1
^ ^ : . H Q . ( A < 9 „ l Q .S >i5 . t e ) ...
W d ( w a v i / . ~ . R ...
I./1. Relacja Ic. 3' &. A~ N
I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora łc*5
I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora — II. Materiały uzupełniające relację —
III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora jo. - 5 . A - D
III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r.»—
III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) ««_■
III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 -- III./5. Inne ..T~
IV. Korespondencja
V. Nazwiskowe karty informacyjne . VI. Fotografie djiiuOjj
2
3
4
5
6
u
Maszynopis r e l a c j i Romany Bolesty Czapiew skiej o
wykonany dn ia 12 1 1 9 9 8
Moja matka Jadwiga B olesta -Malewska z domu Wiśniewska córka C e c y l ii Lewandowskiej i Leona Wiśniewskiego urodzona w Toruni u 1 IV 1913 r .
Mój O jc ie c Jan B o lesta -Malewski syn F e l i c j i Piechowicz i H i p o l i t a Ignacego Bolesty urodzony w Brzozówce pow Lubartów woj L u b lin dn ia 10 V 1 9 0 2 r .
Matka miała w yk ształcenie wyższe-biolog , ukończone na Uniwe
rs y tecie Jagielońskim w Krakowie e
O jc iec ukończył wyższe studia wojskowe i uzy sk ał dyplom lekarza w etery n a rii w W-wie.
Do zawarcia związku małżeńskiego matka m ieszkała z rodzicami w majątku ziemskim w Aleksandrowie Kujawskim,
w yszła za mąż w l i s t o p a d z i e 1933r w Toruniu i wraz ze swoim m mężem mieszkała przy granicy polsko-niemieckiej wChojnicach
gdzie stacjonował mój oj^ciec w wojsku do 1 9 3 9r c z y l i do wybuchu drugiej wojny światowej w randze p o ru c z n ik a , na początku wybuchu wojny awansował na k apitana o
Matka poznała swego męża w 1930r w Wa-wie był wówczas oficerem podchorążym, z tego małżeństwa u r o d z ił a s ię córka Romana-Tatijana
w czerwcu I 9 3 9 r e
Okupacja z a sta ła matkę w Chojnicach i stąd zosta ła skierowana do Lu b lin a przez MON do s z p i t a l a wojskowego do pomocniczej
służby sa n ita rn ej k o biet , także p rze s zk o le n ie sa n ita rn e p r z e s z ł a na przełomie 1 9 3 8 / 3 9 roku w wojsku w Chojnicach • Po wkroczeniu do L u b lin a Armii N iem ieck iej^po 1 7 w r z e ś n ia I 9 3 9 r ,
w róciła do Torunia i zam ieszkała z małą córką u swego ojca Leona który po wyrzuceniu / g o / ze swej p o s ia d ł o ś c i ziem skiej w
Aleksandrowie zam ieszkał w Toruniu 0 W Toruniu matka
skierowana zo sta ła do pracy 'przymusowej na teren ie niem ieck iej je d n o s tk i wojskowej w Toruniu -Podgórz jako służba porządkowa i tutaj zetknęła s ię z jejca m i a n g i e l s k i m i , francuskim i oraz r o s y js k im i. W roku 1 9 4o zo sta je zwerbowana do Z W Z na teren ie Lubelszczyzny , g d z ie również tam d z i a ł a ł mój o j c i e c , który po zdem obilizowaniu Armii P o ls k ie j w alczy ł d alej na
terenie k r a j u . Od 1 9 4 l r matka moja d z i a ł a ł a jako ł ą c z n ic zk a w ielo k r o tn ie p rzek ra c za ła z i e lo n ą granicę Rzeszy z Polską
transportem kolejowym na teren Lubelszczyzny »
W okresie okupacji często była nękana p rzez gestapo , które u sta w iczn ie poszukiwało mego ojca 9 który był na terenie lasów Par c z e w s k ic h 0szefem d y w e r s ji w AK w randze majora • W roku 1944 o jc ie c mój zo sta ł aresztowany p rzez Gwardię Ludową pod dowództwem Bolkowiaka we w si B ó jk i pow Ostrów Lu b elsk i i 5 marca r o z t r z e l a n y .
