XVI Warmińsko-Mazurskie Zawody Matematyczne Eliminacje – cykl styczniowy
Poziom: szkoły ponadgimnazjalne
Zadanie 1.
Rozwiąż układ równań:
2 12 2 2
1 1 6
2 2
2
x x y
y x x
.
Rozwiązanie:
Jeżeli podstawimy u y
x
2
1 , to wówczas otrzymamy układ:
2 12 2
1 6
x2
u x u
.
Po pomnożeniu drugiego równania utworzonego układu przez 2 oraz po dodaniu stronami otrzymamy: x2 x30. A więc x16, x2 5. Wtedy u112, u2 1.
Mamy więc dwa przypadki:
Przypadek I: 1 12, 6
2
x
y
x .
Przypadek II: 1 1, 5
2
x
y
x .
Łatwo zauważyć, że w przypadku I podany układ równań nie ma rozwiązań. W przypadku II mamy
5 y2 1, czyli y2 4. Stąd y12, y22. Ostatecznie rozwiązaniem podanego układu równań są pary:
x15 i y12 oraz x25 i y22 .
Odpowiedź. Rozwiązaniem są pary: x15 i y12 oraz x25 i y22 .
Zadanie 2.
Ciąg (𝑎𝑛) jest określony rekurencyjnie: 𝑎1 = 2, 𝑎𝑛+1 = 4 −𝑎3
𝑛 dla 𝑛 ∈ 𝑁.
Wykazać, że (𝑎𝑛) jest zbieżny, i wyznaczyć jego granicę.
Rozwiązanie.
Wykazujemy najpierw przez indukcję, że 1 < (𝑎𝑛) < 3, dla 𝑛 ∈ 𝑁. Następnie stwierdzamy, że ciąg (𝑎𝑛) jest rosnący gdyż:
𝑎𝑛+1− 𝑎𝑛 = 4 −𝑎3
𝑛− 𝑎𝑛 = (𝑎𝑛−1)(3−𝑎𝑎 𝑛)
𝑛 > 0 dla 𝑛 ∈ 𝑁.
Zatem ciąg (𝑎𝑛), jako rosnący i ograniczony z góry (przez liczbę 3), jest zbieżny.
Oznaczmy przez g jego granicę. Po przejściu do granicy w równości 𝑎𝑛𝑎𝑛+1 = 4𝑎𝑛 − 3 ( 𝑛 ∈ 𝑁) otrzymujemy równanie:
𝑔 ∗ 𝑔 = 4𝑔 − 3, skąd 𝑔 = 1 lub 𝑔 = 3.
Liczba 1 nie może być granicą obu ciągu (𝑎𝑛) gdyż 𝑎𝑛 > 1 dla 𝑛 ∈ 𝑁 i ciąg (𝑎𝑛) jest rosnący. Zatem 𝑔 = 3.
Odpowiedź. Ciąg jest zbieżny i ma granicę równą 3.
Zadanie 3.
Oblicz sumę wszystkich pierwiastków równania sin3xcos3xsin2x w przedziale
0; . RozwiązanieKorzystając ze wzoru na sinus podwojonego kąta przekształcamy lewą stronę równania do postaci:
x x sin2 6
2sin
1
x x 2sin2 6
sin
W oparciu o wzór sin33sin4sin3 przekształcamy
x x
x
x sin3(2 ) 3sin2 4sin 2 6
sin 3
x x
x 4sin 2 2sin2 2
sin
3 3
0 2 sin 2 sin
4 3 x x
4sin 2 1
02
sin x 2 x
4 2 1 sin 0
2
sin x 2 x
2 2 1 sin x
2 2 1
2 sin 2 1
sin x x
;
0 2
2 1 2 sin
2 1 sin 0
2 sin
x
x x
x
12 ,11 12 , 7 , 2 12 , 5 12 x 1
Suma rozwiązania równania:
2 5 12 30 12
11 12
7 2 12
5 12
1 .
Odpowiedź. Suma rozwiązań równania w przedziale
0; wynosi 2 5 .Zadanie 4.
