Informacja statystyczna o sytuacji gospodarczej województwa krakowskiego za maj 1995

XXII ^{fir,7Er ?ZPi.AHVY}

fateu Mi/$

WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE O

INFORMACJA STATYSTYCZNA

0 SYTUACJI GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA KRAKOWSKIEGO

OPRACOWANO 21-06-1995

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

PRZEWODNICZĄCY mgr Andrzej Binda

CZŁONKOWIE inż. Bolesław Grygiel Bronisława Lichoń mgr Danuta Mika mgr Anna Pawlik mgr Zofia Pawlikowska mgr Bogumiła Skowronek mgr Anna Talarek

GRAFIKA I SKŁAD KOMPUTEROWY Ewa Kopacka

Janusz Mika

PRZY PUBLIKOWANIU DANYCH WUS PROSIMY O PODANIE ŹRÓDŁA

ZNAKI UMOWNE

Kreska (-) - zjawisko nie występuje.

Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5.

Kropka (•) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych.

Znak (x) - wypełnienie pozycji, ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe.

"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy.

Uwaga. Niektóre dane liczbowe mają charakter tymczasowy i mogą ulec zmianom w późniejszych opracowaniach.

Liczby względne (wskaźniki) wyliczono na podstwie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tablicach.

WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE

Ogólna charakterystyka sytuacji społeczno-gospodarczej w województwie krakowskim w maju 1995 r.

W maju br. w przedsiębiorstwach przemysłowych o liczbie pracujących powyżej 5 osób pro­

dukcja zwiększyła się o 39,8% ( w cenach bieżących ) w porównaniu z majem 1994 r. i wzrosła 0 10,0% w stosunku do kwietnia br Wartość produkcji sprzedanej w cenach stałych w maju 1995 r.

była wyższa od ubiegłorocznej o 2,4%. Największy wzrost sprzedaży produkcji (w cenach bieżących ) w porównaniu do kwietnia br. wykazały działy: produkcja pojazdów mechanicznych, przyczep 1 naczep (o 61,5%), produkcja tkanin (o 25,8%) oraz produkcja metalowych wyrobów gotowych z wy­

jątkiem maszyn i urządzeń (o 24,9%).

Przedsiębiorstwa budowlane w maju br. osiągnęły przychód ze sprzedaży wyrobów i usług w wysokości 112,4 min zł (ceny bieżące), co oznacza wzrost o 10,5% w stosunku do kwietnia 1995 r.

i wzrost o 26,8% w porównaniu z majem 1994 r. Wartość produkcji budowlano-montażowej w maju br. stanowiła 65,3% ogółu przychodów w budownictwie.

W maju br. oddano do użytku 135 mieszkań, z czego 92,6% (125 mieszkań ) przypada na budo­

wnictwo indywidualne, a 7,4% ( 10 mieszkań ) na budownictwo spółdzielcze.W okresie pięciu miesię­

cy br.oddano do użytku 583 mieszkania, tj. o 53,1% mniej niż w analogicznym okresie ub. r.

Taborem jednostek transportowych sektorów publicznego i prywatnego przewieziono w maju br.

422,2 tys.ton ładunków, tj. o 0,4% mniej niż w kwietniu br., ale o 30,6% więcej niż przed rokiem.

Przewozy pasażerów były wyższe o 3,1% w stosunku do kwietnia br., ale o 5,9% niższe w porównaniu do maja ubiegłego roku.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w maju br. 198,7 tys. osób i było niż­

sze o 0,8% niż w kwietniu br.,a w stosunku do maja 1994 r. wzrosło o 3,5%. W przedsiębiorstwach prywatnych pracowało 56,6% ogółu zatrudnionych.

W maju br. zarejestrowano 3141 bezrobotnych, tj. o 10,4% więcej niż w kwietniu br. Wśród nowo zarejestrowanych 47,1% stanowiły osoby ujęte w ewidencji po raz pierwszy. W maju br. z listy bezro­

botnych skreślono 4433 osoby, z tego 1791 osób podjęło pracę. Ogółem na koniec maja br. w wojewó­

dztwie było 41,3 tys. bezrobotnych, w tym 23,3 tys.kobiet.Na jedną ofertę pracy przypadało w woje­

wództwie 11 osób zarejestrowanych jako bezrobotni.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w maju br. ukształtowało się na poziomie 707,06 zł i stanowiło 96,9% przeciętnego ogólnopolskiego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw. Wynagrodzenie netto wyniosło 575,71 zł i było niższe o 7,6% niż w kwietniu br. i o 35,1% wyższe niż przed rokiem.

W maju br. Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie odnotowała łącznie 2725 przestępstw, co w stosunku do analogicznego okresu ub. r. oznacza wzrost o 22,7%. Wśród ogółu przestępstw dominu­

ją przestępstwa o charakterze kryminalnym ( 88,3%). W maju br. wydarzyło się 249 wypadków dro­

gowych z ofiarami w ludziach, co w porównaniu z takim samym okresem sprzed roku oznacza spadek o 2,0% (o 5 wypadków). Liczba ofiar wypadków była niższa o 2,1%, a na miejscu wypadku zginęło 4 osoby (w ubiegłym roku 5 osób).

Liczba urodzeń żywych (wg miejsca urodzenia) w województwie w maju br. wyniosła 1272 osoby.

Liczba zgonów w województwie (wg miejsca zgonu) w maju br. wyniosła 1218 osób.

CHARAKTERYSTYKA GOSPODARSTW DOMOWYCH W MAKROREGIONIE

POŁUDNIOWO-WSCHODNIM W 1994 R.

W 1994 r.w makroregionie południowo-wschodnim badaniem budżetów gospodarstw domowych objęto 4657 gospodarstw. Spośród 6 grup społeczno-ekonomicznych ludności wyodrębnionej w badaniach budżetów największy udział stanowią gospodarstwa pracowników (36,0%) i gospodarstwa emerytów i rencistów (35,0%).

Przeciętną liczbę osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego z podziałem na źródła dochodów tych osób ilustruje poniższa tabela:

Gospodarstwa domowe WYSZCZEGÓLNIENIE pracowni­

ków

pracowni­

ków użyt­

kujących gospodars­

twa rolne

rolników

pracują­

cych na własny

rachunek

emerytów i rencistów

utrzymują­

cych się z nieza- robkowych

źródeł Liczba zbadanych

budżetów 1677 648 375 199 1628 130

Przeciętna liczba osób w gospodarstwie

domowym 3,76 5,14 4,17 4,34 2,43 3,58

pracujących najemnie 1,55 1,38 0,02 0,30 0,14 0,25

pracujących

na rachunek własny 0,01 0,01 1,18 0,01 ^-

pracujących w użytkowanym

gospodarstwie rolnym 0,87 1,89 0,11 0,11 0,06

pobierających świadczenia

społeczne 0,48 1,00 0,82 0,50 1,64 1,08

emerytury lub renty 0,32 0,83 0,70 0,34 1,54 0,12

inne niż emerytura

i renta 0,16 0,17 0,12 0,17 0,10 0,95

w tym:

zasiłek

dla bezrobotnych 0,12 0,11 0,10 0,12 0,07 0,68

Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach pracowników wynoszą 2056,7 tys. zł, a w gos­

podarstwach emerytów i rencistów 2219,5 tys. zł. Największy udział w wydatkach gospodarstw domowych sta­

nowią wydatki na żywność. W gospodarstwach pracowników przeciętne miesięczne wydatki na żywność wyno­

szą 787,6 tys. zł (co stanowi 38,3% wydatków ogółem), a w gospodarstwach emerytów i rencistów 953,7 tys. zł (43,0% wydatków ogółem).

Uwaga: Wszystkie wartości w zł podano przed denominacją.

