Rolnictwo w województwie opolskim w 2003 r.

(1)

ROLNICTWO

W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM W 2003 R.

/

informacje i opracowania statystyczne kwiecień 2004

(2)

OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH

Kreska (-) - zjawisko nie wystąpiło

Zero: (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5;

(0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05.

Znak x - wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe.

„W tym” - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy.

WAZNIEJSZE SKRÓTY

zł = złoty sd

tys. = tysiąc wbc

min = milion pkt

ha = hektar półr.

dt = decytona (kwintal) r.

kg = kilogram cd.

t = tona dok.

1 = litr tabl.

szt ^— sztuk PKD

= sztuka duża

= w wadze poubojowej ciepłej

= punkt

= półrocze

= rok

= ciąg dalszy

= dokończenie

= tablica

PKD = Polska Klasyfikacja Działalności

Przy publikow aniu danych US - prosim y o podanie źródła

(3)

ROLNICTWO

W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM W 2003 R.

informacje i opracowania statystyczne

kwiecień 2004

(4)

Opracowanie publikacji:

pod kierownictwem:

Wydział Statystyki Gospodarczej Danuty Boczar

Redakcja merytoryczna:

pod kierownictwem:

Małgorzata Bożek, Anna Jaworska, Joanna Strzelbiczka, Teresa Waldera

Grażyny Suchy

Grafika i skład komputerowy: Jolanta Bardoń, Aleksandra Kania, Małgorzata Kotowska

Druk: Urząd Statystyczny we Wrocławiu

Wydział Poligrafii w Legnicy

N akład 80 egz. F o rm at A4

(5)

PRZEDM OWA

Przekazuję Państwu publikację zawierającą wyniki przeprowadzonych w 2003 r. badań

Z zakresu użytkowania gruntów, powierzchni zasiewów, pogłowia zwierząt gospodarskich oraz wielkości i cenach skupu produktów rolnych.

Prezentowane dane opracowano na podstawie reprezentacyjnego badania użytkowania gruntów, powierzchni zasiewów i pogłowia zwierząt gospodarskich, reprezentacyjnego bada

nia pogłow ia zwierząt w gospodarstwach indywidualnych, sprawozdawczości z gospodarstw państwowych, spółdzielczych, spółek z udziałem mienia sektora publicznego i prywatnego, jednostek administracyjnych stopnia podstawowego oraz szacunków i ocen rzeczoznawców

szczebla terenowego.

Dla zilustrowania przemian w produkcji rolnej podstaw ow e informacje w ujęciu wojewódzkim podano w porównaniu z wynikami badań 2002 r. oraz Powszechnego Spisu Rolnego 2002 r.

Publikacja zawiera uwagi metodyczne, uwagi analityczne oraz część tabelaryczną.

Uwagi metodyczne wyjaśniają podstawowe zasady, definicje i pojęcia obowiązujące w badaniach z zakresu użytkowania gruntów, powierzchni zasiewów, pogłowia zwierząt gospodarskich oraz skupie i cenach produktów rolnych.

W uwagach analitycznych przedstawiono krótką analizę uzyskanych wyników wzbogaconą ilustracjami w postaci wykresów.

Składam podziękowanie wszystkim osobom i instytucjom za przekazane dane, które zostały wykorzystane w tej publikacji.

Wyrażam nadzieję, że prezentowane wyniki będą przydatne dla szerokiego grona odbiorców danych statystycznych.

D y r e k t o r

Un w Opolu

Kazimierz Teleguj

Opole, kwiecień 2004 r.

(6)

SPIS TREŚCI

Str.

U wagi m etodyczne ... 5

Uw agi analityczne: Użytkowanie gruntów ... 7

Powierzchnia, plony i zbiory roślin uprawnych ... 9

Uprawy pastewne ... 16

Produkcja ogrodnicza ... 18

Zwierzęta gospodarskie ... 21

Skup i ceny produktów rolnych ... 24

SPIS TABLIC

Tabl. Str.

Użytkowanie gruntów według siedziby użytkownika w 2003 r... 1 27 Produkcja ziemiopłodów w 2003 r... 2 28 Zużycie nawozów sztucznych i wapniowych (w przeliczeniu na czysty składnik)

w roku gospodarczym 2002/2003 ... 3 31 Zwierzęta gospodarskie według użytkowników w 2003 r... 4 32 Wartość skupu produktów rolnych w 2003 r. (ceny bieżące) ... 5 35 Skup ważniejszych produktów rolnych w 2003 r... 6 37 Skup zbóż i ziemniaków w latach gospodarczych (2001/02,2002/03) ... 7 39 Przeciętne ceny bieżące skupu ważniejszych produktów rolnych (2002, 2003) ... 8 39 Przeciętne ceny uzyskiwane przez rolników na targowiskach (2002, 2003) ... 9 40

(7)

1. Publikacja zawiera podstawowe dane o użytkowaniu gruntów, produkcji głównych ziemiopłodów rolnych, warzyw i owoców, upraw pastewnych, pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz o skupie i cenach produktów rolnych.

2. Prezentowane informacje opracowano na podstawie:

— uogólnionych wyników reprezentacyjnego badania użytkowania gruntów, powierzchni zasiewów, pogłowia zwierząt gospodarskich, charakterystyki gospodarstwa, przeprowadzonego w gospo

darstwach indywidualnych,

— uogólnionych wyników reprezentacyjnych badań pogłowia bydła, owiec, drobiu oraz trzody chlewnej w gospodarstwach indywidualnych,

— informacji rzeczoznawców wojewódzkich o pogłowiu koni, kóz i drobiu,

— sprawozdań statystycznych z zakresu użytkowania gruntów, powierzchni zasiewów, pogłowia zwierząt gospodarskich w gospodarstwach państwowych, spółdzielczych i spółkach z udziałem mienia sektora publicznego i prywatnego,

— danych Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii o jakości użytków rolnych za 2000 r.,

— szacunków i ocen prowadzonych przez rzeczoznawców szczebla terenowego dla danych nie objętych sprawozdawczością.

3. Dane dotyczące użytkowania gruntów, powierzchni zasiewów oraz pogłowia zwierząt gospodarskich zostały zaprezentowane:

1) według sektorów własności:

sektor publiczny - grupujący własność państwową (Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych), własność jednostek samorządu terytorialnego oraz własność mieszaną (spółki z przewagą mienia państwowego).

sektor prywatny - grupujący własność prywatną krajową (gospodarstwa indywidualne, gospodarstwa spółdzielcze i spółki prywatne), własność zagraniczną oraz własność mieszaną (spółki z przewagą mienia sektora prywatnego).

2) z wyodrębnieniem grup podmiotów według form organizacyjno-prawnych:

gospodarstwa indywidualne, które obejmują:

— indywidualne gospodarstwa rolne, tj. gospodarstwa o powierzchni powyżej 0,1 ha użytków rol

nych, prowadzone przez rolników na gruntach własnych i niewłasnych;

— właścicieli zwierząt gospodarskich nie posiadających użytków rolnych lub posiadających użytki rolne o powierzchni, mniejszej niż 0,1 ha.

spółdzielnie produkcji rolniczej, które obejmują rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie kółek rolniczych i inne gospodarstwa spółdzielcze o przeważającej działalności rolniczej.

(8)

4. Do ogólnej powierzchni gruntów gospodarstwa zaliczono wszystkie bez wyjątku grunty wchodzące w skład gospodarstwa, a więc wszystkie grunty użytkowane rolniczo (grunty orne, sady, łąki i pastwiska), wszystkie związane z nimi grunty użytkowane nierolniczo, jak lasy, podwórza, grunty pod zabudowaniami lub przeznaczone pod zabudowę, ogrody ozdobne, grunty pod wodami, drogi, torfowiska, kamieniołomy, żwirownie itp. oraz nieużytki, niezależnie od tytułu władania (własne, dzierżawione na zasadzie umowy i bezumownie, użytkowane z innego tytułu).

5. Do użytków rolnych zalicza się: grunty orne, sady, łąki i pastwiska.

Grunty orne to grunty w uprawie tj. pod zasiewami wraz z ogrodami przydomowymi oraz odłogi i ugory.

