fil. 31 Pienił 18. UM.

Egi. #i*d, 19 fen.

piltel18. Seietiiia. fil. 31—Pienił 18.— UM.

AbonäBltnt: , Nowiny Codzienne“ wychodzą sześć razy tygodniowo z wyjątkiem dni pośv. iątecznych.

Abonament pocztowy wynosi 1.50 mk„ bez od­

noszeń a przez listonosza. Zamówienia usku­

tecznia się każdomiesięcznie u listonosza najpóźniej dó 17-go każdego miesiąca. Na poczcie i w eks-

. pedycji zamawiać można każdego czasu. . Rękopisów nadesłanych do redakcji nie zwraca się

Drak i nakład „NOWIN“ Tow. z ogr. per. v. Opolu.

Redaktor odp. Wacław Jankowski w Opolu. — Redakcja i ekspedycja znajdują się przy ul. Augustyna (Augustinistr.) 4 w posiadłości „Rolnika.,,

Telefon 262. — Skrzynka pocztowa 44.

Ceny za ogłoszenia: 1-jednołamowy wiersz na czwartej stronie szerokości 35 milimetrów kosztuje 10 fenygów. Za ogłoszenia pod , Nadesłano” na trzeciei stronie za jc-dnołamowy wiersz 68-milimctre- wy 30 fenygów, Przy powtarzaniu ogłoszenia udzie­

la się rabatu według ustalonej normy. Ogłoszenia i wszelką korespondencję należy nadsyłać p. adr

„Nowiny Codzienne” Oppeln Postsehliessfach 44

Jeśli nie dicesz,by niemczyzna zapanowała w naszym kraju, jeśli nie dicesz, by dzieci Twe zapomniały polskiej mowy, głosuj na listę POLSKIE] PARTII LUDOWE].

W 3 s i o w o < k

Dolar 4 biljony, 200 miljardów, łnkp, 460 miljardów za 1 milj.

jTrzęsienie ziemi we wszystkimi części®*!

świat®.

|W SzTOdjcerjl, Äöstrji, Włoszedh, Ameryce P©łia^8ii@i3yej i

j Paryż, 16. 4. Obserwatoria cale-

Rząd nemiecki odpowiedział na# Bo świata zanotowały w dniu węzo- - - ! !! --- ®raiszym bardzo silne trzęsieni® zie­

mi, a obserwatorium w Mediolanie zanotowało 50 wsirzgśnień. Dwa in­

ne. wtstrzaśnienia zostały zarejestro­

wane przez wszystkie, obserwatoria szwajcarskie. Aparat sejsmograf i - notą Komisji reparacyjnej.

Związki zawodowe w Niemczech Wszczynają wielką akcją za 8 godzin Hym dniem pracy.

yyifiläOlllCiSCi FZ€|llll HM!“| car i i, obiela także Przeidarutanję.

r m:e«kiego i prezydent®

komisji mieszonej

w zsxjsszr*™ ^WÄL"3SÄ

jakie miało miejsce we wrześniu u - bieqlego roku w Janonji.

M e d j o 1 a n, 16. 4. Dnia 15. bm.

o .godzinie 13,45 oldtezu-toi w Mediola­

nie silne trzęsienie ziemi, które wv- wiołało .wśród ludności panikę. Do­

piero gdy watr waśnienie sie nie po - wtórzyło, nastąpiło pewne uspoko­

jenie.

Z u r y c h, 16. 4. SżwaicarSlca A - genui a Teslegr. Dziś odczuto w całej S.ziwa:jicarji trzęsienie ziemi. Pierw­

sze wstrzaśnienie nastąpiło o godzi­

nie 13,48.

B r e g e n c j a, 16. 4. Szfwaic. Ag.

Tel. Trzęsienie- ziemi-, które odczuto

•wiczoraij po południu w całe« Szwaj- obrót obcemi walutami.

Sejm łotewski uchwalił wywłaszczę hic panów niemieckich.

Z powodu wydania zakazu immi- flracji Japończyków do Ameryki wy­

buchł ostry zatarg między Japonją

* Ameryką.

Katastrofa w kopalni w Karwinie isst jedną z największych na świecie

We wszystkich częściach świata i^ały miejsce wielkie trzęsienia ziemi.

Paryż, 16. 4. Sejsmografy całe­

go świata zanotowały dziś trzęsie­

nie ziemi. Wahanie sejsmografów trwało godzinę.

Paryż, 16. 4. Wybrzeże Chile zo­

stało nawiedzone przez trzebienie ziemi. Sejsmografy tutejsze noto - wały przez cztery godziny wstrzą -

śnienia ziemi.

Białogród, 16. 4. Białogrodizka stacja sejismoeraficizam izanotoiwaiła dnia 14. bim. o godzinie 17,34 'giwal - tofwłne trzęsienie ziemi iw; odległości 9540 km. w kierunku Oceanu Spo - kojnego. Według przybliż ornych ob­

liczeń centrom trzęsienia ziemi zdaje się zna jdować w Japom ii. Aparaty zanotowały, że trzęsienie ziemi trwa­

ło 105 minut. Pw-mszczaia. że 1- dzie o pfanowną katastrofa w Japo­

nii.

Innsb r u c k, 16. 4. Dnia 14. fam.

zanotował aparat. sejiamosTafieso y w Inmisbrucku bardizo sitne trzęsie - nie ziemi, którego początek przypa­

da) na godzinę 17,34. Odległość cen­

trum trzęsienia ziemi wynosi 9400 kilometrów.

p. Caloniwa-

Zachowanie się Niemców w na -

^eym kraj u , zwłaszcza obecnie w o - Wie przedwyborczym, jest tak u - lęrzającem, że nie możemy pominąć Vo müczeniem. Nie tłómaezy się V0 zwyczajnymi nastrojami wy - ibrczymi. jakie mają np. miejsce w Wiycb okręgach wyborczych pań- Hwa niemieckiego. Tu bowiem ma- W do czynienia z systematyczną ak-

tj9 przeciw

polska, dążąca do unie

-

ttożliwienia polskiej ludności swo- kjdneqo wypowiedzenia sie przy wv- Vach, Nie tylko bowiem uiemiec- łie społeczeństwo prowokująco za- Wwuje się wobec na/s. Dwuznacz - jest też stanowisko urzędów i Hlicji.

Na dowód przytaczamy następu - kce f akta:

1, Pan prezydent prowincji Górno­

śląskiej stoi na czele nrzeci-wpol -

\iej organizacji jako wiceprezes

‘ttilfsbundu“.

2) Bojówki niemieckie bezkarnie Wald aj a na Polaków i ulsiłują nie

^opuszczać do odbycia wieców poi - Hdch.

3) Policja zachowuje sie w tych Wpadkach dwuznacznie, jak nie- Nlno/krotnie donosiliśmy i jak Iwładczą wniesione już do władz

'kargi polskie.

4) Nie potrzeba zaś chyba długo

^Pominąć o aresztowaniach poi -

skiicli robotników w GiiwMkiam i Bytomskiem, które mają też wido­

cznie tylko charakter niemieckiej akcji wyborczej, by sterorymwać na­

szą ludność przy nadchodzących wyborach.

Te /wiseystkie lafcta stwierdzają, że akcja wyborcza u mas, miei -cdbytwa się w normalnych spokojnych wa- rulnka-ch, przewidzianych w ikon - wencji genewskiej, któreby zapew­

niały naszej ludności swobodę gło - suwani a. Oznaczają one niedotrzy­

manie przez rząd niemiecki artyku­

łu 76 konwencji genewskiej, który opiewa:

„Obywatele należący do mniejszo­

ści nie będą doznawali ograniczeń w wykonywaniu prawa głodowania podczas referendum, ani też w wy ­ konaniu prawa wyborczego czynne­

go i biernego podczas wszystkich wyborów do zgromadzeń reprezen - tac yin veil Państwa, lub innych je - dnostek praw a publicznego, zarówno jalk i podczas wyborów do ciał repre­

zentacyjnych i instytucyj społecz­

nych.“

Na te niewłaściwości: zwracamy uwagę p. prezydenta komisji mie - sranej Calondra, rządu niemieckie­

go i ii. prezydenta prowincji górno­

śląskiej Proskego. Niech władze niemieckie nie zapominaj a, że we­

dług artykułu 147—149 konwencji genewskiej stoimy yoti epicką Ligi Narodów i że tam skierować bę­

dziemy musieli wszelkie, skargi, gdy tu nie znajdziemy sprawiedliwości u władz niemieckich. Jeszcze władze

mają czas,, by präyina.jimmeli am o sitatni okres wyborczy zape,winić na>- s®ej ludności zupełną swobodo w wykonywaniu swych praw obywa­

telskich.

