S T O W A R Z Y S Z E N I E LIGA OCHRONY P R Z Y R O D Y
Z a r z ą d
Wojewódzki - Okręgowy w Słupsku
AKTUALIA OCHRONY PRZYRODY 1997/1 (8)
jr -
S I u p s k, w rzesień 1997 r.ZESZYT INFORMACYJNY Z.W. LOP SŁUPSK Nr 1/1997 (8). Rok V - wrzesień 1997.
DO CZYTELNIKÓW...
t) kontynuujemy wydawanie naszych Zeszytów Informacyjnych Za
rządu Wojewódzkiego-Okręgoyyego Stoyyarzyszenia LIGA OCHRONY PRZY
RODY w Słupsku pil. Aktualia Ochrony Przyrody \ jako Nr 1/1997 (8). Jest to jedna z zasadniczych nici kontaktowych pomiędzy Zarządem Wojewódzkim, a Oddziałami i Kolami terenowymi naszego Stowarzyszenia.
Niniejszy Zeszyt składa się. jak zwykle, z organizacyjnych informacji bieżących oraz z części reklamujących interesujące wydawnictwa i publikacje.
Zachęcamy do częstszych kontaktów z Zarządem Wojewódzkim - Okręgowym, które mogą się objayyiać zarówno w korespondencji, jak i w bezpo
średnich. 'czy telefonicznych rozmowach, a także regularnym, corocznym od
prowadzaniu składek członkowskich, będących symbolem osobistej przy należ
ności do Stowarzyszenia LOP. czy też wreszcie w eyyenlualnyni nadsyłaniu drobny ch tekstów do opublikoyyania
Na nowy rok szkolny 1997/98 życzymy, zwłaszcza Szkolnym Kołom LOP. wielu przeżyć z żyyyą przyrodą poprzez poznanie jej yv naukach biologii i geografii, a także zadzierzgnięcia więzi koleżeńskich w LOP-owskiej organi
zacji.
Słupsk, wrzesień 1997 r. REDAKCJA
Zarząd Wojewódzki-Okręgoyyy S t o w a r z y s z e n i a LIGA OCHRONY PRZYRODY 76-200 Słupsk.
ul. Szarych Szeregóyy 14. pok. 15.
Teł. (0-59) 411-008. yveyvn. 519 oraz (0-59) 42-25-18.
O C H R O N Y P R Z Y R O D Y
Opracoyyanie redakcyjne - Józef Cieplik
?
MŁODZIEŻOWE KONKURSY PRZYRODNICZE - 1997.
I. Ogólnopolski konknrs LOP pn. „Olimpiada Wiedzy Ekologicznej ' organizuje się corocznie dla młodzieży szkól średnich. Biorą w nich udział przeważnie miejskie licea ogólnokształcące, choć nie brak i szkól technicz
nych, jak np. Technikum Leśne im. prof. S. Sokołowskiego w Warcinie, Technikum Rolnicze w Słupsku i w Łodzieży kolo Miastka i inne.
Rozstrzygnięcie eliminacji wojewódzkich XII Olimpiady Wiedzy Ekologicznej nastąpiło dnia 19 kwietnia 1997 r., przy udziale Komisji Wo
jewódzkiej w składzie: dr Stanisław K a c z m a r e k (przewodniczący), mgr inż. Barbara M a j o r - M i 1 e w c z y k, mgr Maria H a r a s i m o- w i c z, ingr Marek Jan Z i ó ł k o w s k i .
Do eliminacji wojewódzkich przystąpiło (1997 r.) 21 uczniów / Liceów Ogólnokształcących, 14 ze Szkól Rolniczych, 1 z Technikum Leśnego w Warcinie, 3 z Technikum Drzewnego w Słupsku, razem 39 uczestników. Z lej liczby 21 osób udzieliło 70% trafnych odpowiedzi.
