O zawartości fluoru w wodach wodociągowych publicznych województwa bydgoskiego

(1)

KRYSTYNA PVJSZO

O

ZAWARTOŚCI

FLUORU

ROCZNIKI PZH 1960, t. XI, nr 4

W WODACH

WODOCIĄGÓW

PUBLICZNYCH WOJEWÓDZTWA BYDGOSKIEGO

Z Higieny Komunalnej WSSE w Bydgoszczy

Woda jest

artykułem

masowego

użytku

i jakiekolwiek odchylenia od norm

LS'kładu

chemicznego wody

wywierają duży wpływ

na zdrowie lud-

nośd.

Dlatego

też stała

kontrola wody jest

niezbędna.

Praca niniejsza ma na celu zbadanie

zawa11tości

fluoru w wodach

l' wodociągów

publicznych wojew. bydgoskiego

i

stwierdzenie czy jego

·~

Hość mieści się w

granicacDl optymal

¹

nych.

MATERIAŁY I METODY

Próbki wody

wodociągowej

pobrano z 36

ujęć i

sieci

wodociągów

publicznych i przebadano na

obecność

fluoru.

Z wyników zestaiwionych w tabeli I widzimy,

że

ani jeden

wodociąg

publiczny wojew. bydgoskiego nie wykazuje

zawartości

fluoru w gra- nicach optymalnych.

Największą ilość

fluoru

wykszała

woda

wodociągu

w

Chełmży,

Ino-

wrocławiu, Brześciu

Kujawskim i Dobrzyniu

od

0,30 do 0,45 -

(około

110/o), leaz nawet i w ty,ch wypadkach

zawartość

fluoru w wodzie jest bardzo niska,

zaś

w

pozostałych

jeszcze

niższa,

W grupie tych miast o

najwyższej zawartości

fluoru, pomimo

że

za-

wartość

ta jest daleka od ustalonego optimum, stan

uzębienia ludności może okazać się zadowala¹jący,

a to dlatego,

że

znaczne

ilośd

fluoru

niezbędnego

dla organizmu pobierane

są,

oprócz tego z

pożywienia,

na co

już zwrócił uwagę

Kruse (2), Steffens (1) i inni autorzy. W krajach zachodnich na podstawie przeprowadzonych

^badań

wody uczeni

^dochodzą

do wniosku,

że

w wypadku zbyt

małej zawartości

fluoru w wodzie, ko- nieczne jest sztuczne wzbogacanie jej w ten

składnik

Obecnie

cały

szereg krajów fluoryzuje wody pitne - sZ1Czególnie sprawa ta jest daleko · zaawansowana w USA.

W

piśmiennictwie

(1) podano

cały

szereg metod i

urządzeń, służących do

fluoryzowainia wody.

Wydaje

się, że

w naszym województwie konieczne

byłoby

zagadnienie to

również postawić

na

właściwym

miejscu.

Ciekawe

byłoby

zestawienie statystyczne

występowania

próchnicy

zębów

w miastach naszego województwa. Dane te pI1Zyrpuszczalnie uwy-

pukliłyby koniec:mość

fluoryzowania wody,

nadając

przeprowadzonym przez nas badaniom

praktyczną korzyść.

Rzecz jasna,

że

przeprowadzone badania nie

wyczerpują

zagadnienia.

Wskazane jest dalsze opracowanie teg problemu przez zbadanie

więk-

(2)

328 K. Pujszo

Nr 4

Tabela I

L. _p. Nazwa ^Zawartośćfluoru L. Nazwa ^Zawartośćfluoru

miasta w mg/1 ^p, miasta

w mg/I

1 Bydgoszcz 0,10 19 Łobżenica 0,25

2 Brześć Kujawski 0,30 20 Łasin 0,15

3 Brodnica 0,20 21 Łabiszyn 0,15

4 Białośliwie 0,20 22 Miasteczko 0,10

5 Ciechocinek 0,20 23 Mogilno 0,18

6 Cąojnice 0,20 24 Nakło 0.20

7 Chełmża 0,45 25 Nowe 0,10

8 Chełmno 0,12 26 Radzyń 0,15

9 Dobrzyń 0,35 27 Rypin 0,12

IO Grudziądz 0,20 28 Strzelno 0,25

11 Gniewkowo 0,18 29 świecie 0,23

12 Inowrocław 0,35 30 Tuchola 0,25

13 Krostko wo 0,10 31 Toruń 0,08-0,25

1,

Kowalewo 0,12 32 Trzemeszno 0,15

15 Kruszwica 0,10 33 Włocławek 0,25

16 Kcynia 0.15 34 Wąbrzeźno 0,22

17 Kikół 0,12 35 Wysoka nie wykryto

18 Lipno 0,15 36 Żnin 0,10

szej

^ilości

wód,

pochodzących

z

^urządzeń

o mrneJszym

zasięgu niż

wo-

dociągi

publiczne, z

uwzględnieniem głębokości

badanej warstwy wodo-

nośnej

oraz jej pochodzenia g€0logicznego.

WNIOSKI

1.

Przebadano na

zawartość

fluoru szereg

wodociągów

publicznych wojew. bydgoskiego, pr:zy czym stwierdzono

n:iską ·zawartość

tego

składnika.

2.

Na podstawie oznaczonej

zawartości

fluoru w wodzie

konieczność

ich fluoryzowania.

3. Wskazano na

konieczność

dalszego prowadzenia

badań

runku.

PIŚMIENNICTWO

stwierdzono w tym kie-

1. Steffens W.: Die Bedeutung des l<'luorgehaltes im Trinkwasser - Wasser- wirtschaft Wassertechnik 5 Jg/Heft 2, Februar 1955. - 2. Kruse H.: Zur Frage Fluorieru.ng des Tri<nkwassers, G. J. Heft 19/20 75 Jg. 1954 Sei,te 325 - 3.

Dżulyńska J., Just J.: Fluor w wodach wodociągowych w Polsce, Gaz, Woda i Technika Sanitarna, nr 7/8 VII, VIII 1949. - 4. Forrest J. J.: Fluol'idation of water supplies Water And Water Engineering, March 1956. - 5. Zipkin J., Likins R. C., Me Cluse F. J., Steere A. C.: Unitary Fluoride Levels Asocfated With Use of Fluoridated Waters, Public Health Reports, vol. 71, nr 8, Augusit 1953.

- 6. Longwell J.: Fluoridatin of Domestic Water Supplies, Assessment and Maintenance of the Dose to ·be Applied, Water and Water Enginering, April 1955.