Prace konserwatorskie w dawnym powiecie puławskim (woj. lubelskie) w latach 1975-1989

(1)

Bożena Żurawska

Prace konserwatorskie w dawnym

powiecie puławskim (woj. lubelskie)

w latach 1975-1989

Ochrona Zabytków 44/2 (173), 115-138

(2)

PRACE KONSERWATORSKIE W D A W N Y M POWIECIE P U ŁA W S K IM (WOJ. LUBELSKIE)

W LATACH 1975-1989 1.

W 1972 r. W Kazimierzu Dolnym u tw o rzono służbę konserwatorską2. W ykony wanie niektórych czynności w o je w ó d z kiego konserwatora zabytków w Lu b linie, minister kultury i sztuki powierzył M uzeum Kazimierza Dolnego (obecnie M uzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu D o ln y m 3). Działalnością konserwatorską Muzeum objęło obszar ówczesnego p o w iatu puławskiego, w skład którego ob e cnie wchodzą: miasto Puławy, gm iny i miasta Kazimierz D olny i Nałęczów oraz gm iny Baranów, Garbów, Jan ow iec nad Wisłą, Końskowola, Kurów, M arkuszów, Puławy, W ąw olnica i Żyrzyn.

M uzeum Nadwiślańskie zew id e n cjo n o w ało 724 obiekty architektury i zespołów zabytkow ych, z tego: miejskich zespołów - 9, kościołó w i klasztorów - 24, innych ob ie k tó w kościelnych - 25, kapliczek i ob ie któ w małej architektury - 65, za m ków i innych ob ie któ w obronnych - 4, pałaców - 1 2 , d w o ró w — 10, budynków użyteczności publicznej - 68, kamienic i do m ów mieszkalnych - 334, budyn ków gospodarczych - 62 (w tym 11 spichlerzy w Kazimierzu), bu dyn ków przemysłu i techniki - 33, parków - 19, cmentarzy - 32, miejsc pamięci - 14, stanowisk archeologicznych - 1.

G łów ną uwagę służba konserwatorska muzeum pośw ięciła zabytkom Kazimie rza Dolnego, dla którego na początku okresu sprawozdaw czego zakończono w ykonanie szczegółowego planu zagos podarowania przestrzennego, uw zglę d niającego wcześniej opracowane w y ty czne konserwatorskie (PKZ - Oddział w Lublinie, J. T eodorowicz-C zerepińska, 1973). Przystąpiono także do prac k o n serwatorskich przy najcenniejszych i na j bardziej zagrożonych zabytkach archite ktury. Podjęto akcję ratow ania zabytków drew nianych, m.in. przez translokację do Kazimierza, Mięćmierza i Janow ca 4. Dla obszaru Kazim ierz-Janow iec-P uła w y-N ałę czów zespół pod kierunkiem J. B ogdanow skiego z Politechniki Kra kow skiej w yko n a ł w 1975 r. studium krajobrazowe dające podstaw ę do u tw o rzenia w 1978 r. Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Ten sam zespół w związku z opracow yw anym planem szczegółowym zagospodarowania prze strzennego m. Kazimierza Dolnego w y konał studia rejonu tego miasta oraz jego wnętrz krajobrazowych.

Jednym z najpoważniejszych i na jtrud niejszych zadań konserwatorskich stał się w latach siedemdziesiątych zamek w Janow cu. S tudium historyczne opra cow ane w 1961 r. przez A. i M. Kurząt- .owskich stało się podstawą do podjęcia Jecyzji o zachow aniu zamku jako trwałej ruiny i rozpoczęcia iego knnserwacii.

1 Z u w a g i na to, że d a w n y p o w ia t p u ła w s k i s ta n o w i w y d z ie lo n ą jed n o stkę konserw atorską, niniejszy tekst d ruk ujem y jak o d o ro b e k pracy J erze g o Ż u ra w s k ie g o , w ie lo le tn ie g o k o n se rw ato ra j dyrektora M u ze u m N a d  w iśla ń sk ieg o w Kazim ierzu D olny m ; prace k o n s e rw a  torskie w w o je w ó d z tw ie lubelskim i L u blinie zostaną o p u b lik o w a n e w Kronice na stęp n e g o num eru „ O c h ro  ny Z a b y tk ó w " .

* M . Kurzątkow ski, Casus Лпигемн Kazim ierza D o l nego. „O ch ro n a Z a b y tk ó w " 1 9 7 8 , nr 1, ss. 5 -1 1 . 3 W lutym 1 9 8 7 r. zm ien io n o n a zw ę M u z e u m K a zim ie  rza D o ln e g o na M u ze u m N a d w iś lań sk ie w Kazim ierzu D olny (M N K ) W tekście a rtykułu p o d a w a n a jest now a n a zw a , bez w zg lę d u na to, któ re g o roku d z ia ła l ności M u z e u m dotyczy.

* Zob. J ■ Ż uraw ski, K azim ierz D o ln y - u w a g i o dziejach ro zw o ju przestrzennego, p ro b le m y o c h ro n y k rajobrazu k u ltu ro w eg o . Cz. I, „O chron a Z a b y tk ó w " 1 9 7 8 , nr 1, ss. 1 2 - 2 7 ; tenże K azim ierz D o ln y Cz. II, „ O ch ro n a

Zabytków" 198 2. nr 1 -2, ss 3 -2 7

W 1975 r. M uzeum Nadwiślańskie w y kupiło zamek wraz z jego otoczeniem z rąk pryw atnych (od Leona Kozłows kiego) i opracow ało program zagospo darow ania całego wzgórza zamkowego na cele muzealne.

Obok parku zam kowego usytuowano ze spół dw orski, składający się z zabytko w ych ob ie któ w drewnianych. Mieści się w nim O ddział Muzeum Nadwiślańskie go w Kazimierzu Dolnym, którego g łó w nym zadaniem jest kierowanie konser wacją zamku, opieka nad nim i udostęp nianie. I tak, w latach 1 9 7 7 -8 9 przenie siono dw ór z M on ia ków k. Urzędowa, stodołę z W ylągów k. Kazimierza, lamus z w o zow nią z Kurowa, spichlerz z Pod- lodowa. Wszystkie obiekty zagospoda row ano i urządzono ich otoczenie. W 1 976 r. w ykonano inwentaryzację f o togram etryczną zamku, przystąpiono do badań architektonicznych, archeologicz nych i projektow ych. W 1977 r. roz poczęto prace konserwatorskie w skrzy dle w schodnim - w e dług projektu F. Dzierżanowskiego z Oddziału Warsza w skiego PKZ. Projekt ten przew idyw ał częściową adaptację tego skrzydła na cele muzealne z w prowadzeniem żelbe tow ych stropów i zamknięciem stolarką.

Na podstaw ie opinii zespołu ekspertów, która znalazła wyraz w ekspertyzie opra cowanej przez M. Brykowską, w 1984 r. odstąpiono od pierw otnego projektu na rzecz bardziej zachowawczej konserw a cji trw ałej ruiny. Badania architektonicz ne i nadzór naukowy przejął A. Gruszecki, a projektow anie i nadzór autorski p o w ie rzono T. A ug ustynko w i. W latach 1 9 7 6 -1 9 8 7 w ykonaw cą prac był Oddział Lubelski PKZ, a od 1988 r. zakłady rze mieślnicze M. Barszczewskiego i St. Go- ławskiego. W tym samym czasie bardzo szeroko zakrojone prace konserwatorskie podjął w zespole pałacowym w Puła wach, dawnej rezydencji Czartoryskich, obecny użytkow nik - Instytut Uprawy, Nawożenia i G leboznawstwa (przy częś ciow ym udziale dotacji ze środków k o n serw atorskich). Pałac oraz wszystkie pa w ilo n y og rod ow e (z wyjątkiem Domku Żółtego) w yrem ontow ano, zakonserw o w ano w ystroje wnętrz oraz elementy m a łej architektury i rzeźby parkowej. W iele prac w ykonano również w parku. W iele uwagi służba konserwatorska poświęciła sprawom związanym z zabytkow ym i ze społami zieleni. W latach 1 9 75 -197 6 przeprowadzono ew idencję oraz o ce nio no jakość techniczną drzew w 22 par kach: A nto polu, Bronicach, B ron ow i- cach, Celejowie, Czesławicach, D rzew cach, Garbowie, Górze Puławskiej, Gu- tanow ie. Janow cu, Kępie Puławskiej, Kęble, Klem entowicach, Leścach, N ałę czowie, Olesinie, Osinach, Piotrow icach W ielkich, Przybysławicach, Puławach, W ylągach i Żyrzynie. W ytyczne konser watorskie (opracowane przez P K Z - O d - zdział w Lublinie) opracow ano dla pa r ków w Bronicach, Bronow icach, C elejo wie, Czesławicach, Garbowie, N ałęczo wie, Olesinie, Przybysławicach i Ż yrzy nie. Dla parków w Bronicach, Janow cu, Czesławicach, Nałęczowie i Puławach wykonano projekty rewaloryzacji. Prace pielęgnacyjno-konserwatorskie prowadzone były (g łó w n ie przez specjał nie w tvm celu zorganizowaną i prze

szkoloną w tym celu grupę) w parkach: Czesławicach, G arbowie, Jan ow cu, Ka zimierzu, Kęble, Nałęczowie, Przybysła w icach, Puławach, W ylągach, Żyrzynie. Na szczególne podkreślenie zasługują prace prowadzone w parku pałacowym w Puławach, gdzie systematycznie p ro w adzono konserwację starodrzewie i re kultyw ację tra w n ik ó w , utwardzano ciągi piesze, zabezpieczano skarpy i stoki, p ro w adzono w ycinkę sam osiew ów i dosa- rba nn nnw e drzewa.