Po wyzwoleniu od 1945 r do la t 50-tych była nękana p rzez Służbę B e zp ieczeń s tw a .
Matka zmarła w wieku 75 l a t w Toruniu / d n i a / 3 IX 1988 i tu j e s t p o c h o w a n a < > ę R o m a n a B o lesta C z a p ie w s k a /p o d p is /
Toruń u l . M atejki 8 m 9 t e le f o n 256-95 Toruń dnia 9 st y c z n ia 1998r
sp o rz ą d z ił OM.
7
8
9
GŁÓWNA
KOMISJA KWALIFIKACYJNA
PR Z Y
RADZIE PAŃSTWA
Nr. O rg. IV
Warszawa, dnia cze r w c a 195-0 r.
O b .B o le s t a Jadwiga
T o r u ń Ofl»<
u l . Kat e jki 16/18.
Na odwołanie Ob.... y ... ... ... z dnia... I.0»V*.5.C V •
p rze ciw ko orzeczeniu K o m isji K w a lifik a c y jn e j p rz y W o je w ó d z k ie j (M iejskiej) R a d zie N aro
dowej W... B y d g o s z c z y ______ ______________ _______ z d n ia ...2 2 . 1 I I . 5 0 r . G łó w n a K om isja K w a lifik a c y jn a p rzy R ad zie P a ń stw a d z ia ła ją c a na m ocy art. 8 u s ta w y z d n ia 23.V II. 1945 r. (Dz. U. R. P. Nr. 30 poz. 180) zn o w e liz o w a n e j u s ta w ą z d n ia 30.X II. 1949 r.
(D z. U. R. P. Nr. 65 poz. 528), w d n iu ... ... postanow iła.
zatwierdzić orzeczenie Wojewódzkiej Komisji K w a l if i k a c y jn e j w Bydgoszczy z dnia 2 3 . I I I . 50 r.
Decyzja powyższa jest ostateczna w administracyjnym toku i n s t a n c j i .
Z polecenia Przewodniczącego (iłównej Komisji K w alifik ac y jne
przy Radzie Państwa / -v
i
p . o . / J . G a w l a k / Kierownik Referat a
10
i
M I N I S T E R S T W O
P R A C Y I OPI E KI S P O Ł E C Z N E J
Departament Zaopatrzeń
Specjalnych Obywatelka BOLŁSTRA. Ja dr i a
T oruń
M atejki 16 m. 5 3
W a rs z a w a 1 Jasna 2 4 / 2 6 M in is te r s tw o P ra c y i O p . S p o ł.
W a s z e p i s m o : z n a k z d n i a W A R S Z A W A
pajdzie: n.53^
W związku z odwołaniem Oby a , e l k i od or eczen ia g ł .k o m isj . k w a lif ik a c y jn e j przy Radzie państwa z dnia 2 3 . V I . 50 r
w sprawie zasiłku i pomocy po polej.-.ym u c z e tn ik u ruchu podziemnego lub partyzanckiego - mę.ito Obywatelki M i n i s t e r
stwo p-rajy i Opieki Społecznej zawiadamia, .,e na podstawie a r t . 3 pkt 2 dekretu z dnia 25 marca 1953r / D z U. Nr 21 , p o z . 7 9 / ppzzostawia odwołanie to cez r o z p a t r z e n ia i dsls:
postępowanie w powyższej sprawie umarza.
U zasad nien ie
Stosownie do powołanych wyżej przepisów sprawy o p r z y z n a 'i prowa do zasiłku i pomocy .d la ‘ pozostałych po pole. łych uczest ikach ruchu podziemnego i partyzanckiego nie p o d l e gają rozpa rżeniu po w e j ś c i u w '-ycie d ekretu, a sprawy ktCre są w toku z a ł a t w ie n ia podlegają umorzeniu.
W tym stanie rzeczy M inisterstw o pracy i Opieki Społecznej n ie ma podstawy prawnej dp merytorycznego je j ro zp a trzen ie Dec,, z ja n i n i e j s z a jest o st a te c zn a .
