Schanskorven

KWS

S C H A N S K O R V E N

INHOUD Biz. 1. Inleiding 1 2. Bescherming van bedden en oevers van rivieren en beken 4

3. Rivier verbetering 15 4. Strand-en kustbescherming 18

5. Keermuren 20 6. Landhoofden en vleugelmuren 23

7. Aanlegsteigers, hellende vlakken voor tewaterlating 24

8. Duikervleugelmuren en stortebedden 24

9. Herstellingswerken 25 10. Schanskorven in de praktijk:

Oeverbeschermingswerken m.b.v. schanskorven en schanskorf-matrassen uitgevoerd door KWS

11. Maccaferri informatie en dokumentatie over toepassingen van schanskorven en schanskorfmatrassen

Koninklijke Wegenbouw Stevin bv

augustus 1989

i n g . J . H. de Jager

Marketing en Acquisitie

Koninklijke W e g e n b o u w Stevin bv, regio West-noord Celsiusstraat 6,1704 RW Heerhugowaard

tel. 02207 -1 97 44, teiefax 02207 - 4 40 63 privé 072-33 23 98

I . INLEIDIM;

a) B e p a l i n g

De s c h a n s k o r f i s een r e c h t h o e k i g e d r a a d k o r f v a n l a a g k o o l s t o f s t a a l -draad d i e zwaar v e r z i n k t i s ( e v e n t u e e l g e p l a s t i f i c e e r d ) .

De m a n t e l i s begrensd door een v o l l e d i g ingeweven o f ingeknoopte z e l f k a n t . De k o r v e n z i j n door t u s s e n s c h o t t e n i n g e l i j k e c e l l e n v e r d e e l d . Weefdraad : v e r z i n k t e u i t v o e r i n g : 0 3 nm g e p l a s t i f i c e e r d e u i t v o e r i n g : k e r n Ó 2,65 mm t o t a l e 2) 3.70 mm Z e l f k a n t d r a d e n en v e r s t e r k i n g s d r a d e n : v e r z i n k t e u i t v o e r i n g : é 3.80 mm g e p l a s t i f i c e e r d e u i t v o e r i n g : k e r n ^5 3.25 mm t o t a l e !Ó 4.50 mm Maasafmeting : 80/100 G e m a k k e l i j k samen t e s t e l l e n a a n g e z i e n de mazen v a n h e t gaas i n de h o r i z o n t a l e r i c h t i n g l i g g e n zodat de p l o o i i n de t o r s i e komt t e l i g g e n . •

Door de a f w e r k i n g met een k a n t -draad s c h a r n i e r e n h e t d e k s e l en de z i j v l a k k e n rond deze d i k k e r e draden. D i t v e r g e m a k k e l i j k t h e t o p e n s t e l l e n van de k o r v e n .

2.

b ) A f m e t i n g e n en types

Schanskorven z i j n b e s c h i k b a a r i n v e r s c h i l l e n d e s t a n d a a r d a f m e t i n g e n z o d a t ze kunnen worden aangepast aan h e t t e r r e i n en g e s c h i k t z i j n v o o r bepaalde t o e p a s s i n g e n .

We o n d e r s c h e i d e n schanskorven i n v e r z i n k t e en g e p l a s t i f i c e e r d e u i t -v o e r i n g .

Afme t i n j len L X B X H T u s s e n s c h o t t e n Inhoud _{V e r z i n k t ^ e p l a s t i k e e r d} 3ewicht/s t u k Gewicht/stuk 2 X 1 X 0.30 m 1 0.6 m3 12.1 kg 11.8 kg 2 X 1 X 0.50 1 1.0 14.3 12.8 2 X 1 X 1 1 2.0 20.- 18.4 3 X 1 X 0.30 2 0.9 17.1 16.6 3 X 1 X 0.50 2 1.5 20.4 19.7 3 X 1 X 1 2 3.0 28.2 28.7 4 X 1 X 0.30 3 1.2 22.6 21.4 4 X 1 X 0.50 3 2.0 26.6 25.6 4 X 1 X 1 3 4.0 37.4 37.-c ) T e w e r k s t e l l i n g

De schanskorven worden g e v u l d met stenen ( m i n 80/120).

De t u s s e n s c h o t t e n geven meer s t e r k t e aan de k o r v e n en h e t netwerk b l i j f t z i j n vorm behouden t i j d e n s h e t v u l l e n . Z i j zorgen e r tevens v o o r d a t de v u l l i n g g e l i j k v e r d e e l d b l i j f t z e l f s na g r o t e z e t t i n g e n . De g e v u l d e s c h a n s k o r f w o r d t dan een g r o o t buigzaam en w a t e r d o o r l a t e n d bouwblok g e s c h i k t v o o r een brede w a a i e r van c o n s t r u c t i e s .

De v e r s c h e i d e n e bouwblokken worden d a a r t o e naast en/of op e l k a a r ge-p l a a t s t en o n d e r l i n g verbonden.

d ) V o o r d e l e n van s c h a n s k o r f k o n s t r u k t i e s

Schanskorven hebben v o o r d e l e n boven andere s o o r t e n b o u w m a t e r i a l e n , v o o r a l v o o r bouwwerken op w e i n i g weerstandbiedende gronden.

Duizende t o e p a s s i n g e n over de h e l e w e r e l d hebben de volgende v o o r -d e l e n aangetoon-d :

S o e p e l h e i d : Het zeskant v l e c h t w e r k l a a t de s c h a n s k o r f toe z e t -t i n g e n -t e ondergaan zonder o p -t r e d e n v a n breuken. Deze eigenschap i s v a n g r o o t belang wanneer de k o n s t r u k t i e g e p l a a t s t i s op w e i n i g w e e r s t a n d biedende grond o f op p l a a t s e n waar g o l v e n o f s t r o m i n g e n

e r o s i e v e r o o r z a k e n .

Duurzaamheid

. I n v l o e d der pH op z i n k l a g e n

Z i n k i s een t w e e s l a c h t i g o f a m f o t e e r m e t a a l en z a l d e r h a l v e zo-w e l met z u r e n a l s met basen kunnen r e a g e r e n onder v o r m i n g van z i n k z o u t e n . Toch b e z i t t e n de door t h e r m i s c h v e r z i n k e n v e r k r e g e n l a g e n een g r o o t weerstandsvermogen, m i t s de pH der w a t e r i g e op-l o s s i n g , waarmede z i j i n aanmerking z i j n , op-l i g t t u s s e n de waarden 6.0 en 12.5 z i e onderstaand diagram. F i g . 3 gemiddelde p e n e t r a t i e i n m i c r o n s per j a a r 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 pH I n v l o e d der pH op de a a n t a s t i n g v a n z i n k i n k o o l z u u r v r i j met z u u r s t o f v e r z a d i g d w a t e r , d a t met n a t r o n l o o g a l k a l i s c h i s ge-maakt, r e s p . met z o u t z u u r i s aangezuurd

, U i t de p r a k t i j k hebben w i j e r v a r e n d a t schanskorven d i e reeds meer dan 15 j a a r g e p l a a t s t werden geen noemenswaardige z i n k -v e r l i e z e n hebben g e l e d e n .

D o o r l a t e n d h e i d

A c h t e r s c h a n s k o r f m u r e n worden n o o i t h y d r o s t a t i s c h e o v e r d r u k k e n gevormd ; d i t voorkomt v e r z a k k i n g e n en e r o s i e . Door deze door-l a t e n d h e i d voorkomt de s c h a n s k o r f g r o t e k r a c h t e n a c c u m u door-l a t i e s . D i t l a a t s t e i s v a n g r o o t b e l a n g v o o r v e r s t e r k i n g v a n z e e k u s t e n en t i j o n d e r h e v i g e r i v i e r e n .

S t e r k t e

Zeskant V l e c h t w e r k u i t l a a g k o o l s t o f s t a a l d r a a d i s s t e r k en b u i g zaam genoeg om t e w e e r s t a a n aan de k r a c h t e n v e r o o r z a a k t door g r o n d -d r u k , g o l f s l a g , e i g e n g e w i c h t , s t r o m i n g .

S t e v i g h e i d v a n de t o r s i e s : de d r i e v o u d i g e t o r s i e v e r z e k e r t d a t het v l e c h t w e r k n i e t z a l o n t r a f e l e n b i j breuk o f daar waar buizen door de s c h a n s k o r f l o p e n .

^ ''•^?'''^^"l>::f ^-y^ '^^ '

- B e k l i m b a a r h e i d : v o o r a l van b e l a n g v o o r r e k r e a t i e z o n e s - B e s t e n d i g h e i d tegen k n a a g d i e r e n : o.a. m u s k u s r a t t e n - G e k o n t r o l e e r d e s t e e n d i k t e : geen v e r l o r e n m a t e r i a a l b i j s t o r t e n onder w a t e r .

