Kapuściński non-fiction – próba analizy debaty publicznej

Pełen tekst

(1)Kapuściński 5DIDá6]\PDQRZVNL

(2)

(3)

(4) .

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10) . N.

(11) ukaza-.

(12) skiego –

(13) !" !# $ !! $% %"% " "%$" !! $ & % $ ' ( !) * % $ $$! "#' +!$"$!)%$)!),,, &.' & " $ % $!#$!) %) /020 ' 3 %$ & 45 % ! $! ! # $!%$ $7 ! $ $! ! ! % % %$! $!& % $! %$) 8 % $ 9 $$ % $% 7 : $ !$ $ % $) $!#$!) ; ! %! ! ! % 7 %$1. Rytualizacji !"!!$" #%" $$!" $! %! $%!!%$ !$!%"!*$=$ ;$!#$!) )%$) /020 '% $ !") " 1. > ?%5 $!

(14) ! $ + :#$! $!$ !.'+ %!$ @A( !B ; ?% $ ; #%!" $ $ % $ $)$!!" !$ )@C $$B )% $ % @AB $ ' DEF @A( B% $@C$$B% $G!$ $ !! $ % !!$" !! ! ) ! $ $ #!" $ $ !! $ .' (! # $!# )%) $7 ! % $) '+ !$$ . %)%$+ $) $ . + $ . $ $%%" %"7 %$" na praktycznie wszystkie kluczowe spory wolnej Polski. Zob. A. Bielik-Robson, Obrona + & %$.KLLK$ /'. QUMHVLHę]LPD. [161].

(15) %'

(16) " # . %!") % $) % ' C % "# ' ) : ! %$ # $ ! 8 $ " $ # $ #$$ $ %% + ) $$ & )% :"#.!: ! $'N #%# /020 ! !; $ $O%Q Q ,,, &Q,S &K' > 7$ # (' * %!$ $%T%U U $%&$ A % ( ? 3. Co ciekawe, ! !" %$" " %$" $! "# ; ! # $ ,,, &% !$ %! ! $ $ "# ; ! $ >$ $%!">$U A ' %$!!$"7 " $ $ % $" "' U ' ( "#' %% % #! ! % %#$ ' ' %! #%$$ $!#$!) ) % $$)%# % ) $'& %$$% $ G !7

(17) !% ! ' ! ) % "$T$!% %$ $

(18) ! & %" 4 " %! /020 ' ($$! % !$ "!"!$ $$) %!$) !"!! %$$ !" #$" %"% "' !

(19) " # # "# ' $ ' & 45'

(20) % !" ! $ ! ! %$ 5 ! !&%)XL4. To, #%:! $$%& %4 !$(' * %

(21)

(22) !" # ", http://wyborcza.pl/kapuscinski Q//L`d`XdMff`Xf* %$mm$m m %')%L`'LM'KL// ' 3 ,' 4 N' >$ (' ( $%&

(23)

(24) , http://www.polityka.pl/kraj/ K . D/MKF. UHÁHNVMH.

(25)

(26)

(27) –

(28)

(29)

(30)

(31) . "% $%T: ! %$

(32) ;' " % # $$! $ # '$ )$ %! +& % %$&T $/0fM '$ ) =.f' * : %!) $ %$ ; & % 4 ! !$ $$ $# ! $!" w polskim uniwersum narracyjnym. 4 $& =%"#$

(33)

(34) # " (

(35) $)

(36) # *

(37)

(38)

(39) #

(40) #$$ $ $ ! $!$" %!$"' =$ %$ " ! ! ! $ +8 % $ .' Ta najbardziej pojemna zbiorowa narracja emancypacyjna w powojen$)!)& %#+/02L ' $ %$ % " $) $ $! $ % !%$ %$'8 !% $ "!%$ % %$$%$$ $7 %$ $ $! $% $' $ %$ $ % $$ ) ! % $ ! !.6. Czasy $+8 % $ .!% %!$ ! !!" ! $$) %! 2L'; 7$ $!" $ $!$ "$!") d'*% $ !" % !" !" $! !$) ! !"