8 osób zakwalifikowało się do końcowego etapu ustnego, z których 1 miej
sce uzyskał Tomasz C h m i e l e w s k i z L.O. Nr 2 w Słupsku, II miejsce - Ireneusz L i e t z z L.O. w Bytowie, III miejsce - Łukasz P u c h a ł a z L.O. w Sławnie.
II. Bardziej rozpowszechnionym jest konkurs pn. „Mój Las". Poniż
sza tabelka obrazuje rozmiar konkursu w szkołach województwa słupskiego wiatach 1992 - 1997.
Wyszczególnienie 1992/93 1993/94 1994/95 1995/96 1996/97
l 2 3 4 5 6
Nadesłano prac ogól. 40 171 103 163 111
1) ze szkól podst. 27 132 81 159 95
- prace indywid. 21 - 67 91 79
- prace zbiorowe 6 - 14 68 16
2) ze szkól ponadpod. 13 39 22 4 16
- prace indywid. 9 - 16 2 9
- prace zbiorowe 4 - 6 2 7
3
W roku szkolnym 1996/97 Konkurs rozstrzygała Komisja Woje
wódzka. tzw. „Sąd Konkursowy" w osobach: mgr Beata K o z ł o w s k a (przewodnicząca), mgr Irena C z y ż , mgr Teresa K a l i n o w s k a , mgr Jadwiga K i e w r o. na swym posiedzeniu dnia 7 stycznia 1997 r. w Słup
sku. w siedzibie Szkoły Podstawowej Nr 5.
Z nadesłanych 111 prac przyznano:
A. W grupie prac indywidualnych ze szkół podstawowych I miejsce - Adrian Z i e l o n k a , S.P. Wicko, II miejsce - Barbara K 1 e b e k o, S.P. Koczała.
B. W grupie prac zbiorowych ze szkół podstawowych I miejsce - Iwona G r a b i j a s,
Milena L a d k o, S.P. Boleszewo, II miejsce - Anna-Maria Z a m e 1 s k a,
Renata K ę d z i o r a , S.P. Główczyce.
C. W grupie prac indywidualnych szkól ponadpodstawowych I miejsce - Tomasz G u 1 1 a, I L.O. Słupsk.
II miejsce - Grażyna A d a m k i e w i c z , Pryw. Z.Z.S. dla Dor., Słupsk.
D. W grupie prac zbiorowych szkól ponadpodstawowych
I miejsce - Kolo Biologiczne przy Społecznym Liceum Ogólno - kształcącym Czarne Czluchowskie - grupa 8-osobowa.
II miejsce - nie przyznano.
Autorzy prac wyróżnionych:
Jolanta O k r ó j Agata T u m a
Olga D o m i n i e c k a - Dominika S t u d z i ń s k a - Agata F u k s
Magda H a ł a s Beata B o g d a n i e c - Agnieszka G ą s i o r - Emilia R u m i ń s k a - Aneta M ł y ń s k a Agnieszka F i l i p i a k - Wojciech J u n c e w i c z - Kamil J a r z ę b i ń s k i - Marcin L a c h o w i c z - Agnieszka S t e f a n i a k - Anna P o d g ó r s k a - Sylwia S z y m c z y k - Wiktoria R a c z k o w s k a -
S.P. Główczyce.
S.P. Łebień, S.P. Leśnice S.P. Nr 5 Lębork.
S.P. Nr 7 Lębork.
S.P. Nr 7 Lębork.
S.P. Główczyce.
S.P. Leśnice, S.P. Leśnice, S.P. Główczyce, S.P. Główczyce.
Zespół Sz. Gastr. i Hotelowych Słupsk, I L.O. Lębork.
Zespół Sz. Gastr. i Hotelowych Słupsk, j.w.
j.w.
j.w.
4
W skali krajowej praca 8-osobowego Zespołu z Kola Biologicznego przy Społecznym Liceum Ogólnokształcącym w Czarnem uzyskała III na
grodę konkursową.