Do sadów zalicza się grunty zasadzone drzewami i krzewami owocowymi o powierzchni nie mniejszej niż 10 arów.

Łąki i pastwiska są to łąki i pastwiska trwałe, do których nie zalicza się gruntów ornych obsianych trawami w ramach płodozmianu.

6. Do powierzchni lasów i gruntów leśnych zalicza się powierzchnię zalesioną oraz powierzchnię przejściowo pozbawioną drzewostanu.

Do powierzchni zalesionej zalicza się grunty pokryte uprawami leśnymi, młodnikami i drzewostanami starszymi oraz plantacjami topoli i innymi gatunkami drzew szybko rosnących prowadzonymi na gruntach leśnych. Do powierzchni przejściowo pozbawionej drzewostanu zalicza się zręby, halizny, płazowizny i plantacje choinkowe prowadzone na gruntach leśnych oraz wylesienia powstałe na wskutek oddziaływania emisji przemysłowych.

Do powierzchni pozostałych gruntów wlicza się grunty będące pod zabudowaniami, podwórzami, placami, ogrodami ozdobnymi, pod drogami i inne grunty użytkowe oraz nieużytki.

7. Klasy bonitacyjne użytków rolnych określają jakość użytku rolnego pod względem jego przydatności do produkcji rolniczej. Klasa I określa najwyższą wartość rolniczą a klasa VI najniższą.

8. Dane o zbiorach i plonach zbóż dotyczą ziarna zbóż. Dane dotyczące zbóż obejmują:

zboża podstawowe, mieszanki zbożowe, kukurydzę na ziarno, grykę, proso i inne zbożowe. Dane dotyczące zbóż podstawowych, tj. pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa i pszenżyta - jeśli nie zaznaczono inaczej - nie obejmują mieszanek zbożowych.

9. Skup produktów rolnych obejmuje ilość i wartości produktów rolnych (roślinnych i zwierzęcych) skupionych przez podmioty gospodarcze prowadzące skup produktów rolnych bezpośrednio od producentów.

10. Lata gospodarcze obejmują okres od 1 VII do 30 VI (np. rok gospodarczy 2002/2003 dotyczy okresu od 1 VII 2002 r. do 30 VI 2003 r.

(9)

UŻYTKOWANIE GRUNTÓW

U ż y t k o w a n ie g r u n tó w w e d łu g g r a n ic a d m in is tr a c y jn y c h

W 2003 r. ogólna powierzchnia województwa wynosiła 941,2 tys. ha, z tego 586,6 tys. ha, tj. o 1,0 % mniej niż w 2002 r. stanowiła powierzchnia gruntów sektora prywatnego, natomiast 354,6 tys. ha, tj. o 1,7 % więcej niż w 2002 r. - powierzchnia gruntów sektora publicznego.

Powierzchnia ogólna gruntów niestanowiących gospodarstw rolnych wynosiła 362,7 tys. ha i zwiększyła się w stosunku do 2002 r. o 21,4 tys. ha, tj. o 6,3 %.

Powierzchnia gruntów różnych, niestanowiących gospodarstw rolnych sektora publicznego wynosiła 315,8 tys. ha, tj. 87,1 % ogólnej powierzchni gruntów różnych, natomiast w sektorze prywatnym powierzchnia ta stanowiła tylko 46,9 tys. ha, tj. 12,9 % powierzchni ogólnej gruntów różnych.

STR UK TU R A U Ż Y T K O W A N IA G R U N T Ó W 3 W K R A JU I W O JE W Ó D Z T W IE W 2003 r.

KRAJ Pastwiska 3,0%

Łąki 7,5% Grunty orne

40,5%

100%

WOJEWÓDZTWO Pastwiska 1,1%

Łąki 5, Sady 0,

Grunty orne 51,6%

|, | Użytki rolne IflSKi Lasy m Pozostałe

a Pozostałe grunty zawierają również użytki rolne nieużytkowane rolniczo (tereny budowlane, rekreacyjne itp.).

Powierzchnia lasów i gruntów leśnych została oszacowana na poziomie zbliżonym do 2002 r., natomiast powierzchnia pozostałych gruntów zwiększyła się o 18,5 tys. ha, tj. o 15,0 %.

(10)

Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolnych według siedziby użytkownika

W 2003 r. powierzchnia gospodarstw rolnych w województwie opolskim wynosiła 572,6 tys. ha i stanowiła 61,2 % ogólnej powierzchni województwa. W stosunku do 2002 r. zmniejszyła się 0 21,9 tys. ha, tj. o 3,7 %. Z ogólnej powierzchni gospodarstw rolnych 94,0 % gruntów było w posiadaniu sektora prywatnego, a 6,0 % - sektora publicznego.

W 2003 r. dominujący w rolnictwie sektor prywatny posiadał w użytkowaniu 508,5 tys. ha użytków rolnych, tj. 94,0 % ogólnej powierzchni użytków rolnych. Z ogólnej powierzchni użytków rolnych 89,0 % stanowiły grunty orne, 0,2 % - sady, 8,9 % - łąki i 1,9 % - pastwiska i w porównaniu z 2002 r.

powierzchnia poszczególnych użytków rolnych zmniejszyła się odpowiednio: o 2,5 %, 51,2 %, 8,9 % 1 11,8%.

STRUKTURA UŻYTKOWANIA GRUNTÓW WEDŁUG SEKTORÓW WŁASNOŚCI W 2003 R.

SEKTOR PUBLICZNY

SEKTOR PRYWATNY

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100%

Użytki rolne:

I 1 grunty orne Billi ^Lasy

1 1 sady H H I Pozostałe grunty

[ I łąki IHStl pastwiska

Według danych Urzędu Geodezji i Kartografii o jakości użytków rolnych z 2000 r. na terenie województwa opolskiego dominują gleby IV klasy bonitacyjnej, której udział w strukturze użytków rolnych wynosił 36,3 %, w kraju - 39,9 %. Gleby klasy II i III stanowiły 41,4 %, tj. o 15,8 %^więcej niż średnio w kraju, co przedstawia poniższa tablica.

Tabl. 1. Użytki rolne według klas bonitacyjnych

Ogółem W tym klasy bonitacyjne

Wyszczególnienie I II III IV V VI

w ha

Kraj ... 18536936 67782 536413 4201920 7402942 4197220 2114888 Województwo ... 585621 2988 43599 199035 212430 91540 35965

U ż y t k i r o l n e

(11)

POWIERZCHNIA, PLONY, ZBIORY ROŚLIN UPRAWNYCH

Warunki agrometeorologiczne oraz nawożenie mineralne w okresie wegetacji 2002/2003

Warunki agrometeorologiczne panujące jesienią 2002 r. były niekorzystne dla wzrostu i rozwoju roślin. Obfite deszcze we wrześniu i październiku utrudniały i opóźniały prace polowe związane z przedsiewną uprawą gleby i siewem ozimin. Warunki zimowania roślin w I kwartale 2003 r. były niekorzystne, ze względu na bardzo niskie temperatury powietrza, co przyczyniło się do znacznych uszkodzeń roślin.

Wegetacja roślin ruszyła w końcu marca 2003 r., jednak powrót zimowej pogody na początku kwietnia spowodował jej zahamowanie. W połowie kwietnia nastąpiło ponowne ruszenie wegetacji, a bardzo ciepła i słoneczna pogoda panująca w ostatniej dekadzie kwietnia przyspieszyła tempo wzrostu i rozwoju roślin. Wyraźne pogorszenie warunków meteorologicznych nastąpiło w II dekadzie maja.

Bezdeszczowa pogoda, przy bardzo wysokich temperaturach i dużym nasłonecznieniu spowodowała nadmierne przesuszenie gleby. Niedobór wilgoci w glebie utrzymujący się w czerwcu, w okresie formowania ziarna zbóż i rzepaku spowodował gorsze jego wypełnienie. Ciepła i słoneczna pogoda panująca w lipcu wpłynęła na przyspieszenie dojrzewania zbóż i rzepaku oraz wcześniejsze niż przeciętne rozpoczęcie żniw (początek II dekady lipca). Warunki meteorologiczne panujące w trakcie żniw, tj. w lipcu i w I połowie sierpnia były na ogół dobre.

