Ustawa z dnia 21 maja 2010 r.
o zmianie ustawy o udostöpnianiu in- formacji o Ĉrodowisku i jego ochro- nie, udziale spoäeczeþstwa w ochro- nie Ĉrodowiska oraz o ocenach od- dziaäywania na Ĉrodowisko oraz nie- których innych ustaw wprowadzi- äa istotne zmiany dotyczñce skäada- nia wniosków i wydawania decyzji o usuwaniu drzew w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przy- rody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz.
1220 z póĒn. zm.).
Zmiany w ustawie o ochronie przyrody
Amendments to the Law on Nature Protection
Od dnia 20 lipca 2010 r. art. 83 w ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Usuniöcie drzew lub krze- wów z terenu nieruchomoĈci moĔe nastñpiè, z zastrzeĔeniem ust. 2 i 2a, po uzyskaniu zezwolenia wydane- go przez wójta, burmistrza albo pre- zydenta miasta na wniosek posia- dacza nieruchomoĈci. JeĔeli posia- dacz nieruchomoĈci nie jest wäaĈci- cielem lub uĔytkownikiem wieczy- stym, do wniosku doäñcza siö zgodö jej wäaĈciciela.” Zgodnie z wprowa- dzonñ zmianñ uĔytkownik wieczy- sty jest wäaĈcicielem nieruchomoĈci.
Dodano po ust.2 ust. 2a–2c brzmieniu:
„2a. Zezwolenie na usuniö- cie drzew w obröbie pasa drogowe- go drogi publicznej, z wyäñczeniem
obcych gatunków topoli, wydaje siö po uzgodnieniu z regionalnym dy- rektorem ochrony Ĉrodowiska.
2b. Nie wyraĔenie stanowiska w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu zezwolenia, o którym mowa w ust. 2a, przez regionalnego dyrek- tora ochrony Ĉrodowiska uznaje siö za uzgodnienie zezwolenia.
2c. Organ wäaĈciwy do wy- dania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, przed jego wydaniem do- konuje oglödzin w zakresie wystö- powania w obröbie zadrzewieþ ga- tunków chronionych.”
Nowelizacja ustawy wprowa- dza nowe obowiñzki dla organów wydajñcych zezwolenia na usuniö- cie drzew z pasa drogowego. Or- gan sprawdza dokäadnñ lokaliza- cjö wnioskowanych drzew do usu- niöcia (nr dziaäek z ewidencji grun- tów) i czy zäoĔony wniosek dotyczy pasa drogowego dróg publicznych.
Analizuje gatunki wnioskowanych drzew i wyäñcza z uzgodnienia obce gatunki topoli. Dokonuje oglödzin wnioskowanych drzew do usuniö- cia w zakresie wystöpowania gatun- ków chronionych oraz przygotowu- je projekt zezwolenia, który uzgad- nia z regionalnym dyrektorem ochro- ny Ĉrodowiska. Ustawodawca prze- widziaä termin 30 dni na wyraĔenie stanowiska przez regionalnego dy- rektora ochrony Ĉrodowiska. Uzyska- nie zezwolenia wydäuĔa siö o termin uzgodnienia.
Procedura wydawania zezwo- leþ na usuniöcie drzew lub krzewów jest bardzo sformalizowana. Ustawo-
Fo rm a ln o -p ra w ne a sp ek ty u su w a ni a d rz ew w Å w ie tle o st a tn ic h z m ia n w p rz ep is a ch B o gd a n Àu ka sz ew ic z, E le o no ra W iÅ ni ew sk a
Formal and Legal Aspects of the Removal of Trees in the Light of
Recent Changes in
Legislation
dawca okreĈliä w art. 83 ust. 4 w/cy- towanej ustawy, Ĕe wniosek o wyda- nie zezwolenia powinien zawieraè:
„1) imiö, nazwisko i adres albo nazwö i siedzibö posiadacza i wäaĈcicie- la nieruchomoĈci;
2) tytuä prawny wäadania nierucho- moĈciñ;
3) nazwö gatunku drzewa lub krze- wu;
4) obwód pnia drzewa mierzonego na wysokoĈci 130 cm;
5) przeznaczenia terenu, na którym roĈnie drzewo lub krzew;
6) przyczynö i termin zamierzonego usuniöcia drzewa lub krzewu;
7) wielkoĈè powierzchni, z której zostanñ usuniöte krzewy.”