Gratulujemy wszystkim nagrodzonym i wyróżnionym, a zwłaszcza Kołu Biologicznemu w Czarnem Czluchowskim, laureatowi III-ciej ogólno
polskiej nagrody konkursowej i zachęcamy Młodzież do dalszych zmagań konkursowych w szlachetnej rywalizacji pomysłów, spostrzeżeń i opraco
wań zjawisk zachodzących w lesie i w rodzimym krajobrazie.
Na rok 1997/98 wyznaczono następujące tematy w ramach do
rocznego konkursu ,MÓj Las":
a) „Dlaczego chronimy wszystkie ptaki" - dla szkól podstawowych;
b) Jiola retencji wody w zachowaniu zdrowego środowiska" - dla szkól ponadpodstawowych.
Termin składania prac w Biurze Z.W. LOP upływa z dniem 30 listopada 1997 r.!
Szczegółowych informacji udziela Biuro Z.W. LOP w Słupsku, a ponadto wyczytać je można w Biuletynie Zarządu Głów nego LOP Nr 5-6- 7-8/1997 r. na stronie 5.
Interesujące opracowania nt. roli gospodarki wodnej w środowisku zawiera cykl wydawniczy NOT i LOP Słupsk pt. „Pomorskie Środowisko Przyrodnicze - jego ochrona i kształtowanie" - Tom X, 1981 r. i Tom XII,
1987 r. Wydawnictwo to pozostaje do wglądu w Wojewódzkiej Radzie NACZELNEJ ORGANIZACJI TECHNICZNEJ w Słupsku oraz w Biurze Zarządu Wojewódzkiego-Okręgowego Stowarzyszenia LIGA OCHRONY PRZYRODY w Słupsku, a także w zbiorach Biblioteki Głównej WYŻSZEJ SZKOŁY PEDAGOGICZNEJ W Słupsku.
Fundatorami nagród konkursowych w 1997 r. byli: - w głównej mierze - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Słupsku, a w mniejszym wymiarze - Wojewódzki Konserwator Przyrody U. Woj. w Słupsku, Dyrekcja Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi" w Słup
sku, Wodociągi Miejskie S.A. w Słupsku, Firma C.U. Wiesław Żugaj - Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie (Polska) S.A. Słupsk.
Wszystkim Sponsorom składamy tą drogą gorące podziękowania.
Zarząd Wojewódzki LOP Słupsk
W Ś R Ó D P R Z Y J A C I Ó L I B R A I N I C H O R G A N I Z A C J I
rzy Szkole Podstawowej im. Władysława Broniewskiego w Główczycach (województwo słupskie) działa tzw. Sekcja Eko
logiczna „Strumyk" pod troskliwą i fachową opieką Nauczycielki mgr Marii P e r z .
Organizacja ta ma na swoim koncie działalności i osiągnięć urzą
dzenie „Forum Ekologicznego" w dniach 3-6 lutego 1997 roku oraz
„Forum Inicjatyw Dziecięcych i Młodzieżowych" w dniach 12-16 czerwca 1997 roku.
Te imprezy sozologiczno-krajoznawcze mają ogromne znaczenie i poznawcze i dydaktyczne w procesie wychowywania młodzieży.
„Strumyk" redaguje i wydaje jednodniówki okolicznościowe bardzo przydatne dla uczestników Forum.
J - Y1 sierpnia 1996 roku został zorganizowany Słupski Ośrodek ' ^ ' D z i a ł a ń Ekologicznych koncentrujący się przy Zespole Szkól Rolniczy ch, a zw łaszcza jego części - Technikum Ochrony Środow iska w Słupsku. ,,Spiritus \fovens" tej inicjatywy jest Nauczycielka - pani mgr Maria W i e c h o w s k a , a spośród młodzieżowych działaczy wy
różniają się Koledzy - Paweł D z i e n d z i e l a i Tomasz Z a r z y c k i (z Technikum Ochrony Środowiska), prowadzący tzw . Młodzieżowy Ruch Proekologiczny „Źródło".
