Elżbieta Indycka
Informacja o zbiorze zabytków
wydzielonych z Giecza
Studia Lednickie 9, 405-415
2008
L e d n ic a 20 0 8
E lż b ie ta In d yc k a
INFORM ACJA O ZBIORZE ZABYTKÓW W YDZIELONYCH Z GIECZA.
Prace wykopaliskowe podjęte przed ponad półwieczem na terenie gieckiego zespołu osadniczego, dostarczyły znacznej ilości przedmiotów określanych jako zabytki wydzielone. Zachowały się one w zdecydowanej większości (w dobrym stanie) i są w łasnością MPP na Lednicy1.
Stan zbioru powiększa się systematycznie od roku 1990, kiedy zdecydowano o kontynuacji badań zapoczątkowanych przez Bogdana Kostrzewskiego w roku 1949.
Po przejęciu przez MPP na Lednicy gieckich materiałów (zabytków wydzielonych, dokumentacji z badań i in.) podejmowano prace, zmierzające do uporządkowania i skatalogowania zbioru zabytków, których efektem było założenie w 1991 roku Księgi Inwentarzowej M uzealiów Archeologicznych. Ponieważ jednak później wykonano analizy specjalistyczne (np. szkła, zabytków z kości i poroża), odnaleziono kilkanaście zabytków, a także dostrzeżono kilka błędów przy prowadzeniu ewidencji, zdecydowano o założeniu nowej Księgi Muzealiów.
W tym czasie wykonano również karty katalogu naukowego, bowiem z badań milenijnych zachowały się jedynie karty z roku 1949. W iększość tych prac została ukończona na początku roku 2007.
Now a Księga Inwentarzowa M uzealiów Archeologicznych, zawiera 46 numerów księgi inwentarzowej. Kolejnym jej numerom przyporządkowane są numery ksiąg polowych wpływu, które prowadzone są oddzielnie dla każdego stanowiska, niekiedy również osobno prowadzone są inwentarze, obejmujące różne rejony danego stanowiska, badane w ciągu jednego sezonu wykopaliskowego (np. rejon palatium czy kościoła grodowego na grodzisku)
Łącznie (do końca roku 2007) księga muzealiów zawiera 6 603 numery katalogowe zabytków wydzielonych.
Zdecydowana w iększość zabytków m a założone karty katalogu naukowego. Systematycznie wykonywano dokumentację fotograficzną a także konserwację zabytków. Prace te prowadzone są w Pracowniach Fotograficznej i Konserwacji MPP na Lednicy.
1 R ezerw at A rc h e o lo g ic zn y w G ie c zu w ram a c h stru k tu r o rg a n iz a cy jn y c h M P P n a L e d n icy z n a jd u je się od roku 1985.
W szystkie inwentarze polowe materiału zabytkowego zostały zapisane na nośniku cyfrowym. Jednocześnie dokonano ujednolicenia (w miarę możliwości) nazewnictwa przedmiotów.
Głów ną zasadą, która przyjęliśmy dla katalogowania naszych zabytków jest ich podział ze względu na surowiec, z którego zostały wytworzone, a następnie uszeregowanie ich według kategorii. Według takiego samego podziału ułożone są również karty katalogu naukowego. Daje możliwość szybkiego odszukania zarówno kart katalogowych potrzebnych kategorii zabytków, jak również odszukanie ich w kartonach.
Przyjęto następujące skróty na oznaczenie stanowisk gieckiego zespołu osadniczego:
stanowisko 1 - grodzisko - Gz 1, stanowisko 2 - most /grobla - Gz 2,
stanowisko 3 - kościół romański i teren doń przyległy - Gz 3, stanowisko 4 - cmentarzysko, osada? - Gz 4.
W M uzeum w Gieczu znajdują się także m ateriały z badań (lata 1986 i 1987) cmentarzyska kultury wschodniopomorskiej i osady kultury łużyckiej. Stanowisko to znajduje się na południe od grodziska w Gieczu, (teren ten administracyjnie należy do wsi Chłapowo), oznaczone jest jako Chłapowo stan. 3 (Chł 3)
Ogólne dane na tem at ilości wpisanych do Księgi M uzealiów zabytków wydzielonych z kolejnych sezonów wykopaliskowych na poszczególnych stanowiskach zawiera tabela 1.