Dany jest ośmiokąt wpisany w okrąg. Oblicz jego pole wiedząc, że pewne cztery kolejne jego boki mają długość równą 1, a każdy z pozostałych czterech kolejnych boków ma długość równą 3.
Rozwiązanie.
S – środek okręgu
4α + 4β = 360º czyli β + α = 90 º
Czworokąt DEFS ma jeden z kątów prostych i odcinki DS i FS to promienie, które oznaczam przez R.
Z tego wynika, że DF R 2.
Kąt DEF to kąt wpisany równy połowie kąta środkowego DSF =3α + 3β = 270º, stąd kąt DEF = 135º
W trójkącie DEF z twierdzenia cosinusów otrzymujemy
R R
90º
2
135º
R
3
3 3 3
S α α
α α
β β β β 1
1
1
1
H
D C
B
G
F E
A
2 5 , 1 5
2 3 10 2
2 3 2 1 2 10 2
135 cos 3 1 2 3 1 2
2 2 2
2 2 2
R R R R
Pole trójkąta DSF: 2,5 0,75 2 2
1 2
R P
Pole trójkąta DEF:
4 2 135 3
sin 3 2 1
1
P
Pole ośmiokąta : 10 6 2
4 2 2 3 75 , 0 5 , 2
4
c
P .
Odpowiedź. Pole ośmiokąta równe jest 106 2.
Zadanie 5.
Przez punkt wewnętrzny P trójkąta ABC poprowadzono proste równoległe do wszystkich boków. Wycięły one trzy trójkąty o polach Q, R, T. Jeżeli S jest polem trójkąta ABC udowodnij, że √𝑆 = √𝑄 + √𝑅 + √𝑇.
Rozwiązanie.
𝑃∆𝐴𝐵𝐶 = 𝑃∆𝐴𝑃𝐵+ 𝑃∆𝐵𝑃𝐶 + 𝑃∆𝐶𝑃𝐴
A B
C
P R Q
T
A B
C
P R Q
x T z y
1
2|𝐴𝐵|ℎ1 = 1
2|𝐴𝐵|𝑥 +1
2|𝐵𝐶|𝑦 +1
2|𝐴𝐶|𝑧 ⁄ : 1 2|𝐴𝐵|
1 = 𝑥
ℎ1+|𝐵𝐶|
|𝐴𝐵|∙ 𝑦
ℎ1+|𝐴𝐶|
|𝐴𝐵|∙ 𝑧 ℎ1
|𝐴𝐵| ∙ ℎ1 = |𝐵𝐶| ∙ ℎ2, |𝐴𝐵| ∙ ℎ1 = |𝐴𝐶| ∙ ℎ3 stąd
ℎ2 = |𝐴𝐵|∙ℎ1
|𝐵𝐶| , ℎ3 =|𝐴𝐵|∙ℎ1
|𝐴𝐶| , czyli
1 = 𝑥 ℎ1+ 𝑦
ℎ2+ 𝑧 ℎ3 Trójkąty o polach S, Q, R, T są podobne, czyli
𝑄 𝑆 = (𝑥
ℎ1)2, 𝑅 𝑆= (𝑦
ℎ2)2 , 𝑇 𝑆 = (𝑧
ℎ3)2
√𝑄 𝑆 = 𝑥
ℎ1 , √𝑅 𝑆 = 𝑦
ℎ2 , √𝑇 𝑆 = 𝑧
ℎ3 Stąd
1 = 𝑥 ℎ1 + 𝑦
ℎ2+ 𝑧
ℎ3 = √𝑄 𝑆 + √𝑅
𝑆+ √𝑇 𝑆 = √𝑄
√𝑆 +√𝑅
√𝑆 +√𝑇
√𝑆 = √𝑄 + √𝑅 + √𝑇
√𝑆
1 = √𝑄 + √𝑅 + √𝑇
√𝑆 /∙ √𝑆
√𝑆 = √𝑄 + √𝑅 + √𝑇 c. n. d.
Odpowiedź. Wykazano, że √𝑆 = √𝑄 + √𝑅 + √𝑇 .