Niedobór opadów utrzymujący się od połowy maja do końca września wpłynął niekorzystnie na wegetację roślin okopowych, zwłaszcza ziemniaków. Słoneczne sierpniowe dni sprzyjały natomiast gromadzeniu cukru w korzeniach buraków cukrowych.

W I połowie września 2003 r. zebrano z pól ziemniaki, a w II połowie rozpoczęto zbiory buraków cukrowych. We wrześniu przeprowadzono orki i rozpoczęto siew ozimin, na początku października dobiegły końca siewy żyta i pszenżyta ozimego. W II dekadzie miesiąca zakończono siew pszenicy ozimej i zbiór buraków cukrowych. Pod koniec października nastąpiło znaczne ochłodzenie, które zwolniło procesy życiowe roślin.

Strukturę użytków rolnych według klas bonitacyjnych w kraju i wykres.

JAKOŚĆ UŻYTKÓW ROLNYCH W 2000 R.

KRAJ 0,4% 2,9%

Klasy bonitacyjne:

1,. —I I ,^ ll,4 % |i /

I I II

EZE3 _iii

IV V VI

województwie ilustruje poniższy

WOJEWÓDZTWO

(12)

Na wysokość zbiorów obok warunków agrometeorologicznych wpływ miało także zużycie plonotwórczych środków produkcji, min. nawożenie. W roku gospodarczym 2002/2003 na terenie województwa opolskiego zużycie nawozów mineralnych wyniosło 73 586 t NPK i obniżyło się o 2,2 % w stosunku do 2002 r. Największy udział w zużyciu nawozów miały gospodarstwa sektora prywatnego, na które przypadało 93,7 % całkowitego zużycia nawozów mineralnych. W roku gospodarczym 2002/2003 zużyto w tym sektorze 68916 t NPK, tj. o 0,7 % więcej niż w roku gospodarczym 2001/2002.

W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych pod zbiory 2003 r. zużyto 136,1 kg NPK, (tj. o 1,3 % więcej niż w roku gospodarczym 2001/2002) z tego: 71,9 kg - nawozów azotowych (o 1,3 % więcej), 24,5 kg - fosforowych (o 0,8 % mniej), 39,7 kg - potasowych (o 2,8 % więcej). W gospodarstwach sektora publicznego poziom nawożenia wyniósł średnio 143,7 kg NPK na 1 ha użytków rolnych, tj. o 4,8 % mniej niż w roku gospodarczym 2001/2002. Wzrost poziomu nawożenia odnotowano w gospo

darstwach sektora prywatnego, gdzie zużycie wzrosło o 2,0 % i wyniosło średnio 135,5 kg NPK na 1 ha użytków rolnych. Na wzrost nawożenia w sektorze prywatnym wpłynął przede wszystkim poziom zużycia nawozów w gospodarstwach indywidualnych wynoszący 97,7 kg NPK na 1 ha użytków rolnych, tj. o 1,9 % więcej niż w 2002 r. W spółdzielniach produkcji rolniczej zużycie NPK na 1 ha użytków rolnych obniżyło się w stosunku do 2002 r. o 1,8 % i wynosiło średnio 221,3 kg.

Stosunek N:P:K w dawce nawozowej w roku gospodarczym kształtował się według proporcji 1:0,3:0,6.

Pod zbiory 2003 r. zużycie nawozów wapniowych łącznie z wapniowo-magnezowymi (w przeliczeniu na czysty składnik) wynosiło 106287 t i było o 1,3 % większe niż pod zbiory 2002 r. W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych zużyto średnio 196,5 kg, tj. o 5,0 % więcej niż w 2002 r. Zużycie nawozów wapniowych wzrosło w gospodarstwach sektora prywatnego o 5,2 %, obniżyło się natomiast w gospo

darstwach sektora publicznego, tj. o 14,6 %.

Produkcja głównych ziemiopłodów rolnych

Ogólna powierzchnia zasiewów w 2003 r. wynosiła 449,7 tys. ha i była o 2,5 tys. ha, tj. o 0,5 % niższa od powierzchni zasiewów w 2002 r.

W strukturze zasiewów zboża podstawowe z mieszankami zbożowymi oraz gryką, prosem i innymi zbożowymi (bez kukurydzy) zajmowały powierzchnię 297,8 tys. ha (66,2 %), ziemniaki -

13,8 tys. ha (3,1 %), grupa roślin przemysłowych - 57,8 tys. ha (12,9 %) a rośliny pastewne - 19,8 tys.

ha (4,4 %).

Zboża

W 2003 r. powierzchnia uprawy zbóż ogółem łącznie z kukurydzą na ziarno wynosiła 350,7 tys. ha i była o 0,3 tys. ha, tj. o 0,1 % mniejsza niż w 2002 r. Powierzchnia zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi wynosiła 297,7 tys. ha i była niższa o 4,4 tys. ha (1,5 %).

(13)

Plony zbóż ogółem oszacowano na 40,1 dt/ha, tj. o 6,1 dt/ha (13,2 %) mniej niż w 2002 r. Zbiory zbóż ogółem wyniosły 1406,4 tys. ton, tj. o 215,3 tys. ton (13,3 %) mniej od zbiorów w 2002 r. Powierzchnię zasiewów, plony oraz zbiory zbóż w porównaniu z 2002 r. przedstawia poniższa tablica.

Tabl. 2. Powierzchnia zasiewów, plony i zbiory zbóża

Wyszczególnienie 2002 2003

w liczbach bezwzględnych 2002 =100

Pow ierzchnia w ha ... 351005 350665 99,9

Plony z 1 ha w dt ... 46,2 40,1 86,8

Pszenica ... 48,8 42,3 86,7 ozima ... 49,7 43,1 86,7 jara ... 37,2 37,1 99,7 Żyto ... 34,9 29,1 83,4 Jęczmień ... 36,5 36,1 98,9 ozimy ... 35,4 34,4 97,2 jary ... 37,3 36,3 97,3 Owies ... 35,0 31,7 90,6 Pszenżyto ... 38,1 33,2 87,1 ozime ... 38,6 33,7 87,3 jare ... 32,6 27,0 82,8

Mieszanki zbożowe ... 33,8 30,8 91,1

ozime ... 31,7 29,5 93,1 jare ... 34,0 30,9 90,9

Gryka, proso i inne zbożowe ... 15,0 16,2 108,0

Kukurydza na ziarno ... 68,3 53,5 78,3

Zbiory w t ... 1621739 1406402 86,7

Pszenica ... 771962 624310 80,9 ozima ... 731270 550759 75,3 jara ... 40692 73551 180,8 Żyto ... 62762 53960 86,0 Jęczmień ... 235901 231116 98,0 ozimy ... 96308 24801 25,8 jary ... 139593 206315 147,8 Owies ... 33132 29668 89,5 Pszenżyto ... 77829 68308 87,8 ozime ... 72026 64156 89,1 jare ... 5803 4152 71,5 Mieszanki zbożowe ... 106407 116164 109,2 ozime ... 9210 6314 68,6 jare ... 97197 109850 113,0

Gryka, proso i inne zbożowe ... 151 184 122,4

Kukurydza na ziarno ... 333595 282692 84,7

a Bez mieszanek zbożowo-strączkowych.

(14)

Udział powierzchni uprawy poszczególnych gatunków zbóż w ogólnej powierzchni zasiewów zbóż podstawowych (z mieszankami zbożowymi) w porównaniu do 2002 r. przedstawia się następująco:

— pszenica - 49,6 %, tj. o 2,7 pkt mniej,

— żyto - 6,2 %, tj. o 0,3 pkt więcej,

— jęczmień - 21,5 %, tj. o 0,1 pkt więcej,

— owies - 3,1 %, tj. na tym samym poziomie,

— pszenżyto - 6,9 %, tj. o 0,1 pkt więcej,

— mieszanki zbożowe - 12,7 %, tj. o 2,3 pkt więcej.

Powierzchnia zbóż ozimych w 2003 r. wynosiła 174,6 tys. ha i była o 39,3 tys. ha, tj. o 18,4 % mniejsza niż w 2002 r.