0 c© w^kzę Polacy

w N:em<ze&?

(Pso^yem Zwiqzka Polokew w ISieraczeäi.)

II.

Program Związku Polaków w Niemczech streszcza sie w następu­

jących zasadnieycli punktach: po 1.

na mwfnątrz: ( w stosunku d!o pań­

stwa niemi ieckiego.)

1. Mniejszość polska pniwinma bez względu na język i wyznanie na równi z Niemcami korzystać z praw1 obywatelskich i publicznych. Urzę­

dy i urzędnicy administracji. sądo­

wnictwa i policji nic powinni trakto­

wać członków mniejszości polskierj jako obywateli drugiej kilalsy.

2, Mniejszość polska powinna na równi z Niemcami brać czyńmy u -

dział w życiu publiczmo-pańistwo - wem, ustawodawstwie, w admini­

stracji i w -sądownictwie, a zwlasz - cza w wyborach do parlamentu, sej­

mu, korporacji komunalnych. social nych ltd. i w obradach tychże iinsty- i.tuicji; przy wyborach publicznych

mniejszość polska powinna tworzyć, odpowiednio do rodzaju wyborów w całych Niemczech lub na pois,zczegól nyim- terenie osobny okręg wyborczy personalny; w sejmikach prow in -

cjalnyrh i powiatowych, jak rów - tn-ież iw radach gminnych powinna

mniejszość polska mieć swych za - 'stępców tam, gdzie stanowi 10-lą.

jczęść ludności, samorząd powiatowy i gminny winien spoczy wać w rękach mniejszości polskiej tam, gdzie ona stanowi liczebnie większość' ludnoś­

ci.

3. Mniejszość polska powinna mieć równy z Niemcami dostęp do wszel­

kich posad państwowych, komunal­

nych i socjalnych, tak w admimi -

! stracj i jak i w sądoWu Lctwic: nie

!można ich traktować odimiennie od

|Niemców przy udzielaniu kwalifi - fikacji, dyplomów, sjtanołwiisk urzę- Idowych, zapomóg ltd.

4. Dzieci polskie powinny mieć [równy z Niemcami dostęp do szkól niemieckich wszelkich stopni; nie [można ich traktować odmiennie. od Niemców przy egzaminach wstęp - nych i innych; nauczycieli robiący [dzieciom połyk Im trudności ze wiziglę [du na jeżyk lub wyznanie, powinien

podlegać karze.

5. Mniejszość -polska powinna mieć równe z Niemcami prawa co do zebrań i towarzystw draż fundacji publicznych; nie wolno prześlado­

wać ich działaczy kulturalno-społe­

cznych, ani upośledzać polskich związków zawodowych. Nie wbiłam czynić trudności robotnikowi poi - skiemu w pracy, ani przy przyjmo­

waniu do pracy, ani pod. żadnym innym względem, ani w -sprawach zawodowych ubezpieczenia.

6. Mniejszość polska ipowiinma mieć równe z Nietmcaimi prawa w' przemyśle i barwiłu oraz przy naby­

waniu nieruchomości. Urząd osa­

dniczy nie powinien traktować człon ków mniejszości polskiej odmiennie od Niemców.

7. Mniejszość polska powinna mieć równa z Niemcami obronę z si rany ustawodawstwa, adimiinMra- t-ii, sądownictwa i policji m do ży ­ cia, horroru i mienia, wolności oso­

bistej, swobody ruchu, swobody %da- niia, nżetykajiniości mieszkania, za­

chowania tajemnicy koresnonden - eyjineij, wogóle co do w-iszyistikich.

praw życiowych; rząd niemiecki winien skutecznie bronić członków mniejszości polskiej przed napaścia­

mi nienawistnych jej jednostek hub organizacji.

8. Mniejszość po liska. powinna, korzystać na równi z Niemcami z opiekli dla kobiet, -dzieci, starców, chorych, kalek, ubogich i wszelkich innych osób potrzebujących opieki.

9. Państwo, niemieckie winno wy­

dać ustawy, zapewniające pod każ­

dym względem zgodne współżycie i zgodną współpracę mniejszości pol­

skiej z Niemcami.

TELEGRAMY

Wiadomości 2 Polski.

Wiadomości

Niemcy przyg®t@waję się i®

wojray z Palskę

K r ó 1 e w i e c, 16. 4. Podczas od­

bywaj ąceero sie w Królewcu wielkie­

go zjazdu partji nacjonalistów wsch odni o - p r u sk i c li bardzo zaciekła mojwa wygłosił jeden, z leaderów tej partji, major Fletcher, który mówił, iż „należy wszczepić demoniczną dąż­

ność narodu niemieckiego do wy­

zwolenia 2 milionów braci jęczących pod zaborem polskim. Należy przy­

gotowywać się — mówił Fletcher — do walki dzień i noc, alby nie dopu­

ścić do zabliźnienia, sie ranv moral­

nej, zadanej przez Traktat Wer sail - ski. Z zaciśniętymi zębami_będzie­

my Brali, ażeby doczekać wielkiego dnia pomsty!“

K r ó 1 e wiec. Z okazji zjazdu nacjonalistów odbyła sie tu wielka manifestacja „Bismarcktouandu“, w której brało udział przeszło 1000 de­

legatów ze Wschodnich Prus. Przy­

wódca ich. Restiort-Lindeoau, o- świadczył, iż członkowie Bismarck- bundu zrośnięci m> z monarchia i tlomem IIobenzollemórw.

Jest charakterystyczne, że nacjo - n aliści wsekoßnio-pruscv nie napo­

tykają żadnych trudności w oraani- zowani» zebrań, zjazdów, antyrepu- blikańskich wystąpień i manifesta- cyj ze strony władz Rzeszy.

Odpowiedź Niemiec na notę ko­

misji separacyjne}

Perli n, 16. 4. „Vassische Zei­

tung" donosi, że odpowiedź rządu niemieckiego została wystana komi­

sji treparacymej wczoraj .wieczorem i dziś miała być wręczona przez przewodniezacego niemieckiej komi­

sji. dita ciężarów wojennych przy ko­

misji reparacyjncj. Odpowiedź stwierdza w krótkiej formie, że rząd niemiecki gotów jest współpracować nad '“rozwiązaniem problemu repa - racyjnego na podstawić planu rze - czoznawców.

Wynik wyborów w donji

K o p e n h aga. W Danii od-były eie wybory d« parlamentu. Partie rządowe traw. lewych i prpwveh po­

niosły Moskę. Nowy skład izby lu­

dowej (sejmu) będzie następujący:

■ socjalłdeimioikraci otrzymali 55 man­

datów (przedtem mieli 48). lewi 44 łdajwiniej 52), prawi, 27 (dawniej 27), lewi radykał i 20 (dawniej 18). Prócz -tego jeden mandat otrzymali kon­

serwatyści i jeden. Niemcy. Należy przypuszczać, że nowy rząd pod pr z e wo dm i o tw eim śoćtj al i t v S ta nn i li­

ga oprze sie -na socjaslmej demoikra. - ej i i lewych radykałach.

Rłttłt organizacyjny a Sarfeów Issiyckfch

B e r n oM o r a w akie. Do dzien­

nika „Svoboda" donoszą, iż na zie­

miach serbsko-j’rżvćkjic:h! istnieje i działa obecnie 94 tow arzytkółek i oreamza-cv-i ludev- goen-od-ar - czych, kulturalnych i- wiogółe nam - . dowych. Centralmemi instytucjami Serbów łużyckich pod względem na­

ród owo-organ) zac yjinyuu -s-a: Maliica w Gliotcbuzie i Budy szynie oraz

„Serbska Banka“ i „Domoviina“

(związek) w BudysZynie. Wszystkie te organizacje lOidimaiczają si-e w -o - statnich cza tach znaczna ruchliwo: - ścią i wszechstronności a d ziałań,ia, będąc głównymi motorami całce o puMioznego życia w Łmiżycach.

Wywłaszczenie Niemmwrsa

Gdańsk, 16. 4. Z Rygi donoszą:

Parlament łotewski przyjął wniosek flocfainych demokratów w sprawie wywłaszczeni a niemi cek ich wi a ści­

eń i i ziemskich na Łotwie bez od - sakodew-ania. Za, wni żakiem głoso­

wało 5:0 posłów, przccw 35.

z Niemiec.