- Ekonomisch aspekt : h e t z i j n steeds eenvoudige k o n s t r u k t i e s d i e w e i n i g onderhoud v e r g e n . De u i t v o e r i n g kan gebeuren met onges c h o o l d p e r onges o n e e l . De v u l l i n g g e b e u r t met b r e u k onges t e e n , onges t e e n -s l a g enz... Onnodig voorafgaande f u n d e r i n g -s w e r k e n u i t t e v o e r e n ; het v o l s t a a t d a t de bodem r e d e l i j k v l a k i s . Daar de schanskorven w a t e r d o o r l a t e n d z i j n , z i j n dure d r a i n e r i n g s w e r k e n o v e r b o d i g .

- E s t e t i s c h a s p e k t : de schanskorven houden h e t n a t u u r l i j k u i t z i c h t v a n h e t landschap g a a f , daar ze een p l a n t e n g r o e i boven de w a t e r

-l i j n t o e -l a t e n . Ze kunnen a -l d u s n u t t i g en op een goedkope manier worden aangewend i n p a r k e n , langsheen autowegen, v o o r wandelpaden, r o t s t u i n e n , t e r r a s s e n , oevers v a n meren en v i j v e r s ( z i e b l z . 12) - M o g e l i j k h e i d t o t p l a a t s e n onder w a t e r : men kan de schanskorven

p r e f a b r i c e r e n op h e t droge om ze daarna t e r p l a a t s e t e z i n k e n .

2. BESCHERMING VAN BEDDEN EN OEVERS VAN RIVIEREN EN BEKEN a) Oeverbescherming

Een oever kan b e s c h a d i g d worden door u i t s c h u r i n g aan de v o e t van het t a l u d o f aan de w a t e r l i j n o f door h e t loskomen v a n v e r z a d i g d e g r o n d . D i t l a a t s t e komt v o o r a l v o o r b i j t i j o n d e r h e v i g e r i v i e r e n . Een d e g e l i j k e bescherming moet voldoende s t e r k z i j n om weerstand

t e b i e d e n t e g e n de s t r o m i n g e n v a n h e t w a t e r en moet d a a r b i j een l a n g e l e v e n s d u u r hebben. De b e k l e d i n g moet voldoende s o e p e l z i j n , z o d a t ze z i c h kan aanpassen aan de o n r e g e l m a t i g h e d e n van de r i v i e r -o e v e r . Ze m-oet w a t e r d -o -o r l a t e n d en g r -o n d d i c h t z i j n . Ze m-oet -o-ok ekonomisch z i j n . Schanskorven hebben a l deze k w a l i t e i t e n .

Honderden s c h a n s k o r f b e k l e d i n g e n , d i e a l meer dan 15 j a a r g e l e d e n z i j n g e p l a a t s t en d i e w e i n i g o f geen onderhoud hebben gevraagd, b e w i j z e n de s t e r k t e en de duurzaamheid v a n schanskorven.

V o r s t of i j s kunnen op schanskorven geen s c h a d e l i j k e i n v l o e d u i t -©®fenen. Wanneer ze g e v u l d z i j n met e l k a a r g e d e e l t e l i j k bedekkende lagen van s t e n e n van 80 è 120 mm, doen ze d i e n s t a l s ruwe f i l t e r en t e g e l i j k e r t i j d a l s beschermlaag en b e l e t t e n d a a r d o o r h e t mee-nemen van h e t o e v e r m a t e r i a a l . Door deze gecombineerde a k t i e kan een b e t r e k k e l i j k dunne s t r o o k van s c h a n s k o r v e n een u i t s t e k e n d e be-scherming b i e d e n zonder dat er een zware s o r t e e r f i I t e r n o d i g i s t u s s e n de s c h a n s k o r f b e d e k k i n g en de o e v e r .

D i t , samen met de lage e i s e n d i e g e s t e l d worden aan de k w a l i t e i t van de r o t s s t e n e n v o o r de v u l l i n g , maakt van de s c h a n s k o r v e n een v o o r d e l i g b e k l e d i n g s m a t e r i a a l .

De d i k t e van de b e s c h e r m i n g s l a a g moet t e n m i n s t e even g r o o t z i j n a l s de d i k t e van twee lagen s t e n e n d i e e l k a a r bedekken.

Deze d i k t e z a l h e t o e v e r m a t e r i a a l op z i j n p l a a t s houden, u i t g e -nomen v o o r zand o f leem ; i n d i t g e v a l moet t u s s e n de schans-k o r v e n en de oever nog een s y n t h e t i s c h w e e f s e l o f een l a a g g r i n d g e l e g d worden om de g r o n d d i c h t h e i d t e v e r z e k e r e n .

Normaal z a l een d i k t e van 30 cm v o l d o e n d e z i j n v o o r oevers waarvan de h e l l i n g n i e t g r o t e r i s dan 1 op 2 («< = 26°30'), op v o o r waarde dat e r geen g r o t e w a t e r d r u k z a l o p t r e d e n a c h t e r de b e s c h e r m i n g . Deze m o g e l i j k h e i d b e s t a a t w e l a l s h e t o e v e r m a t e r i a a l b e t r e k -k e l i j -k o n d o o r l a t e n d i s (leem of -k l e i ) en h e t w a t e r p e i l na een lange p e r i o d e van hoog w a t e r s n e l kan zakken. Het w a t e r p e i l i n de oever i s dan v e e l hoger dan i n de r i v i e r ; d i t kan h e t i n k a l v e n van de oever en h e t m e e s l e u r e n van de bescherming t o t g e v o l g hebben. Wanneer deze m o g e l i j k h e i d b e s t a a t , z a l men dan ook de bescherming a l s g r o n d k e e r c o n s t r u c t i e d i e n e n t e o n t w e r p e n .

V o o r b e e l d

A l s v o o r b e e l d w o r d t i n f i g . 6 een oever van een t i j r i v i e r

behandeld d i e ondanks z i j n f l a u w e h e l l i n g onvoldoende s t a b i l i t e i t b e z i t . U i t grondmechanische proeven werd bepaald :

het v o l u m e g e w i c h t v a n de grond 7*' = 1,95 t/m-^ de w r i j v i n g s h o e k ^ = 20° de c o h e s i e c = o kg/cm e v e n a l s de l i g g i n g van h e t p h r e a t i s c h o p p e r v l a k a l s h e t w a t e r i n de r i v i e r z i j n l a a g s t e p e i l h e e f t . De aangewende w i j z e v a n g l i j d v l a k b e r e k e n i n g i s de zg. methode van de w r i j v i n g s c i r k e l . B e t r e f f e n d e een g e d e t a i l l e e r d e s t u d i e v a n deze berekeningsmethode w o r d t verwezen naar h e t boek

"Grondmechanica Deel IV Algemene theoriën van h e t g l i j d i n g s -e v -e n w i c h t . E v -e n w i c h t s p r o b l -e m -e n van t a l u d s " door P r o f . Dr. i r . E. De Beer.

De aanwending v a n de methode v a n de w r i j v i n g s c i r k e l v e r e i s t de b e p a l i n g v a n ( z i e f i g . 6)

- h e t g e w i c h t G van_.de grondmassa ABCDEA i n g e s l o t e n door de g l i j d i n g s c i r k e l BC met s t r a a l R.

- de r e s u l t a n t e v a n de w a t e r d r u k k e n op de g l i j d i n g s c i r k e l BC. - de c o h e s i e k r a c h t e n langs de g l i j d i n g s c i r k e l BC.

de r e s u l t a n t e der w r i j v i n g s r e a k t i e s R^*. langs de g l i j d i n g s -c i r k e l BC.

Het g e w i c h t G v a n de grondmassa k a n door b e r e k e n i n g o f door p l a n i m e t r e r e n van h e t o p p e r v l a k ABCDEA worden b e p a a l d : d i t g e w i c h t g r i j p t aan i n h e t z w a a r t e p u n t v a n de massa ABCDEA. De w a t e r d r u k k e n i n e l k punt v a n BC kunnen u i t de k e n n i s v a n de w a t e r s t a n d e n worden a f g e l e i d . De r e s u l t a n t e van deze w a t e r -d r u k k e n kan i n g r o o t t e en r i c h t i n g o.a. a l s v o l g t wor-den b e p a a l -d . De boog BC w o r d t v e r d e e l d i n n g e l i j k e d e l e n , voldoende k l e i n opdat zou kunnen worden aangenomen d a t de gemiddelde w a t e r d r u k op e l k d e e l g e l i j k i s aan de w a t e r d r u k i n h e t middenpunt v a n e l k d e e l , b e h a l v e v o o r h e t u i t e r s t e d e e l waar de w a t e r d r u k i n h e t 2/3 punt w o r d t beschouwd. De r e s u l t e r e n d e w a t e r d r u k k e n ^ op e l k dezer d e l e n kunnen a l s d a n g e m a k k e l i j k worden b e p a a l d , t e r w i j l hun r i c h t i n g ook gekend i s ; aangezien ze de r e s u l t a n t e n z i j n van spanningen welke a l l e n door h e t c e n t r u m 0 gaan, z a l d i t ook v o o r de r e s u l t e r e n d e n h e t g e v a l z i j n .