Struktura wydatków w tych dwóch podstawowych grupach społeczno-ekonomicznych ludności przedstawia się następująco:

GOSPODARSTWA Żywność Napoje Towary Usługi Pozostałe

alkoholo- nieżywnoś- wydatki

we ciowe

pracowników 38,3 1,0 29,8 26,2 4,7

emerytów i rencistów 43,0 0,9 26,4 23,4 6,3

SPIS TREŚCI

Strona Definicje nazw podmiotów rejestrowanych w systemie Regon

oraz nazw cech je charakteryzujących 3

Ważniejsze dane ogólnopolskie 10

Wybrane wskaźniki ogólnopolskie 11

Uwagi wstępne 12

I. Rynek pracy 13

II. Wynagrodzenia i sytuacja pieniężna 16

III. Produkcja 18

IV. Ceny 23

V. Sytuacja finansowa przedsiębiorstw 25

VI. Rejestr jednostek gospodarki narodowej 27

Tablice

1. Województwo krakowskie na tle kraju w kwietniu 1995 r. 39

2. Podstawowe wskaźniki 40

3. Wybrane informacje o gospodarce województwa w przekroju miesięcznym 41 4. Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia według EKD w 1995 r. 46 5. Dynamika sprzedaży, zatrudnienia i wynagrodzeń według EKD

w 1995 r. 50

6. Pośrednictwo pracy w maju 1995 r. 53

7. Przychód ze sprzedaży w sekcji:"Gómictwo i kopalnictwo",

"Działalność produkcyjna", "Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę" według działów EKD w 1995 r. 54 8. Przychód ze sprzedaży w sekcji "Budownictwo" według grup EKD w 1995 r. 56 9. Przewozy ładunków i pasażerów oraz ładowność taboru

samochodowego w 1995 r. 56

10. Produkcja niektórych wyrobów w 1995 r. 57

11. Mieszkania oddane do użytku w 1995 r. 57

12. Wskaźniki cen realizacji:"Górnictwo i kopalnictwo","Działalność produkcyjna",

"Zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i wodę" w cenach stałych 58 13. Wskaźniki cen realizacji:"Gómictwo i kopalnictwo","Działalność

produkcyjna"oraz"Zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i wodę"

w cenach stałych według miesięcy 59

Strona

2

14. Średnie ceny detaliczne wybranych towarów żywnościowych 62

15. Średnie ceny wybranych towarów nieżywnościowych 63

16. Średnie ceny detaliczne wybranych usług 65

17. Ceny uzyskiwane przez rolników w transakcjach wolnorynkowych

w 1995 r. 66

18. Wypadki drogowe z ofiarami w ludziach 66

19. Przestępstwa stwierdzone według kategorii przestępstw

w województwie krakowskim 67

20. Wskaźniki wykrywalności przestępstw według kategorii przestępstw

w województwie krakowskim 67

21. Przychody i koszty ich uzyskania w podmiotach gospodarczych w tysiącach złotych

w okresie styczeń-kwiecień 1995 r. 68

22. Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych w tysiącach złotych w okresie

styczeń-kwiecień 1995 r. 69

23. Wskaźniki finansowe podmiotów gospodarczych w okresie styczeń-kwiecień 1995 r. 70 24. Majątek obrotowy podmiotów gospodarczych w tysiącach złotych 71 25. Wybrane źródła finansowania w podmiotach gospodarczych w tysiącach złotych 72 DANE UZUPEŁNIAJĄCE DLA MIASTA KRAKOWA

1. Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia według EKD w 1995 r. 73 2. Dynamika sprzedaży, zatrudnienia i wynagrodzeń według EKD w 1995 r. 77 DANE UZUPEŁNIAJĄCE ZA I KWARTAŁ 1995

I. Emerytury i renty 80

SPIS WYKRESÓW

Schemat organizacji gospodarki 8

Struktura jednostek prawnych (podmiotów gospodarki narodowej) 9 Przeciętne zatrudnienie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw 13

Pracujący w sektorze przedsiębiorstw 14

Bezrobotni i wolne miejsca pracy 15

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw 16 Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw 18

Przychody ze sprzedaży w sektorze przedsiębiorstw 19

Mieszkania oddane do użytku w latach 1994-1995 22

Wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności przedsiębiorstw i wskaźnik

rentowności 26

w wybranych sekcjach gospodarki narodowej w 1994 r.

Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w systemie Regon

według sekcji Europejskiej Klasyfikacji Działalności 38

WYKAZ publikacji wydanych przez GUS w 1994 i 1995 r. znajdujących

się w bibliotece WUS w Krakowie 81

WYKAZ publikacji GUS będących w sprzedaży w WUS 82

DEFINICJE NAZW PODMIOTÓW REJESTROWANYCH W SYSTEMIE REGON

ORAZ NAZW CECH JE CHARAKTERYZUJĄCYCH

A. DEFINICJE NAZW PODMIOTÓW REJESTROWACH W SYSTEMIE REGON

1. Jednostka prawna /podmiot gospodarki narodowej/

- podmiot stosunków cywilno-prawnych prawa pol­

skiego wyposażony w autonomię decyzji prawnych, ekonomicznych i fmasowych realizujący działalność określoną w statucie opisującym cel i zasady działania podmiotu, także osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego /kc/ i odrębnych ustaw. Posiadanie osobowości prawnej nie jest kryterium określenia podmiotu jako jednostki prawnej.

2. Podmiot utworzony dla prowadzenia działalności gospodarczej /podmiot gospodarczy/

- jednostka prawna realizująca działalność gospodarczą.

/Patrz definicja działalności gospodarczej, część BI.

3. Podmiot utworzony dla prowa­

dzenia działalności niegospodarczej

-jednostka prawna realizująca zadania w zakresie orga­

nizacji życia społecznego, politycznego, zawodowego, administrowania krajem, zapewnienia rozwoju nauki, techniki, oświaty, kultury, sztuki, ochrony zdrowia, opieki społecznej itp.

4. Przedsiębiorstwo - jednostka gospodarcza wyodrębniona pod względem ekonomicznym i organizacyjnym dla realizacji określo­

nych zadań gospodarczych. Odrębność ekonomiczna przedsiębiorstwa oznacza wydzielenie określonych śro­

dków trwałych i obrotowych, pokrywanie wydatków eksploatacyjnych i inwestycyjnych ze sprzedaży wyro­

bów i usług, posiadanie w banku odrębnego rachunku rozliczeniowego, na którym są gromadzone wolne środ­

ki pieniężne. Organizacyjnym wyrazem odrębności przedsiębiorstwa jest sprawowanie zarządzania przez jednoosobowe kierownictwo /dyrektor przedsiębiorst­

wa/ według zasad ustalonych w statucie przedsiębiors­

twa oraz regulaminach wewnętrznych określających organizację jego statutowej działalności. Przedsiębiors­

two może być powoływane przez wszystkie jednostki prawne lub ich związki.

5. Przedsiębiorstwo państwowe - przedsiębiorstwo utworzone przez organ założycielski, którym jest odpowiednio minister lub wojewoda. Jest wpisane do rejestru przedsiębiorstw państwowych.

Wpis przedsiębiorstwa do tego rejestru następuje po za­

twierdzeniu przez sąd statutu przedsiębiorstwa i nada­

niu mu osobowości prawnej.

6. Przedsiębiorstwo komunalne

7. Skarb Państwa

8. Samorząd terytorialny

9. Jednostka prawa budżetowego

10. Państwowa jednostka organiza­

cyjna

11. Komunalna jednostka organiza­

cyjna

12. Jednostka wewnętrzna jednostki prawnej posiadającej osobowość prawną

- zakład

- oddział

- przedsiębiorstwo utworzone przez organ władzy sa­

morządowej wpisane do rejestru przedsiębiorstw pańs­

twowych lub przedsiębiorstwo państwowe przekazane- decyzją administracyjną przez władzę rządową - wła­

dzy samorządowej na mocy przepisów określonych w ustawie kompetencyjnej lub w ustawach odrębnych, np. w ustawie o przedsiębiorczości komunalnej. Projekt ustawy jest obecnie na etapie uzgodnień resortowych.

Przedsiębiorstwo komunalne najczęściej obejmuje swym działaniem obszar zadań użyteczności publicznej.

- Podmiot stosunków cywilno-prawnych, osoba prawna obecnie niezmstytucjonahzowana.

- każda gmina, gmina/miasto, gmina/dzielnica lub ich związek. Wymienione podmioty są osobami prawnymi - podmiotami stosunków cywilno-prawnych, w systemie REGON występują w postaci zarejestrowanych urzę­

dów samorządowych.

- państwowa lub komunalna jednostka organizacyjna, dysponent budżetu I, II lub III stopnia, także zakład budżetowy lub gospodarstwo pomocnicze jednostki bu­

dżetowej.

-jednostka prawna nie posiadająca osobowości prawnej powołana przez władzę rządową odrębnymi ustawami dla realizacji zadań Państwa, całkowicie utrzymywana z budżetu Państwa z części będącej w dyspozycji okreś­

lonych ministrów lub wojewodów, także osoba prawna powoływana przez władzę rządową dla realizacji zadań Państwa, nie dotowana lub dotowana częściowo z okre­

ślonej części budżetu Państwa.

