Senat uchwalił pełnomocnictwa

r

fäedpiata sMiifcm s csstewą de dome l^Otl

Cena numeru 15gr

Wychodzą we wtorek, czwartek i sobotę.

REDAKCJA I ADMINISTRACJA : Tarnowskie Góry. Rynek 13—TeL 54034

REKLAMY:

0.20 zł. za 1 łam.wier* **

OGŁOSZENIA

według umowy.

Rok VI Tarnowskie Góry, dnia 7 listopada 1935 r. Nr. 130

SBS hetef

mmm

Wojownicy abisyńscy w drodze

Senat uchwalił pełnomocnictwa

Na posiedzeniu wtorkowem przy­

stąpił Senat do załatwienia projektu ustawy o pełnomocnictwach. Pq ob- szernem przemówieniu sen. Ewerta, który omówił zasadnicze elementy programu gospodarczego nowego rzą­

du, udzielił marszałek głosu p. premie­

rowi Kościałkowskiemu, który w bar­

dzo treściwych słowach wskazał na potrzebę udzielenia rządowi dalekoidą- eych pełnomocnictw gospodarczych.

Po przemówieniu p. premierą przema­

wiali pp.: wicemarszałek Świtalski,

b. premier Kozłowski, sen. Artur Śli­

wiński i inni.

Pod koniec posiedzenia poddano projekt ustawy o pełnomocnictwach pod głosowanie, który też większością głosów został przyjęty.

KIEDY POJAWIA SIE PIERWSZE DEKRETY 1

Wobec uchwalenia przez obie izby ustawodawcze pełnomocnictw dla Pre­

zydenta Rzeczypospolitej, przedmiot nadzwyczajnej sesji parlamentarnej został wyczerpany. Wobec tego w czwartek spodziewane jest zamknięcie nadzwyczajnej sesji parlamentarnej.

W czwartek obraduje też Ko­

mitet Ekonomiczny Rady Ministrów dla szczegółowego rozpatrzenia defini-

rzędzie rn. in. sprawę obniżenia ko- dnoś /owy h w resortach państwo- mornego. Jednocześnie spodziewać wycli jak i przedsiębiorstwach pan- sie należy pewnych zarządzeń oszczę- stwowych i monopolach.

Na froncie północnym

Ze źródeł włoskich donoszą, że kor- j i a polityczne i wojskowe stoją poza

Wojna na manie szkolnej.

re wydane zostaną przez Prezydenta Rzeczypospolitej, na mocy uchwalo­

nych przez Sejm j Senat pełnomoc­

nictw. Projekty te. opracowywane ostatnio w szybikiem tempie przez

10m pod siliłem w-rażemem nadchodzą- cycli tutaj wiadomości, według któ­

rych Laval i iioare podobno mają za­

miar rokować bezpośrednio z Mussoli­

ni m w Rzymie-

Jeśli rozmowy te nie doprowadzą .... v*v/ szybkiego roz—t---- --- -- Abisynją i Erytreą. Terytorium Adia-!^k tutaj oświadczają, następstwa bę- bo wchodzi klinem w Erytreę, tak, że : ją nieobliczalne.

4;» -icr.. Maravigna posuwa się na tc rtAo *" ' rytorjum Ad labo przez mało zbadane Okolice górskie na zachód i południo­

wy zachód od Aksum, ciągnące się aż do rzeki Takazze. Tak nazywa się

, . , . górny bieg rzeki, która później pod ( Jwcm luz.lłl^V¥ ^ vv lltv

wszystkie resorty gospodarcze, zostą. ^azwą Setit stanowi granicę między 1^ szybkiego rozwiązania, wówczas, na szczegółowo omowione i uzgodni o-... - - ... 1

ne, poczerń w dniu jutrzejszym wejdą

ÄÄÄÄ alSoÄÄl Z miarodajnej strony wojskowej gospodarczych zostaną one przez Ra- skiego frontu. I zwrac« się mianowicie uwagę na me­

cie Ministrów przedstawione Prezyden- . . . bezpieczeństwa, jakie zastosowanie Poza tern przypuszczają, ze wojska | sankcyj może pociągnąć za sobą dla włoskie po przebyciu terytorium Adia-1 zaopat rżenia w broń wojsk włoskich bo w dolinie 1 akazze posuną sie w gó-: oraz przedewszystkiem dlatego, że re rzeki i obejdą bezdroża wyżyny j wojska abisyńskie będą obficie zaopa-

Fembien- W każdym razie trzeba be-; trywane w broń i amunicję. W woj- dzie poczekać na rozwój operacyj mi- skowych kołach włoskich obawiają litarnych. zanim z pewnością będzie sie że brak broni i amunicji znacznie

^ w- można podać ostateczny cel rozpocze-; utrudni operacje wojskowe, które przy- wszystkich uposażeń, jak również de- tci w t^zc^1 c^n'ac^ ofensywy włoskiej. | prały zupełnie nowy charakter,

kretów, zmierzających do obniżenia Z obsadzeniem Mnknlle liczą się w' Dalszą wielką trudność dla kiero- kosztów utrzymania, a w pierwszym Czwartek, albo w piątek. Tutejsze ko- w nic twa armii włoskiej stanowi oko-

W szkołach włoskich uczniowie znać muszą na pamięć pozycje wojsk wło­

skich w Afryce.

towi Rzeczypospolitej. W ten sposób już pod koniec bieżącego tygodnia lub ewentualnie w pierwszych dniach przyszłego tygodnia można się spo- dziewać pierwszej serii dekretów, któ­

re, jak wiadomo, obejmują sprawę po- datków państwowych i samorządo- dowych, podatku specjalnego od

liczność, że nie można dokładnie usta­

lić. ani zamiarów, ani siłv wojska alhsyriskiego, podczas gdy plany wło­

skie są bardzo dobrze znane Abisyń- czykom.

Tymczasem obiegają tutaj liczne po­

głoski o rzekomem dalszem poddawa­

niu się wodzów plemion abisyńskich. ł tak miał poddać się sułtan z Aussa, na południu terytorjum Danakil i podo­

bno zamierza przejść z 20,000 ludzi na stronę włoską. Podobno już kilka ty­

sięcy ludzi z jego orszaku przyłączyło się dn karawany wielbłądów płk. Lo- renzini-

Twierdzi się, że dalsze grupy zwo­

lenników Rasa Gugsy posuwają się z białemi chorągwiami z Makalle w kie­

runku północnym, by poddać się wła­

dzom włoskim.

Wkoricu rozeszła sie nawet pogło­

ska, że władca kraju Godżam. położo­

nego na południe od jeziora Tana. Ras i mm oraz jego syn robią przygotowa­

nia. by nawiązać rokowania z Włocha, mi. Wiadomość tę należy jeszcze orzyjąć z wszelkiemi zastrzeżeniami.

Abfsyńczycy

cofała sie bez oporu

Ofensywa włoska na froncie pól- nocsyin nie natrafia prawie na żaden opór.

Wschodnie skrzydło włoskiej armji północnej .dotarło już w pobliże miej­

scowości Dondalo. Równocześnie uda­

ło się odziałem włoskim zdobyć górę May ab. Wojska Ras Se jurna cofają się obecnie w kierunku Dessie.

Jak donoszą ze źródeł angielskich, oczekują Włosi silnego oporu Abisyń- c/yków pod Alba Bahama, w odległo­

ści 15 mil od Adui. Bahama jest, we­

is Abisyńczyków, miastem świętem i Atoczona jest zewsząd górami. Ras Sejutn ma bronić tego miasta do ostat­

niej kropli krwi.

Dotychczas po jednomiesięcznych o-

peracjacłi wojennych udało się Wło­

chom dotrzeć tylko d0 100 km. w głąb terytorium Abisynji.

Na froncie Ogadenu rozwija arm ja wioska gen. Graziani ożywioną akcję.

Wojska włoskie maszerują na Harrar, wobec czego na południowym froncie Ogadenu nastąpią wkrótce zacięte walki.

Pani Carnegie,

Po wyborach do Kasy Chorych

wdowa po sławnym amerykańskim królu stali, Andrew Carnegie.

-

POLSKI SAMOLOT dla ARGENTYNY Hasła gospodarcze Światowego Związku Polaków z Zagranicy znala­

zły żywy oddźwięk wśród 8 milio­

nów rodaków żyjących na obczyźnie.

