XV lat Centrum Zastosowa« Matematyki PAN i LXV-lecie utworzenia Applicationes Mathematicae.

MATHEMATICA APPLICANDA Vol. 46(2) 2018, p. xcc–ycc doi: 10.14708/ma.v46i2.1216

XV lat Centrum Zastosowa« Matematyki PAN i LXV-lecie utworzenia Applicationes Mathematicae.

23 marca 2018, IM PAN Warszawa

23 marca w Warszawie w siedzi- bie Instytut Matematycznego Pol- skiej Akademii Nauk odbyªa sie uro- czysta sesja naukowa z okazji 15- lecia utworzenia Centrum Zastoso- wa« Matematyki (CZM) IMPAN i 65-lecia zaªo»enia czasopisma Ap- plicationes Mathematicae. Histori¦

CZM i Applicationes przypomniaª

Šukasz Stettner, kierownik CZM i redaktor naczelny Applicationes.

Centrum Zastosowa« Matematyki powstaªo w 50 rocznic¦ zaªo»enia czaso- pisma Zastosowania Matematyki, które zaªo»yª w 1953 roku Hugo Steinhaus wraz ze wspóªpracownikami w tym Janem Oderfeldem jako swoim zast¦pc¡.

Od 1968 r. Hugo Steinhaus prowadziª we Wrocªawiu Seminarium Matematyki Stosowanej które gromadziªo szerokie grono zainteresowanych matematycz- nym podej±ciem do problemów z którymi borykano si¦ przy ró»nych bada- niach naukowych, ale tak»e w dziaªalno±ci gospodarczej, praktyce medycznej i weterynaryjnej. Prace seminarium zrodziªy potrzeb¦ zaªo»enia czasopisma, którego celem byªo pierwotnie spopularyzowanie ró»nych zastosowa« w Pol- sce. Dlatego artykuªy byªy po polsku. Na uwag¦ zasªuguj¡ sªynne ju» prace:

Steinhaus (1953) Podstawy kontroli statystycznej [5] i O dochodzeniu ojco- stwa [6].

Moszy«ski (1953) O wyznaczaniu wspóªczynników bezpieczenstwa konstruk- cji [1].

Oderfeld (1953) O sprawdzaniu wodomierzy [3] i O automatyzacji oblicze«

w statystycznej kontroli jako±ci [2].

Na zdj¦ciu profesorowie Aleksander Weron(WM PWr), Šukasz Stettner (IM PAN), Agnieszka Wyªoma«ska(WM PWr), Henryk Gacki (IM U‘l) i Maciej Sablik (IM PAN) przed uroczyst¡ sesja naukow¡ z okazji XV-lecia utworzenia CZM oraz LXV-lecia zaªo»enia Appl. MAth.; fot. K. Szajowski, 23 marca 2018 r., lic. CC.

Szczegóªow¡ analiz¦ efektów tego seminarium przeprowadziªSzczotka[8,9].

324

Urbanik (1954) Uwagi o maksymalnej ilo±ci bakterii w populacji [11].

Šukaszewicz (1954) O dochodzeniu ojcostwa [10].

Perkal (1954) Zastosowania matematyki do rolnictwa w ±rodowisku wro- cªawskim [4].

Zubrzycki (1954) O szacowaniu parametrów zªó» geologicznych [12].

Szczepanowski (1954) Optymalne poletko poszukiwa« archeologicznych [7].

Z czasem czasopismo zacz¦ªo zmierza¢ w kierunku umi¦dzynarodowienia i przyj¦ªo drug¡ nazw¦ Applicationes Mathematicae obok Zastosowa« Mate- matyki, która od 1993 staªa si¦ gªówn¡ nazw¡. Sukcesywnie wprowadzono te»

j¦zyk angielski jako dominuj¡cy w publikacjach.

Od 1996 roku tomy Applicationes staªy zgodne z latami i ka»dy tom skªa- daª si¦ z czterech zeszytów po okoªo 130 stron. Z uwagi na niewystarczaj¡c¡

liczb¦ dobrych prac od 2016 roku wprowadzono tomy zªo»one z dwóch zeszy- tów po 150 stron ka»dy.

