Aktywne zapalenie przyzębia jako potencjalny czynnik ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego

(1)

382

Ginekol Pol. 2014, 85, 382-385

4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; )

położnictwo

Aktywne zapalenie przyzębia jako potencjalny czynnik ryzyka wystąpienia porodu

przedwczesnego

Active periodontitis as a potential risk factor of preferm delivery

0DULD%LOLĔVND.U]\V]WRI2VPROD

Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UM, Poznań, Polska

Streszczenie

Spośród zidentyﬁkowanych czynników wpływających na wystąpienie porodu przedwczesnego na uwagę zasługuje aktywne zapalenie przyzębia, którego wpływ na przebieg ciąży opisuje szereg badań naukowych. Badania sugerują, iż wdrożenie leczenia periodontologicznego podczas trwania ciąży jest nie tylko bezpieczne dla dziecka i matki, ale również korzystnie wpływa na przebieg ciąży i masę urodzeniową noworodków a w konsekwencji na obniżenie śmiertelności i zachorowalności pośród wcześniaków. Dlatego obowiązkowe badania stomatologiczne w kierunku periodontitis może umożliwić wczesne wdrożenie leczenia i obniżenie ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego.

Słowa kluczowe: poród przedwczesny / zDpDOenLe przyzĊELD / wczeĞnLDcWwo /

Abstract

The influence of active periodontitis on the incidence of preterm delivery has been widely described in numerous scientific papers. Studies suggest that an implementation of a periodontal treatment during pregnancy is not only safe for both, the mother and the child, but it also has a beneficial effect on the pregnancy and embryo-fetal de- velopment, consequently reducing morbidity and mortality among premature infants. Therefore, mandatory dental examinations in pregnant women may facilitate early implementation of periodontal treatment and reduce the rates of preterm delivery.

Key words: premature birth / periodontitis / prematurity /

Otrzymano: 10.10.2013

Zaakceptowano do druku: 30.01.2014 Adres do korespondencji:

Maria Bilińska

Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UM, SPSK 2 ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań, Polska

tel./fax: 61 869 13 98 e-mail: k_osmola@op.pl

(2)

Nr 5/2014

383

położnictwo 4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) Ginekol Pol. 2014, 85, 382-385

Maria Bilińska, Krzysztof Osmola. Aktywne zapalenie przyzębia jako potencjalny czynnik ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego.

Wstęp

:HGáXJZVSyáF]HVQ\FKGDQ\FKSUREOHPSRURGXSU]HGZF]H

VQHJRGRW\NDFLĊĪDUQ\FKQDĞZLHFLHLRNRáRSDFMHQ

WHNZ3ROVFH>@

3U]HSURZDG]RQROLF]QHEDGDQLDDE\ZSHáQL]UR]XPLHüHWLR

ORJLĊ L PHFKDQL]P\ SU]\F]\QLDMąFH VLĊ GR Z\VWąSLHQLD SRURGX

SU]HGZF]HVQHJR 6SRĞUyG ]LGHQW\¿NRZDQ\FK F]\QQLNyZ PDMą

F\FK ZSá\Z QD Z\VWąSLHQLH SRURGX SU]HGZF]HVQHJR Z\PLHQLü

PRĪQDQLNRW\QL]PVSRĪ\ZDQLHDONRKROXGXĪąOLF]EĊZF]HĞQLHM

SU]HE\W\FKSRURGyZQLHZ\GROQRĞüV]\MNLPDFLF\XUD]PHFKD

QLF]Q\F]\QQLNLGHPRJUD¿F]QHZLHNPDWNLSRQLĪHMUĪĪ\FLD

RUD]SRZ\ĪHMUĪVWUHV]DEXU]HQLDRGĪ\ZLDQLDLQIHNFMHGUyJ

PRF]RZ\FK>@-HGQDNQDGDORNSU]\F]\QZ\VWąSLHQLDSR

URGXSU]HGZF]HVQHJRSR]RVWDMHQLH]QDQD>@

$Ntywne zapaOenie przyzĊbia MaNo potencMaOny czynniN ryzyNa wystąpienia porodu przedwczesneJo

