Ignacy Dec
Udział środowiska naukowego w 46.
Międzynarodowym Kongresie
Eucharystycznym we Wrocławiu
25.05 - 01.06.1997 r.
Wrocławski Przegląd Teologiczny 5/2, 145-149
Udział środowiska naukowego w 46. Międzynarodowym
Kongresie Eucharystycznym we Wrocławiu 25.05 - 01.06.1997 r.
46. M ięd zyn arod ow y K on gres E ucharystyczny w e W rocław iu p rzeszed ł ju ż do historii. B y ło to niew ątpliw ie n ajw iększe w ydarzenie religijne nie tylko w historii A rch id iecezji W rocław skiej, a le ta k że je d n o zn a jw ię k sz y c h w y d a r z e ń w h isto r iiK o śc io ła w P o lsc e . Trzeba to w ydarzenie o c a lić o d zapom nienia, dlatego za ch o d zi potrzeba, aby do n ieg o w racać i ukazyw ać j e w różnych aspektach i wym iarach.
W n in iejszym sp raw ozd aw czym szk icu b ęd zie przedstaw iony zarys u działu środ ow i ska nauk ow ego w pracach p rzy g o to w a w czy ch i w sam ym p rzeb iegu m inionego K ongresu.
1. UDZIAŁ W PRACACH PRZYGOTOWAWCZYCH DO KONGRESU
a) D z ia ła ln o ś ć K o m isji T eo lo g iczn ej i S ek cji N auk ow o-P rogram ow ej
W styczniu 1994 roku kard. H enryk G u lb inow icz, arcybiskup m etropolita w rocław ski, gosp odarz 46. M ięd zyn arod ow ego K on gresu E ucharystyczn ego, p o w o ła ł Sekcję N auk o- w o-P rogram ow ą w śród czterech in nych sekcji p rzyg o to w a w czy ch K ongresu. W skład jej w esz ły następujące osoby: ks. prof. Ignacy D e c , rektorPF T w e W rocław iu (przew od n iczą cy), ks. prof. A dam K u biś (rektor PAT K raków ), ks. prof. L udw ik K rólik (rektor PFT War szaw a), ks. prof. B o g d a n C zęsz (rektor PFT Pozn ań), ks. prof. Jan K rucina (PFT W ro cław )), ks. prof. C zesła w Bartnik (K U L ), ks. prof. H elm ut Juros (ATK W arszawa), ks. prof. Jan K ow alsk i (PAT K raków ), prof. R om an D uda, rektor U niw ersytetu W rocław skiego, prof. Andrzej W iszn iew sk i, rektor P olitechn ik i W rocław skiej, prof. Jan M io d ek (U W r), prof. Janusz Z alesk i, w o je w o d a w rocław ski, prof. L e o n K ieres, p rzew od n iczący D o ln o ślą sk ieg o Sejm iku Sam orząd ow ego, m gr B o g d a n Z drojew ski, p rezydent W rocław ia, ks. doc. Piotr L iszk a (PFT W rocław ), s. doc. E w a Jezierska (PFT W rocław ), ks. doc. Jerzy L ew and ow ski (PFT W rocław ), ks. dr M arian B isku p, rektor M W S D w e W rocławiu.
W ram ach niniejszej S ek cji d ziałała K om isja T eologiczn a. W łą czy ła się on a od sam ego p oczątku w prace p rzygotow aw cze do K ongresu. W okresie p rzedk on gresow ym od była ona 13 p o sied zeń , w k tórych za w sze u czestn iczy ł ks. kard. H enryk G u lb inow icz. W sz y st kie spotkania od b yły się w e W rocław iu w gm achu P a p iesk iego Fakultetu T eo lo g iczn eg o (c z ę s to w b u d y n k u M W S D ) w n a stę p u ją c y c h term in ach : 0 7 .0 1 .1 9 9 4 , 2 2 .0 2 .1 9 9 4 , 0 3 .0 6 .1 9 9 4 , 2 0 .0 6 .1 9 9 5 , 0 8 .0 9 .1 9 9 5 , 2 9 .0 1 .1 9 9 6 , 2 2 .0 2 .1 9 9 6 , 2 0 .0 4 .1 9 9 6 , 0 5 .0 6 .1 9 9 6 , 1 4 .0 6 .1 9 9 6 ,1 8 .1 1 .1 9 9 6 ,2 3 .0 1 .1 9 9 7 ,0 4 .0 4 .1 9 9 7 . W p o sied zen iu w dniu 5 czerw ca 1996 r. w zią ł ud ział kard. Edw ard G agnon, p rzew od n iczący P a p iesk iego K om itetu do spraw M ię d zyn arod ow ych K o n gresów E ucharystycznych oraz o. prałat Ferdynand Pratzner, sekre tarz te g o ż K om itetu.
