R O C Z N I K P O L S K I E G O T O W A R Z Y S T W A G E O L O G I C Z N E G O A N N A L E S D E L A S O C l E T E G E O L O G I Q U E D E P O L O G N E
T o m ' ( V o l u m e ) X X X IX — 1962 Z e s z y t ( F a s c i c u l e ) 4 K r a k ó w 1962
SPRAW OZDANIE
Z X X X IV ZJAZDU POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOLOGICZNEGO
XXXIV Zjazd Polskiego Towarzystwa Geologicznego odbył się w Sa
noku w dniach od 25—28 czerwca 1961 r. Tematem Zjazdu była budowa geologiczna wschodniej części ziemi sanockiej oraz Bieszczadów. Trasy wycieczek oraz przewodnik zostały przygotowane przez pracowników In
stytutu Geologicznego w Krakowie, Akademii Górniczo-Hutniczej, po
nadto w objaśnieniu zagadnień budowy złóż ropy i gazu brali udział pra
cownicy służby geologicznej przemysłu naftowego. Przewodniczącym Ko
m itetu Organizacyjnego był prof. dr S t. W d o w i a r z .
W pierwszym dniu Zjazdu zostały wygłoszone trzy referaty wprowa
dzające w tematykę, Zjazdu: S t. W d o w i a r z a „Budowa geologiczna południowo-wschodniej części polskich Karpat”, L. K o s ż a r s k i e g o , A. S 1 ą c z k i i K. Ż y t k i „Zagadnienia paleogeografii i sedymentacji fliszu w południowo-wschodniej części Karpat polskich”, oraz S t . D e - p o w s k i e g o „Złoża gazu antykliny Sanoka”.
S. W d o w i a r z przedstawił najnowsze poglądy na stratygrafię i tek
tonikę południowo-wschodniej części polskich Karpat. Na uwagę zasłu
guje rozpoiziomowanie w okresie powojennym utworów kredy dolne) i górnej w południowej i północnej części depresji centralnej w oparciu nie tylko o różnice litologiczne, lecz również o szeroko stosowane badania mikropaleontologiczne, wyjaśnienie przejść facjalnych od facji śląskiej do podśląskiej wzdłuż czołowego spiętrzenia jednostki śląskiej oraz od facji podśląskiej do inoceramowej w regionie Ustrzyk Dolnych, próby parale- lizacji i podziału warstw krośnieńskich w oparciu o nowe horyzonty ko
relacyjne oraz w yjaśnienie wzajemnych stosunków tektonicznych jedno
stek śląskiej, podśląskiej i skolskiej na południowy wschód od przełomu Sanu i jednostki dukielskiej do strefy fałdów przeddukielskich i central
nego synklinarium karpackiego. S t. W d o w i a r z zapoznał uczestników Zjazdu z geologicznymi warunkami występowania złóż ropy w regionie Sanoka i w Bieszczadach.
L. K o s z a r s k i , A. S l ą c z k a i K. Ż y t k o omawiali współczesne poglądy na sedymentację utworów fliszowych w św ietle teorii prądów zawiesinowych, udokumentowanej w ostatnich latach przez ekspedycje Oceanograficzne, badania eksperymentalne i szczegółowe obserwacje sedy- mentologiczne różnych serii fliszowych. Przedstawiono następnie rozwój paleogeografii basenu fliszowego w kredzie i paleogenie, na odcinku obej
mującym południowo-wschodnią część Karpat polskich, w oparciu o ana
lizę licznych pomiarów kierunków transportu materiału detrytycznego na tle rozmieszczenia facji, zmian miąższości, petrograficznego zróżnicowania materiału oraz zróżnicowania fauny występującej w różnych facjach.
Zwrócono uwagę na stosunek utworów fliszowych do facji niefliszowyeh oraz na praktyczne znaczenie badań paleogeograficznych — sedym entolo- gicznych, pomocnych przy określeniu rozprzestrzenienia, zmian miąższo
ści i zmian rozwoju litologicznego poziomów będących kolektorami ropy naftowej i gazu ziemnego.
S t. D e p o w s k i przedstawił warunki akumulacji gazu na dwóch złożach związanych z antykliną Sanoka, podkreślając ich zależność od warunków strukturalnych tego elem entu oraz korzystnego wykształcenia piaskowców istebniańskich, które są tu kolektorem gazu.
Problematyka terenowa została ujęta w cztery wycieczki, z których ze względu na 3-dniowy okres ich trwania uczestnicy Zjazdu wybierali zgodnie z zainteresowaniem trzy trasy.