Plony zbóż ozimych wynosiły 40,1 dt/ha i w porównaniu z 2002 r. były niższe o 5,3 dt/ha, tj. o 11,7 %.

STR UK TUR A P O W IE R Z C H N I Z A SIE W Ó W ZB O Ż W 2003 R.

OGÓŁEM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNE

Zboża:

— —-

| | pszenica

1 1 żvto 3,1%

jęczmień li

1 , . :■ ff

& . /

M owies \h • Ił

1L 2i;5% , , /

H H pszenżyto \ \ v //

I ^ B I mieszanki zbozowe

m

49,6

Zbiory z b ó ż o z im y c h oszacowano na około 700,0 tys. ton i w stosunku do 2002 r. kształtowały się następująco:

— pszenica - 550,8 tys. ton, tj. o 180,5 tys. ton (24,7 %) mniej,

— żyto - 54,0 tys. ton, tj. o 8,8 tys. ton (14,0 %) mniej,

— jęczmień - 24,8 tys. ton, tj. o 71,5 tys. ton (74,2 %) mniej,

— pszenżyto - 64,2 tys. ton, tj. o 7,9 tys. ton (10,9 %) mniej,

— mieszanki zbożowe ozime - 6,3 tys. ton, tj. o 2,9 tys. ton (31,4 %) mniej.

Powierzchnia z b ó ż j a r y c h w 2003 r. wynosiła 123,1 tys. ha i była o 34,9 tys. ha, tj. o 39,6 % większa niż w 2002 r.

Plony zbóż jarych wynosiły 34,4 dt/ha i były o 1,5 dt/ha, tj. o 4,2 % niższe od 2002 r.

Zbiory zbóż jarych łącznie ukształtowały się na poziomie 423,5 tys. ton, tj. o 107,1 tys. ton (33,9 %) więcej niż w 2002 r., w tym przypadało na zbiory:

— pszenicy - 73,6 tys. ton, tj. o 32,9 tys. ton (80,8 %)^więcej,

— jęczmienia - 206,3 tys. ton, tj. o 66,7 tys. ton (o 47,8 %) więcej,

— mieszanek zbożowych - 109,8 tys. ton, tj. o 12,7 tys. ton (o 13,0 %) więcej.

(15)

Ziemniaki

Powierzchnia uprawy ziemniaków w 2003 r. wynosiła prawie 13,8 tys. ha i była o 1,8 tys. ha, tj. o 11,4% mniejsza niż w 2002 r.

Zbiory ziemniaków ukształtowały się na poziomie 259,4 tys. ton, tj. o prawie 90,8 tys. ton (25,9 %) mniej od poprzedniego roku.

W 2003 r. plony ziemniaków w stosunku do 2002 r. były niższe o 37 dt/ha, tj. o 16,4 % i wynosiły 188dt/ha. Najwyższe plony uzyskały gospodarstwa sektora prywatnego, ich wielkość ukształtowała się na poziomie 188 dt/ha, tj. o 36 dt/ha (16,1 %) mniej niż w 2002 r. Na wysokość produkcji ziemniaków miały wpływ przede wszystkim gospodarstwa indywidualne, których udział w ogólnej ilości zbiorów wyniósł 84,2 % (w 2002 r. - 87,2 %). Powierzchnię, plony oraz zbiory ziemniaków według sektorów własności przedstawia poniższa tablica.

Tabl. 3. Produkcja ziemniaków wg sektorów własności

W yszczególnienie ²⁰⁰² 2003

w liczbach bezwzględnych 2002 = 100

POWIERZCHNIA w ha

O gółem ... 15561 13792 88,6

Sektor prywatny ... 14770 13756 93,1 w tym:

gospodarstwa indywidualne ... 14024 12273 87,5

Spółdzielnie produkcji rolniczej ... 200 205 102,5

Sektor publiczny ... 791 36 4,6

O gółem ...

PLONY z 1 ha w dt

225 188 83,6

Sektor prywatny ... 224 188 83,9

w tym:

O gółem ...

ZBIORY w t

350216 259416 74,1

Buraki cukrowe

Powierzchnia uprawy buraków cukrowych wynosiła w 2003 r. 21,1 tys. ha, tj. o ponad 2,0 tys.

ha ( o 8,8 %) mniej od notowanego w roku poprzednim.

Zbiory buraków cukrowych były w 2003 r. niższe od uzyskanych w 2002 r. o 163,8 tys. t i wynosiły 838,2 tys. t.

(16)

Plony buraków cukrowych w 2003 r. oszacowano na 397 dt/ha, tj. o 8,3 % mniej od uzyskanych w roku poprzednim. Spadek plonów w porównaniu do 2002 r. wystąpił we wszystkich formach własności, przy czym największy w sektorze publicznym - 20,8 %. Produkcję buraków cukrowych w latach 2002 i 2003 zaprezentowano w poniższej tablicy.

Tabl. 4. Produkcja buraków cukrowych

Wyszczególnienie ²⁰⁰² 2003

w liczbach bezwzględnych 2002 =100 POWIERZCHNIA w ha

O gółem ... 23145 21112 91,2

Sektor publiczny ... 3486 1886 54,1 PLONY z 1 ha w dt

O gółem ... 433 397 91,7

Sektor prywatny ... 406 391 96,3

w tym:

O gółem ...

ZBIORY w t

1001975 838195 83,7

Rośliny oleiste

Produkcja roślin oleistych w 2003 r. wynosiła 80,1 tys. t i była niższa od notowanej w 2002 r. o 20,9 tys. t, tj. o 20,7 %. Decydujący udział w produkcji roślin oleistych stanowił rzepak i rzepik, tj. 95,8% ogólnej powierzchni i 97,7 % zbiorów roślin oleistych w 2003 r. Powierzchnię zasiewów oraz wielkość plonów i zbiorów roślin oleistych w porównaniu do 2002 r. przedstawia tablica nr 5.

Tabl. 5. Powierzchnia zasiewów, plony i zbiory roślin oleistych

w liczbach bezwzględnych 2002 = 100 OGÓŁEM

Powierzchnia w ha ... 40151 38240 95,2

Plony z 1 ha w dt ... 25,1 20,9 83,3 Zbiory w t ... 100975 80082 79,3

(17)

Tabl. 5. Powierzchnia zasiewów, plony i zbiory roślin oleistych (dok.)

W y szczególnienie ²⁰⁰² 2003

w liczbach bezwzględnych 2002 = 100 W tym RZEPAK I RZEPIK

Powierzchnia w ha Plony z 1 ha w dt ..

Zbiory w t ...

39841 36649 92,0

25,3 21,4 84,6

100670 78251 77,7

Produkcja rzepaku i rzepiku w 2003 r. wyniosła 78,3 tys. t i była o 22,4 tys. t, tj. o 22,3 % niższa niż w 2002 r. Powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku w porównaniu do poprzedniego roku zmniejszyła się o 3,2 tys. ha, tj. o 8,0 %. Największy udział w ogólnej powierzchni uprawy rzepaku i rzepiku miały jednostki sektora prywatnego, które stanowiły 97,8 % ogólnej powierzchni uprawy, a średni plon wynosił 21,3 dt/ha. W gospodarstwach indywidualnych plon był najniższy i wynosił średnio 18,4 dt/ha, a powierzchnia uprawy stanowiła 44,4 % ogólnej powierzchni uprawy rzepaku i rzepiku. Najwyższe plony rzepaku i rzepiku uzyskano w gospodarstwach sektora publicznego, tj. 23,0 dt/ha, ale udział tych jednostek w ogólnej powierzchni upraw rzepaku i rzepiku był niewielki i wynosił 2,2 %. Wielkość oraz dynamikę produkcji rzepaku i rzepiku w latach 2002 i 2003 prezentuje poniższa tablica.

Tabl. 6. Produkcja rzepaku i rzepiku

Wyszczególnienie ²⁰⁰² 2003

w liczbach bezwzględnych 2002=100 POWIERZCHNIA w ha

O gółem ...

Sektor prywatny ...

w tym:

gospodarstwa indywidualne ...