,QIHNFMHXPLHMVFRZLRQHZEH]SRĞUHGQLPSREOLĪXMDMDSáRGR

ZHJRLQIHNFMHGUyJPRF]RZ\FKLQGXNXMąZ\G]LHODQLHPHGLD

WRUyZ]DSDOHQLDWDNLFKMDN,/,/3*(71)DOIDNWyUH

PRJąZ\ZRá\ZDüSU]HGZF]HVQHSRURG\SU]HGZF]HVQHSĊNQLĊ

FLHEáRQSáRGRZ\FKLQLVNąPDVĊXURG]HQLRZąQRZRURGNyZ

3U]HVáDQNL VXJHUXMąFH LĪ ]DSDOHQLH SU]\]ĊELD PRĪH E\ü

SU]\F]\Qą Z\VWąSLHQLD SU]HGZF]HVQ\FK SRURGyZ SRMDZLá\ VLĊ

MXĪZSUDFDFK&ROOLQVDZURNXZNWyU\FKQDXNRZF\ED

GDOLZSá\ZEDNWHULL3RUSK\URPRQDVJLQJLYDOLVQDSU]HELHJFLąĪ\

X FKRPLNyZ V\U\MVNLFK %DNWHULH E\á\ ZVWU]\NLZDQH ] GDOD RG

PDFLF\ ]ZLHU]ąW FHOHP V\PXODFML ]DSDOHQLD SU]\]ĊELD L QDVWĊS

F]HMEDNWHULHPLL:\ND]DQRĪHLQIHNFMDX]ZLHU]ąWSU]\F]\QLáD

VLĊGRUHGXNFMLPDV\SáRGyZL]ZLĊNV]HQLDVWĊĪHĔPHGLD

WRUyZ ]DSDOHQLD ]DUyZQR Z PLHMVFX ZVWU]\NQLĊFLD MDN L Sá\QLH

RZRGQLRZ\P

%DGDQLDGRW\F]ąFHZSá\ZXSHULRGRQWLWLVQDSU]HELHJFLąĪ\

XOXG]LUR]SRF]Ċá\VLĊRGEDGDQLDSDFMHQWHNSU]H]2IIHQED

FKHUDLZVSZURNX>@2FHQLRQRVWDQWNDQHNSU]\]ĊELD

NRELHWWXĪSRSRURG]LHLVWZLHUG]RQRĪHXSDFMHQWHNURG]ąF\FK

SU]HGZ\]QDF]RQ\PWHUPLQHPVWDQWNDQHNSU]\]ĊELDMHVW]QDF]

QLH JRUV]\ QLĪ X SDFMHQWHN URG]ąF\FK R F]DVLH 6WZLHUG]RQR

]QDF]QąXWUDWĊSU]\F]HSXáąF]QRWNDQNRZHJRLJáĊERNRĞüNLHV]R

QHN SU]\]ĊEQ\FK 5\]\NR Z\VWąSLHQLD SRURGX SU]HGZF]HVQHJR

XNRELHW]SHULRGRQWLWLVE\áRQLHPDONURWQLHZ\ĪV]HXSLHU

ZRUyGHNZSRUyZQDQLX]SDFMHQWNDPL]GURZ\PL$XWRU]\GR

SDWU\ZDOLVLĊSRZRGXWHJRVWDQXZSURGXNFML3*(L71)SU]H]

EDNWHULH JUDPXMHPQH REHFQH Z WNDQNDFK SU]\]ĊELD L GDOV]HJR

SU]HGRVWDZDQLDVLĊPHGLDWRUyZ]DSDOHQLDGURJąNUZLRSRFKRGQą

GR NUąĪHQLD áRĪ\VNRZHJR %DGDQLH REHMPRZDáR MHGQDN MHG\QLH

VWDQ SU]\]ĊELD SR SRURG]LH L QLH XZ]JOĊGQLDáR GRGDWNRZ\FK

F]\QQLNyZU\]\NDRUD]VWDQXSU]\]ĊELDZWUDNFLHWUZDQLDFLąĪ\

FR XWUXGQLáR Z\FLąJQLĊFLH MHGQR]QDF]Q\FK ZQLRVNyZ GRW\F]ą

F\FKZ\VWĊSRZDQLDNRUHODFML

2G F]DVX SLHUZV]\FK GRQLHVLHĔ R SRWHQFMDOQ\P ZSá\ZLH

]DSDOHQLDSU]\]ĊELDQDZ\VWąSLHQLHSRURGXSU]HGZF]HVQHJRSR

MDZLá\VLĊOLF]QHSUDFHQDXNRZH]JáĊELDMąFHWHQWHPDW:

URNX:LOOLDPVRSXEOLNRZDáEDGDQLDSRWZLHUG]DMąFH]ZLą]HNPLĊ

G]\DNW\ZQ\P]DSDOHQLHPSU]\]ĊELDD]ZLĊNV]RQ\PU\]\NLHP

Z\VWąSLHQLD SRURGX SU]HGZF]HVQHJR >@: W\P VDP\P URNX

-HIIFRDWEDGDMąFFLĊĪDUQ\FKNRELHW]JáDV]DMąF\FKVLĊGRUX

W\QRZHMNRQWUROLVWRPDWRORJLF]QHMSRPLĊG]\DW\JRGQLHP

FLąĪ\UyZQLHĪGRVWU]HJáZ]DSDOHQLXSU]\]ĊELDSRWHQFMDOQ\F]\Q

QLN ]ZLĊNV]DMąF\ U\]\NR Z\VWąSLHQLD SRURGX SU]HGZF]HVQHJR

:RGUyĪQLHQLXRGSRSU]HGQLFKEDGDĔGRDQDOL]\GRáąF]RQRRFH

QĊ VWDQX SU]\]ĊELD Z WUDNFLH WUZDQLD FLąĪ\ RUD] XZ]JOĊGQLRQR

LQQH LVWQLHMąFH F]\QQLNL U\]\ND : HIHNFLH U\]\NR Z\VWąSLHQLD

SRURGXSU]HGZF]HVQHJRXSDFMHQWHN]FLĊĪNLPOXEXRJyOQLRQ\P

]DSDOHQLHP SU]\]ĊELD ]RVWDáR RFHQLRQH QD SR]LRPLH 25

=DREVHUZRZDQą SUDZLGáRZRĞü Z\WáXPDF]RQR SURGXNFMą HQGR

WRNV\Q SU]H] EDNWHULH JUDP XMHPQH REHFQH Z ]DSDOHQLX SU]\

]ĊELD (QGRWRNV\Q\ VW\PXOXMą SURGXNFMĊ F\WRNLQ SUR]DSDOQ\FK

RUD] SURVWDJODQG\Q SU]\F]\QLDMąF VLĊ GR Z\VWąSLHQLD SRURGyZ

SU]HGZF]HVQ\FK>@

6SRĞUyGLQQ\FKMHGHQDVWXDQDOL]RZDQ\FKEDGDĔRWHMVDPHM

WHPDW\FHSLĊüZ\ND]DáRZ\UDĨQąNRUHODFMĊSRPLĊG]\SHULRGRQ- WLWLV D SU]HGZF]HVQ\P SRURGHP Z WU]HFK VWZLHUG]RQR ĪH WDND

]DOHĪQRĞü PRĪH Z\VWĊSRZDü WU]\ Z\NOXF]\á\ WDNą PRĪOLZRĞü

>@

:páyw Oeczenia przyzĊbia na ryzyNo wystąpienia porodu przedwczesnego

.ROHMQHEDGDQLDPLDá\QDFHOXVSUDZG]HQLHF]\ZGURĪHQLH

OHF]HQLDSHULRGRQWLWLVZWUDNFLHWUZDQLDFLąĪ\]PQLHMV]DU\]\NR

Z\VWąSLHQLDSRURGXSU]HGZF]HVQHJRXNRELHW]]DSDOHQLHPSU]\

]ĊELD3U]HSURZDG]HQLDEDGDĔQDG]DJDGQLHQLHPSRGMĊOLVLĊ0LW

FKHOOL/HZLVZ\ND]XMąFĪHFLĊĪDUQHSRGGDQHOHF]HQLXSHULRGRQ

WRORJLF]QHPXZWUDNFLHWUZDQLDFLąĪ\]QDF]QLHU]DG]LHMURG]Lá\

SU]HGZF]HĞQLHSU]\SDGNyZZSRUyZQDQLX]JUXSąNRQ

WUROQąXNWyUHMQLHZGURĪRQROHF]HQLDSU]\SDGNyZ>@