Tabela I. Numery K sięgi Inwentarzowej M uzealiów Archeologicznych w Gieczu.
nr Księgi Inwentarzowej.
rok badań stanowisko N r katalogu stan zbioru
MPP/Gz/1 1949/Gz 1 grodzisko-palatium 001-364 364 MPP/Gz/2 1950/Gz 1 grodzisko-palatium 365-721 357 MPP/Gz/3 1951/I/Gz 1 grodzisko-palatium 722-773 52 MPP/Gz/4 1951/Il/Gz 2 most/grobla 773-855 82 MPP/Gz/5 1952/I/Gz 1 grodzisko 856-1111 256 MPP/Gz/6 1952/II/Gz 3 kościół św. M ikołaja 1112-1115 4 MPP/Gz/7 1953/Gz 1 grodzisko 1116-1227 112 MPP/Gz/8 1959/I/Gz 1 grodzisko 1228-1331 104 MPP/Gz/9 1959/II/Gz 4 cmentarzysko 1332-1378 47 M PP/Gz/10 1960/Gz 1 grodzisko 1379-1473 95 M PP/G z/11 1962/Gz 1 grodzisko-kościół grodowy 1474-1475 2 MPP/Gz/12 1964/I/Gz 1 grodzisko-wał 1476-1481 6 M PP/Gz/13 1964/II/Gz 2 most 1482-1484 3
MPP/Gz/14 1965/Gz 1 grodzisko-wał 1485-1489 5 MPP/Gz/15 1975/Gz 1 grodzisko 1490-1498 9 MPP/Gz/16 1986/Chł 3 cmentarzysko 1499-1504 6 MPP/Gz/17 1987/Chł 3 cmentarzysko 1505-1518 14 MPP/Gz/18 1990/Gz 2 most 1519-1560 42 MPP/Gz/19 1993/I/Gz 1 grodzisko-palatium 1561-1584 24 MPP/Gz/20 1993/II/Gz 3 kościół św. M ikołaja 1585-2421 837 MPP/Gz/21 1994/Gz 3 kościół św. M ikołaja 2422-2536 115 MPP/Gz/22 1995/Gz 1 grodzisko-wał 2537-2566 30 MPP/Gz/23 1996/Gz 1 grodzisko-wał 2567-2611 45 MPP/Gz/24 1997/I/Gz 1 grodzisko-wał 2612-2628 17 MPP/Gz/25 1997/II/Gz 1 grodzisko-kościół 2629-2646 18 MPP/Gz/26 1997/IIl/Gz 3 kościół św. Mikołaja 2647-2817 171 MPP/Gz/27 1998/I/Gz 1 grodzisko-kościół 2818-2900 83 MPP/Gz/28 1998/Il/Gz 3 kościół św. M ikołaja 2901-3397 497 MPP/Gz/29 19994/Gz 1 grodzisko-kościół
grodowy
3398-3507 110
MPP/Gz/30 1999/II/Gz 3 kościół św. M ikołaja 3508-3671 164 M PP/G z/31 1999/III/Gz 4 cmentarzysko/osada? 3672-3866 195 MPP/Gz/32 2000/I/Gz 1 grodzisko-kościół
grodowy
3867-3960 94
MPP/Gz/3 3 2000/Il/G z 3 kościół św. M ikołaja 3961-4019 59 MPP/Gz/34 2000/III/Gz 4 cmentarzysko/osada? 4020-4058 39 MPP/Gz/35 2001/I/Gz 1 grodzisko-kościół grodowy 4059-4132 74 MPP/Gz/36 2 0 0 m i/G z 4 cmentarzysko/osada? 4133-4311 179 MPP/Gz/37 2002/I/Gz 1 grodzisko-kościół grodowy 4312-4388 77 MPP/Gz/38 20024I/G z 4 cmentarzysko/osada? 4389-4580 192 MPP/Gz/39 2003/Gz 4 cmentarzysko/osada? 4581-4807 227 MPP/Gz/40 2004A/Gz 1 grodzisko-kościół grodowy 4808-4846 39 MPP/Gz/41 2004/11/Gz 4 cmentarzysko/osada? 4847-5032 186 MPP/Gz/42 2005/Gz 4 cmentarzysko/osada? 5033-5313 281 MPP/Gz/43 2006/I/G z 4 cmentarzysko/osada? 5314-5528 215 MPP/Gz/44 2006/11/Gz 4 cmentarzysko/osada 5529-5791 263 MPP/Gz/45 2007Л/G z 4 cmentarzysko/osada? 5792-6109 318 MPP/Gz/46 2007/II/Gz 4 cmentarzysko/osada? 6110-6603 494 6603
Nie sposób w krótkim kom unikacie szczegółowo odnieść się do bardzo licznego, różnorodnego i ważnego z naukowego punktu widzenia zbioru gieckich zabytków. Ogólny komentarz, oprócz szkicowej charakterystyki zbiorów (w ramach
poszczególnych stanowisk) dotyczyć będzie głównie stanu opracowania naukowego zabytków i ich publikacji.