S i ł . I n Z a m . 1882 2 6 . 6 . 5 3 * 4 o o o p i ś n i V 7 o g A l
11
J/
7691/AS
&
Drak.
MINI. P E R S T W O PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ
Zarząd Rent —
W a rsza w a 61. 1 ernia k o w sk a 231 T e ltfo n 8-9 -41 — S ^rót t e le g r .: ,,M i n p o s
Obywatelka
Jadwiga Bolesta
T o r u ń
Matejki 16 m.53»
W as/e p ifra o : z n a k
S p r a u ja :
d n i a N a s z z n a k
Uo-5276 -1404/56
za ł. W A R S Z A W A /
X.!?b r.
Ministerstwo zawiadamia, że podanie Obywatelki z dn 2 .8 .1 9 5 6 r. w sprawie przywrócenia prawa do zasiłków po zmarłym uczestniku ruchu podziemnego i partyzanckiego przesyła się do Pre zydium Wojewódzkiej Rady Narodowej - Wydział Rent i Pomocy Spo
łecznej w Bydgoszczy.
Prezydium to rozpatrzy sprawę i wyda decyzję po uka zaniu się odpowiedniego aktu prawnego, a co jest spodziewane wnaj
Naczelnik Wydziału bliższym czasie.
C W D B/OUztyn tam . N r 8I51/Ob/S6
C ie c h a n ó w , ■ 4ł3^V. 36 łSP. CC)p«p p l* « . 4 kl fl.
12
M I N I S T E R S T W O P R A C Y I O P I E K ! S P O Ł E C Z N E J
Zarząd Rent
Obywatelka w a r s z a w a 6 i , u l . s z o p e n a i
Jadwiga Bolesta S k r ó t ł e l e g r . : . M ^ n p o s "
T e l e f o n — — 8 - 9 0 - 4 1
Toruń
u l . M atejki 16 m 53
W a s z e p i s m o ; z n o k z d n i a N c s z z n a k W A R S Z A W A
Uo 5 2 7 6 - 1 1 0 9 /5 7 1 0 . 5 8 r.
i S p r a w a :
Po r o z p a t r z e n i u odwołania Obywatelki od d e c y z j i Prezydium W o jew ó dzkiej Rady Narodowej - Y/ydział Rent i Pomocy S p o ł e c z
nej w Bydgoszczy z dnia 1 9 . 1 1 * 1 9 5 7 r . M in is t e r s t w o z a w i a d a mia, że odwołania nie uwzględnia i zaskarżoną d e c y z ję z a tw ierdza 7 motywów w n i e j podanych jako wydaną zg od nie z obo
wiązującymi p r ze p is a m i.
Równocześnie M in ist e rs t w o w y j a ś n i a , że obowiązujące p r ze p is y nie pozwalają na równoczesne p o b ie r a n ie 2 - ch r e n t .
Podstawa prawną; a r t . 3 1 7 ustawy o^pod w yższe niu i p r z y wróceniu niek tó ry ch za o p at rze ń dla osób p o zo s ta ły c h po
. / .
C W D — Z a k i . G r a f ., A l. Ś w ie r c z e w s k ie g o 66, z a m . n r 138-piśm. V 70-50.000
13
uczestnikach ruchu podziemnego i partyzanckiego poległych
w walce o wyzwolenie Polski spod najazdu hitlerowskiego /D z .U . Nr 56 z 1956 r . , poz. 2 5 5 / °yaz a rt. 15 dekrety o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i “ . U.
N r . z 1956 r . poz. 2 0 0 /.
14
Toruń, dnia 3 . 8 * 6 2 . r l
Obywatel
Władysław G o m u ł te a I Sekretarz KC PZPR
W a r s z a w a
Sprawa: przyznanie renty p rzy słu gują ce j Rodzinom wojskowym wg. pbpwiązujących obecnie pr z e p i s ów._______________________________________________________________________
Uprzejmie proszę o rozpatrzenie następuja^cej sprawy;
W czasie ekshumacji zwłok mego męża o fic e r a Jajaa B o 1 e s t y pseudonim "ABISYNCZIK" w l is to p a d zie 1 96o r p rzez Yi.R.N. a L u b lin ie wyjaśniono okoliczności związane ze śmiercią mego męża.