5yZQLHĪ EDGDQLD /RSH]D SRWZLHUG]DMą VNXWHF]QRĞü OHF]HQLD

]DSDOHQLD SU]\]ĊELD SU]\ REQLĪDQLX U\]\ND Z\VWąSLHQLD SRURGX

SU]HGZF]HVQHJR:LFKEDGDQLDFKXSDFMHQWHNQLHOHF]RQ\FKGR

SRURGXSU]HGZF]HVQHJRGRFKRG]LáRZSU]\SDGNyZSRG

F]DVJG\XNRELHWSRGGDZDQ\FKWHUDSLLSU]HGZF]HVQ\SRUyGQD

VWąSLáMHG\QLHXSDFMHQWHN>@:\QLND]WHJRĪH]DSDOHQLH

SU]\]ĊELDMHVWSRWHQFMDOQLHRGZUDFDOQąSU]\F]\QąZ\VWĊSRZDQLD

SU]HGZF]HVQ\FKSRURGyZ

3UREOHP Z\VWĊSRZDQLD SRURGX SU]HGZF]HVQHJR LQGXNR

ZDQHJRSURFHVDPL]DSDOQ\PLSU]HELHJDMąF\PLZSU]\]ĊELXVWDá

VLĊRELHNWHPEDGDĔUyZQLHĪZLHOXRĞURGNyZQDXNRZ\FKZ3RO

VFH:SXEOLNDFML]URNX%RUDNRZVND6LHQQLFNDL*yUVND

SU]HGVWDZLá\Z\QLNLEDGDĔSU]HSURZDG]RQ\FKXFLĊĪDUQ\FK

NRELHW 3U]HSURZDG]RQR EDGDQLH SHULRGRQWRORJLF]QH RFHQLD

MąF VWDQ WNDQHN SU]\]ĊELD RUD] ZVNDĨQLNL KLJLHQ\ L NUZDZLHQLD

G]LąVHáRUD]]HEUDQRZ\ZLDGRJyOQRPHG\F]Q\QDVWĊSQLHSRZWy

U]RQREDGDQLDSRSRURG]LH3DFMHQWNLSRG]LHORQRQDWU]\JUXS\

Z\]QDF]RQH SU]H] WHUPLQ RGE\WHJR SRURGX %DGDQLD Z\ND]Dá\

REHFQRĞü FKRUyE SU]\]ĊELD X NRELHW Z WUDNFLH WUZDQLD

FLąĪ\ ] F]HJR ERU\NDáR VLĊ ] FLĊĪNLP VWDQHP ]DSDOQ\P

SU]\]ĊELD6WDW\VW\F]QLHLVWRWQąUyĪQLFĊX]\VNDQRSRPLĊG]\SR

V]F]HJyOQ\PLJUXSDPLZSU]\SDGNXOLF]E\]DFKRZDQ\FK]ĊEyZ

±NRELHW\NWyUHURG]Lá\SRW\JRGQLXPLDá\LFKSU]HG

W\JRGQLHP±LZW\JRGQLX±]ĊEyZ>@

Mikrobiologia

=DSDOHQLH SU]\]ĊELD MHVW Z\QLNLHP SRGDWQRĞFL RVREQLF]HM

L REHFQRĞFL SDWRJHQQ\FK EDNWHULL Z ELR¿OPLH Z MDPLH XVWQHM

6RFUDQVN\LZVSSRG]LHOLOLQDSLĊüNRPSOHNVyZ]LHORQ\ĪyáW\

SXUSXURZ\SRPDUDĔF]RZ\LF]HUZRQ\>@2LOHEDNWHULH]F]WH

UHFKSLHUZV]\FKNRPSOHNVyZQLHPDMąZLĊNV]HJR]QDF]HQLDGOD

UR]ZDĪDĔQDWHPDWZSá\ZXSHULRGRQWLWLVQDZ\VWąSLHQLHSRURGX

(3)

384

położnictwo

4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) Ginekol Pol. 2014, 85, 382-385