Stanowisko 1.
Badania wykopaliskowe przeprowadzone na grodzisku dostarczyły łącznie 1 973 zabytki, ich charakterystykę ilościow ą zawiera tabela 2. W tabeli potraktowano je łącznie, jednak pamiętać należy, że większość znaleziono podczas badań m ilenijnych w rejonie gieckiego palatium - z tej części grodziska pochodzą 1 364 zabytki.
Tabela 2. Charakterystyka ilościowa zabytków wydzielonych ze stanowiska 1.
nr Księgi Inwentarzowej.
nr księgi polowej wpływu
stanowisko nr katalogu stan zbioru
MPP/Gz/1 1949/Gz 1 grodzisko 001-364 364 MPP/Gz/2 1950/Gz 1 grodzisko 365-721 357 MPP/Gz/3 1951/I/Gz 1 grodzisko 722-773 52 MPP/Gz/5 1952/I/Gz 1 grodzisko 856-1111 256 MPP/Gz/7 1953/Gz 1 grodzisko 1116-1227 112 MPP/Gz/8 1959/I/Gz 1 grodzisko 1228-1331 104 M PP/Gz/10 1960/Gz 1 grodzisko 1379-1473 95 M PP/G z/11 1962/Gz 1 grodzisko - kościół 1474-1475 2 M PP/Gz/12 1964/I/Gz 1 grodzisko-wał 1476-1481 6 MPP/Gz/14 1965/Gz 1 grodzisko-wał 1485-1489 5 MPP/Gz/15 1975/Gz 1 grodzisko 1490-1498 9 MPP/Gz/19 1993/I/Gz 1 grodzisko-palatium 1561-1584 24 MPP/Gz/22 1995/Gzl grodzisko-wał 2537-2566 30 MPP/Gz/23 1996/Gz 1 grodzisko-wał 2567-2611 45 M PP/Gz/24 1997/I/Gz 1 grodzisko-wał 2612-2628 17 MPP/Gz/25 1997/II/Gz 1 grodzisko-kościół 2629-2646 18 MPP/Gz/27 1998/I/Gz 1 grodzisko-kościół 2818-2900 83 MPP/Gz/29 1999/I/Gz 1 grodzisko-kościół 3398-3507 110 MPP/Gz/32 2000/I/Gz 1 grodzisko-kościół 3867-3960 94 MPP/Gz/3 5 2001/I/Gz 1 grodzisko-kościół 4059-4132 74 MPP/Gz/37 2002/I/Gz 1 grodzisko-kościół 4312-4388 77 MPP/Gz/40 2 0 0 4 4 /G z 1 grodzisko-kościół 4808-4846 39 razem 1973
Badań milenijnych w Gieczu niestety nie uwieńczyła zbiorcza publikacja wyników badań, a tym samym nie zostały opracowane zabytki wydzielone. W miarę sukcesywnie ukazywały się jedynie sprawozdania z badań, niekiedy zawierające również fotografie szczególnie interesujących przedmiotów jak np., grzechotki
gliniane, czy stilusy2. Więcej informacji o i materiału ilustracyjnego znaleźć można w opracowaniach popularnonaukowych (Kostrzewski 1966).
Również zabytki wydzielone nie zwróciły uwagi badaczy, mimo iż analiza wielu z nich znacznie wzbogaciłaby odkrywaną historię tego miejsca. Zachowane rękopisy św iadczą jednak, że próby takie podejmowano. Drukiem ukazało się jedynie opracowanie przedm iotów z kości i poroża a także militaria, które uzyskano do roku 1952 (Tuszyński 1953). Niepublikowane opracowania zabytków Mariana Tuszyńskiego w formie maszynopisu znajdują się w archiwum, w Gieczu.
