2013-10-10 JarosławPiersa Wstępdosystemówwielozadaniowychlaboratorium03—Uprawnienia,użytkownik,grupy

(1)

Uprawnienia plików Bezpieczne kopiowanie plików Praca z plikami tekstowymi Podsumowanie

Wstęp do systemów wielozadaniowych

laboratorium 03 — Uprawnienia, użytkownik, grupy

Jarosław Piersa

Wydział Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

2013-10-10

(2)

Uprawnienia Zmiana uprawnień

Listowanie plików przyp.

opcje do komend:

# l i s t o w a n i e d e t a l i ls - l ./ P u l p i t

# l i s t o w a n i e w s z y s t k i e g o ls - a

# p o l a c z e n i e - l i - a ls - la

-rwxr-xr--. 1 piersaj piersaj 137 2012-02-24 plik.sh uprawnienia, liczba dowiązań, właściciel, grupa, wielkość, data,

(3)

Uprawnienia

ls -l

-rwxr-xr--. 1 piersaj piersaj 137 2012-02-24 plik.sh

rwx

read, write, execute

(pierwsze 3) dla właściciela, (drugie 3) dla grupy, (ostatnie 3) dla innych

pliki specjalne: d— katalog,s— socket, l— link,b— block, p— pipe (potok),

(4)

Uprawnienia

Sprawdź uprawnienia następujących plików:

ls - l / etc / p a s s w d

ls - l / u s e r s / s t u d / inf / m o j L o g i n ls - l / etc / s h a d o w

ls - l / usr / bin / p a s s w d ls - l / bin / ls

ls - l / dev / s d a 1 ls - l / dev / r a n d o m ls - l / tmp

(5)

Zmiana uprawnień

zmiana uprawnień c h m o d o - rwx p l i k c h m o d g + rx p l i k c h m o d 755 p l i k c h m o d 400 p l i k

wersja 1: u+rwx = kto? (User) dostaje (+) prawa do odczytu (Read), zapisu (Write) i wykonywania (eXecute)

User,Group,Other,All +dodaje,-zabiera

Read do odczytu ,Write do zapisu,eXecute do wykonywania wersja 2: 753 =u->rwx, g->r-x, o->-wx

(6)

Ćwiczenie

zaloguj się naultrę60

sprawdź uprawnienia katalogu /tmp

utwórz na/tmp podkatalog: wswz mój login edytuj wvi plik tekstowy utworzonym katalogu zmień uprawnienia katalogu i pliku na rwx---

spróbuj wylistować zawartość katalogu utworzonego przez osobę siedzącą obok

zmień uprawnienia katalogu wswz mój login narwxr--r-- ponownie spróbuj wylistować zawartość katalogu utworzonego przez osobę siedzącą obok

(7)

Ćwiczenie

zaloguj się naultrę60

sprawdź uprawnienia katalogu /tmp

utwórz na/tmp podkatalog: wswz mój login edytuj wvi plik tekstowy utworzonym katalogu zmień uprawnienia katalogu i pliku na rwx---

spróbuj wylistować zawartość katalogu utworzonego przez osobę siedzącą obok

zmień uprawnienia katalogu wswz mój login narwxr--r-- ponownie spróbuj wylistować zawartość katalogu utworzonego przez osobę siedzącą obok

(8)

Ćwiczenie

spróbuj zobaczyć zawartość (cat) pliku w katalogu wswz mój login osoby obok

zmień uprawnienia własnego pliku na rwxr--r--, poczekaj aż osoba obok również dokona zmiany

ponownie spróbuj wykatować plik w katalogu tej osoby spróbuj edytować ten plik

zmień uprawnienia własnego pliku na rwxrw-rw-, ponownie spróbuj edytować ten plik

(9)

Ćwiczenie

zmień uprawnienia własnego pliku narwxr--r--, poczekaj aż osoba obok również dokona zmiany

(10)

Ćwiczenie

zmień uprawnienia własnego pliku narwxr--r--, poczekaj aż osoba obok również dokona zmiany