W ostatniej zmianie dodano pkt. 8:
„8) rysunek lub mapö okreĈlajñcñ usytuowanie drzewa lub krze- wu w stosunku do granic nieru- chomoĈci i obiektów budowla- nych istniejñcych lub budowa- nych na tej nieruchomoĈci.”
Dodatkowo art. 83 ust 6. pkt. 4 otrzymaä nowe brzmienie:„których wiek nie przekracza 10 lat;” zamiast
„których wiek nie przekracza 5 lat”.
W obecnym stanie prawnym nie sto- suje siö przepisów ustawy o ochro- nie przyrody do drzew lub krzewów w wieku do lat 10.
WÁaÅciwoŽ rzeczowa organów
Material jurisdiction of the governing bodies
Zgodnie z art. 83 ust.1 usta- wy o ochronie przyrody zezwole- nia na usuwanie drzew lub krzewów wydaje wójt, burmistrz lub prezy- dent na wniosek posiadacza nieru- chomoĈci.
Na terenie Wrocäawia zezwole- nia na usuwanie drzew lub krzewów wydaje Prezydent Wrocäawia.
Od tej zasady ustawodawca wprowadziä wiele wyjñtków:
Zezwolenia na usuwanie drzew lub krzewów z terenów wpisa- nych do rejestru zabytków wy- daje wojewódzki konserwator zabytków – art. 83 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody. We Wro- cäawiu na mocy porozumienia ze säuĔbami konserwatorskimi – zezwolenia na usuwanie drzew wydaje Biuro Miejskiego Konser- watora Zabytków;
Z terenów stanowiñcych wäasnoĈè gminy – starosta – art. 90 w/cyt.
ustawy;
Na terenach stref ochrony wyzna- czonej na podstawie art. 60 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody ce- lem ochrony ostoi, stanowisk ro- Ĉlin, grzybów i zwierzñt objötych ochronñ gatunkowñ zezwole- nia na usuniöcie drzew lub krze- wów wydaje regionalny dyrektor ochrony Ĉrodowiska;
Na drzewa i krzewy stanowiñ- ce przeszkody lotnicze, decyzje wydaje Prezes Urzödu Lotnictwa Cywilnego na wniosek zarzñdza- jñcego lotniskiem – art. 82 pkt. 7 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Pra- wo Lotnicze (Dz. U. Nr 130, poz.
1112 ze zm.);
Drzewa lub krzewy utrudniajñce widocznoĈè sygnalizatorów i po- ciñgów, utrudniajñce eksploata- cjö urzñdzeþ kolejowych, powo- dujñce tworzenie siö na torowi- skach zasp ĈnieĔnych na wnio- sek zarzñdcy zezwolenie wyda- je starosta – art. 56 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. nr 56, poz.
789 ze zm.);
Z obszarów waäów przeciwpo- wodziowych i terenów w odle- gäoĈci mniejszej niĔ 3 m od sto- py waäu od strony odpowietrz- nej – zezwolenia wydaje staro- sta, a decyzje nakazujñce usu- niöcie drzew z waäów przeciwpo- wodziowych (art. 85 ust. 4 Prawa wodnego) po uzgodnieniu projek- tu decyzji z regionalnym dyrekto- rem ochrony Ĉrodowiska;
Z obszarów poäoĔonych miödzy liniñ brzegowñ a waäem prze- ciwpowodziowym lub natural- nym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasö waäu przeciw- powodziowego – zezwolenia wy- daje regionalny dyrektor gospo- darki wodnej – art. 82 ust. 3 usta- wy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne tj. (Dz. U z 2005 r. Nr 239 poz. 2019 ze zm.).
