Wieści spod Dębu Goduli, 2011, numer specjalny

(1)

WIEŚCI SPOD DĘBU GODULI

BEZPĚATNA GAZETKA RUDZKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓĚ DRZEW

ORGANIZACJI POŻYTKU PUBLICZNEGO Nr specjalny, listopad 2011

Archiwum PAH, wersja ze strony http://newsroom.electrolux.com/pl/2010/07/27/pomozmy-mieszkancom-sudanu/

(2)

Pretekstem do wydania niniejszego numeru specjal- nego WDG jest uczestnictwo Sebastiana Brudysa, członka zarządu RTPD, w programie Polskiej Akcji Humanitarnej

„Włącz się! Aktywizacja

społeczności lokalnych na rzecz globalnej solidarności”. Przy realizacji projektu Polska Akcja Humanitarna korzysta ze wsparcia Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, programu operacyjnego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Poglądy i opinie wyrażone w tym wydaniu niekoniecznie odzwierciedlają stanowisko PAH. Za przekazywane treści odpowiedzialna jest redakcja WDG

*** * ***

Misją Polskiej Akcji Humanitarnej jest uczynid świat lepszym przez zmniejszenie cierpienia i promowanie wartości humanitarnych.

Odpowiedzialnośd za świat organizacja ta pojmuje jako możliwośd rze- czywistego uczestnictwa i posiadania wpływu w procesie pomocy przez każdego pracownika i wolontariusza PAH. Praca każdego z nas przy- czynia się do ratowania życia ludzi. To zobowiązuje nas do rozwijania się i podnoszenia jakości naszej pomocy.

http://www.pah.org.pl

Spis treści

Słowem wstępu ... 3

Słowniczek podstawowych pojęć ... 4

Pomoc humanitarna. Czy słusznie jest krytykowana? ... 5

Edukacja globalna w polskich szkołach ... 8

Mapa głodu 2011 ... 10

Fotografia zmienia świat na lepsze ... 12

Idea miast partnerskich szansą na współpracę rozwojową ... 13

Boliwia widziana oczami małżeństwa Górka. Fragment bloga ... 14

Strefa RTPD Podsumowaliśmy akcję „500 drzew na 5-lecie RTPD” ... 16

„Francik” i „Klara” zgłoszone do konkursu Drzewo Roku 2012 ... 18

Dzieci posadziły drzewka ... 19

Zdjęcie numeru: Boliwijka ... 20

Sěowem wstępu

Oto pierwszy numer specjalny Wieści spod Dębu Goduli, wydany z okazji spotkania Oblicza ubóstwa widziane oczami rudzkich podróżników. Niemal w całości poświęcony zagadnieniom pomocy krajom globalnego południa, zwanych kiedyś trzecim światem. W gazetce za- prezentujemy pod- stawowe dane o ubóstwie i innych problemach krajów tzw. globalnego południa (słownik terminów – str. 4). Spytacie pań- stwo, dlaczego Rudzkie Towarzy- stwo Przyjaciół Drzew – organizacja, której głównym obszarem działania jest ekologia – zajmuje się problemami krajów globalnego południa? Odpowiedź jest jasna: zanieczyszczenie środowi- ska, w szczególności emitowane do atmosfery gazy cieplarniane, są wytwarzane przede wszystkim przez kraje globalnej północy, w tym przez Polskę. Katastro- falne efekty zmian klimatycznych – następstwo zanieczyszczeń – odczuwają głównie kraje najuboższe. Pustynnienie, powodzie, podnoszenie się poziomu morza, niszczące wiatry – skutki tych zjawisk powodują katastrofy przede wszystkim w krajach globalnego południa. Tym bardziej, że praktycznie nie dysponują one środkami, które pozwoliłyby podjąć działania ochronne lub zni- welować następstwa katastrof. Dlatego właśnie poświęcimy ten numer Wieści problemom pomocy rozwojowej i humanitarnej. Dziękujemy pracownikom Polskiej Akcji Humanitarnej, za pomoc w two- rzeniu niniejszej gazetki i dostarczenie materiałów. Dziękujemy również pracownikom i dyrektorowi Miejskiej Bibliotece Pu- blicznej w Rudzie Śląskiej, Krystianowi Gałuszce, za umożliwienie przeprowa- dzenia spotkania Oblicze ubóstwa widziane oczami rudzkich podróżników. Dziękujemy agencji Rudzkiej Agencji Rozwoju INWESTOR za wydruk niniejszej gazetki. Wielkie dzięki również dla samych podróżników - Alicji Kuczery, Andrzeja Kuczery, Jacka Bukala, Sabiny Sibińskiej–Górce i Aleksandrowi Górce za po- dzielenie się swą naoczną wiedzą o świecie i jego problemach. Redakcja © Rafał Hechmann / PAH, http://www.pah.org.pl/multimedia/113/27/somalia_problem_glodu Wieści spod Dębu Goduli nr specjalny listopad 2011