(11)

Zmiana właściciela i grupy

Zmiana właściciela

c h o w n n o w y _ w l a s c i c i e l p l i k Zmiana grupy

c h g r p n o w a _ g r u p a p l i k Grupy użytkownika

g r o p u s l o g i n ID użytkownika

id l o g i n

(12)

Kopiowanie plików pod konsolą

Plik /etc/passwd

na maszynie juliusz.mat.umk.pl wykonaj g e t e n t p a s s w d > ~/ p a s s w d . bak l e s s ~/ p a s s w d . bak

(13)

Kopiowanie z maszyny lokalnej na zdalną

scp ./ścieżka/do/pliku/plik.txt

login@maszyna.zdalna:~/ścieżka/docelowa/nazwa.txt scp ./ p o d k a t a l o g / p l i k \

p i e r s a j @ u l t r a 6 0 . mat . umk . pl :~/ k a t a l o g

(14)

Kopiowanie z maszyny zdalnej na lokalną

scp login@maszyna.zdalna:/ścieżka/nazwa.txt ścieżka/lokalna/plik.txt

scp p i e r s a j @ 1 5 8 . 7 5 . 2 . 1 2 0 : / tmp / p l i k \ / h o m e / p i e r s a j /

skopiuj plik ∼/passwd.bak z juliusza na komputer lokalny (w laboratorium)

(15)

Wyświetlanie zawartości

Wyświetlenie zawartości pliku tekstowego

konkatenacja plików cat p l i k 1 p l i k 2 wyświetlanie długich plików:

l e s s p l i k

# lub m o r e p l i k

ćwiczenie: wyświetl plik /etc/passwdoraz∼/passwd.bak z poprzedniego kroku

(16)

Typ pliku

typ pliku

f i l e s c i e z k a /do/ p l i k u / p l i k ćwiczenie: sprawdź typ plików:

/ etc / p a s s w d / usr / bin / p a s s w d / dev / c o n s o l e

~

(17)

Zliczanie wyrazów

Word Count:

wc s c i e z k a / p l i k

# lub

cat p l i k | wc

ćwiczenie: sprawdź liczbę słów pliku/etc/passwd,

ćwiczenie: sprawdź liczbę słów pliku/usr/include/stdio.h,

(18)

Wyświetlanie nagłówka i stopki pliku

pierwsze linie:

h e a d -10 p l i k ostatnie linie:

t a i l -10 p l i k

ćwiczenie: wyświetl pierwszych 8 linii z plikupasswd.bak ćwiczenie: wyświetl ostatnich 20 linii z pliku passwd.bak ćwiczenie: wyświetl linie od 30 do 40-tej z plikupasswd.bak

(19)

Wyszukiwanie wzorca

wyszukiwanie wzorca w pliku g r e p n a p i s p l i k ( i ) poprzez przekierowanie strumienia

t a i l -10 p l i k | g r e p w z o r z e c

ćwiczenie: zlicz tych użytkowników w passwd.bak, którzy mają katalog domowy na /users/stud/inf

(20)

Wyszukiwanie wzorca

przekierowanie strumienia (i jednocześniecut) cut - f1 - d : p a s s w d . bak > ~/ n o w y P l i k przekierowanie strumienia z dopisaniem na koniec pliku

e c h o " t e k s t ma byc na k o n c u ! " > > ~/ n o w y P l i k

(21)

Quota

Quota:

q u o t a - v

ćwiczenie: sprawdź aktualny limit katalogu domowego na ultrze UWAGA: przekroczenie quoty skutkuje blokadą konta!

(22)

Podsumowanie

Po dzisiejszych zajęciach powinienem umieć:

kontrolować stan wielkości katalogu domowego zasobów dyskowych,

sprawdzić uprawnienia plików, modyfikować uprawniania własnych plików,

bezpiecznie kopiować pliki pomiędzy komputerem domowym, laboratoryjnym etc. a serwerami wydziałowymi.