Nie stosuje siö przepisów ust 1 i 2 art. 83 ustawy o ochronie przy- rody do drzew lub krzewów usu- wanych:
1) w lasach w tym:
– na terenach leĈnych wäasnoĈci skarbu paþstwa – zgodnie usta- wñ o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z póĒn. zm.) – de- cyzje wydaje regionalny dyrektor lasów paþstwowych,
– na terenach leĈnych nie stano- wiñcych wäasnoĈci skarbu paþ- stwa np. gminne, osób prawnych i fizycznych zgodnie ustawñ o la- sach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz.
435, z póĒn. zm.) – decyzje wy- daje starosta;
2) do drzew owocowych, z wyjñt- kiem rosnñcych na terenach nie- ruchomoĈci wpisanej do rejestru zbytków;
3) na plantacjach drzew i krzewów;
4) których wiek nie przekracza 10 lat (ostatnia nowelizacja);
5) w zwiñzku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoo- logicznych – art. 83 ust. 6 pkt. 5 cyt. ustawy – zezwolenia wydaje dyrektor danego ogrodu.
Informacje dodatkowe dla inwestorów
Additional information for investors
Nie stosuje siö przepisów usta- wy o ochronie przyrody (z wyjñtkiem nieruchomoĈci wpisanych do reje-
stru zabytków) w zakresie uzyskiwa- nia zezwoleþ na usuwanie drzew i krzewów jak i opäat z tym zwiñza- nych w przypadku inwestycji drogo- wych realizowanych na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r.
o szczególnych zasadach przygoto- wania i realizacji inwestycji w zakre- sie dróg publicznych (art. 21 ustawy – Dz. U. z 2008 r. Nr 193 poz. 1194 ze zmianami).
Do usuwania drzew i krzewów znajdujñcych siö na nieruchomo- Ĉciach objötych zezwoleniem na re- alizacjö inwestycji w zakresie lotni- ska uĔytku publicznego nie stosu- je siö ustawy o ochronie przyrody (z wyjñtkiem nieruchomoĈci wpisa- nych do rejestru zabytków) (art. 16 ustawy z 12.02.2009 r. o szczegól- nych zasadach przygotowania i re- alizacji inwestycji w zakresie lot- nisk uĔytku publicznego – Dz. U.
z 2009 r. Nr 42 poz. 340).
Inwestorzy, projektanci i wäa- Ĉciwe organy administracji w trakcie przygotowania i realizacji inwestycji powinny przestrzegaè ustawy Prawo Ochrony ćrodowiska (Dz. U. 2006 Nr 129, poz. 902 z póĒn. zm.) Dziaä VII – Ochrona Ĉrodowiska w zago- spodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji. MoĔna tu przy- toczyè dwa artykuäy:
Art. 74.
1. W trakcie przygotowywania i realizacji inwestycji naleĔy zapew- niè oszczödne korzystanie z terenu.
2. Wymóg, o którym mowa w ust. 1, uwzglödniajñ w szczegól- noĈci projektanci oraz organy ad-
ministracji ustalajñce warunki za- budowy i zagospodarowania tere- nu oraz organy administracji wäaĈci- we do spraw wywäaszczania nieru- chomoĈci.
Art. 75
1. W trakcie prac budowlanych inwestor realizujñcy przedsiöwziöcie jest obowiñzany uwzglödniè ochronö Ĉrodowiska na obszarze prowadze- nia prac, a w szczególnoĈci ochronö gleby, zieleni, naturalnego uksztaäto- wania terenu i stosunków wodnych.
2. Przy prowadzeniu prac bu- dowlanych dopuszcza siö wykorzy- stywanie i przeksztaäcanie elemen- tów przyrodniczych wyäñcznie w ta- kim zakresie, w jakim jest to koniecz- ne w zwiñzku z realizacjñ konkretnej inwestycji.