3

2

Wieści spod Dębu Goduli nr specjalny listopad 2011

(3)

Sěowniczek podstawowych pojęć

E

dukacja globalna to część kształcenia obywatelskiego i wychowania, która rozszerza ich zakres przez uświadamianie istnienia zjawisk i współzależności globalnych. Jej głównym celem jest przygotowanie odbiorców do stawiania czoła wyzwaniom dotyczącym całej ludzkości. (PAH)

K

raje globalnego południa – umowne określenie państw ubogich, rozwijają- cych się, których głów-

nym problemem jest niedostateczny rozwój zarówno w sferze eko- nomicznej, jak i społecz- nej. Dawniej na kraje te używano określenia

„trzeci świat” lub „kraje rozwijające się”. Przeci- wieństwem są kraje globalnej północy, do któ-

rych zalicza się nasz kraj. Określenie „północ – południe” jest czysto umowne, bowiem do globalnej północy zalicza się np. Australię i Nową Zelandię, leżącą na południu globu.

P

omoc humanitarna jest pomocą doraźną, zaspokajającą najbardziej podsta- wowe potrzeby zachowania życia i godności ofiar sytuacji nadzwyczajnych, takich jak kataklizmy, katastrofy, konflikty zbrojne. Pomoc humanitarna w sytu- acjach nadzwyczajnych jest absolutnie konieczna i ma znaczenie zasadnicze.

Należy robić wszystko dla odwrócenia skutków takich sytuacji oraz przyniesie- nia ulgi w cierpieniu ofiarom. Ofiary mają do tej pomocy prawo. Pomocy winny udzielać organizacje humanitarne działające zgodnie z zasadami humanitaryzmu i bezstronności, a także w zgodzie z innymi zasadami sformułowanymi w ko- deksie postępowania międzynarodowych organizacji niosących pomoc w sytu- acjach nadzwyczajnych.

P

omoc rozwojowa to pomoc świadczona przez państwa oraz organizacje mię- dzynarodowe w formie finansowej, materialnej czy doradczej na rzecz krajów mniej rozwiniętych. Celem pomocy rozwojowej jest redukcja ubóstwa, promocja zrównoważonego rozwoju, wsparcie reform demokratycznych i rządów pra- wa, przestrzeganie praw człowieka, rozwój społeczeństwa obywatelskiego, wspieranie wzrostu gospodarczego, zapobieganie konfliktom oraz promocja bezpieczeństwa globalnego.

Pomoc humanitarna i rozwojowa.

Czy sěusznie jest krytykowana?

Aby obalić pewne stereotypy i mity, chciałbym zaprezentować i obalić dwie główne tezy krytycz- ne wobec pomocy humanitarnej, udzielanej pań- stwom globalnego południa. Są to najczęstsze za- rzuty pojawiające się w wypowiedziach na forach internetowych pod adresem organizacji niosących pomoc, takich jak Polska Akcja Humanitarna.

Dlaczego członków lokalnych społeczności – takich jak na przykład mieszkańców Rudy Śląskiej – powin- ny interesować problemy globalnego ubóstwa? Prze- cież u nas również nie brakuje ludzi biednych, niedo- żywionych dzieci czy proszących o wsparcie. Na na- szym „podwórku” również pełno jest rozmaitych

patologii. Co nas interesują problemy innych państw, na przykład afrykańskich?

Oczywiście, społeczeństwo polskie również jest nękane wieloma patologiami. Niedo- żywienie, ubóstwo, niski stan- dard życia, brak odpowiednich warunków socjalnych, przemoc, alkoholizm, narkomania, wykluczenie społeczne czy szczególnie widoczna na ślą- sku dewastacja terenów post- przemysłowych, to tylko nie- które problemy, które da się zaobserwować wokół nas.