146
OMÓWIENIA I RECENZJEJed n ym z p ier w szy c h zad ań K om isj i T eo lo g iczn ej b y ło w y p racow an ie P o d sta w o w y ch Z a ło że ń 46. M ięd zy n a ro d o w e g o K o n g resu E u ch arystyczn ego w e W rocław iu , tzw. „testo b a se ” . P o o p racow an iu te g o dokum entu K o m isja zajm o w a ła się spraw ą te o lo g ic z n e g o i d u szp astersk iego p rzy g o to w a n ia do K on gresu, a w ostatniej fa z ie org a n iza cją k o n g re so w y c h k o n w ersatoriów w ję z y k u p o lsk im , a także p rzy g o to w a n iem i ro zp lan ow an iem w y k ła d ó w o k o ło k o n g re so w y ch , które p o te m zo sta ły w y g ło sz o n e w T ygod niu K o n g r e so w y m w w ię k s z o ś c i k o ś c io łó w m iasta W ro cła w ia i w zn a c z n ie jsz y c h o środ k ach d u szp a stersk ich A rch id iecezji.
b ) S ym p ozja, p u b lik acje i w y k ład y p rzed k on gresow e
D z ie ło 46. M iędzynarodow ego K ongresu Eucharystycznego w ym agało ogrom nego przy gotow ania. W łą czy ł się w nie w ja k iś sp osób cały K o śc ió ł. M ó w ili o tym w cz a sie trwania K on gresu w H a li Ludow ej p rzed staw iciele d eleg a cji zagranicznych. Jednakże najw iększy ciężar p rzygotow ań sp o czą ł na A rch id iecezji W rocław skiej. P rzygotow an ia te m iały w y m iar w ie lo p ła szc zy zn o w y i b y ły prow adzone przez instytucje k o ście ln e, p aństw ow e, reg io nalne: m iejsk ie i sam orządow e. Strona k o ścieln a p o ło ż y ła g łó w n y nacisk na d uchow y w y m iar o w y ch przygotow ań.
W k ilkuletnie d zie ło p rzygotow ań do K on gresu w łą cz y ł się aktyw nie P apiesk i Fakultet T eo lo g iczn y w e W rocław iu. Zarząd U c z e ln i zorganizow ał trzy sym pozja o tem atyce eu charystycznej. P ierw sze od było się w dniach 12 i 13 m arca 1996 r. w m urach P ap iesk iego Fakultetu T eo lo g iczn eg o i U niw ersytetu W rocław sk iego. Jego tem at brzmiał: „Eucharystia w dziej a ch K o śc io ła na ziem ia ch p o lsk ich ze sz cz eg ó ln y m u w zg lęd n ien iem Śląska” . M iało ono charakter historyczno-ekum eniczny. W ystąpili w nim p rzedstaw iciele siostrzanych K o ściołów : praw osław nego i ew an gelick o-au gsb urskiego. D rugie sym pozjum o tem atyce k o n gresow ej to „X X V I W rocław skie D n i D u szpastersk ie” , które od b yły się na P ap iesk im F a k ultecie T eo lo g iczn y m w e W rocław iu w d niach o d 2 7 do 2 9 sierpnia 1996 r. D ebatow ano na n ich na temat: „Eucharystia i w o ln o ść - 46. M ięd zyn arod ow em u K o n gresow i Euchary stycznem u naprzeciw ” . W sym pozju m w z ię li u d ział zn ak om ici te o lo g o w ie , duszpasterze, o so b y zakonne i św ieck ie, zarów no z kraju ja k i z zagranicy. M ateriały z ty ch d w ó c h sym p ozjów , w zb o g a co n e je s z c z e o zam ów ion e artykuły, zostały op ub lik ow an e w obszernej publikacji książkow ej pt. „W b lasku E ucharystii” (W rocław 1995), w ydanej p rzez P apiesk i Fakultet T eo lo g iczn y w e W rocław iu. K siążk a ta została zad ed yk ow an a O jcu św iętem u Ja n ow i P a w ło w i II z ok azji 50. roczn icy św ię ce ń kapłańskich. P rzed m ow ę do niej napisał ks. kard. H enryk G ulbinow icz.