Najlepszym tego .powodem, że żaden z ośrodków naszej emigracji nie chce pozostać w tyle, jest głos z Południo­

wej Ameryki. Oto przybył do War­

szawy Polak, p. Krompf, pilot prywat­

nej linji lotniczej w Argentynie, podofi­

cer wojsk polskich, dla zakupienia w Warszawie RWD 8 mimo otrzymania szeregu bardzo korzystnych ofert za­

granicznych- Niewątpliwie pośrednic­

two Światowego Związku Polaków z Zagranicy, przez -który p. Krompf per­

traktuje o nabycie awionetki doprowa­

dzi do pomyślnego końca i już wkrótce polski samolot będzie utrzymywał re­

gularną komunikacie pod modrym nie­

bem Argentyny zarówno w ruchu pa­

sażerskim, jak i przy przewożeniu lekarstw. Będzie to doskonała propa­

ganda Polskiej wytwórczości na dru- pej półkuli.

NIEMA POLSKI BEZ MORZA NIEMA MORZA BEZ FLOTY

WOJENNEJ!

Zebranie Związku Rezerwistów.

Związek Rezerwistów Koło Tar­

nowskie Góry podaje swym członkom do wiadomości, iż w dniu 9 bm. (w so­

botę) o godzinie 19-tej odbędzie się zebranie miesięczne w świetlicy Koła.

Uroczyste nabożeństwo z okazji

„Święta Policjanta“.

W dniu 9 listopada br. przypada doroczne „Święto Policjanta“. Z okazji tej odprawione zostanie w tymże dniu o godz. 8-mej w kościele parafialnym w Tarnowskich Górach uroczyste na­

bożeństwo za poległych i zmarłych policjantów pow. tam., na które za­

prasza się jaknajuprzejmiej wszystkich parafian, by oddać hołd tym. którzy

Już sześć dni minęło od chwili wy­

borów do Kasy Chorych, a sprawa ta nie przestała być tematem rozmów w całym powiecie. Z ust do ust wę­

druje ciągle pytanie

„CO SIĘ STAĆ MOGŁO, ŻE LISTA NR. 1 UZYSKAŁA TAK WIELKĄ ILOŚĆ GŁOSÓW. TEM- SARDZIEJ, ŻE DO POSZCZEGÓL

NYCH PEŁNOMOCNIKÓW LIST ' ZGASZAJĄ SIĘ WYBORCY. KTÓ­

RZY SAMORZUTNIE podpisują OŚWIADCZENIA W MIEJSCE

PRZYSIĘGI!“

Z oświadczeń tych wynika, że gło­

sów oddanych na listę nr 3 było przy­

najmniej 500 PROCENT WIĘCEJ aniżeli znaleziono w urnie. Trudno nie wierzyć tym ludziom, gdyż są to lu­

dzie honoru, oficerowie rezerwy, dla których wystarczy słowo honoru. Są miedzy nimi członkowie palestry adwo kackiej, sa lekarze, a wiec ludzie świadomi tęgo co czynią — ludzie niezależni. przedewszystkiem świa­

dom,* konsekwencyj wynikających z tego tytułu- Przecież nikt z obywateli nie znajdzie się na tyle śmiały, aby jednemu z tej masy ludzi, którzy pod­

pisali zaręczenie w miejsce przysięgi postawić zarzut, że chcą popełnić krzy woprzysięst wo.

Różnica między znalezionemi w ur nie kartkami a sumą, która powstaje po obliczeniu podpisanych oświadczeń, jest wielka Więc stać sie coś musia­

ło, a to COŚ musi być być dla Oby­

wateli WYJAŚNIONE.

Są dwie tylko możliwości: Cud Boży, a!b0 cud ludzki.

W cuda Boskie wierzymy, wierzą w nie prawie wszystkie wyznania. Nie wierzymy natomiast w cuda ludzkie, które inaczej nazywane bywaja czar­

ną magją, ale ta polega tylko na zręcz­

ności, a cud wymaga — według teo­

logii — że Bóg tworzy „ex nihilo itf- s Wszystkie listy, które w grę wcho­

dziły przy ostatnich wyborach do Ka­

sy Chorych — za wyjątkiem oczywi­

ście listy nr. 1 — zakładają protest.

My do Władz mamy pełnię zaufa­

nia i przekonani jesteśmy, że zagadka zostanie wyjaśniona i wybory zostaną unieważnione. —

Konkurs orkiestr Zw. Rezerwistów

w Katowicach

W dniu 27. 10. br. odbył się konkurs 26 członków odegrała owerturę pol- wszystkich orkiestr Zw. Re z. w Ka-! ską kompozycji kapitana Rund „Pa- towicach. Na konkurs stawiło się i tria“ zdobyła 2 nagr., dyplom i 50 zł- l °*-’ -a mląn0wicie: 1) Katowice, i Zaznaczyć należy, że dotychczas

S. pyi:tocMowice, i żadna orkiestra m. Tam. Gór i po- wiatu nie osiągnęła takiego wyniku.

Ork. Zw- Rez. przybyła około go­

dziny 20-tej do Tam Gór. przygry- 4) Tarn- Góry, 5) Bielsko, 6) Szarlej,

7) Chwałowice, 8) Ruda i 9) Murcki.

Jako pierwsza wystąpiła orkiestra z Katowic w sile około 46 osób i tak kolejno wszystkie orkiestry koncerto­

wały w hall P. W. i W. F. koło Parku Kościuszko do godz. 16-45. O godz.

17-tej przemówił orkiestrantów p. Sta­

rosta Szaliński, dziękując najpierw za liczne przybycie orkiestrantów, któ_

rych było około 500 i oznajmił wszystkim, że sprowadził do konkur­

su specjalnych sędziów, profesorów muzyki, aby stwierdzili wyniki kon­

kursu bezpartyjnie. Wyniki były na­

stępujące : 1. miejsce otrzymała orkie­

stra świętochłowicka, 264/,0 punktów;

2, miejsce 25% punkt. Tarn. Góry;

3. miejsce 22 punkt. Siemianowice.

Orkiestra Zw. Rez. z Tam. Gór pod batutą kapelmistrza p. Brewki, w sile

wając marsza „Tryumfa“. Na dworcu tarnogórskim wręczyła pani Breguło- wa, żona Urzędn. Mag. p. kapelmi­

strzowi Brewce wielki bukiet kwia­

tów. składając orkiestrze gratulacje.

Następnie nauczyciel p. Kubik przywi­

tał wszystkich orkiestrantów, win­

szując kap. p. Brewce za tak wysokie zwycięstwo.

Skład Ork. Zw. Rez. był następu­

jący: 1) Kapelm Berwko, 2) Ring, 3) Kopedki, 4) Dziwis, 5) Siwy, 6) Ba­

ron. 7) Ga ras, 8) Krok, 9) Szatoń, 10) Golikowski, 11) Gogolin, 12) Popczyk, 13) iHutera, 14) Bok, 15) Trzensi- miech, 16) Watoła, 17) Krzonkała, 18) Ratajczyk, 19) Tyrała, 20) Skutnik,

Min. Benetz o stosunkach z Polską

Min. Benesz wygłosił We wtorek Drzednołudniem w Izbie i w senacie dłuższe ekspose w sprawie aktualnych zagad nie ii politycznych.

W odniesieniu d0 Polski min. Be­

nesz oświadczył dosłownie co nastę­

puje :

„W naszych stosunkach z Polską nie nastąpiła zmiana na lepsze. Kam­

panja prowadzona przeciw nam wzmogła się jeszcze, a dylomatyczna wymiana zdań nie doprowadziła do ża_

dnego wyniku.

Rząd czesko _ słowacki wykazuje swą dobrą wo!ę(?!) w kierunku poro­

zumienia sie w drodze rokowań bez­

pośrednich, nie odwołując żadnej ze

Stan wyjątkowy w pow. cieszyńskim

Urząd powiatowy w czeskim Cie­

szynie rozplakatował rozporządzenie, mocą którego władze czeskie wprowa­

dzają od dnia dzisiejszego stan wyjąt­

kowy w tem mieście i całym powiecie cieszyńskim.

Przebywanie mieszkańców na uli­

cach i drogach po godz. 22-giej, zostało w obronie mienią i porządku publicz- zakazane. Wszystkie lokale, t j. re­

nege złożyli swoje życie. stauracje, kawiarnie, gospody i t. p.

--- I muszą przed godz. 22 być zamknięte.

swych dawniejszych propozycyj, we­

dług których konflikt miałby zostać zlikwidowany w drodze układu o wie­

czystej przyjaźni, albo przedłożony Genewie, albo poddany postępowaniu arbitrażowemu w ramach układu pol- sko-czesko-słowackiego zawartego w roku 1925, % będącego jeszcze w mocy.

Czechosłowacja nie bedzie tolero­

wać jednak pod żadnym warunkiem nielegalnej(?) agitacji. Spokój i porzą­

dek na terenie Czechosłowacji będą w każdym wypadku utrzymane. Jeżeli konflikt przedłożony zostanie forum międzynarodowemu, to rząd czecho­

słowacki podda się bezwarunkowo de- v "ii tego forum“.