Problematyka pierwszej trasy wycieczkowej obejmowała szeroki wach
larz zagadnień. I tak z rozwojem warstw krośnieńskich zapoznano uczest
ników, w północnej części syklinorium w profilu Osławy, na południo
wym skrzydle brzeżnego spiętrzenia jednostki śląskiej oraz w odwodowej części jednostki skolskiej. W dolinie Osławy wyjaśniono również warunki akumulacji ropy ńa złożu naftowym Tarnawa -— Wielopole, W czołowym spiętrzeniu jednostki śląskiej zaprezentowano rozwój poszczególnych ogniw kredy dolnej i kredy górnej (w części wyższej w facji podśląskiej), utworów eocenu oraz łupków menilitowych, tektonikę jednostek śląskiej i podśląskiej, oraz ich wzajemny stosunek, W jednostce skolskiej poka
zano wzdłuż Sanu przekrój przez południowo-zachodnie skrzydło fałdu Tyrawy Solnej — Mrzygłodu. Odsłaniają się tu łupki m enilitowe z pias
kowcami kliwskimi oraz przejście do warstw,krośnieńskich.
Trasa drugiej wycieczki prowadziła w głąb Bieszczadów w doliny rzek Hoczewka i Solinka. Jej tematem były niektóre zagadnienia z sedymen
tacji warstw krośnieńskich jak kierunki transportu materiału i ich serie z egzotykami, rozwój facjalny paleogenu, kredy górnej i dolnej w facji śląskiej, ciekawa tektonika strefy m iędzy centralnym syklinorium kar
packim i strefą .dukielską, tektonika czołowej części jednostki dukielskiej Oraz wykształcenie utworów kredowych budujących to czoło, a wreszcie zależność rzeźby obszaru od budowy geologicznej.
Trzecia trasa wycieczkowa dała możność zapoznania się z budową geologiczną przygranicznego regionu Bieszczadów między dolinami Strwiąża i Sanu. Obejmowała ona dwa zasadnicze tematy, tj. przekrój wewnętrznej części jednostki skolskiej z warstwami inoceramowymi, pstrymi łupkami i warstwami hieroglifowymi 'eocenu, łupkami m enili- towymi z piaskowcem kliwskim, który ulega tu silnym zmianom facjal- nym oraz z warstwami krośnieńskimi. W synklinorium wyjaśniono zmiany w rozwoju warstw krośnieńskich w profilu poprzecznym oraz przedys
kutowano szereg zagadnień podstawowych z (dziedziny sedymentacji fliszu i fizjografii tej części geosynkliny fliszowej.
Z tektoniki poza budową poszczególnych elem entów fałdowych na podkreślenie zasługuje południowo-wschodnie, „zakończenie” czołowego spiętrzenia jednostki śląskiej i podśląskiej. W profilu Strwiąża w Brze-.
gach Dolnych oraz w Czarnej objaśniono warunki strukturalne i litolo
giczne, w których występuje ropa naftowa w odwodowej części jednostki skolskiej, oraz w synklinorium.
Czwarta trasa obejmowała szeroką tematykę tak z geologii ogólnej, jak i stosowanej, na północny i południowy wschód od Sanoka, a więc kontakt jednostki śląskiej i podśląskiej ze skolską, rozwój warstw kroś
nieńskich, łupków menilitowych (z zapoznaniem z wynikami badań ich bitumiczności), kilka horyzontów przewodnich, niektóre zagadnienia su
rowcowe, morfologię doliny Sanu na SE od Leska oraz warunki geolo
giczne i hydrogeologiczne budowli wodnych w Myczkowcach i Solinie.
W Zjeździe wzięło udział 252 uczestników, wśród nich 48 gości zagra
nicznych z pięciu krajów.
— 682 —
— . 683: —
z Bułgarii J. K a r a k o l j e v z Czechosłowacji D. A n d r u s o v
B. B o u c e k
A. M a t e j k a Z. R o t h T. K o r a b
R. M a r s c h a l k o J, N e m e o k A, S a m u e l Zfo. S t r a n i k z NRD M. S c h w a b z Rumunii M. F i l i p e s c - u
Gh. M u r g e a n u L. C o r i t e s cu, z ZSRR A. G. A l e k s i n
W. W, G ł u s z k o W. A. S z a k i n S. T, W i t r y k
Stanisław Wdotoiarz