Redaktorami naczelnymi Applicationes byli kolejno: H. Steinhaus (1953- 1964, od 1964 redaktor honorowy), J. Oderfeld (1964-1990, od 1990 redak- tor honorowy), Józef Šukaszewicz i Stefan Paszkowski (1990-1993), Ryszard Zieli«ski (1993-1998), Jarosªaw Bartoszewicz i Šukasz Stettner (1989-2013),

Šukasz Stettner (2013- ). Sekretarzem redakcji od 1999 roku jest Marek M¦- czarski.

Centrum Zastosowa« Matematyki (po angielsku Mathematical Center for Science and Technology) organizuje regularne seminaria po±wi¦cone ró»nym dziaªom zastosowa« matematyki oraz seminaria ±rodowiskowe skupione na okre±lonych dziedzinach zastosowa«. Centrum przygotowuje Ogólnopolsk¡ Kon- ferencj¦ Zastosowa« Matematyki w Zakopanem. Do zada« Centrum nale»y równie» opieka nad procesem redakcyjnym Applicationes Mathematicae. Cen- trum swoj¡ Rad¦ Naukow¡..

Centrum Zastosowa« dziaªalno±¢ naukow¡ skupia na nast¦puj¡cych dzie- dzinach: zyka matematyczna, matematyka nansowa, biomatematyka, mate- matyka przemysªowa, sztuczna inteligencja (machine learning). Centrum poza Ogólnopolsk¡ Konferencj¦ Zastosowa« Matematyki organizuje szereg du»ych lub mniejszych konferencji mi¦dzynarodowych. Dziaªa te» w polskiej sieci PL- MATHS-IN utworzonej w zwi¡zku z inicjatyw¡ ECMI i EMS w ramach pro- jektu EU-MATHS-IN. Celem sieci jest koordynacja szeroko rozumianych za- stosowa« matematyki w Polsce poprzez edukacj¦ matematyczn¡, organizacj¦

szkóª i konferencji i udziaª we wdro»eniach ró»nych koncepcji matematycz- nych.

Po wyst¡pieniu Š. Stettnera kolejny odczyt dotyczyª postaci Hugona Ste- inhausa. Aleksander Weron przedstawiª referat Hugo Steinhaus nestor za- stosowa« matematyki w Polsce i pokazaª szerokie spektrum zainteresowa« i

Patrz: https://www.impan.pl/pl/dzialalnosc/centrum-zastosowan-matematyki/rada- naukowa)

Š. Stettner

325

geniusz Hugona Steinhausa. Jego pomysªy zastosowa« matematyki byªy ory- ginalne i zwi¡zane z rzeczywistymi problemami technicznymi.

Dalsze wyst¡pienia dotyczyªy przykªadów ró»nych zastosowa« matema- tyki. Janusz Szwabi«ski opowiedziaª o "Formowaniu opinii w ukªadach spo- ªecznych - wnioski z modeli agentowych". Nast¦pnie wspóªpracuj¡ca z CZM grupa dr Kamila Kuleszy przedstawiªa swoje osi¡gniecia zastosowaniowe. Ko- lejno Kamil Kulesza, Piotr Morawiecki i Piotr Sakraida, zilustrowali swoj¡

dziaªalno±¢ w CZM w referacie "Wybrane przykªady projektów naukowo- badawczych realizowanych w ramach CZM IMPAN".

Tym samym Centrum Zastosowa« i Applicationes Mathematicae wkro- czyªy w kolejny okres swej dziaªalno±ci z nadziej¡ dalszego rozwoju zastosowa«

matematyki w Polsce i podniesienia statusu wydawniczego Applicationes.

Cytowane materiaªy

[1] W. Moszy«ski. O wyznaczaniu wspóªczynników bezpiecze«stwa kon- strukcji. Zastosow. Mat., 1(2):83104, 1953. ISSN 0044-1899. doi:

10.4064/am-1-2-83-104. Title transl. On determining the safety factors of engineering construction. Polish. Russian, English summaries.

[2] J. Oderfeld. O automatyzacji oblicze« w statystycznej kontroli jako±ci.

