MIEJSKI PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH W MYSŁOWICACH
NA ROK 2010 A. I. Podstawy prawne i postanowienia ogólne
Prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy, zgodnie z art. 41 ust 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, do zadań własnych gminy. Realizacja powyższych zadań prowadzona jest w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, uchwalanego corocznie przez radę gminy (art. 41 ust. 2 cyt. ustawy).
Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zwany dalej „Programem” został opracowany w oparciu o:
- ustawę z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t. j. Dz. U. z 2007 r. nr 70 poz. 473 z póżn. zm.) - ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U.
z 2005 r. nr 180 poz. 1493)
- Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2006 - 2010
i zawiera on zbiór przedsięwzięć przewidywanych do realizacji w roku 2010 w obszarze zagadnień społecznych. Określa szczegółowo zakres i formę zadań w zakresie profilaktyki, leczenia i terapii oraz reguluje zasady finansowania tych zadań.
MPPiRPA jest jednym z programów służących realizacji strategii zrównoważonego rozwoju dla miasta Mysłowice do roku 2020 w ramach celu „G” tj.
„sprzyjające warunki rozwoju społecznego i jego mieszkańców oraz eliminacja obszarów marginalizacji i wykluczania społecznego”.
Program stanowi element strategii rozwiązywania problemów społecznych określonej w uchwale Rady Miasta Mysłowice Nr LXV/621/06 z dnia 30 marca 2006 r.
w sprawie przyjęcia „Strategii rozwiązywania problemów społecznych w Mysłowicach do roku 2010”.
Konstrukcja Programu oraz zadania wynikają z analizy przeprowadzonych badań monitoringowych zleconych przez Urząd Miasta Mysłowice w latach 2007-2008.
Z w/w opracowania wynika iż:
• alkoholizm zajmuje drugie miejsce w hierarchii problemów społecznych,
• co piąty mieszkaniec gminy uwikłany jest w jakiś sposób (osobiście lub przez członków rodziny) w problem alkoholowy,
Załącznik
do uchwały Rady Miasta Nr LXII/984/10 z dnia 28 stycznia 2010 r.
• największe zagrożenie problemem alkoholowym dotyczy grupy wiekowej 15 – 16 – latków,
• najczęściej spożywanym przez młodzież napojem alkoholowym jest piwo.
Towarzyszy temu często fałszywe i szkodliwe przekonanie, że alkohol w piwie jest mniej groźny niż wódce,
• wielu młodych ludzi sięga po alkohol już nawet nie po to, aby się zabawić czy rozerwać, lecz traktując picie jako lekarstwo na problemy i smutki co skraca drogę do uzależnienia,
• w co czwartym przypadku osobami, które po raz pierwszy poczęstowały młodego człowieka alkoholem byli dorośli – najczęściej rodzice,
• 28% uczniów było świadkiem przykrej sytuacji w życiu rodzinnym spowodowanej przez alkohol
• młodzi ludzie nie mają problemu z omijaniem zakazu sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim.
Na podstawie przeprowadzonych badań wynika iż do najważniejszych zadań winny być zaliczone:
- kontynuacja działań w zakresie profilaktyki szkolnej w oparciu o programy wykorzystujące aktywność własną uczniów i poszerzanie o inne rozbudowane cykliczne programy profilaktyczne,
- realizacja programów profilaktycznych w coraz młodszych grupach wiekowych (szkoły podstawowe),
- tworzenie oddziaływań edukacyjnych i prewencyjnych dotyczących różnych środków odurzających (alkohol, tytoń, narkotyki),
- wzrost dostępności programów edukacyjnych dla osób dorosłych dotyczących problemów alkoholowych,
- wspieranie działalności świetlic opiekuńczo-wychowawczych i realizujących program socjoterapeutyczny,
- współpraca Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Policji i innych instytucji w kierunku prawnego egzekwowania przestrzegania ustawowego zakazu sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 roku życia,
- promowanie mody na zdrowy styl życia,
- wykorzystywanie zainteresowań młodzieży i ich aktywności fizycznej do budowania alternatywnych, w stosunku do picia alkoholu i zażywania narkotyków, sposobów spędzania wolnego czasu i realizacji własnych zainteresowań,
- wykorzystywanie prawnego zobowiązania do leczenia odwykowego.