De d e e l k r a c h t e n ^ worden v e r v o l g e n s i n een k r a c h t e n d i a g r a m u i t g e z e t z o d a t de g r o o t t e en de r i c h t i n g van de t o t a l e r e s u l -t e r e n d e w a -t e r d r u k N„ w o r d -t v e r k r e g e n . De l i g g i n g van deze r e s u l t e r e n d e v o l g t dan door t e bedenken d a t Nr^ de r e s u l t a n t e i s van spanningen welke door h e t c e n t r u m O gaan, zodat ook

Nv7 door O d i e n t t e gaan. Het v o l s t a a t dus door O een

even-w i j d i g e t e tekenen aan de r i c h t i n g pp'.

I n h e t g e v a l v a n een o n d e r w a t e r t a l u d d i e n e n de w a t e r d r u k k e n op d i t t a l u d eveneens i n r e k e n i n g t e worden g e b r a c h t ; de g r o o t t e , r i c h t i n g en a a n g r i j p i n g s p u n t van de r e s u l t a n t e W van deze w a t e r d u k k e n i s gekend.

Het g e w i c h t G v a n de massa ABCDEA w o r d t v e r v o l g e i s g r a f i s c h samengesteld met de r e s u l t a n t e der w a t e r d r u k k e n 1 ^ en met de r e s u l t a n t e W, z o d a t de r e s u l t a n t e P w o r d t v e r k r e g e n .

Deze k r a c h t P i s i n g r o o t t e en i n r i c h t i n g gekend.

I n d i e n men t e maken h e e f t met een grond zonder c o h e s i e , z i j n de s c h u i f s p a n n i n g e n langs BC u i t s l u i t e n d w r i j v i n g s r e a k t i e s . De r e s u l t a n t e van deze w r i j v i n g s r e a k t i e s R(p i ^ , n o d i g v o o r h e t e v e n w i c h t t e g e n g l i j d i n g , i s g e l i j k en t e g e n g e s t e l d aan de k r a c h t P.

De w e r k l i j n v a n deze r e s u l t a n t e maakt met de normaal op de g l i j d i n g s c i r k e l een h o e k f ' e n v e r l o o p t op een a f s t a n d r van het m i d d e l p u n t O.

r = R s i n

f'

w a a r i n R de s t r a a l i s v a n de g l i j d i n g s c i r k e l .

De veiligheidscoëfficiënt tegen g l i j d i n g langsheen de beschouwde c i r k e l w o r d t a l s d a n gegeven door :

t g

f

S

{fi

= ———

w a a r i n de w r i j v i n g s h o e k i s van de g r o n d . Men neemt aan d a t s ^ minimum 1,2 moet bedragen.

Zonder s c h a n s k o r v e n v i n d t men nog j u i s t e v e n w i c h t v o o r ^ = 18°24'. Met de opgegeven ^ waarde van 20" bedraagt de veiligheidscoëfficiënt t g 20° = l l o

t g 18°24' ' '

A l s o p l o s s i n g w o r d t een b e d e k k i n g met schanskorven van 0,5m d i k t e v o o r g e s t e l d z o a l s weergegeven op de f i g u u r .

Het b i j k o m e n d g e w i c h t G l b e d r a a g t 12 t o n en doet de r e s u l t a n t e G naar l i n k s o p s c h u i v e n . Op de f i g u u r worden de nieuwe

De s t r a a l van de w r i j v i n g s c i r k e l R s i n w o r d t daarmee 11 m w a a r u i t ' = 16° .

De v e i l i g h e i d w o r d t t g 20° = ]_ 27 tg 16° ~ ' •

Om b i j l a a g w a t e r het m e e s l e u r e n van k o r r e l s t e v e r h i n d e r e n kan h i e r n u t t i g g e b r u i k worden gemaakt van een s y n t h e t i s c h w e e f s e l o f een g r i n d l a a g t u s s e n de s c h a n s k o w e n en het t a l u d . V e r s t e r k i n g s r i b b e n : F i g . 7

V e r s t e r k i n g s r i b b e

Doorsnede

I n t e g e n s t e l l i n g met s t e e n s t o r t i n g e n o f met v a s t e c o n s t r u c t i e s kunnen s c h a n s k o r v e n , dank z i j hun d o o r l a a t b a a r h e i d en hun s t e r k t e , worden g e b r u i k t a l s v e r s t e r k i n g s r i b b e n d i e d o o r d r i n g e n t o t i n h e t t a l u d . Deze r i b b e n d i e n e n om h e t t a l u d t e v e r s t e v i g e n door de ge-combineerde a c t i e van v r i j e w a t e r a f v o e r en w r i j v i n g t u s s e n de wanden van de s c h a n s k o r v e n en h e t m a t e r i a a l van de o e v e r .

De a f s t a n d t u s s e n de v e r s t e r k i n g s r i b b e n hangt a f van de aard en de s a m e n s t e l l i n g van de r i v i e r - o e v e r , doch schommelt g e w o o n l i j k t u s s e n 3 en 7 m.

I n d i e n de z i j t a l u d s s t e i l e r z i j n dan 1 op 2 («( « 26°30') d i e n t de h i e r b o v e n b e s c h r e v e n o e v e r b e d e k k i n g v e r s t e r k t t e worden.

I n d i t g e v a l kan men v e r s t e r k i n g s r i b b e n , d i k k e r e s c h a n s k o r v e n , o f een c o m b i n a t i e van b e i d e m o g e l i j k h e d e n g e b r u i k e n .

De e r v a r i n g h e e f t aangetoond d a t schanskorven met een d i k t e van 50 cm v o l d o e n v o o r t a l u d s 1 op 1. Men kan ook schanskorven van v e r -s c h i l l e n d e d i k t e n g e b r u i k e n . Een t a l u d van 2 op 3 kan, v o l g e n -s h e t v o o r b e e l d van f i g . 8 u i t g e v o e r d worden. Deze t e c h n i e k w o r d t d i k w i j l s

gig.--.- 8 10,

b ) Bedding bescherming

Een d e g e l i j k e oeverbescherming z a l d i k w i j l s a a n g e v u l d worden met een f l e x i b e l e beschermingsmat op de b e d d i n g v a n de r i v i e r .

Wanneer de s c h a n s k o r f g e v u l d w o r d t met s t e n e n van 80 t o t 120 mm g r o o t t e , z a l h i j zonder breken a l l e o n e f f e n h e d e n v a n de grond kunnen v o l g e n . Wanneer z i c h aan h e t u i t e i n d e van de s c h a n s k o r f nog een o n t g r o n d i n g v o o r d o e t , z a l h i j mede een z e t t i n g ondergaan t o t de e r o s i e s t o p t .

Voor h e t aanbrengen van de bescherming i s w e i n i g o f geen u i t g r a v i n g n o d i g . I n d i e n de bedding droog l i g t , w o r d t ze l i c h t j e s mechanisch g e n i v e l l e e r d o f s c h u i n gemaakt, en de s c h a n s k o r f b e d e k k i n g r e c h t -s t r e e k -s op de grond g e p l a a t -s t . P u t t e n worden opgevuld met m a t e r i a a l van de bedding z e l f , zodat de e r o s i e zo g e l i j k v o r m i g m o g e l i j k z a l z i j n . Een efficiënte manier v o o r h e t p l a a t s e n op g r o t e s c h a a l i n b e t r e k k e -l i j k d i e p w a t e r i s h e t p r e f a b r i c e r e n van de schanskorven op een s c h u i t om ze daarna i n h e t w a t e r t e l a t e n z i n k e n .

Een a a n t a l schanskorven kan ook op de oever v o o r a f k l a a r g e m a a k t worden en v e r v o l g e n s i n h e t w a t e r n e e r g e l a t e n met een k r a a n , z o a l s w o r d t ge-t o o n d i n f i g . 10.

Deze methode w o r d t vaak toegepast v o o r schanskorven d i e rondom b r u g -p e i l e r s g e l e g d worden om e r o s i e tegen t e gaan.

Immers, de meeste c o n s t r u c t i e s d i e i n stromend w a t e r gebouwd z i j n v e r o o r z a k e n o n t g r o n d i n g en moeten beschermd worden om deze o n t g r o n d i n g

t e beperken. F l e x i b e l e schanskorven z i j n h i e r v o o r b i j z o n d e r aangewezen

Om t e b e l e t t e n d a t de schanskorven zouden o p g e t i l d o f omgedraaid worden, i s een minimumdikte van 30 cm v e r e i s t ; i n bepaalde g e v a l l e n bedroeg de d i k t e 50 cm. On een d o e l m a t i g e bescherming t e vormen, moeten de schans k o r v e n z i c h u i t s t r e k k e n over een voldoende l e n g t e z o d a t z i j h e t v e r s t e

punt b e r e i k e n v a n de m o g e l i j k e o n t g r o n d i n g .

