Janusz Lehmann
Przegląd zagranicznych czasopism
konserwatorskich
Ochrona Zabytków 17/1 (64), 77-78
PRZEGLĄD ZAGRANICZNYCH CZASOPISM KONSERWATORSKICH
SOOBSZCZENIJA — (Moskwa) — wyd. M inisterstw o Kultury ZSRR — W szechzw iązkow e Centralne Labo ratorium N aukow o-B adaw cze dla K onserw acji i Restauracji M uzeal nych D zieł Sztuki. (M inisterstwo K ultury SSSR. — W siesojuznaja Centralna j a N auczno-Issledow atel-skaja Laboratoria po Konserwacij i Restauracij M uzeinyeh Cennostej — WCNIŁKR).
Ukazuje się raz w roku. T. 5 — 1961. 136 s.
B ibliograficzny skorowidz literatury dla zagadnień konserw acji i resta uracji d zieł sztuki i zabytków. Wy danie I. — Część I i II. — Opraco w ał J u. I. G r e n b e r g . Pod re dakcją W. W. F i ł a t o w a. Zaw iera w ybór literatury konser w atorskiej w ydanej w ZSRR do roku 1960.
Część I. — K onserw acja m uzealna i ogólne problem y restauracji, s. 9— 26, 91 pozycji bibliograficznych, dzieli się na rozdziały:
1. Ochrona zabytków i m uzealna konserw acja dzieł sztuki — 35 poz.
2. Pracow nie konserw atorskie i la boratoria — 3 poz.
3. Państw ow a Centralna Pracow nia A rtystyezno-K onserwatorska im. akademika I. E. Grabaria — 1 poz.
4. Oddział konserw acji P aństw ow e go Ermitażu — 6 poz.
5. Pracow nia K onserwatorska P ań stw ow ej Galerii Trietiakowskiej — 2 poz.
6. Pracow nia K onserw atorska P ań stw ow ego Muzeum Sztuki im. Puszkina — 2 poz.
7. Oddział K onserw acji P aństw ow e go Muzeum R osyjskiego — 6 poz. 8. Instytut Technologii Archeolo gicznej przy Akadem ii Nauk ZSRR. (Historia K ultury M ate rialnej) — 3 poz.
9. Laboratorium K onserw acji i R e stauracji D okum entów Akadem ii N auk ZSRR — 5 poz.
10. Oddział H igieny i Restauracji K siążek Państw ow ej Biblioteki im. Lenina — 2 poz.
11. A rtykuły inform acyjne o dzia łalności m niejszych pracowni — 10 poz.
12. Zasady restauracji eksponatów m uzealnych — 6 poz.
13. Zbiory artykułów z zagadnień restauracji różnych eksponatów m uzealnych — 8 poz.
Część II — Malarstwo, s. 29—129 — 697 pozycji bibliograficznych. Dzieli się na rozdziały:
1. M ateriały i technika m alarstwa. a) m alarstw o tem perow e — 30
poz. i 22 odn.
b) m iniatura — 9 poz. i 3 odn. c) m alarstw o olejne — 98 poz. i
12 odn.
d) enkaustyka — 7 poz. i 8 odn. e) m alarstw o freskow e — 33 poz.
1 16 odn.
f) sgrafitto — 5 odn.
g) m ozaika — 28 poz. i 6 odn. h) akwarela — 27 poz. i 18 odn. i) pastel — 7 poz. i 17 odn. j) gw asz — 10 odn.
k) w itraż — 4 poz. i 1 odn. 1) m alarstw o teatralne — 5 poz. m) trw ałe rodzaje m alarstw a —■
9 poz. i 6 odn.
2. Fizyczne, chem iczne i biologiczne m etody badania d zieł m alarstw a —1 41 poz. i 2 odn.
3. R estauracja dzieł m alarstw a a) zagadnienia ogólne — 8 poz. b) m alarstwo tem perow e — 91
poz. i 26 odn.
c) m alarstw o olejn e z podziałem na: sztalugow e, przyczyny przedw czesnego starzenia się d zieł m alarstw a sztalugow ego, m onum entalne, panoram y ma
larskie, — 85 poz. i 17 odn. d) enkaustyka — 2 poz.
e) m alarstw o m onum entalne, fre ski, m alarstwo tem perow e i k lejow e 13 poz.
f) m alarstw o m onum entalne w zabytkach architektury: Wło dzim ierz — 9 poz., W ołogda — 2 poz., Zagorsk — 5 poz., K i jó w — 18 poz., Kostrom a — 3 poz., Moskwa — 36 poz., Nowogród — 26 poz., P sków — 6 poz., Piandżikent — 5 poz., R ostów (Jarosławski) — 2 poz., Stara Ladoga — 4 poz., Jarosław — 3 poz., Inne — 23 poz.
g) mozaika — 7 poz. i 9 odn. h) akwarela, pastel, gw asz i m i
niatura — 2 poz.
