Wiadomości botaniczne 55(3/4). 2011
SPRAWOZDANIA ZE SPOTKAŃ NAUKOWYCH
SCIENTIFIC MEETING REPORTS
S E S JA N A U K O W A IN STY TU TU BOTANIKI U N IW E R S Y T E T U J A G I E L L O Ń S K I E G O
„D O K O N A N IA E M B R I O L O G A , L IC H E N O L O G A I F I T O G E O G R A F A W N A U C E ” (K R A K Ó W , 27 C Z E R W C A 2011)
Scientific session of th e Ins titute of Botany of th e Jagiellonian University ‘Achievem ents of em bryologist, lichenoiogist and p h y to g eo g rap h cr
in the science’ (K ra ków , Poland, 27 J u n e 2011) W dniu 27 czerwca 2011 roku odbyła się w auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiel
lońskiego uroczysta sesja naukowa pt. „Doko
nania em briologa, lichenologa i fitogeografa w nauce” zorganizowana przez Instytut Botaniki UJ (Ryc . 1). Okazją do urządzenia tego spotkania było przejście na emeryturę trzech zasłużonych profesorów Instytutu: Romany Izmaiłow - cy
tologa i em briologa roślin, Marii Olech - li
chenologa oraz Adama Zająca - taksonom a i fitogeografa (Ryc. 2). W sympozjum wcięło udział ponad 200 osób z różnych ośrodków Polski, a także goście z Niemiec i Ukrainy.
Uczestników powitał JM rektor UJ prof, dr hab. Karol M usioł, który wyraził uznanie dla dokonań jubilatów, a także dla wszystkich bo
taników prowadzących badania nad roślinami 90
Wiadomości Botaniczne55(3/4). 2011 91
obiektam i przyrody sym bolizującym i jej piękno. Obrady prowadził przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Botaniki UJ prof, dr hab.
Zbigniew Dzwonko. Pierwszy referat pt. „Prof.
Romana Izmaiłow poważny uczony i dydaktyk”
wygłosił prof, dr hab. Józef Bednara z Uniwer
sytetu im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Przypom niał on, że prof. Rom ana Izm aiłow - pracownik Zakładu Cytologii i Embriologii UJ, jest wychowanką naukową prof. Marii Ska- lińskiej - twórczyni szkoły naukowej cytologii i embriologii roślin działającej w tym Zakładzie.
Następnie omówił główne kierunki poszukiwań badaw czych Romany Izm aiłow stw ierdzając przy tym, że jej cechą jest niezwykła solidność i dokładność, dzięki czemu nawet dawne prace są wciąż cytowane przez specjalistów. Po wystą
pieniu prof. Bednary dyrektor Instytutu Botaniki prof, dr hab. Maria Zając odczytała list gratu
lacyjny dla prof. Romany Izmaiłow, w którym
podkreśliła jej najw ażniejsze osiągnięcia na
ukowe, dydaktyczne i organizacyjne. Następnie prof, dr hab. Alicja Zcmanek z Instytutu Botaniki UJ przedstawiła prezentację „W śród polarnych lodów i tatrzańskich turni - życiorys naukowy lichenologa prof, dr hab. Marii Olech”. Prele
gentka omówiła główne etapy w twórczym życiu jubilatki począwszy od badań porostów gór pol
skich, poprzez eksploracje w Arktyce (głównie Spitsbergen, Islandia, czy wyprawy w'okół Gren
landii na jachcie „Vagabond’cllc”), na badaniach Antarktyki kończąc (liczne wyprawy głów nie do Polskiej Stacji Antarktycznej im. H. Arctow- skiego na Wyspie Króla Jerzego w Archipelagu Szctlandów Południowych). Podkreśliła także duże zasługi organizacyjne jubilatki (np. zorgani
zowanie Zakładu Badań i Dokumentacji Polarnej im. prof. Zdzisława Czeppego w obrębie Insty
tutu Botaniki UJ) oraz dydaktyczne, w tym w y
promowanie 200 magistrantów i 6 doktorantów.