Oprócz w ym ienion ych parków, po w y konaniu szczegółowej ew idencji, prace konserwatorskie prow adzono przy drze w ach w zabytkow ej Alei T opolow ej, między Puławam i a Parchatką, Alei L ip o wej w Nałęczowie i Alei Królewskiej w Puławach.

Szczególnym zespołem zieleni jest roś linność porastająca wzgórze w bezpo średnim otoczeniu śródmieścia Kazimie rza. I tak w latach 1 9 8 4 -198 5, Górę Trzech Krzyży w Kazimierzu oczyszczono ze zbędnych sam osiew ów otwierając dukty w idoko w e , zabezpieczono skarpy, urządzono ścieżki i schody. Natomiast w otoczeniu ruin zamku i baszty w ycięto sam osiewy niszczące mury i zasłaniające architekturę. U porządkow ano też tzw. bulw ar nadw iślański, usuwając m.in. p o nad 20 top ól i wierzb zasłaniających w id o k znad W isły w kierunku miasta. Dla cmentarzy w Puławach, W ą w o ln icy i Ka zimierzu w yko na no ew idencję zab ytko wych nagrobków , a dla cmentarzy w Ka zimierzu Dolnym studium historyczne

(PKZ - Oddział w Lublinie, K. Parfiano- wicz, 1977). W latach 1 9 8 4 -1 9 8 5 u p o rządkow ano cmentarz żydowski przy ul. Czerniawy w Kazimierzu - w e dług proje ktu T. Augustynka. U staw iono powalone m acewy (m.in. użyte przez Niem ców w czasie II w o jn y św iatow ej do bru ko w ania c h o d n ik ó w i podw órek) i w y b u do w a no na tymże cmentarzu pom nik w form ie ścianv Dłaczu.

W om awianym okresie studia historvcz- no-urbanistyczne i w ytyczne konserw a torskie opracow ano dla 9 historycznych zespołów miejskich: B a r a n ó w (PKZ - Oddział w Lublinie, E. Bortkiewicz, 1983); J a n o w i e c (PKZ - Oddział w Lublinie, J. Teodorowicz-Czerepińska, 1 975); К a z i m i e r z D о I n у (PKZ - O d dział w Lublinie, J. T eodorow icz-C zere pińska, 1 9 7 2 -1 9 7 8 ); K o ń s k o w o l a (PKZ - Oddział w Lublinie, E. Szczęch, 1975); K u r ó w (PKZ - O ddział w L u b linie, J. Teodorowicz-C zerepińska, 1982); M a r k u s z ó w (PKZ - Oddział w Lublinie, J. T eodorowicz-C zerepińska, 1984); N a ł ę c z ó w (PKZ - Oddział w Lublinie, K. M ajewski, 19 77 ); P u ł a w y (PKZ - Oddział w Lublinie, J. Z w o l- ski, 1987); W ą w o l n i c a (PKZ Oddział w Lublinie, J. Teodorowicz-Czerepińska, 1 975) oraz dla jednej wsi B o c h o t n i c a (PKZ - O ddział w Lublinie, J. T eod oro wicz-Czerepińska, 1975).

Dokum entacje naukow o-historyczne opracow ano dla następujących 24 zaby tk ó w architektury: B o c h o t n i c a - r u in y zamku (PKZ - Oddział w Lublinie, J. Teodorowicz-C zerepińska, 1986); C ę l e i ó w - d. papiernia (PKZ Oddział w Lublinie, J. 1 eodorowicz-Czerepinska, 19Я61: C z e s ł a w i c e - pałac (PKZ

(3)

- O ddział w Lublinie, J. T eod oro w icz-Czerepińska, 1986); G a r b ó w - zespół pałacow y (PKZ - Oddział w L u blinie, E. Mińska, 1982); J a n o w i e c - kościół pw . Św. Cecylii (PKZ - O ddział w Lublinie, J. Teodorowicz-C zerepińska, 1983); K a z i m i e r z D o l n y - t z w . Fak toria Angielska przy ul. Krakowskiej 53 (P K Z -O d d z ia ł w Lublinie, K. Gerłowska, 1978), da w n y ratusz przy ul. Lubelskiej 1 (P K Z -O d d z ia ł w Lublinie, J. T eod oro wicz-Czerepińska, 1989); spichlerz Feu ersteina przy ul. Puławskiej 40 (PKZ - Oddział w Lublinie, J. T eod oro wicz-Czerepińska, 19 85 ); spichlerz przy ul. Puławskiej 116 (J .T e o d o ro w ic z -C z e repińska, 1986); kam ienice „P o d św. M iko łajem ” i „P o d św. Krzysztofem " w Rynku (C. Kocot, 1986); oficyna ka m ienicy „P o d św. Krzysztofem " (PKZ - Oddział w Lublinie, J. T eod oro wicz-Czerepińska, 1 984); Kamienica Ce- lejowska przy ul. Senatorskiej 11 (PKZ - O ddział w Lublinie, K. Parfianowicz, 1977); dawna dzw onnica przy ul. Z am kow ej 2 (PKZ - O ddział w Lublinie, K. Parfianowicz, 19 75 ); K o ń s k o w o l a - daw ny ratusz w Rynku (PKZ - O ddział w Lublinie, J. T eodorow icz-C zerepińska, 1983); N a ł ę c z ó w - p a ł a c M a ła c h o w s kich (PKZ - O ddział w Lublinie, E. M iń s ka, 19 84 ); kaplica Św. M ichała A rc h a nioła przy Al. Lipow ej (PKZ - O ddział w Lublinie, E. Mińska, 1984); P u ł a w y - Dom G otycki w parku pałacow ym (PKZ - O ddział w Lublinie, G. M ichalska, 1 980); Domek Ż ółty w parku pałacow ym (E. Jaw oro w ska-M a zur, 19 85 ); Ś w ią ty nia S ybilli w parku pałacowym (PKZ - O ddział w Lublinie, K. Gerłowska, 1977); w illa „C ie n is ta " i w illa „S a m o tn ia ” przy ul Zielonej 23 i 36 (PKZ - O ddział w Lublinie, K. M aiew ski, 19 85 ); S a d u r k i - d w ó r (J. T eod oro wicz-Czerepińska, 1988); W ą w o l n i c a - prezbiterium daw nego kościoła p.w. Św. W ojciecha (J. T eodorow icz-C zere pińska, T. A ugustynek, 1985)*. W y I ą g i - zespół dw orski (PKZ - O ddział w L u b linie, J. Teodorowicz-C zerepińska, 1977).

Dokum entacje naukow e w yko na no ró w nież dla 5 zabytków ruchom ych: orga nó w z kościoła parafialnego w Kazimie rzu (PKZ - Oddział w Krakowie, K. Par fian ow icz, A. Siudacka, 1975); pozytyw u organow ego z kościoła filialn eg o p.w. Św. A n n y w Kazimierzu (PKZ - O ddział w Lublinie, K. Parfianowicz, 1976); stalli z kościoła parafialnego w Kazimierzu (PKZ - O ddział w Kielcach, K. Parfiano wicz, 19 7 5 ); ołtarza z kaplicy M atki Bożej Różańcowej kościoła parafialnego w Ka zimierzu (PKZ - O ddział w Lublinie, P. Mras, J. Teodorowicz-C zerepińska, 1982); ołtarza z kościoła p.w. Św. A nny w K ońskow oli (PKZ - O ddział w L u b linie, J. Wzorek, 1977).

W latach 1 9 7 5 -1 9 8 9 badaniami archite ktonicznym i ob ję to 16 obiektów : C z e s - ł a w i c e — pałac (PKZ — O ddział w L u b linie, zespół, 19 87 ); G ołąb - Dom Lore tański (T. Augustynek, 1984); J a n o w i e c - zamek (PKZ - O ddział w W ar szawie, H. Siuder, 1 9 7 6 -1 9 8 5 ); „A b ry s " - Lublin, A. Gruszecki, 1 9 8 7 -1 9 8 9 ); K a z i m i e r z D o l n y Faktoria Angielska przy ul. Krakowskiej 53 (PKZ - O ddział w Warszawie, H. Siuder, 1 9 7 8 -1 9 7 9 ), ruiny zamku (PKZ - O ddział w W ar szawie, H. Siuder, 1975), dom y przy ul. Nadrzecznej 14 i 16 („A b rv s " - Lublin, ■Obecnie kaplica Najświętszej M arii Panny przy koś ciele parafialnym - v. Św. W ojciecha.

T. M ichalak, 19 87 ), spichlerz Ulanow s- kich (M . Przybyły) przy ul. Puławskiej 34 (P olitechnika Warszawska, H. D ą bro w ski, M. Brykowska, 1 9 7 7 -1 9 7 8 ), spich lerz Feuersteina przy ul. Puławskiej 40 (PKZ - O ddział w Lublinie, T. Michalak, W. Koziejowski, 19 76 ), Spichlerz „P od w ianuszkam i” przy ul. Puławskiej 68 (P olitechnika Warszawska, R. i FI. Dąb rowscy, 1978), kamienica G órskich przy ul. Senatorskiej.5 (P K Z -O d d z ia ł w W ar szawie, H. Siuder, 1977, Politechnika Warszawska, R. i H. Dąbrowscy, 1984, „S ztuka Polska" - Lublin, B. Żbikowska, J. Piękniewski, 1 9 8 9 ), kam ienica Celejo- wska przy ul. Senatorskiej 11 ( P K Z - O d dział w W arszawie, H. Siuder, 1 9 7 5 -1 9 7 6 ), spichlerz przy ul. Tyszkie w icza 18 (P olitechnika Warszawska, M. Brykowska. 1 9 7 8 ); N a ł ę c z ó w - p a łac M ałachow skich (PKZ - Oddział w Lublinie, zespół, 1985); P u ł a w y - w illa „S a m o tn ia " przy ul. Zielonej 36

(W. Koziejowski, 1988); W ą w o l n i c a - prezbiterium daw nego kościoła p.w. Św. W ojciecha (J. T eodorow icz-C zere pińska, T. A ugustynek, 1985).