© ©śrafegodzinny dzień pracy

Kolon ja. 16. 4. Niemiecka maja związków zawodowych stworzyła ko­

misje składającą sie ® pięciu ozlou- ków i mająca za zadanie przygoto­

wania wielkiej akcji w celu przepro­

wadzenia referendum w całych Niemczech w sprawie ośmiogodzin­

nego dnia pracy.

Partia komunistyczna rozsypuje się

Berlin. „Vorwärts“ donosi, że na kongresie komunistów w Berli­

nie lewe skrzydło odniosło stanów - cze zwycięstwo, wobec czego prawe skrzydło i centrum partii zerwało stosunki z centralniem biurem ko- munistyczinem. Klara Zetkin rów­

nież występuje z centrali komuni­

stycznej. Stronnictwo komunistycz­

ne w przyszłości kierowane będzie przez lewe skrzy dło pod wodza ko - mulilistki Ruth Fischer.

Zakaz rozszerzania udhwał komu­

nistycznych

B orli n. Minister spraw: wewnę­

trznych ogłosił n,a mocy rmnorzg, - d żeni a prezydenta- Rzeszy z 28-hrte - go, że zakazuje publikowania i roz­

szerzania uchwal kongresu komuni­

stycznego- o najbliższych zadaniach partii.

Strofki zeceró™

B e r 1 i n, 16. 4. Pisma donasza, iż w państwach związkowych niemiec­

kich panuje streik drukarski. W Ludwigshafen i Mannheimie kon­

flikt zastał tymczasowo załatwiony, natomiast we Wrocławiu. Magde­

burgu i Bawarji streik trwa dalej.

W r ocla w, 17. 4. Streik zee er ów zakończył sie. Zecenzy loitrzymali podwyżkę na 1,50 mk„ która mieli dostać dopiero od 3. maja. dla mia­

sta Wrocławia podwyżka ta wynosi

| Polska szańcem obronnym pokoju

Paryż, 16. 4. „Journal“ zamiesz­

cza artykuł, w którym omawia spra­

wy Europy -wschodniej. W arty­

kule tym podkreśla m. im. powagę sytuacji, wynikłej z powodu stano­

wiska Litwy. Autor artykułu z wielkiem uznaniem wyraża sie o Polsce i Rumunji nazywaj ac je

„szańcami obronnymi pokoju na Wschodzie“. Wobec tego nie wolno dopuścić do ich esłabieinia,.

Współpraca Gdańska z Polskę

Gdańsk, 16. 4. „Baltische Pres­

se“ donosi, że „Gdańsko-Poiska1 Po­

moc Handlowa“ otworzy w najbliż­

szych dniach ,swoje przedstawiciel - stwo w Warszawie, Łoidizd, Krakowie i Lwowie i innych miastach Polski.

Bodzie to pierwszym krokiem, pod­

jętym ze strony gdańskich kół: go­

spodarczych, celem współpracy z polskiemi kolami gospodarczemi.

Konwencja polsko-francuska

P a r y ż, 16. 4. Rokowania w sprawie zawarcia nowej fratocuafco- poiislkiej konwencji, dotyczącej emi­

gracji, zostały na czas świat wielka - mocnych zawieszone. W dniu i u - trzejiszyim nastąpi podpisanie proto­

kółu końcowego doikoinanycb już prac. Cały szereg ważniejszych spraw bodzie przedmiotom później ­ szych rokowań.

Podziw Francji dla reformy wa­

lutowej w Polsce

Paryż, 16. 4. Dziś pod przewod­

nictwem Andrzeja Poniatowskiego odbyło sie ogólne zebranie w izbie handlowej francuśko-poiskiei. Na zebraniu tern był obecny poseł polski dr. Chłapowski. Attache hiandlowv poselstwa francuskiego w Warsza -

nych, celem zamknięcia dosten a po­

wietrza do zagrożonego miejsca.

Właśnie przy budowaniu tych tam robotnicy zostali zaskoczeni wybu­

chom i zasypani. Wobec groźby dal­

szego niebezpieczeństwa i ^-Umoż­

liwionego dostępu do zasypanych, wydobyto na wierzch prócz 8 ran - nych tvlko zwłoki 2 pracowników.

Wydobycie zwłok ipoizioiśtaiłyoh ro ­ botników było niemożliwe. Naza - jutrz dnia 13. hm. o goidz. 2 p:<> połu­

dniu nastąpił nowy straszliwy wy­

buch, świadczący o tern. że pożar pokładów przybrał ogromne raz - miaow.

Siła wybuchu przewyższyła wszel­

kie znane dotąd w kopalniach wę­

gla eksplozje. Była oma tak wielka, że zniszczyła zu-pełln-io urządzeni a techniczne na powierzchni wraz z żelazna, mocna kilkudiesieciometria- wa wieża, która runęła ma ziemie, wyrwana wraz z fundamentem.

Detonacja była słyszana- w promie­

niu kilku kilometrów a siła -wybu­

chu zerwane zostały okoliczne da - ch-y, rozbite okna, wyrwano -drzwi i ścian” Ofiar w żw.iu ludzki om szczęśliwie nie było.

Wskutek tej drugiej ekspltozji- szyb

„Gabriela“ został zupełnie- zniszozo-

wie, dr. Gomtout Biron. przedstawi sytuację ekonomiczna i . finansów Polski, dając wyraz podziwowi całej Francji dla dzieła sanacji finansowe!

Polski, będącej wstępem di» prawdzi­

wego' odrodzenia rolnictwa oral przemysłu i • handlu. Poseł Chla- połWski wskazał na konieczność roz­

woju do jak najdalej idących gra­

nic stosunków ekonomicznych pol­

sko-francuskich a to w celu uzupeł­

nienia i skonsolidowali i a so juszu po­

litycznego.

Wolny obrót wolutami

Warszawa. Rozporządzenie

ministerstwa skarbu wprowadzają*

wolny obrót w-aluitami i dewizami weszło w życie z dniem 1. kwietnia.

Dziennik Ustaw nr. 31 :z dnia 28. mar­

ca hr. zawiera powyższe rozporzą­

dzenie w doslownem brzmieniu.

Rozporządzenie wprowadza woM i niczefm nie ograniczony Obrót walu­

tami i dewdzami na wewnątrz Pań­

stwa. jedynie, obrót z zagranicą

bt*

dzie podlegaj nadal kontroli mini­

sterstwa Skarbu.

Nowe prześladowania Polaków w Pefenbnrga

Ryg a. Rząd sowiecki uknuł no­

we prześladowania Polaków przei wytoczenie oskarżenia przeciwko ld*

aresztowanym osobom o należenie do szpiegowskiej rzekomo organa za;

oj i, którą jakoby kierował z Polski Borys Sawinkow.

Pomnik na cześć Polaków

Paryż. Rada administracyjni Tow. Franc e-P-oloigne postanowił*

wznieść na cmentarzu -w Montmo­

rency pomnik na cześć Polaków, po­

ległych pod sztandarami francuski- mi w latach od 1703—1918.

ny, przytem jednak groźba dalszy*

wybuchów nj.© test ul®--- w C*' brjeła zatrudniała około 1700 roi*' ników. Cała załoga była nra'vlC wyłącznie narodowości notlskid przy czerń przeszło 100 górników po- siada obywatelstwo polskie i docho­

dzi do pracy z polskiej1 strony Ślą­

ska li'Ceis z yński eg o. Pełne nrncliO'

mienie „Gabrieli“ nie nasłani wcze­

śnie i niż za 10 lat.

Organizacje robotnicze energiczni zabiegaj a. by uchronić robotników

„Gabrjeli“ od następstw wstrzyma- ni a zarobku na tym szybie, jak ró­

wnież podejmują akcje niesienia P°*

mocy materialnej licznym (rodzinoi®

zabitych.

Katastrofa na szybie „Gabriela“ * calem Zagłębiu Ostrowisiko-Karwió"

Skiern» wywołała wielkie przygnębią nie. Skutki tej katastrofy odbija s*

też ujemnie na produkcji ■czesko-sk' wackiego węgla, gdyż Gabriela ^PO' siadajaca najgrubsze pokłady (4 #"

try) w Zagłębiu była nai produkty*- niejisza, jakościowa i ilościowa k°' patoia na Śląsku, dostarczała 5 procent całeij czeskoHShowacki^

produkcji w©<da kamiennego. W sokość szkody obliczają faohowcf na lotkioło 40 mil jonów korom.

2 rok.

Z całego świata.

Zatarg amerykańsko-japoński

N o w y J o r k, 16. 4. Senat, u- chwalił ustawę o immigracji, w któ­

rej zakazuje imniigraoji do Ameryki Japończyków.