Mąż mój p rzez cały okres wojny służył w Arm ii K r ajo w ej, walcząc z okupantem niemieckim w re jo nie lasów parczewsko—lubartowskich na północ od L u b lin a .
W nocy z 5 na 6 marca 1 944 r mąż mój zo sta ł aresztowany i r o z s t r z e l a j p rzez Oddział Arm ii Ludowej, stangonującej we wsi BUJKI k/O str o w ia Lu
Został Qi aresztowany we wsi DROZDC&KA pow. parczew p r z e z Bolesława Drabika - pseudonim "Bimberek" obecnie po zmianie nazwiska Bolesław Klonowiecki - o fic e r marynarki zamieszkały w Gdyni u l . Świętojańska 7 / 9 Z kolei został przewieziony razem z drugim aresztowanym przez AL podoficerem AK Ob. J anem Kondrackim /synem Jana i T e k l i / do sestiri wsi B u jk i do dyspozycji Sztabu A L , który w tym czasie stacjonował w tej wsi u gospodarza Buczuka.
W-g r e l ą o ji miejscowych mieszkańców, był przesłuchiwany p rzez Gen.
Sidora - pseudonim " K a z i k '1 i w ielu innych oficerów Sztabu AL W wyniku śledztwa mąż m<5j został rozstrzelany i zakopany w le s ie
obok gospodarstwa w/wym. Ob. Buczuka. W /g r e l a c j i świadków tego zdarzenia opinie ich są, następujące.
Była to zemsta osobista Ob. D rabika, obecnie K lonow ieckiego, także Gen. Sidor pseudonim "K a z i k " bardzo żałował tego co się s t a ł o , gdyż mój mąż stał się niewinną ofiarą omyłki. Cto. K o n d r acji ocenił
działalność konspiracyjną mego męża wyłącznie jako bojownika z okupan
tem niemieckim i jako dobrego Polaka, oddanego bez reszty p rzez cały okres wojny walce z Hiemcami,.
Ob. Gustaw Alef-Bolkowiak - autor k s i ą ż k i . "Gorące D n i " 1 9 6 2 r a ówczet ny oficer propagandy AL na w/wym. t e r e n i e , w yraził o zabójstwie mojego męża w sier pn iu 1 9 6 o .r wobec m ojej có r ki, następującą o p in ię ;
"W ielu Akowców rozstrzelaliśm y p rzez pomyłkę, ale ich obecnie nie wskrzesimy, do czego mamy odwagę s ię p r z y z n a ć ".
Ponadto w ie lu okolicznych mieszkańców wsi Bujk i i Ostrowia Lubelskiegc
Tr .-i -Ł-
15
wppa i a d & l i ię b..rdzo pochlebni© o d z ia ł a l n o s c i konspir. cy jn ej mego
węża - pseudonin "Abioyw ceyfc,!.
a zwią ku z po-yższyn, uwzględniając fa k t a tr a c e n ia ;ego męża p r z e z pocę ł k ę , proszę o przy znanie mi renty wdowiej v t a k i e j aysofcoóoi, jai . a a a l u ^ u je do la po oficerach Yojaka P o lsk ie g o , itórzy w oicresic
ojay walcay l i z oku_ . ntem.
i-roszę również o jak n a jw c z e ś n ie js z e przychylenie s ię do mej prodby z w ł a s z c z a , że . iększe p rzeż y c ia v? c z a s i e okupacji h i t l e r o w s k i e j , r s t r z ^ s psychiczny spowodowany tragiczną śm iercią męża i długo letnia ciężka p ra ca , łka o byt v k ilk u l e t n i a okrasie o k u p a c ji, kiedy
n i:.ri .łam żadnej pomocy, podkopały me zdrowie i pozbawiły mnie zd 1- a o jc i i.o ..racy.
. roku i 56 ostałam skromny z a s i ł e k p i e n i ę ż n y , wynosząoy j>6o,- D i e s i ę c z a i e tak zwaną rentę wdowią, jest to naprawdę za mało na najskrom niejsze ż y c i e , jest niemożliwe się ubrać z te j re n ty .