Nasze państwo wykształciło jednak instytucje, mechani- zmy, które te problemy roz- wiązują lub im przeciwdziała- ją. Oczywiście, w sposób da- leki od doskonałego. Jednak nawet najbardziej rozwinięte państwa nie potrafią poradzić sobie w pełni z wymienionymi SOMALIA. PROBLEM GŁODU

W ogarniętym głodem Rogu Afryki pomocy żywno- ściowej potrzebuje już ponad 13 milionów osób. W najgorszej sytuacji są mieszkaocy południowej i cen- tralnej Somalii, opanowanej przez fundamentalistycz- ne bojówki Al - Shabaab, odmawiające wstępu na zajmowane przez siebie tereny wszelkim organizacjom humanitarnym. Całe wioski próbują się więc przedo- stad do sąsiadujących paostw, Etiopii i Kenii oraz do wolnych od bojówek stolicy kraju Mogadiszu oraz Puntland - położonego na północy autonomicznego stanu Somalii. W Puntland, somalijskim stanie, gdzie PAH otwiera stałą misję na 4 miliony mieszkaoców przypada 45 bezpiecznych studni. Puntland to także dziesiątki tysięcy uchodźców, którzy przybyli tutaj z nadzieją na przetrwanie. Większośd terytorium tego stanu to pustynia. Jedyną aktywnością rolniczą w stanie jest hodowla zwierząt. W momencie gdy zaczy- na brakowad wody, stada wymierają odcinając paste- rzy i ich rodziny od jakichkolwiek środków do życia.

Podczas gdy mężczyźni wyruszają z resztkami stad szukad pastwisk, ich rodziny często trafiają do obozów zlokalizowanych wokół największych miast w stanie.

Tam czekają na pomoc w przetrwaniu do następnej pory deszczowej.

Tekst zaczerpnięty ze strony PAH, http://www.pah.org.pl/multimedia/113/27/somalia_problem_glodu

Public Domain, Kingj123, http://pl.wikibooks.org/wiki/Plik:North_South_divide.svg © Rafał Hechmann / PAH, http://www.pah.org.pl/multimedia/113/27/somalia_problem_glodu

(4)

patologiami, negatywnymi zjawiskami społecznymi.

Ubóstwo, głód, przemoc, brak elementarnych warunków sanitarnych, wody i elektryczności, brak edukacji, możliwości samorozwoju, w krajach najuboż- szych występują w skali nieporównywalnie większej niż w krajach globalnej północy. Obywatele państw globalnego południa są często niemal zupełnie po- zbawieni wsparcia państwa w postaci pomocy socjalnej, bezpieczeństwa czy szkolnictwa. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w Kongu, Afganistanie, Czadzie, Zambii, Angoli, Sudanie Południowym i wielu innych państwach (zob.

mapka, s. 10-11). Dlatego właśnie, w imię globalnej solidarności, należy wspo- magać działania organizacji takich jak np. Polska Akcja Humanitarna.

Ja, jako obywatel państwa Unii Europejskiej, nie jestem w żaden sposób winien problemom państw najuboższych.

To nie do końca tak. Emi- sja gazów cieplarnianych wpływa na klimat. Jednym z najbardziej katastrofalnych skutków tego zjawiska jest pustynnienie ogromnych poła- ci ziemi. Szacuje się, że w ostatnich latach ok. 12 milio- nów hektarów ziemi ulega corocznie pustynnieniu.

Oznacza to, że ziemie te nie nadają się praktycznie pod uprawę, co jest jednym z głównych powodów głodu i tak zwanych migracji klimatycznych ludności. Pro- blem ten dotyka przede wszystkim kraje globalnego południa.

Państwa globalnej pół- nocy – do których należy- my – subsydiują produkcję

żywności, nie dopuszczając na swój lokalny rynek importu wielu produktów spożywczych. Tymczasem w wielu krajach, nawet ubogich, istnieją potencjalne możliwości zwiększenia produkcji rolnej i eksport nadwyżek do państw wy- sokorozwiniętych, co mogłoby dać zatrudnienie wielu ludziom. Jeszcze w po- czątkach lat 60-tych XX wieku Afryka więcej żywności eksportowała, niż im- portowała. Dziś ta sytuacja uległa zdecydowanemu odwróceniu, między innymi

wskutek nadmiernej ochrony rynków lokalnych przez wiele krajów globalnej północy.

