Aktualne wytyczne dotyczące postępowania w zespole TTTS
Current recommendations for the management of TTTS
0DULROD5RSDFND/HVLDN*U]HJRU]+%UĊERURZLF]
Klinika Perinatologii i Ginekologii, Uniwersytet Medyczny, Poznań, Poland
Streszczenie
W pracy przedstawiono aktualne poglądy i rekomendacje dotyczące postępowania w zespole TTTS.
Omówiono objawy, które powinny zwrócić naszą uwagę w badaniu USG w I trymestrze, do których należy asyme- tria CRL płodów, NT > 95 percentyla lub 20% i większa różnica NT pomiędzy płodami, brak lub wsteczna fala A w DV, niedomykalność zastawki TV. Przedstawiono również objawy, które powinny zwrócić naszą uwagę w II tryme- strze ciąży. Należy do nich: dysproporcja objętości płynu owodniowego, asymetria wielkości pęcherzy moczowych, dysproporcja wielkości obwodów brzucha, fałdowanie się przegrody międzypłodowej, błoniasty przyczep pępowiny dawcy, różna echogeniczność łożyska, nieprawidłowe wyniki badań dopplerowskich.
W pracy przedstawiono zasady monitorowania w oparciu o badanie USG z uwzględnieniem badania dopplerow- skiego. Zwrócono również uwagę na konieczność i użyteczność monitorowania echokardiograficznego. Podkreślo- no, że częstość monitorowania uzależniona jest od stopnia zaawansowania zaburzeń hemodynamicznych i waha się od kontroli 1 raz na tydzień do codziennego monitorowania w skrajnych przypadkach.
Praca prezentuje różne opcje postępowania terapeutycznego z uwzględnieniem postępowania zachowawczego, septostomii, amnioredukcji, laseroterapii oraz selektywnej fetoredukcji. Uwzględniając stopnie zaawansowania stwierdzono, że w I i V można wdrożyć postępowanie zachowawcze. Leczeniem z wyboru jest fetoskopowa la- serowa koagulacja anastomoz, która może być stosowana prawie we wszystkich stadiach zaawansowania (I-IV).
Jednak obecny poziom dowodów nie pozwala nam na stwierdzenie, czy laserowa koagulacja wpływa na wzrost lub na zmniejszenie ryzyka wystąpienia opóźnienia rozwoju neurologicznego oraz upośledzenia umysłowego u dzieci w porównaniu z innymi rodzajami terapii. Amnioredukcja może być zalecana w sytuacji, kiedy terapia laserowa jest niedostępna lub jako terapia pierwszego rzutu przed transportem pacjentki do ośrodka terapii wewnątrzmacicznej.
Słowa kluczowe: / / /
Abstract
The paper presents current views and recommendations for pregnancy complicated by TTTS.
The symptoms that should attract our attention during the first-trimester ultrasound, i.e. CRL asymmetry, NT >95th percentile, or 20% or more of the NT difference between the fetuses, absent or reversed A wave in DV, and TV regurgitation, are discussed and presented. Similarly, symptoms that should attract our attention in the second tri- mester, such as amniotic fluid volume imbalance, asymmetry in the size of the urinary bladders, abdominal circum- ferences discordance, inter-twin membrane folding, membranous attachment of the donor’s umbilical cord, different placental echogenicity, and abnormal Doppler measurements, are listed.