4. K om pleksow a restauracja zabyt k ów architektury:
a) Leningradu i okolic — 11 poz., b) Moskwy i okolic — 3 poz. c) Ukrainy 2 poz.
5. Dezynfekcja i dezynsekcja dzieł m alarstw a — 2 poz. i 5 odn. 6. Skorowidz nazwisk.
T. 6 — 1962— 139 s.
Bibliograficzny skorowidz lite ratury dla zagadnień konserw acji i restauracji dzieł sztu ki i zabytków . Wydanie I — część III—IV. 639 po zycji bibliograficznych. Opracowali: J u. I. G r e n b e r g i T. B. U c h o w a . Pod redakcją W. W. F i- ł a t o w a i M. K. K a l i s z .
Część III — Grafika artystyczna, s. 7— 16, 58 pozycji bibliograficznych. Dzieli się na rozdziały:
1. M ateriały i technika
a) rysunek — 10 poz. i 3 odn. b) grafika (ogólne prace nad
techniką grafiki — 8 poz. i 2 odn., rytow nictw o w m eta lu — 12 poz., drzew oryt i li noryt — 11 poz., litografia — 5 poz., litografia książkow a — 8 poz.).
2. Ochrona i konserw acją — 5 poz. i 19 odn.
Część IV — K siążki drukowane i rękopisy, m ateriały archiw alne, s. 19—52, 137 poz. bibl. — D zieli się na rozdziały:
1. Prace ogólne (m ateriały, ochro na, konserwacja) — 11 poz. 2. Ochrona — 12 poz. i 8 odn. 3. D ezynfekcja i dezynsekcja — 51
poz. i 3 odn.
4. M ateriały i technika — 18 poz. i 10 odn.
5. Restauracja i konserw acja (pa pieru — 23 poz. i 9 odn., perga m inu — 6 poz. i 12 odn., poszcze gólnych dzieł — 7 рои.).
6. Fotograficzne m etody u jaw nia nia tek stów — 4 poz. i 3 odn. 7. M ikrofilm owanie — 5 poz. i 2
odn.
Część V — Rzeźba — s. 55—58. 1. M ateriały i technika rzeźby —
25 poz. bibl. i 1 odn.
Część VI — Sztuka Stosow ana, s. 61— 123, 314 poz. bibliograf.
D zieli się na rozdziały:
1. M ateriały i techniki sztuki stoso wanej .
a) prace ogólne — 3 poz. i 14 odn. b) tkaniny — 39 poz. i 6 odn. c) skóra — 3 poz. i 4 odn. d) drewno — 23 poz. i 9 odn. e) kość i róg — 9 poz. i 6 odn.
f) wyroby z laki — 19 poz. i 2 odn.
g) m etal — 62 poz. i 10 odn. h) kam ień — 8 poz. i 14 odn.
i) ceram ika — 59 poz. i 12 odn. j) szkło — 9 poz. i 13 odn. 2. Fizyczne, chem iczne i inne me
tody badania dzieł sztuki stoso wanej i rzeźby.
a) prace ogólne — 2 poz. i 1 odn. b) tkaniny — 7 poz. i 4 odn. c) drewno — 2 odn. d) m etal — 35 poz. i 1 odn.
e) kam ień — 1 odn.
f) ceramika — 9 poz. i 2 odn. g) szkło — 12 poz. i 3 odn. 3. R estauracja i konserw acja dzieł
sztuki stosowanej i rzeźby. a) prace ogólne — 14 poz. i 11
odn.
b) tkaniny — 23 poz. i 6 odn. c) skóra — 4 odn.
d) drewno — 5 poz. i 4 odn. e) róg i kość — 4 odn. f) w yroby z laki — 1 odn. g) m etal — 32 poz. i 11 odn.
h) kam ień — 25 poz. i 22 odn. i) ceram ika — 10 poz. i 8 odn. j) szkło — 1 poz. i 1 odn.
4. D ezynfekcja i dezynsekcja — 3 poz. bibl.
Falsyfikaty i naśladow nictw a — 5 poz. i 2 odn.
Skorowidz nazwisk.
Wykaz czasopism i w ydaw nictw .
Janusz Lehmann
Z PIŚMIENNICTWA OBCEGO NAUKOWO-TECHNICZNEGO I KONSERWATORSKIEGO
ZA II KWARTAŁ 1963 r.
ANALIZY, OZNACZENIA I POMIARY
J. B. H e a d r i d g e. Photometric
en dpoin t detection. Part two. (Foto-
m etryczne ustalanie końcowego punktu m iareczkowania. Część dru ga). „Industrial Chem ist”, t. 39, 1963, nr 2, s. 105—107.