W 17 miejscach prowadzone były bada nia archeologiczne. Systematyczne ba dania, skoordynow ane z badaniami ar chitektonicznym i i pracami projektow ym i prow adzono w latach 1 9 7 5 -1 9 8 9 na zamku w J an ow cu (PKZ - O ddział w Lu blinie, M. S upryn). Podobne badania, lecz w mniejszym zakresie, przeprow a dzono w latach 1 9 7 4 -1 9 7 6 na zamku w Kazimierzu D olnym (PKZ - Oddział w Lublinie, M. S upryn). Sondażowe ba dania lub nadzory archeologiczne w y k o nano w: J a n o w c u przy kościele p.w. Św. Cecylii (PKZ - Oddział w Lublinie, M. Supryn, 1 9 8 5 -1 9 8 6 ); K a z i m i e r z u D o l n y m przy w ykopach kanalizacyj nych w ul. Klasztornej, Lubelskiej, N ad wiślańskiej, Puławskiej, Senatorskiej i w Rynku (PKZ - O ddział w Lublinie, A. Hunicz, 19 7 5 -1 9 8 5 ), klasztorze Refo rm atów (T. Augustynek, 1 9 8 0 -1 9 8 1 ), Faktorii A ngielskiej przy ul. Krakowskiej 53 (PKZ - O ddział w Lublinie, M. S u p ryn, 1 9 7 5 -1 9 7 7 ), spichlerzu „P o d W ia nuszkam i" przy ul. Puławskiej 60 (PKZ - Oddział w Lublinie, Ą. Flunicz, 1976), kam ienicach „P o d Św. M iko łajem " i „P o d Św. Krzysztofem " w Rynku (J. Cichomski, 1983), kam ienicy G órs kich przy ul. Senatorskiej 5 (PKZ - O d dział w Lublinie, M. Supryn, 1982), ka m ienicy Celejow skiej przv ul. Senators kiej 11 (PKZ - O ddział w Lublinie, A. Flunicz, 1976), spichlerzu przy ul. Tyszkiewicza 18 (PKZ - O ddział w Lu b linie, A. Hunicz, 1976), daw nej d z w o n nicy przy ul. Zam kow ej 2 (P K Z - Oddział w Lublinie, M. M atyaszewski, 1984 -1 9 8 5 ); N a ł ę c z o w i e przy pałacu M a łachow skich (PKZ - Oddział w Lublinie, J. Cichom ski, 1 984-1 985); P u ł a w a c h przy fundam entach d zw o n n icy na dzie dzińcu pałacu Czartoryskich (P. Lis, 1 9 8 5 -1 9 8 5 ) i reliktach urządzeń w o d o ciągow ych na wzgórzu w ło s to w ic k im i na terenie parku pałacow ego (U M C S , 1 9 8 4 -1 9 8 5 ); W ą w o l n i c y przy w y k o pach kanalizacyjnych w śródm ieściu (PKZ - Oddział w Lublinie, A. Hunicz, 1976) i prezbiterium daw nego kościoła p.w. Św. W ojciecha (P. Lis, 1986). Ponadto badaniam i teledetekcyjnym i (Krakowskie Przedsiębiorstwo G eode zyjne, 1984) objęto w Kazimierzu D o l nym: kościół parafialny wraz z otocze niem, teren rynku, dom Drży u1 Krzywe

Koło 4, spichlerze U lanow skich i Bliźniak przy ul. Puławskiej 40 i 46, kamienice przy uł. Senatorskiej 15 i 17 oraz w J a now cu ruiny zamku i teren nie istniejące go kościoła p.w. Św. Cecylii. Oprócz w ielu wcześniej wykonanych, pomiary inwentaryzacyjne otrzym ało 126 ob ie k tó w zabytkow ych: B a r a n ó w - dw ó r („P o ls p o rt" - Puławy, K. Grzegorczyk,

1989), B o r o w i n a - dawna owczarnia

w zespole pałacowym (PZITB - Lublin,

1 986); B r o n i c e - lamus (P K Z -O d d z ia ł

w Lublinie, K. Kwiatkow ski, 1980); C e l e j ó w - papiernia (OPGK - Lublin, ze spół, 1984); C z e s ł a w i c e - stodoła (ZUP - Bychawa, E. W ielgus, 1981);

D r z e w c e - dw ór (OPGK Lublin, ze spół, 1984); G a r b ó w - pałac (PKZ - Oddział w Lublinie, D. Chmiel, 1980);

W illa „D y re k to ró w k a " w zespole C u krow ni (W ojew ódzki Klub Techniki i Ra cjonalizacji, 1987); G o ł ą b - kościół pa rafialny p.w. Św. Floriana i Św. Katarzyny (KPG Kraków, zespół, 1981), Domek Loretański (KPG - Kraków, zespół,

1980); G u t a n ó w - kapliczka Św. A nny

(T. Augustynek, 1989); J a n o w i e c - zamek (KPG - Kraków 1976); d w ó r z M o n ia kó w (BPBK Lublin, 1976, PKZ - Oddział w Lublinie, St. Kowalczyk,

1983); spichlerz z Kurowa (PKZ Oddział

w Lublinie, M. Sagan, 1978); spichlerz z Podlodow a (M uzeum Wsi Lubelskiej, T. Piętas, 1985), stodoła z W yląg ów (PKZ - Oddział w Lublinie, M, Rejniak, J. Kruk, 1976); K a z i m i e r z D o l n y - kościół parafialny p.w. Św. J, C hrzci ciela i Św. Bartłomieja (KPG - Kraków,

1984), zamek (PKZ - Oddział w W ar

szawie, 1983), dom przy ul. Browarnej 2 (KPG - Kraków, 1977), dom przy ul. Doły 11 ( F. Kruk, 1982), stodółka przy ul. Doły 12 (M uzeum Wsi Lubelskiej,

J. Debowska, 1984), chałupa przy ul. Doły 24 (PKZ - Oddział w Lublinie, T. M ichalak, 1 980), wiatrak przy ul. Góry (F. Kobiałka, 1981 ), dom przy ul. Krako wskiej 23 (Politechnika Warszawska, R. i H. Dąbrowscy, 1975), dom przy ul. Krakowskiej 36 (T. A ugustynek, 1976), Faktoria Angielska przy ul. Krakowskiej 53 (PKZ - Oddział w Lublinie, U. Krusza- kin, E. Borsuk, 1977), ruiny spichlerza przy ul. Krakowskiej (Politechnika W ar szawska, K. Górski, 1975), elewacje c ią gu zabudow y ul. Lubelskiej (PKZ - O d dział w Warszawie, 1975), dom przy ul. Lubelskiej 12 (Pracownia A rc h ite k to n i czna M uzeum Nadwiślańskiego, 1976), szpital Św. A nny przy ul. Lubelskiej 14 (KPG - Kraków, 1985), dom przy ul. Lubelskiej 17 (K. Kobiałka, 1975), dom przy ul. Lubelskiej 30 (PKZ - Oddział w Lublinie, E. Mącik, 1981), dom y przy ul. Lubelskiej 33, 35, 37, 39 (KPG - Kra ków, 1989), lamus przy ul. Lubelskiej 39 (KPG - Kraków, 1979), dom przy ul. Lubelskiej 45 (K. Kobiałka, 1986), dom i stodoła przy ul. Lubelskiej 50 (PKZ - Oddział w Lublinie, J. Lebieazińska, 1976), dom i stodoła przy ul. Lubelskiej 52 (PKZ - Oddział w Lublinie, J. Kruk, 1976), dom przy ul. M ałachowskiego 1 9 (PKZ - O ddział w Lublinie, T. Michalak, 1979), pom nik J. M ałachow skiego przy ul. M ałachow skiego (T. Augustynek, 1978), jatki na Małym Rynku (M uzeum Wsi Lubelskiej, L. Mędrala, 1983), dom przy ul. Nadrzecznej 7 (M uzeum Wsi Lubelskiej, G. Polski, 1983), dom przy ul. Nadrzecznej 15 (PKZ - Oddział w L u b linie, J. Kruk, 1976), dom przy ul. N ad rzecznej 16 (KPG - Kraków, 1985), s to doła przy ul. Plebanka 4 (Politechnika

(4)

