1 KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności)
MATEMATYKA I INFORMATYKA (nauczycielska)
(nazwa specjalności)
Nazwa
Dydaktyka matematyki 1Nazwa w j. ang.
Didactics of Mathematics 1Kod Punktacja ECTS*
4Koordynator
dr Bożena RożekZespół dydaktyczny Katedra Dydaktyki i Podstaw
Matematyki
Opis kursu (cele kształcenia)
Celem kształcenia w ramach danego przedmiotu jest:
- przyswojenie przez studentów podstawowego zasobu wiadomości w zakresie dydaktyki matematyki, jako dziedziny badań teoretycznych nad uczeniem się i nauczaniem matematyki,
- zdobycie przez studentów niezbędnych umiejętności do nauczania matematyki (do realizacji dydaktycznych zadań szkoły w zakresie matematyki) w klasach IV-VI szkoły podstawowej,
- kształtowanie u studentów postaw sprzyjających pogłębianiu swojej wiedzy (doskonaleniu warsztatu pracy nauczyciela).
Efekty kształcenia
Wiedza Efekt kształcenia dla kursu
Odniesienie do efektów dla specjalności (określonych w karcie programu studiów dla
modułu
specjalnościowego)
2
W01 Zna podstawę programową nauczania matematyki w szkole podstawowej oraz przykłady programów i planów nauczania.
W02 Rozumie specyfikę matematyki jako przedmiotu nauczania. Zna cele matematycznego kształcenia. Wie jak kształtują się pojęcia matematyczne w szkole podstawowej.
Zna różne koncepcje matematycznego kształcenia.
W03 Wie na czym polega problemowe nauczanie matematyki.
Wie jaka jest rola zadań matematycznych w procesie matematycznego kształcenia.
W04 Zna specyfikę funkcjonowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Wie jak indywidualizować nauczanie.
Rozumie rolę błędu w procesie nauczania i uczenia się matematyki.
W05 Zna przykłady dydaktycznych ujęć matematycznych zagadnień dotyczących liczb i działań na liczbach oraz figur geometrycznych na płaszczyźnie.
D_W04
D_W01, D_W02, D_W03
D_W02, D_W04
D_W02, D_W04,
D_W01, D_W02, D_W04
Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu
Odniesienie do efektów dla specjalności (określonych w karcie programu studiów dla
modułu specjalnościowego)
U01 Potrafi elementaryzować wiedzę merytoryczną związaną ze zbiorami liczbowymi i działaniami na liczbach oraz z podstawowymi figurami geometrycznymi na płaszczyźnie odpowiednio do poziomu rozwoju ucznia szkoły podstawowej U02 Potrafi rozwiązywać zadania i problemy matematyczne tak, jak może to robić uczeń szkoły podstawowej. Potrafi wskazywać praktyczne zastosowania matematyki.
U03 Posługuje się matematycznie poprawnym językiem dostosowanym do uczniów danego poziomu nauczania U04 Potrafi zaplanować zabiegi dydaktyczne odpowiednio do potrzeb i możliwości uczniów (do pracy z uczniem mającym trudności i uczniem zdolnym) Potrafi odpowiednio reagować na uczniowskie błędy.
U05 Umie pod kątem dydaktycznym odczytać koncepcje dydaktyczne ujęte w programach i podręcznikach do nauczania matematyki w szkole podstawowej.
U06 Potrafi kształtować umiejętności prowadzenia przez uczniów rozumowań matematycznych odpowiednich dla danego poziomu edukacyjnego
D_U01, D_U02
D_U01, D_U02, D_U03
D_U01, D_U02
D_U01, D_U02, D_U04
D_U01, D_U02, D_U03
D_U01, D_U02
3 Kompetencje
społeczne Efekt kształcenia dla kursu
Odniesienie do efektów dla specjalności (określonych w karcie programu studiów dla
modułu specjalnościowego)
K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę jejuzupełniania, potrafi formułować pytania służące pogłębieniu swojej wiedzy.
K02 Rozumie konieczność systematycznej pracy, odznacza się wytrwałością w realizacji projektów, potrafi pracować
zespołowo.
K03 Posiada umiejętność wykorzystywania błędów
uczniowskich i własnych do doskonalenia procesu nauczania matematyki, potrafi poszukiwać rozwiązań sytuacji
problemowych o charakterze dydaktycznym
D_K01
D_K02
D_K03
Organizacja
Forma zajęć Wykład (W)
Ćwiczenia w grupach
A K L S P E
Liczba godzin
1530
4 Opis metod prowadzenia zajęć
Wykład z wykorzystaniem prezentacji komputerowych, prowadzony konwersatoryjnie, z aktywnym udziałem studentów.