A. II. Cel główny
Celem Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest tworzenie spójnego systemu działań profilaktycznych i naprawczych, zmierzających do:
- zapobiegania powstawaniu nowych problemów alkoholowych, - przeciwdziałania negatywnym skutkom nadużywania alkoholu,
- zwiększenia zasobów niezbędnych do rozwiązywania już występujących problemów.
Zbiór działań ujętych w programie uwzględnia kontynuację zadań zainicjowanych w latach poprzednich.
W zależności od zmieniających się potrzeb lokalnych, Program mając charakter dokumentu otwartego podlega stosownym modyfikacjom.
Realizatorów poszczególnych grup zadań MPPiRPA wymieniono w części „C – Zadania w zakresie profilaktyki, leczenia i terapii”.
B. Zasady finansowania zadań ujętych w Miejskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
I. Zasady ogólne
1. Wydatki związane z realizacją Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych będą finansowane przede wszystkim ze środków z tytułu opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych z działu 851, rozdział 85154 – przeciwdziałanie alkoholizmowi.
2. Projekt planu finansowego w zakresie wydatków na realizację Programu podlega opiniowaniu przez Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
I.1. Zasady powierzania zadań i wspierania działalności jednostek sektora finansów publicznych, osób fizycznych i prawnych oraz organizacji pozarządowych i pozostałych instytucji.
I.1.1. Podmioty ubiegające się o finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań lub programów składają oferty na zasadach i trybie określonym w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
I.1.2. Powierzenie realizacji zadania i przekazywanie środków następuje na podstawie stosownej umowy, której elementem jest zobowiązanie strony
wykonującej zadanie do złożenia sprawozdania merytorycznego i finansowego.
I.1.3. Realizacja zadań wynikających z Miejskiego Programu może być powierzana lub podejmowana przez osoby posiadające odpowiednie przeszkolenie w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje do rodzaju prowadzonych zajęć ujętych w programie profilaktycznym.
I.1.4. Przyjmuje się, następujące kategorie kwalifikacyjne dla osób prowadzących zajęcia terapeutyczne:
- instruktorzy terapii po przeszkoleniu,
- osoby z wyższym wykształceniem zatrudnione w placówkach służby zdrowia, absolwenci Studium Terapii Uzależnień,
- osoby z wyższym wykształceniem – absolwenci Studium Pomocy Psychologicznej dla profesjonalistów i innych szkoleń specjalistycznych o podobnym zakresie merytorycznym oraz licencjonowani trenerzy,
- osoby z wyższym wykształceniem – absolwenci Studium Terapii Uzależnień, licencjonowani psychoterapeuci (licencje Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Polskiego Towarzystwa Psychologicznego) oraz osoby posiadające licencje zagraniczne, akredytowane przez Radę ds. Certyfikowania Terapeutów Uzależnień.
I.1.5. Za obóz terapeutyczny uznaje się: obóz, trwający min. 10 dni, na którym prowadzone są zajęcia terapeutyczne w wymiarze min.
6 godzin – dziennie prowadzone przez profesjonalnych terapeutów posiadających odpowiednie kwalifikacje. Organizator przedstawia jednostce dotującej program zajęć terapeutycznych przewidziany do realizacji.
II. Zasady szczegółowe
II.1. Stawki wynagrodzeń oraz limity dofinansowania na zadania przedmiotowe powierzane w ramach realizacji Miejskiego Programu:
II.1.1. Zajęcia profilaktyczne i edukacyjno-rozwojowe dla dzieci i młodzieży – 30 do 45 zł za godzinę prowadzonych zajęć.
II.1.2. Konsultacje specjalistów – 40 do 60 zł za godzinę konsultacji.
II.1.3. Prowadzenie terapii indywidualnej bądź grupowej – 40 do 50 zł za godzinę zrealizowanej terapii.
II.1.4. Zajęcia opiekuńczo-wychowawcze – 12 do 16 zł za godzinę prowadzonych zajęć.
II.1.5. Działania interwencyjno-wspierające – dyżury w ramach Telefonu Zaufania – 13 zł za godzinę dyżuru.
II.2. Limity dofinansowania obozów terapeutycznych:
II.2.1. Górny limit dofinansowania na uczestnika obozu terapeutycznego wynosi:
- 500 zł dla osoby uzależnionej,
- 450 zł dla osoby współuzależnionej (również dzieci).