(41) !%$ %" $ & 45 $ $ $ $ ',$!"! : !% 8. C ! %!$ $ ! & % ) % %!3 $$'# %)"nia paszportu) z systemem, na przemiennie dokonywali na jego rzecz $%Q/fL``fMK $55 5 75$ ' /X'Lf'KL// r. f D. Passent, +""

(42) , , http://archiwum.polityka.pl/art/imperium-cesar`KMd2X')%/X'Lf'KL// ' 6 &'=%$

(43)

(44) #" (

(45) $)

(46) # *

(47)

(48)

(49) #

(50) -

(51) ( KLL0'/2K' d }'?$.*(

(52) / (

(53) %#-( KLL0'Xdd' 8 &'=%$

(54)

(55) #" (((- '''/XL'. QUMHVLHę]LPD. [163].

(56) %'

(57) " # . % $)!# %%$ #%& 4 & 459. Podobnie jak i jej emancypacyjny odpowiednik kumu%! $ $$! % ! %

(58) ' ( ! ! #$$ ! !$ !$$$ $$ ! $ $$ " ' C ! %!$ ! $ ! # ; #!" & 4 $ $" $ #"% :"$ /L. „Pragma !$ " $! % %$ ; ) $ %!$ % ' U% %; $ $!$ 3 9%$ # %!3E98$ $ ! $!$! #$ : $ # & % ; $ $$$ ; %& 4'8 7$! $ $! $#% $!.11. * : %$ 5 ! ' $ $ )

(59) # ) ; ' $" " $!$ $ % %: $ !" $

(60) !$"' U ) ,, !$ ! 7 %$" $ $ ) % !$ $!" $%$) $ $ ) $ $) $ 7 $& % !$$!'8 ' % f% ( ( % $ # $ ! $ +$$% " #% $ " % %$ $

(61) $%% :$$ $ $$ )$% % % %$ !" " % $$%% %$": ! $./K' ( T$ $ $$) (' ( % % %$ +N. $ ! ; $ %$%#! $ ! #+ $! "$ $ %.13. Na9. ,'/Kd' ,' 11 ,'/X/' /K '

(62) -

(63) ( KL/L'2M' 13 ,'/KM' /L. [164]. UHÁHNVMH.

(64)

(65)

(66) –

(67)

(68)

(69)

(70) . %$ $ $ ' $ $!$!$ )N&5 ! %!' >% $ $# % $"! $ $$ ! !$ % ! $$#& %4 ! !$"$!""!# #:7$! $ :' $ $ ' $ !$

(71) !$ 0" w polskim dyskursie publicznym – do tego $#$ $!"$$""# $ % $$ )'

(72) $$ "# + #$!""$%#! %!)

(73)

(74) % ! "! + $$ !$ . $ & 45.14 3N $ %9 + $ #%! $ $! $ 7 $ %5 ! ) $ ! "$$%$. + %#$ $ . 3 ' 9+ " " : & 4% ).3N >$((9 "#!"" + # $ $& 45 % $!%$ ": $$ $ $ ! $%.3N)8 9'('* %1"

(75) $ $$' ) ! * 8)$ &$$ N 8) C %$ $# 7+ %) $ # ! ' !"7 !&& $ +8 % $ .!$ #$$ $ $$! $ ./f $$!"#) #) '= N)% #

(76) ' ' +7$! $%$$ %+& % ).(#.16 #!+$$! %14. $N'%!$% $$ !$!& 4$ #nicowany dodatkowo ani w czasie ani przestrzeni. /f (' * % 1"

(77) )GQQ '%Q$Q//L` d`XdMLL0`M( !)m* %$mm $m !')%/X'Lf'KL// ' 16 ='N)% $ ) "/0ff '$$+$$.> , ! $" ! $%$" !" $% +& % ).; %$ (#$ ! # % !%'+& .! 5 " ! " %#& %;(# $)!")C "! +)$!$ % $ $!& %$ !. %! ! !"!3E9 $!"%).'> -. QUMHVLHę]LPD. D/MfF.

