• Nie Znaleziono Wyników

Pies Rasowy i Jego Hodowla w Polsce : kwartalnik Polskiego Związku Hodowców Psów Rasowych. R. 4, 1938, z. 1

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Pies Rasowy i Jego Hodowla w Polsce : kwartalnik Polskiego Związku Hodowców Psów Rasowych. R. 4, 1938, z. 1"

Copied!
30
0
0

Pełen tekst

(1)

PIES RASOWY i J E G O HODOWLA w POLSCE

K W A R T A L N I K P O L S K I E G O Z W I Ą Z K U H O D O W C Ó W P S Ó W R A S O W Y C H

' t -X

1 9 3 8

Z E S Z Y T 1-szy

T U /

W A R S Z A W A

UL. K O P E R N IK A Nr. 30. TEL. 2 0 1 - 3 8

(2)
(3)

ROK IV

PIES R A S O W Y I J E G O H O D O W L A

W P O L S C E

L’E L E V A G E DES CHI ENS DE R A C E EN P O L O G N E

THE P U R E BRED DOG IN P O L AN D

R A S S E H U N D U N D S E I N E Z U C H T

I N P O L E N

1 9 3 8

Z E S Z Y T I

R EDAKTOR M A U R Y C Y T R Y B U L S K I

Biblioteka Jagiellońska

1 0 0 2 1 9 5 5 0 7

W Y D A W C A :

P O L S K I ZW IĄ ZEK H O D O W CÓ W P S Ó W RASOWYCH W O S O B I E S Y L W E S T R A S T A C H I E W I C Z A

W A R S Z A W A , UL. K O PERN IK A 30

T E L E F O N 2 0 1 -3 8 . K O N T O P . K . O . 1 0 .3 9 8

1002195507

(4)

D r u k a r n i a P I O T R P Y Z i S - k a

w W a r s z a w ie M io d o w a 8

l / f

U M C p

a

1

I

(5)

K E R R Y B L U E T E R R I E R Y

P o c h o d z e n ie .

K e r r y B l u e — z w a n y r ó w n i e ż I r l a n d z ­ k i m n i e b i e s k i m T e r r i e r e m ( I r i s h B l u e T e r ­ r i e r ) s t o s u n k o w o n i e d a w n o u k a z a ł si ę n a w y s t a w a c h . N i e z n a c z y t o b y n a j m n i e j a b y K e r r y B l u e b y ł p r z e d s t a w i c i e l e m n o w o u- t w o r z o n e j r a s y . O p o c h o d z e n i u K e r r y B l u e , p i s z e p ł k . I. M c . L a u g h l i n , k r ą ż ą r o z m a i t e w e r s j e . D o b a r d z i e j w i a r o g o d n y c h m o ż n a z a l i c z y ć , ż e K e r r y B l u e p o c h o d z i o d p s a g o ń c z e g o , u ż y w a n e g o w I r l a n d i i do p o l o ­ w a n i a n a w i l k i ( I r i s h W o o l f h o u n d ) i ż e s ł o m i a s t y ( w h e a t e n ) I r l a n d z k i T e r r i e r o r a z N i e b i e s k i I r l a n d z k i T e r r i e r p o c h o d z ą z t e g o s a m e g o p n i a . N a u d o w o d n i e n i e p r a w d z i ­ w o ś c i t y c h d w ó c h w e r s y j n i e m a m y ż a d n y c h o p u b l i k o w a n y c h d o k u m e n t ó w . S ą t y l k o d a ­ n e o p a r t e n a o p o w i a d a n i a c h s t a r y c h l u d z i . W e d ł u g t y c h d a n y c h N i e b i e s k i e T e r r i e r y o d n i e p a m i ę t n y c h c z a s ó w i s t n i a ł y w c a ł e j I r l a n d i i , j e d n a k n i e z w r a c a n o n a n i e u w a ­ gi j a k o n a s a m o i s t n ą r a s ę . W s k u t e k t e g o p o m a ł u w y g i n ę ł y , p o z o s t a j ą c j e d y n i e w p r o w i n c j i K e r r y , g d z i e u ż y w a n o j e d o p i l n o w a n i a p o d w ó r z a . B l u e t e r r i e r p i l n o ­ w a ł o b e j ś c i a p r z e d w ł ó c z ę g a m i , s t r z e g ł k u r ­ n i k i p r z e d d r a p i e ż n y m i l i s a m i , ł a s i c a m i i s z c z u r a m i . U ż y w a n y b y ł t a k ż e d o p i l n o ­ w a n i a o w i e c i b y d ł a n a p a s t w i s k u . A g d y j e g o w ł a ś c i c i e l o w i z a c h c i a ł o si ę w y b r a ć n a p o l o w a n i e , B l u e T e r r i e r m u s i a ł w y c i ą g a ć z j a m y l i s a l u b b o r s u k a , w y p ł a s z a ć w y d r ę , g o n i ć k r ó l i k a l u b ł a s i c ę .