II.2.2. Maksymalna kwota dofinansowania obozu terapeutycznego wynosi 10 000 zł ( z uwzględnieniem uregulowań, o których mowa w pkt. II.2.1).
III. Zasady wynagradzania członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
3. Wynagrodzenie członkom Komisji przysługuje za udział:
III.1.1. w posiedzeniach Komisji,
III.1.2. w pracach Zespołów Zadaniowych ds. profilaktyki i leczenia odwykowego podejmujących czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu (art. 41 ust. 3),
III.1.3. w czynnościach związanych z przeprowadzaniem kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń (art. 18 ust. 8).
4. Wynagrodzenie członków Komisji, o którym mowa w pkt.1 wynosi 10%
minimalnego wynagrodzenia za pracę ogłaszanego w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów.
5. Wynagrodzenie przysługuje członkom obecnym na posiedzeniu na podstawie listy obecności.
6. Wynagrodzenie jest wypłacane poprzez listę płac sporządzoną przez właściwego członka komisji.
C.
Zadania w zakresie profilaktyki, leczenia i terapiiZADANIE W Y K O NA W C A
I. Diagnoza problemów uzależnień WZiSS
II. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu poprzez:
II.1. Realizowanie dodatkowych wykraczających poza kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia zajęć z osobami uzależnionymi i współuzależnionymi
wyłoniony w drodze KONKURSU
II.2. Współudział w finansowaniu działań terapeutycznych prowadzonych w placówkach odwykowych na
terenie innej gminy WZiSS
II.3. Wspieranie działalności związanej z organizacją miejsc wsparcia i działań samopomocowych prowadzonych przez kluby i stowarzyszenia abstynenckie
wyłoniony w drodze KONKURSU
II.4. Organizowanie obozów terapeutycznych, prowadzonych wg określonego programu terapeutycznego wyłoniony w drodze
KONKURSU
II.5. Kontynuację terapii z osadzonymi w Areszcie Śledczym wyłoniony w drodze
KONKURSU
II.6. Organizowanie i rozwijanie działalności pozalekcyjnej w szkołach, dla dzieci ze środowisk zagrożonych problemem alkoholowym
Wydział Edukacji
III. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, poprzez:
III.1. Prowadzenie poradnictwa psychologicznego dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami emocjonalnymi uwarunkowanymi sytuacją rodzinno-wychowawczą w środowiskach zagrożonych alkoholizmem
Poradnia Psych.- Pedag.
III.2. Prowadzenie zajęć psychokorekcyjnych dla dzieci z grup ryzyka, w szczególności dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym
Poradnia Psych.- Pedag.
III.3. Wspomaganie działań profilaktyczno resocjalizacyjnych i terapeutycznych prowadzonych przez Kuratorski Ośrodek Pracy z Młodzieżą
wyłoniony w drodze KONKURSU
III.4. Wspieranie działalności profilaktyczno-edukacyjnej, terapeutycznej oraz prawnej w zakresie MOPS/OIK
m.in. przez Ośrodek Interwencji Kryzysowej
III.5. Wspieranie działalności alkoholowego Telefonu Zaufania Poradnia Psych.-WZiSS oraz Pedag.