) V o l l e d i g e b e k l e d i n g v a n w a t e r l o p e n en beken ( z i e f i g . 11 en 12)

Door c o m b i n a t i e v a n oever- en beddingbescherming k r i j g t men de v o l l e d i g b e k l e d i n g van de w a t e r l o o p . Een b e k l e d i n g met schanskorven i s bestand

t e g e n z e t t i n g e n v a n de bodem, maakt een ondergrondse d r a i n e r i n g o v e r -b o d i g en i s o n g e v o e l i g v o o r i j s en v o r s t .

De v e r e i s t e d i k t e v a n de b e k l e a i n g hangt a f van f a c t o r e n z o a l s de bodem s a m e n s t e l l i n g , de s n e l h e i d van de s t r o m i n g , de h e l l i n g van h e t t a l u d en de kromming van de w a t e r l o o p .

Normaal z a l een d i k t e van 30 cm voldoende z i j n ( z i e o e v e r b e s c h e r m i n g ) . De d i k t e w o r d t op 50 cm g e b r a c h t i n b o c h t i g e d e l e n en daar waar de

F i g u u r 11

13 .

ZWAAR VERZINKT - GEVULD MET STEEN-OF BETONMATERIAAL - KALIBER DAT NIET DOOR DE MAZEN KAN VALLEN. Om inwendige e r o s i e t e v e r m i j d e n (meesleuren van g r o n d doorheen de g a b i o n s ) worden d e z e l f d e m a a t r e g e l e n g e t r o f f e n a l s reeds b e s c h r e v e n .

Voor de b e r e k e n i n g van deze w a t e r l o p e n w o r d t d i k w i j l s g e b r u i k gemaakt van de f o r m u l e van MANNIITC

u = KR2/^^/2 w a a r i n : U = s n e l h e i d i n m/s K = r u w h e i d s f a k t o r R = h y d r a u l i s c h e s t r a a l i n m i = h e l l i n g ( h y d r a u l i s c h v e r v a l ) De r u w h e i d s f a k t o r K =

1

w o r d t gegeven i n onderstaande t a b e l Waarde van n v o l g e n s de a a r d v a n h e t o p p e r v l a k g l a d d e en g e l i j k v o r m i g e s t e n e n 0,025 ruwe en o n r e g e l m a t i g e s t e n e n 0,035

Een andere methode v o o r de b e p a l i n g van K waarde kan g e b r u i k t worden f o r m u l e van STRICKER :

21,1 K = —

w a a r i n D = d i a m e t e r v a n h e t v u l m a t e r i a a l .

14.

a l s v u l m a t e r i a a l v o o r w a t e r a f v o e r e n d e s l o t e n .

d) Bescherming der oevers van meren

Door z i j n ruw o p p e r v l a k , d i t door g e b r u i k van g r o f v u l m a t e r i a a l , kan een s c h a n s k o r f b e k l e d i n g zeer goed de e n e r g i e van de g o l f s l a g v e r m i n -d e r e n en b e l e t t e n -d a t -de g o l v e n te hoog o p l o p e n .

B e k l e d i n g e n van t a l u d s kunnen gemaakt worden met schanskorven van 30 t o t 50 cm o f met c o m b i n a t i e van beide d i k t e n , ( z i e h i e r v o o r f i g . 8) Wanneer de b e k l e d i n g nochtans o n d e r h e v i g i s aan s t e r k e g o l f s l a g

( f i g . 14) i s h e t t e n z e e r s t e aan t e bevelen schanskorven van 50 cm d i k t e aan t e b r e n g e n , op een t a l u d van 1 t o t 3. De teen d i e n t dan te worden beschermd met een soepele s c h a n s k o r f b e d e k k i n g . A c h t e r de gabions z e l f d i e n t een s y n t h e t i s c h w e e f s e l t e worden aangebracht.

Te v e r k i e z e n z i j n s t e n e n met a f m e t i n g e n 100 h 200mm, d i t i n verband met de r u w h e i d . Deze v u l l i n g kan men g e m a k k e l i j k mechanisch i n de k o r v e n s t o r t e n en, wat nog b e l a n g r i j k e r i s , ze g e e f t een v r i j kompakte

s t r u k t u u r (met een p o r e u s h e i d van 0,30) d i e d i e n s t doet a l s een grove f i l t e r d i e h e t z a n d v e r l i e s v e r m i n d e r t en de e n e r g i e van de g o l f s l a g o p s l o r p t , waardoor v e r s t u i v i n g t o t een minimum h e r l e i d w o r d t .

15.

3. RIVIERVERBETERING

De v e r b e t e r i n g s w e r k e n hebben Cot d o e l de s c h e e p v a a r t m o g e l i j k t e maken o f t e v e r g e m a k k e l i j k e n , of ook de a f v o e r van het w a t e r b e t e r t e c o n t r o l e r e n . t e n e i n d e o v e r s t r o m i n g e n t e v e r m i j d e n .

De meest g e b r u i k t e c o n s t r u c t i e s b i j de r i v i e r v e r b e t e r i n g e n z i j n k r i b b e n en strekdammen.

B i j r e c h t t r e k k i n g e n van r i v i e r e n worden schanskorven d i k w i j l s ge-b r u i k t v o o r h e t ge-bouwen van v a l s e o e v e r s ,

a ) K r i b b e n

Deze c o n s t r u c t i e s hebben t o t d o e l de v a a r g e u l op d i e p t e t e houden. Ongeveer normaal of h e l l e n d op de oever worden dwarsdammen a a n g e l e g d , zogenaamde k r i b b e n , d i e h e t w a t e r dwingen t u s s e n hun u i t e i n d e n t e stromen. A l d u s moet de w a t e r s t r o o m a f w i j k e n van de oever d i e daar-door ook t e g e n u i t s c h u r i n g w o r d t beschermd. Tussen de k r i b b e n z e l f worden neren v e r w e k t , waardoor v a s t m a t e r i a a l w o r d t a f g e z e t .

S t i l a a n w o r d t a l d u s de oever a a n g e d i k t waardoor de w e r k i n g van de k r i b b e n nog w o r d t v e r s t e r k t . ( z i e f i g . 16)

A l h o e w e l hun w e r k i n g minder u i t g e s p r o k e n i s dan van de h i e r n a b e -sproken strekdammen, z i j n z i j d i k w i j l s v o o r d e l i g e r , v e r m i t s minder schanskorven n o d i g z i j n om een z e l f d e o e v e r l e n g t e t e beschermen. Z i j hebben h e t b i j k o m e n d v o o r d e e l d a t z i j eenvoudig kunnen v e r l e n g d worden a l s de v e r n a u w i n g onvoldoende b l i j k t .

B i j h e t g e b r u i k van deze c o n s t r u c t i e s moet de i n g e n i e u r v o o r a l beroep doen op z i j n e r v a r i n g . Van overwegend b e l a n g i s h e t p r i n c i p e van de continuïteit. Een k r i b b e mag de s t r o o m r i c h t i n g n o o i t p l o t s v e r a n d e r e n , maar moet haar g e l e i d e l i j k i n de gewenste r i c h t i n g h e l p e n .

De w e r k i n g der k r i b b e n i s s l e c h t s afdoende a l s de a f s t a n d t u s s e n de k r i b b e n n i e t t e g r o o t i s . Deze a f s t a n d w o r d t t e r p l a a t s e van de b o c h t m e e s t a l n i e t g r o t e r genomen dan 1,5 maal de n o r m a a l b r e e d t e t u s s e n de k r i b k o p p e n en ook n i e t g r o t e r dan 1,5 maal de l e n g t e van de k r i b b e . Deze a f s t a n d v e r g r o o t g e l e i d e l i j k naar h e t b u i g p u n t toe t o t 3 è 5 maal deze l e n g t e .

De k r i b k o p p e n moeten t e g e n o v e r e l k a a r g e l e g e n z i j n langs de b e i d e k a n t e n van de r i v i e r en n i e t g e s c h r a n k t , v e r m i t s de s t r o o m anders een s l i n g e r e n d e beweging zou gaan v o l g e n d i e de w e r k i n g van de k r i b b e n zou v e r m i n d e r e n .

De u i t v o e r i n g van een k r i b b e i n s c h a n s k o r v e n w o r d t weergegeven op f i g . 15. F i s . 15

16.