Ośrodek ten organizuje spotkania młodzieżowe tzw. „Warsztaty które obejmują bądź region, bądź też cały kraj, gromadząc w Słupskiem uczestników z wielu zakątków Polski. Oryginalne metody tego działania są przez młodzież dobrze i życzliwe oceniane.
ladze Województwa Legnickiego zorganizowały w dniacli 5- 6-7 czerwca 1997 r. ogólnopolskie obchody Światowego Dnia Ochrony Środowiska 1997.
Imprezy odbywały się w wielu miejscowościach, jak - Legnica.
Głogów, Lubin. Jawor i in.
6
Problemy ochrony i kształtowania krajobrazu skoncentrowano w okolicach Jawora, w Parku Krajobrazowym „Chełmy1 w Górach Ka- czawskich. 5 czerwca 1997 roku przeprowadzono w Jaworze międzynaro
dową sesję referatową nt. „Parki Krajobrazowe miejscem edukacji ekolo
gicznej i krajoznawstwa". Patronat honorowy przyjął Wojewoda Legnicki dr inż. Ryszard Ma r a z e k , a kierownictwo naukowe sesji - prof.dr hab.
Jerzy Wy rz y k o w s k i z Uniwersytetu Wrocławskiego. Przygotowano 12 referatów, a ich autorzy pochodzili z czterech krajów europejskich - Wielkiej Brytanii, Czech. Niemiec i Polski. Prezes Z.W. LOP ze Słupska wystąpił z głosem w dyskusji nt. świadomości społeczeństwa w dziedzinie ochrony środowiska.
Dnia 6 czerwca 1997 r. oddano oficjalnie do użytku nowy obiekt edukacyjny (ośrodek) wraz z siedzibą Dyrekcji Zarządu P K. „Chełmy'.
Ośrodek przystosowany jest też dla młodzieży niepełnosprawnej.
Dnia 7 czerwca 1997 r. otwierano uroczyście nowy. Przemkowski Park Krajobrazowy w województwie legnickim i przeprowadzono semina
rium nt. walorów przyrodniczo - kulturowych tegoż Parku.
Z województwa słupskiego uczestniczyły w legnickich obchodach trzv osoby.
J.C.
7
A G R O T IJ R Y S I Y K A
^^nteresującą formą wypoczynku letniego jest rozwijający się
< \ 3 tzw. ruch agroturystyczny.
Kwatery noclegowe i punkty wyżywieniowe oraz szeroki zakres możliwości poznania okolicznych walorów przyrodniczo-geograficznych i krajobrazowych stwarzają dobre warunki wypoczynkowe i poznawcze w środowiskach wiejskich, najbliższych naturze.
W województwie słupskim istnieje już Słupskie Stowarzyszenie Agroturystyczne przy Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Strzelinie pod Słupskiem, a skupiające rolników dysponujących odpowiednimi kwaterami i możliwościami wyży wienia.
O ile w 1996 roku istniało, zarejestrowanych w województwie słupskim, 21 gospodarstw agroturystycznych i 13 kwater u gospodarzy o łącznej liczbie 272 miejsc noclegowych, lo już w 1997 r. liczba ta zwięk
szyła się do 394. czyli o 45 %. Warto podkreślić, iż w gminach nadmor
skich Ziemi Słupskiej liczba miejsc noclegowych „agroturystycznych" ze 103 w 1996 r. powiększyła się w 1997 r. do 187.
Tereny Pomorza Środkowego, a zwłaszcza nadmorskie, szczegól
nie atrakc\jne dla turystów i wczasowiczów, zyskują więc nową formę do poznania walorów naturalnych, łącznie z problemami gospodarki wiejskiej, podstawowej w produkcji żywności.