SU]HGZF]HVQHJRRW\OHEDNWHULH]NRPSOHNVXF]HUZRQHJRPor- SK\roPoQDV JLQJLYDOLV 7rHSoQHPD GHQWLFoOD orD] 7DQQDrHOOD

IorV\WKLD RUD] SRPDUDĔF]RZHJR &DPS\OoEDFWHr rHFWXV )X- VoEDFWHrLXP QXFOHDWXP PHSWoVWrHSWoFoFFXV PLFroV PrHYoWHOOD

LQWHrPHGLDLPrHYoWHOODQLJrHVFHQFHVSRWNDá\VLĊ]]DLQWHUHVRZD

QLHP]HVSRáX0DGLDQRVLZVS3RSU]HEDGDQLXNRELHWFLĊĪDU

Q\FK VWZLHUG]LOL RQL Z\ĪV]\ RGVHWHN SU]HGZF]HVQ\FK SRURGyZ

XPDWHNNWyUHQLHZ\WZRU]\á\RFKURQQHMLPPXQRJOREXOLQ\,J*

VNLHURZDQHMSU]HFLZNREDNWHULRP]NRPSOHNVXF]HUZRQHJRMDN

UyZQLHĪZSU]\SDGNDFKZNWyU\FKRGQRWRZDOLZ\ĪV]\SR]LRP

,J0SU]HFLZEDNWHULRP]NRPSOHNVXSRPDUDĔF]RZHJRXSáRGX

>@

.ROHMQHSXEOLNDFMHSRWZLHUG]Lá\Z\QLNLEDGDQLD0HGLDQRVD

U\]\NR SU]HGZF]HVQHJR SRURGX MHVW QDMZLĊNV]H SRĞUyG SDFMHQ

WHNXNWyU\FKQRZRURGNyZSRXURG]HQLRZRVWZLHUG]RQRZ\VRNL

SR]LRP ,J0 SU]HFLZ EDNWHULRP MDP\ XVWQHM PDWNL RUD] RGSR

ZLHGĨ]DSDOQąGLDJQR]RZDQąSR]LRPHPELDáND&53,Oȕ,/

71)Į3*(LL]RSURVWDQXZVXURZLF\NUZLSĊSRZLQRZHM

U\]\NRRNUHĞORQRQDSR]LRPLH>@

Hipotezy biologiczne

1D SRGVWDZLH GRVWĊSQ\FK GRQLHVLHĔ HSLGHPLRORJLF]Q\FK

]DSURSRQRZDQR WU]\ KLSRWH]\ ELRORJLF]QH áąF]ąFH SHrLoGoQWLWLV ] Z\VWĊSRZDQLHP SRURGyZ SU]HGZF]HVQ\FK

5R]SU]HVWU]HQLDQLH VLĊ EDNWHULL ] NLHV]RQHN G]LąVáRZ\FK ]D

FKRG]L GURJą NUZLRSRFKRGQą GR Sá\QX RZRGQLRZHJR L áRĪ\

VND %HrJH\HOOD(LNHQHOOD)XVoEDFWHrLXPQXFOHDWXPPor- SK\roPoQDVJLQJLYDOLV > @ %DNWHULH SR SU]HGRVWD

QLX VLĊ GR PDFLF\ Z\ZRáXMą UHDNFMĊ ]DSDOQą SURZDG]ąFą GR V\QWH]\ F\WRNLQ L PHWDORSURWHLQD] RUD] DNW\ZDFML QHXWUR¿OL D W\P VDP\P SU]\F]\QLDMą VLĊ GR Z\VWąSLHQLD SU]HGZF]H

VQHJR SRURGX =EDGDQR PHFKDQL]P\ GRW\F]ąFH RNUHĞORQ\FK URG]DMyZ EDNWHULL VWZLHUG]DMąF ĪH PorSK\roPoQDVJLQJLYD- OLVPRĪH DWDNRZDü V\QF\WLRWURIREODVW\ WURIREODVW\ NRVPyZ

NL NRPyUNL GRF]HVQHM L áRĪ\VNRZH NRPyUNL QDEáRQNRZH

Z\ZRáXMH UHDNFMĊ ]DSDOQą SU]H] UHFHSWRU\ 7ROOSRGREQH >

@

.UZLRSRFKRGQ\ Z\VLHZ PHGLDWRUyZ ]DSDOHQLD SRGF]DV SHrLoGoQWLWLV SURZDG]L GR VHNUHFML F\WRNLQ SUR]DSDOQ\FK ,/

ȕ 3*( 71)Į ,/ NWyUH QDVWĊSQLH Vą WUDQVSRUWRZDQH ZUD] ] NUZLą GR UHMRQyZ RGOHJá\FK RG MDP\ XVWQHM $QDOL]D Sá\QX RZRGQLRZHJR Z SRURGDFK SU]HGZF]HVQ\FK Z\UDĨQLH SRND]XMH SRGQLHVLRQ\ SR]LRP F\WRNLQ SUR]DSDOQ\FK REHF