W t y c h o d l e g ł y c h c z a s a c h , g d y w m o ­ d z i e b y ł y w a l k i p s ó w , B l u e T e r r i e r s t a w a ł n a r i n g u z p s e m t e j s a m e j w a g i — k o l e g ą c z y d i a b ł e m . T a k i e g o p s a , k t ó r y b y ł n i e ­ ś m i a ł y , n i e o d p o w i e d n i d o w a l k i — z a b i j a ­ n o. W d o m u z a ś w y m a g a n o o d n i e g o b y b y ł ł a g o d n y d l a dz i ec i , i n i e s z k o d l i w y d l a p t a c t w a .

P o m i m o t y c h w i e l u r ó ż n o r o d n y c h d o ­ d a t n i c h c e c h , j a k i e z b i e g i e m c z a s u n a r a ­ s t a ł y , j e s t o n o b d a r z o n y p r z e d e w s z y s t k i m i n s t y n k t a m i m y l i w s k i m i i n a d a j e s ię d o ­ s k o n a l e d o p o l o w a n i a .

O s t a t n i o b y ł o d o s y ć d u ż e z a p o t r z e b o ­ w a n i e z K a n a d y n a K e r r y B l u e T e r r i e r y d o p o l o w a n i a n a k u j o t y , p i s z e w y m i e n i o n y a u t o r . W I r l a n d i i k ł a d ą d u ż y n a c i s k n a w y r o b i e n i e i n s t y n k t ó w m y ś l i w s k i c h w K e r ­ r y B l u e . Ż a d e n n i e o t r z y m a c h a m p i o n a t u z a n i m n i e z o s t a n i e w y p r ó b o w a n y w p r a c y p o l o w e j .

P o r a z p i e r w s z y B l u e T e r r i e r y u k a z a ­ ł y s i ę n a w y s t a w i e w K i l l a r n e y p r o w i n c j i K e r r y , , w 1 9 1 5 r o k u . O c e n i a n e b y ł y t a m p r z e z s ę d z i e g o „ w s z y s t k i c h p s ó w ” F r a n k a B u t l e r ’a . O d t e g o c z a s u r o z p o c z ę t o s t a r a ­ n i a , a b y K e n n e l C l u b u z n a ł j e z a o d d z i e l ­ n ą r a s ę . S t a r a n i a t e n i e o d n i o s ł y s k u t k u , p o m i m o ż e B l u e T e r r i e r y z a s ł u g i w a ł y n a w y o d r ę b n i e n i e . Z t e g o t e ż p o w o d u — d l a o b r o n y r a s y B l u e T e r r i e r a — p o w s t a ł w D u b l i n i e k l u b p o d n a z w ą „ I r i s c h B l u e T e r r i e r C l u b ” . K l u b t e n n i e u z n a w a ł a u t o ­ r y t e t u A n g i e l s k i e g o K e n n e l C l u b ’u. Z a p r o ­ w a d z i ł w ł a s n e k s i ę g i r o d o w o d o w e , u r z ą ­ d z a ł p o k a z y i p r ó b y p o l o w e . N a s k u t e k d o ­ b r e j d z i a ł a l n o ś c i t e g o k l u b u s f o r m o w a ł s i ę I r l a n d z k i K e n n e l C l u b . J u ż w r o k u n a s t ę p ­ n y m r a s a t a z o s t a ł a z a r e j e s t r o w a n a w i r ­ l a n d z k i m K e n n e l K l u b i e p o d n a z w ą „ K e r ­ r y B l u e T e r r i e r ” . P o r a z p i e r w s z y p s y t e z a p r e z e n t o w a ł y s i ę a n g i e l s k i e j p u b l i c z n o ­ ści n a w y s t a w i e C r u f t ’a w r o k u 1 9 2 2 . J a k

K e r r y B l u e T e r r i e r y z h o d o w l i P o l i e m i a , W a r s z a w a , B a ł u c k i e g o 25.