W ielokrotnie wzm iankowany w literaturze przedmiotu był znaleziony w połowie XIX wieku szyszak, który znajduje się w M uzeum Archeologicznym w Poznaniu - por. przypis 2.
Analizę zabytków wydzielonych z badań milenijnych zrealizowała Teresa Krysztofiak w ramach projektu badawczego KBN: „Polska na przełomie tysiącleci” '
Z rejonu palatium pochodzą m. in.: grzechotki gliniane (Kostrzewski 1968), dzwonek m etalowy (M alinowski 1993), gwiazda gliniana (Kaczmarek 1998) podstawa figurki wykonanej z poroża (Kaszubkiewicz 2005), dwa żelazne stilusy (Indycka 2005), misa typu m orawskiego opracowywana jest przez Pawła Rzeźnika. Ponadto luksusowe przedmioty znalezione na grodzisku w Gieczu omówił Janusz Górecki (2002). Ostatnio opublikowana została interpretacja niektórych, charakterystycznych przedmiotów znalezionych w rejonie fundamentów rotundy, wiązanych z liturgią chrześcijańską: okładziny skrzyneczki relikwiarzowej, podstawa figurki z poroża, ułamki korony oświetleniowej i części kielicha dzwonu(-ów) (Krysztofiak 2005).
Skromniej w porównaniu z rejonem palatium przedstawia się ilość zabytków, znalezionych podczas badań w obrębie kościoła grodowego p.w. św. Jana Chrzciciela. Analiza nielicznych, jednak o dużych walorach naukowych zabytków (skarb kabłączków skroniowych, fragmenty dzwonów, monety i in.) realizowana jest obecnie w ramach dysertacji doktorskiej.
Stanowisko 2.
Badania na stanowisku 2 prowadzono dwukrotnie: w okresie badań milenijnych i w roku 1990. Pochodzi z nich łącznie 127 zabytków.
Tabela 3. Charakterystyka ilościowa zabytków wydzielonych ze stanowiska 2
Numer Księgi Inwentarzowej
nr księgi polowej wpływu
nr katalogu stan zbioru
MPP/Gz/4 1951/II/Gz2 773-855 82 M PP/Gz/13 1964/II/Gz2 1482-1484 3 MPP/Gz/18 1990/II/Gz 2 1519-1560 42
razem 127
W informacji o wynikach badań z roku 1951 (Malinowski 1951), omówiono też w ydobyte podczas badań zabytki. W śród nich uwagę zwraca skroniowy kabłączek typu pomorskiego, zdobiony ornamentem geometrycznym (Bukowski 1960).
Wyniki interdyscyplinarnych badań z 1990 roku opublikowano w tomie 3 Studiów Lednickich (Polcyn i in., 1994) Omówienie wszystkich zabytków wydzielonych (i materiałów ceramicznych) wraz z ilustracjami, zawiera część artykułu dotycząca materiałów ruchomych z tych badań.
Niewątpliwie oryginalnym zabytkiem odkrytym podczas badań w roku 1990 jest pochodzący z XI wieku, doskonale zachowany m iecz z inskrypcją. (Lehmann 1991; Kubiak i in. 1991). Niestety nie doczekał się on jeszcze wnikliwej analizy (zwłaszcza zagadkowa inskrypcja) a przecież wraz z szyszakiem stanow ią wyjątkowe przykłady elementów elitarnego uzbrojenia.
Stanowisko 3
Prace wykopaliskowe przeprowadzone w kościele p.w. W niebowzięcia NPM i św. M ikołaja w Gieczu w okresie badań milenijnych nie dostarczyły zbyt wielu zabytków wydzielonych, a najważniejsze z nich - 47 monet - niestety zaginęły, uprzednio jednak zostały szczegółowo opisane. (Gumowski 1954).