Otrzymano: 15.10.2013
Zaakceptowano do druku: 15.12.2013 Adres do korespondencji:
Mariola Ropacka-Lesiak
Klinika Perinatologii I Ginekologii, Uniwersytet Medyczny Polska, 60-535 Poznań, ul. Polna 33, tel. 61 84-19-283 e-mail: mariolaropacka@poczta.onet.pl
=HVSyáSU]HWRF]HQLDNUZLSRPLĊG]\SáRGDPL7776MHVWSR
ZDĪQ\PSRZLNáDQLHPZ\VWĊSXMąF\PZFLąĪDFKMHGQRNRVPyZ
NRZ\FK -. 5\F &]ĊVWRĞü Z\VWĊSRZDQLD V]DFXMH VLĊ QD
RNRáRXURG]HĔ>@5R]SR]QDQLH]HVSRáX7776RSLHUD
VLĊQDNU\WHULDFKXOWUDVRQRJUD¿F]Q\FKNWyUHREHMPXMąSRWZLHU
G]HQLH MHGQRNRVPyZNRZRVFL RUD] Z\VWĊSRZDQLH PDáRZRG]LD
PDNV\PDOQD NLHV]RQND Sá\QX RZRGQLRZHJR > 093 @ FP ZMHGQ\PZRUNXRZRGQLRZ\PLZLHORZRG]LD093!FPSR
WF!FPZGUXJLPZRUNXRZRGQLRZ\P>@
6\VWHPRFHQ\VWRSQLD]DDZDQVRZDQLD]DEXU]HĔKHPRG\QD
PLF]Q\FK]HVSRáX7776RSLHUDVLĊQDVNDOL4XLQWHURLZVS>@
2EHMPXMHRQDVWRSQL]DDZDQVRZDQLD]DEXU]HĔKHPRG\QDPLF]
Q\FK SRF]ąZV]\ RG Z\VWĊSRZDQLD PDáRZRG]LDZLHORZRG]LD
GRFLĊĪNLFK]DEXU]HĔKHPRG\QDPLF]Q\FKSURZDG]ąF\FKGRRE
XPDUFLDMHGQHJROXEREXSáRGyZ6\VWHPWHQZVSRVyEGRVNR
QDá\QLHRG]ZLHUFLHGODZV]\VWNLFK]DEXU]HĔKHPRG\QDPLF]Q\FK
Z\VWĊSXMąF\FK Z W\P ]HVSROH -HVW MHGQDN VWRVXQNRZR SURVW\
ZVWRVRZDQLXLXáDWZLDSRUyZQ\ZDQLH]DEXU]HĔZ\VWĊSXMąF\FK
ZW\P]HVSROHRUD]ZVSRVyEGRĞüáDWZ\SR]ZDODQDSU]HND]DQLH
SDFMHQWNRPLQIRUPDFMLRVWDQLHG]LHFL>@
7776PRĪHUR]ZLQąüVLĊQDNDĪG\PHWDSLHFLąĪ\:LDGRPR
ĪHSRVWĊSRZDQLH]DFKRZDZF]HZZ\ĪV]\FKVWDGLDFK]DDZDQVR
ZDQLD ]ZLą]DQH MHVW ]H ]QDF]Qą XPLHUDOQRĞFLą RNRáRSRURGRZą
EOLĨQLąW%H]ZGURĪHQLDWHUDSLLZHZQąWU]PDFLF]QHMREXPDUFLHFR
QDMPQLHMSáRGXMHVWUHODW\ZQLHF]ĊVWH:SU]\SDGNXREXPDUFLD
MHGQHJRSáRGXZRNSU]\SDGNyZGRFKRG]LGRREXPDUFLD
GUXJLHJR SáRGX 8 SáRGyZ NWyUH SU]HĪ\á\ ZHZQąWU]PDFLF]QH
REXPDUFLH ZVSyáEOLĨQLĊFLD VWZLHUG]D VLĊ REMDZ\ XV]NRG]HQLD
RĞURGNRZHJR XNáDGX QHUZRZHJR X RN QRZRURGNyZ
>@:VNDĨQLN SU]HĪ\FLD MHGQHJR SáRGX Z ]HVSROH7776 UyĪQL
VLĊ]QDF]QLHZ]DOHĪQRĞFLRGZLHNXFLąĪRZHJRZPRPHQFLHUR]
SR]QDQLDRUD]VWRSQLD]DDZDQVRZDQLD]DEXU]HĔ6]DFXMHVLĊĪH
Z\QRVLRQRN>@
Monitorowanie i różnicowanie
.DĪGDSDFMHQWNDZFLąĪ\EOLĨQLDF]HM-.SRZLQQDPLHüZ\
NRQDQHEDGDQLHZ,WU\PHVWU]HFLąĪ\3RZLQQRRQRREHMPRZDü
SRPLDU &5/ RUD] RFHQĊ UyĪQLF\ GáXJRĞFL VLHG]HQLRZRFLHPLH
QLRZ\FK&5/NRVPyZNRZRĞüRZRGQLRZRĞüDWDNĪHSRPLDU
SU]H]LHUQRĞFLNDUNRZHM171LHNWyU]\DXWRU]\]DOHFDMąUyZQLHĪ
RFHQĊSU]HSá\ZXNUZLSU]H]SU]HZyGĪ\OQ\'9L]DVWDZNĊWUyM
G]LHOQą79'RREMDZyZNWyUHSRZLQQ\]ZUyFLüQDV]ąXZDJĊ
ZEDGDQLX86*Z,WU\PHVWU]HQDOHĪ\DV\PHWULD&5/17!
