• Nie Znaleziono Wyników

METODA SAW Z PRZEDZIAŁOWYMI DANYMI I WAGAMI UZYSKANYMI ZA POMOCĄ PRZEDZIAŁOWEJ ENTROPII SHANNONA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "METODA SAW Z PRZEDZIAŁOWYMI DANYMI I WAGAMI UZYSKANYMI ZA POMOCĄ PRZEDZIAŁOWEJ ENTROPII SHANNONA"

Copied!
12
0
0

Pełen tekst

(1)

ISSN 2083-8611 Nr 348 · 2018 Zarządzanie 13

Dariusz Kacprzak Politechnika Białostocka Wydział Informatyki Katedra Matematyki d.kacprzak@pb.edu.pl

METODA SAW Z PRZEDZIAŁOWYMI DANYMI I WAGAMI UZYSKANYMI ZA POMOCĄ PRZEDZIAŁOWEJ ENTROPII SHANNONA

1

Streszczenie: Celem artykułu jest rozszerzenie metody SAW na problemy podejmowania decyzji z danymi przedziałowymi. Pozwala to na modelowanie problemów rzeczywistych, w których nie można dokładnie zmierzyć danych. Zaproponowana metoda wykorzystuje entropię Shannona, która jest jedną z metod wyznaczania obiektywnych wag kryteriów.

Pozwala to uniknąć subiektywizmu i nieprecyzyjności spowodowanej niekompletną wie- dzą, osądami, opiniami i preferencjami decydentów.

Słowa kluczowe: liczby przedziałowe, metoda SAW, entropia Shannona, wagi obiektywne.

JEL Classification: C44.

Wprowadzenie

Podejmowanie decyzji stanowi integralną część zarządzania, planowania i sterowania w przedsiębiorstwach oraz w życiu codziennym. Jest to proces wy- boru końcowego wariantu decyzyjnego (końcowej decyzji) ze zbioru dostępnych wariantów, które są charakteryzowane przez różnorodne, zazwyczaj sprzeczne kryteria. Mnogość i złożoność problemów decyzyjnych sprawia, że podjęcie trafnej decyzji może być zadaniem bardzo trudnym. Możemy się wówczas zwrócić w stronę wielokryterialnych metod wspomagania decyzji (MCDM –

1 Badania zostały zrealizowane w ramach pracy nr S/WI/1/2016 i sfinansowane ze środków na naukę MNiSW.

(2)

Multiple Criteria Decision Making), które dysponują gotowymi procedurami postępowania pozwalającymi na liniowe uporządkowanie (ranking) wariantów decyzyjnych i wskazanie wariantu końcowego. Punktem wyjścia w tych meto- dach jest określenie zbioru wariantów decyzyjnych i zbioru kryteriów oraz przedstawienie problemu decyzyjnego za pomocą macierzy decyzyjnej złożonej z ocen wariantów decyzyjnych względem kryteriów, a także wektora wag okre- ślającego istotność poszczególnych kryteriów.

Jedną z najbardziej znanych i najpopularniejszych dyskretnych metod wie- lokryterialnych jest metoda SAW (Simple Additive Weighting). Mimo prostoty jest ona szeroko stosowana w rzeczywistych problemach decyzyjnych, m.in. do rankingu wykonawców budowlanych stadionu [Rajaie, Hazrati, Rashidi, 2010], rankingu wskaźników zdrowotnych określających jakość życia [Abdullah, Ja- mal, 2010], wyboru lokalizacji jednostki medycznej [Lin, Liao, Chang, 2010], wyboru dostawcy w łańcuchu dostaw [Gupta, Gupta, 2012] i wielu innych [Ab- dullah, Adawiyah, 2014]. Idea tej metody polega na wyznaczeniu dla każdego wariantu decyzyjnego kombinacji liniowej znormalizowanych wartości elemen- tów macierzy decyzyjnej oraz wektora wag. Wariantem decyzyjnym, który po- winien zostać wybrany, jest ten, dla którego wspominania kombinacja przyjmuje wartość największą.

Klasyczne wersje metod wielokryterialnych, w tym również metoda SAW, zakładają, że oceny wariantów decyzyjnych względem kryteriów oraz wagi kry- teriów są znane precyzyjnie i wyrażone za pomocą liczb rzeczywistych. Jednak w rzeczywistym świecie mamy do czynienia z sytuacjami, w których określenie precyzyjnych ocen wariantów decyzyjnych jest trudne, a nawet niemożliwe.