3. JeĔeli ochrona elementów przyrodniczych nie jest moĔliwa, na- leĔy podejmowaè dziaäania majñce na celu naprawienie wyrzñdzonych szkód, w szczególnoĈci przez kom- pensacjö przyrodniczñ.
4. WäaĈciwy organ administra- cji w pozwoleniu na budowö szcze- góäowo okreĈla zakres obowiñzków, o których mowa w ust. 1 i 3.
5. Wymagany zakres kompen- sacji przyrodniczej w przypadku przedsiöwziöè, dla których przepro- wadzone byäo postöpowanie w spra- wie oceny oddziaäywania na Ĉrodo- wisko, okreĈla decyzja o Ĉrodowisko- wych uwarunkowaniach.
Projektowane kolejne zmiany w ustawie o ochronie przyrody
Next draft amendments to the Law on Nature Protection
W projekcie rzñdowym z dnia 22.09.2010 r. proponowane sñ ko- lejne zmiany w art. 83:
a) ust. 1 otrzyma brzmienie:
„1. Usuniöcie drzew lub krze- wów z terenu nieruchomoĈci moĔe nastñpiè z zastrzeĔeniem ust. 2 i 2a, po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza albo prezy- denta miasta na wniosek:
1) posiadacza nieruchomo- Ĉci – za zgodñ wäaĈciciela tej nieru- chomoĈci;
2) wäaĈciciela urzñdzeþ, o któ- rych mowa w art.49 § 1 Kodeksu cy- wilnego – jeĔeli drzewa lub krze- wy zagraĔajñ funkcjonowaniu tych urzñdzeþ”;
b) po ust. 1 zostanie dodany ust. 1a:
„1a. Zgoda wäaĈciciela nieru- chomoĈci, o której mowa w ust. 1 pkt. 1, nie jest wymagana, w przy- padku wniosku zäoĔonego przez uĔytkownika wieczystego nierucho- moĈci”;
c) w ust. 4 zostanie dodany pkt. 1 i 2:
„1) imiö, nazwisko i adres albo nazwö i siedzibö posiadacza i wäaĈci- ciela nieruchomoĈci albo wäaĈcicie-
la urzñdzeþ, o którym mowa w ust.
1 pkt. 2;
2) tytuä prawny wäadania nieru- chomoĈciñ – wymóg ten nie dotyczy wniosku wäaĈciciela urzñdzeþ, o któ- rym mowa w ust. 1 pkt. 2”;
d) zostanñ dodane ust. 7–9:
„7. Usuniöcie drzew lub krze- wów z terenu nieruchomoĈci, na wniosek wäaĈciciela urzñdzeþ, o którym mowa w ust. 1 pkt. 2, na- stöpuje za odszkodowaniem na rzecz wäaĈciciela nieruchomoĈci, a w przy- padku, gdy na nieruchomoĈci jest ustanowione prawo uĔytkowania
wieczystego – na rzecz uĔytkowni- ka wieczystego nieruchomoĈci. Od- szkodowanie przysäuguje od wäaĈci- ciela urzñdzeþ.
8. Ustalenie wysokoĈci odszko- dowania za drzewa i krzewy oraz za ich usuniöcie nastöpuje w drodze umowy stron.
9. W przypadku, gdy strony nie zawrñ umowy w terminie 30 dni od dnia usuniöcia drzewa lub krze- wów, odszkodowanie ustala organ, który wydaä zezwolenie na ich usu- niöcie, stosujñc odpowiednio przepi- sy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
Ryc. 1. Zestawienie danych z terenu Wrocäawia o wydanych decyzjach administracyjnych dotyczñcych usuniöcia drzew i zobowiñzaþ do nasadzeþ kompensacyjnych w latach 2005–2009 (oprac. B. ãukaszewicz i E. WiĈniewska)
Fig. 1. Summary of data from the site of Wroclaw about rendered administrative decisions relating to the removal of trees and commitment to the offset planting in the years 2005–2009 (prepared by B. ãukaszewicz and E. WiĈniewska)
WYCIĉCIE DRZEW
NASADZENIA KOMPENSACYJNE
DRZEW
[rok]
2005 2006 2007 2008 2009
brak informacji
5121
brak
informacji
6019
12601
7502 15596
3433 3409 9291
0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000
o gospodarce nieruchomoĈciami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, Nr 106, poz. 675, Nr 143, poz. 963 i Nr 155, poz. 1043), dotyczñce od- szkodowania za wywäaszczenie nie- ruchomoĈci.”;
art. 86 w ust. 1 pkt. 4 otrzyma brzmienie:
„4) które zagraĔajñ bezpieczeþ- stwu ludzi lub mienia w istniejñcych obiektach budowlanych lub funkcjo- nowaniu urzñdzeþ, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego”.