T rzecie sym pozju m p rzygotow ujące do K on gresu m iało m iejsce w dniach o d 21 do23 listopada 1996 r. B y ło to „XII Forum M ło d y ch ”, którego tem at brzm iał: „Eucharystia b u duje K o śc ió ł” . W zięli w nim u dział w w ię k sz o śc i alum ni, studiujący na PFT w e W rocław iu oraz p rzed staw iciele praw ie w szy stk ich sem inariów d u ch ow n ych d iecezja ln y ch i zak on n ych z n aszego kraju, ja k rów n ież k ilk a d eleg a cji z sem inariów zagranicznych. U c z e stn i c z y li w n im także p o c z ę ś c i studenci św ie cc y PFT w e W rocław iu. M ateriały z teg o sym p o zjum ukazały się w e „W rocław sk im P rzegląd zie T eo lo g iczn y m ” (1 9 9 7 , nr 1).
W ład ze P a p iesk iego Fakultetu T e o lo g ic zn eg o zainsp irow ały także p rzeprow adzenie w A rch id iecezji W rocław skiej N o w en n y P rzed k on gresow ej. W tym ce lu PFT p rzygotow ał p o m o ce liturgiczne dla duszpasterzy do przeprow adzenia tejże N o w en n y (46. M ięd zyn aro d ow y K on gres E ucharystyczny W rocław, 2 5 .0 5 . - 0 1 .0 6 .1 9 9 7 r. P o m o ce litu rgiczn o-d
usz-pasterskie, W rocław 1996). Trwała ona o d w rześn ia 1996 do m aja 1997 r. i od byw ała się w p ierw szą n ied zielę k ażd ego m iesiąca.
W ostatnim etapie p rzygotow ania do K on gresu P ap iesk i Fakultet T eo lo g iczn y zorgani zo w a ł „W ykłady otw arte” d la m ieszk ań ców W rocław ia. B y ło ic h w sum ie d ziew ięć. Stano w iły on e także jak b y N o w en n ę, ty m razem teo lo g iczn ą , obejm u jącą d zie w ięć p rzedkongre so w y ch czw artków okresu w ielk an ocn ego. R o z p o c z ę ła się ona w W ielki Czw artek liturgią W ieczerzy Pańskiej i h o m ilią w y g ło sz o n ą p rzez ks. bisku p a Edw arda Janiaka. Z ak ończyła się zaś 2 2 m aja w yk ład em ks. prof. H elm uta S ob eczk o, dziekana W ydziału T eo lo g iczn eg o U niw ersytetu O p olsk iego. P o zo sta łe w ykłady b y ły g ło sz o n e przez p racow n ik ów naukow o- dydak tyczn ych P a p iesk iego Fakultetu T eo lo g iczn eg o , U niw ersytetu W rocław sk iego i U n i w ersytetu O p o lsk ieg o ( W ykłady w y g ło sz o n o w k olejności: s. doc. E w a Jezierska, prof. K rystyn M atw ijow ski, ks. prof. JanK rucina, ks. prof. Ignacy D e c , ks. prof. R om an R o g o w ski, ks. prof. E u gen iu sz M itek, bp prof. A lfo n s N o sso l, ks. prof. H elm ut S ob eczk o). D obra no tak prelegentów , b y zo sta ły uw ydatnione różne aspekty g łó w n eg o hasła K ongresu: „Eu ch a ry stia i w o ln o ś ć ” . W p o s z c z e g ó ln y c h w y k ła d a c h r o z w a ż a n o w ię c E u ch a ry stię w p ow iązan iu z w o ln o śc ią w aspekcie: biblijnym , liturgicznym , historycznym , sp ołeczn ym , filo z o fic zn y m , d ogm atyczno-m oralnym , w ych o w a w czy m , ek u m eniczn ym i pastoralnym . Teksty w szy stk ich w yk ła d ó w zostały op ublikow ane w książce: „N a drodze do K ongresu” (W rocław 1997).