Rye. 1. Uczestnicy sesji naukowej Instytutu Botaniki UJ „Dokonania em briologa, lichenologa i fitogeografa w nauce" w auli Collegium Novum UJ, 27 czerw ca, 2011 (fot. A. Mróz).
Fig. 1. Participants o f scientific session o f the Institute o f Botany, Jagicllonian U niversity ‘A chievem ents o f em bryologist, lichenologist and phytogeographer in the science’, the assem bly hall, C ollegium Novum, 27 Ju n e 2011 (phot. A. Mróz).
92 Wiadomości Botaniczne55(3/4). 2011
Ryc. 2. Podczas inauguracji sesji. Od praw ej: prof, d r hab. Romana Izm aiłow , prof, dr hab. Józef' Bednara (U M CS), prof, dr hab. Maria O lech i prof, d r hab. Adam Zając (fol. A. Mróz).
Fig. 2. At the opening session. From the right: prof. Rom ana Izmaiłow, prof. Jó z ef Bednara (UM CS), prof. M aria Olech, and prof. Adam Zając (phot. A. Mróz).
W czasie przerw y w ystąpił dziecięcy zespół instrum cntalno-w okalny „Promyki K rakow a”
(część instrumentalna zespołu, którego człon
kowie ubrani byli w ludowe stroje krakowskie), pod dyrekcją Romy Doniec-Krzemień (Ryc. 3).
Zespół wykonał jeden z mazurków' Fryderyka Chopina, krakowiak i polonez mało znanej kom- pozytorki polskiej oraz najsłynniejszy polonez epoki przed-chopinow skiej „Pożegnanie oj
czyzny” Michała Kleofasa księcia Ogińskiego.
D rugą część konferencji rozpoczęła prof, dr hab. M aria Olech prezentacją „Antarktyka unikatowym laboratorium dla biologa” ukazu
ją c ą piękne fotografie przyrody polarnej oraz żyjących tam organizmów. Polamiczka przed
stawiła fascynujące, interdyscyplinarne zagad
nienia badawcze z wielu dziedzin biologii, w tym problemy oczekujące rozwiązania przez przyszłe generacje przyrodników. W liście gratulacyjnym dla jubilatki prof. M aria Zając podsumowała jej
najważniejsze sukcesy jako uczonej i nauczy
ciela akademickiego. Trzecim spośród jubilatów był prof, dr hab. Adam Zając taksonom i fito- geograf, długoletni dyrektor Instytutu Botaniki UJ oraz kierownik Zakładu Taksonomii Roślin i Fitogcografii. Jego prace na polu geografii ro
ślin były tematem referatu „Adam Zając w kręgu fitogcografii” wygłoszonego przez prof. dr. hab.
Zbigniewa Mirka z Instytutu Botaniki im. W. Sza
fera PAN. A utor w ystąpienia przypomniał, że uczony jest uczniem znakomitego badacza szaty roślinnej Polski i Afryki Jana Kornasia, mistrza krakowskiej szkoły geobotanicznej. Adam Zając przejął i zrealizow ał wiele idei swego nauczy
ciela, a później sam stał się mistrzem dla młodego pokolenia badaczy flory. Prof. Mirek podkreślił zwłaszcza jego ogromne zasługi w opracowaniu i redagowaniu (wraz z żoną prof. M arią Zając) pom nikowego dzieła Atlas rozmieszczenia ro
ślin naczyniowych w Polsce (ATPOL) wydanego
Wiadomości Botaniczne 55(3/4). 201 I
Ryc. 3. Prof. Romana Izmaiłow, prof. M aria Olech i prof. Adam Zając z członkam i dziecięcego zespołu inslrum entalno- w okalnego „Prom yki K rakowa" w raz z ich kierownikiem R om a D oniec-K rze m ień (fot. A. Mróz).