L o n d y n, 16. 4. -Amerykańska u- s-tawa o immi gracji wywołała w Ja­

ponii wielkie oburzenie. Pisma ata­

kuj a ostro posterowanie Stanów Zjednoczonych, uchybiającve usta­

wom m i ędzyna rodowym.

P a r y ż, 16. 4. Według doniesień centrali „News“ z Waszyngtonu de­

cyzja senatu, dotycząca odrzucenia -układów między Staniami Zjednoczo- m mi i Japonia w ispraWie im m igra­

cji Japończyków, wywołała w ko - łach politycznych waszyngtońskich silne wrażenie, tak, że liczą sie z możliwością zerwania stosurików dyplomatycznych między Stanami Zjedmoczoinemi a Japonia,

KeMda w kościele

B e r I i n, 16. 4. „Die Zeit“ donosi z Brukseli, że w kościele Sonnebecke zawaliło się rusztowanie, zabijające 6 olśób.

Jzaegół? katastrofy w kopalni

„Gokjela"

Morawska Ostrawa. 16.4.

0 wybuchu gazu ziemnego i pyłu węglowego, który dnia 12. hm. w

szybie Gabrjela w Karwinie spowo­

dował śmierć sztygara i 14 robotni­

ków, donosi konsulat polski w Mo­

rawski ei Ostrawie na®1 ■ ’ ce szcze­

góły:

Wszyscy zabici są Polakami. 4 zaś z nich obywatelami "Piskimi, za rnieszkatvimi po polskiej stronie Ślą­

ską Cieszyńskiego. Niebezpieczeń­

stwo, wynikłe skutkiem zaparzenia

|s‘ węgla, zauważone ńiż wcześniej i 1 zarządzona- u t worzenie ta m ochrem-

Opolc, 18. kwietnia 1924 r.- Kalendarz. Dziś Wielki Piętek.

Wschód słońca o godz. 4 min. 58; za­

chód io godz. 7 min. 1.

Z powodu Wielkieqo Piątku na - s-tępny numer nastzeij gazety wyjdzie dopiero w sobotę o zwykłym czasie.

Listonosze w Wielki Piątek tylko raz będą likty roznosić.

Opole, Donoszą nam urzędowo:

W Wielki Piątek listowi roznoszą w Opolu tylko raz paczki i listy. W powiecie zaś nie odbędzie sie wcale roznoszenie. W pierwsze święto wielkanocne listowi roznosić będą

Kronika Ślgska.

tyliko raz zarówno w mieście iak i * porwiecie paczki, pieniądze i Ik#

W drugie święto wielkanocne rożne sizene się nie odbędzie. Służba yKĘ okienkach odbędzie się w trzy śwc ta tak, jak w niedziele od 8—9 prz

południem. Okienklo do przyjmę wania telegramów otwarte bodzie

godziny 7 przed południem do 8®

dżiny 1 szej po południu.

Nie udała się kradzież.

Opole. W nocy z soboty na dziele rozbito szyby w oknie wowem pewnego składu koilpinijalnych przy ul. Ciesiet

?olkja -nadeszła w sam czas i prze - szkodziła kradzieży. Sprawców a - reszrpwai a, ale po stwierdzeniu toż­

samości znowu ich puściła na wolna stopę.

Napad wieczorem.

K o m prac h c i c e (pow. opol­

ski.) Na drodze między Kiomprach - tirami a O chodzą napadł nieznany

■Nsobnik wdowę J adwiigo Barttusz i ięj córkę Weronikę, który izgwałci- s-ezy wpierw wdowę, zrabował jej daStępnie 20 marek złotych. fiumt śłi- k-eik. funt margaryny, 4 śledzie i 3 Cytryny. Zbrodniarz jest oiktolo 1,70 hi wysoki, silny i młody. Odziany był w szara albo zielona kinrtfkę wtotj- ćkowa i szare spodnie. Nie miał ani kapelusza ani obuwia.. Jego włosy były długie.

Zaopatrzyli sie na święta.

B y t o m. Onegdajiszoj nocy wła - biali się złodzieje do pewnego skła­

dy konfekcji damskiej pi-zv Bulwa­

rze i skradli 15 kostiumów damskich, rO sukien, 6 jedwabnych bluzek, 6 ectwaibnych kamizelek i kilka spó- trtic. Skradzione rzeczy maja war-

ość mniejwięjcej 3000 marek.

Chciał skraść kielich mszalny.

G1 i w i ce . W kościele Masztor- t)vm usiłował pewien mężczyzna

»kraść kielich mszalny, przyiczem go dnaJk zdybano. Aresztowany zda- t się być chory umysłowa.

Cisrysltis umierał.,.

* biyttus umierał... W on Piątek Wielki

• ?Mtn;łv słońce ołow anc chmury zionął smutek beznadziejny z góry.

szanował twór tej ziemi wszelki.

1 1

tirem dokoła wsz stko się osłania.

Seleje tylko postać Twa , ozpięta.

» b askach glorji płonie głowa święta, ż -uz u krzyża słychać płacz i łkania...

. ->iętc od grobów przemknęły się cienie k-i.ta możnym rpadła z ócz zasłona:

Irystjr. co rrósł im w miłości — zabawienie,

* v nędzarz za ród ludzki kona.

i I

?

i,r r

?-

Śgnął za miasto wiernych orszak cały

;nim Magdalena, łkając podążała

>tta ich drogi była. naga »kala.

%P, czeluście chłodem śmierci wiały.

Atrz. . i dziś przyszli wszyscy ci pospołu, Aor.m zgrabiały w eięikiei pracy ręce;

Emp.icie w zwątpień wie znych męce,

%ty walki znojów i mozołu.

ydś przed Twym grobem staje każdy, Panic, Ar,ie wyciąga, woła bólu głosem:

•it-jj się Święty nad ludzkości losem

przyspiesz, przyspiesz nasze Zmartwychwstanie!

r tr

Za tłustą kradzież należyta kara.

G 1 i w i c e. Sąd ławniczy Skazał młodocianego ,złodzieja w osobie Lu­

dwika Kaldotika na nok a Karola Sliwkv ,na 4 miesiące yięzieńia. O- baij włamali sie dm i a 26. kwietnia u- bdgłdga roku do pewnej resitaura- cj, -skąd isradlli 18 butelek koszyku - wycti likierów, 2 centnary cuifcru w kostkach, pewną ilość ubrań, dbru - sów i 2 kapelusze damskie.

Nabył łatwo rower.

G 1 i w i cc. Kupcowi Palend ze z Zaborza skradziono rower z restau - rac ji. Szerweńskiego pnzy ul. Tamo - górskiej. Pozostawił om swój rower w sieni, skąd znikł bez śladu.

Ofiara swego zawodu.

Mikulczyce (ipow. tarnogór- ski.) Zasypany przez spadające wę­

gle został sztygar Dud ek z Mikul - ez-ye zatrudniony na kopalni „Ab­

wehr“. Nieszczęśliwego odstawiono do lecznicy kńapszaftoiwei w Za­

brzu.

Znaczna szkoda przez pożar.

Sośnica fpoW. zabrśki). W po­

niedziałek po północy wybuehł pa - żar w zabudowaniach właściciela domu Gawrona. Przywołana isitraż ogniowa ugasiła pożr w stosunkowo krótkim czsie, lecz mimo to pogo - rzeilec ponosi znaczna szkodę. Ogień został prawdopodobnie podłożony.

RUCH WYBORCZY

Barut (pow. strzelecki.) W niedzie­

lę, dnia 13. kwietnia odbył się i u nas wiec wyborczy Polskiej Partii Ludtowej. Mówca p. Witczak prze - szedł w swemi przemówieniu hist o - rje polityki w państwie niemieic - kiem. Wspomniał szeroko o spra­

wie naszego udziału w wyborach i zarazem opisał nam korzyści, jakie będziemy ciągnąć przez wybór po­

sła polskiego, naszego brata i roda­

ka:. — Zebrani z wielkiem zaintere - suwaniem słuchali słów mówcy. Wi­

dać byłe, że słuchacze do głębi du­

szy przejęli się słowami referenta.

Specjalnie zajęto się sprawą szko­

ły polskiej. Rozdano 25 śpiewników.

Powzięto u ch wałę energicznego za - krząitnięcia: się 'około niej. Młodzież zachęcono do czytania książek poi - skich, zakładaonia kółek oświato - wycb i kulturalnych. Z zachowa - nia młodzieży można wnioskować, że tu powstanie w najkrótszym cza­

sie towarzystw# młodzieży polskiej.