'. ięc choć zdrowie nie po zw ala, musiałam podjąć się pracy i miesięczny mój zarobek wynosi i . o o o , - b ru tto , tym sacrom musiałam zrezygnować z re n ty , a le czuję że długo nie będę mogła pracować, gdyż bardzo ciężko choruję na cerce.
z al ,zoi z powyższym, uwzględniając fak t st ra c e n ia aego męża p r z e z ..•omyłkę, b rdzo proszę o przyznanie mi w szy stk ich praw zapomogo-, ych włącznie do renty w godziwej wysokości, kt.óra mi s i ę n a l e ż y . ponadto mój mąż miał około jo lat służby w ojskowej.
Ośmielam ię zatem prosić i sekretarza ICC PZPK by rac. y ł swoim poparciem dopomóc v uzy sk an iu wyższej r e n t y , ro jest t a k ie j hy mi umożliwiła lepsze warunki życia i l e c z e n i a mego zd ro w ia .
<JPd wiga Pole sta
zam. v a o ra n iu , u l . ,-tejki w /s
16
17
Sąd Grodzki w Gnojnicach
t • <.
^ » s.'!/1-7 c-
i 3 t a n o iv i o v. i e
Unia 3 ° , , p a ź d z ie r n ik a I 9 4 7 r ,
n Sąd Grodzki w Ghojnioush w osobie Sędziego **, S z e l k i n g a w obecności Protokolanta a p l, sąd,* Ostrowskiego , po -rozp uznaniu w dniu 3 ° , p a ź d z ie r n ik a l94-7r , na p o sied zen iu niejawnym , k i o s k u Jadw igi Bolesta z Torunia o uznanie za zmarłego Jana Bolesty n a mocy a r t , 1 2 , 1 4 i 1^ § 3 i 4 prawa osobowego i a r t , XX przep*. nprow
-2, „ ;^ ? <>n r . 4 0 poz, 2 2 4 / a rt, 5 - 9 i 27 dekretu z d n ia 2 9 , 3 , 194-5? ,v sprawie postępowania o uznanie z a zmarłego i stw ierdzen ie zgonu /2z,U„.-rt.P0n r, 40 p o z . 226^
p o s t a n a w i a #
l) nznac z a zmarłego J a n a B o l e s t y , u r „ l O . maja 1 9 ^ - o k u w Brzus towc powiat Lubartów, syna H i p o l i t a -Ignacego i F eliks;/ z Przechowiczów,, ostatnio zamieś zn iiego w '“'hojnieach ,
Z) jako chwilą zgonu u s t a l i ć dzie*> 9 maj a l946roku godz0 24°
/ /
3) Kosztami postępowania obciążyć Skarb Państwa.
____U z a s a d n j e n i e * ___
F3 podstawie zezna/ ó v\ idków Franciszki K u r i e r s k i e g o , -^ntoniesto Wozniaka i ^artowsk ie^o Wojciecha , Sąd u s t !i l i ł , że Jan B o lesta w wrześniu 1? 7? r brał udział w walkach fraeh przeciwko Niemcom jako » o f ic e r nastepcie przeszedł do partyzantki p o lsk ie j w powiecie Lubartów , gdzie w czasie potyczki z Niemcami
w marcu 1 9 4 4 roku zaginął , Sąd wszosął postępowanie o uznania za zmarłego J a n a B o i33ty i dokonał o głoszen ia w Monitorze Polskim i ostatnim miejscu zamieszkania zaginionego 0
Ponieważ zaginiony w terminie wyznaczonym do zg ło szen ia się w tut,.
Sądzie silę -cis zgłosił oraz n ik t nie u d z i e l i ł Sądowi żadnych wiadomości
18
wiadomości o życiu feaginionago , Sąd w oparciu o przapia a r t „14 § 1 13 'i 3 i 4 p r a v i osobowego oraj art aXX przepisów prza jśfciowyoh do tego prawa orzekł jak w s e n te n c ji r przyjmując za chwilę zgonu d z is 4 maj a 1943? godz. 2 4 , -skoro nie można jej in a czej u s t a l i ć ,
0 kosztach Ł; . jrzskł po myśli a r t . 27 dekretu z dn ia 29®8« 1 9 4 5 ^ i art„ 1 1 9 p .o „ k « ,s 0/ ^ z <>D ^ (>P (,>n r s7 <y4-6//.
