Projektowanie oprogramowania Termin zajęć: poniedziałek, 18.00-19.45 ҭa podstawie materiału ze strony http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/ Przebieg realizacji projektu (tabela 1)

Projektowanie oprogramowania

Termin zajęć: poniedziałek, 18.00-19.45

a podstawie materiału ze strony http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/

Przebieg realizacji projektu (tabela 1)

Nr tygo dnia

Sprint Spotkanie Uwagi dotyczące realizacji Zespóły składające się z trzech studentów- przystapienie do kolejnego Daily Scrum po zaliczeniu poprzedzajacego

Liczba punktów (do oceny)

Zadania kierownika zespołów (Scrum Master)

1 Sprint

planning meeting (90 min)

1. Zajęcia organizacyjne ( podział na grupy, przydzielenie ról projektowych, uzyskanie dostępu do wymaganych narzędzi) 2. Sprint Backlog - Opracowanie modelu

biznesowego systemu zapisów studentów na zajęcia w oparciu o znane algorytmy wpierające proces wyboru najlepszego rozwiązania – udział wszystkich grup projektowych

3. Sprint Backlog - zdefiniowanie wymagań funkcjonalnych i niefunkcjonalnych– udział wszystkich grup projektowych

Sporządzenie dokumentacji p.2 i 3 (edytor tekstu itp)

2 Daily Scrum

of Scrums (20 min)

Definicja PU (przypadku użycia): opis słowny wg standardowego formularza – scenariusz można wykonać za pomocą diagramu aktywności

3-5 Integrowanie PU opracowanych przez prupy projektowe w postaci diagramu PU

3 Daily Scrum

of Scrums (20 min)

Projekt PU:

– diagram klas, – diagram sekwencji, – diagramy stanów – raport

– wygenerowanie

dokumentacji, zawierającej wymienione wyżej elemetny identyfikowane na podstawie PU, wykorzystanie wzorców projektowych (zalecane)

4-10 Integrowanie projektów PU opracowanych przez prupy projektowe w postaci jednego diagramu klas, eliminacja redundancji w projekcie,

Analiza raportów inspektorów, ocena wpływu

zidnetyfikowanych problemów na przebieg projektu

4 1

Daily Scrum of Scrums (20 min)

Implementacja1 PU (warstwa biznesowa):

– kod warstwy biznesowej,

– koncepcja i kod testów jednostkowych i integracyjnych wykonanych za pomocą JUnit – usuwanie błędów

– pomiar metryk oprogramowania za pomocą narzędzia CKJM

– ewentualna refaktoryzacja kodu w celu poprawy nieprawidłowych wartości metryk (w szczególności RFC, LCOM3)

– powtórzenie testów jednostkowych w przypadku refakatoryzacji kodu

3-5 Integrowanie kodu źródłowego: tworzenie wieloużywalnych pakietów (bibliotek)

5 Daily Scrum of Scrums (20 min)

Implementacja2 PU (warstwa prezentacji i klienta):

– opracowanie wspólnego szablonu tworzonych formularzy,

– ujednolicenie funkcjonalności formularzy w zakresie ich obsługi i walidacji danych – kod warstwy prezentacji i klienta

(technologia JSF),

– koncepcja i kod testów akceptacyjnych (Selenium lub recznych),

4-10 Kontrola przyjętego standardu formularzy,

6 Sprint

review meeting &

Sprint planning meeting (90 min)

Wszystkie grupy

Rozbudowa diagramu PU (Sprint Backlog):

– planowanie nowych PU,

– uwzględnienie wniosków z raportów opracowanych przez Scrum Master z wykonanych PU

Definicja PU (przypadku użycia): opis słowny wg standardowego formularza – scenariusz można wykonać za pomocą diagramu aktywności

3-5

7 Daily Scrum

of Scrums (20 min)

Projekt PU:

– diagram klas, – diagram sekwencji, – diagramy stanów – raport

– wygenerowanie

dokumentacji, zawierającej wymienione wyżej elemetny identyfikowane na podstawie PU, wykorzystanie wzorców projektowych (zalecane)