Decydenci mogą mieć trudności z określeniem swoich preferencji i ocen za po- mocą dokładnych wartości liczbowych, ale mogą wyznaczyć granice, w których dane oceny się mieszczą, lub też stosować oceny lingwistyczne. W takich sytua- cjach oceny wariantów i/lub wagi kryteriów można wyrazić m.in. za pomocą liczb przedziałowych [Jahanshahloo, Lotfi, Izadikhah, 2006; Lotfi, Fallahnejad, 2010], liczb rozmytych [Chen, 2000; Gupta, Gupta, 2012] czy skierowanych liczb rozmytych [Roszkowska, Kacprzak, 2016; Rudnik, Kacprzak, 2017; Kac- przak, 2017]. Ponieważ w artykule zostaną wykorzystane liczby przedziałowe, oznacza to konieczność rozszerzenia klasycznej metody SAW na przedziałową metodę SAW.

Drugim istotnym elementem w praktycznych zastosowaniach metod MCDM jest określenie wiarygodnych wag kryteriów, ponieważ mają one klu- czowy wpływ na wybór wariantu końcowego. W wielu zastosowaniach metod MCDM są stosowane tzw. wagi subiektywne, określone przez decydentów czy

(3)

ekspertów, odzwierciedlające ich subiektywne odczucia i preferencje. Jednak w sytuacjach, gdy określenie takich wiarygodnych wag nie jest możliwe, można się zwrócić w stronę wag obiektywnych, które są wyznaczane na podstawie macierzy decyzyjnej. Jedną z metod określania wag obiektywnych jest metoda oparta na entropii. Wydaje się logiczne i uzasadnione, że jeżeli oceny wariantów decyzyjnych względem kryteriów są przedziałami, wagi kryteriów również po- winny być przedziałami. W literaturze można znaleźć metody wyznaczania wag kryteriów z wykorzystaniem entropii, która jest rozszerzona do entropii prze- działowej [Lotfi, Fallahnejad, 2010] oraz do entropii opartej na skierowanych liczbach rozmytych [Kacprzak, 2017]. W artykule wykorzystano zmodyfikowa- ną metodę zaproponowaną przez Lotfi i Fallahnejad [2010].

Celem artykułu jest przedstawienie przedziałowej metody SAW, w której wagi zostaną wyznaczone za pomocą przedziałowej entropii Shannona. Składa się ona z siedmiu części. W kolejnej części zostaną przybliżone podstawowe pojęcia związane z liczbami przedziałowymi oraz arytmetyką przedziałową.

Następnie kolejno są omawiane: klasyczna metoda SAW, metoda wyznaczania wag kryteriów z wykorzystaniem entropii Shannona oraz proponowana prze- działowa metoda SAW z wagami określonymi za pomocą przedziałowej entropii Shannona. Opracowanie kończy się przykładem liczbowym obrazującym propo- nowaną metodę oraz podsumowaniem.

1. Liczby przedziałowe

Liczby przedziałowe (w skrócie przedziały) są jednym ze sposobów opisu oraz prezentacji danych nieprecyzyjnych i niepewnych. Domknięty (ostry) prze- dział określa się następująco [Moore, Kearfott, Cloud, 2009, s. 7-9]:

= , = ∈ ℝ ∶ ≤ ≤ . (1) W dalszej części artykułu określenie „przedział” będzie zawsze oznaczało prze- dział domknięty w postaci (1). Powiemy, że dwa przedziały = , i = , są równe, gdy = oraz = . Środek c( ) przedziału (1) jest określony zależnością:

c( ) = , (2) natomiast jego promień ( ) formułą:

( ) = . (3)

(4)

W artykule wykorzystywano najbardziej rozpowszechnione, tzw. naiwne, podej- ście do budowy arytmetyki przedziałowej. Niech i będą przedziałami w postaci (1), wówczas dowolną operację arytmetyczną ⊚ można zapisać w postaci [Moore, Kearfott, Cloud, 2009, s. 10]:

⊚ = [ ⊚ , ∈ ∧ ∈ ]. (4) Z zapisu (4) wynika, że dowolną operację arytmetyczną na przedziałach można zrealizować poprzez wykonanie odpowiednich operacji arytmetycznych na ich końcach i zapisać następująco:

⊚ =

= [min{ ⊚ , ⊚ , ⊚ , ⊚ }, max{ ⊚ , ⊚ , ⊚ , ⊚ }]. (5) Rozważmy operacje arytmetyczne {+, −,⋅,/}. Wówczas formuła (5) dla tych działań przyjmuje następujące formy [Moore, Kearfott, Cloud, 2009, s. 11-13]:

+ = [ + , + ], (6)

− = [ − , − ], (7)

⋅ = [min{ ⋅ , ⋅ , ⋅ , ⋅ }, max{ ⋅ , ⋅ , ⋅ , ⋅ }], (8) / = min{ / , / , / , / }, max{ / , / , / , / } , jeżeli 0 ∉ . (9) Rolę zera i jedynki w arytmetyce przedziałowej pełnią liczby rzeczywiste 0 i 1, które mogą być przedstawione jako przedziały zdegenerowane do punktu, od- powiednio [0,0] i [1,1].

W niniejszym opracowaniu przedziały zostaną wykorzystane do reprezen- towania ocen alternatyw względem kryteriów oraz wag kryteriów w metodzie SAW. Zasadne jest więc przyjęcie założenia, że rozważane przedziały liczbowe będą dodatnie. Przedział nazwiemy dodatnim, jeżeli jest on podzbiorem półosi dodatniej, tzn. = , ⊂ ℝ , gdzie ∈ ℝ i ∈ ℝ . Jeżeli jest również przedziałem dodatnim, wówczas operacje mnożenia (8) i dzielenia (9) można uprościć do następujących formuł:

⋅ = [ ⋅ , ⋅ ], (10) / = [ / , / ]. (11) Wykorzystanie liczb przedziałowych w metodach wielokryterialnych, ta- kich jak metoda SAW, wymaga techniki porównywania (porządkowania linio- wego) tych przedziałów. W literaturze można znaleźć wiele metod porównywa- nia liczb przedziałowych, a jedną z nich jest propozycja Hu i Wanga [2006].

(5)

Technika ta wykorzystuje alternatywny sposób reprezentowania przedziałów w stosunku do określenia (1), które są zapisywane w postaci:

= 〈 ( ); ( )〉, (12) gdzie ( ) oznacza środek przedziału określony zależnością (2), natomiast

( ) jest jego promieniem wyrażonym wzorem (3). Niech = 〈 ( ); ( )〉

i = 〈 ( ); ( )〉 będą przedziałami. Hu i Wang na tych przedziałach określili relację (13)-(14), która pozwala na ich liniowe uporządkowanie:

≺ ⇔ ( ) < ( ), gdy ( ) ≠ ( )

( ) ≥ ( ), gdy ( ) = ( ) (13) oraz:

≺ ⇔ ≺ ∧ ≠ . (14) W kolejnej części zostanie przedstawiona klasyczna wersja metody SAW.

2. Metoda SAW

Metoda SAW (Simple Additive Weighting) została użyta po raz pierwszy przez Churchmana i Ackoffa [1954] jako sposób rozwiązania problemu wyboru inwestycji. Jest ona jedną z najprostszych i najpopularniejszych dyskretnych metod wielokryterialnych podejmowania decyzji. Polega na wyznaczeniu dla każdego wariantu decyzyjnego kombinacji liniowej elementów znormalizowanej macierzy decyzyjnej oraz odpowiednich elementów wektora wag. Pozwala to na liniowe uporządkowanie wariantów i wskazanie wariantu końcowego w ramach przyjętych kryteriów.

Dowolny dyskretny, wielokryterialny problem decyzyjny można przestawić w postaci tzw. macierzy decyzyjnej (15) pokazującej wartości ocen wariantów decyzyjnych ( = 1, … , ) względem kryteriów ( = 1, … , ):

=

⋮ ⋮ ⋱ ⋮

, (15)

gdzie jest oceną -tego wariantu decyzyjnego ( ) ze względu na -te kryte- rium ( ) oraz wektora wag (16):

= ( , , … , ), (16) gdzie waga ∈ [0,1] określa istotności -tego kryterium ( ) i spełnia zależ- ność + + ⋯ + = 1. Uwzględnione w problemie decyzyjnym kryteria

(6)

mogą być kryteriami typu zysk (im wyższe są ich wartości, tym wyższa ocena wariantu decyzyjnego) lub też kryteriami typu koszt (wyższa ich wartość powo- duje pogorszenie oceny wariantu). Zbiór kryteriów typu zysk oznaczymy przez

, natomiast typu koszt przez .