.P. Kostrzewa w swoim przemó­

wieniu o obojętności i leku i podda­

waniu sie boljaźliwych zachęcał ze­

branych do jak najliczniejszego brania udziału w wiecach i w wy­

borach przez oddanie głosów na Polska Partie Ludową.

Kiedy wiec miał sie ku końcowi, cichym a lekkim krokiem podszedł żandarm Kirstel z Piotrogradu do p.

Witczaka, żądając natychmiastowe - go zakończenia wiecu i opuszczenia sali motywując to tern, że jest to zebranie przeciwko lanldratoim i żandarmerii. — Jako dowód poka­

zał' odezwę. Kiedy p. Künste® wystą­

pił energicznie — -szmer rozszedł sie po sali: „Precz z nim-“ P. Kostrze­

wa, który więcej energji oikazał niż mowy opiekun, profe.il w łagodny sposób, aby już go na sali nie było.

Żandarm opierając się. temu, odipo - wiedział, że on tutaj rozkazuje i że jego, p. Kostrzewa, dobrze popamię­

ta. Stanowcze wystąpienie p. Ko­

strzewy, droga utorowana da drzwi, przed któremi znajdowała się kału­

ża z błota, okrzyki „Niech żyje P. P.

L. — niech, żyje Polska — precz — heroraius mit der Pickelhaube“ zro­

biły to, że pogromca kobiet z Pio­

trogradu schował sie pod szynk was.

Wiec zamknięto okrzykiem na cześć Polskiej Parli Ludowej. A pan żan­

darmi trochę zblazowany, blady, w formie galarety wściubiał od czasu do czasu swój nos. Zapewne zezna - nia, których mu udzielił ip. nauczy­

ciel, użyje do okazania bohaterstwa swego -na podte-zczuwanie przeciwko tym, którzy wypowiedzieli się ofi­

cjalnie. Gdyby p. Kirstel znal pra­

gmatykę służbowa i konwencję ge­

newska, zapewne uniki by tych wstrząśnień moralnych i fizycznych.

Krzyku n.

Wiece wyborcze

odbędą się w następujących miej - scowościach:

żłotniki (pow. opolski). W ponie­

działek, dnia 21. ban. (w drugie święto wielkanocne) odbędzie się wielki wiec wyborczy, na sali p.

Kozubskiego, o godzinie 3-ćieiji po

południu. i.

Górki (ipow. opolski). W poniedzia­

łek, dnia 21. hm. (w drugie świę­

to wielkanocne) odbędzie się wielki wiec wyborczy na saili p.

Gabryigcha o godzinie 7 Mecz.

tONlSŁAW KO RA SZEW SKI.

Wspomnienia

(Ciąg dalszy.)

..Czy można kartkę tę podrzeć ?“

' pyta m-nie nad porucznik.

„Owszem, można podrzeć!“ — dd- Swiadam.

■Już się zabierał do uskutecznię - tego. gdy wtem musiało mu j>aść na) myśl, czy czasem nie be- fee za to odpowiedzialnym, gdyż ferfckę podał Wr obłowi i rzekł : „O - Sr zerreissen Sie!“ (albo niech Pan

felrze!)

..Nein, nein!“ — odparł z -zakiłopo- Viiean fełdwebcl Wróbel i cofnął h o krok w tył. „Ich .wetes nicht!“

lic wic/m!)... I nie skończył zdania, G- wiedząc na razie, jak uzasadnić koi a odmowę.

Nad porucznik zwraca- sie więc do lnie i pyta mnie. czy ja -chce -kart- S podrzeć!

„Tak!“ — odpowiadam. Pomimo

> ule wręcza mi kartki, lecz zasta­

nia isię chwilkę i wreszcie detey- łpje, zwracając się do Wroiblai: „O-

;'r stecken Sie den Zettel wieder ins fertemonnaie f“ (Albo niierh Pan /loży kartkę znów do portmonetki!) Wobei uczynił fco, zamknął nortmo- Mkę i odłóżvt do przedmiotów za­

danych. Ja zaś pomyślałem so -

>: O ileż to prędzej byłbym mógł

% trudach i wędrówkach moich w Wsiej szym dniu spocząć w mojej yeziermei celi, gdyby nie ta mała

>”‘ka w portmonetce, ten niesBczę-

V: ..Płacz Ojców ŚW.“!

V.

Po załatwionych wszelkich for la In ościach held w obei Wróbel każe

mi wejść do cciii, -zauważa tylko, że dziś jeszcze musze sie tak na łóżku przespać, jak jest, a jutro dostanę prześcieradło; i powleczenie na derkę.

Wszystko mi tam już jedna (była, na ozem będę snail, bylebym mógł na­

reszcie położyć się i odpocząć, gdyż hvło już pewnie około godziny 2 po północy (dokładnie tego stwierdzić nie mogłem, gdyż mi zegarek ode - brano, a zresztą w celi było ciemno).

Od godziny wiec 5‘ po poi. do 2 w nocy włóczono mnie i badano, aż wreszcie dobiłem do przeznaczone - go mi portu, to jest do celi więzień -

■noj. Skończyły sie indagacje, moi Obydwaj Stróże z Opola, a także nad- pdmćianik z Nysy i feldwebel Wró­

bel opuścili mnie, a ja zostałem sam w zamkniętej celi.

1 Poleciwszy losy moje Bogu. poło - żyłem się na łóżku i zasnułem za - 'razi. Niestety niedługo ten sen trwał, gdyż po u-pływie, jak przypuszczam, mniej więcej pól godziny, usłysza­

łem -brzęk kluczy i otwieranie drzwi do mojej celi. Zanim isi-e należycie

•roiz trzeźw iłem, usłyszałem Uprzejmy głos: „Guten. Morgen!“ a Potem:

„Ach, bitte, stehen. Sie auf!"

Przecieram oczy i patrzę: widzę, że w celu stoi z latarka w reku. izmów jakiś felwebeł, ale już nie Wróbel, za nim w progu dwóch żołnierzy.

Feldwebel zaczyna mi w grzecznym tomfi-e tłómaczyć, dlaczego mnie io- budził; otóż przyniósł mi bieliznę na łóżko; żołnierze powleka derkę (która w wiezieniu zastępuje kołdrę).

-Dziwie się lej nagłej uprzejmości, tej niespodizewanej zmianie: poprze­

dnio 'Szło wszystko tak szorstko i

bezwzględnie, a teraz znów wprost przeciwnie! Później dopiero' dowie­

działem się od samego Wróbla, że mu nad porucznik .zganił jego wzglę­

dem mnie postępowanie, skoro prze­

cież jeszcze powód mego aresztowa­

nia nic był wyjaśniony. Nadporucz-

;nik -też niewątpliwie rozkazał jesz­

cze tej samej nocy dać mi bie-lizhę na łóżko. Byłem wprawdzie- zdu - miony i ucieszony tym nagłym zwrotem -oo do obchodzenia się ze mną, ale .z drugiej stropy pomyśla­

łem sobie: Wolałbym ju-ż tak bez przeszkody do rana dosnać. aniżeli teraz znów będąc tak (zmęczonym, wstawać. Ale cóż było robić; tu trzeba -słuchać — czy rozkazują -czy 'też ipno&zą. Żołnierze wzięli derkę do sieni, rozłożyli i-a i zaczęli powle­

kać. Feldwebel przymawiał im: Tyl­

ko nie spieszyć się, a za to porzą­

dnie zrobić! — a. ja tymczasem ma­

rzłem. gdyż byłem -rozebrany, a zi­

mny chłód wiał przez cele.

Skoro robota: została ukończona i derę, poduszkę (twardy klin) i prze - ściera-dło położono mi na łóżko, za­

uważył fełdwabel: „Teraz Pan bę­

dzie miał wygodniej. Auf Wieder­

sehen.! Schlafen Sie wohl!“ I 'wy­

szedł zamykając znów -cele na zamki.

Wyszedł po .kawę, lecz zaraz znów wrócił i przyniósł mi z mojego pła­

szcza paczkę papierosów, ponieważ go o to prosiłem. Wręczając mi ją, rzekł: „Na -moja odpowiedzialność niech Pan już zapali papierosa, bo kito wie, co będzie po ronarawaich sądowych. O godzinie 9-tej bowiem stanie Pan przed sądem wo lennym."

A więc znowu) ta groźna dbie-can - ka, która, już praedtdm Wróbel był

Ostrója (poiw. raciborski): W -peatie- działek, 21. bm. (drugie .święto wielkanocne-) odbędzie -sie o go ­ dzinie na sali o. Zdrzałka wielki wiec wyborczy.

