Wytrzymało ść Materiałów I
studia zaoczne inŜynierskie I stopnia
kierunek studiów Budownictwo, sem. III
materiały pomocnicze do ćwiczeń
opracowanie: dr inŜ. Marek Golubiewski, mgr inŜ. Jolanta Bondarczuk-Siwicka
Łódź 2008
TEMATYKA WYKŁADU
Rola, podstawowe pojęcia i załoŜenia oraz zakres wytrzymałości materiałów. Rozciąganie – ściskanie. Podstawowe doświadczenia. NapręŜenia, odkształcenia i przemieszczenia.
Wymiarowanie. Statycznie niewyznaczalne przypadki rozciągania – ściskania. NapręŜenia termiczne i montaŜowe. Nośność graniczna. Charakterystyki geometryczne figur płaskich.
Główne osie i momenty bezwładności. Koło bezwładności Mohra. Zginanie czyste, proste i ukośne (stan napręŜenia i odkształcenia, oś obojętna, wymiarowanie). Mimośrodowe rozciąganie – ściskanie (stan napręŜenia i odkształcenia, oś obojętna). Rdzeń przekroju.
Zginanie nierównomierne (siła rozwarstwiająca, wzór śurawskiego). Zagadnienie środka ścinania. Przypadek prętów cienkościennych otwartych. Linia ugięcia belki (analityczne metody wyznaczania ugięć, metoda Mohra). Belka na podłoŜu spręŜystym. Zginanie spręŜysto – plastyczne. Nośność graniczna belek zginanych. Ogólny stan napręŜenia. Prawa Cauchy’ego. Analiza stanu napręŜenia w punkcie. NapręŜenia główne. Płaski stan napręŜenia.
Koło napręŜeń Mohra. Ogólny stan odkształcenia. Równania Cauchy’ego. Analiza stanu odkształcenia w punkcie. Równania konstytutywne materiału liniowo – spręŜystego, stałe spręŜystości, energia spręŜystości. Zagadnienia brzegowe liniowej teorii spręŜystości. Metody rozwiązywania. Metody wytrzymałości materiałów.
TEMATYKA ĆWICZEŃ AUDYTORYJNYCH
Statycznie niewyznaczalne przypadki rozciągania – ściskania. Wyznaczanie napręŜeń termicznych i montaŜowych. Wyznaczanie nośności granicznej. Wyznaczanie głównych osi i momentów bezwładności figur płaskich. Koło bezwładności Mohra. Zginanie proste i ukośne (wyznaczanie napręŜeń, wymiarowanie). Mimośrodowe rozciąganie – ściskanie (wyznaczanie napręŜeń, wyznaczanie rdzenia przekroju). Wyznaczanie napręŜeń stycznych przy zginaniu. Linia ugięcia belki. Nośność graniczna belek zginanych. Wyznaczanie napręŜeń głównych. Koło napręŜeń Mohra.
TEMATYKA ĆWICZEŃ PROJEKTOWYCH
Statycznie niewyznaczalne przypadki rozciągania – ściskania. Wyznaczanie nośności granicznej. Wyznaczanie głównych osi i momentów bezwładności. Zginanie proste i ukośne.
Mimośrodowe rozciąganie – ściskanie. Wyznaczanie rdzenia przekroju. Linia ugięcia belki.
Wyznaczanie nośności granicznej belek zginanych. Wyznaczanie napręŜeń głównych.
LITERATURA PODSTAWOWA
Dyląg Z., Jakubowicz A., Orłoś Z., Wytrzymałość materiałów LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
Jakubowicz A., Orłoś Z., Wytrzymałość materiałów
Piechnik S., Wytrzymałość materiałów dla wydziałów budowlanych Jastrzębski P., Mutermilch J., Orłowski W., Wytrzymałość materiałów
Banasiak M., Grossman K., Trombski M., Zbiór zadań z wytrzymałości materiałów Grabowski J., Iwanczewska A., Zbiór zadań z wytrzymałości materiałów
Orłowski W., Słowański L., Wytrzymałość materiałów. Przykłady obliczeń
PROGRAM ĆWICZEŃ AUDYTORYJNYCH Zjazd I
Statycznie niewyznaczalne przypadki rozciągania – ściskania.
Wyznaczyć siły w prętach poniŜszych układów wywołane działaniem siły (P), obciąŜenia termicznego (∆t) oraz błędem montaŜowym (∆l).
Zjazd II
Statycznie niewyznaczalne przypadki rozciągania – ściskania.
Wyznaczanie nośności granicznej.
Zjazd III
Wyznaczanie głównych osi i momentów bezwładności. Koło bezwładności Mohra.
q Q
Sporządzić wykresy siły osiowej N, napręŜeń normalnych σ i przemieszczeń pionowych przekrojów poprzecznych u dla słupa obciąŜonego obciąŜeniem ciągłym q i siłą skupioną Q.
F1
F2
E = const
∆t F1 F2
F3
∆l F1
F2
F3 F4
F P
F 2F
E = const
F P
F 2F
Wyznaczyć obciąŜenie graniczne Pgr dla układu prętowego. Przyjąć, Ŝe σplr = σplc.