Zastosow. Mat., 1(3):125137, 1953. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-1- 3-188-196. Title transl. On the automation of calculations in statistical quality control. Polish. Russian, English summaries.

[3] J. Oderfeld. O sprawdzaniu wodomierzy. Zastosow. Mat., 1(2):125137, 1953. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-1-2-125-137. Title transl. On checking water meters. Polish. Russian, English summaries.

[4] J. Perkal. Zastosowania matematyki do rolnictwa w ±rodowisku wro- cªawskim. Zastosow. Mat., 3(1):9099, 1954. ISSN 0044-1899. doi:

10.4064/am-3-1-90-99.

[5] H. Steinhaus. Podstawy kontroli statystycznej. Zastosow. Mat., 1(1):

427, 1953. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-1-1-4-27. Title transl.

The principles of statistical quality control. Polish. Russian, English summaries. Zbl 0053.10403.

[6] H. Steinhaus. O dochodzeniu ojcostwa. Zastosow. Mat., 1(2):6782, 1953. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-1-2-67-82. Title transl. On the investigation of paternity. Polish. Russian, English summaries.

[7] S. K. H. Szczepanowski. Optymalne poletko poszukiwa« archeologicz- nych. Zastosow. Mat., 3(2):154163, 1954. ISSN 0044-1899. doi:

10.4064/am-3-2-154-163.

[8] W. Szczotka. Fenomen steinhausowskiego seminarium Matematyki Sto- sowanej. Zarys koncepcji. Antiquitates Mathematicae, 12:197228, 2018.

ISSN 2353-8813. doi: 10.14708/am.v12i0.6421. Title transl. The case of

the Steinhaus seminar on applied mathematics. Outline of the concept..

326

[9] W. Szczotka. Fenomen steinhausowskiego seminarium Matematyki Sto- sowanej. Tematyka. Antiquitates Mathematicae, 12:62pp., 2018. ISSN 2353-8813. doi: 10.14708/am.v13i0.6446. Title transl. The case of the Steinhaus seminar on applied mathematics. Topics..

[10] J. Šukaszewicz. O dochodzeniu ojcostwa. Zastosow. Mat., 2(4):349379, 1954. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-2-4-349-379. Title transl. On the investigation of paternity. Polish. Russian, English summaries.

[11] K. Urbanik. Uwagi o maksymalnej ilo±ci bakterii w populacji. Zastosow.

Mat., 2(4):341348, 1954. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-2-4-341-348.

[12] S. Zubrzycki. O szacowaniu parametrów zªó» geologicznych. Zastosow.

Mat., 3(2):105153, 1954. ISSN 0044-1899. doi: 10.4064/am-3-2-105-153.

XV years of the Applied Mathematics Center of PAS and the LXV of founding the Applicationes Mathematicae.

March 23, 2018, IM PAN Warsaw

September 4-11, 2018, Zakopane-Ko±cielisko, Poland

.

Abstract On March 23, 2018 in Warsaw, at the seat of the Mathematical Institute of the Polish Academy of Sciences, a solemn scientic session was held to commem- orate the 15th anniversary of the Center for Applied Mathematics (CZM) IMPAN and the 65th anniversary of the Applicationes Mathematicae scientic journal. The history of CZM and Applicationes was reminded by Šukasz Stettner, CZM manager and editor-in-chief Applicationes. The Application Center for Mathematics was cre- ated on the 50th anniversary of the founding of the Applied Mathematics journal, which was founded in 1953 by Hugo Steinhaus together with his associates including Jan Oderfeld as his deputy. From 1968, Hugo Steinhaus ran the Applied Mathemat- ics Seminary in Wrocªaw, which gathered a wide group of people interested in the mathematical approach to the problems faced with various scientic research, but also in business, medical and veterinary practice.

2010 Mathematics Subject Classication: 62-02 62H35 62Hxx 94A08 62M40.

Key words and phrases: applied mathematics, mathematical biology, industrial math- ematics.

Šukasz Stettner Polska Akademia Nauk Instytut Matematyczny E-mail: L.Stettner@impan.gov.pl

(Zgªoszona: 23 grudnia 2018; Wersja ko«cowa: 31 grudnia 2018)