Tabela 4. Charakterystyka ilościowa zabytków wydzielonych ze stanowiska 3.
numer Księgi Inwentarzowej
nr księgi polowej wpływu
nr katalogu stan zbioru
MPP/Gz/6 1952/II/Gz3 1112-1115 4 MPP/Gz/20 1993/Gz3 1585-2421 837 MPP/Gz/21 1994/Gz3 2422-2536 115 M PP/Gz/26 1997/III/Gz3 2647-2817 171 MPP/Gz/28 1998/II/Gz3 2901-3397 497 MPP/Gz/30 1999/II/Gz3 3508-3671 164 MPP/Gz/33 2000/II/GZ3 3961-4019 59 razem 1847
W znowione w roku 1993 (zakończone w 2000 roku) badania we wnętrzu i na zewnątrz kościoła, dostarczyły znacznej ilości różnorodnych przedmiotów; część z nich omówiona została w sprawozdaniu z pierwszego sezonu badań (Dzięciołowski, Indycka, Krysztofiak 1994).
Odniesienie do materiałów ruchomych zawiera również artykuł podsumowujący badania wykopaliskowe w tym kościele (Krysztofiak 2002).
W śród licznych artefaktów pozyskanych w czasie kilku sezonów prac badawczych jest unikatowy zbiór monet. Analizy tego bogatego materiału numizmatycznego dokonał Borys Paszkiewicz (1998). Publikacja obejmuje część monet - do roku 1994 - wyniki analizy pozostałych numizmatów pozostają w maszynopisie.
Z badań w kościele pochodzi znaczna ilość materiałów szklanych, które były przedmiotem pracy magisterskiej (Hildebrandt 2006). Wśród masy ułamków rozpoznano różne rodzaje szybek, w stopniu pozwalającym na podjęcie próby rekonstrukcji sposobów szklenia okien w gieckim kościele. W materiale tym wyróżniono również unikatow ą szybkę z wizerunkiem herbu, która jest przedmiotem szczegółowej analizy.
N a uwagę zasługują również stosunkowo liczne znaleziska szkła naczyniowego (głównie pucharki), w większości uznanych za naczynia liturgiczne.
Badania dostarczyły znacznej ilości dewocjonaliów, które również zostały poddane szczegółowej analizie. Dotychczas opublikowana została interpretacja jednego z medalionów (Białobłocki 2005).
Pośród licznych fragmentów przedmiotów wykonanych z metali kolorowych wyróżniono również m etalowe zapięcia i okucia ksiąg liturgicznych.3
K olejną liczną kategorię zabytków wiązać można bezpośrednio z działalnością sepulkralną: są to miedziane nity, gwoździe i okucia trumienne. Do tej grupy zaliczyć można zapewne niektóre wspomniane powyżej dewocjonalia (elementy różańców, medaliony, medaliki itp.).
Dodać w tym m iejscu można, że z wyposażenia gieckiego kościoła zachowała się kamienna chrzcielnica z pierwszej połowy XVI wieku (Kuczyńska 1984).
Stanowisko 4
Badania na stanowisku prowadzono w roku 1959 (Indycka 2000), a trwające do dziś prace podjęto w sezonie 1999.
Tabela 5. Charakterystyka ilościowa zabytków wydzielonych ze stanowiska 4.
numer Księgi Inwentarzowej
nr księgi polowej wpływu
nr katalogu stan zbioru
MPP/Gz/9 1959/II/Gz 4 1332-1378 47 MPP/Gz/31 1999/III/Gz 4 3672-3866 195 MPP/GZ/34 2000/III/Gz 4 4020-4058 39 MPP/Gz/36 2001A I/G z4 4133-4311 179 MPP/Gz/38 2002/II/Gz 4 4389-4580 192 MPP/Gz/39 2003/Gz 4 4581-4807 227 MPP/Gz/41 2004/II/G z 4 4847-5032 186 MPP/Gz/42 2005/II/Gz 4 5033-5313 281 MPP/Gz/43 2006/I/Gz 4 5314-5528 215 MPP/Gz/44 2006/11/Gz 4 5529-5791 263 MPP/Gz/45 2007/I/Gz 4 5792-6109 318 MPP/Gz/46 2007/II/G z 4 6110-6603 494 razem 2636
412
W ieloletnie badania na tym stanowisku dostarczyły sporej ilości materiałów ruchomych. W śród nich uwagę zw racają przedmioty stanowiące inwentarze grobowe. Szczególnie wyróżniają się zabytki jednostkow e - wyjątkowe nie tylko na gieckim cmentarzysku - liczne koraliki z kameolu i kryształu górskiego, fragmenty kaptorg, zawieszka trapezowata, srebrna bransoleta z końcami w wężowe główki czy pierścień typu Orszymowice. Cześć z nich opublikowana została w sprawozdaniu z badań na cmentarzysku (Indycka 2005).
