Tematyka tygodnia : Wielkanoc 29.03.2021r.
Cele główne:
• poznawanie zwyczajów wielkanocnych,
• zapoznanie z właściwościami jajka,
• zachęcanie do samodzielnych doświadczeń i wyciągania wniosków,
• rozwijanie umiejętności dokonywania analizy i syntezy słów,
• rozpoznawanie i nazywanie poznanych liter.
I
Rozmowy na temat zwyczajów wielkanocnych i przygotowań do świąt.
https://slideplayer.pl/slide/817986/
• Słuchanie piosenki Wielkanoc (sł. i muz. J. Kucharczyk). Tekstu piosenki uczymy się na pamięć! https://www.mac.pl/piosenki/piosenki-olekiada#oiabb
1. Gdy przychodzi do nas wiosna, ciepła, uśmiechnięta,
to przychodzą razem z wiosną wielkanocne święta.
Ref.: Święta, święta, wielkanocne święta.
Święta, święta, wielkanocne święta.
2. Barwne palmy wielkanocne pysznią się w wazonie, jajka w różne piękne wzorki
są przyozdobione.
Ref.: Święta, święta...
3. Jest koszyczek ze święconką, w nim kilka pisanek,
chleb, kiełbasa, chrzan i jajka, cukrowy baranek.
Ref.: Święta, święta...
4. W poniedziałek wielkanocny jest świetna zabawa.
Śmigus-dyngus wszystkich wodą leje już od rana.
Ref.: Święta, święta...
- O czym jest piosenka?
- Co to jest śmigus-dyngus
- Jakie potrawy kładziemy na wielkanocnym stole?
- Jak wygląda pisanka?
• Słuchanie ciekawostek na temat zwyczajów i tradycji wielkanocnych:
Jajko to znak wszelkiego początku narodzin i zmartwychwstania. Dzielimy się nim przed rozpoczęciem śniadania, życząc sobie pomyślności, zdrowia i błogosławieństwa Bożego. W ludowych wierzeniach jajko było lekarstwem na choroby, chroniło przed pożarem, zapewniało urodzaj w polu i w ogrodzie, a nawet powodzenie w miłości. Z jajka wykluwa się kurczątko, które jest symbolem nowego życia.
Pisanki dawano w podarunku, jako dowód życzliwości i sympatii.
Chleb jest podstawowym pokarmem człowieka. Dzielenie się z nim i wspólne spożywanie jest od najdawniejszych czasów znakiem przyjaźni, życzliwości i poczucia wspólnoty.
Palemka miała chronić ludzi, zwierzęta, domy przed ogniem, czarami i złem tego świata.
Niezwykłą moc daje jej gałązka wierzby – drzewa najwcześniej okrywającego się zielenią.
Mazurki przywędrowały do nas z kuchni tureckiej. Kunsztownie lukrowane i dekorowane bakaliami, przypominają wyglądem maleńkie tureckie dywaniki.
Chrzan, a także przyprawy – pieprz i sól, święci się, aby pamiętać o gorzkiej Męce Chrystusa.
Dawniej śniadanie wielkanocne rozpoczynało się od zjedzenia całego korzenia chrzanu, żeby ustrzec się od bólu zębów i brzucha.
Baranek z czerwoną chorągiewką ze złotym krzyżykiem symbolizuje Chrystusa Odkupiciela.
Stawiano go pośrodku stołu, żeby podczas wielkanocnych biesiad i uciech wierni nie zapominali o religijnym charakterze świąt.
Kiedy gospodynie wypiekały baby drożdżowe, kuchnia musiała być zamknięta na klucz. Ktoś obcy bowiem mógłby zaszkodzić rosnącemu ciastu głośną rozmową albo złym wzrokiem. Wyjętą z pieca babę kładziono na poduszki i do chwili ostygnięcia przemawiano do niej szeptem.
Zajączek obwieszcza wiosenną odnowę. Kiedyś jego wizerunek kojarzono z grzesznikami, którzy odbyli oczyszczającą pokutę. Potem zaczął obdarowywać dzieci łakociami i prezentami.
II
Zajęcia 1. Doświadczenia z jajkiem – zabawy badawcze.
• Wprowadzenie do tematu. Obrazki przedstawiające zwierzęta, które wykluły się z jajka, np. kurę, bociana, pingwina, węża, wróbla.
- Co łączy zwierzęta przedstawione na obrazkach? Jeśli dzieci nie potrafią odpowiedzieć na pytanie, rodzic informuje, że wszystkie te zwierzęta wykluły się z jajka.