De kop v a n de k r i b b e b e v i n d t z i c h g e w o o n l i j k op h e t l a a g w a t e r p e i l ; de w o r t e l v a n de k r i b b e aan de oever s t e e k t g e w o o n l i j k een 30 cm u i t boven h e t p e i l v a n hoogwater. Wegens de k r a c h t i g e s t r o m i n g aan de kop moet i n de meeste g e v a l l e n een buigzame bodembescherming worden v o o r z i e n , waarvan de g r o o t t e b e p a a l d w o r d t i n f u n k t i e van de g e s c h a t

-t e d i e p -t e v a n de o n -t g r o n d i n g .

I n r e g e l z a l h e t d e e l van de beschermingsmat gelegen stroomopwaarts t . o . v . de k r i b b e g r o t e r z i j n dan h e t s t r o o m a f w a a r t s g e l e g e n d e e l . ( f i s . 16)

b ) Strekdammen

Strekdammen z i j n dammen d i e i n de r i v i e r worden gebouwd en een nieuwe oever vormen. Strekdammen g e l e i d e n b e t e r de s t r o o m dan k r i b b e n .

Z i j worden g e b r u i k t v o o r r i v i e r o e v e r s d i e s t e r k a a n g e t a s t worden door e r o s i e . I n d i e n ze d i c h t b i j de oever gebouwd worden, l a a t men ze e r b i j a a n s l u i t e n . I n d i e n ze v e r v a n de oever komen, worden ze d i k w i j l s nog met de oever v e r b o n d e n door d w a r s k r i b b e n , om t e b e l e t t e n d a t h e t w a t e r a c h t e r de muur zou s t r o m e n , ( f i g . 17)

Soms worden i n de strekdammen z e l f openingen g e l a t e n waardoor h e t w a t e r langzaam i n de k r i b v e l d e n kan s t r o m e n , waar e r v a s t m a t e r i a a l w o r d t a f -g e z e t , wat een bijkomende beschermin-g b e t e k e n t .

Strekdammen d i e n e n v l o e i e n d t e v e r l o p e n , zonder scherpe b o c h t e n .

O n r e g e l m a t i g h e d e n i n h e t v e r l o o p kunnen de s t r o m i n g p l o t s naar de o v e r -k a n t stuwen, waar z i j de t e g e n o v e r l i g g e n d e oever -kan b e s c h a d i g e n .

17.

F i g . 17

c ) V a l s e oevers

Daar waar de nieuwe bedding v a n de r i v i e r de oude bedding s n i j d t d i e n t men, m e e s t a l onder w a t e r , een d i j k t e bouwen.

H i e r v o o r i s h e t g e b r u i k v a n s c h a n s k o r v e n aangewezen : d i t i n v e r -band met hun g r o o t g e w i c h t en hun stroombrekende w e r k i n g .

Met deze w e r k w i j z e k r i j g t men ook een c o n t r o l e op de g e s t o r t e b r e u k -s t e e n h o e v e e I h e i d .

4. STRAND- EN KUSTBESCHERMING

T a l r i j k e s t u d i e s z i j n h i e r o v e r verschenen. De s c h a n s k o r f , d i k w i j l s onder b i t u m e n p e n e t r a t i e , h e e f t een b e l a n g r i j k e p l a a t s ingenomen b i j de t r a d i t i o n e l e manieren van bouwen, want h i j p a a r t de eigenschappen van een m o n o l i t i s c h e maar soepele massa aan een goede d o o r l a t e n d h e i d De e n e r g i e w o r d t g e n e u t r a l i s e e r d door de r u i m t e n tussen de s t e e n v u l -l i n g , a -l s h e t w a t e r t o t i n h e t b i n n e n s t e v a n de k o r f d o o r d r i n g t . S t e e n s t o r t i n g kan even d o e l m a t i g z i j n v o o r h e t n e u t r a l i s e r e n v a n de g o l f s l a g , maar h e t i s a l l e e n met schanskorven dat de stenen

behoorl i j k op hun p behoorl a a t s b behoorl i j v e n . Bovendien d r i n g t h e t w a t e r , i n t e g e n -s t e l l i n g met g r o t e -s t e n e n , t u -s -s e n de k l e i n e -stenen door t o t i n de s c h a n s k o r f , zonder d a t op de k o n s t r u k t i e een t e g r o t e druk wordt u i t geoefend. H i e r d o o r b l i j v e n schanskorven g e m a k k e l i j k op hun p l a a t s . a) S t r a n d h o o f d e n

S t r a n d h o o f d e n v a n schanskorven v i n d e n een ruime t o e p a s s i n g b i j h e t aanleggen o f v e r b r e d e n van s t r a n d e n .

Om d o e l t r e f f e n d t e z i j n dienen s t r a n d h o o f d e n i n groep t e worden aan-g e b r a c h t en n i e t a f z o n d e r l i j k .

F i g . 19

Het s t r a n d h o o f d d i e n t zo t e worden ontworpen d a t h e t z o v e e l moge-l i j k de n a t u u r moge-l i j k e voorwaarden v a n h e t s t r a n d h a n d h a a f t o f h e r s t e moge-l t Het u i t e i n d e b e g i n t beneden l a a g w a t e r p e i l , waardoor de v o l l e k r a c h t van de g o l f s l a g vermeden w o r d t .

H i j h o e f t n i e t v e r d e r u i t t e l o p e n dan ongeveer 1.80 m onder h e t l a a g w a t e r p e i l , v e r m i t s 807, van de k u s t s t r o m i n g onder normale om-s t a n d i g h e d e n om-s l e c h t om-s vanaf deze d i e p t e o p t r e e d t .

De opbouw van een s t r a n d h o o f d u i t schanskorven w o r d t weergegeven op f i g . 20, w a a r i n de bovenkant met een l a a g a s f a l t werd b e d e k t . F i g . 21 t o o n t een doorsnede v a n een s t r a n d h o o f d u i t g e v o e r d met

F i g . 20

b ) Z e e d i j k e n

Een z e e d i j k i s aan de ene k a n t o n d e r h e v i g aan g r o n d d r u k en aan de andere k a n t aan e r o s i e door g o l f s l a g .

Schanskorven v o o r z e e k o n s t r u k t i e s z i j n gemaakt met h e t z e l f d e v e r -z i n k t -zeskant v l e c h t w e r k a l s d i t v o o r r i v i e r e n , maar men g e e f t -ze soms een bijkomende bescherming door een d e k l a a g P.V.C. waardoor ze meer w e e r s t a n d b i e d e n tegen k o r r o s i e .

De opeenvolgende n i v e a u ' s van schanskorven i n z e e d i j k e n l o p e n ge-w o o n l i j k 30 cm o f meer a c h t e r u i t t e n o p z i c h t e v a n de voorgaande

l a a g . H i e r d o o r h e l t de muur a a n z i e n l i j k a c h t e r o v e r , wat h e t v o o r -d e e l h e e f t -d a t -de g o l f s l a g w o r -d t gebroken en -de v e r s t u i v i n g w o r -d t v e r m i n d e r d .

Men d i e n t a l t i j d een soepele mat van schanskorven t e g e b r u i k e n om de v o e t van de muur t e beschermen. De bovenkant v a n deze mat moet men met de bestaande k u s t l i j n g e l i j k m a k e n . Het i s aan t e raden de muur zo v e r m o g e l i j k a c h t e r de h o o g w a t e r l i j n t e p l a a t s e n om de ener-g i e v a n de ener-g o l f s l a ener-g z o v e e l m o ener-g e l i j k op n a t u u r l i j k e w i j z e op t e vanener-gen De u i t e i n d e n v a n de muur moeten afdoende beschermd worden. M e e s t a l worden ze l a n d i n w a a r t s afgebogen.

Een d i j k v a n schanskorven h e e f t t e n o p z i c h t e v a n een gladde muur b o v e n d i e n nog h e t v o o r d e e l dat h e t a a n g e s l i b d e m a t e r i a a l w o r d t a f -g e z e t . Het ruwe o p p e r v l a k en de t u s s e n r u i m t e n i n de s t e e n v u l l i n -g v a n de s c h a n s k o r f s l o r p e n een d e e l van de e n e r g i e v a n de g o l f s l a g op en houden h e t zand v a s t d a t door de g o l v e n werd "meegevoerd. Door hun d o o r l a t e n d h e i d b i e d e n schanskorven nog een andere

be-l a n g r i j k v o o r d e e be-l , h e t w a t e r d a t e r overheen i s gespat kan e r t e r u g d o o r s i j p e l e n , waardoor de w a t e r d r u k a c h t e r de muur w o r d t geëlimineerd

20.

. KEERMUREN

D o o r l a t e n d h e i d , duurzaamheid, s o e p e l h e i d , s t e r k t e en p r i j s z i j n v o o r t r e f f e l i j k e k w a l i t e i t e n van schanskorven v o o r h e t bouwen van keermuren.

Maar e r z i j n ook nog een a a n t a l bijkomende v o o r d e l e n : - ze geven aan de omgeving een mooi n a t u u r l i j k u i t z i c h t .