Przedmioty stanowiące inwentarze grobowe (pozyskane do roku 2004) były bazą m ateriałow ą pracy magisterskiej (Świetlik 2006).
Inne kategorie zabytków znajdowane są w obiektach4, odsłanianych poniżej poziomu występowania pochówków. Licznie reprezentowane są wyroby z kości i poroża wśród nich zdobione okładziny, grzebienie (kilka zachowanych w całości), charakterystyczna jest też duża ilość kolców kościanych i z poroża. Ponadto znaleziono znaczną ilość surowca bursztynowego, segmentowane koraliki ze szkła. Dotychczas opracowane i opublikowane zostały tylko niektóre przedmioty - brązowy stilus (Indycka 2005), misy śląskie (Rzeźnik 2006), forma odlewnicza (Indycka w tym tomie).
Ponieważ badania na tym stanowisku nie zostały jeszcze ukończone pełna analiza zabytków wydzielonych możliwa będzie po zakończeniu badań.
Zabytki wydzielone z badań milenijnych nie były poddawane analizom specjalistycznym - poza kilkoma zabytkami z żelaza, dla których wykonano badania metaloznawcze przy okazji analiz żużli. Ponadto w tamtym okresie wykonano analizy osteologiczne kości ludzkich i zwierzęcych, paleobotaniczne, ichtiologiczne i inne, jednak nie były one szerzej wykorzystane5.
Analizę stosunkowo licznych zabytków kościanych i rogowych z badań m ilenijnych wykonała M arzena M akowiecka (2001).
Specjalistycznym badaniom poddano również przedmioty wykonane z kamienia: z badań .milenijnych, a także ze wznowionych badań na stanowiskach 1, 2 i 4 - analizy wykonał Janusz Skoczylas. (2000 - 2001).
Zrealizowano również, omówione wyżej, analizy monet i szkła ze stanowiska 3. Od czasu badań milenijnych najw iększą uwagę poświęcano badaniom gieckiej architektury sakralnej i świeckiej. Zrozumiałe jest to ze względu na naukow ą wagę odkryć, jakich tu dokonano, zarówno w pierwszym okresie badań jak i obecnie. Naukowe emocje pobudzają zwłaszcza odkrycia: krypty relikwiarzowej w kościele p.w. św. Jana Chrzciciela (Krysztofiak 2004a, 2004b) i umocnień gródka plemiennego. (Krapiec M., Krysztofiak T., 2003)
Prace związane z konserwacją, dokum entacją fotograficzną i rysunkow ą a także ewidencjonowaniem zabytków wydzielonych, odkrywanych podczas wciąż prowadzonych prac wykopaliskowych i powierzchniowych, realizowane są w miarę
4 Ich fu n k c ja a c o z a ty m id zie ró w n ież c h a ra k te r tej c z ęśc i s ta n o w isk a n ie zo sta ł je s z c z e o k reślo n y . 5 O p u b lik o w a n o a n a liz y o s te o lo g ic z n e , (R o ż n o w sk i F ., 1964) p a le o b o ta n ic z n e (K lic h o w sk a 1953, 1955), p o z o sta łe w fo rm ie m asz y n o p isó w z n a jd u ją się w arc h iw u m w G ieczu
możliwości systematycznie. Również analizy i opracowania licznych zabytków wydzielonych wykonyw ane są sukcesywnie.
BIBLIOGRAFIA:
B iało b ło ck i K.
2 0 0 5 P ap iesk i M e d alik R ze c z y p o sp o lite j O b o jg a N aTodów - K o ro n y i L itw y z G ie c za , S L 8 ,2 2 3 -2 3 4 .
B u k o w sk i Z.
1960 P u ste k ab łą c z k i s k ro n io w e ty p u p o m o rsk ieg o , S zczecin
D zięcio ło w sk i E., In d y ck a E ., K ry sz to fia k T.
1994 B a d a n ia rato w n ic z e p rz e p ro w a d z o n e w 1993 ro k u w ro m ań sk im k o ściele w G ieczu , K W 2 (69), s. 51 -6 0 .
G u m o w sk i M .