Korzyści płynące z uprawiania agroturystyki są w szczególny spo
sób przydatne tak dla gospodarz)1 (dodatkowa forma dochodu), jak i dla turystów (bezpośrednia styczność ze środowiskiem zbliżonym do naturalne
go). Warto więc propagować tę formę wypoczynku i jednocześnie pozna
wania walorów naturalnych i gospodarczych Ziemi Słupskiej.
Józef Cieplik
Adres Prezesa
SŁUPSKIEGO TOWARZYSTWA AGROTURYSTYCZNEGO:
Inż. Zbigniew P r z y b y 1 s k i, 77-113 Budowo, Niepoględzic Nr 8.
NIEMIECKA NAGRODA OCHRONY ŚRODOWISKA DLA PROF. D R A IIAB. MACIEJA NOWICKIEGO
miesięczniku „Deutschlond" Nr 1 z 1997 roku ukazał się reportaż i wywiad redaktorki tegoż czasopisma dr A.
E n g e 1 m a n n z byłym ministrem ochrony środowiska w Polsce w latach 1990 - 1991 Prof. dr hab. Maciejem N o w i c k i m. któremu w 1996 roku. jako pierwszemu cudzoziemcowi, przyznano Niemiecką Na
grodę Ochrony Środowiska za ogromne zaangażowanie i osiągnięcia w dziedzinie ekologicznego rozwoju Polski.
Profesor M. N o w i c k i od trzydziestu lat walczy z zanieczysz
czeniem środowiska naturalnego w Polsce i zajmuje się ochroną atmosfery.
Sukcesem Profesora jest ograniczenie dwutlenku siarki o 35 %. a w przy
padku tlenków azotu - o 30 %. Zmniejszona została o 50 % ilość ścieków odprowadzanych bez oczyszczenia do wód. Powierzchnia obszarów prawnie chronionych pow iększyła się o 100 %. W 1991 roku. jeszcze jako minister, rozwinął Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. Dzięki ekofunduszom można było wesprzeć około 200 projektów. W ochronie powietrza najważ
niejszą rolą Ekofunduszn jest transfer najlepszych technologii ekologicz
nych. Poparto kilkadziesiąt projektów z zakresu oszczędzania energii. Obję
to protektoratem Biebrzański Park Narodowy. Poza tym Ekofundusz od
grywa wiodącą rolę w ochronie zagrożonych gatunków. Nad Bałtykiem zbudowano 22 oczyszczalnie ścieków.
Prof. M. N o w i c k i zwraca uwagę na świadomość ekologiczną przeciętnego Polaka. Jest ona zróżnicowana i zależy od regionu; jest ona jeszcze niska, o czym świadczą tysiące (dzikich) wysypisk śmieci w lasach i stan mazurskich pól campingowych po sezonie. Jeszcze dużo czasu musi upłynąć i musi wychować się nowe pokolenie, by wreszcie dostrzeżono wartość przyrody.
Prof. M. N o w i c k i współpracuje z „Euronaturą" w Radol- fzell. gdzie realizowane są wartościowe projekty na całą Europę, między innymi w Polsce. Jako minister ochrony Środowiska (ówcześnie) powołał z ministrem T ó p f e r e m Niemiecko - Polską Radę Ochrony Środowi
ska. Minister T ó p f e r stwierdził, że Polska jest drugim krajem po Francji, z którymi Niemcy w ochronie środowiska współpracują na pozio
mie ministerialnym. W ramach współpracy między Polską i Niemcami w 1991 roku ustanowiono szereg gnip roboczych. Jedna z nich zajmuje się ochroną środowiska w tzw. czarnym trójkącie. Inne zajmują się zabezpie-
9
czenieni granicy przed transportem odpadów i dla ochrony przyrody w rejonie ujścia Odry. Świnoujście otrzymało z Niemiec około 20 milionów marek na budowę oczyszczalni ścieków.