Globalna północ korzysta z bogactw naturalnych państw południa w sposób rabunkowy. Jak na ironię, wiele najbiedniejszych państw jest eksporterami cen- nych surowców. Koltan, minerał niezbędny w produkcji elektroniki, kosztuje w Kongo 3$ za kilogram. W kraju tym pozyskuje się ok. 50 - 70% światowego wydobycia tego minerału. W Europie jego cena sięga 400$. Mieszkańcy Konga, ogarniętego wojną domową, nie osiągają z eksportu tego surowca wymiernych korzyści. Mało tego, zyski z eksportu są czasem używane także do zakupu broni, podtrzymując lokalny konflikt. Podobnie zyski z wydobycia diamentów w Kon- go (65% światowej produkcji), nie służą tamtejszym mieszkańcom. Dlatego do diamentów afrykańskich przylgnęło określenie, „krwawe diamenty”, rozpo- wszechnione w filmie z Leonardo Di Caprio pod tym samym tytułem. Co gor- sza, do ciężkich prac niejednokrotnie zatrudnia się także dzieci.

Jest dużo cynizmu w dzia- łaniu państw globalnej półno- cy i międzynarodowych kon- cernów. Często kupują za bezcen surowce z ogarniętych konfliktem rejonów, nie pyta- jąc, na co uzyskane pieniądze są przeznaczane. A mogą być wydawane na przykład na zakupy broni. Łatwo zgadnąć, że przede wszystkim od głównych jej producentów – krajów globalnej

północy…

To tylko niektóre przykłady życia państw wysokoro- zwiniętych na ra- chunek globalnego południa. Moralny obowiązek udziela- nia im wsparcia jest powinnością krajów globalnej północy, do którego nie zaw- sze w pełni się po-

czuwają. Sebastian Brudys AFGANISTAN. DZIECI CHCĄ SIĘ UCZYD

Prawie 1/3 dorosłych mieszkaoców Afganistanu nie potrafi czytad i pisad, a ponad połowa afgaoskich dzieci nie uczęszcza do szkoły. Powodów tego stanu rzeczy jest wiele: odległe położenie szkół, brak środków transportu, przepełnione sale lekcyjne, złe warunki placówek lub też ich brak. Mali Afgaoczycy często pomagają swoim rodzinom w codziennych obowiąz- kach domowych.

Tekst zaczerpnięty ze strony PAH,

http://www.pah.org.pl/multimedia/18/5/afganistan_dzieci_chca_sie_uczyc

HAITI. ROK PO KATASTROFIE

12 stycznia 2010 roku Haiti nawiedziło trzęsienie zie- mii, którego epicentrum znajdowało się w odległości ok. 16 km od Port-au-Prince. Trzęsienie pochłoneło życie 220 tysięcy Haitaoczyków pozostawiając dalsze 2 miliony osób bez dachu nad głową. Działania PAH na Haiti są wieloetapowe.W pierwszych dniach po katastrofie poszkodowani otrzymali niezbędne zestawy higieniczne. W dalszej kolejności PAH zajął się stwo- rzeniem centrów dla dzieci oraz budową, odbudową i remontami domów.

Tekst zaczerpnięty ze strony PAH, http://www.pah.org.pl/multimedia/114/10/haiti_rok_po_katastrofie

7

© Marcin Suder / Archiwum PAH http://www.pah.org.pl/multimedia/18/5/afganistan_dzieci_chca_sie_uczyc © Bartek Wrześniowski / Archiwum PAH, http://www.pah.org.pl/multimedia/114/10/haiti_rok_po_katastrofie

6

(5)

Edukacja globalna w polskich szkoěach

„Edukacja globalna to część kształcenia obywatelskiego i wychowania, któ- ra rozszerza ich zakres przez uświadamianie istnienia zjawisk i współzależ- ności globalnych. Jej głównym celem jest przygotowanie odbiorców do sta- wiania czoła wyzwaniom dotyczącym całej ludzkości. Przez współzależności rozumiemy wzajemne powiązania i przenikanie systemów kulturowych, środowiskowych, ekonomicznych, społecznych, politycznych i technologicz- nych. (…)”

Taką definicję edukację globalnej przyjęto w Polsce¹.