A rtykuł jest dalszą częścią — re ferow anej w Ind. Chemist, t. 39, 1963, nr 1, s. 44—46 — pracy, d oty czącej w ysokiej dokładności ozna czeń ilościow ych w analizie che m icznej m etodą miareczkowania. K rótka recenzja z pierwszej części artykułu por. Ochrona Z a b y tk ó w
XVI, 1963, nr 4 (63), s. 81,
C. C a r o t i — Nuovi probierni
analitici per la gas cromatografia.
(Nowe zagadnienia analityczne do tyczące chrom atografii gazowej), „La Chamica e 1’Industria”, t. 45, 1963, nr 1, s. 48—53.
Opisano szereg nowych metod, sposobów i racjonalnych rozwiązań stosow anych obecnie w chromato grafii gazow ej.
J. P. S z e w c o w i c z — Pribor
dla centrobieźnoj bumażnoj chro matografii. (Przyrząd do chromato
grafii bibułowej mą krążku w irują cym), „Zawodskaja Laboratoria”, t. 29, 1963, nr 4, s. 502.
Opisano urządzenie, które znacz nie u łatw ia oznaczenia; ich czas jest krótszy, a w yniki o dużej dokład ności.
B. V o l l m e r t — Rührer in La
bor und Betrieb. (Mieszadła w la
boratorium i zakładzie), „Chemiker Z eitung — Chemische Apparatur”, t. 87, 1963, nr 7, s. 234—242.
Omówtiono i zestaw iono urzą dzenia laboratoryjne i przem ysłow e oparte na nowoczesnych, racjonal nych zasadach m ieszania i uszczel niania aparatów z pracującym m ie szadłem .
Chemical analysis of stainless steel corrosion products. (Chemicz
na analiza produktów korozji stali nierdzewnej), „Corrosion”, t. 19, 1963, nr 3, s. 113t— 114t.
A rtykuł zawiera szereg zebra nych m etod analizy ilościow ej, do tyczących dokładnego oznaczania m ałych, trudnowykryw alnych ilości chromu, niklu, kobaltu, żelaza, m ie dzi, cynku, m anganu i cyrkonu, nie- osiąganetgo na drodze analizy k la sycznej. ,
KOROZJA
O. L. R i g g s , F. J. R a d d —
Physical and chemical stu d y of an organic inhibitor for hydrogen sul fide attack. (Fizyczne i chem iczne
badania nad organicznym in hibito rem korozji w yw oływ anej przez siarkowodór), „Corrosion”, t. 19, 1963, nr 1, s. l t — 8t.
Inhibitor jest substancją orga niczną, powstałą w w yniku reakcji m iędzy kw asem salicylow ym a alki- lopropylenodwuam iną. W pływa on ham ująco na proces korozji spowo dowany zaatakowaniem stali w ę glow ej przez siarkowodór. Przepro w adzono w ielostronne badania fi zyczne i chem iczne, om awiając ich rezultaty.
S ym p o siu m über Korrosiosschutz v o m 10. bis 16. S ep te m b er 1962 in
Bratislava. (Sympozjum na tem at
ochrony przed korozją odbyte w B ratysław ie od 10 do 16 w rześnia 1962 r.), „Chemische Technik”, t. 15, 1963, nr 2, s. 120—122.
K rótkie a zw ięzłe u jęcie głów nego celu i treści w ygłoszonych re feratów zapoznaje z nowym i k ie runkam i i osiągnięciam i w waloe z korozją.
H. W e V e r — Stofftransport im
metalischen Festkörper. (Transloka-
cja m aterii w m etalicznym ciele stałym), „Angew andte Chemie”, t. 75, 1963, nr 7, s. 309—316.
Omówione zostały teoretyczne podstawy dom niem anego ładunku energii translokacji ciepła i m aterii tj. składow ych siatk i krystalicznej m etalu oraz przyczyny i skutki te go zjawiska.
P rzy pisek recenzenta: Recenzja
niniejsza została zam ieszczona w dziale „Korozja” nie z racji zagad nień om awianych przez autora arty kułu. Poruszonych zagadnień nie w iąże on ze zjaw iskiem korozji. Um ieszczenie tej recenzji w ynika z treści dedukcji, jakie nasunęło re cenzentow i sam o zagadnienie om a w iane przez H. W evera. N ie bez ra cji m ogą być supozycje dotyczące przyczyn pow staw ania ognisk głębo ko penetrującej korozji, których na leży szukać w translokacji m aterii m etalu dotkniętego korozją. Zjaw i sk o to być m oże dałoby się stw ier dzić na drodze badawczej. Rozjaśni łoby to w iele n ie zbadanych dotych czas problem ów dotyczących korozji i zapobiegania jej.