Q\FK UyZQLHĪ Z GXĪ\FK LORĞFLDFK Z Sá\QLH NLHV]RQNRZ\P SRGF]DV DNW\ZQHJR ]DSDOHQLD SU]\]ĊELD>@ 2GSRZLHGĨ ]D

SDOQD Z\ZRáDQD SU]H] SHrLoGoQWLWLV Z\GDMH VLĊ E\ü QDMEDU

G]LHM SUDZGRSRGREQ\P PHFKDQL]PHP LQGXNXMąF\P SU]HG

ZF]HVQ\ SRUyG

2GSRZLHGĨ LPPXQRORJLF]QD FHFK\ LPPXQRORJLF]QH L JHQHW\F]QH SáRGX RUD] PDWNL PRJą PLHü ZSá\Z QD RGSRZLHGĨ LP

PXQRORJLF]Qą Z\ZRáDQą SDWRJHQDPL MDP\ XVWQHM 3ROLPRU¿F]QH JHQ\ NRGXMąFH F\WRNLQ\ SUR]DSDOQH 71)Į ,/ȕ ,/ Vą ]ZLą

]DQH ] QDGPLHUQą RGSRZLHG]Lą ]DSDOQą SU]HELHJDMąFą Z PDFLF\

QD VNXWHN LQIHNFML EDNWHULDPL MDP\ XVWQHM D QDGHNVSUHVMD JHQyZ NRGXMąF\FK WH F\WRNLQ\ PRĪH ]ZLĊNV]Dü U\]\NR SRURGX SU]HG

ZF]HVQHJR >@ .RELHW\ R RNUHĞORQ\P JHQRW\SLH ERU\NDMąFH VLĊ ] SUREOHPHP DNW\ZQHJR ]DSDOHQLD SU]\]ĊELD PRJą E\ü W\P VD

P\P EDUG]LHM QDUDĪRQH QD Z\VWąSLHQLH SRURGX SU]HGZF]HVQHJR

Podsumowanie

,VWQLHMą Z\UDĨQH SU]HVáDQNL PyZLąFH R NRUHODFML LQIHNFML SU]\]ĊELD ] Z\VWĊSRZDQLHP SRURGyZ SU]HGZF]HVQ\FK L WRZD

U]\V]ąFą QLVNą PDVą XURG]HQLRZą QRZRURGNyZ %DGDQLD VXJHUX

Mą LĪ ZGURĪHQLH OHF]HQLD SHULRGRQWRORJLF]QHJR SRGF]DV WUZDQLD FLąĪ\ MHVW QLH W\ONR EH]SLHF]QH GOD G]LHFND L PDWNL DOH UyZQLHĪ NRU]\VWQLH ZSá\ZD QD SU]HELHJ FLąĪ\ L PDVĊ XURG]HQLRZą QRZR

URGNyZ D Z NRQVHNZHQFML QD REQLĪHQLH ĞPLHUWHOQRĞFL L ]DFKR

URZDOQRĞFL SRĞUyG ZF]HĞQLDNyZ 'ODWHJR ZáDĞQLH ZVSyáSUDFD QD OLQLL JLQHNRORJVWRPDWRORJ L ZSURZDG]HQLH G]LDáDĔ SUR¿ODN

W\F]Q\FK X FLĊĪDUQ\FK Z FHOX Z\NOXF]HQLD FKRUyE SU]\]ĊELD MHVW ZDĪQH QLH W\ONR ] SXQNWX ZLG]HQLD ]GURZRWQHJR OHF] UyZQLHĪ HNRQRPLF]QHJR ]H Z]JOĊGX QD SRWHQFMDOQH ]PQLHMV]HQLH OLF]E\

QRZRURGNyZ Z\PDJDMąF\FK LQWHQV\ZQHM WHUDSLL

Wnioski

2ERZLą]NRZH EDGDQLH Z NLHUXQNX SHrLoGoQWLWLV PRĪH SR

]ZROLü QD ZF]HVQH ZGURĪHQLH OHF]HQLD L REQLĪHQLH U\]\ND Z\VWą

SLHQLD SRURGX SU]HGZF]HVQHJR

Oświadczenie autorów

1. Maria Bilińska – autor pracy poglądowej, przygotowanie manuskryptu i piśmiennictwa – autor zgłaszający i odpowiedzialny za manuskrypt.