Torze (pow. raciborski: -dni*. 21. bm.

(drugie święto wielkanocne) © go­

dzinie 11 przed poł. na sali pana Krausego.

Marko wice (pow. -raciborski#: Dnia.

21. hm. (drugie- święto wielkanoc­

ne) o goidz. 3 i pół na sali p. La­

tonia.

Tworków (pow. raciborski): Dnia 31.

bm. (drugie święto wielkanocne) na sali p. Drobnego o gada. 4. tej

po południu

wiec wyborczy.

Rzędów Ice (paw. liubliniecki). W poniedziałek, dnia 21. bm. (w dru­

gie święto wielkanocne) -odbędzie się wielki wiec wyborczy o godzi­

nie 3-ciej po poł. nai sali o.. Swo- wiody (dawn. Gabor). — O liczmy udział rodaków i rodaczek b

Bzęidowic i sąsiednich wisi upra­

sza ,się. Referent po-zamieitscoiwy przybędzie.

O liczny udział w powyższych wie­

cach -uprasza

Dzielnicowy Komitet Wyborczy Polskiej Partji Ludowej.

W każdą środę o a°dzinie 6-tej wlecz, i w każda niedziele po nabo­

żeństwie polskiem odbędzie się kurs niższy jeżyka nolskieno, przeznaczony dla początkujących.

W każdy wtorek zaś i matek o go­

dzinie 8-mej wiec z. odbędzie się_

kurs wyższy jeżyka nolskieao, a w każda niedziele o godzinie llMt przed południem

wykład z historii polskiej.

Miejscem kursów i wykładów jest Bank Rolników w Opolu.

Komisja Oświatowa Zw. P. w N.

Rodzice! Uuzeie dzieci Wasze czytać i pisać po polsku

wypowiedział. Już isie cieszyłem, że sprawa moi a talk źle nie -sitoń skoro zaczynaj a sie ze mną lepiej obcho­

dzić, a tu jednak wisi -nademna — sąd wojenny.

VI.

Niebawem znaleźliśmy sie z feid - weblelm N. w celi oficerskie i, która służyła zazwyczaj za tymczasowe po­

mieszczenie dla tego lub owego oifi - cera, znajdującego sie za jakiejś przewinienie w areszcie śledczym.

W porównani u do celi prostego szeregowca, w które i ubiegła noc a raczej druga jej potowe spędziłem, była cola oficerska pokojem piąk - nyip, co sie zowie. „So, hier werden Sie es ganz -schön haben!“ — zau - ważył feldwebe,! N. — usiadł na krzesełku trzcina -wyplatamem przy stole, podając innie drugie takie sa­

me krzesełko.

Usiadłem- i odrzekłem: „Ma Pan słuszność; wielka to różnica siedzieć w tym pokoju i mie-ć taki porządny stół i nawet trzcina wyplatane, wy­

godne krzesełka- — a męczyć sie tam w -niewygodnej celi, podobnej de wysokiego pudła z anatem- tylko o - kietnikiem u samej góry.“

„Otrzymałem nakaz pomieszczenia tu Pana. — zauważył felldlwebel — Kdyż na własna oidipiowded-ziaJtoiość tego bym w żadnym -razie uczynić nie mógł. Chodzi teraz tylko o to , co 'Z Patiem dalej bedzie. Niech imi Pan -wyjaśni, za co Pan został aresz­

towany!“

„Sądziłem, — odpowiadam — że właśnie Pan mi to bedzie mógł wy­

jaśnić, bo ja tego nie wiem!“

(Ciąg dalszy nastąpi.)

o:o:o:qiq:qiqiq:c)iq:qmo;o:q:o:o:o

<§x§)@ ⁰

^:

^010:010 Na święta wielkanocne!

niemieckie dyweiy

w bardzo pięknych wzorach i rozmaitej wielkości.

Linoleum, dywany i chodniki, Linoleom

200 cm szerokie, gładkie i wzorzyste do wyłożenia całych pokojów.

łlaterje na diodnlki

rozmaicie tkane.

Kotary, firanki, materie na meble, materie na gobeliny, na firanki.

Kołdry i koce, obrusy 1 nakrycia na dywany

wszelkiego rodzaju.

$pe<ialnci oferta w If® Ifęeiiiin 11

Polecam ^{Na Widkas I.}

Materio na zasłony

zielona i bordeaux z obrąbkiem i frędzlą, metr 0,75 ISlIä. [265 0.

SAMUEL GUUASSA ■ OPOLE

Narożnik Rynku i ul. Karola. Zał. 1872.

OtotoKDlOlOiOlOlOMOiOlOlOiOIOlOlOiOlOlO.

noc

3 ma

Żaden sldad 1 Żaden skład!

Do św. komtmji $ na Wielkanoc

polecam mój wielki skład

ubrań męskich, chłopięcych i robotniczych

po bardzo nizkich cenach. 505 R

[■OS3® Specjalność: Spodnie robotnicze, fs]j¥$[5j

Sprzedaż tylko przy ul. Braustr. 4 a w czwartek na Rynku.

Dagobert Schockner, Rac bon?, ul. Braustr 4 .

smalec sztuczny, funt . . smalec, funt...

amerykański smalec, funt . palmin, funt ...

margaryna, funt ....

okrasa ameryk., foot , .

i wszelkie inne towary kolonjalne tanio.

Specjalny interes tłuszczów i konserw.

Opole, plac rejencyjny

wchód obok domu loteryjnego Reimanna

0,65 mk.

0,70 „ 0,73 „

@,60 „ 0,52 „ 0,85

220 O

' ' '-I ' :

'

- - : ^

Polecamy

300

Ozdoba na ołtarze! Bukiety na ołtarze!

Polecam mój wielki skład przepysznych

akacji z sukna, b/u z sukna lewkonji z sukna, dzwonków hjacentów i gałązek kamelji-

Kwiaty i liście.

Posyłkę okazowe poza miasto uskutecznia się natychmiast. 201 R

P. Machaczek, fabryka kwiatów

Racibórz, plac Marcelego 5 1 (Marcellusplatz.

Sztuczne zęby, korony złote, szozęnS złote,

plomby ltd.

Dentysta M. Klink sen

Racibórz,

plac Zboru 5 II

■■V -i# (B*. >r+ fen ** <•* «* ó

w domu hurtownego sldadu wina Glusy naprze ciwko starostwa. -u r

.. n ifm

jeśli duecie knpU lani®

i dobfie środki żywnościowe

to kupajde tylko

W domu środków żywnościowych

HANS CNOTO [KS,

Teł. 293. RACIBÓRZ. Tel. 293.

ul. Dolnow słowa 13 (Nieder wallstr.) 3 minuty od dworca.

® No święta bardzo itizkie <eny I aa

Węgli

tylko najlepszej ja­

kości dostarcza zaraz w każdej ilości z do­

staw ą do demu i z składu po najniższych

cenach

Alfred Höflich, Racibó ■ z

skład ul. Ludwiki obok miejskiego

sspita a SI R

Fa rby lak

Centrala warkoczów i mydła

F6liCliSÓI*2E, ul. Odrzańska 19

poleca 124 r

świece do kom »nji i ś«'iecek"ś*ielne.

Dalej sikawki wielkanocne, parfumy.

jakoteż mydło do prania, proszek mydlany i szczotki do szorowania.

Specjalność: Warkocze już od 3mk.

pokost lniany, szablony,

pędzle, [iss

r

karbolmeuni,

poleca

dla malarzy i mularzy

po bardzo niz kich cenach dziennych,

& Mm-Brawie MMrz, BßS3<z.

pfetwszorzędoej jakości, mąkę, krupy, wszelkiego rodzaju osyyki i kołaauchy, sól biała i czerwoną ßla b dla, nawozy sztuczne, (sól potasową, kain t i kali, oddajemy nas ym gospo­

darzem na diuż?zoterimnowy kredy6) kupujemy zboże, nasiona, także zs mienia my zbs że na mąt e

Przybywającym na targi do Opola polecamy nasze obszerne podwórze na ,,Garnczarzach“

jako zajazd.

Szczególną uwagę zwracamy na nasz bogato zaopatrzony

skład masasya

na Odrzanskiem Przedmieściu.

Prosimy odwiedzić stałą naszą wystawę maszyn i narzędzi rolniczych.

1020

Polecamy sm? ry i deje d< w« z ów j maszt n Reparacje wy­

konuje się szybko, sumiennie i tanio

w

wfasmm warsztacie.