SHUFHQW\ODOXEFRQDMPQLHMUyĪQLFDSRPLĊG]\SáRGDPL'9±
EUDNOXEZVWHF]QDIDOD$QLHGRP\NDOQRĞü]DVWDZNL79>@
=HZ]JOĊGXQDIDNWĪHSU]HELHJ]HVSRáX7776MHVWQLHSU]H
ZLG\ZDOQ\QLHNLHG\EDUG]RG\QDPLF]Q\DZQLHNWyU\FKSU]\
SDGNDFK EDUG]LHM VWDELOQ\ REHFQLH ]DOHFD VLĊ PRQLWRURZDQLH
W\FKFLąĪZRGVWĊSDFKW\JRGQLRZ\FK>@0RQLWRURZDQLH
UR]SRF]\QD VLĊ ]Z\NOH RNRáR W\JRGQLD FLąĪ\ DĪ GR SRURGX
>@'RREMDZyZNWyUHSRZLQQ\]ZUyFLüQDV]ąXZDJĊZEDGD
QLX 86* Z ,, WU\PHVWU]H QDOHĪą > @ G\VSURSRUFMD REMĊWRĞFL
Sá\QXRZRGQLRZHJRDV\PHWULDZLHONRĞFLSĊFKHU]\PRF]RZ\FK
G\VSURSRUFMDZLHONRĞFLREZRGyZEU]XFKD$&IDáGRZDQLHVLĊ
SU]HJURG\PLĊG]\SáRGRZHMEáRQLDVW\SU]\F]HSSĊSRZLQ\GDZ
FDUyĪQDHFKRJHQLF]QRĞüáRĪ\VNDK\SHUHFKRJHQQDF]ĊĞüQDOH
ĪąFD GR GDZF\ QLHSUDZLGáRZH Z\QLNL EDGDĔ GRSSOHURZVNLFK
WĊWQLFDLĪ\áDSĊSRZLQRZD±8$L89WĊWQLFDĞURGNRZDPy]JX
±0&$'95\FLQD
1LHSUDZLGáRZ\ RSyU QDF]\QLRZ\ Z 8$ X EOLĨQLąW -.'2
PRĪH ]DUyZQR E\ü Z\NáDGQLNLHP QLHZ\GROQRĞFL áRĪ\VND MDN
L Z\QLNLHP REHFQRĞFL RUD] IXQNFMRQRZDQLD DQDVWRPR] QDF]\
QLRZ\FK1LHSUDZLGáRZ\RSyUQDF]\QLRZ\VSRW\NDVLĊUyZQLHĪ
Z FLąĪDFK -. SRZLNáDQ\FK VHOHNW\ZQ\P RJUDQLF]HQLHP ZH
ZQąWU]PDFLF]QHJRZ]UDVWDQLDV,8*5DQDSRGVWDZLHZ\QLNyZ
EDGDQLDSU]HSá\ZXNUZLZ8$NODV\¿NXMHVLĊV,8*5GRWU]HFK
W\SyZRUyĪQ\PURNRZDQLX
The paper presents the principle of monitoring based on ultrasound examination, including Doppler studies. The necessity and usefulness of echocardiography is underlined. It is also stressed that the frequency of monitoring depends on the severity of hemodynamic changes and the check-up rate varies from once a week to daily monitor- ing in extreme cases. This paper presents a variety of therapeutic options, including conservative management, septostomy, amnioreduction, laser and selective fetoreduction. Taking into account the level of disease severity, stages I and V can be managed conservatively. Fetoscopic laser coagulation of anastomoses, which can be used almost in all stages of TTTS (I-IV), remains to be the treatment of choice. However, the current level of evidence does not yet allow us to determine whether laser coagulation increases or reduces the risk of neurodevelopmental delay and mental retardation in children, as compared to other types of therapy. Amnioreduction may be recom- mended in cases when laser therapy is unavailable or as first-line therapy before transporting the patient to the intrauterine therapy center.
Key words: / //
Rycina 1. Postacie kliniczne zespołu TTTS (TAPS – zespół anemia-policytemia, TOPS – zespół małowodzie/wielowodzie).