Spółdzielnie produkcji rolniczej Sektor publiczny ...

39841 36649 92,0

36691 35844 97,7

20455 16260 79,5

8040 7849 97,6

3150 805 25,6

PLONY z 1 ha w dt

O gółem ...

Sektor prywatny ...

w tym:

O gółem ...

Sektor prywatny ...

w tym:

25,3 21,4

25,0 21,3

21,8 18,4

32,8 22,2

28,6 23,0

ZBIORY w t

100670 78251

91651 76398

44654 29974

26372 17450

9019 1853

84.6

85,2 84.4 67.7 80.4

77,7

83.4

67.1 66.2 20.5

(18)

U P R A W Y P A S T E W N E Trwale użytki zielone

Powierzchnia trwałych użytków zielonych w 2003 r. wynosiła 58,6 tys. ha i była o 6,1 tys. ha, tj. o 9,4 % niniejsza niż w 2002 r. W ogólnej powierzchni trwałych użytków zielonych 82,2 % zajmowały łąki (w 2002 r. - 81,7 %), natomiast 17,8 % pastwiska (w 2002 r. - 18,3 %).

Produkcję uzyskaną z pastwisk i łąk trwałych zaprezentowano w poniższej tablicy.

Tabl. 7. Produkcja z pastwisk trwałych i łąk trwałych

w liczbach bezwzględnych 2002 = 100 PASTWISKA

Plony z 1 ha w dt ... 206 153 74,3 Zbiory w t ... 242912 158978 65,4

ŁĄKI

Powierzchnia w ha ... 52884 48192 91,1 Plony z 1 ha w dt ... 48,2 38,7 80,3 Zbiory w t ... 254982 186370 73,1 Powierzchnia łąk trwałych w 2003 r. wynosiła 48,2 tys. ha i w stosunku do poprzedniego roku obniżyła się o 4,7 tys. ha, tj. o 8,9 %. Plon trzech pokosów łącznie, w przeliczeniu na siano wynosił 38,7 dt/ ha i był niższy od plonu uzyskanego w 2002 r. o 9,5 dt/ha (o 19,7 %). Produkcja siana z łąk trwałych wynosiła 186,4 tys. t i była mniejsza od produkcji z 2002 r. o 68,6 tys. t ( o 26,9 %). Strukturę użytkowania i zbiorów w rozbiciu na trzy pokosy przedstawiono poniżej.

Tabl. 8. Struktura użytkowania i struktura zbiorów z łąk trwałych

Wyszczególnienie Ogółem I pokos II pokos III pokos

STRUKTURA UŻYTKOWANIA

O gółem ... ... X 100,0 100,0 100,0

Łąki z których zebrano trawę ... ^X 63,7 45,7 26,4

w postaci siana ... ^X 49,1 30,3 ^{1 0 , 1}

jako zielonkę na: kiszenie ... ^X 7,8 3,6 2,2

bieżące skarmianie . ^X ^{6 , 8} ^{1 1 , 8} 14,1

Użytkowane jako pastwiska ... ^X 5,2 14,0 19,4

Skoszone nie zebrane ... X 0,5 0,4 0 , 2

Nie eksploatowane ... ^X 30,6 39,9 54,0

STRUKTURA ZBIOROW

O gółem ... 100,0 100,0 100,0 100,0

Łąki z których zebrano trawę ... 86,5 93,2 80,0 65,8

w postaci siana ... 62,8 72,4 55,2 29,0

jako zielonkę na: kiszenie ... 9,0 11,1 5,7 5,5

bieżące skarmianie . 14,7 9,7 19,1 31,3

Użytkowane jako pastwiska ... 13,5 6,8 20,0 34,2

(19)

Powierzchnia pastwisk trwałych wynosiła 10,4 tys. ha i zmniejszyła się w stosunku do 2002 r.

0 11,8 %. Przy plonie 153 dt/ha produkcja zielonej masy w przeliczeniu na siano wynosiła 30,5 tys. t 1 była niższa o 16,8 tys. t ( o 34,6 %) niż w 2002 r.

Polowe uprawy pastewne na paszę

Rośliny pastewne uprawiane na gruntach ornych z przeznaczeniem na paszę zajmowały w 2003 r. powierzchnię 19,8 tys. ha., tj. o 8,5 % więcej niż w 2002 r.

Z ogólnej powierzchni zasiewów roślin pastewnych prawie 85 % stanowiły uprawy przeznaczone na zieloną masę. Ponad połowę powierzchni uprawy roślin pastewnych stanowiła kukurydza na zielonkę.

Powierzchnię upraw roślin pastewnych ogółem oraz wybranych gatunków na zielonkę przedstawia poniższa tablica.

Tabl. 9. Powierzchnia zasiewów upraw pastewnych

w ha 2002 = 100

O gółem ... 18212 19769 108,5

w tym na zielonkę:

Kukurydza ... 10028 11181 111,5

Strączkowe pastewne ... 458 400 87,3

Koniczyna ... 965 1182 122,5 Lucerna ... 2282 2808 123,0 Trawy polo we ... 1274 772 60,6 Powierzchnia kukurydzy na zielonkę w 2003 r. wynosiła 11,2 tys. ha i w porównaniu do 2002 r. wzrosła o 1,2 tys. ha (o 11,5 %). Produkcja zielonej masy kukurydzy ukształtowała się na poziomie 411,4 tys. t i była o 78,0 tys. t, tj. o 15,9 % niższa od produkcji ubiegłorocznej.

Plony kukurydzy na zielonkę ukształtowały się na poziomie 368 dt/ha i w porównaniu do 2002 r.

zmniejszyły się o 120 dt/ha, tj. o 24,6 %.

Powierzchnię zasiewów oraz plony i zbiory kukurydzy na zielonkę w latach 2002 i 2003 przedstawiono w poniższej tablicy.

Tabl. 10. Powierzchnia zasiewów, plony i zbiory kukurydzy na zielonkę

Plony z 1 ha w dt ... 488 368 75,4

Zbiory w t ... 489447 411419 84,1

(20)

Powierzchnia uprawy roślin okopowych pastewnych wynosiła w 2003 r. 1,6 tys. ha, w stosunku do 2002 r. zmniejszyła się o 0,5 tys. ha, tj. o 24,1 %. Plony okopowych pastewnych wynosiły 423 dt/ha i były o 62 dt/ha (12,8 %) niższe od ubiegłorocznych. Produkcja, która ukształtowała się na poziomie 69,6 tys. t zmniejszyła się w porównaniu z rokiem poprzednim o 33,7 %. Spadek produkcji spowo

dowany był zmniejszeniem się powierzchni uprawy roślin. Powierzchnię zasiewów oraz wysokość plonów i zbiorów roślin okopowych pastewnych zaprezentowano poniżej.

Tabl. 11. Powierzchnia zasiewów, plony i zbiory okopowych pastewnych

Powierzchnia w tys. ha ... 2166 1644 75,9

Plony z I ha w dt ... 485 423 87,2

Zbiory w t ... 105036 69593 66,3

PRODUKCJA OGRODNICZA

Produkcja warzywnicza

Powierzchnia uprawy warzyw gruntowych w 2003 r. zwiększyła się w stosunku do 2002 r.

o 44,8 % i wynosiła 2,4 tys. ha. W yższa była powierzchnia uprawy kapusty, marchwi kalafiorów, cebuli, buraków, ogórków i pomidorów, obniżyła się natomiast powierzchnia uprawy pozostałych warzyw. Największy wzrost powierzchni uprawy warzyw gruntowych odnotowano w gospodarstwach sektora prywatnego, które stanowiły 99,8 % ogólnej powierzchni uprawy warzyw gruntowych.

Największy wpływ na wzrost powierzchni uprawy w tym sektorze miały gospodarstwa indywidualne, w których dynamika wzrostu powierzchni była największa. Gospodarstwa indywidualne stanowiły 93,8 % ogólnej powierzchni uprawy warzyw gruntowych. Powierzchnię oraz strukturę uprawy warzyw gruntowych według wybranych warzyw w latach 2002-2003 przedstawiono w tablicy nr 12.