-jednostka prawna nie posiadająca osobowości prawnej powoływana decyzjami administracyjnymi samorządu terytorialnego w oparciu o przepisy prawa budżetowe­

go i innych ustaw.

- część składowa jednostki prawnej, wyodrębniona or­

ganizacyjnie i / lub finansowo, realizująca działalność statutową j ednostki p rawnej.

- wyodrębniona organizacyjnie i/lub finansowo część osoby prawnej, realizująca statutową działalność gos­

podarczą osoby prawnej. Pojęcie zakładu odnosi się do podmiotów gospodarczych.

- wyodrębniona organizacyjnie i/lub finansowo część osoby prawnej, realizująca jej działalność statutową.

Pojęcie oddziału nie odnosi się do podmiotów gospo­

darczych.

5

13. Jednostka wewnętrzna jednostki prawnej nie posiadającej osobowości prawnej - zakład osoby fizycznej

- gospodarstwo pomocnicze

oddział

14. Spółka

15. Spółka prawa handlowego

- spółka akcyjna

- spółka z ograniczoną odpowie dzialnością

- spółka jawna

- spółka komandytowa /komandyta/

- część składowa wyodrębniona organizacyjnie i/lub fi­

nansowo, realizująca działalność statutową jednostki nie posiadającej osobowości prawnej,

- wyodrębniona organizacyjnie część działalności osoby fizycznej /Patrz definicja 21 /,

- część składowa jednostki budżetowej realizująca dzia­

łalność gospodarczą określoną w statucie jednostki bu­

dżetowej polegającą głównie na obsłudze potrzeb włas­

nych jednostki budżetowej,

- część składowa wyodrębniona organizacyjnie, realizu­

jąca działalność statutową jednostki prawnej nie posia­

dającej osobowości prawnej.

- określony w umowie związek dwóch lub więcej osób dla osiągnięcia wspólnego celu, głównie gospodarczego.

Wyjątek stanowi jednoosobowa spółka z o.o.

- spółka działająca w oparciu o przepisy prawa hand­

lowego /Kodeks Handlowy/. Spółki prawa handlowego dzielą się na osobowe /jawne, komandytowe/ i kapita­

łowe /akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością/. Dla spółek osobowych istotny jest skład osobowy określony w umowie, dla spółek kapitałowych - określony w umowie kapitał złożony z udziałów,

- spółka, której podstawę finansową stanowi wniesiony przez wspólników kapitał, podzielony na udziały zwane akcjami, podstawowa forma prawna przedsiębiorstwa kapitalistycznego, polegająca na tym, że kapitał zakła­

dowy składa się z wkładów założycieli, którzy otrzymu­

ją akcje w postaci dokumentów wystawionych na oka­

ziciela,

- podobnie jak akcyjna jest spółką kapitałową pozwala­

jącą na prowadzenie przedsiębiorstwa bez ryzyka nara­

żania całego majątku wspólników, ponieważ odpowia­

dają oni wobec wierzycieli tylko do wysokości imien­

nych udziałów,

- pochodzi ze spółki cywilnej, służy prowadzeniu śred­

nich przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych.

Wspólnicy odpowiadają za spółkę solidarnie i nieogra- niczenie. Spółka jawna jest spółką osobową,

- spółka handlowa, w której przynajmniej jeden ze wspólników odpowiada nieograniczenie całym mająt­

kiem, inni zaś tylko do wysokości oznaczonej sumy, tzw. sumy komandytowej. To odróżniają od spółki ja­

wnej. Komandytariusz to udziałowiec spółki komandy­

towej odpowiadający za spółkę tylko swoim udziałem kapitałowym /suma komandytowa/, nie biorący udział w działalności spółki.

6

16. Spółka /akcyjna z o.o./ z udziałem kapitału odpowiednio: Skarbu Państwa, państwowych osób praw­

nych, samorządu terytorialnego, krajowych osób fizycznych lub pry­

watnych osób prawnych, zagranicznych osób prawnych lub fizycznych

17. Spółka /akcyjna z o.o./ z udziałem jednorodnego kapitału

odpowiednio: Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych, samorządu terytorialnego, krajo wych osób fizycznych lub prywatnych osób prawnych, zagranicznych osób prawnych lub fizycznych

18. Spółka z udziałem kapitału zagranicznego /joint venture/

19. Spółka cywilna

20. Spółka inna

21. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą

22. Zagraniczne przedsiębiorstwo drobnej wytwórczości

- spółka prawa handlowego, w której przynajmniej jed­

na akcja /udział/ należy odpowiednio do: Skarbu Pańs­

twa, państwowej osoby prawnej, samorządu terytorial- nego, osoby fizycznej lub prywatnej osoby prawnej, osoby fizycznej zagranicznej lub zagranicznej osoby prawnej.

Prezentowanie "spółek z udziałem kapitału..." jest za­

sadne z punktu widzenia potrzeb informacyjnych użyt­

kowników.

- jest to spółka odpowiednio: Skarbu Państwa, samo­

rządu terytorialnego, osób fizycznych lub prywatnych osób prawnych. Przyjęcie kryterium "jednorodności"

wnoszonego do spółki kapitału umożliwia stosowanie takich pojęć jak "jednoosobowa spółka Skarbu Państ­

wa" lub "jednoosobowa spółka Gminy". W przypadku gdy udziałowcami spółki są np. wyłącznie państwowe osoby prawne lub wyłącznie np. osoby fizyczne, mamy do czynienia z zasadą jednorodności kapitału /100 % kapitału jest skupione w danym rodzaju własności/, ale nie możemy mówić o jednoosobowości spółki.

- musi być akcyjna lub z ograniczoną odpowiedzialnoś­

cią, działa na mocy przepisów ustawy z dnia 14 czerw­

ca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym /Dz.U.

z 1991 r, nr 60, poz. 253/.

- najstarsza forma prawna spółki do której wkład może polegać na wniesieniu do spółki własnych rzeczy lub innego majątku albo na świadczeniu usług. W Polsce działalność spółek cywilnych normuje kodeks cywilny.

- organizacja grupująca osoby fizyczne lub prawne utworzona dla wykonywania określonej działalności, utworzenie spółki jest dobrowolne, spółki działają w oparciu o przepisy odrębnych ustaw lub innych ak­

tów prawnych, które nadają im osobowość prawną.

Spółkami innymi są np. spółki wodne, spółki gruntowe, spółki powstałe w oparciu o umowy międzynarodowe itp.

- jednostka prawna, którą może być każdy, kto ukoń­

czył 18 lat i tym samym ma pełną zdolność do czynno­

ści prawnych, podejmująca działalność gospodarczą /Patrz: definicja działalności gospodarczej, część B./, osoba fizyczna jest uznana przez prawo za osobę praw­

ną działającą we własnym imieniu. W obecnym rejes­

trze rejestrowane są w zasadzie zakłady osób fizycz­

nych jako samodzielne podmioty prawne, nowela sys­

temu zakłada ujęcie osób fizycznych jako jednostek prawnych, a ich zakładów jako jednostki lokalne.

- jednostka prawna działająca w oparciu o przepisy ustawy "O zasadach prowadzenia na terytorium PRL działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwór­

czości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne"

/tekst jednolity Dz.U. z 1982 r. nr 27, poz. 148/.

B. DEFINICJE NAZW CECH CHARAKTERYZUJĄCYCH PODMIOT W SYSTEMIE REGON

1. Osobowość prawna

2. Samodzielność podmiotu

3. Forma prawna

4. Działalność gospodarcza

5. Akcja spółki

6. Udział spółki

- zdolność osoby prawnej do czynności prawnych, czyli do wstępowania w stosunki cywilno-prawne z innymi podmiotami. Zdolność ta jest ograniczona przez ustawę lub statut Wyznaczające zakres działania osoby prawnej.

- autonomia podejmowania decyzji ekonomicznych, fi­

nansowych i prawnych dotyczących prowadzenia dzia­

łalności, podmiot samodzielny nie musi być osobą pra­

wną. Podmiotami samodzielnymi są jednostki organiza­

cyjne nie posiadające osobowości prawnej, takie jak je­

dnostki budżetowe, państwowe jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi, osoby fizyczne itd.

- cecha opisująca podmiot, stanowiąca podstawowy człon klasyfikacji "Systematyka Form Organizacyj­

no-Prawnych" /SFPO/. Kryterium wyodrębnienia gru­

py podmiotów w określoną formę prawną jest zespól przepisów prawnych regulijących w sposób jednolity ich status prawny.