„ostry w wyniku obumierania” jednego z płodów i następowego skrwawiania się przeżywającego płodu
– anastomozy AA i VV
„ostry okołoporodowy” wskutek zmian ciśnienia krwi w wyniku czynności skurczowej macicy oraz zmian pozycji ciała płodów
– anastomozy AA i VV
przewlekły TTTS – anastomozy AV
TAPS – szczególna postać transfuzji między płodami
TOPS
T T T S
&HFKąUyĪQLFXMąFąSRPLĊG]\]HVSRáHP7776DV,8*5MHVW
IDNWĪHZFLąĪ\SRZLNáDQHMV,8*5MHGHQ]SáRGyZUR]ZLMDVLĊ
SUDZLGáRZR1DWRPLDVWGUXJLZ\ND]XMHFHFK\UHVWU\NFMLZ]UDVWD
QLD]UyĪQHJRVWRSQLD]DEXU]HQLDPLSU]HSá\ZXNUZLZ8$:]H
VSROH DQHPLDSROLF\WHPLD 7$36 NWyU\ XZDĪDQ\ MHVW UyZQLHĪ
]DRGPLDQĊ]HVSRáX7776QLHREVHUZXMHVLĊQDWRPLDVWW\SRZHM
VHNZHQFMLPDáRZRG]LHZLHORZRG]LH>@7HQVSHF\¿F]Q\URG]DM
SU]HZOHNáHMZ\PLDQ\SRPLĊG]\SáRGDPLFKDUDNWHU\]XMHVLĊGXĪą
UyĪQLFą Z VWĊĪHQLDFK KHPRJORELQ\ EH] ZVSyáLVWQLHMąFHM W\SR
ZHMGOD]HVSRáX7776UyĪQLF\ZREMĊWRĞFLSá\QXRZRGQLRZHJR
'LDJQRVW\NDRSLHUDVLĊQDPRQLWRURZDQLXV]F]\WRZHMSUĊGNRĞFL
SU]HSá\ZXZ0&$0&$369DZDUWRĞFL!0R0XZDĪDQH
Rycina 2. Obraz ilustruje nieprawidłowe wyniki badań dopplerowskich u biorcy w 19 t.c. – u góry po stronie lewej – holosystoliczna niedomykalność zastawki TV; u góry po stronie prawej – skrajnie nieprawidłowy przepływ w żyle pępowinowej w postaci obecności przepływu wstecznego; na dole po stronie lewej – przepływ wsteczny w przewodzie żylnym w trakcie skurczu przedsionków; na dole po stronie prawej – brak przepływu końcowo rozkurczowego w tętnicy pępowinowej.
Rycina 3. Rycina przedstawia nieprawidłowe wyniki badania USG u biorcy w 26 t.c.- po stronie lewej – u góry – odwrócenie kierunku przepływu krwi w DA, który napełnia się wstecznie od łuku aorty w przebiegu funkcjonalnej atrezji zastawki pnia płucnego; na dole – holosystoliczna niedomykalność TV; po stronie prawej – u góry – wsteczny przepływ w DV; na dole – znaczna objętość wolnego płynu w worku osierdziowym, powiększenie sylwetki serca.
VąNU\WHULXPQLHGRNUZLVWRĞFLXSáRGXQDWRPLDVW0R0]D
NU\WHULXPSROLF\WHPLL6WRSLHĔ]DDZDQVRZDQLD]DEXU]HĔKHPR
G\QDPLF]Q\FK X]DOHĪQLRQ\ MHVW RG Z\VWĊSRZDQLD WRZDU]\V]ą