Warszawska, 1977), dom przy ul. Ple- banka 7 (Politechnika Warszawska, 1978), dom przy ul. Plebanka 9 (R. Buchalik, 1978), organistówka przy ul. Puławskiej 2 (KPG - Kraków, 1984), spichlerz przy ul. Puławskiej 34 (P o lite chnika Warszawska, R. i H. Dąbrowscy, 1975), spichlerz przy ul. Puławskiej 40 (P K Z -O d d z ia ł w Lublinie, 1 9 7 6 ),s p ic h lerz „B liź n ia k " przy ul. PuławsKiej 48 (OPGK - Lublin, 1984), spichlerz „P od W ianuszkam i" przy ul. Puławskiej 60 (Politechnika Warszawska, R. i H. D ąb rowscy, 1 975), spichlerz przy ul. P uław s kiej 62 (OPGK - Lublin, 1 984), spichlerz przy ul. Puławskiej 116 (OPGK - Lublin, 1984), dom y Rynek 4 (d.13 ), 5 (d.10), 6 (d.9) („M ia s to p ro je k t" - Lublin, R. Pietras, 1975), dom y Rynek 7 (d.8), 8 (d.7), 9 (d.5) (KPG - Krakow, 1977), Kamienice Rynek 9 (d.4), 11 (d.3), 12 (d.2), 13 (d.1 ) (KPG - Kraków, 1977), dom y Rynek 16 (d.26 ), 17 (d.25), 18 (d.32) (KPG - Kraków, 1977), piw nice kam ienic Rynek 19 (Pracownia A rc h i tektoniczna Muzeum Nadwiślańskiego, 1979), dom przy ul. Sadowej 2 (K. Ko białka, 1983), ruiny kamienic przy ul. Senatorskiej 2, 3, 7 (Politechnika W ar szawska, R. i H. Dąbrowscy, 1977), ka mienica Górskich przy ul. Senatorskiej 5 (P oiitechnika Warszawska, R. i H. D ąb rowscy, 1977), kamienica przy ul. Sena torskiej 9 (P olitechnika Warszawska, R. i H. Dąbrowscy, 1 9 7 7), kamienica przy ul. Senatorskiej 9 (P olitechnika Warsza wska, R. i H. Dąbrowscy, 1975), kam ie nica Celejowska przy ul. Senatorskiej 11 (PKZ - O ddział w Warszawie, H. Niebie- szczańska, 1975), kamienice przy ul. Se natorskiej 13, 15, 17 (Politechnika W ar szawska, R. i H. Dąbrowscy, 1 975), kuź nia przy ul. Senatorskiej 17 (M uzeum Wsi Lubelskiej, G. Polski, 1982), łaźnia przy ul. Senatorskiej 21 (Z. Dębski, 1975, PKZ - Oddział w Lublinie, 1984), szkoła przy ul. Szkolnej 1 (BP B K R. Rudziński, 1976), kapliczka przy ul. Szkolnej 2 (OPGK - Lublin, 1 9 8 5), spichlerz przy ul. Tyszkiewicza 18 (P olitechnika W ar szawska, R. i H. Dąbrowscy, 1975), d a w na kostnica przy ul. Zam kowej 1 (KPG - Kraków, 1984), studnia na dziedzińcu klasztoru Reform atów (M . Skwarska, 1980), studnia przy ul. Krakowskiej (T. Augustynek, 1 989), studnia w Rynku w narożniku ul. Lubelskiej („M ia s to pro je kt" - Lublin, R. Pietras, 1975); K o ń s k o w o l a - dawna holendernia („P o ls p o rt" - Puławy, K. Grzegorczyk, 1985), szkoła przy ul. Lubelskiej (BPBK - Lublin, K. Jakubik, 1977); M i ę ć - m ie r z - c h a łu p a z Kurowa (J. Kowarski, 1982), chałupa z M łynek (J. Kowarski, 1975), chałupa z Urzędowa (M . O stro w ski 1978), dom z Puław (K. Kobiałka, 1989), leśniczówka z Puław (R. B ucha lik, 1976); N a ł ę c z ó w - pałac M ała chow skich (PKZ - O ddział w Lublinie, E. M ącik, 1 9 8 3 -1 9 8 4 ), kapliczka M ichała A rchanioła przy Alei Lipow ej ( P K Z - O d dział w Warszawie, 1983), w illa „U k ra i na" przy ul. Arm atnia Góra 10 (PKZ - O ddział w Lublinie, 1978), w ille „P o d górze" i „W id o k " przy ul. Armatnia Góra 16 i 22 (PKZ - Oddział w Warszawie, 1 984), willa „W and a" przy ul. Chopina 1 (B. Kulawczuk, 1987), w illa „B rz o z y " przy ul. Głębocznica 8 (M uzeum Wsi Lubelskiej, 1985), w illa „G ó rs k ic h " przy ul. Górskiego 7 (KPG - Kraków, 1984), w illa „S ło ne czna" przy ul. Kościuszki 3 (Związek S półdzielni Inw a lid ów , T. W o- śko, St. Marzec, 1976), w illa „P od Matką

Boską" przy Al. Lipowej 16 (E. M arci niak, S. Kozłowski, 1983), w illa przy Al. Lipow ej 29 (B iuro Projektów FWP, A. Farny, 1 984), w illa „B ie ru tó w k a " przy ul. 1 Maja 22 (PKZ - Oddział w Lublinie, R. Drygałło, 1978), w illa „B a to ró w k a ", przy ul. Paderewskiego 1 („B alne opro - je k t" - Toruń, A. Łoziński, 1978), willa „G w iz d a n ó w k a " przy ul. Paderewskiego 3 (KPG - Kraków, 1 984); O s i n y - w ia t rak (G. Sądecki, Z. Stasiak, 1976); P u ł a w y - Dom Gotycki w parku pałaco wym (KPG - Kraków, 1981), Pałac Ma- rynki (PKZ - Oddział w Lublinie, W. W róblewski, 1 982), dom przy Al. J e d n o ści 11 a („M ia s to p ro je k t" - Lublin, T. Bobek, 1985), zajazd „P od Pielgrzy m em " przy ul. 4 Pułku Piechoty (Praco w nia Projektów PTTK, M. Ostryńska, 1977), dom przy ul. Sieroszewskiego 4 (P olitechnika Warszawska, 1 982), w il la „C ie n is ta " i w illa „S am o tn ia " przy ul. Zielonej 23 i 36 (KPG - Kraków, 1981); P i o t r o w i c e W i e l k i e - pałac (Cz. Buszewicz, 1983); W ą w o l n i c a - prez biterium dawnego kościoła p.w. Św. W ojciecha (T. Augustynek, 1985); W y - I ą g i - dw ór (PKZ - Oddział w Lublinie, E. Borsuk, J. Kruk, 1977), tzw. Biały Domek w zespole dw orskim (J. D ą bro w ski, 1985); Ż y r z y n - oranżeria w ze spole pałacowym (PKZ - oddział w Lu b linie, 1 980).

Zinw entaryzow ano również 6 zabytków ruchom ych: grobow iec Firlejów z koś cioła parafialnego w Janow cu (PKZ - Oddział w Warszawie, 1976), organy z kościoła parafialnego w Kazimierzu (P K Z -O d d z ia ł w Krakowie, 1 982), ołtarz z kaplicy Różańcowej kościoła parafial nego w Kazimierzu (PKZ - Oddział w Warszawie, 1982), ołtarz z kościoła p.w. Św. A nny w K ońskow oli (P K Z - O d dział w Warszawie, 1 976), nagrobek Z o fii Lubom irskiej z kościoła parafialnego p.w. Św. Józefa w Końskow oli (PKZ - Oddział w Warszawie, 1976), kom inki z pałacu M ałachow skich w Nałęczowie (PKZ - Oddział w Lublinie, E. Mącik, 1984).

ZABYTKI ARCHITEKTURY I BUD O W N IC TW A

B a r a n ó w - kościół parafialny p.w. Św. Jana Chrzciciela, m urowany, 1764 -1 /8 1 , arch. J. Gringberg, restaurowany w latach 1955-1956.

W 1 986 r. w ykonano remont i m alowanie dachu oraz remont m urów ogrodzenio wych.

Inwestor: parafia. W ykonawca: prywatny.

- Plebania przy kościele parafialnym, m urowana, X IX/XX w.

W 1986 r. w ykonano tynkow anie i m alo w anie elewacji.

Inwestor: parafia. W ykonawca: prywatny.

B o c h o t n i c a (gm. Kazimierz Dolny) - ruiny zamku XIV w.

W 1984 r. wykarczow ano z terenu ruin i jej otoczenia drzewa i krzewy niszczące pozostałości m urów.

Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu.

W ykonawca: Spółdzielnia Janow ice. B ro n i с e (gm. Nałęczów) - pałac, m u rowany, 1 /9 0 -1 8 2 0 , proj. Ch.P. Aigner W latach 1 9 76 -198 7 przeprowadzono

rem ont kapitalny z adaptacją na W oje wódzką Skarbnicę Książek. W ykonano now e stropy ogniotrw ałe, podłogi, klatki schodowe, tynki w ewnętrzne i zew nętrz ne, nową stolarkę, instalację w o d n o -k a nalizacyjną, c.o. i elektryczną. Przemuro- w ano mury oporow e w otoczeniu pała cu.

Inwestor: W ojewódzka i Miejska B ib lio teka Publiczna im. Łopacińskiego w Lub linie przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

W ykonawca: PKZ - O ddział w Lublinie, Przedsiębiorstwo B u d ow nictw a Kom u nalnego w Puławach.

C e l e j ó w (gm. W ąw olnica) - pałac, m urowany, ok. 1740, przebudow any w końcu XIX w., obecnie - Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych.

W latach 1 9 8 7 -1 9 8 8 przeprowadzono rem ont elewacji z przywróceniem pier w o tn ej kolorystyki, m alowaniem wnętrz, rem ont stolarki zewnętrznej, ko tło w n i i m urów ogrodzeniow ych.

Inwestor: PDPS dla Dorosłych przy udziale dotacji ze środków pa ń s tw o wych.

C z e s ł a w i c e (gm. Nałęczów) - pałac, m urowany, ok. 1886, proj. L. Marconi. W latach 1 9 8 3 -1 9 8 5 w ym ienion o k o n strukcję stropu części pałacu, więźbę dachową i pokryto dach nową blachą miedzianą wraz z obróbkam i blachars kimi, zaizolow ano strop poddasza, zało żono instalację odgrom ową.

Inwestor: Akademia Rolnicza w Lublinie. W ykonawca: PKZ - O ddział w Lublinie.

C z ó ł n a (gm. Baranów) - wiatrak koź- lak, ok. 1900, przebudow any 1920. W 1978 r. w ym ienion o g o ntow e pokry cie dachu, ocieplono wnętrze, adapto w ano na cele letniskowe.

Inwestor: Z. Gieniewski. W ykonaw ca' prywatny.