4-10

8 Daily Scrum

of Scrums (20 min)

Implementacja1 PU (warstwa biznesowa):

kod warstwy biznesowej,

– koncepcja i kod testów jednostkowych i integracyjnych wykonanych za pomocą JUnit – usuwanie błędów

– pomiar metryk oprogramowania za pomocą narzędzia CKJM

– ewentualna refaktoryzacja kodu w celu poprawy nieprawidłowych wartości metryk (w szczególności RFC, LCOM3)

– powtórzenie testów jednostkowych w przypadku refakatoryzacji

3-5

9 2

Daily Scrum of Scrums (20 min)

Implementacja2 PU (warstwa prezentacji i klienta):

– opracowanie wspólnego szablonu tworzonych formularzy,

– ujednolicenie funkcjonalności formularzy w zakresie ich obsługi i walidacji danych – kod warstwy prezentacji i klienta

(technologia JSF),

– koncepcja i kod testów akceptacyjnych (Selenium lub ręczne),

4-10

Podobnie jak w sprincie 1

10 3 Sprint

review meeting &

Sprint planning meeting (90 min)

Podobnie jak w sprincie 2 Podobnie jak w sprincie1

11 Daily Scrum of Scrums (20 min)

12 Daily Scrum

of Scrums (20 min)

13 Daily Scrum

of Scrums (20 min)

14 Sprint

review meeting &

Sprint retrospective meeting (1.5h)

Podsumowanie

Stosowany proces wytwarzania oprogramowania - Scrum

Stosowany będzie proces wytwarzania oprogramowania wzorowany na metodyce Scrum. Z metodyki tej zaczerpnięte zostały następujące elementy:

• Daily Scrum of Scrums - krótkie spotkanie dotyczące aktualnego statusu projektu, w trakcie którego następuje synchornizacja prac wykonywanych przez poszczególne zespoły. W spotkaniu bierze udział prowadzący, Scrum Master i dokładnie jeden przedstawiciel każdej grupy projektowej, pozostali członkowie grup projektowych mogą brać udział w spotkaniu tylko jako obserwatorzy. W trakcie spotkania przedstawiciel zespołu powinien udzielić odpowiedzi na następujące trzy pytania:

o Co zespół zrobił od poprzedniego Daily Scrum of Scrums?

o Co zespół planuje zrobić do następnego Daily Scrum of Scrums?

o Co przeszkadza zespołowi w realizowaniu zaplanowanych zadań?

• Product Owner - rola pełniona przez prowadzącego. Product Owner decyduje o priorytetach poszczególnych zadań, tym samym do niego należy rozstrzygający głos odnośnie zestawu zagadnień wybieranych do Sprint Backlog w trakcie Sprint planning meeting. Product Owner decyduje również o tym, czy dane zagadnienie zostało zrealizowane w wystarczającym stopniu i z wystarczającą jakości, aby mogło zostać uznane za zaliczone.

• Scrum Master - rola pełniona przez 3 studentów – każdy przez okres jednego sprintu. Powinni oni w miarę możliwości rozwiązywać problemy zagrażające sukcesowi sprintu. Administrują systemem Redmine. Pewne zdadania zostały wyspecyfikowane w tabeli 1.

• Sprint - ograniczona czasowo do 4 tygodni iteracja (patrz Tab. Przebieg realizacji projektu) w trakcie której zespóły pracują nad przekształceniem przydzielonych przypadków użycia w nadającą się do przekazania klientowi funkcjonalność.

• Sprint Backlog - lista błędów, zadań i przypadków użycia z przypisanymi punktami

odzwierciedlającymi ich trudność, które mają zostać zrealizowane w trakcie sprintu. Powstaje w systemie Redmine w trakcie Sprint planning meeting.

• Sprint planning meeting - 70 minutowe spotkanie rozpoczynające każdy sprint. W trakcie spotkania definiuje się Sprint Backlog. W spotkaniu biorą udział Product Owner, Scrum Master, administrator i przynajmniej jeden przedstawiciel każdej grupy projektowej.