Edukacja w Afganistanie

Trudno sobie wyobrazić, że dorosła osoba nie potrafi pisać. Wszak to jedna z podstawowych umiejętności, aby móc funkcjonować we współczesnym świecie. Tak po- wszechna, że nawet nie zdajemy sobie sprawy z jej istotności. W Polsce, po etapie kształcenia początkowego, każde dziecko sprawnie posługuje się pismem, potrafi czytać.

W krajach globalnego południa bywa różnie. W niektórych państwach analfabetyzm jest zjawiskiem marginalnym, w wielu stanowi jednak po- ważny problem społeczny.

Przykładem takiego pań- stwa jest Afganistan. W tym jednym z najsłabiej rozwinię- tych państw świata, co trzecia dorosła osoba nie potrafi pisać. Do 2001 r., tj. do mo- mentu obalenia rządów Tali- ków, dziewczynkom w ogóle nie wolno było uczęszczać do szkół. Wg oficjalnych danych, jedynie 3 z pięciorga dzieci uczęszcza do szkoły.

Prawdziwe statystyki są jednak gorsze. Tamtejsze Ministerstwo Edukacji przepro-

1 Definicja edukacji globalnej wypracowana w 2011 r. przez międzysektorowy zespół złożony z przedstawicieli m.in. Grupy Zagranica, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ośrodków doskonalenia nauczycieli i uczelni wyższych.

wadziło w 2007 roku badania stanu afgańskich szkół. 10%

zapisanych dzieci było nieobec- nych na zajęciach, wiele z nich w ogóle nie pojawiło się w szkole.

W edukacji w Afganistanie występuje znacząca nierówność płci. Zdecydowaną większość dzieci nieuczęszczających do szkoły stanowią dziewczynki.

Jedynie ok. ¼ nauczycieli sta- nowią kobiety. W wielu kon- serwatywnych społecznościach lokalnych mogą występować jedynie klasy „niemieszane”, tj.

do których uczęszczają albo sami chłopcy, albo same dziewczynki. Brak nauczycielek to być może jeden z powodów, dla którego dziewczynki nie mogą uczęszczać w tym kraju do szkoły.

Warunki nauki w Afganista- nie są bardzo trudne. Z jednej szkolnej sali korzysta średnio 135 uczniów. Nierzadkie są przypadki, gdy na jedną salę lekcyjną przypada nawet 300 i więcej uczniów. Dlatego obraz nauczyciela, który z konieczno- ści przeprowadza zajęcia na zewnątrz, do rzadkości nie nale- ży.

Wyposażenie tamtejszych szkół jest nader skromne. Brak jest toalet, dostępu do wody.

Jedynie jedna na 20 szkół dys- ponuje komputerami. Prawdzi- wą rzadkością są szkoły, dyspo- nujące pracowniami kompute- rowymi.

Sebastian Brudys Dane liczbowe zaczerpnięto ze strony PAH, http://www.pah.org.pl Źródła wiedzy o edukacji globalnej:

Polska Akcja Humanitarna: http://www.pah.org.pl/nasze-dzialania/115/edukacja_globalna Centrum Edukacji Obywatelskiej http://www.ceo.org.pl/pl/globalna

Edukacja globalna http://eduglob.zrodla.org/

Globalne Południe pl - http://globalnepoludnie.pl/

Tydzieo Edukacji Globalnej – Grupa Zagranica http://fed.home.pl/teg/index.php Ośrodek Rozwoju Edukacji - http://www.ore.edu.pl/

Polska pomoc - http://www.polskapomoc.gov.pl/Edukacja,globalna,6.html

W programie „Szkoła Globalna działa lokalnie” zachęcamy szkoły i ich społeczności lokalne do wspólnego planowania i realizowania inicjatyw lokalnych, które w mądry i odpowiedzialny sposób wspierają mieszkaoców Afryki, Azji czy Ameryki Południowej.

Jak powiedział Martin Luther King, zanim wyjdziemy rano do pracy już jesteśmy zależni od większości świata. Wszyscy jesteśmy ze sobą powiązani i to, co dotyczy każdego z nas, pośrednio dotyczy wszystkich ludzi na świecie.