W sprawie konfliktu włosko-abisyń- skiego oświadczył Benesz, że Czecho­

słowacja uprawia w tym względzie roi i tykę Genewy, nie wdaiąc się wca­

le w ocenę meritum konfliktu.

W polityce środkowo europejskiej dostępować będzie Czechosłowacja na równi z Włochami po tej samej drodze.

Stosunki z Niemcami pozostają w dal- szym ciągu poprawne i normalne.

OftnOnfinftnftnnnonnnnnnnnnnnnnnnflnnnnArtno

POCZĄTEK ROZBUDOWY FLOTY WO TENNE ! TEST NA JLEPSZA RĘ­

KOJMIĄ PO ZWO TU mocarstwo­

wego PAŃSTWA I KWITNĄCEJ POMYŚLNOŚCI NARODU.

Józef Piłsudski.

QOnOOOOOOÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO

21) Stokłosa. 22) Urbańczyk, 23) Szre- ter, 24) Blondzik, 25) Kolasa, 26) Szula-

REPLY nowe

Wiecz k pożegnalny.

Da. 31. 10. br. o g. 20 na sali p. Go­

lusa licznie zebrani przedstawiciele ró- żnych towarzystw oraz grono przy­

jaciół żegnało z smutkiem tutejszego obywatela R. Kansego, który w tym dniu przeprowadzał się do Tarnow­

skich Gór- Jego odejście dla tutejszej miejscowości jest bardzo bolesne, gdyż był on znany nietylko z piastowania czołowych funkcji prawie wszystkich towarzystw, lecz również dla bez- robotnych i biednych, których na (każ­

dym kroku popierał. Jak wielce do niegn przywiązana była tutejsza -lud­

ność, świadczy fakt, że jeszcze póź­

nym wieczorem odprowadzono go z orkiestrą do samego progu nowego miejsca zamieszkania.

OÖOOOOQÖOOOÖQOöOOOöOüOGOOÖOOoOöOOÖf)Oo6

SILNE LOTNICTWO, —

TO SILNA POLSKA, TO BEZPIECZEŃSTWO

Ä „ NASZYCH GRANIC!

GÜOÖOOOOOOOÖOftOOOOOOOÜüGOOOOOOOMOOOUOO

Wdn,v*> no. amąż.

Mimo swych 72 lat. wdowa po sławnym amerykańskim wynalazcy Tomaszu Edisonie, wyszła zamąż za króla stali Edwarda Hughesa- Obec­

nie mija 4 lata o ej śmierci sławneg-o wynalazcy.

Obywatelu! Zgłodniałe dzieci bezrobotnych potrzebują Twojej p< mocy !

Ofiary w gotówce przyjmuje Miejska Komunalna Kasa Oszczędności (Rynek) Konto Nr. 248. — Ofiary w naturze przyjmuje Miejski Komitet Lokalny Funduszu Pracy, ul. Gliwicka nr. 5 (podsienie).

Izy trzeba burzyć, co się dobrze zoudowało?

Dwudziesto tysięczna arm ja karnych drużyn junackich w Polsce zdobyła so­

bie zasłużone uznanie. Z coraz więk­

sza sympatia odnosi się społeczeństwo do szarych mundurów młodzieży S O. M-u (Stowarzyszeniu Opieki nad Niezatrudnioną Młodzieżą), do spra­

wnie maszerujących z łopatami na ra­

mionach młodych ludzi pracy. Ci zaś, co widzieli drużyny i zastępy junackie nad brzegami rzek. budujące tamy i wały, naprawiające drogi i mosty, ci Co zobaczyli rozmach pracy w kamie­

niołomach — młodzieżą S. O. M-u są wprost oczarowani, przyznając szcze­

rze. że tego dotąd w Polsce nie było- Drużyny junackie rekrutują się z młodzieżą obojga płci. Po całym kraju mamy rozrzucone ośrodki pracy. Po­

siadają one swój własny samorząd- Metody organizacyjne, oparte na trwa­

łych podstawach spółdzielczych, maja własny, pięknie redagowany tygodnik P t. „Ośrodki Pracy“.

S. O. M. będący dotychczas pod prezesurą gen. S. Hubickiego, obecnie przechodzący w skład Funduszu Pracy poszczycić sie może niebylejakim już dorobkiem. Nietyłko że od demorali­

zacji bezrobocia uchroniono prawie 20,000 młodzieży, już w większości staczającej się po nierównej drodze, ale młodzież te nauczono przede- wszystkim zdyscyplinowanej pracy, porządku i obowiązku, racjonalnem wychowaniem fizycznem, dostarczono Państwu wielu zdrowych i silnych źoł_

mierzy.

Akcja oświatowa S. O. M-u wśród junaków wydała niemniej dodatnie wy­

niki. Wielu analfabetów nauczono czytać i pisać, znacznej ilości powtór­

nym alafabetom, którzy niegdyś w młodości łyknęli nieco światła nauki w szkółce ludowej, przypomniano nabyte niegdyś wiadomości.

Przedtem, chłopak, pozostający bez pracy żył z kradzieży, włóczęgi od wsi d0 wsi, obarczające sołectwa niepo­

żądaną osobą, zwalając się ciężarem do chat, i tak zubożałych wieśniaków- Dorywcza filantropia społeczna wypa­

czała charaktery tych ludzi, dając im możność kultywowania łatwej nędzy, bez wysiłku i trudu przepychania dnia za dniem. Całe gromady trapów ko­

lejowych przejeżdżały z okolicy do

okolicy, stając się utrapieniem miej­

scowej ludności-

I oto młodzież tę w znacznej ilości ujęło w swe ręce Stowarzyszenie 0- piki nad Niezatrudnioną Młodzieżą. U- jęło z punktu twardo, po męsku, po wojskowemu. Wynik nie dał ną siebie długo czekać. W ośrodkach wzrastali ludzie krzepcy, zdrowi, znający war­

tość oszczędności j ładu, poczucia koleżeństwa i obowiązku.

S. O. M. był więc nie eksperymen­

tem, jak sądzili niektórzy, ale szkołą, opartą na przemyślanych zasadach, stał się profilaktyką dla bezrobocia wśród młodzieży.

Lecz oto cały ten z trudem osią­

gnięty wynik staje obecnie pod zna­

kiem zapytania. Na gwałt likwiduje się coraz więcej drużyn junackich, motywując brakiem odpowiednich fun­

duszów i przerwą w sezonowych ro­

botach, przy których zatrudnieni byli junacy- Młodzież wraca do tego sta­

nu, z jakiego wyszła. W ośrodkach pracy dzieją się wprost rozpaczliwe sceny. Zredukowana z ośrodków mło­

dzież nie wie cp z sobą począć, gdzie wracać. Do rodzinnych domów nie maja poco iść, bo są tam zupełnie zby­

teczni- Wieśniacze gospodarstwa wią­

żą i tak koniec z końcem, miasta pełne są nadal bezrobotnych.

Wielu z junaków przyszło do S. O. M.-n w nędznem ubraniu, bez butów. Teraz po demobilizacji zabie­

ra im się junackie mundury, płaszcze i Obuwie. Z rozpaczliwemi minami sto­

ją bezradni w łachmanach przed gma­

chem centrali S. O. M-u. Widok tych chłopców doniedawna pełnych zapału, rwących sie z entuzjazmem do pracy, przepełnionych wiarą w pomoc Pań­

stwa i społeczeństwa, jest tragiczny.

Wielu 2 nich wróci zapewne do da­

wnej włóczęgi, rajz erki i kradzieży.

Innego wyjścia nie mają.

W takiej chwili, czy można przejść nad tern do porządku dziennego? Czy po słowach pełnych optymizmu pana Premjera Kościałkowskiego, że „Rząd widz; konieczność zapewnienia szer­

szych możliwości w otwarciu nowych dróg pracy dla młodego pokolenia, pragnąc je jaknajściślej związać z inte­

resami Państwa i zadaniem nieprzer­

wanego umacniania fundamentu Pol-

ski dzisiejszej i przyszłej“, likwidacja ośrodków pracy jest konsekwentą re­

alizacji rządowego programu.

Właśnie tym młodym należy się w pierwszym rzędzie opieka, właśnie tych łudź; trzeba utrzymać przy pra­

cy, a nie wyrzucać przed ciężką zimą w niewiadome.