Rolnicy, popierajcie waszego „Rolnika“.

polecam

mękę

po cenach rrłynski»

wszelkie krupy 1

Jakotcż

‘|margaryn<

psłmiss, smolec,

©wa< pieczony, śliwki, międofy rodzynki itd.

Dalej

kcwę prawinfl kalka®,, tzekotofc przyprawy,

jakotcż

wszelkie satuflfc mydła.

W razie potrzeby p1*

szę o łaskawe popar'

Ricircrd Sausten1'

Radhdrz,

tylko Braustrasse Proszę dek łajnie jw,» '

meją fermę ,t-6

I

So itmiij! ii

jeglceaxa

bisie i cxamt-,

biijżRi modlił 6 '

„Rolnik“

August inistr. 4.

skład zbożowy.

spółka zak l spraed. z. e. p.

Te k fon 179.

Opole

Breslauerpbtz ió

skład maszyn.

/F

llllimilÜltilUIHHIiyilitiHIWmillilllllllHIIIIillihlliilhiUlfb'iltVi'iin'KiimiiiiRIllllIHHlllUEniimHIIIIIIIIIIlllllltte

polecam

mój wielki skład trzewików

męskich mfodziem zych i dziecięcy cii

p?) bardzo nzkich cenach!

Sandały, trzewik- domowe, pantofle, (wh sny wy ób). obc y gumo*f, szrurowacła [

h

,>

r

.

w bardzo wielkim wyborze,

w

razie potrzeby upraszam o uwzględnienie mej firmy.---

Ściśle

^stałe

cecy!

^Rzetelna

obsługa!

Ftanc. Kolodtelef, Racibórz,

ul. Długa5 (Largest!*.) i Wielkie Przedmieście27.

iiiiiiiiiiii[iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiyiiiuiiyiiiiii)i!iiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii;iiiiiiiiiiii!ii\v^

Powróciłem!

Dentysta

Dr. BLOCK

Racibórz

ul. Dworcowa (Babulu fstrasse)

[2*6 R.

Deutsche Bank.

O f © r u ] «; :

dobi-ą wędliną . . funt 1 00 mik.

sadło » «lodene ... 110 świeżą w;«-i$rzó«tnę ... O 80 „

,. weSi winę . . . . 0,70 ,, wszelkie gatu-»ki rfcibrreh kiełbas

po bardzo ni/kich cenach dzienn <h.

Bardzo nizkie ceny na

pokost lak |

do podłogi,

terpentynę Si&aip, Mej,

hrtoiliBie, iii dB BliBi,

||Szl8, lodtle, lnd|,i!ib|!|ips

Franz lleldier, S|»@Ie,

ulica Od zańska 13

fabryka kiełbaś pędzona silą elektryczną,

ommomm.

Esali* (lisM.

Uac ibórz,

WielKie Mumie 18 . .

>1 traun

Drop üo Hißte

wydana przez Skowron1

różaścs.szfiaplł^

ckrazki koma#!!

i terłi

Również wszelkie

przglonj szkol Ł

W razie potrzA proszę o łask. popa*1* C

I. HrzossuS

Rao bÓrZ. Odnańst» *■

obok hotelu Brrck*

Po dłuższej p objąłem znowu

1. stycznia b.

rzer#*

Pogrzeli!

jako też

przeaóz zsltl

do każdej stacji.

: Irmin»i»

Ił»*

W razie ootr i by pi1-'- 6^

się zwrócić do

Mft [Milsi mi

Bosatzerstr. 26. Telefci ti-' i

Węgiel #

najlepsza jakość l*‘gł(

craz drzewo io palei

rąbane i nie rąbane do*!--' w większych i roniej:-"'!

ileściach wprest do do®* -

ii. Ra=<^" L

ul. Rybnicka, przy :=’■ C' racji „Graf W aiders:'

O&razy, figom ,,

krsijże, *+ f*

ksiąśfn modliłeś ^

są w wielkim wybór* % do nabycia ^

K. LIGUDV > k topola, I S

uiica Odrzańska -•

i ulica Kościelna

%

Makulatur*

stare gazety

wi Jania jest do nab' - ^

W drukami ,NowinCoMi6

hf

Ui

!k i

i

Dodatek do nr. 91 „Nowin Codziennych”.

Pierwszorzędną podwójnie czy szczopą seradelę, kukurydzę siewną Pferdezahn, z gwarancją 97 proc. możliwości kiełkowania.

nasiona buraków (polepszone Eckendorf er Riesen walze), jako- też wszelkie nasiona r feruje korzystnie daleko poniżej ceny.

A. ^{BUCKA, RACIBÓRZ}

ul. Głupczycka 16 [Leobschützer Strasse].

Tclelen 736. [23 < R.

Pierwszorzędne

buraki Eckendorfer

buraki cukrowe, marchew*

trawą lucernę, seradelę, kukurydzę i wszystkie lane

nasion# trawy.

Dalej

pierw szerzę tł. tytoń Kentucky likiery, kawę e wszelkie to­

wary kelerjain©

najlepszej jakości poleca

B. Sokoli, Racibórz,

ul. Długa (Langestr.) 207 R

Materace siatkowe

miłgnc:

do soMaila

Patentowany prze­

je R materac*w i metalowy Pierwszorzędne wykonanie. Racibórz G.-S.

= :: - Skład. :: :: ::

Zdrowie jest najwięk. skarbem!

Polecam wezetkle artykuły

h,-. _ do leoz. chorych.

Wszystkim tym, którzy cierpią r' Ina żołądek, brak apetytu, reu- Smatyzm, zaziębienie, kaszel itd.

| udzielam bazpłstnle porady

• Dla rolników polecam wszelkie lleki, potrzebne w gospodar Estwie dla bydła, koni, krów, 'ś^^itpTgdyż mam własne laboratory urn

O łaskawe poparcie prosi 3i R Drogerja Orła, Racibórz

Wielkie Przedmieście 31,

tiler -Drogerie

Do bicia polecam

trzewa wolowe i wieprzowe, iszelkie przyprawy, szpilki drew­

niane do kiełbas. «*

4kup wszystkich gatunków skórek.

1. Hruliczeft, state. Rnłoni Dodel

Racibórz, ul. Odrzańska.

Na Wielkanoc

f

polecam

hak, migdały, tłuszcze, margarynę, ro- l^ynki, śliwki, morele, makaron z jaj, tkoteż wszelkie towary kolonialne.

Specjalność:

(&wa prawdziwa, 1L funta od 65 fen.

^iząwszy aż do najlepszego gatunku.

tarolBialdyga, Racibórz

Wielkie Przedmieście 35.

[223r

Po długoletniej działalności w praktyce denty­

stycznej A. Damsa wystąpiłem z tejże dnia 1. marca 1924 r. i przyjmuję obecnie codziennie przy

ul. Krakowskiej 27.

w domu p. Franciszka Justa naprzeciw rejencji.

Bardzo szybka obsługa — Najniższe ceny

Äs Pfitzner, ^dentysta.

Telefon 282.

101 o

Fotog raf j e

Zafciai litt|iiHczi|: Bals Kitli, Batitótz

przy nowym moście zamkowym.

« « do wszystkich » » służbowych celów,

jak dla biletów miesięcznych, wykazów i paszportów wykonuje powyższa firma poniżej ceny pokojowej.

Dalej zwracam uwagę Szanownej Publiczności na 151 R

fotog raf je portretowe i fotografje na pocztówkach,

których dostarczam również po znacznie zniżonych cenach.

Dostawa nastąpi w dawno znanem wykwintnem wykonaniu.

Do Sw-łcomonjl

polecam mój bogato zaopatrzony skład

czarnych i niebieskich ubrań

po bardzo nizkich cenach.

Zarazem jestem w stanie z powodu korzystnego zakupu sprzedawać na Wielkanoc ubrania męskie

i młodzieńcze po bardzo nizkich cenach.

Mój bogato zaopatrzony skład materji i podszewek obejmuje zawsze bardzo wielki wybór po bardzo nizkich cenach., i?«

k

W razie potrzeby prosi o łaskawe poparcie.

I

ul. Długa 60 (Langestr.) naprzeciwko gimnazjum,

I

Franciszek Strecke, Racibórz,

ulica Odrzańska 18, Sam obuwia, zalożeray 1874

poleca

trzewiki do komuiiji dl® dziewczę! i diłopców trzewiki dziecięce do

szmirowoiiio . ■ od 1,85 mk.

półbuclki damskie . od f,ES0 ,»

trzewiki męskie . . od 12,00 „

bardzo dobre buty do jazdy konnej własnego wyrobu, sandały, skóry i pantofle pluszowe.