Wyznaczyć główne centralne momenty bezwładności i kierunki główne,
wykorzystując symetrię figury względem jednej lub dwóch osi.
Zjazd IV
Zginanie proste i ukośne. Wyznaczanie osi obojętnej i napręŜeń. Wymiarowanie.
Zjazd V
Mimośrodowe rozciąganie – ściskanie. Wyznaczanie napręŜeń. Wymiarowanie. Wyznaczanie rdzenia przekroju.
Wyznaczyć główne centralne momenty bezwładności i kierunki główne.
oś obojętna
Słup o zadanym przekroju poprzecznym jest ściskany mimośrodowo siłą P.
Wyznaczyć punkt przyłoŜenia siły ściskającej dla podanej osi obojętnej.
q α
α
3a a 2a
α-α
b h
M q
P l3
l1 l2
α α
h b α-α
b1
h2
h1
b2 b1 α-α
kr = 0,5 kc
l3
l1 l2
P α
α q
.
C.
CWyznaczyć połoŜenie osi obojętnej oraz największe napręŜenie rozciągające i ściskające. Słup o zadanym przekroju poprzecznym jest ściskany mimośrodowo siłą P przyłoŜoną we wskazanym punkcie.
P
α α
α-α α-α
P P
Zjazd VI
Kolokwium nr I Zjazd VII
Linia ugięcia belki.
Wyznaczyć ugięcia i kąty obrotu przekroju w wybranych punktach układu korzystając z metody Mohra.
Wyznaczyć linię ugięcia belki korzystając z metody Mohra.
Zjazd VIII
Nośność graniczna belek zginanych.
Wyznaczyć wskaźniki Wpl dla poniŜszych przekrojów przyjmując, Ŝe σplr = σplc.
Dla poniŜszych belek wyznaczyć obciąŜenie graniczne, przyjmując, Ŝe znane są wartości Wpl oraz σpl.
q P
EI
q EI
P 2EI EI
Wyznaczyć rdzeń dla zadanego przekroju.
qgr = ?
2ql ql
q qgr = ?
q
Pgr = ?
2P P
P
3P P
Zjazd IX
NapręŜenia główne i koło Mohra.
Wyznaczyć analitycznie napręŜenia główne i kierunki główne dla zadanego płaskiego stanu napręŜenia. Wyznaczyć maksymalne napręŜenie styczne. Wyniki sprawdzić korzystając z koła Mohra.
40 MPa 30
30 MPa 100
90 40
40 MPa 70
80 20
20
50
= −
−
= −
= ij ij
ij σ σ
σ
Zjazd X
Kolokwium nr II
PROGRAM ĆWICZEŃ PROJEKTOWYCH Zjazd I i II
Projekt I
Wyznaczyć siły w prętach kratownicy wywołane działaniem obciąŜenia (P1, P2).
Sporządzić wykresy siły podłuŜnej N, napręŜeń normalnych σ i przemieszczeń pionowych przekrojów poprzecznych u dla słupa obciąŜonego cięŜarem własnym.
F P1
F
l2
l2
l1 l l
P2
F F
F1 F
l1 l2 l
l1
l2
l1 P
F1 F2
F3
F4 γ γ
Wyznaczyć obciąŜenie graniczne Pgr dla układu prętowego przy zadanych składowych (P1, P2).
Zjazd III, IV i V Projekt II
Zginanie ukośne prętów: zaprojektować wymiar „a” przekroju poprzecznego belki zginanej (b1, b2, h1, h2 są wielokrotnościami „a”, np. b1 = 2a, b2 = 5a,, h1 = 6a, h2 = 4a). ObciąŜenie działa w płaszczyźnie pionowej.
Ściskanie mimośrodowe prętów: wyznaczyć połoŜenie osi obojętnej oraz największe napręŜenie rozciągające i ściskające. Słup o zadanym przekroju poprzecznym jest ściskany mimośrodowo siłą P przyłoŜoną we wskazanym punkcie.
Zjazd VI
Obrona zadań projektowych.
Zjazd VII Projekt III
Linia ugięcia belki: Stosując metodę Mohra wyznaczyć ugięcia i kąty ugięcia belki w wybranych przekrojach. Korzystając z obliczonych wielkości ugięć i kątów ugięcia wykonać szkic linii ugięcia belki.
P1 F
l2
l1 l
P2
F F F1
b2 b1
h1 h2 P
α α
P α-α l3
l2
l1
P q1
q2
b2 b1
h1
h2 α
α α-α
kr = 0,45 kc
.
CEI 2EI EI EI
l4
l l
l1 l2 l3
P1 P2 P3
q2
q1
Zjazd VIII i IX Projekt IV
Nośność graniczna belek zginanych: wyznaczyć wskaźnik Wpl dla poniŜszego przekroju przyjmując, Ŝe σplr = σplc.
Wyznaczyć obciąŜenie graniczne qgr dla poniŜszej belki. Siły P1, P2, P3 i P4 są wielokrotnościami „ql”.
Zjazd X
Obrona zadań projektowych.
l4
l1 l l2 l3 l5
q
P1 P2
P3
l P4