F\FKREMDZyZQLHZ\GROQRĞFLNUąĪHQLDGDZF\ZSRVWDFLVNUDMQLH
QLHSUDZLGáRZ\FKSU]HSá\ZyZGRSSOHURZVNLFK>@
&]ĊVWRĞüPRQLWRURZDQLDSáRGyZ]FLąĪ-.X]DOHĪQLRQDMHVW
RGZ\VWĊSXMąF\FKQLHSUDZLGáRZRĞFLZEDGDQLXXOWUDVRQRJUD¿F]
Q\P : SU]\SDGNX SRGZ\ĪV]HQLD RSRUX QDF]\QLRZHJR Z 8$
XSáRGyZNWyUHRVLąJQĊá\]GROQRĞüGRĪ\FLDSR]DáRQHPPDWNL
]DOHFDVLĊPRQLWRURZDQLHUD]\ZW\JRGQLX>@
: ]HVSROH 7776 ZLHOX DXWRUyZ VXJHUXMH FRW\JRGQLRZą
RFHQĊSU]HSá\ZXNUZLZ8$RUD]RFHQĊ0933RPLPREUDNX
MHGQR]QDF]Q\FKGRZRGyZQDVNXWHF]QRĞüXZDĪDVLĊĪHWHFLą
ĪH SRZLQQ\ E\ü PRQLWRURZDQH SU]\ ]DVWRVRZDQLX ZV]\VWNLFK
GRVWĊSQ\FKPHWRGZW\P86*EDGDĔGRSSOHURZVNLFKSUR¿OX
ELR¿]\F]QHJR.7*1DG]yUWHQSRZLQLHQE\üUyZQLHĪSURZD
G]RQ\SR]DVWRVRZDQLXWHUDSLLZHZQąWU]PDFLF]QHMSRQLHZDĪQLH
ZV]\VWNLH]HVSROHQLDVąSRGGDZDQHDEODFMLZF]DVLHODVHURWHUDSLL
>@DF]ĊĞüXOHJDUHZDVNXODU\]DFMLRN>@(IHN
WHPWHJRPRĪHE\üSU]HWUZDá\QDZURWRZ\]HVSyá7776OXERG
ZUyFHQLDNLHUXQNXSU]HSá\ZXNUZLRN>@=HVSyá7$36
PRĪQHE\üUyZQLHĪMDWURJHQQ\PSRZLNáDQLHPWHUDSLLODVHURZHM
1DSRGNUHĞOHQLH]DVáXJXMHXĪ\WHF]QRĞüEDGDQLDHFKRNDUGLR
JUD¿F]QHJR 3RPLPR LĪ QLH VWDQRZL VWDQGDUGRZHJR PRQLWRUR
ZDQLDWRMHJRXĪ\WHF]QRĞüQDZHWZQDMZF]HĞQLHMV]\FKVWDGLDFK
]HVSRáXMHVWSRGNUHĞODQDSU]H]ZLHOXDXWRUyZ>@
=DEXU]HQLDF]\QQRĞFLRZHXNáDGXNUąĪHQLDGRW\F]ąJáyZQLH
ELRUFyZ3U]HFLąĪHQLHREMĊWRĞFLRZHSRZRGXMHZ]URVWSUĊGNRĞFL
SU]HSá\ZX SU]H] ]DVWDZNL WĊWQLF]H SRZLĊNV]HQLH V\OZHWNL VHU
FDRUD]QLHGRP\NDOQRĞü]DVWDZHNSU]HGVLRQNRZRNRPRURZ\FK
5\FLQD
=F]DVHPELRUFDPRĪHUR]ZLQąüSU]HURVWPLĊĞQLDVHUFRZH
JRXSRĞOHG]HQLHNXUF]OLZRĞFLD]DEXU]HQLDIXQNFMLUR]NXUF]R
ZHMDQDVWĊSQLHVNXUF]RZHMPRJąZNRQVHNZHQFMLGRSURZDG]Lü
GR]DEXU]HĔZRGSá\ZLH]SUDZHMNRPRU\DQDZHWGRUR]ZRMX
VWHQR]\]DVWDZNLSQLDSáXFQHJR>@5\FLQD
=DEXU]HQLD IXQNFML VHUFD ELRUF\ SRJDUV]DMą URNRZDQLH GOD
W\FK SáRGyZ QDWRPLDVW ELRUF\ ] SUDZLGáRZą F]\QQRĞFLą VHUFD
PDMąZ\ĪV]\RGVHWHNSU]HĪ\FLD>@
Postępowanie
2SFMHWHUDSHXW\F]QHZFLąĪDFKSRZLNáDQ\FK]HVSRáHP7776
REHMPXMąSRVWĊSRZDQLH]DFKRZDZF]HDPQLRUHGXNFMĊVHSWRVWR
PLĊEáRQ\PLĊG]\SáRGRZHMIHWRVNRSRZąODVHURZąIRWRNRDJXOD
FMĊDQDVWRPR]áRĪ\VNRZ\FKRUD]VHOHNW\ZQąIHWRUHGXNFMĊ
3RWHQFMDOQH RSFMH SRVWĊSRZDQLD PRJą REHMPRZDü SRVWĊ