2. UDZIAŁ W PRZEBIEGU KONGRESU
P ra co w n icy n a u k ow o-d yd ak tyczn i P a p iesk ieg o Fakultetu T e o lo g ic z n e g o w e W ro cła w iu oraz in n y ch u c z e ln i k o śc ie ln y c h i p a ń stw ow ych , z w ła s z c z a p ra co w n icy Instytutu H i storii U n iw ersy tetu W ro cła w sk ieg o , w łą c z y li się bardzo ak tyw nie w u c z e stn ic ze n ie w K on gresie. W ielu z n ich - p o d p rze w o d n ictw em k się ż y b isk u p ó w - p ro w a d ziło c z y też czy n n ie u c z e stn ic z y ło w k onw ersatoriach k o n g r eso w y ch w ję z y k u p olsk im . B y li to - z P a p iesk ieg o Fakultetu T e o lo g ic z n e g o w e W rocław iu: ks. prof. Jan K rucina, ks. prof. J ó z e f Sw astek, ks. prof. Ign acy D e c , ks. d oc. Andrzej N o w ic k i, ks. dr A d a m B ałabu ch , ks. dr M arian B isk u p , ks. dr S tan isław C hom iak, ks. dr A n ton i K iełb a sa , dr A ndrzej J a g iełło , ks. dr B o le s ła w O rłow sk i, ks. dr J ó z e f Pater, ks. dr S tan isław P a szk o w sk i, ks. dr A lo jzy S lósarczyk ; z W y ższe g o S em inarium D u c h o w n eg o w L egnicy: ks. dr W ła d y sła w B och n ak , ks. dr S tan isław A raszczuk , ks. dr M arek K orgul, ks. dr L e o p o ld R zo d k iew icz ; z in n y ch ośrodk ów : ks. d oc. Jerzy B u x a k o w sk i (P elp lin ). K ilku nastu p ra co w n ik ó w n a u k o w o -d y d a k ty czn y ch z u c z e ln i w ro c ła w sk ich i in n y ch z n a sze g o kraju i z zagranicy, p row ad ziło lub to w a r zy sz y ło p ro w a d zen iu k o n w ersatoriów w in n y ch grap ach j ę z y k o w ych , a także w sem in ariach ek u m en iczn ych . B y li to: z P F T w e W rocław iu: bp Jan Tyra w a, ks. d oc. P iotr L iszk a, ks. dr hab. A ndrzej S iem ie n ie w sk i, ks. dr R yszard G roń, ks. m gr V adim S za jk iew icz; z U n iw ersy tetu W rocław sk iego: prof. R o m a n D ud a, prof. Jan M io d ek , prof. J ó z e f Ł u k a szew icz; z P o litec h n ik i W rocław skiej: prof. A ndrzej W isz n ie w ski; z in n y ch u czeln i: b p A lfo n s N o s s o l (O p o le), ks. dr M ie c z y sła w M a liń sk i (K raków ), ks. dr Z b ig n iew K iern ik o w sk i (R zym ), ks. d oc. Ł u kasz K a m y k o w sk i (PAT), ks. prof. L eonard G órka (K U L ), ks. prof. P iotr Jaskóła i ks. dr S tan isław R abiej (O p o le), ks. dr W o jcie ch H an c (W ło cła w e k ).
148
OMÓWIENIA I RECENZJESporo pracow ników naukowych środow iska w rocław skiego i pozaw rocław skiego, a także d ość d uże grono różnych d ziałaczy sp o łeczn o -k o ścieln y ch , zostało zaan gażow an ych do przygotow ania i w y g ło sz en ia w y k ła d ó w o k o lic z n o śc io w y c h w cz a sie tygodn ia k o n greso w ego.
W ykłady te i prelek cje zostały w y g ło sz o n e w 2 4 k o ścio ła ch w e W rocław iu i w 2 2 św ią tyniach p o za W rocław iem . W sum ie w ystąpiło 41 prelegentów , którzy w y g ło sili łą czn ie 70 w ykładów i prelekcji (poza oficjalnym , zatw ierdzonym przez Watykan, program em K o n gresu). P roblem atyka ty ch w ystąp ień ob ejm ow ała tem aty zw iązane z Eucharystią i w o ln o ścią, św. W ojciechem , h istorią d iec ez ji w rocław skiej, m oralnością, w y ch o w a n iem ch rze ścijańskim , rodziną, polityką, kulturą itp. Z P a p iesk iego Fakultetu T e o lo g ic zn eg o w ykłady teg o rodzaju w y g ło sili: ks. prof. R om an R o g o w sk i (Eucharystia i nadzieje n o w eg o św iata), ks. prof. J ó z e f Sw astek (K ult św. W ojciech a w P o lsc e ), s. doc. E w a J. Jezierska (Euchary stia u d ziałem w śm ierci i zm artw ychw staniu Chrystusa), ks. doc. P iotr L iszk a (Eucharystia w ży c iu i nauczaniu św. A n ton iego M arii K laret), ks. doc. Z d zisław L ec (Zakony na Ś lą sku), ks. dr F ranciszek G łód (C o nam daje Eucharystia?), ks. dr T adeusz R eroń (Euchary stia źród łem w y zw o le n ia o d zła).