Sympatia całego społeczeństwa jest po stronie junactwa. Czy więc opinja

publiczna jest jednocześnie zwolennicz­

ką zasilania więzień? Nie ulega bo­

wiem kwestji, że pozostawiony bez opieki, młody zdrowy człowiek, bez pracy, jedzenia, dachu nad głową, bu­

tów i ubrania zasili szereg} przestęp­

ców.

Nad tern należy się głęboko zasta­

nowić i wysnuć z tego -odpowiednie wnioski.

Radjo w czasie wojny Abisynii z Włochami

Wypadki wojenne, jakie toczą się obecnie w Abisynii, zwróciły uwagę wszystkich na pierwszorzędny instru­

ment informacyj, a mianowicie radio­

stację w Addis Abebie- Rozgłośnia etjopska jest jedynym środkiem prze­

syłania wiadomości ze stolicy Abisynji do pism całego świata.

Zrozumiałe jest, że jeżeli pierw­

szym celem ataku na nieprzyjaciela jest izolowanie go od wszelkich środ­

ków komunikacji, to naturalnie ta właśnie rozgłośnia może być pierw­

szym celem ataków samolotów ital­

skich. Ataki te jednak będą miały ra­

czej znaczenie psychologiczne, gdyż radjotechnika -obecna buduje już apara­

ty transmisyjne i małe krótkofalowe stacje nadawcze tak niedużych roz­

miarów, że mogą być instalowane w dowolnych miejscach.

Radiostacja Addis Abeby właściwie nie jest położona w samej stolicy, lecz w miejscowości Akaki, mniejwięcej dwa kilometry za miastem. Prowadzi ją szwedzki inżynier F. Hammer.

Rozgłośnia ta pracuje na fali średniej.

Oprócz niej istnieją dwie rozgłośnie krótkofalowe. Radiostacja w Akaki, o sile 3 kw. może nadawać zarówno telegramy, jak i normalne audycje broadcastingowe.

Przy pomocy pozostałych dwu rozgłośni krótkofalowych Nationale Broadcasting Company transmituje do Ameryki specjalne programy z Abi­

synii-

Oczywiście od czasu rozpoczęcia działań wojennych, radiofonia abisyń- ska rozwinęła bardzo ożywioną dzia­

łalność szczególnie energiczni odpo­

wiadając na propagandę rozgłośni ery- trejskiej, która znajduje się w Asm arze.

Niedawno krewny Negusa, dr. Ma- leku Bayan, wygłosił przemówienie przez radjostację etjopejska E. T. A.

na fali 39,37 m-, które było transmito­

wane do Ameryki. W odpowiedzi na to przemówienie, radiostacja w As- marze transmitowała przemówienie hr- Ci ano, które również nadane zo­

stało do Rzymu.

Pewnego rodzaju wydarzeniem by­

ła transmisja mowy cesarza Abisynji do radiosłuchaczy amerykańskich zor ganizowana przez National Broadca­

sting Company. Przemówienie to, wy­

głoszone w języku francuskim, słyszeć również radiosłuchacze polscy. 0- czywiście delegat Abisynji w Genewie skorzystał z tej sposobności, aby zgro­

madzonym tam dyplomatom, umożli­

wić wysłuchanie mowy swego ce­

sarza-

W ten sposób radiofonia w czasie wojny stała się nietylko instrumentem porozumienia między poszczególnymi oddziałami wojska, ale również służy propagandzie najrozmaitszych haseł związanych ściśle z atmosfera działań wojennych.

oeoOflOoOfiOnoonftOnOoonftnOoOnOoaoooOOfHKł SKŁAD Z REGALAMI

w centrum miasta — od zaraz tanio do wynajęcia

Tarnowskie Góry, ul. Górnicza nr. 3.

0O000OOO00(H)ö0m>0O(M0O«m00öi)Oft0O0f>Ofl

ooooonftoftoftonoftoftoooonooooftooooftnooooo MIESZKANIE 3-POKOJOWE z kuchnia, łazienką I spiżarką od zaraz do wynajęcia. — Wiadomo­

ści w Redakcji.

OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO

E£3B CZYTAJCIE I ABONUJCIE

mm

NASZE CZASOPISMO!

Aparaty do wykrywania przeszkód

Przeszkodę w odbiorze radiowym można usunąć po zbadaniu źródła przeszkód, to zaś da wykryć się przy pomocy specjalnych aparatów. W związku z tą aktualną sprawą ukaza­

ły się na rynku dwa specjalne aparaty, a więc aparat do wyszukiwania źró­

deł przeszkód przemysłowych i apa­

rat do oznaczania stopnia zakłócenia odbioru radiowego.

Oba aparaty zmontowane sa w dwóch ręcznych walizeczkach, ok- 7 kg, wagi. Aparat do wyszukiwania źródeł przeszkód jest 2-obwodowy, trzylampowy odbiornik na dwa zakre­

sy częstotliwości od 150 do 400 kc. i od 500 do 1500 kc- Układ lamp jest nastę­

pujący: wielka częstotliwość, audi on i małą częstotliwość. Odbiornik zaopa­

trzony jest w antenę ramową wbudo­

waną wewnątrz walizki oraz małą an­

tenę dotykową.

Jak wiadomo, antena ramowa jest kierunkowa, to znaczy odbiera najle­

piej fale, których kierunek leży w pła­

szczyźnie ramy- Chcąc zatem okre­

ślić miejsce, gdzie znajduje się m p. sil­

nik, powodujący zakłócenia w od­

biorze radiofonicznym, uruchamiamy odbiornik i obracamy walizka. Przy pewnem jej położeniu zakłócenia w słu­

chawkach będą największe, posuwamy się więc w tym kierunku, obserwu­

jąc jedynie zwiększenie sie zakłóceń w słuchawkach. W ten sposób odnajdu­

jemy wkońcu przeszkadzający silnik.

Antena dotykowa służy do wyszu­

kania przewodu, którym płyną prądy zakłócające wielkiej częstotliwości-

Idąc wzdłuż takiego przewodu i zbli­

żając do niego co pewien czas antenę dotykową —- wraz ze wzrostem prze­

szkód w słuchawkach, zbliżamy się do źródła tych zaburzeń.

Aparat d0 oznaczania stopnia za­

kłóceń posiada przyrząd, na którym odczytujemy napięcie zakłócające (składowe symetryczne i nie syme­

tryczne) mierzone bądź przy maszy­

nach i aparatach elektrycznych wy­

wołujących te zakłócenia, bądź też przy przenoszących te zakłócenia prze­

wodnikach elektrycznych. Stopień zakłócenia, który jest pewnym czynni­

kiem porównawczym, określamy w następujący sposób: mierzymy między anteną i ziemią napięcie zakłócające oraz napięcie użyteczne. Stosunek na­

pięcia zakłócającego do napięcia uży­

tecznego da nam w procentach stopień zakłócenia odbioru radiofonicznego.

Pamiętać należy, że pomiar napięcia zakłócającego wykonujemy w czasie gdy dana stacja radiowa nie pracuje, a przez antenę dostaje się jedynie za­

kłócenie — pomiar zaś napięcia uży­

tecznego wykonujemy w czasie trwa­

nia przerwy w audycjach danej stacji (fala nośna niemodulowana) przy bra­

ku jakichkolwiek przeszkód.

Aparat pomiarowy pracować może jedynie wpołączeniu z aparatem do wyszukiwania źródeł przeszkód.

Godzina życzeń — w Rozgłośni Krakowskiej.

„Godzina życzeń“ w Rozgłośni kra­

kowskiej należy do tych audycyj, któ­

re, odpowiadając istotnym zaintereso­

waniom słuchaczy, zdobyły sobie ry­

chło dużą popularność i stały się czę­

ścią nieodzowną programu. Czterdzie-

stominutowa ta audycja odbywa się w każdą niedzielę o godz. 14,20, a słu­

chają jej nietylko bezpośrednio zain­

teresowani korespondenci (życzenia przyjmuje się tylko drogą listowną), ale i liczna rzesza zwykłych słuchaczy, ciekawych czego też domagają się inni miłośnicy muzyki i pewnych, że zaw­

sze usłyszą szereg interesujących kom- pozycyj z płyt.