SRZDQLH ]DFKRZDZF]H NWyUH QLH XZ]JOĊGQLD ĪDGQHM LQWHUZHQ
FML PHG\F]QHM -HGQDNĪH GDQH GRW\F]ąFH ORVyZ W\FK G]LHFL Vą
RJUDQLF]RQH D Z\QLNL SRVWĊSRZDQLD ]DFKRZDZF]HJR QLHSHZ
QH ]ZáDV]F]D Z Z\ĪV]\FK VWDGLDFK ]DDZDQVRZDQLD ]DEXU]HĔ
$PQLRUHGXNFMĊ PRĪQD Z\NRQDü MDNR MHGQRUD]RZą SURFHGXUĊ
]ZáDV]F]DZ,OXE,,VWRSQLXZJ4XLQWHUROXEMDNRVHU\MQąMHĞOL
093!FP0RĪQDMąZ\NRQDüZGRZROQ\PF]DVLHRGWF
$PQLRUHGXNFMD ]PQLHMV]D FLĞQLHQLH ZHZQąWU]RZRGQLRZH RUD]
XFLVN QD QDF]\QLD ZHZQąWU]áRĪ\VNRZH FR SRWHQFMDOQLH PRĪH
XáDWZLDüáRĪ\VNRZ\SU]HSá\ZNUZLDWDNĪHPRĪH]PQLHMV]DüF]Ċ
VWRĞüZ\VWĊSRZDQLDSU]HGZF]HVQHJRSRURGX]ZLą]DQHJR]ZLH
ORZRG]LHP$PQLRUHGXNFMD ]QDMGXMH UyZQLHĪ ]DVWRVRZDQLH SR
W\JRGQLX V]F]HJyOQLH Z SU]\SDGNX ]DEXU]HĔ RGGHFKRZ\FK
FLĊĪDUQ\FKOXEF]\QQRĞFLVNXUF]RZHMZ\QLNDMąFHM]ZLHORZRG]LD
>@ĝUHGQLRGVHWHNSU]HĪ\FLDZ\QRVLPDNV\PDOQLHRN
>@
Rycina 4. Obraz ilustruje badanie ultrasonograficzne płodów w 26 t.c. w zespole TTTS – po stronie prawej – u góry – dawca – „stuck twin” otoczony ściśle błonami płodowymi, zawieszony w worku owodniowym biorcy z wykładnikami wielowodzia; na dole – skrajnie nieprawidłowy, monofazowy napływ przez zastawki przedsionkowo- komorowe (MV i TV) w przypadku niewydolności serca; u góry po stronie lewej – wsteczne napełnianie DA – czynnościowa atrezja zastawki pnia płucnego.
/DVHURZD IRWRNRDJXODFMD SROHJD QD RNOX]ML DQDVWRPR] QD
F]\QLRZ\FK SU]HFKRG]ąF\FK SU]H] SU]HJURGĊ PLĊG]\SáRGRZą
]MHGQHMVWURQ\áRĪ\VNDQDGUXJą=DOHWąMHVWRNOX]MDDQDVWRPR]
NWyUHVąSU]\F]\QąUR]ZRMX]HVSRáXDFHOHPIXQNFMRQDOQ\SR
G]LDááRĪ\VNDMHGQRNRVPyZNRZHJRQDGZLHF]ĊĞFL7HQ]DELHJ
QD]\ZDQ\MHVWF]ĊVWRdichorionization,F]\OLWZRU]HQLHPáRĪ\VND
GZXNRVPyZNRZHJR6HOHNW\ZQDNRDJXODFMDDQDVWRPR]$9MDN
L$$L99MHVWNRU]\VWQLHMV]DQLĪQLHVHOHNW\ZQDDEODFMDZV]\VW
NLFK QDF]\Ĕ SU]HNUDF]DMąF\FK EáRQĊ UR]G]LHODMąFą SRQLHZDĪ
RGVHWHNSU]HĪ\FLDSáRGyZMHVWZ\ĪV]\>@6HNZHQF\MQD
NRDJXODFMDRGWĊWQLF\GDZF\GRĪ\á\ELRUF\DQDVWĊSQLHRGWĊWQL
F\ELRUF\GRĪ\á\GDZF\PRĪHWHRUHW\F]QLHSRSUDZLüURNRZDQLH
>@/DVHURZąIRWRNRDJXODFMĊDQDVWRPR]Z\NRQXMHVLĊSR
PLĊG]\WF
6HOHNW\ZQD IHWRUHGXNFMD R]QDF]D FHORZH SU]HUZDQLD SU]H
Sá\ZX NUZL SĊSRZLQRZHM MHGQHJR EOLĨQLDND SRZRGXMąFH MHJR