Klasyczna metoda SAW zakłada, że elementy macierzy decyzyjnej (15) oraz wektora wag (16) są znane precyzyjnie i wyrażone za pomocą liczb rze- czywistych. Przebiega ona w następujących etapach:

ETAP 1: Budowa macierzy decyzyjnej (15) oraz wektora wag (16).

ETAP 2: Budowa macierzy = ( ) znormalizowanych ocen wariantów w ra- mach danego kryterium, aby uzyskać jednolity charakter poszczególnych kryte- riów, np. według formuły [Hwang, Yoon, 1981, s. 30-31]:

=

, gdy ∈

, gdy ∈ . (17) ETAP 3: Wyznaczenie dla każdego wariantu kombinacji liniowej jego znorma- lizowanych ocen względem kryteriów oraz wektora wag zgodnie z formułą:

( ) = ∑ ∙ . (18) ETAP 4: Uporządkowanie liniowe wyników ( ) i wybór wariantu koń- cowego w świetle przyjętych kryteriów, czyli tego, dla którego zagregowana ocena (18) jest najwyższa.

W kolejnej części przedstawiono metodę wyznaczania wag obiektywnych z wykorzystaniem entropii Shannona.

3. Wyznaczanie wag metodą entropii Shannona

W metodach wielokryterialnych, w tym również w metodzie SAW, po- szczególne kryteria mają różne znaczenie, a więc różne wagi, które określają ich istotność (ważność). Istnieje wiele metod wyznaczania wag, które często są po- dzielone na dwie grupy: wagi subiektywne i wagi obiektywne. Wagi subiektyw- ne są uzyskiwane m.in. przez określenie preferencji decydenta, oceny eksperc- kie, badania ankietowe, konsultacje społeczne czy zastosowanie metody AHP.

Jednak w sytuacji, gdy określenie takich wag nie jest możliwe, można się zwró- cić w stronę wag obiektywnych. Są one wyznaczane za pomocą metod matema- tycznych bazujących na macierzy decyzyjnej, bez odwoływania się do wiedzy, doświadczenia czy preferencji decydentów oraz ekspertów. Jedną z metod wy- znaczania wag obiektywnych jest metoda oparta na entropii. Entropia określa

(7)

stopień nieuporządkowania zbioru, inaczej stopień jego wyjątkowości. Pozwala na określenie istotności poszczególnych kryteriów na podstawie rozbieżności wartości każdego z nich oraz na zmniejszenie subiektywności i nieprecyzyjności wynikającej z preferencji i osądów dokonywanych przez decydenta czy eksperta.

Metodę wyznaczania wag kryteriów opartą na entropii Shannona można opisać w następujących etapach [Hwang, Yoon, 1981, s. 52-54; Kobryń, 2014, s. 47-49]:

ETAP 1: Budowa macierzy = ( ), w której wszystkie kryteria będą typu zysk, tzn.:

= ,

1⁄ , gdy gdy

∈ . (19) ETAP 2: Wyznaczenie macierzy znormalizowanej = ( ) o elementach:

= . (20) ETAP 3: Wyznaczenie wektora entropii = ( , , … , ) za pomocą formuły:

= − ∑ ln . (21)

W przypadku gdy = 0 dla pewnego , to wartość składnika ln jest przyjmowana jako 0, co jest zgodne z granicą lim ln = 0.