Fig. 3. Prof. Romana Izmaiłow, prof. M aria Olech, and prof. Adam Zając with the m em bers o f vocal-instrum ental children ensem ble ‘Prom yki K rakow a’, and with the leader o f the ensem ble Rom a D oniec-K rzem ień (phot. A. Mróz).
w 2001 roku. Zaznaczył też, że wyrazem przy
wiązania jubilata do uczelni była dedykacja dla krakowskiej Alma Mater poprzedzająca tę ponad 700-stronicową księgę. Ostatnim punktem pro
gramu był referat prof. A. Zająca pt. „Tajem
nice natury motorem poszukiwań naukowych”.
Znakomite wystąpienie jubilata było pewnym zaskoczeniem dla zebranych, poniew aż nie mówił on o wielkiej pasji swego życia bota
nice, ale głównie o innych zainteresowaniach, wykraczających daleko poza biologię, o swoich fascynacjach kosmosem oraz m ożliw ością ist
nienia pozaziemskich cywilizacji. Wystąpienie zaw ierało wiele wątków autobiograficznych oraz szerszych przemyśleń jubilata, dotykało problemów' ogólnonaukowych z filozoficznej
i historycznej perspektywy, a także źródeł in
spiracji badawczych oraz spostrzeżeń dotyczą
cych współczesnej nauki i polityki naukowej (szczególnie w Polsce). W liście gratulacyjnym dziekan Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi prof, dr hab. Kazimierz Krzemień zwrócił szczególną uwagę na osiągnięcia organizacyjne jubilata oraz sukcesy dydaktyczne.
N ależy podkreślić niezw ykle serdeczną atmosferę sesji. Oprócz opisanych wyżej w y
stąpień, adresy gratulacyjne w ygłosili goście z wielu ośrodków' uniwersyteckich, a jubilaci zostali obdarowani kwiatami i innymi upomin
kami. Zaprezentowano też wydawmictwa: spe
cjalny num er Polish Polar Reaserch (vol. 32, nr 2, 2011) dedykowany prof. Marii Olech, tom
93
94 Wiadomości Botaniczne55(34). 2 0 11
Ryc. 4. Spotkanie tow arzyskie w O grodzie Botanicznym (fot. A. Mróz).
Fig. 4. Social m eeting in the Botanic G arden (phot. A. Mróz).
Ryc. 5. Spotkanie tow arzyskie w O grodzie Botaniecznym UJ. Siedzą od prawej: prof. Anna M cdw ecka-K om aś ( IB UJ), prof.
Krystyna G rodzińska (IB PAN) i p ro f Andrzej Manecki (A G H ) (fot. A. Mróz).
Fig. 5. Social m eeting in the Jagiellonian U niversity Botanical G arden. Sitting from the right: prof. Anna M edwecka-Kornaś, prof. K rystyna G rodzińska, and p ro f Andrzej Manecki (phot. A. Mróz).
Wiadomości Botaniczne 55(3/4). 2 0 1 1
Biodiversity Resarch and Conservation (vol. 19, 2010) poświęcony prof. Adamowi Zającowi oraz zbiór artykułów zatytułowany Geobotanist and Taxonomist. A volume dedicated to Professor Adam Zając on the 70'h anniversary o f his birth redagowany przez Bogdana Zemanka.
Po południu odbyło się spotkanie towarzy
skie w szklarni Ogrodu Botanicznego (Ryc. 4).
Ponieważ dopisała pogoda, rozm ow y toczyły się nie tylko pod palmami oranżerii (Ryc. 5), ale również pod gołym niebem, wśród kwitną
cych kwiatów. Szczególną atrakcją spotkania było w yśw ietlenie przez profesora Zbigniewa Dzwonko w sali wykładowej na piętrze Colle
gium Śniadeckiego filmów nakręconych w la
tach 1975 i 1977 podczas wycieczek Instytutu Botaniki UJ.
95
Ze m a n e k
Alicja
Kö h l e r, Piotr