecie.
65,66. III Rzeczpospoli-
ta Wymienia podstawowe fakty
i daty związane z początkiem III RP.
Wymienia i częściowo oma- wia podstawowe fakty zwią- zane z początkiem III RP.
Charakteryzuje przyczyny, przebieg oraz skutki społecz- ne, gospodarcze i polityczne transformacji ustrojowej w Polsce w latach 90. XX wie- ku.
Charakteryzuje i ocenia przyczyny, przebieg oraz skutki społeczne, gospodar- cze i polityczne transforma- cji ustrojowej w Polsce w la- tach 90. XX wieku, z uwzględnieniem uwarunko- wań zewnętrznych, determi- nujących położenie Polski w Europie i na świecie.
Na podstawie własnego pomysłu, z za- chowaniem przejrzystej narracji i odno- sząc się do właściwej literatury histo- rycznej, przedstawia proces „refolucji”
(jak nazwał przemiany ustrojowe w Polsce przełomu lat 80. i 90. T. A.
Asch). Wyjaśnia złożoność tego proce- su na tle wydarzeń politycznych, gospo- darczych i społecznych, z uwzględnie- niem uwarunkowań zewnętrznych, de- terminujących położenie Polski w Euro- pie i na świecie.
67. Polska w latach 1945–2010 – po- wtórzenie wiado- mości.
68. Cichociemny por. Jarosław Da- niel Poliszuk – analiza materia- łów źródłowych.
Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności z historii w klasie pierwszej LO:
1. Na lekcjach historii kontrola i ocena pracy ucznia zmierza do uzyskania informacji przez nauczyciela w następujących kryteriach:
co uczeń osiągnął;
co zrobił dobrze;
ile potrafi.
2. Przedmiotem oceny ucznia są:
suma posiadanych wiadomości i umiejętności oraz gotowość do ich zaprezentowania;
różne przejawy aktywności intelektualnej, w tym rozumienie tekstów i instrukcji, uczestniczeniew dyskusjach, praca indywidualna i w zespole, sprawne wykonywanie ćwiczeń praktycznych i innych powierzonych zadań;
umiejętność gromadzenia informacji z różnych źródeł;
umiejętności komunikacyjne (w mowie i w piśmie), w tym wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych.
3. Umiejętności i wiedza uczniów sprawdzane są za pomocą następujących metod:
wypowiedź ustna na lekcjach bieżących i powtórzeniowych, przy czym na lekcjach bieżących uczeń odpowiada najwyżej z trzech ostatnich lekcji, a na lekcjach powtórze - niowych uczeń odpowiada z całego materiału objętego powtórzeniem;
kartkówka jest to samodzielna praca ucznia na lekcji obejmująca wiadomości z co najwyżej trzech ostatnich lekcji;
praca klasowa obejmuje wiadomości i umiejętności dotyczące większej partii materiału (działu), ma na celu sprawdzić znajomość treści programowych, trwa 45 minut;
sprawdzian obejmuje zakres materiału z I lub II półrocza lub sprawdza pewne wiadomości i umiejętności w ciągu półrocza;
test sprawdza wiedzę i umiejętności;
praca domowa obejmuje materiał z ostatniej lekcji, a także może obejmować swym zakresem np. (portfolio, wypracowanie, plakaty, plansze, makiety, prezentacje multi- medialne, filmy, mapy, foldery, ulotki, broszury itp.) oraz przygotowywanie projektów;
aktywny udział w zajęciach, w tym również pozalekcyjnych (olimpiady, konkursy, sesje popularno-naukowe, debaty, projekty itp.);
4. Na każdą lekcję uczeń ma obowiązek nosić zeszyt przedmiotowy, podręcznik oraz inne pomoce wymagane przez nauczyciela.
5. W ciągu jednego półrocza uczeń powinien otrzymać z odpowiedzi przynajmniej jedną ocenę.
6. W ciągu jednego półrocza mogą się odbyć najwyżej trzy kartkówki oraz dwie prace klasowe przy dwóch godzinach tygodniowo.
7. Możliwe jest poprawianie ocen niedostatecznych z kartkówek i prac klasowych. Uczeń ma prawo zgłosić chęć poprawiania oceny na pierwszej lekcji po kartkówce lub pracy klasowej. Poprawa może mieć charakter ustny lub pisemny.
8. Uczeń nieobecny na pracy klasowej lub sprawdzianie z przyczyn nieusprawiedliwionych będzie odpowiadał ustnie lub pisemnie na pierwszej lekcji, na którą przyjdzie.
9. Uczeń, który był nieobecny w szkole przez dłuższy okres czasu, np. z powodu choroby i nie pisał pracy klasowej, będzie odpowiadał ustnie lub pisemnie w terminie uzgodnio- nym z nauczycielem, nie dłuższym jednak niż jeden tydzień.
10. Na lekcji nauczyciel ocenia aktywność uczniów. Ocena może być wyrażona stopniem lub „+”, przy czym dwa „+” to stopień dopuszczający, trzy „+” to stopień dostateczny, cztery „+” – to stopień dobry, pięć „+” to stopień bardzo dobry a sześć „+’ to stopień celujący.
11. Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu jednego półrocza być nieprzygotowany do lekcji przy dwóch godzinach tygodniowo. Fakt ten powinien zgłosić nauczycielowi przed rozpo - częciem lekcji.
12. Jeżeli na lekcji uczniowie pracują w grupach, to oceniany jest wtedy indywidualny wkład pracy każdego ucznia.
13. Przynajmniej raz w ciągu roku szkolnego nauczyciel sprawdza zeszyt przedmiotowy ucznia.
14. Prace pisemne oceniane są następująco – dotyczy to kartkówek, prac klasowych i sprawdzianów.
0 – 40 % uzyskanych punktów – stopień niedostateczny 41 – 49 % uzyskanych punktów – stopień dopuszczający 50 –70 % uzyskanych punktów – stopień dostateczny 71 – 88 % uzyskanych punktów – stopień dobry 89 – 99 % uzyskanych punktów – stopień bardzo dobry 100% uzyskanych punktów – stopień celujący
Każdy uczeń po przedstawieniu przez nauczyciela propozycji oceny na pierwsze czy drugie półrocze, może zgłosić chęć jej poprawy na ocenę wyższą. Nauczyciel uzgodni z uczniem zakres materiału oraz sposób jego zaliczenia.