Dodatkowym atrybutem formy prawnej jest posiadanie przez podmiot osobowości prawnej lub jego brak. Oso­

bowość prawną podmiot uzyskuje z mocy ustawy, któ­

ra go tworzy lub nadaje ją sąd rejestrowy zatwierdzają­

cy statut podmiotu.

- jest to działalność wytwórcza, budowlana, handlowa lub usługowa, prowadzona w celach zarobkowych i na rachunek podmiotu prowadzącego taką działalność.

Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospo­

darczej /Dz.U. z 1988 r. nr 41/. W projektowanej nowe­

li cytowanej ustawy działalność gospodarczą definiuje się następująco: "działalnością gospodarczą jest każda działalność prowadzona w celach zarobkowych i na własny rachunek podmiotu prowadzącego tę działal­

ność".

- papier wartościowy, dokument stwierdzający prawo uczestnictwa w spółce akcyjnej, akcje są przedmiotem obrotu, stąd możliwość ich skupienia w ręku jednej osoby, posiadacze akcji nie odpowiadają za zobowiąza­

nia spółki, lecz ponoszą ryzyko lokaty kapitału do wy­

sokości ceny nabycia akcji. Czerpią zyski /dywidendy/

z posiadania akcji w spółkach.

- określony w umowie sporządzonej w formie aktu no­

tarialnego kapitał wspólnika /finansowy lub rzeczowy/

uprawniający go do udziału z zyskach spółki, udziały mogą być zbywane na rzecz innych współlników, co wymaga zmiany umowy spółki.

SCHEMAT ORGANIZACJI GOSPODARKI

SEKTOR WŁASNOŚĆ FORMA PRAWNO-ORGANIZACYJNA

Skarbu Państwa • państwowa

państwowych osób prawnych

organy władzy, administracji, kontroli państwowej wymiar sprawiedliwości

fundusze

spółki Skarbu Państwa inne

przedsiębiorstwa państwowe fundusze

spółki państwowych osób prawnych inne

-^ jednostki samorządu terytorialnego

A_ w tym przedsiębiorstwa komunalne fundusze

spółki komunalne

mieszana spółki z przewagą kapitału ( mienia ) sektora publicznego

prywatna krajowa

Sektor prywatny

zagraniczna

■ osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą

A

I— w tym indywidualne gospodarstwa rolne

■ spółdzielnie i ich związki

■ organizacje społeczne, stowarzyszenia

■ spółki prywatne

■ fundacje i zakłady fundacji

■ jednostki samorządu gospodarczego i związkowego

■ jednostki organizacji wyznaniowych

przedsiębiorstwa firm zagranicznych

przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z udziałem kapitału zagranicznego

spółki z przewagą kapitału ( mienia ) sektora prywatnego

STRUKTURA JEDNOSTEK PRAWNYCH ( PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ )

Kryteria podziału

typ działalności forma prawna rodzaj własności

Podmioty utworzone L, dla prowadzę- L.

r nia działalno- r ści gospodar­

czej

spółki

► przedsiębiorstwa _k

państwowe ^r

inne państwowe ► osoby prawne przedsiębiorstwa ►

komunalne Jednostki

wewnętrzne spółdzielnie ►

v (części r składowe

podmiotów gospodar-

fundusze ► czych)

^ zagraniczne k

^ przedsiębiorstwa r W oddziały firm Ł,

^ zagranicznych ~ osoby fizyczne

^ prowadzące Ł, r działalność ^

gospodarczą

L spółki prawa

I

r handlowego

► jawne

k komandytowe

—r- ► akcyjne

U

^ spółki pozostałe

t;

^ spółki cywilne(kc)

spółki inne (odrębne ustawy)

w z udziałem V kapitału

Skarbu Państwa

w tym z kapitałem jednorodnym

w z udziałem V kapitału

państwowych osób prawnych

w tym z kapitałem jednorodnym

Jednostki prawne (podmioty gospodarki narodowej)

►

^ jednostki prawa W budżetowego

Podmioty utworzone

^ dla prowadzę- ^ r nia działalno- r

ści niegospo­

darczej

organy władzy,

k administracji r i kontroli

państwowej

► wymiar

k sprawiedli- r wości

państwowe

k jednostki organizacyjne

komunalne

k jednostki r organizacyjne

►

samorząd gospodarczy i zawodowy

z udziałem k, kapitału

^ samorządu terytorialnego

w tym z kapitałem jednorodnym

z udziałem

k prywatnego

" kapitału krajowego

w tym z kapitałem jednorodnym

z udziałem kapitału zagranicznego

w tym z kapitałem jednorodnym

^ przedstawicielstwa

WAŻNIEJSZE DANE OGÓLNOPOLSKIE

1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w maju 1995 r.

wyniosło 730,02 zł, a bez wypłat z zysku i nadwyżki bilansowej w spółdzielniach wyniosło 690,83 zł.

Podane wielkości wynagrodzeń stosuje się odpowiednio jako określone w aktach prawnych wynagrodzenia: "w sferze produkcji materialnej", "w sześciu podstawowych działach ", "w pięciu podstawowych działach".

2. Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w maju w stosunku do kwietnia 1995 r. wzrósł o 1,8%, ceny żywności wzrosły o 1,9%, napojów alkoholowych o 0,6%, arty­

kułów nieżywnościowych o 1,9% i usług o 1,6%.

3. Od 1 czerwca 1995 r. wzrastają zasiłki:

- porodowy - do 99,40 zł - wychowawczy - do 141,30 zł

- wychowawczy dla samotnych rodziców - do 224,70 zł - pogrzebowy - do 1324,90 zł

ROZLICZENIE CZASU PRACY

WYSZCZEGÓLNIENIE 1994 1995

Liczba dni roboczych: rok 267 265

kwiecień 22 21

maj 22 22

styczeń-maj 111 111

Upływ czasu w % w okresie styczeń-maj

- kalendarzowego 41,37 41,37

- roboczego 41,57 41,89

WYBRANE WSKAŹNIKI OGÓLNOPOLSKIE

Miesiące WYSZCZEGÓLNIENIE Lata

1 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

Wskaźnik cen towarów i usług konsump­

cyjnych (miesiąc poprzedniki 00) 1992 107,5 101,8 102,0 103,7 104,0 101,6 101,4 102,7 105,3 103,0 102,3 102,2 1993 104,1 103,4 102,1 102,3 101,8 101,4 101,1 102,3 102,5 101,9 104,0 105,6 1994 101,8 101,1 102,0 102,9 101,7 102,3 101,5 101,7 104,5 102,9 101,8 101,9 1995 104,1 102,1 101,7 102,3 101,8

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw brutto (bez wypłat z zysku i nadwyżki bilanso­

wej w spółdzielniach) w zł 1994 459,15 458,82 499,37 508,87 512,74 533,47 552,08 553,24 578,49 601,79 658,26 736,90 1995 634,90 634,39 673,70 690,54 69083

miesiąc poprzedni=100 1994 86,4 99,9 108,8 101,9 100,8 104,0 103,5 100,2 104,6 104,0 109,4 111,9

1995 86,2 99,9 106,2 102,5 100,0 Średnia krajowa cena skupu

żyta w zł za 1 dt 1992 5,19 5,35 5,67 6,02 6,69 7,37 8,59 9,35 11,35 13,82 15,79 16,26

1993 19,52 21,36 21,95 22,09 21,94 21,21 18,37 16,52 16,85 16,88 17,14 17,55 1994 17,78 18,01 18.03 18.18 18,44 18,66 16,18 16,47 17,40 17,62 18,99 21,00 1995 23,38 23,45 23,00 22,95

Średni kurs dolara USA w zł

- Narodowego Banku Polskiego 1992 1,12 1,18 1,34 1,36 1,37 1,37 1,35 1,36 1,38 1,44 1.52 1,54

1993 1,59 1.64 1,66 1,66 1,68 1,74 1,80 1,85 1,94 2,01 2,07 2,11

1994 2,16 2.19 2,20 2,24 2,25 2,26 2,26 2,29 2,31 2,32 2,36 2,43

1995 2,43 2,44 2,39 2,39

- wolnorynkowy 1992 1,14 1,17 1,34 1,35 1,38 1,37 1,35 1,35 1,37 1,43 1,55 1,57

1993 1,58 1,61 1,67 1,65 1,67 1,72 1,79 1,84 1,94 1,98 2,05 2,09

1994 2,13 2,17 2,17 2,21 2,22 2,24 2,23 2,25 2,28 2,31 2,35 2,42

1995 2,41 2,41 2,36 2,33

Wskaźnik cen produkcji budowlano-mo­

ntażowej (miesiąc poprzedni=100) 1992 100,8 101,2 102,1 103,6 101,0 101,1 100,5 100,9 100,8 101,5 100,7 100,7 1993 102,1 101,9 101,1 101,4 101,3 101,5 112,6 101,8 100,7 101,1 101,4 100,9 1994 102,0 102,1 102,4 100,9 102,0 101,0 101,6 101,1 101,4 101,8 101,7 101,6 1995 102,5 101,7 102,1 102,2

Uwaga. Podane w tabeli wskaźniki, z wyjątkiem ostatniego i średniego kursu dolara są ogłaszane w obwieszczeniach i komunikatach Prezesa GUS i publikowane w Dziennikach Urzędowych GUS i Monitorach Polskich.