• Porównywanie jajek: surowego i ugotowanego. Opisywanie budowy jajka.
Plastikowy pojemnik, lignina, surowe jajko, ugotowane jajko, dwie szklanki, talerzyk.
R. układa w pojemniku wyłożonym np. ligniną surowe jajko i ugotowane jajko. Dzieci dotykają kolejno jajek, potrząsają nimi, starając się porównać dźwięki, jakie wydają. Wskazują różnice. R.
wprowadza oba jajka w ruch obrotowy. Dzieci obserwują jajka i wskazują to, które kręciło się szybciej. Zastanawiają się nad przyczyną.
Jajko surowe obraca się tylko przez chwilę, a potem się zatrzymuje. Dzieje się tak dlatego, że ma płynny środek, który porusza się wewnątrz skorupki w różne strony. Uniemożliwia to szybkie poruszanie się jajka. Następnie R. rozbija surowe jajko. Oddziela żółtko od białka. Prosi, aby dzieci powiedziały, z czego składa się jajko (skorupka, białko, żółtko).
• Samodzielne doświadczenia z jajkiem.
R. zaprasza dzieci do samodzielnych doświadczeń z jajkiem. Dzieci wykonują następujące doświadczenia.
Cztery jajka surowe, cztery jajka gotowane, cztery przezroczyste miski lub słoiki z szerokim otworem.
• Dzieci badają zachowanie w wodzie jajka surowego i jajka gotowanego – wkładają jajko do plastikowej, przezroczystej miski lub słoika z szerokim otworem. Cztery jajka surowe, sól, łyżki, woda, woda w dzbanku.
• Badają zachowanie jajka surowego w wodzie po dodaniu do niej soli. (Najpierw dzieci wlewają do słoika trochę wody, wkładają jajko, potem dosypują stopniowo około 10 łyżek soli, uzupełniają wodę, wlewając ją ostrożnie, po ściankach naczynia, i obserwują, co się dzieje).
Cztery jajka gotowane, butelka coca-coli, zaparzone i wystudzone herbata i kawa, plastikowe pojemniki (do wlania do nich coca-coli, kawy, herbaty, wody i umieszczenia w nich jajek), barwniki spożywcze.
• Badają, co dzieje się z ugotowanym na twardo jajkiem zanurzonym w coca-coli, herbacie, kawie, wodzie z dodanym do niej barwnikiem spożywczym (zanurzają w nich jajko).
Skorupka jajka zbudowana jest z wapnia, podobnie jak nasze zęby. Takie same przebarwienia jak na skorupkach jajek pozostają na naszych zębach, jeśli nieodpowiednio dbamy o higienę jamy ustnej i nie myjemy zębów.
Cztery jajka gotowane, sekundnik, np. w telefonie.
• Zawody. Najpierw dziecko kręci ugotowanym na twardo jajkiem, potem rodzic. R. mierzy czas.
Po zakończeniu zawodów ogłasza zwycięzcę.
Cztery jajka gotowane, tacki jednorazowe, nożyki plastikowe.
• Badają właściwości jajka ugotowanego na twardo: obierają jajko, kroją je plastikowym nożykiem na pół, nazywają poszczególne części jajka (skorupka, żółtko, białko), określają wygląd, smak,
zapach. Porównują budowę jajek: surowego i gotowanego. Zastanawiają się, co się zmieniło i dlaczego.
• Porównywanie wielkości jajek różnych ptaków.
Zdjęcia przedstawiające kurę, przepiórkę, strusia oraz zdjęcia przedstawiające ich jajka.
R. układa zdjęcia, na których znajdują się jajka: przepiórki, strusia, kury, oraz zdjęcia kury, przepiórki, strusia. Dzieci układają zdjęcia według wielkości jajek – od najmniejszego do największego. Następnie łączą w pary obrazki jajek z obrazkami odpowiednich ptaków.
Największym jajem u zwierząt lądowych jest jajo strusia czerwonoskórego. Może ważyć nieco ponad około 1,6 kg. Mieści się w nim około 25 jaj kurzych, a skorupa jest o 10 razy grubsza.
Ugotowanie go na twardo zajmuje od 45 minut do około 2 godzin. Jednym z najmniejszych jaj ptasich jest jako koliberka hawańskiego.
Zajęcia 2. Odkrywanie litery j: małej, wielkiej, drukowanej, pisanej.
- Wyodrębnienie wyrazu podstawowego – jajka.