- de k o n s t r u k t i e w o r d t n i e t a a n g e t a s t door v o r s t ; daar ze soepel i s en h e t w a t e r v r i j d o o r l a a t , h o e f t ze ook n i e t t o t onder de v r i e s l i j n t e worden g e f u n d e e r d .

- de hoogte van de s c h a n s k o r f kan g e m a k k e l i j k worden v e r a n d e r d , zodat men hem zonder m o e i t e kan aanpassen aan de g e w i j z i g d e oms t a n d i g h e d e n .

De b e r e k e n i n g van schanskorfmuren g e s c h i e d t v o l g e n s de gewone s t a -b i l i t e i t s -b e r e k e n i n g . T a -b e l l e n , t e k e n i n g e n en f o t o ' s z i j n a l l e e n b e d o e l d a l s algemene r i c h t l i j n e n . De v e i l i g h e i d s f a k t o r w o r d t ge-kozen door de o n t w e r p e r d i e r e k e n i n g houdt met de b e l a n g r i j k h e i d v a n de k o n s t r u k t i e .

D i k w i j l s w o r d t een v e i l i g h e i d s f a k t o r van 2 geëist v o o r h e t r o t a t i e e v e n w i c h t en een v e i l i g h e i d s f a k t o r v a n 1,5 v o o r h e t g l i j d i n g s e v e n -w i c h t . I n de ont-werpen d i e n t g e s p e c i f i c e e r d d a t de l e g e , n a a s t e l k a a r s t a a n d e , schanskorven s t e v i g aan e l k a a r moeten vastgebonden worden a l v o r e n s ze met s t e n e n worden g e v u l d .

GEGEVENS - Volumegewicht g r o n d : It = 1.800 k.g/m3 - W r i j v i n g s h o e k v a n de grond ^ = 30° - W r i j v i n g s h o e k wand-grond = 30° - Volumegewicht v a n de s t e n e n Tf = 1.800 kg/m3 CCMPONENTEN v a n de a a n g r i j p e n d e k r a c h t Q = 4 T - Q h o r i z o n t a a l = 3,5 T - Q v e r t i k a a l = 2,1 T

GEWICHT van de keermuur samengesteld u i t 2 componenten - P I = 5,4 T a a n g r i j p e n d op lm a f s t a n d v a n B

- P2 •= 1,8 T " " 0,25m " " B

SCHAAL

A f m e t i n g e n 2cm = lm G e w i c h t e n Icm = 1 T

A l s v o o r b e e l d w o r d t h e t e v e n w i c h t nagegaan van de schanskorfmuur v o o r g e s t e l d i n f i g . 23 . Met de t h e o r i e van Coulomb w o r d t de op de muur a a n g r i j p e n d e k r a c h t Q berekend. Men v i n d t Q = 4 Ton a a n g r i j p e n d op 1,25 m boven de b a s i s van de muur en een hoek v a n 30° makend met de normale op de a c h t e r z i j d e v a n de muur. E e r s t w o r d t h e t r o t a t i e e v e n w i c h t r o n d h e t punt B nagegaan. Het a a n g r i j p e n d moment b e d r a a g t : 3,5 T X 1,25 m = 4,38 Tm Het w e e r s t a n d b i e d e n d moment b e d r a a g t : 5,4 T X 1 m = 5,4 Tm 1,8 T X 0,25 m = 0,45 Tm 2,1 T X 1,5 m = 3,15 Tm 9,00 Tm v e i l i g h e i d ; ^ = - ^ ^ ^ 2 , 0 5 V e r v o l g e n s w o r d t de w e e r s t a n d t e g e n a f s c h u i v i n g berekend. A l s v e r t i k a l e k r a c h t e n h e e f t men : 5,4 T + 1,8 T + 2,1 T = 9,3 T en a l s h o r i z o n t a l e k r a c h t e n : Qh = 3,5 T

Met een wrijvingscoëfficiënt v a n 0,58 b e d r a a g t de v e i l i g h e i d s -coëfficiënt

= 9,3 T X 0,58 ^

23.

6. LANDHOOFDEN EN VLEUGELMUREN

Schanskorven lenen z i c h goed t o t h e t bouwen van l a n d h o o f d e n v o o r bruggen met l i c h t v e r k e e r . Hun n a t u u r l i j k u i t z i c h t i n t e g r e e r t z i c h goed i n een l a n d e l i j k m i l i e u .

Landhoofden en schanskorven b e s t a a n u i t een bovenbouw d i e m e e s t a l t r a p s g e w i j z e i s opgebouwd en u i t een soepele beschermingsmat d i e t e n m i n s t e 1,5 m i n de stroombedding u i t l o o p t .

Het brugdek mag n i e t d i r e k t op h e t l a n d h o e f d worden g e p l a a t s t , maar w e l op b a l k e n van 30 x 30 cm d i e d i e n s t doen a l s d r a a g s t u k v o o r de v e r d e l i n g van h e t g e w i c h t . Om de i n h o u d van de schanskorven zo

ge-s l o t e n m o g e l i j k t e houden worden d i e b e ge-s t met de hand g e v u l d . F i g . 24

Ook v l e u g e l m u r e n van schanskorven z i j n zeer efficiënt v e r m i t s ze zowel d i e n s t doen a l s d r a i n e r i n g s s y s t e e m en a l s t a l u d b e s c h e r m i n g , Ze kunnen s t e i l e r e t a l u d s vormen dan s t e e n s l a g s t o r t i n g e n en door hun p o r e u s h e i d kan v o r s t ze n i e t b e s c h a d i g e n .

De f o t o g e e f t een t y p i s c h e t o e p a s s i n g van schanskorven v o o r h e t bouwen van een v l e u g e l m u u r .

24.

7, AANLEGSTEIGERS, HELLENDE VLAKKEN VOOR TEWATERLATING

Het meer en meer toenemen van de w a t e r s p o r t maakt h e t nodig meer j a c h t h a v e n s en a a n l e g s t e i g e r s t e bouwen. Schanskorven worden

h i e r v o o r v e e l g e b r u i k t . Z i j hebben ruime t o e p a s s i n g s m o g e l i j k h e d e n , kunnen g e m a k k e l i j k worden g e p l a a t s t , hebben een f r a a i u i t z i c h t en z i j n v o o r d e l i g . U i t v e i l i g h e i d s o o g p u n t kan h i e r v o o r a l de b e k l i m -b a a r h e i d worden -b e n a d r u k t .

F i g . 26

8. DUIKERVLEUGELMUREN EN STORTEBEDDEN

D i k w i j l s i s h e t n o d i g ontvang- en s t o r t e b e d d e n v o o r d u i k e r s aan t e passen door h e t aanbrengen van gepaste o v e r g a n g s k o n s t r u k t i e s d i e h e t w a t e r l e i d e n en de e r o s i e b e l e t t e n .

F t g . 28

Voor h e t s t o r t e b e d g e b r u i k t men d i k w i j l s een beschermmat om de s t r o o m s n e l h e i d t e v e r m i n d e r e n en e r o s i e t e v e r h i n d e r e n .

Schanskorven l e n e n z i c h b i j z o n d e r goed v o o r deze t o e p a s s i n g om-w i l l e v a n hun b u i g z a a m h e i d , duurzaamheid en o p p e r v l a k t e r u om-w h e i d . De ontvangbedden z i j n b e d o e l d om de t a l u d s tegen z i j d e l i n g s e e r o s i e t e beschermen en t e r z e l f d e r t i j d t e behouden.

Schanskorven kunnen e l k e gewenste vorm aannemen daar men zonder gevaar v o o r u i t r a f e l e n kan k n i p p e n i n h e t z e s k a n t v l e c h t w e r k , ( z i e f i g . 4 )

HERSTELLINGSWERKEN B I J EEN DIJKDOORBRAAK

B i j een d i j k d o o r b r a a k komt h e t erop aan de s n e l h e i d en de e n e r g i e van h e t door de bres stromende w a t e r a f t e remmen zodat een v e r d e r e u i t s c h u r i n g w o r d t b e l e t en h e t v e r d e r m o g e l i j k w o r d t een w a t e r -d i c h t e k l e i h o u -d e n -d e l a a g aan t e brengen.

Schanskorven l e n e n z i c h b i j z o n d e r goed v o o r h e t d o e l .

Z i j kunnen u i t e r s t s n e l en met eenvoudig m a t e r i e e l aangevoerd en v e r w e r k t worden. Het w a t e r v e r l i e s t z i j n e n e r g i e t u s s e n de s t e n e n van de s c h a n s k o r f t e r w i j l de g r o t e s c h a n s k o r f b l o k k e n v e e l gemak-k e l i j gemak-k e r op hun p l a a t s b l i j v e n dan een gewone s t e e n s t o r t i n g . Nadat de e n e r g i e van h e t w a t e r a l d u s v o o r h e t g r o o t s t e g e d e e l t e i s opgevangen kunnen schanskorven g e v u l d met z a n d z a k j e s de d o o r l a t e n d -h e i d van de d i c -h t i n g f e l gaan v e r m i n d e r e n . V e r m i t s de w a t e r d r u k

daarmee s t e r k toeneemt i s h e t ook v a n b e l a n g d a t h i e r s n e l , d i t i s met g r o t e eenheden kan gewerkt worden.