3

(6)

F r a g m e n t w y s y ła n ia s a m o lo te m K e r r y B lu e T e r r i e r a

„ D o n Q u ic h o tte o f P o lie m ia ” P .K .R . A -I I I - 4 4 1 h o ­ d o w li P o lie m ia do E g ip tu d la M. J u l i e n S e h o e n m a n

1 4, P a v a B ey , A le x a n d :ria .

n a l e ż a ł o się s p o d z i e w a ć K e r r y B l u e w y r ó ż ­ n i ł y się n a w y s t a w i e .

W z o r z e c .

K e r r y B l u e m a c h a r a k t e r i w y r a z t y p o ­ w e g o T e r r i e r a . P o k r y t y j e s t p i ę k n y m f a ­ l u j ą c y m , m i ę k k i m w ł o s e m w s z y s t k i c h n i e ­ b i e s k i c h o d c i e n i p o c z ą w s z y o d s r e b r z y s t e ­ go do c i e m n o s t a l o w e g o w ł ą c z n i e . K e r r y B l u e p o w i n i e n b y ć o d 4 5 ,7 cm . do 5 0 ,8 c m . ( 1 8 — 20 c a l i ) w y s o k i w k ł ę b i e i w a ż y ć od 15 k g . 3 3 0 g r m . d o 20 k g . 140 g r m . ( 3 6 — 40 f u n t . a n g . ) . G ł o w ę p o w i n i e n m i e ć d ł u g ą o p o t ę ż n e j s z c z ę c e , o k o b y s t r e i c i e m n e , u s z y m a ł e i d o b r z e n o s z o n e , s z y j ę ł u k o w a ­ t o w y g i ę t ą z w i ą z a n ą d o b r z e u s t a w i o n y m i ł o p a t k a m i . P o k r ó j K e r r y p o w i n i e n b y ć p o ­ t ę ż n y , ż e b r a d o b r z e w y s k l e p i o n e , g r z b i e t k r ó t k i , k o ń c z y n y m o c n e g r u b o k o s t n e a ż do p a l c ó w , t y l n e n o g i m u s k u l a r n e , p r z e d n i e

n o g i p r o s t e n ie z a n a d t o z b l i ż o n e , a l e i n ie n a z b y t s z e r o k o r o z s t a w i o n e .

I s t n i a ł y d o t ą d b ł ę d n e t e n d e n c j e , a b y h o d o w a ć K e r r y B l u e z p r z e s a d n i e w ą s k ą p i e r s i ą . J e s t to j e d n a k w a d a , k t ó r e j n a l e ż y u n i k a ć . S z e r o k o ś ć p o m i ę d z y p r z e d n i m i ł a ­ p a m i p o w i n n a b y ć t e j s a m e j p r o p o r c j i w s t o s u n k u d o w i e l k o ś c i p s a — j a k p o ­ w i e d z m y , d o b r z e z b u d o w a n e g o h u n t e r a a l b o t y p o w e g o g ł a d k o w ł o s e g o F o x - T e r r i e - r a . Z p o ś r ó d i n n y c h b ł ę d ó w s p o t y k a n y c h u K e r r y B l u e m o ż n a w y m i e n i ć : j a s n e a l b o ż ó ł t e o c z y , d u ż e u s z y , r ó ż o w e d z i ą s ł a , o s t r o g i n a t y l n y c h ł a p a c h i k ę p k i b i a ł y c h w ł o s ó w n a p i e r s i a c h . P i e s c a ł y m s w y m w y ­ g l ą d e m m u s i r o b i ć w r a ż e n i e b y s t r e g o i i n ­ t e l i g e n t n e g o . O g o n p o w i n i e n n o s ić d u m n i e do g ó r y . S y m e t r y c z n i e z b u d o w a n y o k a z w y s t a w o w y m u s i w a ż y ć w p r z y b l i ż e n i u 2,1 f u n t a z a k a ż d y c a l ( 2 , 5 4 c m . ) m i e ­ r z o n y w k ł ę b i e ( o d z i e m i do d r u g i e g o k r ę ­ g u g r z b i e t o w e g o ) o d p o w i a d a w a g a w ilo ­ ści 8 0 4 g r m .