„Godzinę życzeń“ prowadzi w kra­

kowskiej rozgłośni ulubiona speaikerka p. Lena Meyerholdowa, która uważa, że audycja ta nietyle ma służyć do u- łatwienią zbliżenia się radiosłuchaczy

* między sobą wzajem i wymieniania pozdrowień, ile do nawiązania 'bezpo­

średniego kontaktu między rozgłośnią a słuchaczami, do poznania ich upodo­

bań i wysłuchania głosów krytycz­

nych, co w następstwie pozwoli sfor­

mułować pewne wnioski w sprawie układania programu. Jakoż istotnie z dziesiątków listów, nadchodzących co tydzień do rozgłośni, kierownictwo rozgłośni może wyrobić sobie pogląd na upodobania szerokich sfer radiosłu­

chaczy. W Krakowie okazało się, że przeważna większość domaga się lek­

kiej, popularnej muzyki, ale nie jazzu, nie foxtrottow ; tang. Z żądaniami po­

ważnej muzyki rzadko sie pani Lena spotyka. Największem powodzeniem cieszą się melodyjne pieśni i piosenki w wykonaniu zarówno polskich, jak i zagranicznych artystów- Niema go­

dziny życzeń bez walca „Nad modrym Dunajem“ z Adą Sari i płyt z pieśnia­

mi Kiepury, mimo, że te płyty tak czę­

sto bywały powtarzane. Szeroka rze- szq radiosłuchaczy rada przypomina sobie znane popularne melodie w wy­

konaniu najlepszych śpiewaków- P. Meyerholdowa stara się za każ­

dym razem grupować nadawane na skutek życzeń utwory o pewnym po­

rządku tak, aby audycja stanowiła Skomponowaną harmonijna całość Że usiłowania jej uwieńczone są powodze­

niem, świadczy fakt, że koło „godziny życzeń“ skupia się coraz liczniejsze grono korespondentów, nie szczę­

dzących słów gorącego uznania za tę popularną audycję.

Muzyka taneczna z lokalów rozryw­

kowych.

Polskie Radjo <od czasu do czasu transmitować będzie muzykę taneczną z lokalów rozrywkowych stolicy.

Transmisje te. które dawniej w pro­

gramach radjowych zajmowały zbyt dużo miejsca i wywoływały słusznie skargi radiosłuchaczy, obecnie dozo­

wane będą bardzo umiejętnie, celowo i oszczędnie. Dzięki posiadaniu ma­

łej orkiestry Polskiego Radia, słucha­

cze otrzymują muzykę lekką ze studia w dobrem wykonaniu. Czasem jednak tęsknią słuchacze ze atmosferą ele­

ganckiego lokalu, rzęsiście oświetlo­

nego dancingu, który mimo wszystko przebija przez transmisję muzyki t lokalu. Aby zadośćuczynić tym po­

trzebom części swoich słuchaczy, któ­

rzy — zwłaszcza na prowincji, chcą brać udział za pośrednictwem radja w .atrakcjach stolicy. Polskie Radjo co pewien czas, w późnych godzinach wieczornych transmitować będzie z dancingów stołecznych muzykę ta­

neczną, urozmaiconą wkładkami wo­

kalnemu Pierwsza transmisja z Ca.fe_

Club — 16. XI. godz. 23,00.

„Pomocy, widzę czyjeś nogi pod mojem łóżkiem!!!“

„Nic. na święcie nie może nas już rozłączyć, kochanie-..“

Żona sporłsmena: „Trzy razy zdo­

byłeś rekord w biegach, a mimo to nigdy nie możesz przyjść punktualnie na obiad!“

Pogarda nauki

Na uroczystej akademii w pałacu Buckinghamskim w Londynie, otrzy­

mał z rąk królewskich wysokie od­

znaczenie honorowe dr. Hope Foller z Edinburga, wybitny radiolog. Dr. Fo­

wler, który przy doświadczeniach la­

boratoryjnych postradał prawe rękę — to jeden z tych cichych bohaterów nauki, którzy w walce z wrogami ludzkości, narażają się na kalectwo, a nieraz na utratę życia.

W związku z tern odznaczeniem u- czonego, jedno z angielskich pism me­

dycznych pisze:

„Wśród naszych mężów nauki nie zabraknie nigdy ochotników goto­

wych uczynić z siebie ofiary, gdy temsamem mogą przyczynić się do ul­

żenia cierpień ludzkości. Niedawno temu, w jednym z wielkich szpitali, badacze zapotrzebowali „ludzkiego materjału doświadczalnego“, dla usta­

lenia wpływu zepsutego powietrza na organizm. Niezwłocznie zgłosiło się kilku studentów — medyków- U- mieszczono ich w szklanej gablocie tak szczelnej, że świeże powietrze nie mogło do niej absolutnie przeniknąć.

Po upływie kilku godzin, gdy powie­

trze zostało całkowicie zużyte, mło­

dzieńcy poczęli sie dusić, znosząc nie­

samowite męki. podczas gdy profeso­

rowie, obserwując ich reakcję, uzyski­

wali ważne dane, bez których praca ich nie mogłaby posunąć się naprzód.

W niejednym wypadku doświadcza­

jący uczony sam podaje sie okrutnym eksperymenom, wobec których, rzec można, bledną okropności inkwizycji hiszpańskiej. Profesor Haldane z Cam­

bridge już nieraz zadawał sobie różne­

go rodzaju tortury, gdy prace do­

świadczalne tego wymagały. Jednego razu kazał się zamknąć w komorze, gdzie tempertuira była tak wysoka, że uczony, w całem tego słowa znaczeniu, piekł się żywcem i po wyjściu z celi, skóra płatami odpadała z ciała. Przy innej sposobności, eksperymentując z gazami trującemi, omal nie postradał życia.

Inny znów uczony, zajmując się problemem „zmęczenia fizycznego“

skonstruował sobie stacjonowany bi­

cykl, na którym „jeździł“ aż do osta­

tecznego wyczerpania sił. podczas gdy obecny przy tern „sporcie“ asystent, czynił odnośne zapiski.

Ale największymi męczennikami wiedzy byli pionierzy w dziedzinie rentgenologii- Każda oparzelina jest bolesna, lecz oparzenie spowodowane promieniami, są najstraszniejsze ze wszystkich, bo nie uleczalne j dopro­

wadzające dn utraty członków, ślepo­

ty, a nawet śmierci. Jeden z tych pionierów rentgenologii, dr. Edward Hall, zaprzestał swych doświadczeń dopiero wtenczas, gdy owe straszne,

i a zarazem cudowne promienie strawi- i ły mu obie ręce i wypaliły oczy.

I jak wynagradzamy tych naszych ' bohaterów i męczenników nauki ? —

pyta cytowane pismo i kontynuuje:

Zwycięski wódz otrzymuje wyso­

kie odznaczenia i solidne wynagro­

dzenie pieniężne, a co czyni się dla uczonego któremu powiodło się po wielu latach uciążliwej i życiu zagra­

żającej pracy doświadczalnej, — zwy­

ciężyć któregoś z okrutnych wrogów ludzkości ?

Oto odpowiedź: Zmarły niedawno sir Renald Rose, który odkrył istotę malarii, umożliwiając przez oczyszcze­

nie od mankitów strefy panamskiej bu­

dowy kanału między dwoma oceanami i ratując od niechybnej śmierci miliony istnień ludzkich — oto ten wielki do­

broczyńca ludzkości — umarł w nędzy, gdyż parlament angielski odmówił mu zapomogi, o którą się ubiegał.

Być może —- kończy pismo me­

dyczne, że gdyby Rose był zwycię­

skim generałem, który w czasie woj­

ny zabił tylu ludzi, ilu jako uczony u- ratował życie, być może, nie umarłby na barłogu nędzarza.

Przytłoczone fakty możemy śmiało przenieść żywcem na grunt polski, a nic nie stracą na 'swej aktualności. I u nas pracuje, męczy się cały legjion

uczonych lekarzy, chemików itp., za swój trud. pracę nieraz całego życia, zmarnowane zdrowie j cierpienia nie ' mają wzamian nic ze strony społe­

czeństwa, któremu przynoszą i pozo­

stawiają po sobie bezcenne skarby wiedzy.

f jeszcze jeden paradoks. Nagradza się u nas t. zw. „ualentowanych biega­

czy“. skoczków“, „miotaczy dysków i kuk rozmaitego rodzaju mistrzów sportu, w wielu wypadkach bardzo wysokiemi odznaczeniami (krzyże Za­

sługi, Ordery Polski Odrodzonej itd.), otacza się ich czułą, aż do przesady opieką, gdy tymczasem ludzie naulki, twórcy naprawdę niespożytych warto­

ści umierają w nędzy.

W pogardzie dla nauki wzrasta ró­

wnież j młode pokolenie polskie. Czyż nie wymownym tego symptomem są fakty, że młodzieniec szóstej, czy sió­

dmej klasy gimnazjalnej potrafi wy- 5 menie wszystkich czołowych zapaśni­

ków świata,, podać szczegółowe wyni­

ki całej litanji konkurencyj sportowych a o zasługach Olszewskiego, Wró­

blewskiego, Marjj Curie-Skłodowskiej o o siada mniej wiadomości niż nigeryj- siki murzyn.