UWAGI WSTĘPNE

1. W związku z wprowadzeniem od stycznia 1994 r. do stosowania w ewidencji i statystyce Europejskiej Klasyfikacji Działalności (EKD) w bieżących informacjach statystycznych do­

tychczas stosowane przekroje działowo-gałęziowe (Klasyfikacja Gospodarki Narodowej) zos­

tają zastąpione przekrojami według sekcji, działów i w niektórych przypadkach - grup EKD.

2. W publikacjach statystycznych odstępuje się od grupowania "6 działów gospodarki naro­

dowej" i jako obowiązujące przyjmuje się "sektor przedsiębiorstw".

Sektor przedsiębiorstw obejmuje podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrewnych działalności usługowych, górnictwa i kopalnic­

twa, działalności produkcyjnej, zaopatrywania w energię, gaz i wodę, budownictwa, han­

dlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artyku­

łów przeznaczenia osobistego i użytku domowego, hoteli i restauracji, transportu, gospo­

darki magazynowej i łączności, obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prowadzeniem interesów, odprowadzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i po­

krewnych, działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.

3 Zachowuje się kategorię "Przemysł", rozumianą jako grupowanie następujących sekcji EKD:"Górnictwo i kopalnictwo", "Działalność produkcyjna" oraz "Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę".

4.

cych osobowości prawnej ( z wyłączeniem jednostek wchodzących w skład osób prawnych, jednostek i zakładów budżetowych oraz gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych), a także od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą:

a) w których liczba pracujących przekracza 50 osób i prowadzą działalność w zakresie gór­

nictwa i kopalnictwa oraz działalność produkcyjną, a także te podmioty, w których liczba pra­

cujących przekracza 20 osób i prowadzą działalność gospodarczą innego rodzaju określoną w pkt. 2.

b) wylosowane do badań metodą reprezentacyjną, w których liczba pracujących jest więk­

sza, niż 5 osób i nie większa, niż określona w pkt.4a ( podstawa do uogólnienia całej zbioro­

wości jednostek z tej grupy).

5. W opracowaniu nie uwzględnia się podmiotów gospodarczych, w których liczba pracują­

cych nie przekracza 5 osób, za wyjątkiem działu "VI. Rejestr jednostek gospodarczych".

6. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług oraz towarów handlowych prezentowane są w ujęciu netto (bez podatku VAT).

7. Przychody ze sprzedaży w sekcjach wymienionych w pkt.3 przeliczone są na ceny stałe 1992 r.

8. Dane o produkcji wyrobów dotyczą podmiotów określonych w pkt.4a.

9. Liczba urodzeń żywych (wg miejsca urodzenia) w województwie w maju wyniosła 1272 osoby.

Liczba zgonów w województwie ( wg miejsca zgonu ) w maju wyniosła 1218 osób.

I. RYNEK PRACY

1. W maju br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 198,7 tys. osób i było niższe o 0,8 % niż w kwietniu br. ,a o 3,5% wyższe niż w maju ub. roku.

Na sektor prywatny przypada 60,2% zatrudnionych, a 39,8% na sektor publiczny.

W maju ub. roku w sektorze prywatnym pracowało 56,6 % zatrudnionych, a w sektorze publi­

cznym 43,4 %.

W wybranych sekcjach przeciętne zatrudnienie kształtowało się następująco:

przemysł

budownictwo

handel i naprawy

hotele i restauracje

-99,2 tys. osób (spadek do kwietnia br. o 0,8%, a wzrost do maja ub.roku o 3,3%)

-34,7 tys. osób (spadek do kwietnia br. o 0,5%

i spadek do maja ub.roku o 8,9%)

-29,5 tys. osób (spadek do kwietnia br. o 1,4%, a wzrost do maja ub.roku o 22,8%)

-4,5 tys. osób (spadek do kwietnia br. o 2,5%, a wzrost do maja ub.roku o 4,2%)

transport, składowanie i łączność -8,9 tys. osób (na poziomie kwietnia br.,a wzrost do maja ub.roku o 0,3%)

PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE MIESIĘCZNE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW

tys. osób

195 -■

190 -■

185 -■

180 -■

175 -•

170

□ 1994 r. 0 1995 r.

14

W okresie styczeń - maj br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 199,7 tys. osób i było o 2,3% wyższe w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku.

Przeciętne zatrudnienie w maju 1995 r.

Wyszczególnienie województwo krakowskie w tym m. Kraków

w tys. osób IV 1995 = -100

V 1994 =

= 100

w tys.

osób

IV 1995 =

= 100

Ogółem 198,7 99,2 103,5 171,9 99,2

w tym

Przemysł 99,2 99,2 103,3 81,7 99,0

Budownictwo 34,7 99,5 91,1 32,6 99,6

Handel i naprawy 29,5 98,6 122,8 24,6 98,5

Hotele i restauracje 4,5 97,5 104,2 4,1 97,6

Transport, składowanie

i łączność 8.9 100,0 100,3 8,4 100,0

Obsługa nieruchomości

i firm 16,9 100,0 104,8 16.2 100,0

PRACUJĄCY W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW

WOJEWÓDZTWO

Handel i napraw y 14,5%

Budów nictw o

Pozostałe 11,2%

Transport, składów anie

% Hotele i restauracje

2,3%

19,5%

Przemysł 48,3%

MIASTO KRAKÓW

Handel i napraw y 14,1 %

Transport, składów anie i łączność 4,6%

Hotele i restauracje 2,4%

Pozostałe 12%

Przemysł 45,9%

Budów nictw o 21,0%

15

2. Pośrednictwo pracy

W końcu maja br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w rejonowych urzędach pracy wyniosła 41,3 tys. osób ( 23,3 tys. kobiet), w tym dotychczas niepracujących 8,2 tys.

W Krakowie zarejestrowano 27,1 tys. osób ( w tym 15,6 tys. kobiet), w Krzeszowicach 3,5 tys. osób ( w tym 2,0 tys. kobiet), w Myślenicach 5,5 tys. osób ( w tym 2,8 tys. kobiet), w Proszowicach 1,3 tys. osób ( w tym 0,6 tys. kobiet), i w Wieliczce 4,0 tys. osób ( w tym 2,3 tys. kobiet).

Z ogólnej liczby bezrobotnych 4,5 tys. osób pozostaje bez pracy na skutek zwolnień z przyczyn dotyczących zakładów pracy (zwolnień grupowych), 15,1 tys. osób nie posiada prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Wśród bezrobotnych, którzy nigdy nie wykonywali pracy 52,9 % stanowią absolwenci szkół ponadpodstawowych (4,3 tys. osób).

W ciągu maja zarejestrowano 3141 osób, w tym po raz pierwszy 1480 osób (absolwentów szkół - 176), natomiast z listy bezrobotnych wyrejestrowano 4433 osoby (10,4% ogółu bezro­

botnych w końcu ub. miesiąca). 1791 osób (597 kobiet) podjęło pracę oferowaną przez urzę­

dy pracy ( w tym 1270 osób pracę stałą, 194 osoby prace interwencyjne, 323 osoby prace se­

zonowe lub przy robotach publicznych ), 2642 osoby ( w tym 1151 kobiet ) utraciło status bez­

robotnego z innych przyczyn, np. nie potwierdzenia gotowości do pracy, czy dobrowolnej re­

zygnacji ze statusu.

W końcu maja br. urzędy pracy dysponowały 3638 ofertami pracy (2937- z sektora prywatnego), w tym 1524 ofertami pracy stałej. Na jedną ofertę przypadało 11 osób zarejes­

trowanych jako bezrobotne.