O b e c n i e i s t n i e j ą K l u b y K e r r y B l u e T e r ­ r i e r a n i e m a l w e w s z y s t k i c h k r a j a c h g d z i e i n t e r e s u j ą s ię c h o w e m p s ó w r a s o w y c h .

W I r l a n d i i p r z y g o t o w a n i e K e r r y B lu e d o w y s t a w y r ó ż n i się z a s a d n i c z o o d s p o s o ­ b ó w s t o s o w a n y c h w A n g l i i i A m e r y c e . W I r l a n d i i n ie u ż y w a s ię n o ż a d o t r y m o - w a n i a ( u s u w a n i a w ł o s ó w ) , w y s t a r c z y g d y p i e s j e s t r e g u l a r n i e c z e s a n y t w a r d ą s z c z o t ­ k ą i n a t y m k o ń c z y s ię w s z y s t k o co t a m ż ą d a j ą o d p s a w y s t a w o w e g o . W A n g l i i i A m e r y c e u s u w a j ą d ł u g i e w ł o s y z e s k r o n i i u s z u p o z o s t a w i a j ą c c z u b n a d o c z y m a , t a k s a m o u s u w a j ą d ł u g i e w ł o s y z p o l i c z k ó w ,

1. P o p u l a r n y a r t y s t a s c e n w a r s z a w s k ic h , p . M ic h a ł Z n ic z , c z ło n e k K lu b u B. F ., ze sw o im u lu b ie ń c e m

„ S z w e jk ie m ” .

2. S y lw e s te r S ta c h ie w ic z , z a ło ż y c ie l i p r e z e s K . B. F ., z a s łu ż o n y d z ia ła c z n a p o lu k y n o lo g ii.

3. A r t y s t k a , p. H a lin a K a m iń s k a , c z ło n k in i K . B. F „ ze s w o ją s u c z k ą p ó łr o c z n ą „ A lm ą od K a r j a n y ” (z w . A g a t a ) p o L ib e r a ł v o n L e e s d o r f ( P . K . R . : T o m C /II. N r . 61 i O e. H . Z. B. N r. F .B . 2 3 9 2 ) i „ K a s i od K a r j a n y ” ( P .K .R .: T o m C /I.W . N r . 1 2 ) .

4. R e d a k t o r J e r z y S tr z e m ię - J a n o w s k i, s e k r e t a r z Z a r z ą d u K . B. F ., ze sw o im i s u k a m i: „ W e r in a M o n P l a is ir ( „ R o u le t te d e M o n a c o ” ) S t. F . B. 141 i j e j c ó r k a „ G a b y D e s ly s ” p o Iw o d e la C o te d ’A z u r ( „ D u d u M a r s e ille ” ) B .F .Z . 8 9 5 — o ra z c h a r t e m „ B a r s o j ” .

5. J a r m i l l a v o n G lo r ie tte (z w . M ila ) , ( P .K .R .: T o m C /II N r. 1 4 6 i O e. H .Z .B . N r. F .B . 2 5 2 6 ) i j e j c ó r k a z p ie rw s z e g o m io tu , p ię c io m ie s ię c z n a , „ A lm a d ’A n s t a ” (z w . A la ) p o L ib e r a ł v o n L e e s d o r f — w ł. p p . S ta c h ie w ic z ó w .

6. M e c e n a s W ła d y s ła w F la u m , c z ło n e k K o m . R e w iz y jn e j K .B .F ., ze sw o im „ B u b i od K a r j a n y ” po L i­

b e r a ł v o n L e e s d o r f o ra z R ó ż y ( P .K .R .: T o m C /I.W . N r . 1 1 ) .

7. D r. E u g e n iu s z S c h w a r tz , p r e z e s K lu b u K y n o lo g ó w w T o r u n iu , p r z e w o d n ic z ą c y K o m . R e w iz y jn e j K .B .F ., ze s w ą u lu b io n ą s u k ą D o r le y v o n K is s in g e n .