Skoro wszyscy jesteśmy ze sobą wzajemnie powiązani, nasze indywidualne i zbiorowe działania mogą mied zarówno korzystny jak i niekorzystny wpływ na ludzi na innych kontynentach. Nie wyjeżdżając z Polski możemy ich wspierad i wspólnie kształtowad świat, w którym nikt nie będzie umierał z głodu, każdy będzie cieszył się prawdziwą wolnością (od ubóstwa, od braku dostępu do edukacji, braku dostępu do wody, braku opieki medycznej, od wykluczenia) i w pełni realizował swój ludzki potencjał.

W międzynarodowym programie „Szkoła Globalna działa lokalnie” zachęcamy młodzież szkolną, rodziców, kadrę pedagogiczną, organizacje, instytucje i firmy do podjęcia wspólnych inicjatyw lokalnych, które w mądry i odpowiedzialny sposób wspierają mieszkaoców globalnego Południa.

Polska Akcja Humanitarna

Tekst zaczerpnięty ze strony http://www.pah.org.pl

9

8

(6)

Indeks głodu na świecie jest sporządzany na podstawie danych o: odsetku osób niedożywionych w ogólnej liczbie ludności,

odsetka dzieci z niedowagą oraz śmiertelności dzieci poniżej piątego roku życia. Liczba głodujących stale się zwiększa, zbliża się już do 1 miliarda…

1 1

1 0

(7)

Fotografia zmienia świat na lepsze

Zmusza nas do refleksji i zadumy. Edukuje, pokazując nieznane lub skrywa- ne aspekty ludzkiej egzystencji. Uświadamia, jak świat jest różnorodny, ciekawy i wart poznania. W utrwalonych twarzach widzimy radość i smutek. Szczęście i cierpienie. Zrezygnowanie i chęć do życia.

Nikt nie wie, jaki wpływ na nasze życie mają fotografie. Mogą jednak wy- zwolić iskrę, która uczyni nas lepszymi.

Polska Akcja Humanitarna, aby przedstawić Polakom, lokal- nym społecznościom specyfikę życia w krajach globalnego południa, organizuje w polskich miastach i miasteczkach wysta- wy plenerowe, w formie objaz- dowych wystaw tematycznych:

"Afganistan. Pragnienie ży- cia" Marcina Sudera,

"Potrzeba wody w Sudanie"

Wojciecha Grzędzińskiego, "Ziemia Obiecana?" Jana

Grabka,

"Strefa Gazy. Strefa Grozy" Kuby Kamińskiego.

W przyszłym roku jedna z tych wystaw zawita również do naszego miasta – Rudy Śląskiej.

Sebastian Brudys

Idea miast partnerskich

szansą na wspóěpracę rozwojową

Idea miast partnerskich jest bardzo popularna. Niemal każde liczące się miasto w Polsce nawiązało współpracę z innymi miastami.

Pierwszym celem partnerstwa miast jest ponadnarodowa wymiana między- kulturowa oraz edukacja. Przy okazji wydarzeń kulturalnych, targów czy innych wydarzeń, artyści, np. zespoły muzyczne, odwiedzają zaprzyjaźnione miasta.

Kolejną formą współpracy jest wymiana edukacyjna - dzieci i młodzież od- wiedza miasta partnerskie. Czasem „na wymianę” przyjeżdżają nawet całe klasy

z nauczycielami, zajęcia szkolne, przepro- wadzając w miejscowych szkołach. Przyno- si to wiele korzyści wychowawczych - sprzyja postawom tolerancji, łamie stereotypy, uczy podstaw języka obcego czy wprowadza w proces edukacyjny obce kul-

turowo elementy.

Nie są to wszystkie moż- liwe formy współpracy. Na przykład wiele niemieckich miast nawiązuje kontakty z miastami krajów globalnego południa. Miasta dawnych państw kolonialnych nawiązują podobną współpracę z miastami w dawnych kolo- niach. Dzięki temu organizacje pozarządo- we i władze miast globalnej północy, chcące nawiązać współpracę rozwojową, mają czę- ściowo „spenetrowany” obszar potencjalnej współpracy rozwojowej.

Pomoc rozwojowa jest przekazywana poprzez miejscowe władze lub organizacje pozarządowe, czasem poprzez międzynarodowe organizacje humanitarne, działające na danym terenie. Polskie miasta najchętniej nawiązują współpracę z miastami europejskimi. Bo tak chyba najłatwiej. Bardzo nieliczne są przypadki współpracy z miastami spoza kontynentu.