III.6. Dofinansowanie działalności prowadzonej na rzecz dzieci i młodzieży ze środowisk dotkniętych problemem alkoholowym oraz zagrożonych alkoholizmem, w tym m.in. organizacji różnych form i miejsc spędzania czasu wolnego oraz dofinansowanie organizacji kolonii i obozów, na których będzie realizowany program profilaktyczno–terapeutyczny lub wychowawczy
wyłoniony w drodze KONKURSU
IV. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży poprzez:
IV.1 Realizowanie na terenie szkół programów profilaktycznych obejmujących populację uczniów, rodziców i nauczycieli, w tym m.in.:
a) program MAŁOLAT b) Drugi Elementarz c) „NOE”
d) „Nasze spotkania”
e) „Spójrz inaczej”
szkoły podstawowe,
gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne
IV.2. Organizację, współorganizowanie i dofinansowanie imprez, programów promujących zdrowie i propagujących trzeźwe obyczaje, Festyny Trzeźwości
wyłoniony w drodze KONKURSU lub
WZiSS, MOKiS, Wydział Kultury
IV.3. Zakup i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych obejmujących edukację publiczną, promocję trzeźwego stylu życia i zapobieganie wykluczeniu społecznemu (plakaty, broszury, ulotki, kasety video, artykuły w prasie lokalnej, ogłoszenia o konkursach, wystąpienia na konferencjach, wykłady specjalistów, internetowe akcje informacyjne)
WZiSS
IV.4. Organizowanie szkoleń, w tym dla osób doskonalących się zawodowo, w zakresie profilaktyki uzależnień
i rozwiązywania problemów alkoholowych WZiSS
IV.5. Udział w szkoleniach i kursach organizowanych przez inne podmioty WZiSS V. Postępowanie związane ze zobowiązaniem do leczenia odwykowego:
V.1. Prowadzenie rozmów profilaktycznych motywujących do podjęcia leczenia dobrowolnego V.2. Kierowanie na badanie do biegłych w celu wydania opinii o stopniu uzależnienia od alkoholu V.3. Zlecanie przeprowadzenia wywiadów środowiskowych
Zespół zadaniowy w ramach MKRPA
VI. Współpraca i wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych realizujących zadania w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, w tym z terenów innego powiatu, obejmujących opieką dzieci i młodzież z terenu Mysłowic.
WZiSS
VII. Wspieranie działań związanych z integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu, w zakresie dofinansowania organizacji pozarządowych tworzących i prowadzących Centrum Integracji Społecznej.
MOPS, PUP, WZiSS
VIII. Dofinansowanie działań i przedsięwzięć, mających wpływ na poprawę bezpieczeństwa publicznego, w tym:
VIII.1 Działań zapobiegających ewentualnym zakłóceniom porządku publicznego wywołanych przez osoby będące pod wpływem alkoholu
VIII.2 Działań wobec osób dokonujących zakłóceń porządku publicznego pod wpływem alkoholu.
WZiSS
IX. Modernizacja i rozwój zasobów służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych, w tym zakupy
sprzętu i wyposażenia. WZiSS
X. Działania w zakresie ograniczania dostępności do alkoholu oraz podejmowanie interwencji w przypadkach złamania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim lub nietrzeźwym oraz w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych a także występowanie przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego
X.1. Systematyczne monitorowanie wskaźnika wykorzystania limitu sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży X.2. Opiniowanie wniosków w sprawie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych
X.3. Przeprowadzanie kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przez osoby i podmioty, na podstawie upoważnienia wydanego przez Prezydenta Miasta
X.4. Zasady przeprowadzania kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych:
X.4.1. Kontrolę placówek dystrybucji alkoholu, ze szczególnym uwzględnieniem sprzedaży alkoholu nieletnim oraz reklamy alkoholu przeprowadzają członkowie Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych we współpracy ze Strażą Miejską
MKRPA
MKRPA
X.4.2. Kontroli podlegają podmioty gospodarcze prowadzące sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży
X.4.3. Zakres kontroli obejmuje:
- zgodność prowadzonej sprzedaży napojów alkoholowych z posiadanym zezwoleniem
- przestrzeganie warunków ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
- przestrzeganie warunków oraz zasad sprzedaży i podawania napojów alkoholowych określonych w uchwałach Rady Miasta
X.4.4 Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego, osoby zastępującej kontrolowanego lub osoby przez niego zatrudnionej
X.4.5. Z przeprowadzonej kontroli sporządzony zostaje protokół, który wraz z wnioskiem przekazuje się niezwłocznie do organu wydającego zezwolenie oraz do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
X.4.6. W oparciu o wyniki kontroli organ wydający zezwolenie wzywa przedsiębiorcę do usunięcia, w wyznaczonym terminie stwierdzonych nieprawidłowości. Jeśli nieprawidłowości te są podstawą do cofnięcia zezwolenia – wszczyna postępowanie w przedmiocie cofnięcia zezwolenia X.4.7. Jednostka kontrolowana w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania do usunięcia
stwierdzonych nieprawidłowości, przesyła do organu wydającego zezwolenie informację o wykonaniu zaleceń. Potwierdzenie wykonania zaleceń pokontrolnych stanowi odrębne zadanie kontrolne
X.4.8. Występowanie przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego w przypadku stwierdzenia złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych lub sprzedaży alkoholu nieletnim bądź nietrzeźwym.
MKRPA