2. Krzysztof Osmola – korekta, ostateczna weryﬁkacja i akceptacja manuskryptu.

Źródło ﬁnansowania:

Praca nie była ﬁnansowana przez żadną instytucję naukowo-badawczą, stowarzyszenie ani inny podmiot, autorzy nie otrzymali żadnego grantu.

Konﬂikt interesów:

Autorzy nie zgłaszają konﬂiktu interesów oraz nie otrzymali żadnego wynagrodzenia związanego z powstawaniem pracy.

Piśmiennictwo

1. Steer P. The epidemiology of preterm labour. BJOG: Int J Obstet Gynaecol. 2005, 1–3.

2. Jeﬀcoat MK, Geurs NC, Reddy MS, [et al.]. Periodontal infection and preterm birth: Resuts of a prospective study. J Am Dent Assoc. 2001, 137 (7), 875-880.

3. McGaw T. Periodontal diseases and preterm delivery of low birth weight infants. J Can Dent Assoc. 2002, 68, 165-169.

4. Yu VY. Develomental outcome of extremely preterm infants. Am J Perinatol. 2000, 17 (2), 57-61.

5. Beck S, Wojdyla D, Say L, [et al.]. The worldwide incidence of preterm birth: a systematic review of maternal mortality and morbidity. Bull World Health Organ. 2010, 88, 31-38.

6. Sawicki K, Sawicka E. Porody z ciąż wielopłodowych w Polsce w latach 1981-2001 według danych Głównego Urzędu Statystycznego. W: Ciąża wielopłodowa. Red. Bręborowicz GF, Ma- linowski W, Ronin-Walkowska E. Poznań: Ośrodek Wydawnictw Naukowych. 2003, 21-25.

7. Goldenberg RL, Hauth JC, Andrews WW. Intrauterine infection and preterm delivery. N Eng J Med. 2000, 342 (20), 1500-1507.

8. Muglia LJ, Katz M. The enigma of spontaneous preterm birth. N Eng J Med. 2010, 362 (2), 529-535.

9. Collins JG, Smith MA, Arnold RR, Oﬀenbacher S. Eﬀects of Escherichia coli and Porphyromo- nas Gingivalis lipopolysacacride on pregnancy outcome in the golden hamster. Infect Immun.

1994, 62 (10), 4652-4655.

10. Oﬀenbacher S, Katz V, Fertik G, [et al.]. Periodontal infectionas a possible risk factor for preterm low birth weight J Periodontol. 1996, 67 (10), 1103-1113.

(4)

Nr 5/2014

385

położnictwo 4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) Ginekol Pol. 2014, 85, 382-385

11. Williams CE, Davenport ES, Sterne JA, [et al.]. Mechanisms of risk in preterm low-birthweight infants. J Periodontol. 2000, 23, 142-150.

12. Jeﬀcoat MK, Geurs NC, Reddy MS, [et al.]. Periodontal infection and preterm birth. Results of a prospective study J Am Dent Assoc. 2001, 132, 875-880.

13. Mitchell-Lewis D, Engebretson SP, Chen J, [et al.]. Periodontal infections and pre-term birth:

early ﬁndings from a cohort of yound minority women in New York. Eur J Oral Sci. 2001, 109, 34-39,.

14. Lopez NJ, Smith P, Geurs NC. Periodontal therapy reduced the risk of preterm birth. J Dent Res.

2002, 80, 188-184.

15. Borakowska -Siennicka B, Górska R. Choroba przyzębia a poród przedwczesny i niska masa urodzeniowa noworodków w świetle badań klinicznych. Czas. Stomatol. 2006, LIX, 3, 149-158.

16. Mokeem SA, Molla GN, Al-Jewair TS. The prevalence and relationship between periodontal disease and pre-term lowe birth weight infants at King Khalid University Hospital in Riyadh, Saudi Arabia. J Contemp Dent Pract. 2004, 5 (2), 40-56.