D r z e w c e (gm. Nałęczów) - dw ór, m u rowany, 1 połow a XIX w., obecnie - b iu ro Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. W 1983 r. zabezpieczono konstrukcję dachu i w ykonano instalację c.o. Inwestor: Rolnicza Spółdzielnia P roduk cyjna w Drzewcach.

W ykonawca: własnv.

G a r b ó w - pałac, m urowany, początek XIX w., rozbudow any w e dług proj. J. Dietricha, obecnie Ośrodek Zdrowia. W 1985 r. w ykonano rem ont pokrycia dachow ego oraz elewacji z m alowaniem . Inwestor: ZOZ - Puławy.

W ykonawca: własny.

G o ł ą b (gm. Puławy) - kościół parafial ny p.w. Św. Św. Floriana i Katarzyny, m urowany, 16 28 -163 6, przebudow any 1856, odbu do w an y w latach dw ud zies tych i czterdziestych XX w.

W 1989 r. rozpoczęto prace nad zabez pieczeniem konstrukcyjnym (proj. J. B o rkow skiego). W ykonano podbicie fu n dam entów w wieży, rozpoczęto zabez pieczanie ścian ściągami stalow ym i. Pra ce w toku.

Inwestor: parafia.

W ykonawca: Zasadnicza Szkoła Z a w o dowa w Dęblinie.

- Domek Loretański, m urow any ok. 16 36 -163 8.

W latach 1 9 85 -198 7 w ym ienion o p o krycie pogrążonego dachu blachą, w y konano rzygacz, zrekonstruow ano ster- czyny na attyce w edług proj. T. A ugus- tynka, w ym ienion o pokrycie gzymsu

(5)

da-chów ką, zakonserwow ano w ystrój rzeź biarski elewacji, zrekonstruow ano k o lo rystykę elewacji, zam ontow ano na ele w acjach kopie posągów 6 proroków.

Inwestor: parafia rzym sko-katolicka w G ołębiu przy udziale dotacji ze środ ków państw ow ych.

W ykonawca: rzemiosło, H. W ołujew icz. G ó r a P u ł a w s k a (gm. Puław y) - koś ciół parafialny p.w. Sw. W ojciecha, m u rowany, 1781.

W latach 1 9 7 7 -1 9 7 8 o d n o w io n o tynki elewacji oraz o d tw orzo no pierw otną k o lorystykę na podstaw ie badań.

Inwestor: parafia. W ykonawca: pryw atny.

J a n o w i e c — kościół parafialny p.w. Św. M ałgorzaty, m urowany, ok. 1537, 15 85 -160 0, 1 610-161 5, przebudow any

1914.

W latach 1 9 7 6 -1 9 7 7 w yrem ontow ano i pom alow ano elewację. W latach 1 9 84 -198 6 zabezpieczono kon stru kcyj nie ściany m agistralne ściągami s ta lo w y mi w e dłu g proj. J. B orkow skiego, w y m ieniono więźbę dachow ą oraz pokrycie dachu dachówką.

Inwestor: parafia. W ykonawca: pryw atny.

- Zamek, m urowany, 1 ćw . XVI w., prze budow any i rozb ud ow yw an y XVI, XVII, XVIII, od 1 p o ło w y XIX w. w postępują cej ruinie.

W latach 1976 -1978 w yko na no zagos podarowanie placu budow y, przyłącza energii elektrycznej i w ody, budow ę kła dki nad fosą oraz tym czasowe zabez pieczenie przez stem plow anie, podm u- row yw anie i naciągi linam i wszystkich zagrożonych elem entów (ścian, nadpro- zy okiennych, sklepień). W latach 1979-1981 rozpoczęto systematyczne prace zabezpieczające w sposób trw ały przy budynku bramnym w skrzydle w schodnim . O dgruzow ano, o d b u d o w a no część sklepienia tunelu bramnego i ściany fronto w ej wschodniej, wzm ac niając w ten sposób ścianę fronto w ą łączącą się z basteją w dawnej kaplicy, odb. now ano ścianę budynku bramnego na I piętrze od strony dziedzińca. W la tach 1 9 8 2 -1 9 8 3 przeprowadzono k o n serwację licow ania ściany skrzydła w schodniego od strony dziedzińca, za kradając w ieniec żelbetow y pod rekon strukcję krużganków I piętra. O dgruzo

w ano basteję p ó łn ocno -w sch odn ią , o d budow ano przylegające do niej arkady parteru krużganku wraz ze sklepieniem. Koronę m urów zewnętrznych skrzydła w schodniego wraz z basteją p ó łn o c n o -w sch odn ią przem urowano, zabez pieczono w ieńcem żelbetowym i przy kryto dachówką. Częściowo o d b u d o w a no sklepienia od cin kow e w klatce scho dow ej skrzydła w schodniego. W latach 1 9 8 4 -1 9 8 5 w y b u d o w a n o nad fosą n o w y most do transportu m ateriałów oraz w yko na no now e kablow e zasilanie elek tryczne. Zabezpieczono tym czasow o opaskami basztę p o łu d n io w o -z a c h o d nią, a ryzalit p o łu d n io w y i północny na ciągami stalow ym i. W latach 1986-1 9 * częściowo przem urowano ścianę zacho dnią ryzalitu północnego. W ykonano konserwację lica m urów i strzelnic w kur tynie północnej na odcinku od bastei do ryzalitu północnego. Zakonserw ow ano relikty ścian klasycystycznego budynku przy kurtynie północnej. O dgruzow ano skrzydło p o łu d n io w e w narożniku przy baszcie p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j. Roz poczęto prace zabezpieczające przy tej baszcie, w yko nu jąc strop żelbetow y nad sklepieniem parteru. Zabezpieczono sztukaterie w baszcie p o łu d n io w o -z a chodniej (tzw . pokoju F. Krasińskiej). W latach 1 9 8 8 -1 9 8 9 zakończono k o n serwację baszty p o łu d n io w o -w s c h o d niej, wzm acniając ją wieńcam i żelbeto wym i i częściow o uzupełniając ubytek cylindra. Zakonserw ow ano kurtynę p o między tą basztą a budynkiem bramnym. W ykonano trw ałe zabezpieczenia baszty po łu dniow o-zach od nie j w ieńcam i ze stalow ych c e o w n ik ó w m ocow anych od wnętrza za pom ocą w klejanych kotw i (proj. J. Teliga). Z rekonstruow ano hełm na tej baszcie (proj T. A ugustynek) Przemurowano koronę m urów i przep row adzono konserwację gzymsu nad ścianą po łu dniow ą pom iędzy ryzalitem a oasztą zachodnią. O dgruzow ano s tu dnię w kaplicy i odbu do w an o jej cem b rowinę. Rozpoczęto o d bu do w ę ubytku w ścianie połu dniow ej w dawnej sali balowej. O dgruzow ano skrzydło zacho dnie. Przeprowadzono konserwację sztukaterii rokokow ych i obramień okien w baszcie połu dniow o-zach od nie j oraz na elewacji po łudniow ej, po uprzednim przem urowaniu nadproży.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie, rzemiosło, „S ztuka Polska — Lublin (H. W ołujew icz, P. M ikołajczak). - D w ór na wzgórzu zam kowym , d re w niany, 1776, przebudow any 1914. Obiekt translokow any z M on ia ków k. Urzędowa i adaptow any na cele muzeal- no-m ieszkaniow e (proj. J. Kowarski). W latach 1 9 7 7 -1 9 8 5 w ykonano pełne podpiw niczenie, montaż zakonserw o wanego zrębu i w ięźby dachowej, z częś ciow ą wym ianą zniszczonych elem en tów . Dach pokryto now ym gontem. Wnętrza adaptowano, zmieniając układ przestrzenny w partiach skrajnych i na poddaszu. W ybudow ano now y taras <~>d strony południow ej. Założono instala cję w odno-instalacyjną, c.o., elektryczną i odgrom ową. W edług projektu A. Chmielą w yb ud ow a no drogi dojazdow e oraz założono od południa parter o g ro dowy.

Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu. . W ykonawca: PKZ — Oddział w Lublinie, rzemiosło.

- Spichlerz na wzgórzu zam kowym , dre w niany XIX w. Obiekt translokow any z Podlodow a.

W 1986 r. zdem ontowano, oblaszkowa- no i zaim pregnow ano elementy. W 1989 r. w yb u d o w a n o now e fundam enty. Pra ce w toku. , . Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu.

W ykonawca: rzemiosło.

- Stodoła na wzgórzu zam kowym , dre wniana, X IX/XX w. O biekt transloko w a ny z W ylągów k. Kazimierza.

W latach 19 77 -197 8, po demontażu i za im pregnow aniu elem entów, zm o n to w a no na now ych fundam entach, w ykonano nową więźbę dachową, pokryto gontem , w ykonano instalację elektryczną i o d g ro mową.

Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu. . W ykonawca: PKZ — Oddział w Lublinie. - W ozow nia z lamusem na wzgórzu zam- ko vym, drewniana, X IX /X X w. Obiekt translokow any z Kurowa.

W latach 1 9 7 8-1 979 , po aemontazu i za im pregnow aniu, zm ontow ano na n o w ych fundam entach zrąb i konstrukcję dachu, pokryto now ym gontem, założo no instalację elektryczną i odgrom ową.