REXPDUFLHZFHOXSRSUDZ\VWDQXGUXJLHJREOLĨQLDND=D]Z\F]DM
Z\NRU]\VWXMH VLĊ IDOH R F]ĊVWRWOLZRĞFL UDGLRZHM OXE NRDJXODFMĊ
V]QXUDSĊSRZLQRZHJR>@7DRSFMDUR]ZDĪDQDMHVWZ,,,L,9
VWRSQLX]DDZDQVRZDQLD
3RVWĊSRZDQLHZ]HVSROH7776X]DOHĪQLRQHMHVWRGVWRSQLD
]DDZDQVRZDQLD ]DEXU]HĔ KHPRG\QDPLF]Q\FK: , VWRSQLX ZJ
4XLQWHURPRĪQDUR]ZDĪ\üSRVWĊSRZDQLH]DFKRZDZF]H:RNRáR
ôSU]\SDGNyZQLHREVHUZXMHVLĊSURJUHVMLNWyUDVWZLHUG]DQDMHVW
ZRN>@3U]\]DVWRVRZDQLXDPQLRUHGXNFMLZ
REVHUZXMHVLĊFRIDQLHVLĊREMDZyZ>@/DVHURZDIRWRNRDJX
ODFMDMHVWSRVWĊSRZDQLHP]Z\ERUXZZ\ĪV]\FKVWRSQLDFK(IHN
W\ZQRĞüODVHURZHMIRWRNRDJXODFMLRFHQLDQDE\áDZGZyFKGXĪ\FK
EDGDQLDFK(852)(7861,&+':EDGDQLX(852)(786
NWyUH SRUyZQ\ZDáR HIHNW\ZQRĞü WHUDSLL ODVHURZHM ] DPQLRUH
GXNFMąSRF]ąWNRZHZ\QLNLVXJHURZDá\Z\ĪV]RĞüODVHURZHMIR
WRNRDJXODFML-HGQDNSyĨQLHMV]HZ\QLNLZ\ND]Dá\EUDNLVWRWQ\FK
UyĪQLFZ]DNUHVLHSU]HĪ\ZDOQRĞFLLRGOHJá\FK]DEXU]HĔQHXUROR
JLF]Q\FKXG]LHFLZZLHNXODW>@'UXJLHEDGDQLHSURZDG]RQH
Z6WDQDFK=MHGQRF]RQ\FK1,&+'QLHZ\ND]DáRZ\ĪV]RĞFLWH
UDSLLODVHURZHMDZUĊF]VWZLHUG]RQRZ\ĪV]ąXPLHUDOQRĞüELRU
FyZZJUXSLHOHF]RQHMODVHUHP>@:VWRSQLX9SU]\MPXMHVLĊ
SRVWĊSRZDQLH]DFKRZDZF]H5\]\NRREXPDUFLDSU]HĪ\ZDMąFHJR
SáRGXZ\QRVLDU\]\NRQLHSUDZLGáRZHJRUR]ZRMXQHXUROR
JLF]QHJRRFHQLDVLĊQDRNRáRNRPRURZDOHXNRPDODFMD
NUZDZLHQLHGRNRPRURZHZRGRJáRZLHSRUHQFHIDOLD>@
3RGVXPRZXMąF HQGRVNRSRZD ODVHURZD NRDJXODFMD DQD
VWRPR] PRĪH E\ü VWRVRZDQD ZH ZV]\VWNLFK VWDGLDFK ]DDZDQ
VRZDQLD-HGQDNREHFQ\SR]LRPGRZRGyZQLHSR]ZDODQDPQD
VWZLHUG]HQLHF]\ODVHURZDNRDJXODFMDZSá\ZDQDZ]URVWOXEQD
]PQLHMV]HQLH U\]\ND Z\VWąSLHQLD RSyĨQLHQLD UR]ZRMX QHXUROR
JLF]QHJRRUD]XSRĞOHG]HQLDXP\VáRZHJRXG]LHFLZSRUyZQDQLX
]LQQ\PLURG]DMDPLWHUDSLL$PQLRUHGXNFMDPRĪHE\ü]DOHFDQD
ZV\WXDFMLNLHG\WHUDSLDODVHURZDMHVWQLHGRVWĊSQDOXEMDNRWH
UDSLDSLHUZV]HJRU]XWXSU]HGWUDQVSRUWHPSDFMHQWNLGRRĞURGND
WHUDSLLZHZQąWU]PDFLF]QHM1LHPDMHGQDNMHGQR]QDF]Q\FKGR
ZRGyZQDZ\ĪV]RĞüDPQLRUHGXNFMLZSRUyZQDQLXGRSRVWĊSR
ZDQLD]DFKRZDZF]HJR
Oświadczenie autorów
1. Mariola Ropacka-Lesiak – autor koncepcji i założeń pracy, zebranie materiału, przygotowanie manuskryptu – autor zgłaszający i odpowiedzialny za manuskryptu.