Kiedyż wreszcie nadejdzie czas, że zrzućmy szatę ignoranów niezaprze­

czonych wartości?

Przemysł metalowo-przetwórczy

Sytuacja w przemyśle metałowo- przetwórczym we wrześniu r. b. kształ toiwała się niejednolicie. W dziedzinie budowy parowozów sytuacja się nie poprawiła i fabryki maja zatrudnienie zaledwie do końca listopada r- b.

Sytuacja w produkcji konstrukcyj żelaznych jest słaba na skutek niskich cen, szczególnie na mosty. Dzięki ist­

nieniu syndykatu, zamówienia rozłożo­

ne są równomiernie.

W odlewniach okręgu kieleckiego zatrudnienie jest słabsze o 20 proc w porównaniu z rokiem zeszłym. Zjawi­

skiem niepokojącym jest spadek za­

mówień na jesieni, gdyż normalnie jest to okres wzmożonej działalności. W odlewniach okręgu łódzkiego daje się zauważyć nieznaczna poprawa zatrud­

nienia, jednak prizy niższych cenach, wywołanych wzajemną konkurencja poszczególnych odlewni.

Fabryki obrabiarek maja zatrudnię nie do stycznia, nowe zamówienia narazie nie wpływają. W fabrykach maszyn włókienniczych zatrudnienie jest nieco lepsze. Fabryki śrub znacz­

nie poprawiły swój stan zatrudnienia w porównaniu z rokiem zeszłym.

W dziedzinie produkcji samocho­

dów zanotować należy poważne zwiększenie Produkcji. Wytwórnia czę

ści rowerowych doznała poważnego uszczerbku zarówno ze względu na zmniejszoną pojemność rynku, jak i bardzo groźną konkurencję zagranicz­

ną, która ostatio odniosła sukcesy w dziedzinie przyznanych w traktatach zniżek celnych- To też ilościowo im­

port części rowerowych w ostatnim czasie potroił się w zestawieniu z cy­

frami lat poprzednich.

W dziale rur stalowych obserwuje się wizroist zatrudnienia na pokrycie zapotrzebowania rynku krajowego, któ ry zwiększył swą pojemność o 20%.

Natomiast eksport spadł znacznie j to nietylko ilościowo, ale i co da cen; w rezultacie stanowi on około 40 proc.

wartości eksportu z odpowiedniego czasokresu roku zeszłego.

ftn«0nftn0ftanftnooooun»n«iiMUiOn0n0n0n0fi00fl PODRĘCZNIKI SZKOLNE DLA MŁODZIEŻY NA OBCZYŹNIE.

Światowy Związek Polaków z Za­

granicy otrzymał od szeregu firm wydawniczych z Warszawy i Lwo­

wa podręczniki szkolne przeznaczone dla młodzieży polskiej na obczyźnie.

Podręczniki te, w ilości około 3-500 sztnlk, przesłane będą przez Świato­

wy Związek do ośrodków polskich zagranicą, dla podziału między szkoły i młodzież. —

Vv miiiüvS w Ameryce postawiono wielki pomnik na cześć Indian, pier- wotnyeii mieszkańców.

O ZWOLNIENIE ZAMROŻONYCH POLSKICH KAPITAł ÓW

W NIEMCZECH.

W Warszawie toczą sie rokowania handlowe polsko-niemieckie, których w obecnej fazie (główny punkt obrad sta­

nowią sprawy finansowe W rokowa­

niach tych chodzi o ścisłe sprecyzo­

wanie postanowień, co /do spłaty na­

leży tcści przez Niemcy z tytułu trans- akcyj eksportowych polskich, oraz opłat z tytułu przewozu tranzytowego kolejami polskiemi na Pomorzu tran­

sportów niemieckich. —

— /Zasadniczo uregulowano już za­

gadnienie kontyngentowe. Podobnie na dobrej drodze znajduje sia kwestja o spłatę należności polskich zamrożo­

nych w Rzeszy. Obecnie suma należ­

ności nie przekracza 6 mili zł. By spłaty te wyrównać, jak najrychlej, rząd ńdziela zezwoleń na przywóz to­

warów niemieckich.

Rokowania handlowe potrwają je­

szcze kilka dni. \Obecnie delegacje pol­

ska i niemiecka głowią sie nad ustale­

niem brzmienia formułki, mającej po­

godzić /sprzeczności walutowe i dewi­

zowe Niemiec z koniecznością za­

gwarantowania eksporterom polskim spłaty należności z tytułu transakcyj.

SOBOTY godz.14,30 do zmierzchu

Zawody strzeleckie O Odznakę Strzelecką

na strzelnicy małokalibro­

wej obok koszar 11 p. p

Niedziela godz.!4 30 dozrr ierzchu

Społeczna propaganda radiofonii w Polsce

Radjofonja posiada ogromne zna­

czenie wychowawcze i oświatowe- I t0 nietylkf) wtedy, gdy nadaje poga­

danki i odczyty, ale również i wtedy, gdy bez żadnej myśli ubocznej, bawi swoich słuchaczy muzyką i audycjami wesołemu

W serji środków, które społeczeń­

stwo nasze ma d0 dyspozycji w dzie­

dzin] e uświadomienia obywatelskiego i powszechnej kultury, radio zajmuje swoje poważne miejsce. Dio całego szeregu towarzystw, które uzupełniają akcję Państwa w dziedzinie oświato­

wo-wychowawczej, a więc do różnych Związków Młodzieży Wiejskiej, do Macierzy Szkolnej, do Towarzystwa Szkoły Ludowej, Kółek Rolniczych, Harcerstwa, Związku Strzeleckiego itp. i Lp- — dochodzi obecnie radjo, ja­

ko jeden z najłatwiejszych i najbar­

dziej dostępnych instrumentów. Z punktu widzenia najbardziej ideali­

stycznego, powszechna oświata i wy­

chowanie są dobrem społecznem, i ja­

ko takie, są rozpowszechniane spo­

łecznym wysiłkiem.

A radjo? Wszak radjo jest je­

dnym z najpotężniejszych środków o- światy przez swą dostępność, atrak­

cyjność. Jest zatem również dobrem społecznem, ale dlaczego nie jest spo­

łecznie rozpowszechniane w sposób analogiczny do tego. jak rozpowszech­

niane są [deje lotnicze, morskie, oświa­

ty pozaszkolnej, oświaty rolniczej etc.

Wiele składa się na to przyczyn; a między Innem i ta, że społeczeństwo nasze ani nie wytworzyło odpowie­

dniej organizacji propagandy rad ja, ani

— co ważniejsze — nie wytworzyło odpowiednich komórek propagandy radja przy istniejących już organiza­

cjach społecznych. Rozpowszechnienie radja leży przecież w interesie każdej z istniejących obecnie w Polsce or­

gan! z acyj społecznych, które korzy­

stają z radja, jako instrumentu propa­

gandy dla swych celów- Ich własna propaganda przez radjo będzie tern bar­

dziej skuteczna, im bardziej radjo będzie rozpowszechnione.

Weźmy choćby dba przykładu L. O. P. P. Której organizacji bardziej, aniżeli tej, winno zależeć na rozpo­

wszechnieniu radja. Wszak w czasie ataku loMczo-gazowego radjo jest niemal jedynym, a w każdym razie najskuteczniejszym środkiem inform a- cyj dla ludności, będąc równocześnie środkiem dla podtrzymania ducha lud­

ności i dla zniwelowania możliwości paniki-

Podobnie jest z Ligą Morską i Ko­

lonialną. Radjo szerzy w społeczeń­

stwie znajomość spraw morskich, przyczyniając się do propagandy idei tej instytucji. Trudno tu wyliczać wszystkie Pozycje programu radiowego,

które razem składają się na to, co daje | mi, specjalnie na prowincji, spewnością radjo dla propagandy umiłowania mo- zyskałyby wiele, dzięki podniesieniu rza. Przecież poza audycjami dla się poziomu kultury sportowej i zwięk- szczura lądowego“ — radjo spełnia szeniu sie rzetelnego zainteresowania pierwszorzędną role dla marynarza i kulturą fizyczną w najszerszych war- okrętu polskiego na pełnem morzu: stwach społeczeństwa,

jest łącznikiem z krajem, środkiem, któ j Niewątpliwie ważne jest radjo jako ry zapewnia marynarzowi .podniosłe . czynnik pomocniczy w szkole i jako chwile w czasie jego wędrówek. ! instrument oświaty pozaszkolnej. Czy A Kółka Rolnicze? Wszak te mają można pomyśleć, by ktoś pilnie słu- w radjo stałego informatora o kon­

iunkturach rynkowych, doradcę facho­

wego i 'bezpłatnego instruktora. A or­

ganizacje sportowe i sportowo-wycho- wawcze? Radjo dwa razy w ciągu dnia, a często i więcej informuje cały kraj o wydarzeniach sportowych, pro­

wadzi poradnik kultury fizycznej itp.