Nadat de bres dus op d i e manier g e d i c h t i s kan de d i j k v e r d e r v e r -s t e v i g d worden en v o o r en a c h t e r met o n d o o r l a t e n d m a t e r i a a l bedekt worden.

F i g u u r 29

K W S

SCHANSKORVEN

IN DE P R A K T I J K

O e v e r b e s c h e r m i n g s w e r k e n door middel van

K W S

PROJEKT

: T a l u d b e s c h e r m i n g Molentogt en Nauertogt

OPDRACHTGEVER : Waterschap G r o o t - G e e s t m e r a m b a c h t

UITVOERING

: K W S - H e e r h u g o w a a r d , 1984 en 1988

TECHNISCHE

OMSCHRIJVING

A a n b r e n g e n Polyfelt geotextiel T S 5 0 0 (140 gram/m2) op het talud

Plaatsen s c h a n s k o r v e n type 3 0 0 x 100 x 30 c m , gevuld met kalksteen a f m . 90 x 150 m m

maaive ld //<N\\ -aanvullen grond aanvullen grond B. Betonblokkenmat - a a n v u l l e n g r o n d C. P u i n b e s t o r t i n g • a a n v u l l e n g r o n d

D. Schanskorven = geselekteerde en uitgevoerde

konstruktie,

OVERZICHT ALTERNATIEVEN OEVERBESCHERMINGEN

1 : 1 0 0 )

Waterschap

Groot-Geestmerambacht

• BIJLAGE BIJ AGENDAPUNT NO. 7 OEVERBESCHERMING GEDEELTE

HOOFDTOCHTEN N I E U V / T E K . N R . 1 H - S 4 - 0 0 1

Tek nn 84.02.01

d c

b protielwijziging 8-6--83 i m b

a profielwijziging 22-3-83

W ij z i g i n g d.d. par.

HOOGHEEMRAADSCHAP NOORDHOLLANDS NOORDERKWARTIER

DWARSDOORSNEDE B-B schaal Oevervoorziening Waardpolderdijk d.d. DOORSTROOMOPENING (h.o.h.100m) schaalJl>5e'

15 Form. 4 A-I Reg. n o . 5 0 3 9

In 1 bl. BI. no. 1 Volgno. (orm. 1011 Betreft:

BeKoorl bij:

A m s t e i m e e r

SITUATIE WAARD- EN GROETKANAAL schaart2&0e0

^kanaalped

090"

A n c gpijs

BORING 1 BORING 2 BORING 3

n a p 100"! 2 00¬ 3 00¬ 4 00" 500'

m

-1 3 vy i k t e i grijs k l e i gr.js met z a n d ktei met s c h e l p e n k l e i met s c h e l p e n e n v e e n l e n s j e s v e e n r o o d Drum k l e i g r i j s 040t. 115"

_

315'

P i

BORING 4 BORINGS BORING 6

HOOGHEEMRAADSCHAP

NOORDHOLLANDS NOORDERKWARTIER

SITUATIE WAARD - EN GROETKANAAL t.b.v

OEVERVOORZIENING WAARDPaDERDIJK|

dijkvak: 02

B e t r e f t / B e h o o r t bi)

S c h a a l Vg-NAiti.>A.^ Form. AA/. ~ In 1 bl Bl no 1

I n g e s c l i r g-S-BS

G«t j.m.b. G e c

G . , Kad gei

Reg no

€y K W S

Vullen van de schanskorven met kalkbreuksteen afm. 90 x 150 mm

€y K W S

€y K W S

P R O J E K T : Waardpolderdijk nabij Kolliom (N.H.)

O P D R A C H T G E V E R : Hooglieemraadscliap Noordhollands Noorderkwartier

te Alkmaar

UITVOERING : KWS - Heerhugowaard

in de nazomer en winter van 1986

T E C H N I S C H E

OMSCHRIJVING : - Plaatsen eerste laag schanskorven 300 x 100 x 50

cm, gevuld met kalkbreuksteen, afm. 90 x 150 mm, op Polyfelt geotextiel TS 500 (140 gram/m2)

- Plaatsen tweede laag schanskorven 300 x 50 x50 cm gevuld met kalkbreuksteen, afm. 90 x 150 mm - Baggeren specie uit vaargeul van het Waardkanaal

en deponeren en uitvlakken in de piasberm en de geërodeerde dijkteen achter de schanskorven - Plaatsen veekering

- Inplanten rietstekken (door derden) in het voorjaar van 1987

A L G E M E E N D W A R S P R O F I E L

schQQl 1:50

H O O G H E E M R A A D S C H A P N O O R D H O L L A N D S N O O R D E R K W A R T I E R W A A R D P O L D E R D ' J K

algemeen dwarsprofiel i.v.m. herstel oever verdediging

d i j k v a k : 0 2 . 0 3 + OA

S c h a a l Betreft / Betioort bij :

BESTEK 212

F e r m . i*Ai, Ingeschr. 9 . 12 .'85 Get.9l3iL, Gec. Gez. Kad.gez. In 1 b l . Bl. n R e g . no.

D 7_ 0 3 1

<S

K W S

Assembleren van de schanskorven

€ ^

K W S

Overzicht van het schanskorven assemblage- en vulterrein

€y

K W S

Overzicht van de schanskorven piasberm-beschermingsconstructie in wording met aan de linkerzijde zicht-baar de geërodeerde dijkteen van de Waardpolderdijk {=voormalige Westfriese zeewering)

Jonge rietaanplant in september 1987

Uitbundige rietgroei (hier en daar ook al door de schanskorven) in juni 1989

€y

K W S

PROJEKT

OPDRACHTGEVER

UITVOERING

TECHNISCHE

OMSCHRIJVING

REHABILITATIE ZAANOEVER

nabij de Schaalsmeerpolder, gemeente Wormer WS De Waterlanden te Midden - Beemster KWS - Heerhugowwaard,

april 1989

- Oever uitvullen met gewassen mijnsteen, 0-120mm. - Aanbrengen Polyfelt geotextiel TS 500

(140 gram/m2).

- Plaatsen schanskorfmatrassen type 300 x 200 cm, dik 17 cm, gevuld met kalkbreuksteen,

afm. 90 X 150 mm

KWS

O p d r a c h t g e v e r : W A T E R S C H A P (Je W A T E R L A N D E N .

W e r k : V E R B E T E R I N G Z A A N O E V E R N A B I J W O R M E R V E E R R e g i o W e s t - n o o r d

Distrikt N-H n o o r d Wijzigingen Datum Get Datum 2 8 - 0 3 - 8 8

Celsiusstraat 6 1704 HW Heerhugowaara Poatbus 3 3 0 1700 * H H»«rfio9owaard a Celsiusstraat 6 1704 HW Heerhugowaara Poatbus 3 3 0 1700 * H H»«rfio9owaard b _{G«' J . d e J .} Celsiusstraat 6 1704 HW Heerhugowaara Poatbus 3 3 0 1700 * H H»«rfio9owaard Blad O P L . 1. Teletoon 0 2 2 0 7 - S 7 4 < K W S : 8 8 0 4 0 7 a O P L . 1. !

diend legframe, geschikt voor ge-bruik in- en onder water

<S

K W S

Assembleren van de schanskorven

€ ^

K W S

Overzicht van het schanskorven assemblage- en vulterrein

€y

K W S

Overzicht van de schanskorven piasberm-beschermingsconstructie in wording met aan de linkerzijde zicht-baar de geërodeerde dijkteen van de Waardpolderdijk {=voormalige Westfriese zeewering)

Jonge rietaanplant in september 1987

Uitbundige rietgroei (hier en daar ook al door de schanskorven) in juni 1989

€y

K W S

PROJEKT

OPDRACHTGEVER

UITVOERING

TECHNISCHE

OMSCHRIJVING

REHABILITATIE ZAANOEVER

nabij de Schaalsmeerpolder, gemeente Wormer WS De Waterlanden te Midden - Beemster KWS - Heerhugowwaard,

april 1989

- Oever uitvullen met gewassen mijnsteen, 0-120mm. - Aanbrengen Polyfelt geotextiel TS 500

(140 gram/m2).

- Plaatsen schanskorfmatrassen type 300 x 200 cm, dik 17 cm, gevuld met kalkbreuksteen,

afm. 90 X 150 mm

KWS

O p d r a c h t g e v e r : W A T E R S C H A P (Je W A T E R L A N D E N .