(78) %'

(79) " # . #$ $)$!)./d. ,) :! $ ! $ & 45 $ )"#' $!$

(80) # $ :# $# $ $ $ ) $%%$! ($#

(81) # 2

(82) '"" Piotr Semka), jak i liberalnej inteligencji (#

(83) %

(84) ( Marek Beylin). Piotr Sem %"+& ) % $7 . #+"# 18. $!#+ !) % #$"% .19. Publicysta !$ $$7 !%$#7 $"# " " # '

(85) !" % !% % $ $ ! + $ ' & 4 ! " $$ # !" $$ " $% )" $7 #& 4.KL'%!&'8! 7$#%N'>$('(+ ! ! " ! %$.K/, % $!

(86) ' $ % ' 7!) $ %$ %& %4 !3+ $ $$)% ;+& %.N !$ $ %$ .KK), ) $7 3+#3E9 $) , ) ! ! $ +& . $!") )G+*)$ (#'> $$ w budowie socjalizmu i realizmu socjalistycznego w literaturze – a potem pisze takie $ E.='N)%$!"$% #) :+ $ % !%$ % !$!

(87) 7$! $%$$ %@& % )B(#'> $$! %#$ $)$!).'&% !$ $)$)"# % $$)+ % ).! #+ % .' '='N)%$"

(88)

(89)

(90) 1

(91) !" # 2, http:// www.krytykapolityczna.pl/Cezary-Michalski/Poemat-dla-doroslych-Artura-Domo% Q$55K0/')%/X'Lf'KL// ' /d ,' 18 P. Semka, $#

(92) # 2

(93) '"", http://www.rp.pl/arty%Q`X2``f')%/X'Lf'KL// ' 19 ,' KL ,' K/ N'>$('($%&

(94)

(95) (((- op. cit. KK P. Semka, $#

(96) # 2(((-

(97) op. cit.. [166]. UHÁHNVMH.

(98)

(99)

(100) –

(101)

(102)

(103)

(104) . $ ! $' znawca tematuKX $$ $$ +& %. ' &$.K`; „Same $ ! ' ! %$' ( $ % ! " $ 7) ;!$ $! $! $ $ $ %!$$ $.Kf) oraz relaty! %$ : %$" ' !$3+ ; $$ ;) $ :G $ $ !%$7 $) !$ % $.KM). 8 $## %

(105) + $$ $. $ % $ + $).' ( $) $)% #' + $"

(106) %

(107) . +$ % "$ % .' ? $" %& 8" !"4' ( 3"4

(108)

(109) # % $ #+ %$! !#% $ !"#' :3! 8; ' '8'9 " % !$ 5 $ %$.Kd' 4 % ! $$ : #$ $ $ ) $) %$ ; ' $ !$ $ : +& % !$$! ! $ " $!$ .K2. Zdaniem publicysty roz%$! $ # $%$ $ & 4!) ne. ( %:#" % $) % %$ 5 $) $$ $ ) %") $ T$!"## " ' !$$!KX . =) : 8 $ ! +. ! $" $% &$ $ T$ !#) !$ :+$ %$7. +$$ #$ # $.' K` P. Semka, $#

(110) # 2(((- op. cit. Kf ,' KM ,' Kd ' 4 3"4

(111)

(112) #, http://wyborcza.pl/kapuscinQ//L`d`XdM/KLMX4$m m8mm$ m !m% ')% /X'Lf'KL// ' K2 ,'. QUMHVLHę]LPD. D/MdF.

(113) %'

(114) " # . !$ $)%$! "#'$ (' * % ' : %$ ) $ # %$ !" $ ! %$ $

(115) : % #$) % %!" 'N"$! $ $ !$$) ,, !$ ! !" $!+ $$ . T$! !%$ #% $ ! ' $'$ $!" #$ :# $ ! $!$! $ $' $$$)% $$ %$) $ $)! $$) # %$ !"$ %XL'`L'# ! %U $ $+$$$ .$# %$' $$!" $ " %$ 5 ! ' !' $ $ $ ; % %$"$

