1
SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI —
& . A '•. . !^Or. . { ^ t h(. t o .
I. Materiały dokum entacyjne
1/1 - relacja w ła ściw a
\J
I/2 - d o k u m e n ty (sensu stricto) dot. o so b y relatora — I/3 - inne m a te ria ły d o ku m e n ta cyjn e dot. o so b y relatora
II. Materiały uzupełnieniające relację —
III. Inne materiały (zebrane przez „relatora”):
111/1- dot. rodziny relatora
III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r.
l l l / 3 - d o t . ogólnie okresu okupacji (1 9 3 9 - 1 9 4 5 ) III/4 - dot. ogólnie o kre su po 1945 r.
III/5 - in n e ...
IV. Korespondencja
V. W ypisy ze źródeł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”]
VI. Fotografie -
2
3
Firth Halina z d. Leliwa-Kapustyńska
wyrok: K S zam. na 15 lat
U r. 2 1 .0 7 .1 8 9 9 r. w K ijow ie, c. T ad eu sza i A n n y z d. M ałynicz.
W 1904 r. ro d zin a przeniosła się do W arszaw y, gdzie o jciec stu d io w ał praw o i był śpiew akiem opery w arszaw skiej, a m atka d ziałała społecznie, m.in.
o rganizując w raz ze S tefan ią S em p o ło w sk ą i m ec. S tan isław em Patkiem opiekę n ad w ięźniam i politycznym i, później p rz e k sz ta łc o n ą n a Patronat W ięzienny. W w yniku tych starań m .in. zam ien io n o F elik so w i D zierżyń
skiem u karę śm ierci na karę ciężkich robót. T adeusz K op y sty ń sk i w yjechał w krótce do W łoch, gdzie czekała na niego kariera arty sty czn a. N astąpił rozw ód. D rugim m ężem p. A nny został inżynier W o jciech B ielkiew icz, budow niczy m ostów w P etersburgu, C habarow sku i W ład y w o sto k u .
H a lin a szkołę śred n ią rozpoczęła w P etersburgu, u k o ń czy ła w C h ab a
row sku. W e W ładyw ostoku w y szła za m ąż za dzien n ik arza, A n g lik a - G eo rg e’a A lek san d ra Firtha. W yjechali na parę lat do A ng lii, w 1920 r.
w rócili do W ładyw ostoku, a następnie przenieśli się do Japonii (Tokio, Y okoham a, K obe). W Tokio m atka H aliny, A nna K o p y sty ń sk a pracow ała w P o lsk im K o m itecie Pom ocy D zieciom , w 1922 r. p rz e w io z ła do Polski grupę polskich sierot z Japonii, zagarniając także grupę dzieci z M oskw y.
A kcję tę u łatw ił jej Feliks D zierżyński, p am iętając o je j działalności w W arszaw ie. W 1929 r. rów nież H. i A. Firthow ie przenieśli się do Polski, gdzie m ąż H aliny m iał przedstaw icielstw o handlow e. W 1939 r. w y jech ał ze starszym synem do A nglii w spraw ie załatw ien ia stu d ió w syna, w ybuch wojny ro zd zielił rodzinę. W lutym 1942 r. ich m łodszy syn, T om asz, został uw ięziony p rzez gestapo na M ontelupich w K rakow ie. Po roku w yszedł dzięki staraniom w spółw ięźnia, T adeusza K em py, którego zw o ln io n o w cześ
niej i k tóry m iał kontakty z niektórym i gestapow cam i. P raw d o p o d o b n ie pod koniec w o jn y T o m asz w y jech ał do A nglii.
H alin a Firth przebyła P ow stanie na Saskiej K ępie. Po w o jn ie i póź
niej, zarab iała udzielaniem lekcji angielskiego. O d 1946 r. b yła zatrudniona jako tłu m a c z w biurze U N R R-y, a po je g o likw idacji z d o b y ła stanow isko tłum aczki w biurze O N Z (lata 1947 - 1949 r.), następ n ie zaś w anglo- am erykańskim ośrodku inform acyjnym (do spraw serw isu p raso w eg o ).
T e prace w iązały się z licznym i kontaktam i z dyp lo m atam i i kores
pondentam i zagranicznym i, zainteresow anym i p o lity c z n ą i sp o łeczn ą sytuacją w objętej radzieck ą strefą Polsce. H alina k o rzy stała ze sw oich znajom ości i kontaktów , by inform acje o tym , co się w P olsce działo, zwłaszcza w okresie referendum i w yborów , przekazać do w iadom ości szerszej opinii za granicą. G łów nym i jej inform atoram i byli T a d eu sz K em pa,
•*erzy S zadkow ski, T adeusz L eśnikow ski, doraźnie także A dam L eszczyc- Gutowski (członek kom órki w yw iadu W iN ). Z o sta ła aresztow ana 2.05.1949 r., śledztw o przebyła na M okotow ie. 8.03.1951 r. W SR
4
w W arszaw ie skazał j ą na karę śm ierci z art. 7 D ekretu z 1946 r. N S W z 23.03.1951 r. w yrok ten złagodził do 15 lat w ięzienia. K arę odbyw ała w G rudziądzu i Fordonie. W ojskow y Sąd G arnizonow y 2 7 .0 2 .1 9 5 6 r . skierow ał j ą do w ięzienia w W arszaw ie, skąd w y szła na w olność
16.04.1956 r. Po latach niew idzenia połączyła się z ro d z in ą w A nglii.
T ad eu sz L eśnikow ski został stracony na M okotow ie 5 m aja 1950 r.
Wg: akta sprawy 171/51