Kontynent afrykański jest w tym obszarze szczególnie zaniedbany. Leszno to na razie jedyne miasto, które nawiązało współpracę z afrykańskim miastem - Batouri w Kamerunie. Ma ona głównie charakter pomocy rozwojowej dla afry- kańskiego partnera.

Sebastian Brudys

Fot. Marcin Suder, http://www.pah.org.pl/multimedia/18/5/afganistan_dzieci_chca_sie_uczyc © Archiwum PAH, http://www.pah.org.pl/nasze-dzialania/218/359/harmonogram_wystaw

?

^©^Ar^ch^iw

(8)

Boliwia

widziana oczami maěżeństwa Górka. Fragment bloga Potosi, Boliwia, 8 lipca 2005r. 4100 m npm.

(...) Buenas tardes. Jesteśmy aktualnie w Boliwii w najwyżej położonym (wg przewodnika) mieście świata na wysokości 4070 m npm, więc naby- wamy nowych ilości erytrocytów. Potosi jest ciekawym miastem z racji tego, że przez kilka wieków było najbogatszym miastem w Am. Płd. ze względu na ilość wydobywanych surowców - głównie srebra, z którego to wybijano w tutejszej mennicy monety na cały rynek europejski i amery- kański w czasach konkwisty. Jak to przystało na miasto w państwie kolo- nialnym, po czasach kolonizacji Hiszpanie wywieźli wszyst-ko i pozosta- ła...bieda. Dzieje Potosi Są nierozerwalnie związane z wydobyciem srebra. Po jego odkryciu na zboczach Cerro Rico miasto bogaciło się i szybko rozwijało pomimo położenia na znacznej wysokości 4070 m npm. Przy wy- dobyciu pracowało wiele milionów przymusowych robotników, zarówno

Indian, jak i czarnych niewolników sprowadzonych z Afryki. Co ciekawe przez te kilka wieków istnienia kopalni srebra warunki wydobycia nie

zmieniły się. Odwiedziliśmy taka jedną kopalnię, nie skansen podziemny, ale czynne wyrobisko. Górnicy pracują w nieludzkich wa- runkach: większość szybów pozbawiona jest wentylacji, brakuje jakichkolwiek za- bezpieczeń. Pracownicy są narażeni na działanie wielu szkodliwych substancji wy- korzystywanych do eksplo- atacji srebra. Zazwyczaj po dziesięciu latach od rozpo- częcia pracy umierają na pylicę krzemową. Niestety z powodu ubóstwa rodzice wysyłają do pracy w kopalni swoje dzieci. Najmłodszy pracownik ma zaledwie 9 lat! Wizyta w takiej kopalni to wstrząsające

przeżycie, pozo- stające na długo w pamięci. (…)

Fragment bloga, prowadzonego podczas podróży po krajach Ameryki Południowej przez Sabinę Sibińską – Górka i Aleksandra Górkę.

* * *

Autorzy są jednymi z prelegentów, wygłaszających prelekcję na spotkaniu „Oblicza ubóstwa”.

fot. Sabina Sibioska – Górka, Aleksander Górka fot. Sabina Sibioska – Górka, Aleksander Górka

1 5

1 4

(9)

Podsumowaliśmy akcję

„500 drzew na 5-lecie RTPD”

Rudzkie Towarzy- stwo Przyjaciół Drzew Organizacja Pożytku Publicznego, dokonało bilansu akcji ekologiczno – edukacyjnej pod na- zwą „500 drzew na 5- lecie RTPD”, prze- biegającej pod hono- rowym patronatem Pani Grażyny Dzie- dzic, Prezydent Mia- sta Rudy Śląskiej.

Akcja polegała na nieodpłatnym przeka- zaniu przez RTPD, biorącym udział w akcji szkołom, innym podmiotom oraz osobom prywat- nym, sadzonek drzew, przeznaczonych do posadzenia na terenie miasta.

Warunkiem uzyskania sadzonek od RTPD było przeprowadzenie w roku 2011 dowolnej inicjatywy na rzecz ekologii i ochrony przy- rody, polegającej np. na zorganizowaniu wycieczki przyrodniczej lub krajoznawczej, przeprowadzeniu zbiórki śmieci, surowców wtór- nych, zorganizowaniu konkursów wiedzy, plastycznych, fotograficz- nych, zajęć dydaktycznych o charakterze edukacyjno-ekologicznym w jakiejkolwiek formie.