ETAP 4: Wyznaczenie wektora poziomu zmienności = ( , , … , ) dla każdego kryterium:

= 1 − . (22) ETAP 5: Wyznaczenie wektora wag kryteriów = ( , , … , ), gdzie:

= . (23) Zauważmy, że niezależnie od poziomu ważności (wagi) danego kryterium okre- ślonego subiektywnie, np. przez decydenta, jeżeli warianty decyzyjne są ocenio- ne względem niego jednakowo (w skrajnym przypadku), nie ma ono wpływu na wybór końcowy (co szczególnie widać w metodzie SAW). Zastosowanie w ta- kiej sytuacji wag obiektywnych wyznaczonych z wykorzystaniem entropii spra- wia, że waga takiego kryterium jest zerowa, a więc nie jest ono brane pod uwagę w rozważanym problemie decyzyjnym.

W kolejnej części przedstawiono proponowaną przedziałową metodę SAW z przedziałowymi wagami uzyskanymi za pomocą entropii Shannona.

(8)

4. Proponowana przedziałowa metoda SAW z obiektywnymi wagami

Proponowana przedziałowa metoda SAW z obiektywnymi wagami uzyska- nymi za pomocą przedziałowej entropii składa się następujących etapów:

ETAP 1. Budowa przedziałowej macierzy decyzyjnej = , gdzie:

= , (24) są przedziałami w postaci (1).

ETAP 2. Konstrukcja znormalizowanej przedziałowej macierzy decyzyjnej

= , gdzie:

= , =

, , gdy ∈

, , gdy ∈ . (25)

ETAP 3. Wyznaczenie wag obiektywnych.

ETAP 3.1. Wyznaczenie wektora entropii = ([ ], [ ], … , [ ]) dla każdego kryterium:

= , , (26)

gdzie = min − ∑ ln , − ∑ ln ,

= max − ∑ ln , − ∑ ln . W przypadku gdy = 0

lub = 0 dla pewnego , to wartość składnika ln lub ln jest przyj- mowana jako 0.

ETAP 3.2. Wyznaczenie wektora poziomu zmienności = ([ ], [ ], … , [ ]) dla każdego kryterium zgodnie z formułą:

= , = 1 − , 1 − . (27) ETAP 3.3. Wyznaczenie wektora wag = ([ ], [ ], … , [ ]) dla każdego kryterium zgodnie ze wzorem:

= , =

,

. (28) ETAP 4. Wyznaczenie dla każdego wariantu kombinacji liniowej jego znorma- lizowanych ocen względem kryteriów oraz wektora wag zgodnie z formułą:

( ) = ∑ ∙ = [∑ ∙ , ∑ ∙ ]. (29)

(9)

ETAP 5. Uporządkowanie liniowe wyników ( ) i wybór wariantu koń- cowego w świetle przyjętych kryteriów, zgodnie za formułami (13)-(14).

UWAGA: Zwróćmy uwagę, że jeżeli elementy macierzy decyzyjnej (24) są liczbami rzeczywistymi, które można utożsamiać z przedziałami zdegenerowa- nymi do punktu, wówczas proponowana metoda jest równoważna klasycznej metodzie SAW z wagami uzyskanymi za pomocą zwykłej entropii Shannona.

W kolejnej części przedstawiono przykład liczbowy obrazujący propono- waną metodę.

5. Przykład liczbowy

Załóżmy, że po wstępnej selekcji decydent chce wybrać jeden z czterech wariantów decyzyjnych , , i , które są oceniane względem sześciu kryteriów , , , , i . Kryteria , , i są typu zysk, nato- miast kryteria i są typu koszt. Ze względu na niekompletność i nieosią- galność informacji zastosowano przedziałowe oceny wariantów decyzyjnych względem kryteriów, które zostały zestawione w tabeli 1. Znormalizowaną przedziałową macierz decyzyjną zgodnie z (25) pokazano w tabeli 2. Na jej pod- stawie wyznaczono entropię, poziom zmienności oraz obiektywne wagi kryte- riów zgodnie z (26)-(28), co prezentuje tabela 3.

Wyniki uzyskane proponowaną przedziałową metodą SAW z obiektywny- mi wagami pokazano w tabeli 4, gdzie są widoczne wyniki kombinacji linio- wych, ( ), elementów znormalizowanej przedziałowej macierzy decyzyj- nej (tabela 2) oraz obiektywnych wag kryteriów (tabela 3), wartości środka

( ( )) i promienia ( ( )) przedziału ( ) oraz ranking wa- riantów decyzyjnych – . Uzyskany rezultat (ranking) < < <

oznacza, że wariantem końcowym jest wariant . Tabela 1. Przedziałowa macierz decyzyjna

[53,91] [61,76] [50,90] [35,75] [33,74] [41,81]

[34,74] [57,68] [47,87] [36,76] [32,72] [38,78]

[30,70] [78,100] [42,82] [38,78] [33,74] [43,80]

[65,97] [37,41] [53,91] [31,71] [37,75] [42,82]

Źródło: Opracowanie własne.