1954 M o n e ty w G ie c zu , m asz y n o p is w arc h iw u m w G ieczu .
G óreck i J.
1991 C m e n ta rz y sk o lu d n o śc i k u ltu ry w sc h o d n io p o m o rsk ie j w C h łap o w ie, gm . D o m in o w o , w oj. P oz n a ń sk ie , S L 2 , 165-201
20 0 2 G ró d n a O stro w ie L e d n ick im n a tle w y b ran y ch o śro d k ó w g ro d o w y c h p ierw sz e j m o n archii piasto w sk iej
H ile b ra n d tT .
20 0 6 P ó ź n o śre d n io w ie cz n e i n o w o ż y tn e m ate ria ły szk la n e z G ie c za . M a sz y n o p is p rac y m ag istersk iej w arc h iw u m w G ieczu .
Ind y ck a E.
2 0 0 0 a Z b a d a ń n a d c m e n ta rz y sk a m i g iec k ie g o k o m p le k su o s a d n ic z e g o , SL 6, s. 69-90. 2 0 0 0 b M a te ria ły d o b ib lio g ra fii rejo n u o sa d n ic z e g o G ie c za (1 8 3 7 -1 9 9 8 ), SL 6, s. 44 3 -4 5 0.
2 0 0 5 a W cze sn o śred n io w ie c zn e cm e n ta rz y sk o w G ie c zu , stan 4 , w oj. w ie lk o p o lsk ie - d o ty ch czaso w e w y n ik i b ad ań . S L 8 ,s . 175-195.
2 0 0 5 b U n ik a to w y w c z e sn o śre d n io w iec z n y ry lec do p isa n ia z G ie c za , [w:] L ap id es v iv en tes. Z a g in io n y K rak ó w w ie k ó w śre d n ic h . K sięg a d e d y k o w a n a P ro fe so r K le m e n ty n ie Ż u ro w sk iej. K rak ó w , s. 311 -31 7 .
20 0 7 F o rm a o d lew n ic z a z G ie c za , S L 9.
K ac z m a re k J.
1998 W c z e sn o śred n io w ie c zn e p rze d m io ty sz k liw io n e z w ią za n e z m a g ią z K ru sz w ic y , [w:] K ra je sło w ia ń sk ie w w ie k a c h śre d n ic h . P ro fa n u m i sacru m . P o z n a ń , 54 9 -5 6 0 .
K asz u b k ie w ic z A.
2005 P o d staw a figu rk i ro g o w ej z G ie c za , S L 8 ,2 4 3 -2 4 8 .
K lich o w ska M.
1953 S zczątk i ro ślin n e z G ie c z a z b ad ań w y k o p a lisk o w y ch w 1951 r., Z O W 2 2 , z. 2, s. 102.
K lich o w sk a M .
1955 Z b a d a ń nad ro ślin am i u p raw n y m i P o lsk i w c z e sn o d z ie jo w e j, D K 1, s. 22 -3 0 .
K o strzew sk i B.
K o strz e w sk i J.
1968 G rz e c h o tk i g lin ia n e b ez p o lew y , A P , 13, s. 211 -2 1 8 .
K rap iec M ., K ry sz to fia k T.
20 0 3 P o tw ie rd z e n ie p lem ien n e j g e n e zy g ro d y w G ie c zu , W S A 6, s. 32-51
K ry sz to fia k T.
2 0 0 2 R o m ań sk i k o śc ió ł p .w . św . M ik o ła ja i W n ie b o w zię c ia N M P w G ie c zu - w y n ik i p rac a rc h e o lo g ic z n y c h , W B K 1, s. 33 - 4 7 .
20 0 4 a W c ze sn o p iasto w sk i k o śc ió ł p.w . św . J a n a C h rz c ic iela n a g ro d zie w G ie c zu w św ie tle n a jn o w szy c h o d k ry ć, [w :] P o czątk i arc h ite k tu ry m o n u m e n taln e j w Po lsce. M a te ria ły Sesji N a u k o w e j. G n ie z n o 20-21 lis to p a d a 2 0 0 3 , G n ie z n o , s. 181-198
2 0 0 4 b W c z e sn o p iasto w sk i k o śc ió ł św . J a n a C h rz c ic iela n a G ro d z isz c z k u w G ie c zu , K W 4 (1 1 2 ), Po zn ań , s. 30 -3 6
20 0 5 P a latiu m w G ie c zu - arc h e o lo g ic z n e p o d sta w y d a to w a n ia re lik tó w [w:] L a p id es V iv en tes. Z a g in io n y K ra k ó w w ie k ó w śre d n ic h . K się g a d e d y k o w a n a P ro fe so r K le m e n ty n ie Ż u ro w sk iej. K rak ó w , s. 293 -3 0 9 .