Tabl. 12. Powierzchnia oraz struktura uprawy warzyw gruntowych

Wyszczególnienie 2002 2003 2002 2003

w ha w odsetkach

O gółem ... 1671 2419 100,0 100,0

Kapusta ... 232 305 13,9 12,6

Kalafiory ... 31 79 1,9 3,3

Cebula ... 194 385 11,6 15,9

Marchew jadalna ... 330 422 19,7 17,4

Buraki ćwikłowe ... 117 210 7,0 8,7

Ogórki ... 156 307 9,3 12,7

Pomidory ... 61 195 3,7 8,1

Pozostałe“ ... 551 515 33,0 21,3

(21)

Łączna produkcja warzyw gruntowych w 2003 r. była wyższa od notowanej w 2002 r. o 36,9 % i wynosiła prawie 53,0 tys. ton. Powierzchnia uprawy, plony oraz produkcja wybranych warzyw przedstawiały się następująco:

Kapusta - powierzchnia była wyższa od ubiegłorocznej o 31,5 % i wyniosła 0,3 tys. ha; plony obniżyły się o 13,3 %, natomiast wzrosła produkcja o 14,3 %.

Cebula - zbiory wynosiły 7,9 tys. ton i były wyższe od ubiegłorocznych o 94,6 %. Wzrost zbiorów był ściśle skorelowany ze wzrostem powierzchni tego gatunku. W 2003 r. cebula zajmowała 0,4 tys. ha, tj. o 98,5 % więcej niż w 2002 r. Plony uzyskane z 1 ha były o 1,9 % niższe niż przed rokiem.

Marchew jadalna - powierzchnia uprawy była o 27,9 % większa od ubiegłorocznej. Zbiory marchwi wyniosły 11,1 tys. ton i były o 16,2 % wyższe od zbiorów roku poprzedniego. Natomiast mimo wzrostu produkcji plony obniżyły się o 9,3 %.

Warzywa pozostałe - areał uprawy zmniejszył się o 6,5 % i wynosił 0,5 tys. ha. Obniżeniu powierzchni towarzyszył spadek plonów (o 5,4 %), co w konsekwencji dało o 11,4 % niższe zbiory.

Powierzchnię uprawy oraz wysokość plonów i zbiorów warzyw gruntowych w latach 2002 i 2003 zaprezentowano w poniższej tablicy.

Tabl. 13. Powierzchnia uprawy, plony i zbiory warzyw gruntowych Wyszczególnienie

a - powierzchnia w ha b - plony z 1 ha w dt c - zbiory w t

2002 2003

O gółem ... 1671 2419 144,8

c 38745 53025 136,9

Kapusta ... ... a 232 305 131,5

b 430 373 86,7

c 9955 11374 114,3

Kalafiory ... ... a 31 79 254,8

b 226 189 83,6

c 696 1 489 213,8

Cebula ... ... a 194 385 198,5

b 210 206 98,1

c 4071 7 919 194,6

Marchew jadalna ... ... a 330 422 127,9

b 291 264 90,7

c 9593 11144 116,2

Buraki ćwikłowe ... ... a 117 210 179,5

b 235 229 97,4

c 2745 4829 175,9

Ogórki ... a 156 307 196,8

b 139 177 127,3

c 2171 5417 249,5

Pomidory ... ... a 61 195 319,7

b 220 185 84,1

c 1345 3617 268,9

Pozostałe2 ... ... a 551 515 93,5

b 148 140 94,6

c 8170 7236 88,6

(22)

ZB IO R Y W A R Z Y W W 2003 R.

% 25

20

15

10

5

0

P r o d u k c ja s a d o w n ic z a

W 2003 r. zbiory o w o c ó w z d r z e w , k r z e w ó w i p la n ta c ji j a g o d o w y c h ogółem wynosiły 14,8 tys. ton i były o 3,7 tys. ton, tj. o 20,1 % niższe od zbiorów uzyskanych w 2002 r. O strukturze produkcji owoców zadecydował poziom produkcji owoców z drzew, który stanowił 73,8 % w ogólnej produkcji owoców i zmniejszył się w porównaniu z 2002 r. o 4,4 tys. t. Niższe niż w 2002 r. były zbiory jabłek (o 36,1 %), gruszek (o 13,1 %), śliwek (o 22,8 %), wiśni (o 20,8 %) oraz czereśni (o 15,3 %).

Największy udział, tj. 52,0 % w zbiorach owoców z drzew ogółem stanowiły jabłka.

Według szacunków ich zbiór w 2003 r. wynosił 5,7 tys. t i był o 36,1 % mniejszy od zbiorów roku poprzedniego. Plony jabłek w 2003 r. osiągnęły 75 dt/ha i ukształtowały się na poziomie 2002 r.

Powierzchnia uprawy drzew jabłoni w porównaniu z 2002 r. zmniejszyła się o 36,6 % i wynosiła w 2003 r. 0,8 tys. ha.

Tabl. 14. Z b io r y o w o c ó w z d r z e w

W y szczególnienie 2002 2003

w t 2002 = 100

O gółem ... 15383 10940 71,1

Jabłka ... 8907 5690 63,9 Gruszki ... 1058 920 86,9 Śliwki ... 1709 1319 77,2 Wiśnie ... 1922 1523 79,2 Czereśnie ... 1006 853 84,7 Pozostałe“ ... 780 637 81,7

a Brzoskwinie, morele i orzechy włoskie

Łączne zbiory owoców z krzewów i plantacji jagodowych w 2003 r. wynosiły 3,9 tys. t i były o 22,0 % wyższe od uzyskanych w poprzednim okresie wegetacyjnym. W 2003 r. odnotowano

Kapusta Cebula Marchew Buraki Ogórki Pomidory Pozostałe

ćwikłowe

(23)

obniżenie się produkcji malin (o 32,6 %) natomiast zwiększyła się produkcja truskawek (o 50,2 %), porzeczek (o 9,9 %), agrestu (o 34,0 %). Poziom zbiorów owoców z krzewów i plantacji przedstawiono w tablicy poniżej.

Tabl. 15. Zbiory owoców z krzewów i plantacji jagodowych

w t 2002 = 100

O gółem ... 3190 3892 122,0

Truskawki ... 1031 1549 150,2 Maliny ... 219 148 67,4 Porzeczki ... 1495 1642 109,9 Agrest ... 234 314 134,0

Jagodowe pozostałe3 ... 212 240 113,2

a Aronia, borówka wysoka i inne.

ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE

Bydło

W grudniu 2003 r. pogłowie bydła wynosiło 127,2 tys. szt i było o 4,5 tys. szt, tj. o 3,4 % niższe niż w grudniu 2002 r. oraz wyższe w porównaniu z czerwcem 2003 r., tj. o 1,5 tys. szt (o 1,2 %).

Pogłowie krów ukształtowało się na poziomie 56,5 tys. szt i zmniejszyło się o 2,9 tys. szt (o 4,9 %) w porównaniu z grudniem 2002 r., a w stosunku do stanu w czerwcu 2003 r. wzrosło o 0,8 tys. szt, tj. o 1,4 %.

W sektorze prywatnym pogłowie bydła wynosiło 117,3 tys. szt i wzrosło w ciągu roku o 3,0 tys. szt, tj. o 2,6 %, a w porównaniu ze stanem z czerwca 2003 r. było większe o 1,4 tys. szt, tj. o 1,2 %. W gospodarstwach indywidualnych pogłowia bydła było 94,8 tys. szt, tj. o 4,0 tys. szt (o 4,1 %) mniej niż w grudniu 2002 r. i o 2,0 tys. szt (o 2,2 %) więcej niż w czerwcu 2003 r.

W sektorze publicznym pogłowie bydła zmniejszyło się w skali roku o 7,5 tys. szt, tj. o 43,2 %, a w porównaniu do czerwca 2003 r. wzrosło nieznacznie tj. o 0,1 tys. szt (o 0,6%).

PO G Ł O W IE BYDŁA Stan w końcu okresu

0 20 40 60 80 100 120 140 tys.szt

(24)

Obsada bydła na 100 ha użytków rolnych wynosiła w grudniu 2003 r., 23,5 sztuk, w tym krów 10,4 sztuk i pozostała na podobnym poziomie grudnia 2002 r.