Organizacje sportowe, prowadząc pro­

pagandę radja między swymi członka-

chający radja stał się powrotnym anal­

fabetą, by stał się człowiekiem nie- związanym najsilniej z Państwem? W tym punkcie propaganda radjofonji łą­

czy się nietylko z działalnością nau­

czyciela i instruktora oświaty poza­

szkolnej, ale wiąże się najściślej z la­

kierni organizacjami jak Czerwony i Biały Krzyż, Ochotnicze Straże Pożar­

ne, Kooperatywy Wiejskie. Związki

Zawodowe etc. etc.

Z tęgo krótkiego i, z natury rzeczy, bardzo ogólnego przeglądu widzimy, jak rozpowszechnianie zamiłowania do słuchania radja pokrywa się z ce­

lami wielu organizacyj społecznych, w każdej z nich stanowiąc ważny czyn­

nik.

Uwagi te powinny wziąć do serca i pod rozwagę nietylko centrale po­

szczególnych organizacyj społecznych1, ale również regionalne i lokalne ich koła, które u siebie na miejscu mogą najwięcej dla wspólnej sprawy zdzia­

łać-

Propaganda radja przez same spo­

łeczeństwo winna być celem wszyst­

kich-

Jak wybrać sobie dobry radioodbiornik ?

Wielu słuchaczy radja przy wybo­

rze aparatu 'kieruje się wskazówkami

„światłych radjo-amatorów“. Jest to postępowanie nieco błędne, gdyż współ czesne radioodbiorniki są tak skonstru­

owane, że każdy może je samodziel­

nie ocenić. Samodzielna ocena aparatu radjowego, jego zalet, wartości i ewen tualnie błędów, jest ternbar dziej konie­

czna, że przecież słuchacz kupuje a- parat radjo wy dlatego, aby się póź­

niej samemu nim posługiwać.

Przeciętny nabywca aparatu — kupując go, waha się. Tajemnicza kon­

strukcja napawa go ipełnym szacunku podziwem. Nie rozumiejąc wewnętrz­

nej struktury aparatu dochodzi do wniosku, że kupując go, musi się ko­

goś innego poradzić. Jak już wspom­

nieliśmy, nawet bez wnikania w ta­

jemnice układów, każdy radiosłuchacz winien umieć i może umieć ocenić wartość aparatu.

Najłatwiej poznać wartość głośnika.

Zły głośnik wydaje dźwięki, które ra­

żą nawet najbardziej niemuzykalne u- cho Dobry głośnik jest bardzo ważną zaletą odbiornika. Wówczas mówimy, że odbiornik wiernie reprodukuje dźwięki. Dobry głośnik zdolny jest do odtwarzania tonów o częstotliwości zarówno najniższej, jak i najwyższej.

Te dwie granice dźwiękowe są równie konieczne.

Zwykłe sprawdzenie głośnika nie pozwala oczywiście na wyrobienie so_

bie zdania o jego wartości. Jednak je­

śli widzimy głośnik, którego membra­

na ma zbyt małą średnicę, możemy prawie z całą pewnością być przeko­

nań i. że nie jest on zdolny do należy­

tej reprodukcji tonów o najniższej czę­

stotliwości. I na odwrót — zbyt wiel­

ki głośnik, może być niewygodny przy

Przeszkody w odbiorze radiowym

Przeszkody w odbiorze istnieją już od czasu zainstalowania pierwszego odbiornika, jednakże dopiero wtedy, kiedy Radjo przestało być sensacją i zabawką techniczną, a stało się przed­

miotem codziennego użytku, zaczęto zwracać coraz baczniejszą uwagę na niedomogi i przeszkody w odbiorze ; stawiano coraz to wyższe wymagania.

Zawsze usłużna technika dostoso­

wały się do tych wymagań, a to ża­

rów n^ technika nadawania jak i odbie­

rania- Ze strony pierwszej stworzono całą sieć stacyj prowincjonalnych i podwyższano stale ich moc, by móc każdemu abonentowi zagwarantować niezmącony przeszkodami odbiór. Je­

dnakże w miarę powiększania mocy stacyj, powiększał się automatycznie ich zasięg, stwarzając dla abonentów coraz to nowe możliwości odbioru sta­

cyj odleglejszych, a temsamem podle­

gających wpływom przeszkód. Tech­

niką budowy odbiorników rozwiązała zadanie rozgraniczenia tej wielkiej ilo­

ści stacyj, nie znalazła jednakże do­

tychczas uniwersalnego środka, usu­

wającego przeszkody radiowe we wła- ściwem tego słowa znaczeniu.

Źródła przeszkód.

Przeszkody radjo we pochodzą z róż nych przyczyn, wśród nich najważniej­

sze są: Przeszkody atmosferyczne, przeciw którym jak dotychczas — je­

steśmy bezsilni; przeszkody powodo­

wane przez zbyt bliskie sąsiedztwo dwóch stacyj na widmie fal, objawiają­

ce sie gwizdem interferencyjnym. Po­

wstają te przeszkody, gdy jakaś stacja nic stosuje się ściśle do przydzielonej jej przez Międzynarodową Unję Radio­

wą fali; przeszkody Powstające w in­

stalacji oświetleniowej przez zły kon­

takt na przewodach, złą izolację, źle dokręconą żarówkę lub bezpiecznik, zepsuty wyłącznik itd., ]ub w instalacji antena-ziemia, oraz uszkodzenie we­

wnątrz odbiornika. Doświadczenie uczy, że te przeszkody są częstsze, niżby się naogół wydawało; przeszko­

dy powodowane przez zelektryfikowa­

ne przyrządy gospodarstwa domowe­

go jak odkurzacze, wentylatory, ma­

szyny do szycia, chłodnie i t. p. oraz przeszkody przemysłowe, powodowa­

ne przez motory,'wciągi osobowe (win­

dy), migawkowe reklamy świetlne itp oraz przeszkody wywołane przez apa­

raty elektromedyczne.

reprodukowaniu wysokich tonów.

Słuchacz radiowy kupujący aparat winien przedewszystkiem żądać, by do brze odbierał głos ludzki, a zwłaszcza kobiecy- W tym celu należy wyszukać stację n czystym odbiorze, w przeci­

wnym bowiem razie doświadczenie nie będzie miało żadnej wartości. A teraz najważniejsze pytanie: „czy głos jest zupełnie naturalny“. Powinniśmy przymknąć oczy i zastanowić się, czy mamy wrażenie, że to ludzkie gardło wymawia słowa, które słyszymy w głośniku. Jeśli odbiornik produkuje pra widłowo, głos winien być całkowicie żywy ; wyrazisty.

Głos ludzki może nam służyć jako cenny wskaźnik przy kontrolowaniu reprodukcji wysokich tonów. Audycja orkiestralna pozwoli nam mTuzupełnie nie tych spostrzeżeń. Szczególnie na­

leży sprawdzić wysokie tony w wy­

konaniu skrzypcowem. W ten sposób przy szybkich wariacjach smyczko­

wych, będzie można wyrobić sobie zdanie n dźwiękowości głośnika-

Swobodne wtargnięcie w orkie­

strze instrumentów dętych, powinno być równie brutalne, jak w rzeczywi­

stości. A przedewszystkiem — flet i

POGADANKI DLA KUPCÓW W DOLSKIEM RADJO

Polskie Radjo, doceniając znaczenie dobrej organizacji handlu i sprzedaży, inicjuje nowy cykl praktycznych po­

gadanek radjowych, przeznaczonych wprawdzie dla sfer kupieckich, ale mogących niewątpliwie zainteresować najszersze koła radiosłuchaczy. Bo istotnie wszyscy coś kupujemy i wszy­

scy coś sprzedajemy: surowce, płody rolne, przetwory fabryczne i rzemieśl­

nicze, pracę, czas, inicjatywę...

Na czem polega dobre kupno? Jak sprzedawać umiejętnie? Jak pozyski­

wać odbiorców, budząc w nich zaufa­

nie j przywiązując ich nązawsze? Czy przyszłość ma przed sobą jedynie kupiec bogaty i wielki, czy też kupiec drobny, skromny detalista?

Nn te pytania niezawsze ma czas sobie odpowiedzieć człowiek zajęty codziennemi interesami. Polskie Ra­

djo, zapewniwszy sobie współpracę fachowców, chce wyręczyć w tern i chce doradzić możliwie najlepiej.