K u b ia k L., M ak o h o n ie n k o M ., P o lcy n M .
1991 Z n a lez isk o m ie c z a w o b ręb ie relik tó w ś re d n io w ie cz n e g o m o stu /g ro b li w G ie c zu , S L 2, s. 367 -3 6 8
K uc z y ń sk a J.
1984a Ś re d n io w ie c z n e ch rz c ieln ice k a m ie n n e w P o lsce, R H S 14. 1984b Ś re d n io w ie c z n e ch rz c ieln ice k a m ie n n e w P o lsce , K atalo g . L ublin.
L eh m an n J.
1991 M ie c z od k ry ty w G ieczu . B a d a n ia tec h n o lo g ic z n e i k o n se rw a cja , S L 2, s. 3 6 9 -37 0
M a k o w iec k a M .
2001 K a ta lo g p rze d m io tó w z k o ści i p o ro ża o d k ry ty c h w G ieczu : stan 1 (la ta 194 9 -1 9 5 3 , 1959 - 1960, 1962, 1 9 4 6-1965, 1975), stan 2 (ro k 1951); s t a n 4 r o k 1959, m asz y n o p is w a rc h iw u m w G ieczu
M a lin o w sk i T.
1951 O d k ry c ie d rogi w cze sn o h isto ry c z n e j w G ieczu , p ow . Ś rod a, Z O W 2 0 , s. 189-196.
M a lin o w sk i T .
1993 O w c z e s n o śre d n io w iec z n y c h d z w o n k a c h z z ie m p o lsk ic h , A P 3 8 , z. 1, s. 9 5 -1 2 2 .
Pa sz k ie w ic z B.
1998 ' M o n e ty z w y k o p a lis k w G ie c zu , S L 5, 131-186.
2001 G ie c z, g m . D o m in o w o , stan 3. O k re śle n ia m o n et z b a d a ń 1997-8. M a sz y n o p is w arc h iw u m w G ieczu
R o żn o w sk i F.
1964 C m e n ta rz y sk o w cz e sn o śre d n io w iec z n e w G ie c zu , p o w ia t Ś ro d a , P A n , 3 0 , z. 2, s. 1 93-202.
R z e ź n ik P.
2 0 0 6 P ro b le m tez a u ry za c ji m is ż e la z n y c h ty p u ślą sk ieg o w św ie tle stu d ió w ź ró d ło z n a w c z y c h tzw . S k arb ó w je d n o ro d n y c h . F A P 4 2 , s. 175-225.
S k o c z y la s J.
2001 R e z u lta ty m ak ro sk o p o w e j a n a liz y p e tro g raficz n e j z a b y tk ó w k am ie n n y c h z G ie c za (2 0 0 0 - 2001), m asz y n o p is w a rc h iw u m w G ieczu.
Ś w ie tlik P.
2 0 0 6 W c z e sn o śred n io w ie c zn e c m e n ta rz y sk o w G ieczu . A n a liz a w y p o sa ż e n ia g ro b o w e g o , Po zn ań , m asz y n o p is p rac y m ag iste rsk ie j w a rc h iw u m IP U A M
T u sz y ń sk i M .
1950 O stro g i w c z e sn o śre d n io w iec z n e z G ie c za z b ad ań z roku 1950, m aszyn o p is w a rc h iw u m w G ieczu .
1953a W y ro b y g rze b ie n ia rsk ie z G ie c za z b ad ań w latach 1 9 49-1952, Z O W 2 2 , z. 5, s. 180-185 1953b M ilita ria w cze sn o śre d n io w iec z n e z G ie c za , Z O W 2 2 , z. 6, s. 230 -2 3 5
b.d. P rz y b o ry to ale to w e w G ie c zu w y d o b y te w 1950 r. m asz y n o p is w arch iw u m w G ieczu. b.d. W y ro b y z k o ści i rogu. M a sz y n o p is w arc h iw u m w G ieczu .