Udział poszczególnych grup wiekowo - użytkowych w grudniu 2003 r. kształtował się następująco:

— cielęta w wieku poniżej 1 roku

— młode bydło w wieku 1-2

— krowy

— pozostałe bydło w wieku 2 lat i więcej

STR U K TU R A BY D ŁA W 2003 R.

Bydło według wieku:

] cielęta poniżej 1 roku

| | młode bydło od 1 do 2 lat te i» ! krowy

M I I pozostałe w wieku 2 lata i więcej

W porównaniu ze strukturą pogłowia bydła zanotowanego w grudniu 2002 r. zmniejszył się udział krów (o 0,7 pkt) i cieląt (o 1,2 pkt), natomiast wzrósł udział młodego bydła w wieku 1-2 lat (o 1,4 pkt) oraz pozostałego bydła w wieku 2 lat i więcej (0,5 pkt).

Konie

Według szacunków w czerwcu 2003 r. p o g ło w ie k o n i wynosiło 3,3 tys. szt (2,9 tys. szt - w sektorze prywatnym i 0,3 tys. szt - w sektorze publicznym). W sektorze prywatnym stan koni zmniejszył się w ciągu roku o 4,0 %, a w sektorze publicznym o 5,9 %.

D r ó b

P o g ło w ie d r o b iu ogółem (w wieku powyżej 2 tygodni) wynosiło 5510,6 tys. szt w czerwcu 2003 r. i było niższe niż w maju w 2002 r. o 358,5 tys. szt, tj. o 6,1 %.

W gospodarstwach indywidualnych pogłowie drobiu było wyższe o 584,2 tys. szt, tj. o 13,3 %.

Stan pogłowia drobiu w rozbiciu na poszczególne gatunki w latach 2002 i 2003 zaprezentowano w tablicy poniżej.

W czerwcu 2003 r. struktura gatunkowa pogłowia drobiu w porównaniu z majem 2002 r.

przedstawiała się następująco:

— 93,2 % - drób kurzy, w tym nioski 22,6 % (mniej odpowiednio: o 0,6 pkt i o 7,5 pkt),

— 1,8 % - gęsi (o 0,3 pkt więcej),

— 0,3 % - indyki (o 0,3 pkt mniej),

— 4,7 % - kaczki i drób pozostały (o 0,6 pkt więcej).

- 27,3 % -2 3 ,1 % - 4 4 ,4 % - 5,2 %

5,2%

(25)

Tabl. 16. Pogłowie drobiu Stan w czerwcu

Wy szczegó lnienie

2002 2003 2002 2003

ogółem w tym gospodarstwa

indywidualne w tys. szt

Drób kurzy ... 5506,3 5137,5 4075,2 4654,3 w tym nioski ... 1765,6 1243,4 919,7 889,6 Gęsi ... 87,1 99,7 58,1 55,7 Indyki ... 37,1 15,4 27,4 15,4

Kaczki z drobiem pozostałym ... 238,6 258,0 238,6 258,0

Trzoda chlewna

W końcu listopada pogłowie trzody chlewnej ogółem wynosiło 756 ,2 tys. szt i było niższe 0 44.4 tys. szt, tj. o 5,5 % od stanu notowanego w analogicznym okresie 2002 r.

Stado loch na chów zmniejszyło się w porównaniu z lipcem 2002 r. o 9, 4 tys. szt (o 12,4 %) 1 wynosiło 66,4 tys. szt, w tym pogłowie loch prośnych spadło o 6,9 tys. szt, (o 14,5 %) do 40,5 tys. szt.

W sektorze prywatnym w lipcu 2003 r. pogłowie trzody chlewnej liczyło 732,8 tys. szt i spadło w ciągu roku o 23,5 tys. szt (o 3,1 %). W gospodarstwach indywidualnych było 677,8 tys. szt świń, tj. 87,9 % pogłowia trzody chlewnej ogółem.

Zmniejszenie w skali roku liczebności stada w tej grupie gospodarstw wyniosło 15,6 tys. szt (tj. 2,2 %), W sektorze publicznym pogłowie trzody chlewnej zmniejszyło się w ciągu roku o 2, 7 tys. szt (tj. o 6,5 %).

W końcu lipca br. obsada trzody chlewnej ogółem, w tym loch na 100 ha użytków rolnych wynosiła odpowiednio 142,5 szt i 12,3 szt, tj. zmieniła się w stosunku do lipca 2002 r. odpowiednio o 11,3 szt więcej i o 0,5 szt mniej.

ST R U K T U R A PO G Ł O W IA TR ZO DY C H LE W N EJ

Stan w lipcu

Prosięta

Warchlaki

Trzoda chlewna na ubój

Trzoda chlewna na chów

% 40 35 30 25 20 15 10

(26)

W strukturze stada trzody chlewnej ogółem udział poszczególnych grup produkcyjno-użytkowych końcu lipca 2003 r. kształtował się następująco:

— prosięta o wadze do 20 kg - 33,9 %

— warchlaki o wadze od 20 kg do 50 kg - 25,3 %

— trzoda chlewna o wadze 50 kg i więcej na ubój - 32,0%

— trzoda chlewna o wadze 50 kg i więcej na chów - 8,8%, w tym lochy na chów razem - 8,6 % i lochy prośne - 5,3%

Owce

W grudniu 2003 r. odnotowano wzrost liczebności ogólnego stada owiec o 9,9 % w stosunku do grudnia 2002 r. Pogłowie owiec wynosiło 3,9 tys. szt i było wyższe o 0,3 tys. szt niż w grudniu 2002 r. Liczebność stada maciorek jednorocznych i starszych w porównaniu z grudniem 2002 r.

zmniejszyła się o 47 szt.

W porównaniu do stanu w czerwcu 2002 r. pogłowie owiec ogółem wzrosło o 0,5 tys. szt o 14 %, a liczba maciorek zmniejszyła się w tym czasie o 0,2 tys. szt, tj. o 6,9 %.

PO G Ł O W IE O W IE C

Stan w końcu grudnia

0 1 2 3 4 tys.szt

Decydujący wpływ na wzrost pogłowia owiec ogółem miał wzrost pogłowia owiec w gospodarstwach indywidualnych. W grudniu 2003 r. obsada owiec na 100 ha użytków rolnych wynosiła 0,7 szt.

SKUP I CENY PRODUKTÓW ROLNYCH

W 2003 r. skupiono 620,2 tys. t zbóż, tj. o 0,5 % więcej niż w 2002 r. W II półroczu 2003 r.

skup wynosił 504,4 tys. t, tj. o 0,7 % mniej niż w II półroczu. 2002 r.

Cena skupu zbóż w I półroczu 2003 r wynosiła 45,40 zł/dt, a w II półroczu obniżyła się do poziomu 44,47 zł/dt. Za 1 dt pszenicy w II półroczu 2003 r. średnio w skupie rolnicy otrzymywali

(27)

44,75 zł, a w I półroczu 45,18 zł/dt. Na targowiskach ceny pszenicy kształtowały się na nieco wyższym poziomie i wynosiły średnio w I półroczu 50,37/dt i 54,39 zł/dt w II półroczu Średnia cena żyta w skupie w II półroczu 2003 r. wynosiła 32,71 zł/dt (na targowiskach - 40,63 zł/dt), a w I półroczu - 33,31 zł/dt (na targowiskach - 37,85 zł/dt).

W 2003 r. skupiono 838,2 tys. t buraków cukrowych, tj. o 16,3 % mniej niż w roku poprzednim. Mimo obniżenia się wielkości skupu cena tego produktu w porównaniu z 2002 r. wzrosła 0 11,9 %. W 2003 r. za 1 dt buraków cukrowych w skupie płacono średnio 11,85 zł. Obniżył się również skup rzepaku i rzepiku (o 22,3 %) i wynosił 78,3 tys. t. Cena tego produktu wzrosła o 20,6 % 1 wynosiła 102,22 zł/dt.

W 2003 r. skupiono 23,3 tys. t ziemniaków - o 38,5 % więcej niż w roku poprzednim.