(116) !& %"4 "'( ! %$! ! $ G$% #: & 4 !" !$' ( ! ! "# % $ %$! 7 $ % $) $'# $ #% %$$

(117) ! ' & %"4 "$ $$: #$%! $ $ !" ' & 4 % % ! stopniowo, wraz z kolejnymi protestami obywatelskimi, strajkami $ $ ! $' $ # $ $ !"" #$ %$ ' a np. komandosami. Tak jak dla Jacka Kuronia, Karola Modzelewskie ? U N)$ & 4 $!" $ $ % ' ! : $ %$ K0' > $ # K0 . & ! ) $ % ! $ ; N % % ! 4 * & !" %$ %$"&& %% : $ ! $) ) ) $

(118) $: 3 $:# %$ 4* & #$%#$% : $' $ ! ) $ !9'& %T$!N)$ !#$$!; " %$ 5$) $)'$'$ > >% + $U % .$$) $4 'C$!& 47$! $ ! $!" $$ $%#$ $!") ! -. [168]. UHÁHNVMH.

(119)

(120)

(121) –

(122)

(123)

(124)

(125) . N'8 +$$ & 4! :! $ %$ $.XL. System realnego socjalizmu jest % + %$ $ %$. $ $#) '$N'8 $ $ $ ' $! O! $

(126) !" & 45 %$" ! + % $! 7 ! %!$% $!.31% ! $$ tekst #

(127) %

(128) ( Marka Beylina. & % $ ! $7 $) $ & %4 !$$ )

(129)

(130) #:!$ % $ !" $ %$' ? $ !%$ $ : % % $"% & 45;+$! % ! $$!.XK! $>$ $'( N%$ $ #% "!%" $$& 4 $ ' ! ! $ $:;+ " . $" $ #% #% ' & 4 $ ! +$!% . # ) " %"

(131) % " ? % ! + ! $! $$ .33 + # !" % $% : $ %$ :.34' ' ! 7$#%N'>$('( %) "$$ $$! % $ +$ $ % 'C % !!" & 4% !$! # !$! $ $! # $ :%$ $ %$ 5 ) $ ' XL M. Sutowski, %

(132)

(133)

(134) 5

(135) 6

(136) *, http://www.krytykapolityczna.pl/Tek5 5&Q8 5 5$555!5Q$55/K0')%/X'Lf'KL// ' 31 (! # " + % $! 7 ! %! $% $!. 8 $ % $ % %$" $% $! $" ! +A ( !. "" $! !' &% ! # %$ %) $% $ +$ $ %$! % $)!+# . # % $"$ %$)% %$ $$ $ %$! # $ ) : T$ 4 ' XK >' $3 -

(137) #-

(138) " )GQQ '%Q/dff/f2/M`22d Cmm% mm $$')%/X'Lf'KL// ' 33 ,' 34 N'>$('($%&

(139)

(140) (((- op. cit.. QUMHVLHę]LPD. [169].

(141) %'

(142) " # . $ $ $ $! # # : $.Xf. ( #: # $$ $ : " #$) % $%#$ %"! ) %$ !' '&$ $#!%! $ % "#' $)$"

(143) ! $7 $ ! % ! :' % $

(144) &? $%&

(145) #

(146) #

(147) $ # ! "# + $ ) % ! % $ %" !$$& %.36. U%+ %!.! "$ $$! !$$!)!$

(148) " ; &' ? $ % ! % $! $) $ %$ "# 3! $' $ # ' + ) $ $ " : # % ) %.Xd9 ! ! $# $) %T$ $! )" : !' +& 4 $) ). $! $! $ %$! &' ? %T$ $ )' % +!" $ !: % $ $ $! 3 %$%%$$ $ ) $ 9 $) #$+.$+$.:$ $ $$!$ :$$ $ 7 $$ ? ! $ # ) : $ $ %: : ) $ $! " % ) .38'&'? $##+$ " % $!$ ) %$ $ # $$%%$

(149) % $! +& 4. !" : )

(150) %! %"!").39'C $%!%! $; #+ % :T$ $% .`L) : Xf. ,' P. Bravo, $%&

(151) #

(152) #

(153) )GQQ' '%Q %Q``K/`f')% /X'Lf'KL// ' Xd ,' 38 ,' 39 ,' `L ,' 36. D/dLF. UHÁHNVMH.