(10)

Tabela 2. Znormalizowana przedziałowa macierz decyzyjna

[0.103,0.177] [0.118,0.147] [0.092,0.166] [0.080,0.170] [0.078,0.175] [0.084,0.165]

[0.066,0.144] [0.110,0.131] [0.087,0.161] [0.082,0.173] [0.080,0.180] [0.087,0.178]

[0.058,0.136] [0.151,0.193] [0.077,0.151] [0.086,0.177] [0.078,0.175] [0.085,0.158]

[0.126,0.189] [0.071,0.079] [0.098,0.168] [0.070,0.161] [0.077,0.156] [0.083,0.161]

Źródło: Opracowanie własne.

Tabela 3. Entropia, poziom zmienności oraz wagi kryteriów

[0.607,0.845] [0.699,0.769] [0.619,0.849] [0.580,0.870] [0.576,0.872] [0.602,0.859]

[0.155,0.393] [0.231,0.301] [0.151,0.381] [0.130,0.420] [0.128,0.424] [0.141,0.398]

[0.048,0.121] [0.071,0.093] [0.046, 0.117] [0.040,0.129] [0.039,0.130] [0.043,0.122]

Źródło: Opracowanie własne.

Tabela 4. Wyniki uzyskane przedziałową metodą SAW oraz ranking wariantów decyzyjnych

( ) ( ( )) ( ( ))

[0.027,0.119] 0.073 0.046 1

[0.025,0.116] 0.071 0.045 3

[0.027,0.117] 0.072 0.045 2

[0.025,0.111] 0.068 0.043 4

Źródło: Opracowanie własne.

Podsumowanie

W artykule zaproponowano przedziałowe rozszerzenie klasycznej metody SAW z wagami uzyskanymi za pomocą przedziałowej entropii Shannona. Za- stosowanie liczb przedziałowych w metodzie SAW pozwala na wspomaganie procesów decyzyjnych, w których dane mogą być niekompletne, nieprecyzyjne lub też trudno mierzalne. Z kolei wykorzystanie przedziałowej entropii Shanno- na do określenia wag kryteriów umożliwia wybór optymalnego wariantu decy- zyjnego bardziej obiektywnie, w sposób uniezależniony od preferencji, ocen i doświadczenia decydenta czy eksperta.

Zaprezentowany przykład liczbowy pokazuje, że proponowana metoda jest doskonałym narzędziem wspomagającym rozwiązywanie złożonych problemów decyzyjnych, w których dane są nieprecyzyjne i reprezentowane przez liczby przedziałowe. Może ona być doskonałą alternatywą dla metod MCDM, w któ- rych nieprecyzyjność czy oceny lingwistyczne są reprezentowane za pomocą wypukłych lub skierowanych liczb rozmytych.

(11)

Dalsze prace będą obejmowały wyznaczenie wag kryteriów łączących za- równo wagi obiektywne, jak i wagi subiektywne w celu uwzględnienia preferen- cji i ocen decydenta czy eksperta.

Literatura

Abdullah L., Adawiyah C.W.R. (2014), Simple Additive Weighting Methods of Mul- ticriteria Decision Making and Applications: A Decade Review, “International Journal of Information Processing and Management”, 5/1, s. 39-49.

Abdullah L., Jamal N.J. (2010), Determination of Weights for Health Related Quality of Life Indicators Among Kidney Patients: A Fuzzy Decision Making Method,

“Applied Research in Quality of Life”, 6(4), s. 349-361.

Chen C.T. (2000), Extension of the TOPSIS for Group Decision Making Under Fuzzy Environment, “Fuzzy Sets and Systems”, 114(1), s. 1-9.

Churchman C.W., Ackoff R.L. (1954), An Approximate Measure of Value, “Journal of Operations Research Society of America”, 2(1), s. 172-187.