W II półroczu 2003 r. skup ziemniaków wyniósł 15,7 tys. t i był ponad dwukrotnie większy niż przed rokiem. Średnio w skupie od lipca do grudnia 2003 r. płacono 37,53 zł/dt ziemniaków natomiast w obrocie targowiskowym za 1 dt tego produktu płacono w tym samym okresie średnio 50,97 zł.

Średnie roczne ceny skupu ziemniaków w 2003 r. (46,02 zł/dt) ukształtowały się poniżej poziomu sprzed roku (o 6,1 %) natomiast roczna cena targowiskowa (średnio 46,89 zł/dt) była niższa o 12,8 %.

SK U P ZBO Z I ZIE M N IA K Ó W W LA TAC H G O SPO D A RC ZYC H

B Mmm m

■

...

■

Zboża podstawowe w tym pszenica Ziemniaki

2000/2001 2001/2002 2002/2003

W 2003 r. skup żywca rzeźnego (bydła, trzody chlewnej, owiec, koni i drobiu) wynosił 88,3 tys. t w wadze żywej, co w przeliczeniu na mięso w wadze poubojowej ciepłej wynosiło 63,9 tys. t, tj. o 20,2 % więcej niż w 2002 r.

Skup żywca wołowego (łącznie z cielęcym) kształtował się w 2003 r. na poziomie wyższym niż w 2002 r. i wynosił 10,9 tys. t. W przeliczeniu na mięso (łącznie z tłuszczami) w wbc skup wynosił 5,7 tys. t, tj. o 32,3 % więcej niż w roku poprzednim.

Średnia cena żywca wołowego w skupie (bez cieląt) wynosiła w I półroczu 2003 r. ok. 2,68 zł/kg i była na poziomie zbliżonym do średniej ceny w okresie od lipca do grudnia (2,58 zł/kg). Na targowiskach

(28)

ceny żywca wołowego (bez cieląt) utrzymywały się na poziomie 1,69 zł/kg w 2003 r. i były o 12,4 % niższe niż w 2002 r.

Skup żywca wieprzowego w 2003 r. wynosił 39,2 tys. t (w wbc), tj. o 28,9 % więcej niż w 2002 r. Przy wyższym skupie trzody chlewnej średnia cena żywca wieprzowego w okresie 12 miesięcy 2003 r. (3,19 zł/kg) była o 11,1 % niższa niż w 2002 r. Mniej płacono również za żywiec wieprzowy na targowiskach - o 12,2 %. Jego średnia cena wynosiła 3,17 zł/kg.

R EL A C JE CEN SK U PU Ż Y W C A W IE PR Z O W E G O D O CEN ZESTAW U PASZ I T A R G O W ISK O W E CENY PR O SIĄT

2002 2003

Skup mleka w 2003 r. był wyższy niż w 2002 r. o 4,9 % i wynosił 199,9 min litrów.

Średnia cena skupu tego produktu w 2003 r. (80,44 z ł/l00 1) obniżyła się o 1,7 % w porównaniu do 2002 r.

Pomimo większej niż w 2002 r. (o 3,1 %) podaży żywca drobiowego średnia roczna cena skupu drobiu rzeźnego (2,69 zł/kg) w 2003 r. utrzymała się na tym samym poziomie.

(29)

Powierz Użytki rolne Lasy

Pozostałe grunty

WYSZCZEGÓLNIENIE chnia

ogółem razem grunty

orne sady łąki pastwiska i grunty

leśne

OGÓŁEM ... 935382 540967

W HEKTA

481511 RACH

845 48192 10419 251368 143047

Sektor publiczny ... 350273 32487 25170 18 5173 2126 242351 75435

w tym:

Gospodarstwa państwowe 33815 31847 24571 9 5141 2126 446 1522

Grunty pozostałe niestano- wiące gospodarstw rol

nych 315791 _ _ _ — _ ₂₄₁₉₀₅ ₇₃₈₈₆

Sektor prywatny ... 585109 508480 456341 827 43019 8293 9017 67612

w tym:

Gospodarstwa indywidu

alne ... 396261 374421 331612 797 36952 5060 5942 15898

Spółdzielnie produkcji

rolnej ... 54285 52041 48746 1 2458 836 943 1301

nych ... 46943 _ _ _ _ _ 728 46215

OGÓŁEM ... 99,9 96,6

2 0 0 2 = 1

97,5 0 0

48,8 91,1 88,2 100,1 114,8

Sektor publiczny ... 101,7 72,3 68,3 180,0 88,5 95,6 100,9 127,4

w tym:

Gospodarstwa państwowe 73,0 72,3 68,1 450,0 88,7 96,5 79,5 91,2

nych ... 106,3 X X X X X 100,9 128,5

Sektor prywatny ... 98,9 98,7 99,9 48,0 91,5 86,4 82,6 103,4

w tym:

Gospodarstwa indywidu

alne ... 93,0 93,5 94,4 53,6 89,4 77,3 73,8 90,3

Spółdzielnie produkcji

rolnej ... 94,2 94,1 94,5 1,4 89,4 91,8 99,8 96,2

nych ... 106,3 X X X X X 100,8 106,4

(30)

WYSZCZEGÓLNIENIE

Powierzch

nia Plony z ha Zbiory Powierzch

nia Plony Zbiory

w ha w dt 2002=100

Zboża ... 350665

OGÓŁEM

40,1 14064022 99,9 86,8 86,7

zboża podstawowe z mieszankami ... 297685 37,7 11235261 98,5 88,5 87,2

zboża podstawowe ... 260016 38,7 10073621 96,1 88,6 85,3

pszenica ... 147515 42,3 6243103 93,3 86,7 80,9 ozima ... 127694 43,1 5507591 86,8 86,7 75,3 jara ... 19821 37,1 735512 181,0 99,7 180,8 żyto ... 18528 29,1 539602 103,1 83,4 86,0

jęczmień ... 64041 36,1 2311154 99,1 98,9 98,0

ozimy ... 7210 34,4 248006 26,5 97,2 25,8

jary ... 56831 36,3 2063148 151,8 97,3 147,8

owies ... 9345 31,7 296680 98,8 90,6 89,5

pszenżyto ... 20587 33,2 683082 100,7 87,1 87,8

ozime ... 19048 33,7 641560 102,1 87,3 89,1

jare ... 1539 27,0 41522 86,4 82,8 71,5

mieszanki zbożowe ... 37669 30,8 1161640 119,8 91,1 109,2

gryka, proso i pozostałe zbożowe 114 16,2 1844 112,9 108,0 122,4

kukurydza na ziarno ... 52866 53,5 2826917 108,3 78,3 84,7

Strączkowe jadalne ... 215 23,1 4973 80,8 90,2 73,0

Ziemniaki ... 13792 188 2594159 88,6 83,6 74,1

Buraki cukrowe ... 21112 397 8381945 91,2 91,7 83,7

Oleiste ... 38240 20,9 800820 95,2 83,3 79,3

rzepak i rzepik ... 36649 21,4 782506 92,0 84,6 77,7

inne oleiste ... 1591 11,5 18314 511,6 117,4 601,7

Okopowe pastewne ... 1644 423 695932 75,9 87,2 66,3

Strączkowe pastewne (nasiona) ... 1621 33,1 53642 311,2 94,6 294,5

Łubin gorzki (nasiona) ... 10 12,0 120 142,9 99,2 141,2

Strączkowe pastewne (siano) ... 400 33,2 13276 87,3 78,5 68,5

Motylkowe drobnonasienne (nasiona) .... 42 3,4 144 85,7 23,0 19,9

Motylkowe drobnonasienne (siano) ... 4074 58,3 237361 123,9 86,8 107,4

koniczyna i lucema ... 3990 58,8 234566 122,9 87,2 107,1

seradela ... 84 33,3 2795 210,0 65,2 136,9

Kukurydza na zielonkę ... 11181 368 4114189 111,5 75,4 84,1

Poplony i wysiewki... 1546 119 183728 198,2 81,0 160,7

Siano z trwałych użytków zielonych 58611 37,2 2181652 90,6 79,3 71,9

Siano z upraw polowych ... 1025 46,0 47127 71,1 85,3 60,7