(154)

(155)

(156) –

(157)

(158)

(159)

(160) . +! % .41!" !"' 7$!" %$%$ ! $! )!7%$% ' . ! $%$ . # # "

(161)

(162) $ $# ! % %" %$) # /020 ' $!"" ! " ' !

(163) $ ) ) $) + " !%.' * ") $7 ! !' $!" G + ! : ) $$ % " !! $ %$ !% $! $ $5 $ 3E9& ;$!#$!)) $7 ! ! !;! !$ % %$"$% $!"G$$ " )%$ $ "?% %$ " $ % %$" ! $ $ !.' ( )%) $7 ! ! ! ' !:$ $$ ! '!$! $ ! % % %$)5$% $ "!$ $ $ + . # +% %$ ! # $: $" 7 % $! %! % # $ : $" 7 " $ : $ .`K' ' # # # $ ) : ; !#/00d '$ "#+ % $ #$ $!! $!".43. $!) $ % ) ! O! %$! % :") ; $! $ %!44 41. ,' F. Fukuyama,

(164) KLL0'0' 43 (' ? ' ? $ 7

(165) 3

(166) 2 "

(167) #-

(168) ( KLLd 'K//' 44 > 7 $ % % 8%$$ $ $ $ % + $ %!. /00X ' + $77 . ! $/00M '! "# $+ $%!$ .', " $! $$ $ #$# $ !$$ $ $O$$ # % $$ $O `K. QUMHVLHę]LPD. D/d/F.

(169) %'

(170) " # . 8% $$ $ $# $ $!! ' $!'U#!#/00d ' # % % !" $!$

(171) $) $);!!T " % $ % ) $" =)$' $ ' 8'$$ $ $ ($ $ % ! %! )" %" ! $ #$, $!" #) # !$% % $O% $# % ! !$' Z drugiej strony jednak, upadek

(172) 82", transformacyjne $ %$ $$ : $ ) $ $ ;%0L' # O ' $ O!$%%$!)+U ! .' ( $:# $ )#$) $G %$ $$ $ $ !! %nego rynku`f. Tzw. konsensus w centrum (w Niemczech nazwany „no .8&(%!? $+U " ".& & 9% %!7 %$! $)$ $) $$!7% %46. R. Kapu)+ .+U ! . $! % ! !# 'U% 'U $ $! $ : $% `d #+"% % $%$ !% %$!) $$! $! : % $%$ -. %!$) $) #$% ' `f S. Sierakowski, 9

(173)

(174)

(175)

(176)

(177) [w:]

(178) (

(179) $#

(180)

(181) $ -

(182) ( KLL0'M' 46 ( :#7$ $ % $!%$ 7$!") $% $ 7$! $! ! ! !" : : ! " $) % % $)$

(183) $)$ $ !!+$! .'>$ #%) !$ $ %=)$%N 77} $ 4%;)$ %! " $$!"$ %$! %$! #$%$' #$%#$ # % $ % cza jest niemal identyczna. `d & %! $! 7$! $! $! $ $KLL5%$!) ) $! !$ $ ! $%$ $ $$ %$! #%!" %! $)$ #$) $)'. D/dKF. UHÁHNVMH.

(184)

(185)

(186) –

(187)

(188)

(189)

(190) . $! !$! $! :.48'>$ #' % ) '+ %)$%%!4 ! ! % % $) $A$ # $!" %" %$% $ !$$ $ % $ .49. & $7 !$ $ $ !$ ; %) $ $ ! ) !"" ) # %$ % " #% :' &T$ '$$!#$ )#$! %!$$ % % %" $ +$ " %". % !" $ : $%#$ $ U % ; # !",' $!" $! $! #$! %$!! $ % % %$%%$%' $

(191) " %! ! ' /020 ' $# %$!' N' >$ ('( % $#"# " /020 ' $" $"%$fL. C! ;% $) !!!$ '>$$)$%# " !#! $$) $) 7 $ ' N'>$('( % $ tera oraz swoisty ## dalszej kariery dziennikarskiej w nowej & %' ,) $ + $ ! % $ !% i sprzymierzeniec wszystkich biednych i wykluczonych, znowu (po /020 '; ' '8'9$ : %$ $ % %$ $$ $& % %" .f/' ( A ( ! ! ! ! $ ! " !$ $ ! ! %$ % $) 7 $' & ' 48. (

(192) ! %" 7 : % ! % # $! 7$! %$ $ ' N)$ $" % % $! /0!KL// $$$$ % & %$ !} ) $!%% G $ $ !% $ # % + .#! + !! %. $' 49 ' (((, op. cit., s. 468. fL N'>$('($%&

(193)

(194) (((, op. cit. f/ ,'. QUMHVLHę]LPD. D/dXF.