Zestawienie danych z terenu WrocÁawia o wydanych decyzjach administracyjnych
Summary of data from the site of Wroclaw about rendered administrative decisions
Na terenie Wrocäawia w latach 2005–2009 corocznie wydawano okoäo tysiñca sztuk decyzji admini- stracyjnych dotyczñcych usuwania drzew lub krzewów. Liczba drzew do usuniöcia w poszczególnych la- tach roĈnie, zwiñzane to jest gäów- nie z prowadzonymi duĔymi inwe- stycjami, waĔnymi dla miasta jak np. przebudowa ulic, budowa osie- dli mieszkaniowych, budowa stadio- nu EURO 2012. W wydanych ze- zwoleniach zobowiñzywano wnio- skodawców do nasadzeþ kompen- sacyjnych. Liczba drzew do nasa-
dzeþ jest duĔo mniejsza niĔ wycina- nych, gdyĔ w przypadku, gdy inwe- stor ponosi opäatö za usuwane drze- wa, to za korzystanie ze Ĉrodowi- ska i wprowadzanie w nim zmian po raz drugi nie moĔe byè zobowiñ- zany do nasadzeþ kompensacyjnych.
Kompensacjñ przyrodniczñ mogñ byè nasadzenia realizowane na gruntach przeznaczonych na zieleþ w miej- scowych planach zagospodarowania przestrzennego.
Bogdan ãukaszewicz Eleonora WiĈniewska Wydziaä ćrodowiska i Rolnictwa
Urzñd Miejski Wrocäawia
Department of Environment and Agriculture Municipality of Wrocäaw
Literatura
1. Ustawa z 16 kwietnia 2004 r.
o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r.
Nr 151, poz. 1220 z póĒn. zm.).
2. Ustawa z 27 kwietnia 2001 r.
Prawo ochrony Ĉrodowiska (Dz. U.
2006 Nr 129, poz. 902 z póĒn. zm.).
3. Ustawa z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. 2005 Nr 239, poz.
2019 z póĒn. zm.).
4. Ustawa z 3 lipca 2002 r. Prawo Lotnicze (Dz. U. nr 130, poz. 1112 z póĒn. zm.).
5. Ustawa z 21 maja 2010 r. o zmia- nie ustawy o udostöpnianiu informa- cji o Ĉrodowisku i jego ochronie, udziale spoäeczeþstwa w ochronie Ĉrodowiska oraz o ocenach oddzia- äywania na Ĉrodowisko oraz niektó- rych innych ustaw (Dz. U. Nr 119, poz. 804).
6. Ustawa z 25 lipca 2008 r. o zmia- nie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji i inwesty- cji w zakresie dróg przygotowaniu inwestycji drogowej (Dz. U. z dnia 26 sierpnia 2008 r.).
7. Ustawa z 12.02.2009 r. o szcze- gólnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk uĔytku publicznego (Dz. U.
z 2009 Nr 42, poz. 340).
8. Projekt ustawy z 22 wrzeĈnia 2010 r., druk nr 3422 o zmianie usta- wy o lasach oraz ustawy o ochronie przyrody, Warszawa.
9. Radecki W., 2008, Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, Warszawa.
10. Gruszecki K., 2010, Zezwolenia na usuniöcie drzew i krzewów, Wro- cäaw.