W końcu miesiąca 33 zakłady pracy zgłosiły zwolnienia w najbliższym czasie 1986 pracowników, w tym w sektorze prywatnym 533 osoby.

BEZROBOTNI I WOLNE MIEJSCA PRACY

tys.

50 T 40 30

20 10

0

I ^Ł

XII

L ^{Ł i# L} L _v

QOGOLEM Q KOBIETY ■ OFERTY

II. WYNAGRODZENIA I SYTUACJA PIENIĘŻNA

1. Wynagrodzenia obejmują wynagrodzenia osobowe, wypłaty z zysku do podziału i z nad­

wyżki bilansowej w spółdzielczości oraz nagrody z zakładowego funduszu nagród.

Wynagrodzenia brutto w maju br. w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 140,5 min zł, wy­

kazując spadek do kwietnia br. o 7,6%, a wzrost do maja ub.roku o 39,6%.

Z ogółem przypada na:

80.7 min zł, co stanowi 57,5% ogółu wynagrodzeń 20.7 min zł, co stanowi 14,7% ogółu wynagrodzeń 16.8 min zł, co stanowi 12,0% ogółu wynagrodzeń

6,4 min zł, co stanowi 4,6% ogółu wynagrodzeń 2,2 min zł, co stanowi 1,6% ogółu wynagrodzeń przemysł

budownictwo handel i naprawy

transport, składowanie i łączność hotele i restauracje

W maju br. przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 707,06 zł i było niższe w porównaniu do kwietnia br. o 6,9% ,a o 34,9% wyższe niż w maju ub. roku.

PRZECIĘTNE WYNAGRODZENIE MIESIĘCZNE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW

□ 1994 1 995

17

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w wybranych sekcjach kształtowało się następująco:

przemysł

budownictwo

handel i naprawy

- brutto 813,89 zł, netto 661,45 zł /spadek do kwiet­

nia br. o 9,5 %, a wzrost o 35,2 % do maja ub. roku/

- brutto 597,38 zł, netto 488,46 zł /wzrost do kwiet­

nia br. o 2,6 % i,wzrost o 39,0 % do maja ub. roku/

- brutto 571,23 zł, netto 466,68 zł /spadek do kwiet­

nia br. o 11,4 %, a wzrost o 36,5 % do maja ub. ro­

ku/

hotele i restauracje - brutto 497,64 zł, netto 407,55 zł /wzrost do kwiet­

nia br. o 4,6 % i wzrost o 39,7 % do maja ub. roku/

transport, składowanie i łącz­

ność - brutto 723,59 zł, netto 581,33 zł /spadek do kwiet­

nia br. o 5,9 %, a wzrost o 30,9 % do maja ub. roku/

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w maju br. w sektorze publicznym stanowiło 117,7 % przeciętnego wynagrodzenia ogółem, natomiast w sektorze prywatnym wskaźnik ten wyniósł 88,3 %.

Przeciętne wynagrodzenie w maju 1995 r.

województwo krakowskie w tym miasto Kraków

Wyszczególnienie brutto netto brutto netto

IV IV

w zł 1995= w zł w zł 1995= w zł

= 100 =100

Ogółem 707,06 93,1 575,71 706,79 91,6 575,39

w tym:

Przemysł 813,89 90,2 661,45 817,21 87,4 663,67

Budownictwo 597,38 102,4 488,46 599,81 102,3 490,48

Handel i naprawy 571,23 88,4 466,68 583,48 86,8 477,28

Hotele i restauracje 497,64 105,4 407,55 503,57 105,4 412,03 Transport, składowanie

i łączność 723,59 94,2 581,33 723,10 94,7 580,40

Obsługa nieruchomości

i firm 621,59 103,1 507,21 622,70 103,0 508,19

W okresie styczeń-maj br. wynagrodzenia brutto wyniosły 665,3 min zł wykazując wzrost do analogicznego okresu ub. roku o 37,5 %.

HI. PRODUKCJA

1. W maju br. efektem działalności w sektorze przedsiębiorstw były przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w wysokości 1010,7 min zł (ceny bieżące) wykazując wzrost do maja ub.ro­

ku o 37,6% i wzrost o 9,6% (w rzeczywistym czasie pracy) do kwietnia br.

Czas pracy w maju br. wyniósł 22 dni i był taki sam, jak w maju ub.roku.

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY WYROBÓW I USŁUG W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW

w min zł

(NETTO) w CENACH BIEŻĄCYCH

0 1994 01995

Największy wzrost sprzedaży wyrobów i usług w porównaniu do kwietnia br. zanotowano w hotelach i restauracjach o 13,8%.

Największy udział w przychodach ze sprzedaży w maju br. spośród sekcji wykazały:

przemysł - 77,1 %

budownictwo - 12,1 %

a najmniejszy:

hotele i restauracje - 0,8 %

pozostała działalność usługowa, komunalna,

socjalna i indywidualna - 1,0 %

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW

WOJEWÓDZTWO

77,1%

1.9% 5.9%

MIASTO KRAKÓW

2.4% 6.6%

1,7%

75.7%

D Przemysł 0 Budownictwo

■ Handel i naprawy o Hotele i restauracje H Transport, składowanie i łączność □ Pozostałe

20

Strukturę własnościową sprzedaży charakteryzuje:

57,9 % - udział sektora publicznego 42,1 % - udział sektora prywatnego

Największy udział sektora prywatnego zanotowano w: hotelach i restauracjach (98,2 %), han­

dlu i naprawach (93,1%), a najmniejszy w przemyśle (32,3 %).

W okresie styczeń-maj br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsię­

biorstw wyniosły 4755,7 min zł (ceny bieżące), wykazując wzrost do analogicznego okresu ub.roku o 44,4%.

Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w przemyśle w maju br. w cenach bieżących wynio­

sły 779,3 min zł i były wyższe o 39,8% w stosunku do maja ub.roku, a w cenach stałych z 1992 r. wyższe o 2,4%.

Największy wzrost sprzedaży (w cenach stałych) w tym porównaniu zanotowano w: obróbce skóry i produkcji wyrobów ze skóry- o 89,5%, produkcji tkanin - o 69,0%, działalności wy­

dawniczej i poligraficznej- o 55,7%.

Spadek wartości sprzedaży wystąpił w: pozostałym górnictwie i kopalnictwie- o 17,3%, produkcji artykułów spożywczych i napojów- o 16,5%, produkcji mebli, pozostałej działalno­

ści produkcyjnej- o 16,4%.

W maju br. największy udział w sprzedaży ogółem posiada produkcja metali - 24,8 % i produkcja artykułów spożywczych i napojów - 14,7 % Wartość sprzedaży w cenach bieżą­

cych przypadająca na 1 zatrudnionego w maju br. wyniosła 7854 zł i była wyższa o 35,3%

w stosunku do maja ub.roku, a w cenach stałych niższa o 0,9 %.

W maju br. średnia dzienna wartość sprzedaży wyrobów i usług wyniosła 35,4 min zł i była wyższa o 39,9% niż w maju uh. roku.

W okresie styczeń-maj br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w cenach bieżących wy­

niosły 3716,1 min zł i były wyższe o 46,9 % w porównaniu z analogicznym okresem ub.roku ( w cenach stałych wyższe o 10,2 %).

Produkcja sprzedana w cenach bieżących w maju 1995 r.

Sekcje EKD województwo kra cowskie w tym miasto Kraków

w min IV w odse- w min IV w od-

zł 1995= tkach zł 1995= setkach

=100 =100

Przemysł 779,3 110,1 100,0 662,2 109,9 100,0

Górnictwo i kopalnictwo 8,4 136,9 U 2,3 152,5 0,4

Działalność produkcyjna 710,6 110,4 91,2 614,7 110,3 92,8 Zaopatrywanie w energię

60,3 103,6 7,7 45,2 104,1 6,8

elektryczną, gaz i wodę

Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie w cenach bieżących w maju br.

wyniosły 112,4 min zł i były wyższe o 26,8 % niż w maju ub.roku, a w stosunku do kwietnia br. wyższe o 10,5 %. Spośród 5 grup w budownictwie największy udział (73,9%) przypada na wznoszenie budowli, inżynierię lądową i wodną, a najmniejszy na przygotowanie terenu pod budowę (1,2 %).

21

Przychody ze sprzedaży uzyskane na działalności budowlano-montażowej w maju br. wynios­

ły 79,9 min zł, co stanowi 65,3 % przychodów ogółem i były wyższe o 22,1% niż w maju ub.roku, a w stosunku do kwietnia br. wyższe o 10,9%.