1. J a n o w ie c - zam ek, fra g m e n t skrzydła w sc h o d n ie g o , stan p o k o n s e rw a c ji (fo t. K. M a zu r, 1 9 9 0 )

2. J a n o w ie c - zam ek, e le w a c ja p o łu d n io w a , stan w trakcie k o n s e rw a c ji (fo t. K. M a zu r, 1 9 9 0 )

(6)

3. J a n o w ie c - d w ó r z M o n ia k ó w na w zgórzu z a m k o w y m , stan po translokacji t to t К M a z u r 1 9 9 0 )

4. Kazim ierz D o ln y - zam ek, stan p rze d k o n se rw ac ją (fo t. K. P opiofek. 1 9 6 9 )

Inwestor: M uzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie. K a z i m i e r z D о I n у - kościół parafialny p.w. Św. Jana Chrzciciela i Sw. Bart łomieja, m urowany, połow a XIV w., 15 86 -158 9, 16 10 -1 6 1 3 rozbudowa Jakub Balin.

W latach 1 9 8 3 -1 9 8 8 zabezpieczono konstrukcyjnie mury nawy prezbiterium i sklepień ściągami stalow ym i metodą sprężania. Pom alowano ściany wnętrza, ocieplono stropy, założono instalację ogrzewania elektrycznego akum ulacyj nego, w yko na no dodatkow e podw ójne okna. N apraw iono tynki muru ogrodze niowego. W kaplicy Górskich w latach 1 9 7 8 -1 9 7 9 zabezpieczono kon stru kcyj nie spękane m ury m agistralne zakładając opaskę wzm acniającą fundam enty, a pę knięcia ściany połu dniow ej przez osa dzenie stalow ego ceownika przechodzą cego przez ścianę zachodnią. Zabezpie czono pęknięcia kopuły żelbetową k o szulką. Dach pokryto nową blachą m ie dzianą, w yre m onto w an o zelazne okna kaplicy i latarni w kopule. Na podstaw ie w y n ik ó w badań architektonicznych o d słonięto w tórn ie zamurowane okna g ó r ne okrągłe. W ykonano opaskę brukow ą przy fundam entach.

W kaplicy M atki Boskiej Różańcowej w 1976 r. zabezpieczono, w edług proj. J. Borkowskiego, konstrukcję spękanych m urów kotw iam i stalowym i i powiązano ze ścianą nawy. Pęknięcia kopuły d o da t kow o zabezpieczono, w prowadzając w otworze latarni od wnętrza pierścień sta lowy. Częściowo przem urowano filarki latarni. Zakonserw owano i częściowo w ym ieniono stalowe okna w kaplicy i la tarni.

Inwestor: parafia przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

W ykonawca: prywatny.

- Kościół i klasztor Franciszkanów Re form atów , m urow ane w latach 1 6 80 -169 0 na pozostałościach kaplicy z XVI w.

W latach 1 9 8 2 -1 9 8 9 w kościele i klasz torze w yre m onto w an o więźbę dachową i w ykonano now e pokrycie dachówką na podkładzie z desek i papy. Zabezpieczo no konstrukcyjnie i odrestaurowano fa- sadkę fro n to w ą krytych schodów . Prze m urowano spękane mury o p o ro w o -o - grodzeniowe wzdłuż ul. Cmentarnej. W klasztorze w yre m onto w an o i częścio w o w ym ienion o stolarkę okienną i drzw iow ą, podłogi i posadzki. W koś ciele pom alow ano wnętrze.

Inwestor: klasztor przy udziale dotacji ze środków państw ow ych

- Dawna bożnica, m urowana, II połow a XVIII w., w latach pięćdziesiątych XX w. odbudow ana w edług proj. K. Sicińskie- go na kino.

W 1987 r. zm ieniono go ntow e pokrycie dachu, w ym alow ano wnętrza, w yre m on tow a no elewacje.

Inwestor: Okręgowe Przedsiębiorstwo Rozpowszechniania Film ów w Lublinie. W ykonawca: prywatny.

- Zamek - trwała ruina, m urowany XIV w., przekształcony XVI/XV II, zrujnowany 1656.

W latach 19 75 -1 9 8 4 odgruzowano, za bezpieczono mury magistralne, przez przemurowanie kawern i pęknięć. Roze brano zwietrzałą partię korony m urów, w prow adzono w ieńce żelbetowe oraz ukształtowano koronę m urów ponad wieńcem z zastosowaniem izolacji folią ołowianą, oddzielającą mury oryginalne od nadm urowanych. Zrekonstruow ano niektóre partie ścian (głó w n ie od strony zachodniej) oraz otw o ry okienne. N ad budow ano wieżę ceglaną od strony za chodniej o jedną kondygnację ze stro pem tworzącym taras w idoko w y. W p iw nicach wieży od bu dow ano sklepienie. Założono dach pogrążony nad ryzalitem południow ym . Nie odgruzowaną część daw nego parteru zabezpieczono tym cza sową izolowaną podłogą. U kształtow a no powierzchnię dziedzińca ze spadkiem do jego środka. W ykonano bramę w fo r mie dębowej kraty, okutej miedzianym płaskownikiem oraz stałe kablowe przy łącze energetyczne. Restaurację zamku przeprowadzono na podstawie projektu F. Dzierżanowskiego (PKZ - Oddział w Warszawie).

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie. - Dom na Albrechtów ce 6, drewniany, 1928, proj. B. Żurkowski.

W 1978 r. zmieniono go ntow e pokrycie dachu nad domem i dozorcówką oraz zrekonstruowano bramę ogrodzeniową. Inwestor: W. M alicki przy udziale dotacji za środków państw ow ych.

- Dom przy ul. Czerniawy 67, d re w n ia ny, 1949, proj. K. Siciński, przebudow a ny w 1 968, częściowo spalony w 1 972. W latach 1 975-1 976 dom odbudow ano oraz adaptowano na cele w yp oczyn ko we w edług proj. B. Elżanowskiego.

Inwestor: Rejon Dróg Publicznych w Pu ławach.

W yKonawca: Zakład B ud ow nictw a WZGS - Puławy.

- Dom przy ul. Doły 24, drewniany, X V II(?), XVIII w.

W latach 1 9 8 3 -1 9 8 8 przeprowadzono rem ont kapitalny z rozbiórką zrębu i p o now nym montażem na now ym fu n d a mencie, z przemieszczeniem lokalizacji na tej samej działce. Zniszczone elementy w ym ieniono, całość zaim pregnowano. Z rekonstruow ano piec i kom in. W ykona no now ą stolarkę okienną i drzw iow ą, podłogi i powałę. Pokryto nową strzechą. Inwestor: M uzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu.

W ykonawca: rzemiosło, własne. - W iatrak przy ul. Góry, drewniany, p o czątek XX w. O biekt translokow any z W i tow ie (gm. Końskow ola).

W 1981 r. zm ontow ano go na nowym fundam encie z przeznaczeniem na cele letniskowe. Prace przerwano.

Inwestor: J. Baszkowski. W ykonawca: prywatny.

- Dom prz ul. Krakowskiej 1a, m uro w a ny, 2 połow a XVI w. lub początek XVII, XX w.

W 1977 r. zm ieniono g o ntow e pokrycie dachu i w zm ocniono więźbę dachową. Inwestor: Z. Liszewska przy udziale d o ta cji ze środków państw ow ych.

- Dom przy ul. Krakowskiej 36, d re w niany, 2 połow a XVIII w., daw niej pleba nia.

W latach 1 9 7 5 -1 9 7 7 obiekt transloko- w ano z Karczmisk i adaptow ano na cele letniskowe. Z m ontow ano zrąb na nowej podm urówce, w ym ieniając nieliczne zn i szczone elementy, dach pokryto nowym gontem , w ykonano przyłącze w o d n o -kanalizacyjne i elektryczne.

Inwestor: T. Augustynek, J. T eodoro wicz-Czerepińska przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

- Dom przy ul. Krakowskiej 36a, d re w niany, początek XX w.

W 1980 r. obiekt translokow ano i adap tow a no na cele letniskowe.

Inwestor: A. W iechecki, J. Jurnborn. W ykonawca: prywatny.

- Dom przy ul. Krakowskiej 47, d re w niany, 1952, tzw. w illa Góralska. W 1975 r. zakończono rem ont kapitalny z adaptacją na dom w ypoczynkow y.

(7)

6. K a zim ie rz D o ln y -s p ic h le r z U la n o w s k ic h ( M . P rzyb y ły) przy ul. P u ła w s k ie j3 4 . stan p rz e d k o n s e rw a c ją (fo t. K. P o p io łek , 1 9 6 9 )

W latach 1 9 8 7 -1 9 8 9 rozbudow ano część przyziemną oraz w ym ie n io n o p o krycie dachu z da chó w ki na gont. Inwestor: Przedsiębiorstwo H andlow e

Konsum y” w Warszawie.

W ykonawca: KPRB - w Puławach. - Dom przy ul. Krakowskiej 51, d re w niany, 1910, proj. J. Koszczyc-W itkie- wicz, tzw. w illa P otw orow skich. W 1983 r. zrekonstruow ano stylow e ogrodzenie drew niane w zdłuż ul. Krako wskiej.

W ykonawca: PGKiM - Kazimierz. - Faktoria Angielska przy ul. K rakow s kiej 53, m urowana, ok. 1640, zrujnowana ok. 1900.

W latach 1 975-1 985 obiekt od gru zow a no, zabezpieczono konstrukcyjnie za chow aną część m urów magistralnych przez odbudow ę sklepień w parterze, załozono w ieniec żelbetowy, w ykonano stropy żelbetowe nad parterem i p ie rw szym piętrem. Zniszczone partie ścian przem urowano. W ykonano przyłącze w o dn o-kanalizacyjne.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie. - Dom przy ul. Krakowskiej 59, m uro w a ny ok. 1925, tzw. w illa Murka, obecnie hotel PTTK.

W 1 984 r. po db ito fundam enty, w y k o n a no izolację oraz odprow adzenie w ód opadow ych.

Inwestor: PTTK - Oddział w Lublinie. W ykonawca: własny.