R. mówi zagadkę I. Fabiszewskiej.
Gdy skorupka pęknie, pisklę się wykluje.
Ale najpierw w gnieździe ptak je wysiaduje. (jajko) - Analiza i synteza słuchowa słowa jajka.
Dzieci dzielą słowo jajka na głoski. Liczą, ile jest w słowie sylab, a ile głosek. Wymieniają kolejno wszystkie głoski. Następnie wymieniają inne słowa, w których głoskę j słychać na początku, na końcu oraz w środku słowa.
• Budowanie schematu słowa jajka.
Białe kartoniki dla każdego dziecka.
Dzieci układają tyle kartoników, ile sylab słyszą w słowie jajka – rozsuwają kartoniki i wymawiają głośno sylaby. Następnie układają tyle kartoników, ile głosek słychać w słowie; wymawiają głoski głośno, dotykając kolejno kartoników.
• Budowanie schematu słowa Jola.
Białe kartoniki dla każdego dziecka.
R. wymawia, głoskując, imię dziewczynki: J-o-l-a. Informuje, że Jola jest koleżanką Olka z przedszkola. Wspólnie z nim chciałaby obserwować bocianie gniazdo. Dzieci dokonują syntezy i wymawiają słowo głośno. Następnie samodzielnie dzielą słowo Jola na sylaby oraz na głoski.
Układają z kartoników schemat imienia.
• Budowanie modeli słów jajka, Jola.
Czerwone kartoniki i niebieskie kartoniki dla każdego dziecka. Dzieci głośno wymieniają kolejne głoski w słowach. Określają, czy głoska j jest spółgłoską, czy samogłoską. Pod schematami słów zaznaczają miejsca głoski j niebieskimi kartonikami. Wskazują kolejne spółgłoski. Porównują liczbę samogłosek i spółgłosek w słowach.
• Odkrywanie liter j, J.
Dla każdego dziecka: czerwone kartoniki i niebieskie kartoniki, litera i: mała, wielka.
R. umieszcza na stole modele słów jajka, Jola. Pokazuje literę j: małą, wielką. Dzieci określają jej wygląd. Umieszczają kartoniki z literą we właściwych miejscach pod swoimi modelami słów jajka, Jola. R. przypomina, że imiona rozpoczynają się wielką literą.
• Umieszczenie kartoników z poznanymi wcześniej literami we właściwych miejscach. Kartoniki z z poznanymi literami (dla każdego dziecka).
Dzieci umieszczają pod modelami słów kartoniki z odpowiednimi literami. Czytają wyrazy.
• Wysłuchiwanie różnic między wyglądem liter i, j oraz wymową głosek i, j. Kartoniki z literami: i, I, j, J.
R. pokazuje dzieciom kartoniki z literami j, J oraz i, I. Dzieci odszukują różnice pomiędzy nimi.
Następnie prosi o wskazanie, która głoska – i czy J – jest spółgłoską, a która – samogłoską. Dzieci uzasadniają swoją odpowiedź. Wymawiają głoski głośno – zwracają uwagę na występujące różnice.
• Karty pracy, cz. 4, nr 48 (kontynuacja).
Dzieci zwracają uwagę na podział słowa jajka na sylaby, na głoski oraz na samogłoski i spółgłoski.
• Karty pracy, cz. 4, nr 49.
Dzieci: − dzielą na głoski nazwy zdjęć, rysują pod nimi tyle okienek, z ilu głosek składają się ich nazwy, − czytają sylaby i wyrazy, − zaznaczają na niebiesko litery j, J w wyrazach.
III Składanie w całość pocztówki wielkanocnej .
Pomoce: kartka wielkanocna pocięta na części (według możliwości dzieci).
Dzieci składają kartki w całość. Nazywają przedstawione na nich elementy.
Karta pracy, cz. 4, nr 50
Dzieci: − czytają tekst, wskazując po każdym przeczytanym zdaniu właściwe fragmenty obrazka, − kreślą kształty liter pisanych j, J w powietrzu, na podłodze, na plecach mamy/rodzeństwa, − piszą litery j, J po śladach, a potem – samodzielnie.
• Zabawa ruchowa z elementem toczenia – Jajko.
Piłeczka do ping-ponga, drewniana łyżka, koszyczek.
Dziecko na sygnał toczy piłeczkę po podłodze drewnianą łyżką, najpierw po prostej, potem slalomem omijając przeszkody. Na koniec wkłada piłeczkę do koszyczka.