2. Grzegorz H. Bręborowicz – ostateczna weryfikacja i akceptacja manuskryptu.
Źródło finansowania:
Praca nie była finansowana przez żadną instytucję naukowo-badawczą, stowarzyszenie ani inny podmiot, autorzy nie otrzymali żadnego grantu.
Konflikt interesów:
Autorzy nie zgłaszają konfliktu interesów oraz nie otrzymali żadnego wynagrodzenia związanego z powstawaniem pracy.
Piśmiennictwo
1. Society for Maternal-Fetal Medicine (SMFM), Simpson L. Twin-twin transfusion syndrome.
SMFM guidelines. Am J Obstet Gynecol. 2013,1, 3-18.
2. Malinowski W, Ropacka-Lesiak M. Ciąża wielopłodowa. W : Położnictwo. T. 2. Medycyna matczyno-płodowa. Red. Bręborowicz GH, Paszkowski T. Warszawa: Wydaw. Lek. PZWL.
2012, 83-103.
3. Quintero RA, Morales WJ, Allen MH, [et al.]. Staging of twintwin transfusion syndrome. J Perinatol 1999,19, 550-555.
4. Ropacka-Lesiak M, Bręborowicz GH. Twin-to-twin transfusion syndrome. Arch Perinat Med.
2013,19 (2), 67-74.
5. Ong SS, Zamora J, Khan KS, Kilby MD. Prognosis for the co-twin following single-twin death: a systematic review. BJOG. 2006, 113, 992-998.
6. Kilby MD, Baker P, Critchley H, Field D. Consensus views arising from the 50th study group:
multiple pregnancy. London: RCOG Pres. 2006.
7. Lewi L, Gucciardo L, Van Mieghem T, [et al.]. Monochorionic diamniotic twin pregnancies:
natural history and risk stratification. Fetal Diagn Ther. 2010, 27, 121-133.
8. Ropacka-Lesiak M, Bręborowicz GH, Dera A. Blood flow changes in dichorionic twins with growth discordance. Twin Res Hum Genet. 2012, 15 (6), 781-787.
9. Lewi L, Jani J, Blickstein I, [et al.]. The outcome of monochorionic diamniotic twin gestations in the era of invasive fetal therapy: a prospective cohort study. Am J Obstet Gynecol. 2008, 199, 514-518.
10. Gratacos E, Lewi L, Munoz B, [et al.]. A classification system for selective intrauterine growth restriction in monochorionic pregnancies according to umbilical artery Doppler flow in the smaller twin. Ultrasound Obstet Gynecol. 2007, 30, 28-34.
11. Chmait RH, Assaf SA, Benirschke K. Residual vascular communications in twin-twin transfusion syndrome treated with sequential laser surgery: frequency and clinical implications. Placenta.
2010, 31, 611-614.
12. Lewi L, Jani J, Cannie M, [et al.]. Intertwin anastomoses in monochorionic placentas after fetoscopic laser coagulation for twin-to-twin transfusion syndrome: is there more than meets the eye? Am J Obstet Gynecol. 2006, 194, 790-795.
13. Robyr R, Lewi L, Salomon LJ, [et al.]. Prevalence and management of late fetal complications following successful selective laser coagulation of chorionic plate anastomoses in twin-to-twin transfusion syndrome. Am J Obstet Gynecol. 2006, 194, 796-803.
14. Bahtiyar MO, Dulay AT, Weeks BP, [et al.]. Prevalence of congenital heart defects in monochorionic/diamniotic twin gestations: a systematic literature review. J Ultrasound Med.
2007, 26, 1491-1498.
15. Ropacka-Lesiak M, Kowalska-Jasiecka J, Kowalska K, [et al.]. Koarktacja aorty u biorcy w zespole TTTS - trudności diagnostyczne - opis przypadku. (Aortic coarctation in the recipient in TTTS - diagnostic problems - a case report.) Ginekol Pol. 2012, 83 (7), 545-548.
16. Mari G, Roberts A, Detti L, [et al.] Perinatal morbidity and mortality rates in severe twin-twin transfusion syndrome: results of the International Amnioreduction Registry. Am J Obstet Gynecol. 2001, 185, 708-715.
17. Quintero RA, Comas C, Bornick PW, [et al.]. Selective versus non-selective laser photocoagulation of placental vessels in twin-to-twin transfusion syndrome. Ultrasound Obstet Gynecol. 2000, 16, 230-236.