Z K a to lick iego U niw ersytetu L u b elsk iego w ykłady w y g ło sili: ks. prof. Jerzy K op eć (Eucharystia w ży c iu K o śc io ła p ierw szy ch w iek ó w ), ks. prof. Z b ig n iew W it (D u ch o w o ść eucharystyczna i postaw y w ew nętrzne w k u lcie E ucharystii), ks. dr hab. Stanisław B ie le c k i (U stan ow ien ie Eucharystii w św ietle tek stów P ism a św. N o w e g o Testam entu), ks. dr hab. B o g u sła w M igu t (Sym b olik a Eucharystii w Starym Testam encie) i ks. dr C zesła w K rako w iak (N ied zie ln a Eucharystia w parafii).
Z U niw ersytetu W rocław sk iego w ykłady w y g ło sili: prof. K azim ierz B o b o w sk i (K ult św. W ojciech a w d ziejach P o lsk i), prof. M arek C zapliński (R u ch k atolick i na Śląsku na p rzełom ie X IX i X X w iek u ), prof. Teresa K ulak (W alka z k a tolicyzm em w d ob ie h itlerow skiej na Śląsku), prof. K rystyn M atw ijow sk i (K ult Eucharystii w n o w ożytn ym W rocław iu), prof. K azim ierz O rzech ow sk i (P o zy cja b iskupa w ro cław sk iego w d ziejach Śląska), prof. M iec zy sła w Pater (A kadem ia Jezuicka w e W rocław iu), prof. B o g d a n R ok ( P rob lem w iaty ku w nauczaniu K o śc io ła k a to lick ieg o ), prof. W łod zim ierz Suleja (K o śció ł na D o ln y m Śląsku w o b e c stanu w o jen n eg o ), prof. L e ch T y szk iew icz (m isja św. W ojciecha), dr hab. K r zy sz to f K aw alec (Próby organizow ania się p o lity czn eg o środow isk k a to lick ich po roku 1989), dr M ich ał K aczm arek (Ś w ięty W ojciech - patron narodów ), dr Leonard Sm olka (K onsek w encje zm ian terytorialnych w X X w iek u dla organizacji K o śc io ła ), Grażyna B o l- k ow sk a (T ysiąclecie śm ierci św. W ojciecha),
Z innych uczelni w ykłady w ygłosili: ks. prof. B ogd an C zęsz - z PW T z Poznania (Euchary stia w okresie patrystycznym), ks. prof. JanK ow alski - z PAT z Krakowa (Eucharystia braterską ucztą), ks. prof. Janusz Czerski - Z Uniwersytetu O polskiego (Biblijne przekazy o ustanowieniu Eucharystii oraz Liturgia Eucharystii w obrządkubizantyj skim), doc. Zygmunt G ałdzicki - z P o litechniki W rocławskiej (Eucharystia źródłem chrześcijańskiego etosu pracy),
Z K a to lick ieg o S tow arzyszenia R o d z in prelekcje w y g ło sili: A ntoni Izw orsk i (Euchary stia a w yb ór w artości ży cia ), Teresa Izw orska (Trzeba bardziej słuchać B o g a n iż lu dzi - d la czeg o m usim y bronić życia?), E w elin a K o n d ziela (W ych ow an ie do w o ln o ści w rodzinie chrześcijańskiej w św ietle en cyk lik i
Yeritatis Splendor),
U rszula P lisz k i (Pornografia - rozryw ka czy św iad om a dem oralizacja), Barbara T om aszew sk a (Ludzka p łcio w o ść: praw da i zn a czen ie), M ałgorzała W ojdyło (Przym ierze d w ó c h serc ja k o o d p o w ied ź na c y w iliz a cję śm ierci).