(195) %'

(196) " # . ) ) %" N'>$('( !"$KLL/ '; + #$ ! &$ !$ : !%$ !" %$& $.fK'&% $!"#+$ !# $)$$$ .fX. C!! !$ $ $ $% % $

(197) !" $"%"'( % +%.%+% . $"#" %!"$% )

(198) % $#!! '='N)% $ # ' +# KLL $) % $!$! % 7) :% .f`. Bartosz Machalica stwier # ' +$ "# $ ! ) : " %$ %! %.ff # + % $ $ # $ ! # !

(199) .fM' & $ ! ' ! $ $ # % % $! % 7 !"! $ %$ %! $% $!fd ; ?'N)%'? $" $ ' "$!" G + $ $ %#$ ' ' N% # ' "# )$"'?' % .f2' &% $ # # % : % "# ' +$ $ ) .f0. U $ " # $ : ; ' $ $ ' $ $ # " #% % % $! %! '>%' + fK. ,' ,' f` C. Michalski, $"

(200)

(201)

(202) 1

(203) !" # 2, http://www.krytykapolityczna.pl/Cezary-Michalski/Poemat-dla-doroslych-Artura-Domoslawskiego/ $55K0/')%XL'Lf'KL// ' ff B. Machalica, $

(204) &

(205)

(206)

(207) ", http://www.krytykapolityczna.pl/ ? 5N)%Q&54%55$5 $%5Q$55/0f')%XL'Lf'KL// ' fM ,' fd ,' f2 R. Kurkiewicz, $6

(208) , http://wyborcza.pl/kapuscinski Q//L`d`XdM`0f/X $m mm& m $$')%/'Lf'KL// ' f0 R. Kurkiewicz, :;

(209) ##-

(210)

(211)

(212)

(213) "

(214) <

(215) $.

(216)

(217) 1

(218) ! " # 2 )GQQ' %$'%Q*$Q K/ % )$A $& % % Q$5/')%XL'Lf'KL// ' fX. D/d`F. UHÁHNVMH.

(219)

(220)

(221) –

(222)

(223)

(224)

(225) . $!$% .ML, „wy % $7$%$ $ $$ ) .61 $ %! $") : $": $ ! $ '

(226) # # # "

(227) #$$: $$ A $& KL/L'U $$ ' $ $% $$ ' !!& % $ '$'$!#$! $%$ % "#

(228) # $!$ "

(229) %$ : $ $7$) $$ !")$ ""$$ $! $ ! 3# $$ 9 $#$!! $)% !%$ ) $! : $$! $ %" % : $ !$ : $ # ") $ $ $!#$!! KL/L ' $) $$ )$$ $# $$#"% % % $# %$'. SUMMARY. # & .$38ĝ&,ē6., 121),&7,21, a biography of one of the best known Polish foreign correspondents and journalists, written %$$5 $ $ % debate in Poland. Three issues were subjected to particularly careful $ $G % . $ memory and a desire for novelistic truth; his youthful communist be%7$$% $ 5 $

(230) $)& % % of Poland and also his ideological evolution after systemic transforma $'U) %% )% 7) 7 % $ while discussing relations between politics and culture. R. Kurkiewicz, $6E '' ,'. ML 61. QUMHVLHę]LPD. D/dfF.

(231) %'

(232) " # . NOTA O AUTORZE 5DIDá 6]\PDQRZVNL D 7%'$ '%F ; $ ,, ,, $ $ $ $ $ $(C&N& $$'= $ C 8A$ ) C & %} $ $!8 $!' %$ " $" %" %$U $ >'. D/dMF. UHÁHNVMH.

(233)