Tylko dobry,wyborny towar .także własny wyrób ręczny i na miarę.

Podzelowania i repai-acjc.

Skład katolicki. Skład katolicki.

8§H

Da śmigła BlEikaapcBg

polecam 227 R

perfumy wielkanocne, peftay tfo sikania,

Siloateifipiiii, teitóri

W# Bo Biel#«#.

mimmmimsmmmmBi

Sztuczna zęby korony złota, szczęki złote,

plomby.

-<3 k

OłdBiga hang«

Racibórz, Dworcowa 3

(Apteka Marjańska) Godziny przyjęć od 8 1 i od 3—6

Daleko poniżej cen

«HM*«»** asMsssn.tto>viM!ec ■nznasnatnuiiHttnr SHtews »oiiwawv ■»«■**

ubrania męskie, spodnie z paskami, płaszcze gumowe, koszule wierzchnie.

Ubranie do komunji i sukienki. Ubrania dziecięce, lepsze i cajgewe ubrania, bluzki dla ślusarzy, spodnie robocze, keszule, majtki, fartuchy, pończochy, skarpetki.

Partiewarenhaus

Pfiff er, Opole,

ul. Wojciecha (Adaibertstrasso) pierwszy dom na lewo, pierwsze piętro, wejście tylko przez sień.

Żaden skład! 134 O. Tylko piętro 1.

Najpiękniejszą pamiątką pierwszej św. komunji

jest obrazek z zakładu fotograficznego

233 r

,Helios1, Racibórz

ul. Długa .10 (Langestr.)

polska usługa.

#%a ©zas gsstu

pelecam m6j wl@lkś skład Ś!@i$zS sło- ssyeh, wędzanych, pleczoroyoh i mapy eeewaeaych, jakoteż sardynki w oleju

po najtańszych cenach-

Wszystkie inne środki żywnościowe, towary kolonjalns i delikatesy .yiko dobrej jakości

bard«o tanio!

Dalej polecam

Pa. osucle rżane, jakoteż wszystkie

inne

artykuły rolnicze.

Zakup masła, jajek, sera i wszystkich artykułów gospodarskich po cenach

dziennych.

Os Kemuąp św»

polecam świece każdej wielkości i jakości.

Pawe# Plaohetkaf

Handel towarów kolonjalnych i delikatesów,

Dobrodzień, ul. Dworcowa 5.

Ubrania suknia, chusty, dery, zasłony i materje

wszelkiego rodzaju

czyści i farbuje szybko i tanio Hermann Schliew©

Racibórz

ul Langestr. 22 i Domstr. 3. 144 r

Irzgże

różańce

I medaliki śs.

iBlcagli

brasitó

łańCBsali

io ztgarlńs

zegarki pletścNmll

naszyjniki

poleca 188 R I

SPraia# Bretter |

Zegarmistrz i jubiler

Racibórz, ul. Dworcowa 5 (Bahnhois.tr.) |

i

a Bardzo tania sprzedaż

pS tylko do WielkckOLOcy. ^ ukajaniem ogłoszenia tego yo

|» S°|0 rabaiu. "

w Ubrania męskie, dla wyrostków i chłopięce,

spodnie z sukna, manszestrowe i cajgowe.

1 I _{ps i}

8 i Materje męskie od 3 mk. począwszy Materje damskie „ 1,50 mk»

||| podszewki

^{szerokie „}

l,»0 „

99 *> u 1,0(1

§d wsypy szerokie „ 2,50 ,

„ wąskie ^{3,50 „} Mockery piękne wzory 5 Hlk.

1

99 99

99 99 99

Materje adamaszkowe na łóżka 160 cm sze- _ rokie 5 mk,

Materje Gzeas 80 cm do 130 cm szerokie bardzo tanio

Kołdry, garnitury na łóżka, firanki, szale, chustki na głowę, astrachany,

wyprawy dła nowożeńców

dla mężczyzn i pań, bardzo wielki wybór.

s

8

Dora towarów modnych Albert Heymann, Opole,

tylko ul. Krakowska 21.

86 O

a

mmmmm

Dll BfflSBBSgi zaSlBSBi

oferujemy

świeżo sprowadzone zi^slona

tudzież oferujemy po cenach przystępnych:

mąkę, osypkę, kolaczuch,

sól

lid.

(Warny ma składzie

wszystkie gatunki 3? a w ozów sztucznych, od kółek rol­

niczych przyjmujemy zamówienia na wagonową dostawę k;,li i kaisiitu pod dogodnymi warunkami spłaty.

Kupujemy wszelkiego rodzaju zboże i nasiona i płacimy najwyższą cenę giełdową.

Pośredniczymy jako fachowcy przy zakupnie każdej maszyny rolniczej. 157

. RsEnicf gsepieyajeś© sr»®g<t „Relniks,/,!

„Rolnik“ S',ńilkspradażykupu Strzelce.

Na Wielki Tydzień

polecam

Bsztliie rodzaje

śledzi

jak [228 R

śledzie pieczone, zwijane (rolmepsy) śledzie słone, śle­

dzie młode, śle­

dzie wędzone itd.

ps Hardzi nizHicii cenach

Wszelkie

psim trasy, isniupy, braki

Parne! Pisclzek,

Racibórz,

ulica Odrzańska.

jaleliż średtl paste« i asziliie naoozy

poleca po najniższych cenach dziennych

..Rolnik"

towarzystwo zakupu i sprzedaży.

Sp. zap. z. ogr. por. 157 R Racibórz, ul. Ogrodowa 9 (Gattenstr.) Narożnik Klosterweg.

Telefon 620.

Drzewka

owocowe

Wszelkie gatunki

MM, grusz, czereśni, Grzes&śa

wysokie i średnie drzewka, jaketeż drzewka krzaczyste, tylko piękny, dobry towar do

sadzenia wiosennego

eeewe*BBee*e*BiiwKeineee*eeeae«eieBeimeeeEeEweoe*eiiee

Dalej

krzewy, jagody i róże

poleca

Ogrodnictwo Rührig,

SS:qlc;IS> öi*ä

Szosa Głupczyoka 3 (LfiOlSClłZfir ClTOfi.)

a

Zakupuj z.iwsze

« konie na arabicźe

l

g po cenach dziennych. W razie wypadków nieszczęś *

® ",twych nastąpi odwiezienie powozem. 06 R 8

3 Kunze’s Następca, Pawef Ga uczy k

Schlmber & Frank Następca Józef Wilczek, Racibórz

Zwingerstr. 15

Pierwszy i najstarszy Handel nasion --- i roślin ogrodowych ---

poleca

(Na Wielkanoc

55 polecam mej Szan. klienteli

] wszelkie przybory 1

pierwszorzędne nasiona ćwikły, marchwi, koniczyny,

trawy i rzepy.

Wszelkie nasiona ogrodowe i nasiona kwiatów.

Również drzewaowocowe.róźe, wina itp. ■«»

Rzetelna obsługa. Cennik na żądanie.

:: bo pieczenia:: l

po bardzo nizkich cenach.

Wszystko jest znowu na składzie.

Rodzynki, migdały, gruszki, o woe pieczony, śliwy, powidła śliw­

kowe mak,

ltd.

isor

Mi Iheu,—Racibórz,

plac Dominikański 4. (Domikanerplatz.)

1 1

jg Rzeźni» kont, Racibórz, Zwingcrstr. 21. Telefon 372. »

Polecam

trzewa, szpilki drewniane, przyprawy,

kupuję «fss£©i?$i@ gatusski skórek.

Bielii tóhi ignords bl8i|aliidi

Feliks Lammel, Racibórz,

ul. Panieńska 5. (Jungfernstr.) 50 R

Sofy, sofy do spania materace do wkładania

ÄtiSX 86 B » KB a a BI B 68 »I«1* BI 88 * B 6» « O ®i HI» 88 8 M ÓS «ł 89 M « w wszystkich cenach sprzedaje bardzo tanio

Konrad D cliii aaii

fabryka, wyrób, woskowy^1

Racibórz

naprzeciw kościoła famfg® ' poleca

ŚBlECB BÖS &088

w każdej wielkości

iairci do boBuoji,

kadzidło,

airy,

talon domoBf-

mydła

do sscroBania, do prania najlepsza mili

Również

wszystkie przybory

Fr. Belach, Racibórz

ul. Kolejowa 15 II r. f Eisen bahn str ) 206 R

Wszelkie druki Drukarnia „Nowin ^wykonuje

Codziennych“.