/ - / S z a l k i c g Sę d z ia
» ó^ojnicel d n ia '3^*. p aździernika l9 4 7 r(f
A u m .
1 - ;v< ->> • i x l ,
; \ ■ • -v ! jry[ ^ąk ro t a z z Sądu (j-rodzkiago . A * t . & . ■ ¥ * /
■ ■-?. 'ś y
■V • . " J >
----.
Jadwi ga Bólaa ta
■" T o r u c__L i 1—
u l .P a t y k i 1 ^ 1 3 m .53
19
r R f Y O ! U M POLECONY.
iiftójl & » $ & , .ui.i.iii,,,.;, i.;;ji2kariiewej • Kr. GKM/ UK-2 0 / 4 1 / 6 0 .
Obywatelka
Jadwiga Bolesta
T o r u ń .
u 1 . Ma t e jki 1 6 / 5 3 .
W za ła tw ieniu pisma Obywatelki z dnia 3 0 . 1 . 1 9 6 0 r . - Wydział Gospodarki Komunalnej i M ieszkaniowej Prezydium Woje
wódzkiej Rady Narodowej w L u b l in ie zaw iad am ia, że ekshumacja zwłok męża Obywatelki - Jana B o l e s t y , zamordowanego przez h i t l e rowców i pochowanego we wsi Bójki k . Ostrowia—Lub .- została z leco na Miejskiemu Zakładowi Pogrzebowemu w L u b l i n i e , u l . L i p o w a 1 7 .
Ekshumacja zostanie przeprowadzona w driu 21 listo p a d a 19 60 r . / p o n i e d z i a ł e k / ze wsi Bój' ‘ y ul
Do wiadomości:
Lipowej w L u b l i n i e .
M ie js k i Zakład Pogrzebowy w L u b lin ie ,tiil.Lipowa 1 7 .
N r w c h .
C E N T R A L N E ARCHIWUM
W O J S K O W E Obywatelka
Jadwiga BOLESTA Tor uil
d n ia ' >' 1 9 6 r.
ul .iWate jki 8 m.9
d o t y c z y :
Obywatelki nie ma.
20
' -/-LO
Luj- I -r ; v- V
* N *f; ; ! 0 ’^ . ' W . 3 ) ^ 9; . *
l u b l i n , d n . 21 .X - 6l. J/
> /
Obywatelka, Jadwiga BOLESTA T o ■ r u ń — M a t e j k i 9 / 0 .
V/ związku z- dsprowadzeniem mogiły męża P a n i poległego w a z a s i e działań, wojennych d * porządku M ie js k i ^akład Pogrze' w L u b lin ie upraejmie p rosi 0. nadesłanie b l i ż s z y c h danych ktcŁ będą potrzebne dla wykonania t a b l i c y nagrobkowej® Imię 1 Nazi kof b l i ż s z a data śm iercią g dzie i w j a k i e j mie jsoowośei nast<
p i l z g o n ,w ie k zmarłego*
D y r k t__o_r
C ?
M ie js k i Zakład Pogrzebowy <L*_£_Ł_® L L u b l i n , d n . 2 l . X . 6 1 L u b l in , u l. Lipowa 17
R-k NHP I O/M k-to 860-6-894
te lef • 66 2 7 ,6 1 4 5 ,9 1 2 4 B .P i ln e
L . d z . l 9 * / 6 l Obywatelka Jad w ig a Bolesta
___________
W związku, z doprowadzeniem mogiły męża Pani poległego w cza sie d ziałań wojennych do porządku M i e j s k i Zakład Pogrzebowy w L u b l i n i e uprzejmie prooi o nadesłanie b l iż s z y c h danych które będą potrzebne dla wykonania tablicy nagrobkowej. Imię i N azw isko, b l i ż s z a data śmierci, gdzie i w j a k i e j m iejscowości n a s t ą p ił zgon, w iek zmar
łego.
l)y r e k t o r / - / Ign aszew ski a«
za zgodność odpisu:
21
22
23
24