Wartość sprzedaży przypadająca na 1 zatrudnionego wyniosła 3530 zł i była wyższa o 39,2 % niż w maju ub. roku i o 11,0% wyższa w stosunku do kwietnia br.

W okresie styczeń-maj br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w cenach bieżących wy­

niosły 533,8 min zł i były wyższe o 31,5% w porównaniu do analogicznego okresu ub.roku.

Przychody netto ze sprzedaży wyrobów w maju 1995 r.

i usług Rodzaje działalności bu­

dowlanej (grupy EKD)

Ogółem w tym ze sprzedaży produk­

cji budowlano-montażowej w min zł w odsetkach w min zł w odsetkach

Ogółem 122,4 100,0 79,9 100,0

w tym:

Przygotowanie terenu

pod budowę 1,4 1,2 0,8 1,0

Wznoszenie budowli, inżynieria lądowa

i wodna 90,5 73,9 62,1 77,7

Wykonywanie instalacji

budowlanych 21,1 17,3 14,5 18,2

Budowlane prace

wykończeniowe 7,7 6,3 1,9 2,4

2. Produkcja ważniejszych wyrobów

Spośród 26 badanych wyrobów w maju br. wzrost produkcji do maja ub.roku zanotowano w 12 wyrobach.

Największy wzrost produkcji w tym porównaniu zanotowano w następujących wyrobach:

podroby surowe ze zwierząt rzeźnych i dziczyzny (o 76,7 %), energia cieplna (o 54,3%), energia elektryczna (o 28,2%).

Największy spadek zanotowano w takich wyrobach, jak: wyroby spirytusowe czyste i gatunkowe (o 36,6%), sery twarogowe nie dojrzewające (o 33,9%), mięsa surowe ze zwie­

rząt rzeźnych i dziczyzny (o 32,4%).

W okresie pięciu miesięcy br., w porównaniu do analogicznego okresu ub.roku, wzrost pro­

dukcji zanotowano dla 11 wyrobów.

Największy wzrost produkcji zanotowano w następujących wyrobach: podroby surowe ze zwierząt rzeźnych i dziczyzny (o 194,1%), ubiory z dzianin (o 62,2%), rury stalowe

(o 41,0%)

Najgłębszy spadek w tym porównaniu zanotowano w takich wyrobach, jak:cukierki (bez czekoladowanych- o 40,9 %), sery twarogowe nie dojrzewające (o 38,1%), śmietana i śmie­

tanka normalizowana (o 37,8%).

22

3. Przewozy ładunków i pasażerów (bez PKP i przedsiębiorstw komunikacji miejskiej) W maju br. transportem samochodowym zarobkowym przewieziono 422,2 tys. ton ładun­

ków, tj. o 0,4 % mniej niż w kwietniu br., ale o 30,6 % więcej niż w maju ub.roku. W okresie styczeń-maj br. przewieziono 2013,5 tys. ton ładunków, tj. o 34,1% więcej niż w analo­

gicznym okresie ub.roku.Średnie dobowe przewozy ładunków wyniosły 13,3 tys. ton.

Łączna ładowność zarobkowego taboru samochodowego własnego (bez wydzierżawionego innym jednostkom) i obcego, tj. przejętego od innych jednostek na podstawie umowy agen­

cyjnej, dzierżawy, leasingu itp. wyniosła na koniec maja br. 12167 ton i była niższa od stanu w końcu kwietnia br. o 2,9%.

Przewozy pasażerów dokonane przez transport samochodowy wyniosły w maju br.

1750 tys. osób i były o 3,1% wyższe niż w kwietniu br., ale o 5,9% niższe niż w maju ub. ro­

ku. W okresie styczeń-maj br. przewieziono 8520 tys. osób, tj. o 6,5 % mniej niż w analogicz­

nym okresie ub. roku.

Średnie dobowe przewozy wyniosły 56,4 tys. osób.

4. Budownictwo mieszkaniowe

W maju br. oddano do użytku 135 mieszkań, tj. tyle samo co w kwietniu br., ale o 46,2%

mniej niż w maju ub. roku (dane ostateczne).

MIESZKANIA ODDANE DO UŻYTKU W LATACH 1994- 1995

Z ogólnej liczby oddanych do użytku mieszkań 92,6 % (125 mieszkań) przypada na budowni­

ctwo indywidualnej 7,4%(10 mieszkań) na budownictwo spółdzielcze.

23 W okresie styczeń-maj br. oddano do użytku 583 mieszkania, tj. o 53,1% mniej niż w analogi­

cznym okresie ub. roku\ (dane ostateczne), w tym w budownictwie indywidualnym 458 mie­

szkań, tj. o 2,1% mniej, a w budownictwie spółdzielczym 74 mieszkania, tj. o 87,6% mniej.

Przeciętna powierzchnia użytkowa jednego mieszkania oddanego do użytku w okresie sty­

czeń-maj br. wyniosła 109,6 m2 i była o 28,5 m2 większa od przeciętnej z analogicznego okre­

su ub. roku.

W budownictwie indywidualnym wydano pozwolenia na budowę 502 mieszkań, a w budo­

wnictwie wielorodzinnym inwestorzy zgłosili rozpoczęcie budowy 202 mieszkań.

5. Sytuacja w produkcji roślinnej i zwierzęcej

a) W maju br. wystąpiły zmienne warunki atmosferyczne dla wegetacji roślin: okresowe ochłodzenia i częste opady deszczu w I i II dekadzie, oraz ocieplenie i wysokie temperatury w ostatniej dekadzie miesiąca.

Powyższe warunki utrudniły pielęgnację oraz prowadzenie chemicznej ochrony roślin.

b) Tegoroczna zima miała łagodny przebieg i nie spowodowała znaczących strat w uprawach ozimych związanych z koniecznością zaorywania plantacji.

Jednak niekorzystne warunki atmosferyczne w okresie wiosny (okresowe chłody, przy­

mrozki, częste opady deszczu) opóźniły siewy zbóż jarych i sadzenie ziemniaków (a także in­

nych upraw) oraz wschody i wegetację roślin.

Aktualne ocieplenie przy dostatecznej wilgotności gleby ma wpływ na znaczną poprawę stanu plantacji i upraw rolnych.

c) Warunki w okresie zimy nie spowodowały większych uszkodzeń w drzewach i krzewach owocowych. Również kwitnienie w okresie wiosny ocenia się korzystnie pomimo braku kwit­

nienia niektórych drzew i krzewów.

Stwierdza się natomiast opad zawiązków owocowych spowodowany słabszym oblotem pszczół (zapylaniem) i niedostateczną ochroną sadów.

d) Liczba pokrytych loch w punktach kopulacyjnych objętych- obserwacją w maju br. była wy­

ższa o 0,8 % w porównaniu z majem ub. roku oraz o 2,3 % z kwietniem br.

Pomimo niższych zbiorów ziemniaków w 1994 roku odnotowano wzrost krycia loch w po­

równaniu z tym samym okresem roku ubiegłego, przy jednoczesnym utrzymywaniu się niskich cen wolnorynkowych prosiąt na chów.

IV. CENY

1. Wskaźniki cen według Europejskiej Klasyfikacji Działalności

Ceny realizacji produkcji sprzedanej w kwietniu br. w porównaniu do marca br. (dane ostateczne dla województwa), wzrosły: w działalności produkcyjnej (o 6,3 %)., w górnictwie i kopalnictwie (o 1,2 %) oraz w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę (o 3,0%).

Najwyższy wzrost cen w działalności produkcyjnej nastąpił w: produkcji metali (o 8,9%), działalności wydawniczej i poligraficznej (o 5,7%), produkcji wyrobów z metali (bez maszyn i urządzeń) - o 4,3%, produkcji maszyn i aparatury elektrycznej (o 4,1%).

Spadek cen w tym porównaniu wystąpił tylko w obróbce skóry i produkcji wyrobów ze skóry.

24

Wskaźnik wzrostu cen w kwietniu 1995 r. w porównaniu do kwietnia 1994 r. w działalno­

ści produkcyjnej wyniósł 37,3 %, w górnictwie i kopalnictwie 39,5 %, w zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę 15,9 %.

W działalności produkcyjnej największy wzrost cen w tym porównaniu nastąpił w: produ­

kcji celulozowo-papierniczej (o 71,7 %), produkcji drewna i wyrobów z drewna oraz ze sło­

my i wikliny (o 49,1 %), produkcji metali (o 41,3%), produkcji maszyn i aparatury elektry­

cznej (o 40,9%).