Udział w akcji wzięły: Zespół Szkół Specjalnych im. Świętego Łukasza w Wirku, Zespół Szkół Ponadgimnazjanych nr 1 „Toyota”

w Nowym Bytomiu, Gimnazjum nr 5 w Orzegowie, Zespól Szkół

Ponadgimnazjalnych nr 5 w Nowym Bytomiu, Szkoła Podstawowa nr 14 w Bielszowicach, oraz Miejskie Przedszkole nr 19 w Wirku.

Ponadto RTPD było głównym partnerem II Rudzkich Dni Recy- klingu, zorganizowanych przez Stowarzyszenie Przyjaciół Ekologii Ecoterra, podczas których za oddane surowce wtórne mieszkańcy otrzymywali sadzonki klonów zwyczajnych, klonów jaworów, klonów jesionolistnych, kasztanowców zwyczajnych, modrzewi europejskich, buków zwyczajnych i lip drobnolistnych, dostarczonych dzięki uprzejmości Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwach w Katowicach przez nadleśnictwa w Brynku oraz w Katowicach. Część drzewek RTPD wyhodowało we własnym zakresie.

50 sadzonek przekazaliśmy również uczestnikom „Indu- striady na Ficinusie”.

W sumie w ramach tego- rocznej akcjo rozdaliśmy 734 sadzonki drzew, które wzbo- gaciły zasoby zieleni miejskiej Rudy Śląskiej. Dotychczas dzięki staraniom RTPD OPP zasadzono w mieście 1810 młodych drzew.

Symbolicznym ukoronowa- niem akcji było zasadzenie przez Panią Prezydent Grażynę Dziedzic oraz przewodniczą- cego zarządu RTPD OPP, Adama K. Podgórskiego, miło- rzębu japońskiego w ogrodzie Miejskiego Centrum Kultury, jako drzewa pamiątkowego z okazji Święta Drzewa 2011.

(zdjęcie obok).

Barbara i Adam Podgórscy

Strefa wiadomości Rudzkiego Towarzystwa Przyjacióě Drzew

(10)

„ Francik” i „Klara” zgěoszone do konkursu Drzewo Roku 2012

Francik i Klara to dwie bliźniacze wierzby kruche, które zgłosili- śmy go przyszłorocz- nego konkursu Klubu Gaja. Więcej informa- cji zamieścimy w gru-

dniowym wydaniu

„Wieści Spod Dębu Goduli”, oraz na stro- nie internetowej RTPD

* * *

Wszystkie numery

„Wieści” pobrać moż- na na stroni interneto- wej RTPD!

Dzieci posadziěy drzewka

Uczniowie Zespo- łu Szkół Specjal- nych im. Św. Łu- kasza w Wirku posadziły drzewka.

Przekazało je RTPD, a sadzonki pozyskało z Nad- leśnictwa Katowi- ce i Brynek.

Zapraszamy

wszystkie rudzkie szkoły i przedszkola do akcji sadzenia drze- wek! W tym celu prosimy o kontakt emailowy z Rudzkim To- warzystwem Przyjaciół Drzew: akp1951@gmail.com

Strefa wiadomości Rudzkiego Towarzystwa Przyjacióě Drzew Strefa wiadomości Rudzkiego Towarzystwa Przyjacióě Drzew

Wieści spod Dębu Goduli. Wydawca: Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew, Organi- zacja Pożytku Publicznego. KRS: 0000279536. Adres internetowy: www.rtpd.eu Adres do korespondencji: 41-707 Ruda Śląska, ul. Robotnicza 3/5.

Redakcja Wieści: Sebastian Brudys – red. nacz., Marek Judycki – z-ca red. nacz., Adam Podgórski – członek redakcji.

Kontakt z redakcją: sabbr@poczta.onet.pl, tel. 793 17 10 06.

Skład, oprawa, przygotowanie do druku, ogólna koncepcja: Sebastian Brudys.

Druk: Rudzka Agencja Rozwoju INWESTOR, www.rarinwestor.pl, RTPD.

Zapraszamy do nadsyłania tekstów. Poszukujemy sponsorów kolejnych numerów.

W numerze wykorzystano za zgodą logo i materiały Polskiej Akcji Humanitarnej.

Wieści spod Dębu Goduli, 2011, numer specjalny