- Spichlerz przy ul. Krakowskiej 61, m u row any, 1636, od XIX w. w ruinie, w 1954 r. odbu do w an y w edług proj. K. Sicińskiego na Dom Turysty PTTK. W 1 972 r. spalony.

W latach 1 975-1 976 kon tynuo w a no o d bu do w ę po pożarze na cele schroniska turystycznego. W ykonano stropy żelbe to w e nad II i III kondygnacją, now y dach, stolarkę okienną i drzw iow ą, aranżację wnętrz. W latach 1 988-1 989 rozpoczęto rem ont i m odernizację z adaptacją na hotel turystyczny. W ykonano nowe tynki na ścianie północnej i w schodniej. Inwestor: PTTK - Lublin.

- Dom przy ul. Krzywe Koło 4, d re w niany, 1858, proj. K. Siciński.

W 1 986 r. przeprowadzono rem ont p o d m uró w ki i muru o p oro w eg o w zdłuż ul. Krzywe Koło. W 1 989 r, zm odernizow ano istniejącą k o tło w n ię w ę glo w ą na gazo wą, pogłębiono piw nicę, zaim pregno w ano dach.

- Dom przy ul. Lubelskiej 6, m urow a- no-drew niany, koniec XIX w.

W latach 1 9 8 3 -1 9 8 6 dom częściowo rozbudowano, w ym ienion o ścianę fro n tow ą i szczytową, pomieszczenia parteru adaptowano na usługi.

Inwestor: C. Sarzyński. W ykonawca: pryw atny.

- Dawny szpital prz kościele Św. A nny przy ul. Lubelskiej 14, m urowany, ok. 16 26 -163 5, w 1 9 5 3 -1 9 5 7 odrestauro wany i adaptow any na dom kultury w e d ług proj. K. Sicińskiego.

W 1984 r. zm ieniono g o ntow e pokrycie dachu, w yre m onto w an o i pom alowano szczyt, w ym ienion o strop w poddaszu, adaptowano wnętrze.

Inwestor: Urząd Miasta i Gm iny w Kazimierzu.

- Dom przy ul. Lubelskiej 23, m urowany, praw dopodobnie początek XIX w. W latach 1 981 -1 982 w yb u d o w a n o ścia nę szczytową od strony w schodniej, w y rem ontow ano więźbę dachow ą Dokryto dach gontem , przeprowadzono rem ont i m alowanie elewacji.

Inwestor: J. Flisińska przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

W ykonawca: pryw atny.

- Dom przy ul. Lubelskiej 30, m urowany, 1906.

W latach 1 9 8 5 -1 9 8 8 przeprowadzono remont generalny. Rozebrano stropy i dach, p o db ito fundam enty, w z m o c n io no konstrukcję spękanych ścian ściągami i wieńcam i żelbetowym i, w y b u d o w a n o nowe stropy ogniotrw ałe, now ą więźbę dachową pokryto gontem . W ym ieniono stolarkę, w yko na no nowe tynki wraz z dekoracją architektoniczną, załozono wszystkie instalacje.

Inwestor: Urząd Miasta i Gminy w Kazimierzu.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie. - Dom przy ul. Lubelskiej 35, drewniany, 1 połow a XIX w.

W latach 1 9 80 -198 2 przem urowano podm urówkę, w ym ienion o podw aliny, usunięto zewnętrzne obicie ścian, oczy szczono i zaim pregnowano zrąb, w y re m ontow ano więźbę dachową, pokryto dach gontem.

Inwestor: W. Puchała przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

- Dom przy ul. Lubelskiej 39, drewniany, początek XIX w.

W latach 1 982-1 983 rozebrano zręb i po zaim pregnowaniu zm ontow ano na n o w ym fundam encie. W ykonano nową więźbę dachową, stolarkę okienną i drzw iow ą. Dach prowizorycznie p o kry to papą.

Inwestor: Z. Grądziel. W ykonawca: prywatny.

- Lamus przy ul. Lubelskiej 39, drew - niano-m urow any, początek XIX w. W latach 1 9 7 9 -1 9 8 0 przemurowano część przyziemną, rozebrano i ponow nie złożono zaim pregnowaną konstrukcję zrębu, w ykonano nową więźbę d a cho wą, stolarkę okienną i drzw iow ą. Dach prowizorycznie pokryto papą.

Inwestor: Z. Grądziel. W ykonawca: prywatny.

- Dom przy ul. Lubelskiej 45, drewniany, początek XX w.

W latach 1 9 88 -198 9 przeprowadzono remont kapitalny z rozbiórką i ponow nym montażem zaim pregnowanego zrębu oraz adaptacją wnętrza. R ozbudow ano o część murowaną.

(8)

Inwestor: H. W ojciechowska. W ykonawca: prywatny.

- Dom przy ul. Lubelskiej 50, m urowany, ok. p o ło w y XIX w.

W 1983r. w yre m onto w an o i pom alow a no elewacje, napraw iono pokrycie d a chu, w ykonano nowe obróbki blachars kie, rynny i rury spustowe.

Inwestor: S. Dunia. W ykonawca: prywatny.

- Dom przy ul. Lubelskiej 52, drewniany, koniec XIX w.

W latach 1 9 8 4 -1 9 8 9 przeprowadzono rem ont generalny. Prace konserw ators kie objęły: demontaż dachu i ścian, w y konanie dodatkow ej piw nicy, przemurowanie fundam entów , montaż zrębu z wym ianą zniszczonych elem entów, montaż w ięźby dachowej z now ym p o kryciem gontow ym , rekonstrukcję k o m i na portkow ego, adaptację wnętrza na cele mieszkalne, w ykonanie nowej stola rki okiennej i drzw iow ej, podłóg, stropu i ocieplenia.

- Stodoła przy ul. Lubelskiej 52, d re w niana, koniec XIX w.

W latach 1 984-1 987 pracami konserw a torskim i objęto: wym ianę podw alin, fle- kow anie uszkodzonych elem entów zrę bu, częściową wym ianę w ięźby dacho wej, pokrycie dachu now ym gontem, rem ont wierzei, w ykonanie pułapu nad częścią spichlerzową, impregnację. Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu.

- Dawne jatki koszerne na M ałym Ryn ku, drewniane, XVIII w., restaurowane w 1958 r. w edług proj. K. Sicińskiego. W latach 1 9 7 5 -1 9 7 6 zm ieniono g o n to we pokrycie dachu oraz w yre m o n to w a no zewnętrzne schody.

W ykonawca: PGKiM - Puławy. - Dom przy ul. Nadwiślańskiej 6, d re w niany, 1 92 3 -1 9 2 5 , proj. J. Koszczyc-W i- tkiewicz.

W 1976 r. zm ieniono gontow e pokrycie dachu, zaim pregnowano zrąb.

Inwestor: B. Opoka przy udziale dotacji ze środków państwowych.

- Dom przy ul. Nadrzecznej 14, relikty XVI/X V II w., w XVIII w. adaptowany na zajazd pocztowy.

W 1975 r. zakończono remont kapitalny z adaptacją pomieszczeń na restaurację. W ykonano: rozbiórkę dachu, przemuro- w anie korony m urów z wprowadzeniem wieńca żelbetowego, rozbudowano o ry zalit południow y, pokryto dach nowym gontem, w ym ieniono tynki zewnętrzne i wewnętrzpe, pom alowano elewację, w ykonano nowe instalacje.

Inwestor: E. Koral przy udziale dotacji ze środków państwowych.

- Dom przy ul. Nadrzecznej 16, m uro w a ny, zachowane relikty z XVII w., XIX w. W 1975 r. w yrem ontow ano więźbę da chow ą z wym ianą krokw i oraz zm ieniono g o ntow e pokrycie dachu.

Inwestor: J. Michalski przy udziale d o ta cji ze środków państwowych.

- Dom przy ul. Nadrzecznej 68, d re w niany, 2 połow a XIX w.

W 1976 r. zm ieniono go ntow e pokrycie dachu.

Inwestor: J. Staroń przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

- Dom przy ulicy Plebanka 17a, d re w niany, początek XX w. Obiekt transloko wany z Puław i adaptowany na cele mieszkaniowe.

W latach 1975 -197 6 w ykonano pełne podpiw niczenie wraz z kotłow nią c.o., zm ontow ano zrąb, więźbę dachową, zm ieniono pokrycie dachu z blachy na gont. W 1987 r. w ykonano pionow ą izolację przeciw w .lgociow ą oraz opaskę odwadniającą. Zaim pregnow ano dach. Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu.

W ykonawca: PGKiM - Puławy, rzemiosło.

- Dom przy ul. Podgórnej 1, m urowany, 1 połow a XIX w.

W 1976 r. zm ieniono g o ntow e pokrycie dachu.

Inwestor: M. M ajewski przy udziale d o tacji ze środków państw ow ych. W ykonawca: prywatny.

- Dom przy ul. Podzamcze 12a, d re w niany, 2 połow a XVIII w., dawna rząd- ców ka. O biekt translokow any z G oście radowa i adaptow any w edług proj. J. Kowarskiego na cele adm inistracyjne M uzeum Nadwiślańskiego.

W latach 1 9 7 6 -1 9 8 0 zrąb zm ontow ano na now ym podpiw niczeniu, częściowo uzupełniając belki zrębu i elementy k o n strukcji dachu. Dach pokryto nowym gontem, zrekonstruowano ganek, w y k o nano mur oporow y. Od w ew nątrz o cie p lono i oszalowano. Układ pomieszczeń zachow ano bez zmian. Z rekonstruow ano kom in portkow y. W ykonano nową s tola rkę okienną i drzw iow ą oraz wszystkie instalacje.

W ykonawca: rzemiosło, własny.

- Dom przy ul. Puławskiej 4, murowany, koniec XVIII w., ok. 1970 r. przebudow a ny.