• Sprint retrospective meeting - spotkanie podsumowujące projekt. W trakcie spotkania powinna odbyć się dyskusja dotycząca możliwości usprawnienia stosowanego procesu wytwarzania oprogramowania.

• Sprint review meeting - 20 minutowe spotkanie podsumowujące sprint. W trakcie spotkania prezentowane oraz omawiane są funkcjonalności zrealizowane w trakcie kończącego się sprintu.

Przepływ pracy

Przepływ pracy w projekcie wynika bezpośrednio z przedstawionego harmonogramu w tabeli 1: Przebieg realizacji projektu.

Cały projekt jest podzielony na 3 sprinty. Każdy sprint składa się z takich samych elementów. Zaczyna się spotkaniem Sprint planning meeting, w trakcie którego wybierana są zagadnienia do zrealizowania w

trakcie sprintu, a kończy się spotkaniem Sprint review meeting, w trakcie którego prezentowane są uzyskane wyniki. W trakcie sprintu, raz w tygodniu odbywają się spotkania Daily Scrum of Scrums, na których raportowany jest aktualny status. Najważniejszym zadaniem w trakcie sprintu jest rozwiązywanie zaplanowanych na sprint zagadnień, czyli błędów, zadań i przypadków użycia.

Każdy wynik prezentowany podczas Daily Scrum of Scrums jest oceniane za pomocą przydzielanych punktów, podanych w tabeli 1, zarówno zespołowi, jak i kierownikowi (Scrum Master)

Realizacja przypadku użycia może być stosunkowo zawiła i obejmuje zazwyczaj wiele różnych aktywności.

W związku z tym zaleca się aby kierownik zespołu wprowadził w systemie Redmine zadania składające się na realizację danego przypadkiem użycia i poprzydzielał je członkom zespołu.

Role projektowe

Jeden projekt będzie realizowany przez wszystkich studentów zapisanych na dany termin, czyli zespół projektowy będzie się składał z około 16 osób.

• Podział na 3-osobowe podgrupy

o Programista / modelarz – 2-3 osoby w podgrupie, odpowiedzialne za specyfikowanie wymagań, projektowanie aplikacji, programowanie i testowanie na poziomie testów jednostkowych o Kierownik - 1 osoba w podgrupie, odpowiedzialna za koordynowanie prac wewnątrz podgrupy

(np. definiowanie niepunktowanych podzadadań w Redmine), osoba kontaktowa w komunikacji między podgrupami, równocześnie pełni rolę programisty / modelarza

o Inspektor / tester – 1-2 osoby w podgrupie, odpowiedzialne za przeglądanie i weryfikowanie wymagań oraz modelu (przygotowują raport inspektora) oraz za testy akceptacyjne. Listy kontrolne dla inspektora:

Lista kontrolna diagramów hierarchii okien

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/Lista_kontrolna_diagramu_hierarchii_okien.htm

Lista kontrolna opisów PU

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/pliki/lista_kontrolna_opis_PU.pdf

Lista kontrolna diagramów klas

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/pliki/lista_kontrolna_diagram_klas.pdf

Lista kontrolna diagramów sekwencji

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/pliki/lista_kontrolna_diagram_sekwencji.pdf

Lista kontrolna diagramów stanów

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/pliki/lista_kontrolna_stany.PDF

Szablon raportu inspektora

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/RaportInspektora.html

• Administrator – 1 osoba w całym projekcie, odpowiedzialne za przygotowywanie i konserwowanie środowiska programistycznego ze szczególnym uwzględnieniem systemu ciągłej integracji oraz za raportowanie i przypisywanie błędów znalezionych przy pomocy systemu ciągłej integracji. Funkcja cykliczna, kadencja trwa 1 sprint, każdy kolejny administrator powinien pochodzić z innej 3-

osobowej podgrupy.