Profesor M. N o w i c k i większą część swej nagrody przezna
czył na utworzenie fundacji finansującej stypendia w Niemczech dla mło
dych i zdolnych Polaków specjalizujących się w ochronie środowiska. Ży
czeniem jego jest. aby zaraz po studiach poznali oni języ k, technologie oraz instytuty i instytucje niemieckie i aby tę zdobytą wiedzę wykorzystali w Polsce.
Profesor twierdzi, że około 2010 roku stan naszego środowiska dorówna obecnemu poziomowi czołowych państw Europy Zachodniej. Nad
robimy zaległości, które spowodował) katastrofę ekologiczną. Już teraz z niej wychodzimy.
\a podstaw ie czasopisma Deutschland' opracował dr Stanisław Kaczmarek, l '-prezes Zarządu Wojewódzkiego LOP ir S ł u p s k u.
W
t i l
Chronić przyrodę może i powinien każdy obywatel.
W szeregach Ligi Ochrony Przyrody czyni to w sposób planowy i zorganizowany.
10
INKOKMACJli O \ \ \ l)A\ViMC i WACH
„Ochrona warstwy ozonowej -12 pytań i odpowiedzi" - to tytuł Informatora dla szkól średnich opracowanego przez docenta dra inż. Janu
sza K o z a k i e w i c z a i mgr Jadwigę M ą k o s ę w konsultacji z doc. dr Zenobią L i t y ń s k ą. Wydawnictwo Biura Ochrony Warstwy Ozonowej Instytutu Chemii Przemysłowej im. Prof. I. Mościckiego w War
szawie, maj 19% r., stron 16.
Do wglądu w Biurze Z. W. LOP w Słupsku.
4 - —
Interesującą publikacją jest „liko Media-Fontm '1996 - Podsumo
wanie 1 Międzynarodowego Forum Edukacji Ekologicznej" - Warszawa 1997 r., stron 34.
Do wglądu w Biurze Z. W. LOP w Słupsku.
#
Anonsowali) jest nowy. kolorowy dwumiesięcznik pt. ..Królestwo Przyrody - Fauna, Flora, ( zlowiek
Adres Redakcji ..Królestwa Przyrody":
- 40-161 Katowice. Al. W. Korfantego Nr 51, skr. poczt. 3667.
Tel. (0-32) 580-756, 581-913, Fax 583-229
#-
B A N K
H A N D L O W Y
W WARSZAWIE S.A.
ODDZIAŁ W SŁUPSKU
76 200 Słupsk ul. D e o t y m y 21
NASZ N O W Y KONKURS SOZOLOGICZNY !
prowadzamy niniejszym nową formę edukacyjno- popularyzatorską. szczególnie dla młodzieży, składającą się z pytań w dziedzinie ochrony przyrody.
I. Proszę wymienić dwa polskie Parki Narodowe, z który ch jeden reprezen
tuje typ nadmorskiego wybrzeża klifowego, a drugi - wydmowego.
II. Na Pomorzu Środkowym (województwa koszalińskie i słupskie) istnieją dwa duże Parki Krajobrazowe. Proszę wymienić ich nazwy wraz z podaniem roku ich utworzenia.
III. Polski uczony, żyjący w latach 1889-1972. wprowadził określenie ..sozologia jako oznaczenie nauki zajmującej się problemami ochrony zasobów przyrody i zapewnienia trwałości icli użytkowania. Proszę po
dać imię i nazwisko tego Uczonego oraz rok wprowadzenia przezeń terminu ..soiologia".
'
śród osób. które nadeśłą do dnia 15 listopada 1997 roku prawidłowe odpowiedzi (na adres Z W. LOP 76-200 Słupsk.
ul. Szarych Szeregów Nr 14. pok. 15) - zostaną rozlosowane nagrody.
Zachęcamy serdecznie do udziału w naszym nowym konkursie sozologicznym.
R e d a k c j a
#
12