Gupta S., Gupta A. (2012), A Fuzzy Multi Criteria Decision Making Approach for Vendor Evaluation in a Supply Chain, “Interscience Management Review”, 2(3), s. 10-16.

Hu B.Q., Wang S. (2006), A Novel Approach in Uncertain Programming Part I: New Arithmetic and Order Relation for Interval Numbers, “Journal of Industrial and Management Optimization”, 2(4), s. 351-371.

Hwang C.L., Yoon K. (1981), Multiple Attribute Decision Making, Lecture Notes in Economics and Mathematical Systems, Springer.

Jahanshahloo G.R., Lotfi F.H., Izadikhah M. (2006), An Algorithmic Method to Extend TOPSIS for Decision-making Problems with Interval Data, “Applied Mathematics and Computation”, 175, s. 1375-1384.

Kacprzak D. (2017), Objective Weights Based on Ordered Fuzzy Numbers for Fuzzy Multiple Criteria Decision Making Methods, “Entropy”, 19, s. 373.

Kobryń A. (2014), Wielokryterialne wspomaganie decyzji w gospodarowaniu przestrze- nią, Difin, Warszawa.

Lin H.Y., Liao C.J., Chang Y.H. (2010), Applying Fuzzy Simple Additive Weighting System to Health Examination Institution Location Selection, “IEEE International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management”, s. 646-650.

Lotfi F.H., Fallahnejad R. (2010), Imprecise Shannon’s Entropy and Multi Attribute Decision Making, “Entropy”, 12, s. 53-62.

Moore R.E., Kearfott R.B., Cloud M.J. (2009), Introduction to Interval Analysis, SIAM.

Rajaie H., Hazrati A., Rashidi A. (2010), Evaluation of Construction Contractors in Developing Countries Using Fuzzy SAW Method, “Proceedings of the International Conference on Computing Civil and Building Engineering”, s. 283-293.

(12)

Roszkowska E., Kacprzak D. (2016), The Fuzzy SAW and Fuzzy TOPSIS Procedures Based on Ordered Fuzzy Numbers, “Information Sciences”, 369, s. 564-584.

Rudnik K., Kacprzak D. (2017), Fuzzy TOPSIS Method with Ordered Fuzzy Numbers for Flow Control in a Manufacturing System, “Applied Soft Computing”, 52, s. 1020-1041.

THE SAW METHOD WITH INTERVAL DATA AND THE WEIGHTS OBTAINED USING THE INTERVAL SHANNON’S ENTROPY

Summary: The aim of the paper is to extend the SAW method for decision-making problems with interval data. This allows modeling real life problems in which data can- not be measured precisely. Moreover, proposed method uses Shannon’s entropy which is one of the methods for finding objective weights of criteria. It allows to avoid subjectivi- ty and imprecision caused by incomplete knowledge, judgments, opinions and prefer- ences of decision makers.

Keywords: interval numbers, SAW method, Shannon entropy, objective weights.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Osobną kategorią, niezwykle charakterystyczną dla mozaiki prasowej Drugiej Rzeczypospolitej, były ukazujące się na terenie powiatu czaso­ pisma młodzieży

Najmniejszą entropię mają atrybuty b i d, lecz b ma mniej wartości, dlatego on będzie korzeniem drzewa.. Uruchomienie metody ID3 dla lewego poddrzewa prowadzi do wstawienia

In het kader van dit onderzoek is artikel 57 van belang, waarin op grond van een amendement in lid c wordt bepaald dat de WVG met betrekking tot gronden die in een structuurplan

Including hysteretic behavior locally at the contact line properly describes the evolution of droplets and teaches to what extent global critical behavior depends on this

The northern part of the passage and the lower part of the fill in the southern part contained pottery of the late 6th Dynasty originating from phase III of the

Apart from the three left- bank strongholds located near the villages of el-Ar (SH1), el-Meghera (SH8) and el-Tina (island of Tanta), which were surveyed and in the first two

Foreign and domestic, of the reign of Henry VIII, Preserved in the public record ofice, the british museum and elsewhere in England, red.. Eyre and Spottiswoode, Londyn 1888,

Znamienne, że wśród nauczycieli z pełnymi kwalifikacjami procent tych, którzy odczuwali stabilizację był o wiele wyższy niż w grupie nauczycieli dokształcających się. Może to