17. Radnai M, Gorzo I, Nagy E, [et al.]. A possible association between preterm birth and early periodontitis: pilot study. J Clin Periodontol. 2004, 31 (9), 736-741.

18. Canakci V, Canakci CF, Canakci H, [et al.]. Periodontal disease as a risk factor for pre-eclampsia:

a case-control study. Aust N Z J Obstet Gynaecol. 2004, 44 (6), 568-573.

19. Goepfert AR, Jeﬀcoat MK, Andrews WW, [et al.]. Periodontal disease and upper genital tract inﬂammation in early spontaneous preterm birth. Obstet Gynenol. 2004, 104 (4), 777-783.

20. Jarjoura K, Devine PC, Perez Delboy A, [et al.]. Markers of periodontal infection and preterm birth. Am J Obstet Gynecol. 2005, 192 (2), 513-519.

21. Sembene M, Moreau JC, Mbaye MM, [et al.]. Periodontal infection in pregnant women and low birth weight babies. Odontostomatol Trop. 2000, 23 (89), 19-22.

22. Louro PM, Fiori HH, Filho PL, [et al.]. Periodontal disease in pregnancy and low birth weight. J Pediatr (Rio J). 2001, 77 (1), 23-28.

23. Dasanayake AP. Periodontal health of the pregnant woman as a risk factor for low birth weight.

Ann Periodontol1998, 3 (1), 206-212.

24. Xiong X, Buekens P, Fraser WD, [et al.]. Periodontal disease and adverse pregnancy outcomes:

a systematic review. Br J Obstet Gynaecol. 2006, 113 (2), 135-143.

25. Moore S, Randhawa M, Ide M. A case control study to investigate an association between adverse pregnancy outcome and periodontal disease. J Clin Periodontol. 2005, 32 (2), 174- 181.

26. Davenport ES, Williams CE, Sterne JA, [et al.]. Maternal periodontal disease and preterm low birthweight. Case-control study. J Dent Res. 2002, 81 (5), 313-318.

27. Socransky SS, Haﬀajee AD, Cugini Ma, [et al.]. Microbial complexes in subgingival plaque. J Clin Periodontol. 1998, 25 (2), 134-144.

28. Madianos PN, Lieﬀ S, Murtha AP, [et al.]. Maternal periodontitis and prematurity. Part II: Maternal infection and fetal exposure. Ann Periodontol. 2001, 6 (1), 175-182.

29. Boggess KA, Moss K, Madianos P, [et al.]. Fetal immune response to oral pathogens and risk of preterm birth. Am J Obstet Gynecol. 2005, 193 (3Pt 2), 1121-1126.

30. Fardini Y, Chung P, Dumm R, [et al.]. Transmission of diverse oral bacteria to murine placenta:

evidence for the oral microbiome as a potential source of intrauterine infection. Infect Immun.

2010, 78 (4), 1789-1796.

31. Goncalves LF, Chaiworapongsa T, Romero R, Intrauterine infection and prematurity. Ment Re- tard Dex Disabil Res Rev. 2002, 8 (1), 3-13.

32. Barak S, Oettinger-Barak O, Machtei EE, [et al.]. Evidence of periopathogenic microorganisms in placentas of women with preeclampsia. J Periodontol. 2007, 78 (4), 670-676.

33. Katz J, Chegini N, Shiverick KT, Lamont RJ. Localization of P. gingivalis in preterm delivery placenta. J Dent Res. 2009, 88 96), 575-578.

34. Arce RM, Barros SP, Wacker B, [et al.]. Increased TLR4 expression in murine placentas after oral infection with periodontal pathogens. Placenta. 2009, 30 (2), 156-162.

35. Pressman EK, Thornburg LL, Glantz JC, [et al.]. Inﬂammatory cytokines and antioxidants in midtrimester amniotic ﬂuid: correlation with pregnancy outcome. Am J Obstet Gynecol. 2011, 204 (2), 155e1-155e7.

36. Harper M, Zheng SL, Thom E, [et al.]. Cytokine gene polymorphisms and length of gestation.

Obstet Gynecol. 2011, 117 (1), 125-130.

37. Dashash M, Nugent J, Baker P, [et al.]. Interleukin-6-174 genotype, periodontal disease and adverse regnancy outcomes: a pilot study. J Clin Immunol. 2008, 28 (3), 237-243.