Na ćwiczeniach aktywizujące metody nauczania, w tym dyskusja, praca w grupach, omawianie prac pisemnych studentów, analiza podręczników do matematyki oraz scenariuszy lekcji, symulacje fragmentów szkolnych lekcji matematyki.
Formy sprawdzania efektów kształcenia
E – learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne
W01 X X
W02 X
W03 X
W04 X
W05 X
U01 X X
U02 X X X X
U03 X
U04 X X X X
U05 X X X
U06 X
K01 X
K02 X
K03 X
Kryteria oceny Ocena końcowa uwzględnia zarówno udział studenta w pracy na zajęciach (dyskusje, rozwiązywanie zadań) jak i ocenę prac pisemnych (np. kolokwia) oraz przygotowanie projektu (np. konspektu lekcji).
Uwagi
Treści merytoryczne (wykaz tematów)
1. Podstawa programowa a plany i programy nauczania.
2. Dydaktyka matematyki jako dziedzina badań teoretycznych nad uczeniem się i nauczaniem matematyki.
3. Kształtowanie pojęć matematycznych. Definiowanie pojęć. Trudności i błędy w tworzeniu i stosowaniu definicji.
4. Konstruktywistyczne i niekonstruktywistyczne koncepcje nauczania matematyki – przykłady.
5. Operatywny charakter matematyki i jej czynnościowe nauczanie.
6. Problemowe nauczanie matematyki.
7. Zadania matematyczne i ich rola w nauczaniu matematyki. Klasyfikacja zadań.
8. Etapy pracy z zadaniem matematycznym na lekcjach matematyki. Strategie heurystyczne.
9. Język matematyki szkolnej.
5
10. Cele nauczania matematyki i ich operacjonalizacja. Taksonomia celów.
11. Zagadnienia motywacji i aktywizacji na lekcjach matematyki. Aktywizujące metody nauczania.
12. Błąd w nauczaniu i uczeniu się matematyki.
13. Szczegółowe propozycje dydaktyczne łączące elementy teorii z praktyką nauczania, w tym: nauka o zbiorach liczbowych, działaniach na liczbach, rachunek pisemny i pamięciowy, zastosowanie obliczeń do zadań z kontekstem realnym, zagadnienia dotyczące figur geometrycznych na płaszczyźnie i ich własności.
Wykaz literatury podstawowej Literatura:
Z. Krygowska, Zarys dydaktyki matematyki, tomy 1,2,3, WSiP Warszawa 1977 (wybrane rozdziały) G. Polya, Jak to rozwiązać?, PWN Warszawa 1993; WN PWN 2009.
H. Siwek, Dydaktyka matematyki: teoria i zastosowania w matematyce szkolnej, Biblioteczka Nauczyciela Matematyki, WSiP, Warszawa 2005.
S. Turnau, Wykłady o nauczaniu matematyki, PWN, Warszawa 1990.
Wykaz literatury uzupełniającej
Wybrane artykuły z czasopism dla nauczycieli:
- Matematyka, czasopismo dla nauczycieli, WSiP, Wrocław.
- Matematyka w szkole, czasopismo nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjum, GWO, Gdańsk.
- Nauczyciele i Matematyka [NiM], Stowarzyszenie Nauczycieli Matematyki, Bielsko-Biała.
- Oświata i Wychowanie (lata 1983-1987).
Materiały do studiowania dydaktyki matematyki:
- tom I, Prace prof. Anny Zofii Krygowskiej Płock 2000,
- tom II, Prace prof. dr hab. Bogdana J. Noweckiego. Materiały do studiowania matematyki, Płock 2001, - tom III, Prace dr Macieja Klakli, Płock 2002.
- tom IV, Prace prof. dr hab. Jana Koniora, Płock 2002.
Wybrane, z aktualnie obowiązujących, serie podręczników do matematyki dla klas IV – VI, szkoły podstawowej.
Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta)
Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi
Wykład 15
Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 45 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym
15
Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi
Lektura w ramach przygotowania do zajęć 20 Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się
z niezbędną literaturą przedmiotu
Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat
(praca w grupie) 10
Przygotowanie do egzaminu
Ogółem bilans czasu pracy 105
Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 4