Handel jest równie ważnem ogni­

wem w życiu gospodarczcm, jak rol­

nictwo, przemysł i finanse. Kraj, któ­

ry będzie miał dobrze zorganizowany handel, wzbogaci się.

Radjowy cykl pogadanek dla sfer kupieckich nadawany będzie stale w każdą środę o godz. 21,50. Sądzimy, że wskazanie takich tematów jak: „Ja­

cy bywają klijenci“, „Tajemnica sprze­

dawania“, „Czy umiemy się ogła­

szać“, „Dlaczego kupiec powinien na­

leżeć dn organizacji zawodowej“ itd.

— wystarczą do zachęcenia kupców, aby pilnie słuchali tego cyklu pogada­

nek, tembardziej, że Polskie Radjo wybrało specjalnie dogodną godzinę wieczorną, kiedy już zajęcia zawodo­

we kupców są skończone-

skrzypce, winne mieć dwa zupełnie różne odcienie.

Niektóre dźwięki w orkiestrze po­

zwalają nam na rozpoznanie, czy od­

biornik wiernie reprodukuje tony o ni­

skiej częstotliwości. Tutaj zwłaszcza perkusja, (bicie w bębny, kotły itp.) powinna sie uwydatniać na tle orkie­

stry ,• dojść do naszych uszu niejako z głębi. Nie należy jednak sądzić, że odbiornik, który nie oddaje wcale wy­

sokich tonów, uwypukla tony niskie.

Nie są to pojęcia pokrywające się ze sobą.

Zła reprodukcja tonów w głośniku może nietylko zatrzeć pewne efekty akustyczne, ale i wywołać powstanie takich, których w oryginalnem wyko­

naniu nie było. Dlatego w audycji or- kiestralnej należy pilnie śledzić wyko­

nanie utworu muzycznego, separując wyobraźnią pewne instrumenty. Mo­

żna w ten sposób, po kilku chwilach słuchania, zbadać skrzypce, puzon, o- bój itd. — sprawdzając, czy można od­

separować dźwięk każdego instrumen­

tu, oczywiście jeśli jego partyturat na to pozwala, i czy można go z całą pewnością zidentyfikować.

Gdy odbiornik spełni o.zy próbie tego todzaju wymagania, możemy być przekonani, że jest to odbiornik, który zadowoli nasze wymagania muzyczne.

A przecież f; tn najbardziej chodzi wiciu słuchaczom radja. —

PRASA POLSKA I RADJO Stosunki między prasą zrzeszoną w Związku Wydawców, a Boiskiem Radjo, zostały uregulowane umową zawartą 6. lutego 1934 r- W wyni­

ku tej umowy funkcjonuje, ku zado­

woleniu obu stron, Komisja Porozumie­

wawcza p ras owo- rad jowa, w skład której wchodzą przedstawiciele p. Mi­

nistra Poczt i Telegrafów. Polskiej A- gencjj Telegraficznej, Związku Wy­

dawców Dzienników i Czasopism oraz Polskiego Radja. Ostatnie posie­

dzenie tej Komisji odbyło się dn.

12, IX. 1934 r., po czem w wyniku dy­

skusji uzgodniono stanowiska zaintere­

sowanych stron w dziedzinie radio­

wej służby informacyjnej oraz rekla­

my przez radjo.

Polski Związek Wydawców, wy­

dając swe roczne sprawozdanie, pod­

kreśla, iż „po .osiągnięciu powyższych porozumień, stosunki między prasą zrzeszoną, % Poiskiem Radjo rozwijają się harmonijnie, w atmosferze wza­

jemnego, życzliwego zrozumienia“.

Zanotować należy, że Polski Zwią­

zek Wydawców Dzienników i Czaso­

pism prowadzi od kilku lat szczegó­

łowe badania nad stosunkami prasy i radja nietylko w Polsce, ale również w innych krajach Europy i w Ame­

ryce Północnej. Prace Związku spot­

kały się z diużern uznaniem na terenie międzynarodowym, przyczem pod­

kreślić należy, że z porównania sto­

sunków między prasą a radiem w Polsce i w pozostałych krajach Euro­

py, bezwzględnie najbardziej harmo­

nijna współpraca rozwija się w Pol­

sce.

1 VI Ż

ooeiooNiKtXtJX uHpyfcftoxw 1

nadeszły najnowsze mo­

dele aparatów radjowych na rok. 193 6 różnych firm jak:

Philips NA

Elektrit ■■

Telefunken RA T Y

puiuPSAi ł*«ICOAIJ

Uatawis

Państwowych Zakładów Tełe - i Radiotechnicznych

LBrauer

Tarn. Göry.

ul. Krakowska 18.

laMü!

Przyjmujemy wkłady oszczędnościowa * udzielamy pożyczek -

załatwiamy wszelkie transakcje bankowe na Koragy&tnycH warunkachj

Bank Ludowy

Spółdzielnia * nleogr. odpow.

TARNOWSKIE GÓRY — RYNEK 16 — PIĘTRO.

U. SCHAEFER

Tarn, Góry

Dostarcza

Materjały budowlane:

Cement, Gips, Wapno hydr. Terrazzo, Trzcinę, Papę izo-

— lacyjną i dachową. Dźwigary, Żelazo, Blachy. —

Materjały Kanalizacyjne:

Rury żeliwne i kamionkowe, Urządzenia kąpielowe i ustę- ... powe. Fajanse i armatury wodociągowe. ..

Artykuły Elektro instalacyjne;

Przewody, Rury bergmanowskie i stalpancerne. Żarówki, ... . Lampy nocne i stołowe, Żyrandole i t. d. ——.

Kafle białe i kolorowe oraz wszelkie okucia.

Piece żelazne i szamotowe.

Miei (liczy Przysięgły

Dy pLInż. W ł.Ujma

w Tarnowskich Górach, ul. Gliwicka nr. 24.

(obok starego cmentarza)

Wykonywa terminowo i sumien­

nie wszelkie prace miernicze V

4 Wielki Skład Bławatny )

<

Ludwik

'KLIMEK'

Tarnawskie Góry

ul. Krakowska 9 Tel. 540-76

poleca na sezon jesienny:

wełny na płaszcze, suknie i na mundur­

ki szkolne, jedwabie, płótna białe i lniane, firanki, kapy, obrusy, wszelkie materjały w zakres manufaktury wchodzące oraz

J

swetry, pończochy, rękawiczki i bieliznę wszelkiego rodzaju fi O bardzo

niskich cenach

Obejrzenie nie obowiązuje do kupna! i

Dawniej

P. BAUM

TELEFON 540-18

tarnowskie góry, ZAMKOWA nr. 4.

Handel Żelaza i Narzędzi ^li

'WźTam kupisz najtaniej

Materjały Budowl.

cement, gips, wapno hydraul., trzcina, papa izoL i dachowa, kafle i materjały kaflowe. ---

Żelazo, Bla#, Dźwigary

siatki druc., druty, gwoździe.—

Materiały rolnicze 1 ogrodniczo

masz. rolnicze i części do masz.

nożyce ogrodnicze.

Moifo, wosk, karbol, do drasow

‘Piwa

Wina

Lemonjady

poleca Hurtownia:

A.KRUBASIK |

Radzionków

Telefon : - 530—16 - Reprezentacja Browaru Książę­

cego w Tychach

aPUiłr.i.c1^.'klc Największy wybór p,*,zc”.ki"b,,Di*Ś

w towarach wełnianych i modnych — damskich i męskich

jß

ZüPa'y: r!,Ury' ie^wab’e' aksamity, obrusy, kapy i kołdry, oraz firanki, story # D1 ł# ywany Naez© basło: Wielki obrót, Najlepsze gatunki, Najniższe ceny /ag»-

#K Kaczmarczyk, *«•«« S

# --- l aru- Góry, ul. Krakowska nr. 5. — Tel. 54155 Z

Wina

IW" po znacznie obniżonych Cenach

poleca

Winiarnia Sediaczek

TARNOWSKIE GORY. RYNEK 1.

ans

MU! 1 GOSPODYNIE DOMU!

60TUICIE NB SflZIE.

CENA 25 gr. za l m3

Gaz to skarb - oszczędność ■ czystość

Kuchenki gazowe, piecyki do ogrzewania gazem jak i piece kąpielowe do nabycia po niskich cenach i na dogodnych wa­

runkach spłaty. Dostarczamy koks, smo­

łę i amoniak (nawóz szt.)

Gazownia Miejska.

Redaktor Z. SKRODZKI. — Red. odp. R. CWIBNK, Tarnowskie Góry. — Wyd. i druk: „Drukarnia Polska“ Tam. Góry. Rynek 13. Tel. 540-34.