Z grupy d ziałaczy sp o łec zn y ch w prelekcjam i k on gresow ym i w ystąpili: Edw ard C za p iew sk i (C hrześcijańska kultura i tradycja to żsa m o ścią narodu i państw a), red. Z b ign iew N o so w sk i (C od zien n ość d u ch o w o ści chrześcijańskiej), Z d zisła w Pisarek (O d p o w ied zia l n ość chrześcijanina za organizację ż y c ia sp o łeczn eg o i p o lity czn eg o w naszej O jczyźn ie), red. Andrzej P o to ck i (N aród - sp o łeczn a przestrzeń w o ln o ści), prof. Piotr W ojciech ow sk i (Eucharystia w co d zien n o śc i katolika i j e g o rodziny), L e sze k Z ieliń sk i (C hrześcijańska dcem okracja fundam entem P o lsk i i Europy).
Zam ykając relacje o u d zia le śro d ow isk a n a u k ow ego w 4 6 . M ięd zy n a ro d o w y m K o n g resie E u ch arystyczn ym n a leży j e s z c z e w sp o m n ieć o o ficja ln y m u cze stn ic tw ie p rzed sta w ic ie li św iata nauki, rektorów w y ż s z y c h u c ze ln i, w litu rgii i w sp otk aniach z O jce m św. Janem P a w łem II. N a jp ierw w sz y s c y rektorzy u c z e ln i W ro cła w ia i O p o la w z ię li u d zia ł w e M szy św. odpraw ionej w H a li Ludow ej w u ro cz y sto ść C iała i K rw i Pańskiej (2 9 m aja) p o d p rze w o d n ictw em kard. E dw arda G agnon. W k o n c ele b r ze b y ło 15 kardynałów , 85 b isk u p ó w i ok. 4 0 0 kapłanów . P o m szy św. p rze sz ła h istoryczn a p rocesja eu ch arystyczn a o d H a li L u dow ej d o A rchikatedry W rocław sk iej. W śród u cze stn ik ó w b y li tak że przybra ni w to g i w sz y s c y rektorzy w ro c ła w sk ich i o p o lsk ic h u czeln i. C i sam i rektorzy w u r o c z y sty ch strój a ch p rzy b y li na sp otk anie z O jce m św ię ty m Janem P a w łe m II do W ro c ła w sk ie go R atusza w god zin ach p opołu dn iow ych , w dniu 31 maja. U k oronow an iem ich oficj alnego u cze stn ic tw a w K o n g resie b y ła o b e c n o ść na papieskiej litu rgii „Statio O rbis” w n ie d z ie lę 1 czerw ca , w c z a sie u ro cz y steg o za m k n ięcia 4 6 . M ięd zy n a ro d o w eg o K o n g resu E u ch ary sty cz n e g o w e W rocław iu.
Z p o w y ższeg o szkicu wynika, iż środow isko naukowe w łączyło się dość znacząco w prace p rzygotow aw cze i sam p rzeb ieg 46. M ięd zyn arod ow ego K on gresu E ucharystycznego w e W rocław iu. Trzeba b y tu je s z c z e dodać, iż także m ło d zież akadem icka w szy stk ich u czeln i p rzeżyw ała czyn n ie K ongres. W ielu m ło d y ch w oluntariuszy w łą cz y ło się bardzo czynn ie w prace p rzy g o to w a w cze i w sam p rzeb ieg K ongresu.
Ks. Ignacy Dec
Zjednoczenie chrześcijan darem Bożym i owocem pojednania
I. F E N O M E N II EUROPEJSKIEGO ZG R O M A D Z E N IA EK U M EN IC ZN EG O W G RA ZU 1. O d B a z y le i do Grazu
W dniach od 23 do 29 czerw ca 1997 r. odbyło się w Grazu (Austria) Drugie Europejskie Spotkanie Ekum eniczne. Już pierwsze tego rodzaju spotkanie chrześcijan, które m iało m iejsce od 15 do 21 maja 1989 r. w B a z y le i,b y ło dla organizatorów i uczestników okazją dośw iadcze nia wielkiej tęsknoty za jed n ością w ierzących w Chrystusa i przekonania się o potrzebie zjedno czenia ich w ysiłk ów w budow ie n ow ego jutra liczącego się z god nością odkupionego przez Chrystusa człow ieka, jutra opartego na Jego nauce. Tematem obrad było zagadnienie pokoju w spraw iedliwości1. N a miej sce tegorocznego II Europej skiego Zgromadzenia Ekum enicznego wybrano Graz, drugie co do w ielkości miasto w Austrii, usytuowane na granicy różnych w yznań i kultur. Temat refleksji zawarto w sform ułowaniu „Pojednanie - dar B o ży i źródło now ego