W e r k : V E R B E T E R I N G Z A A N O E V E R N A B I J W O R M E R V E E R R e g i o W e s t - n o o r d

Distrikt N-H n o o r d Wijzigingen Datum Get Datum 2 8 - 0 3 - 8 8

Celsiusstraat 6 1704 HW Heerhugowaara Poatbus 3 3 0 1700 * H H»«rfio9owaard a Celsiusstraat 6 1704 HW Heerhugowaara Poatbus 3 3 0 1700 * H H»«rfio9owaard b _{G«' J . d e J .} Celsiusstraat 6 1704 HW Heerhugowaara Poatbus 3 3 0 1700 * H H»«rfio9owaard Blad O P L . 1. Teletoon 0 2 2 0 7 - S 7 4 < K W S : 8 8 0 4 0 7 a O P L . 1. !

diend legframe, geschikt voor ge-bruik in- en onder water

^3

1-)^

i l l

Rl

OFFICINE MACCAFERRI S.pA.

40123 Bologna (Italy) Via Agresti, 6 - P.O. Box 396 Tel.: (051) 234303-279701 Cable: Gabbionimac

Telex: 510649-510371 Gabion I

TECHNICAL SPECIFICATIONS

Box gabion

The box gabion is a structure made of hexagonal double twisted wire mesh (Fig. 1 and 2).

The wire used in the manufacture of the gabion is heavily zinc coated rniI'd steel.

The standard combinations mesh/wire are shown in Tab. 1. In order to reinforce the structure, all edges are

selvedged with a wire having greater diameter (Tab. 3). The gabion can be divided into cells by means of diaphragms positioned at 1 m centres (Fig. 1).

Dimensions and tolerances on sizes are shown at Tab. 2'.

Wire

1) Tensile strength: both the wire used for the

manufacture of gabions and the lacing wire, shall have a tensile strength of 38-50 Kg/mm^ according to BS 1052/80 "Mild Steel Wire". Above values are referred to wire before manufacturing mesh. Tolerances of wire, shown at Tab. 4 meet the

requirements of BS 1052/80.

2) Elongation: the test must be carried out before manufacturing mesh on a sample at least 30 cm long. Elongation shall not be less than 12%.

3) Zinc coating and tolerances: minimum quantities of zinc, shown at Tab. 4, meet the requirements of BS 443/82 and exceed those of ASTM A641-71 A, DIN 1548, QQ-W-461 H.

4) Adhesion of zinc: the adhesion of the zinc coating to the wire should be such that, when the wire is wrapped six turns round on a mandrel having four times the diameter of the wire, it does not flake or crack when rubbing it with the bare fingers.

MESH TOLERANCE The tolerance on the opening of mesh "D", being the distance between the axes of the twists, is according to specifications UNI 8018.

Fig. 2

Tab. 1

STANDARD COMBINATIONS MESH-WIRE

D (cm) 0 Wire mm

5 x 7 * 2.00-2.40 6 x 8 * 2.20-2.70 8 x 1 0 * 2 . 4 0 - 2 . 7 0 - 3 . 0 0 1 0 x 1 2 * 2.70-3.00

* Code number, without reference to dimensions Tab. 2

STANDARD SIZES TOLERANCES L = 1.50 m - 2.00 m - 3.00 m - 4.00 m ± 3%

W = 1.00 m + 5%

Tab. 3

Mesh wire 0 mm 2.00 2.20 2.40 2.70 3.00 Selvedge wire 0 mm 2.40 2.70 3.00 3.40 3.90

Lacing wire* 0 mm 2.00 2.00 2.00 2.20 2.40

* Lacing wire is supplied at the rate of 5% on gabion weight

Mesh wire 0 mm 2.00 2.20 2.40 2.70 3.00 3.40 3.90 Wire tolerance 0 mm ± 0.06 0.06 0.06 0.08 0.08 0.10 0.10 Quantity of zinc gr/m^ 240 240 260 260 275 275 290

Fig. 6

Assembly and erection

1) Unfold the units, erect corners and diaphragms and bind them to the side panels. Lacing wire is supplied together with the gabions. For a correct lacing operation, the wire should be passed through each mesh, making a double twist every other mesh (Fig. 6).

2) Fill the gabion with stones, whose minimum size is not less than dimension "D" of mesh, and maximum size is about 2.5 times "D". Bigger stones are accepted, provided that their total volume does not exceed 5% of the cell volume. Stones must be durable and, in case of cold climate, non-porous.

3) Check filling at the corners. Compaction is not necessary. 4) Bind the lid down with the usual lacing operation.

NOTE; all gabions must be connected to each other along all corners with the same lacing operation.

Request of offer: When requesting an offer, please specify: quantities per

each size; size of units (lengthxwldthxheight, see Fig. 1); type of mesh; wire diameter; if with or without diaphragms.

Example: No. 100 gabions 2 x 1 x 1 m - Mesh Type 8x10 - Wire dia. 2.7 mm

•'H

::c/A\fiJiiRi

OFFICINE MACCAFERRI S.p.A.

0123 Bologna (Italy)

Via Agresti, 6 - P.O. Box 396 Tel.: (051) 234303-279701 Cable: Gabbionimac

Telex: 510649-510371 Gabion I

TECHNICAL SPECIFICATIONS

RENO MATTRESS - ZINC COATED

Reno mattress

The Reno mattress is a large and thin structure, made of hexagonal double twisted wire mesh (Fig. 1); the mattress is divided into cells by panels positioned at 1 m centres. The wire used for manufacturing the mattress is heavily zinc coated mild steel. The standard combinations mesh/ wire are shown in Tab. 1. In order to reinforce the structure, all edges are selvedged with a wire having greater diameter (Tab. 3).

Dimensions and tolerances on sizes are shown at Tab. 2.

Wire

1) Tensile strength: both the wire used for the manufacture of mattress and the lacing wire, shall have a tensile strength of 38-50 Kg/mm^. according to BS 1052/80 "Mild Steel Wire". Above values are referred to wire before manufacturing mesh. Tolerances of wire, shown at Tab. 4 meet the

requirements of BS 1052/80.

2) Elongation: the test must be carried out before manufacturing mesh on a sample at least 30 cm long. Elongation shall not be less than 12%.

3) Zinc coating and tolerances; minimum quantities, shown at Tab. 4, meet the requirements of BS 443/82 and exceed those of ASTM A641-71 A, DIN 1548, QQ-W-461 H.

4) Adhesion of zinc: the adhesion of the zinc coating to the wire should be such that, when the wire is wrapped six turns round on a mandrel having four times the diameter of the wire, it does not flake or crack when rubbing it with the bare fingers.

Fig. 2

MESH TOLERANCE The tolerance on the opening of mesh "D", being the distance between the axes of the twists, is according to specifications UNI 8018.

Tab. 1

STANDARD COMBINATIONS MESH-WIRE D (cm) 5 x 7 * 6 x 8 * 0 Wire mm 2.00 2.00-2.20

* Code number, without references to dimensions Tab. 2

STANDARD SIZES TOLERANCES L = 3.00 m - 4.00 m - 5.00 m - 6.00 m ± 3% W = 2.00 m - 3.00 m + 3% 1 Mesti 5 x 7 : 0.15 H = (Mesh 6 x 8 : 0.17 0.20 0.23 -0.25 m j 0.30 m j ± 2.5 cm.

Mesh wire 0 mm 2.00 2.20 2.40 Selvedge wire 0 mm 2.40 2.70 3.00 Lacing wire* 0 mm 2.00 2.00 2.00

* Lacing wire is supplied at the rate of 5% on mattress weight

Mesh wire 0 mm 2.00 2.20 2.40 2.70 3.00 Wire tolerance 0 mm ± 0.06 0.06 0.06 0.08 0.08 Quantity of zinc gr/m^ 240 240 260 260 275

Fig. 6

Assembly and erection

1) Unfold the units, erect corners and diaphragms and bind them to the side panels. Lacing wire is supplied together with the Reno mattress. For a correct lacing operation, the wire should be passed through each mesh, making a double twist every other mesh (Fig. 6).

2) Fill the Reno mattress with stones, whose minimum size is not less than dimension "D" of mesh, and maximum size is about 2.5 times "D". Bigger stones are accepted, provided that their total volume does not exceed 5% of the cell volume. Stones must be durable and, in case of cold climate, non-porous.

3) Check filling at the corners. Compaction is not necessary. 4) Bind the lid down with the usual lacing operation.

NOTE: all Reno mattress must be connected to each other along all corners with the same lacing operation.

Request of offer: When requesting an offer, please specify: quantities per

each size; size of units (length x w l d t h x height, see Fig. 1); type of mesh; wire diameter.

Example: No. 1500 Reno mattress 6 x 2 x 0 . 1 5 m - Mesh Type 5 x 7 - Wire