Analizując w okresie siedemnastu miesięcy tendencje miesięcznych wskaźników cen reali­

zacji produkcji przemysłowej (obliczonej przy podstawie miesiąc poprzedniki00) nie można stwierdzić trwałych tendencji rosnących lub malejących.

W maju br. według danych szacunkowych (mogą ulec zmianie) ceny w porównaniu do kwietnia br. wzrosły: działalności produkcyjnej (o 0,5 %), zaopatrywaniu w energię ele­

ktryczną, gaz i wodę (o 0,2 %).

Natomiast w górnictwie i kopalnictwie nastąpił spadek cen (o 3,0%).

2. Średnie ceny detaliczne

W maju br. - w porównaniu z kwietniem br. - największy wzrost cen przypadł na wa­

rzywa i owoce (jabłka), jest on jednak mniejszy niż przed miesiącem. Z innych, wybranych towarów żywnościowych obserwuje się znaczny i systematyczny wzrost cen serów twardych (żółtych), kurcząt patroszonych oraz tłuszczów roślinnych. Podrożało również mięso wołowe, mleko, zwłaszcza o podwyższonej zawartości tłuszczu, masło extra i miód pszczeli.

Na poziomie poprzedniego miesiąca utrzymały się ceny pieczywa, jaj, mięsa wieprzowego i jego przetworów. Spadły ceny cytryn.

Dynamika cen wybranych towarów żywnościowych w okresie styczeń-maj 1995 r. kształto­

wała się następująco:

WYSZCZEGÓLNIENIE

I II III IV V

miesiąc poprzedni = 100

Schab wieprzowy ( z kością ) 99,7 99,7 96,2 100,7 100,9

Mięso wołowe bez kości 100,0 100,2 98.8 99,3 102,5

Mleko o zawartości 2-2,5% tłuszczu 110,2 104,6 104,4 102,8 101,4 Ser Gouda o zawartości 45% tłuszczu 100,3 109,2 117,0 108,2 106,5

Ser twarogowy tłusty 109,3 103,7 103,7 105,8 100,2

Masło extra (chłodnicze) o zawartości 82,5%

tłuszczu 104,2 99,5 96,4 103,7 102,5

Chleb mieszany zwykły 104,6 107,4 102,5 101,6 100,0

Margaryna mleczna zwykła 103,7 101,2 100,0 101,2 103,5

Ziemniaki 149,0 111,8 97,6 125,3 108,7

Kapusta biała 163,4 110,4 98,6 163,0 140,3

Cebula 122,6 116,3 100,0 126.8 109.6

Jabłka I grupy cenowej 103,1 103,0 101,2 113,3 107,1

25 W porównaniu do maja roku ubiegłego najwięcej wzrosły ceny ziemniaków - ponad 5-krot- nie, marchwi ok. 3,5-krotnie oraz cebuli prawie 3-krotnie. Jabłka podrożały ponad 2-krotnie.

Z innych towarów żywnościowych największy wzrost przypada na mleko i jego przetwory od 40 do ponad 60 % (przy czym masła ok. 84 %), cukier kryształ - ponad 70 %, miód pszczeli ok. 45 %, ryż ok. 50 %, mąkę i pieczywo, zwłaszcza pszenne - ponad 30 %.

Z wybranych towarów nieżywnościowych tendencję wzrostu cen od dłuższego czasu wykazu­

ją: tkaniny bawełniane i wyroby z tkanin bawełnianych, tkaniny wełniane i odzież z tych tka­

nin, obuwie o wierzchach skórzanych, proszki do prania.Ponadto wzrosły ceny niektórych le­

ków.

Ceny usług, zanotowane w maju br. porównano do cen z gudnia ubiegłego roku i stwierdzo­

no, że najwięcej podrożały następujące: wywóz nieczystości stałych z nieruchomości prywat­

nych, czyszczenie chemiczne odzieży, usługi służby zdrowia, szklarskie, malarsko-tapicerskie, fryzjerskie oraz związane z naprawą zmechanizowanego sprzętu gospodarstwa domowego.

3. Ceny wolnorynkowe uzyskiwane przez rolników

W maju br. odnotowano znaczny wzrost cen wolnorynkowych na wszystkie badane gatunki produkcji roślinnej oraz zwierzęta gospodarskie i żywiec rzeźny w porównaniu do cen z maja 1994 r. Wyjątek stanowią prosięta na chów, których ceny kształtowały się w wysokości 74,8

% cen sprzed roku z uwagi na niższe zbiory ziemniaków w roku ubiegłym.

Szczególnie wysokie ceny uzyskały ziemniaki (wzrost 6,9 %) oraz poszczególne gatunki zbóż.

Podobne porównanie do poprzedniego miesiąca (kwiecień 1995 r.) wykazało wzrost cen podstawowych badanych gatunków roślinnych tj. zbóż i ziemniaków, przy jednoczesnym spa­

dku cen siana i słomy zbóż ozimych oraz zróżnicowanie cen poszczególnych zwierząt gospo­

darskich i żywca rzeźnego (wzrost cen prosiąt na chów, maciorek owczych i żywca rzeźnego, natomiast spadek pozostałych badanych gatunków).

V. SYTUACJA FINANSOWA PRZEDSIĘBIORSTW

1. Finanse przedsiębiorstw

W okresie styczeń-kwiecień 1995 r. 720 jednostek sprawozdawczych wykazało przychód ogółem w wysokości 4294,7 min zł, w tym przychód ze sprzedaży własnej produkcji i usług 3137,0 min zł oraz przychód ze sprzedaży towarów 1044,7 min zł przy kosztach uzyskania przychodów 4023,6 min zł i kosztach sprzedaży własnej produkcji 2852,6 min zł oraz wartoś­

ci sprzedaży towarów w cenie zakupu 1025,9 min zł.

Udział sektora publicznego w przychodach ogółem wynosi 62,8%, a sektora prywatnego 37,2%.

Ogólna suma dopłat z budżetu państwa dla przedsiębiorstw wynosiła 27,2 min zł, co sta­

nowi 0,6% udziału w dochodach ogółem. Różnica między przychodami ogółem, a kosztami uzyskania przychodów wynosi 271,2 min zł. Po uwzględnieniu zysków i strat nadzwyczajnych przedsiębiorstwa osiągnęły wynik finansowy brutto 269,4 min zł, który został obciążony kwo­

tą 135,2 min zł.

Z ogólnej kwoty obciążeń na podatek dochodowy przypada 121,4 min zł, tj. 89,8%.

Zysk netto wynosił 134,2 min zł, z czego na sektor publiczny przypada 105,3 min zł, a na sektor prywatny 28,9 min zł.

26

Z prezentowanych danych zysk netto wystąpił w: przemyśle, budownictwie, handlu i na­

prawach oraz w pozostałej działalności usługowej i komunalnej, socjalnej i indywidualnej, a w pozostałych sekcjach wystąpiła strata.

Wskaźnik rentowności obrotu ze sprzedaży osiągnął 7,3%, brutto 6,3%, netto 3,1%. Naj­

korzystniej wskaźnik ten kształtował się w przemyśle - 10,5%, 8,2% i 4,1%.

WSKAŹNIK POZIOMU KOSZTÓW Z CAŁOKSZTAŁTU DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW I WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI WYBRANYCH SEKCJACH GOSPODARKI

NARODOWEJ W 199fIŁ

lilii Wskaźnik poziomu kosztów Wskaźnik poziomu rentowności

C - Górnictwo i kopalnictwo D - Działalność produkcyjna E - Zaopatrywanie w energię

elektryczną, gaz i wodę F - Budownictwo

G - Handel i naprawy H - Hotele i restauracje

I - Transport, składowanie i łączność K - Obsługa nieruchomości i firm

N - Ochrona zdrowia i opieka społeczna

O - Pozostała działalność usługowa.

komunalna, socjalna i indywidualna

2. Wartość majątku obrotowego w końcu kwietnia 1995 r. wynosiła 3547,7mln zł. Najwięk­

szy udział w majątku obrotowym przypada na przemysł 69,5%, budownictwo 11,3% oraz ha­

ndel i naprawy 9,8%.

W układzie rodzajowym najpoważniejszą pozycję w majątku obrotowym stanowią należno­

ści i roszczenia 50,4%, w tym z tytułu dostaw, robót i usług 42,1% i zapasy 35,1%.

Udział środków pieniężnych w majątku obrotowym wynosi 10,4%.