• Scrum Master. Funkcja cykliczna, kadencja trwa 4 tygodnie, jedna osoba w projekcie. Każdy kolejny Scrum Master powinien pochodzić z innej 3-osobowej podgrupy. Scrum Master oprócz swojej funkcji powinien wykonywać zadania związane z implementacją realizowanego przez jego grupę przypadku użycia. Administruje systemem Redmine, w szczegolnosci ma uprawnienia do zmieniania osoby przypisanej do błędu.

Jak wybrać kierownika oraz inspektora

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/pliki/KIEROWANIE.PDF Przygotowywane artefakty

• Faza modelowania

o scenariusz PU, najlepiej w postaci diagramu aktywności, czas życia dokumentu - czas trwania całego projekt

o specyfikacja testów akceptacyjne do PU, czas życia dokumentu - czas trwania całego projekt albo do momentu zautomatyzowania w postaci wykonywalnej w systemie ciągłej integracji o diagram sekwencji do PU

o diagram klas do PU

o diagram stanów (jeżeli jest potrzebny) do PU

o raport inspektora (można generowac z Redmine albo przygotowywać ręcznie na podstawie wspomnianego powyżej szablonu)

• Faza implementacji

o kod (działająca aplikacja) – obowiązkowa separacja kodu warstwy biznesowej od warstwy prezentacji

o zautomatyzowane testy jednostkowe (JUnit)

o uruchomione manualnie lub zautomatyzowane w wybranym narzędziu testy akceptacyjne

• Dokumenty wytwarzane poza fazami, czas życia dokumentu - czas trwania całego projekt o diagram PU

o diagramy ilustrujące architekturę całego systemu, np.: diagram klas domenowych, diagram ilustrujący podział systemu na komponenty

Czas życia dokumentu wynosi 1 sprint (kodu i zautomatyzowanych testów nie zaliczamy do dokumentów), chyba że napisano w opisie dokumentu inaczej. Dokumenty o czasie życia wynoszącym 1 sprint nie muszą być aktualizowane po zakończeniu sprintu, w którym żyły. Pozostałe dokumenty muszą być aktualizowane aż do końca projektu. Odpowiedzialna za aktualizację dokumentu jest grupa, która wprowadziła zmianę w efekcie której, dokument musi zostać zaktualizowany.

Zalecane narzędzia

• UML 2.1 - Visual Paradigm 8.1 Community Edition (każdy diagram powinien powstawać w osobnym pliku)

• Netbeans 7.0

• Maven 2.2.1

• Hudson

o Na potrzeby systemu ciaglej integracji został udostepniony serwer:

snow.iiar.pwr.wroc.pl:8080/hudson (156.17.40.149)

• Java 1.6, JSF, Java EE 6.0

• SVN :http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/SVN.html

• Redmine (http://snow.iiar.pwr.wroc.pl:4000):http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/redmine.html

• JUnit 4: http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/JUnit.html

• FitNesse, Selenium lub inne narzędzie do testów funkcjonalnych:

http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/FitNesse.html Warunki zaliczania i metoda oceniania

Ocena końcowa będzie zależeć od liczby zrealizowanych i zaliczonych zagadnień (zagadnienie może być przypadkiem użycia, zadaniem albo błędem), które wcześniej zostały zgłoszone w Redmine. Liczba punktów zależy głównie od liczby wykonanych zagadnień i ich znaczenia w projekcie. Waga wykonanych zgadanień będzie omawiana podczas poszczególnych spotkań w ramach każdego sprintu.

Warunkiem uzyskania danej oceny jest zdobycie odpowiedniej liczby punktów, wg tabeli 2:

Tabela 2

Ocena Punkty

3,0 42-49

3,5 50-59

4,0 60-69

4,5 70-79

5,0 80-90

Temat projektu

Registration for classes at the university - Wykonanie systemu zapisów studentów na zajęcia w oparciu o znane algorytmy wpierające proces wyboru najlepszego rozwiązania – wykonanie warstwy integracji z bazą danych jest opcjonalne.

Literatura: http://gromit.iiar.pwr.wroc.pl/p_inf/literatura.html