W 1 985 r. przeprowadzono remont ele w acji i pokrycia dachu oraz adaptację wnętrz.

Inwestor: Wł. Koźmińska. W ykonawca: prywatny.

- Dom przy ul. Puławskiej 20, d re w n ia ny, po 1863 r

W 1976 r. zm ieniono go ntow e pokrycie dachu.

Inwestor: S. Pałka przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

- Dom przy ul. Puławskiej 24, dre w n ia ny, 3 ćwierć XIX w., daw ny dom w ó jto w ski. O biekt translokow any z M oliborzyc i adaptow any na cele adm inistracyj- no-m ieszkaniowe dla potrzeb Muzeum Przyrodniczego.

Prace rozpoczęto w 1986 r. po uprzed nim demontażu i zaim pregnowaniu prze w iezionych elem entów. W ykonano pe ł ne podpiw niczenie, na którym zm on to w ano obiekt do stanu surow ego za mkniętego. Prace w toku.

W ykonawca: rzemiosło, PKZ - Oddział w Lublinie.

- Spichlerz U lanow skich (M . Przybyły) przy ul. Puławskiej 34 m urowany, 1 p o łow a XVII w., restaurowany 1 946-1 949. W latach 1 9 7 6 -1 9 8 6 przeprowadzono remont kapitalny z adaptacją na cele wystaw iennicze Muzeum

Przyrodnicze-7 Kazim ierz D o ln y - spichlerz U la n o w s k ic h IM . P rzyb y ły) przy u f P u ła w s k ie j 3 4, stan 8. Kazim ierz D o ln y - spichlerz ..P o d W ia n u s zk a m i" przy u/. P u ła w s k ie j stan orze d Po ko n se rw ac ji (fo t. В Ż u ra w s k a, 1 9 8 4 ) konserw acją (fo t. J. Ż uraw ski, 1 9 7 2 )

(9)

9. Kazim ierz D o ln y - spichlerz „ P o d W ia n u s zk a m i" przy ul. P u ław s kie j, stan po k o n s e rw a c ji (fo t. J . Ż u ra w s k i, 1 9 8 8 )

11 Kazim ierz D o ln y - kam ie nic a C e lejo w sk a przy ul. S en a to rs k ie j 11. stan po k o n s e rw a c ji (f o t В Żura w s k a, 1 9 8 6 )

10. Kazim ierz D o ln y - fra g m e n t e le w a c ji k am ie n ic „ P o d S w . M ik o ła je m " i „ P o d Ś w Krzysztofem w R y nk u, stan p o k o n s e rw a c ji (fot. W. S tę p ie ń , 1 9 8 9 )

12 Kazim ierz D o ln y - szczyt spichlerza p rzy ul. Tyszkiew icza 18. stan p rze d k onse rw a cją (fo t. K. Siciński, 1 9 5 4 )

(10)

go. W ykonano: podbicie fundam entów , z izolacją poziomą zabezpieczenie m u rów skarp przy elewacjach, w zm ocnienie konstrukcyjne ścian w ieńcem żelbeto wym , konserwację i w zm ocnienie więź- by dachow ej z w ym ianą części elem en tów , pokrycie dachu dachów ką na szalo waniu, posadzki na parterze i podłogi drewniane na II i III kondygnacji, ty n kow anie i m alowanie wnętrza, uzupeł nienie ty n k ó w zewnętrznych wraz z re konstrukcją dekoracji pseudosgraffito- wej. Założono instalacje elektryczne i o d grom ową.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie. - Spichlerz Feuersteina przy ul. P uław s kiej 40, m urowany, 1 połow a XVII w., restaurowany 19 46 -194 9.

W 1 984 r. przystąpiono do remontu kap i talnego z adaptacją na cele ekspozycyjne Muzeum Przyrodniczego. W ykonano podbicie fundam entów z izolacją po zio mą, częściowe podpiwniczenie, żelbeto w y strop nad piw nicą, częściową w ym ia nę belek stropow ych nad parterem i I pię trem, w ym ianę więźby dachowej, krycie dachu dachów ką na oszalowaniu. W 1 989 r. prace wstrzym ano ze względu na brak środków.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie. - Dom przy ul. Puławskiej 44, m uro w a ny, początek XX w.

W 1976 r. w yrem ontow ano i w ym a lo w a no elewacje.

Inwestor: Zgromadzenie Sióstr Betanek. W ykonawca: prywatny.

- Spichlerz „P o d wianuszkam i" przy ul. Puławskiej 66 (d. 60), m urowany, XVI—X V I11 w., na początku XX w. przebu dow any na garbarnię, po II w o jnie w ru i nie.

W latach 1 9 7 8 -1 9 8 6 obiekt o d b u d o w a no i aaapiuw ano na turystyczne scnroni- sko młodzieżowe. W ykonano zabezpie czenie konstrukcyjne ścian, podbicie fundam entów , uzupełnienie m urów ścian, przem urowanie korony m urów z w prow adzeniem w ie ń c ó w żelbeto w ych, położono now y dach z pokryciem dachówka, roboty instalacyjne i o d w o

d-nienibwe. W latach 1985 -1986 zakon serw ow ano w ystrój sztukatorski ściany fronto w ej spichlerza. W ykonano w glinie i gipsie modele girland i rozet, z form kauczukowych pow ielono odlew y g ip sowe, które wraz z konserwowaną ta b licą z 1906 r. zam ontow ano na elewacji. Ujednolicono kolor elementów, całość zahydrofobizowano.

Inwestor: Muzeum Nadwiślańskie w Kazuimierzu.

W ykonawca: PKZ - Oddział w Lublinie, R. Konkolewski.

- Spichlerz przy ul. Puławskiej 86 (d. 68), m urowany, 2 połowa XIX w., obecnie użytkowany jako przetwórnia ow oców .

W 1979 r, przeprowadzono remont da chu i częściową wym ianę dachówek. W 1 983 r. w yrem ontow ano i p o m alow a no elewacje.

Inwestor: Spółdzielnia „O g ro d n ik " w Puławach.

- Dom przy ul. Puławskiej 94 (d. 76), m urowany, X V III/X IX w.

W latach 1 9 7 8 -1 9 8 4 obiekt adaptowano na dom w yp oczyn kow y w g projektu T. M ichalaka. Częściowo rozbudowano, w ykonano nową więźbę dachową wraz z pokryciem gontem, now y ganek, stolar kę okienną i drzw iow ą, instalacje. Inwestor: Katolicki Uniwersytet Lubelski. W ykonawca: rzemiosło.

- S p ic h le r z przy ul. Puławskiej 116 (d. 100), m urowany, 2 połowa XVII, XVIII, XIX w., w ruinie.

W 1988 r. rozpoczęto odbudow ę z adap tacją na ośrodek w ypoczynkow y, w e d ług proj. T. Augustynka. P odbito fu n damenty, przemurowano koronę m urów z wprowadzeniem wieńca żelbetowego, w ykonano stropy żelbetowe i ściany działowe. Prace w toku.

Inwestor: Lubelskie Przedsiębiorstwo Budow nictw a Przemysłowego.

- Kamienica Rynek 7 (d. 8), m urowana, XVII w., w 1955 r. odbudow ana i przebu dowana w edług proj. K. Sicińskiego. W latach 1 9 88 -198 9 w ym ieniono g o n tow e pokrycie dachu oraz w yre m onto vA/ano i pom alowano elewacje.

Inwestor: Urząd Miasta i Gminy w Kazimierzu.

W ykonawca: PGKiM - Kazimierz. - Dom, Rynek 8 (d. 7), m urow ano-dre- w niany, XVIII w., w 1947 odbudow any w edług proj. K. Sicińskiego.

W 1975 r. zm ieniono go ntow e pokrycie dachu oraz w yrem ontow ano elewację frontow ą.

Inwestor: A. W erman przy udziale dotacji ze środków państw ow ych.

- Dom, Rynek 9 (d. 5), m urow ano-drewniany, 1 połow a XVII, XIX w., w 1958 rekonstruowany w edług proj. K. Sicińs kiego.

W 1975 r. zm ieniono g o ntow e pokrycie dachu oraz w ym ieniono obróbki blachar skie.

Inwestor: R. Skrzeczkowski przy udziale dotacji ze środków państw ow ych. W ykonawca: prywatny.

- Kamienica, Rynek 10 (d. 4 ), m uro w a ny, 1 ćwierć XVII w., w 1 9 52 -195 8 rekonstruowana w edług proj. K. S icińs kiego.

W 1 988 r. w y .e in o m o w a iio pokrycie da chu z obróbkam i blacharskimi oraz re staurow ano elewację frontow ą. Inwestor: A. Tomczyk.

- Kamienica „P o d Św. M ikołajem ", Ry nek 12 (d. 2), murowana ok. 1615 r., w ielokrotnie restaurowana i przebudo wyw ana.

W 1 985 r., w e dług proj. J. Teligi, zabez pieczono konstrukcyjnie ścianę attykow ą ściągami stalow ym i umieszczonymi w kondygnacji poddaszowej, um o cow a nymi kotw iam i w klejonym i do ściany fronto w ej poddasza w po ło w ie jej d łu g o ści i do ścian poprzecznych.

W ykonawca: P K Z -O d d z ia ł w Lublinie. - Kamienica „P o d Św. Krzysztofem", Rynek 13 (d.1), murowana, ok. 1615 r„ ok. 1920 przebudowana na Bank S p ó ł dzielczy.

W 1985 r. w e dług proj. J. Teligi, zabez pieczono konstrukcyjnie 11 sterczyn at- tyki, w postaci w sp orn ików pionow ych um ocow anych wkleianvm i k o tw ią 1-" 1 Dn