(7)
(8)

p o d g a r d l a i p l e c ó w — p o z o s t a ł e w ł o s y n a t u ł o w i u s ą t y l k o w y r ó w n y w a n e .

T r y m o w a n ie ( s k u b a n i e ) .

W t y g . „ D o g W o r l d ” p o d a j e H i l d e - b r a n d H . W i l s o n c i e k a w e w s k a z ó w k i t r y - m o w a n i a B l u e - T e r r i e r ó w , k t ó r e t u p o z w a ­ l a m y s o b i e p r z y t o c z y ć .

K e r r y B l u e t r y m u j e s i ę i n a c z e j n i ż i n n e t e r r i e r y , d l a t e g o , ż e K e r r y m a j ą o d m i e n n ą s z e r ś ć , to t e ż u ż y c i e n o ż a j e s t t u t a j n i e ­ t y l k o w s k a z a n e , a l e i k o n i e c z n e .

N ó ż d o t r y m o w a n i a j e s t t o r o d z a j s c y ­ z o r y k a , k t ó r e g o — co t r z e b a p o d k r e ś l i ć — n i e u ż y w a s ię d o ś c i n a n i a , a l e d o c h w y t a ­ n i a w ł o s ó w i i c h w y r y w a n i a .

N o ż y k t r z y m a s ię w r ę k u w t e n s p o s ó b , a b y z a s t ą p i ł p a l e c w s k a z u j ą c y i u m o ż l i w i ł c h w y t a n i e w ł o s ó w k c i u k i e m i o s t r z e m . T r z o n e k n o ż y k a u j m u j e s ię g ó r n ą c z ę ś c i ą d ł o n i i p o d u s z e c z k a m i p a l c ó w , t a k a b y k c i u k m ó g ł s ię z u p e ł n i e s w o b o d n i e p o r u ­ s z a ć . T ę p a s t r o n a o s t r z a s p o c z y w a n a k c i u k u . O s t r z e m u s i b y ć z w r ó c o n e d o g ó ­ r y . W ł o s y c h w y t a m y w t e n s p o s ó b , ż e n a t ę p ą c z ę ś ć o s t r z a n a b i e r a m y w ł o s , j a k b y n a w i j a j ą c — p o c z y m p o d w a ż a m y w ł o s y i b e z s z a r p a n i a w y r y w a m y . W ł o s y w y r y ­ w a m y z a w s z e z k i e r u n k i e m i c h n a t u r a l n e ­ g o u k ł a d u .

S z t u k a t r y m o w a n i a p s ó w p o l e g a n ie t y l k o n a u s u w a n i u w ł o s ó w w p o d a n y w y ­ ż e j s p o s ó b , a l e p r z e d e w s z y s t k i m n a d o ­ k ł a d n y m p o z n a n i u i d e a l n e j f i g u r y . T r y m u - j ą c y , p o d c z a s r o b o t y m u s i m i e ć p r z e d o c z y ­ m a d o k ł a d n y o b r a z p o k r o j u K e r r y i s t a r a ć s i ę w ł o s y t e g o ż u p o r z ą d k o w a ć w t e n s p o ­ s ó b , a b y f i g u r ę p s a j a k n a j b a r d z i e j z b l i ­ ż y ć d o i d e a ł u . O t o n a j w a ż n i e j s z a z a s a d a , k t ó r e j s ię t r z e b a t r z y m a ć p r z y t r y m o w a - n i u p s ó w , n i e t y l k o K e r r y .

K t o c h c e u m i e j ę t n i e t r y m o w a ć p s a m u ­ si z n a ć w s z y s t k i e j e g o w a d y i z a l e t y — w i e d z i e ć — g d z i e n a l e ż y u s u n ą ć w ł o s y — g d z i e p o z o s t a w i ć . P i e r w s z ą z a t e m c z y n n o ­ ś c i ą p r z y t r y m o w a n i u p s ó w j e s t u s t a l e n i e z g ó r y t e g o , co t r z e b a z r o b i ć , a b y w y t r y - m o w a n y p ie s , d o t e g o i d e a ł u n a k r e ś l o n e ­ g o w i m a g i n a c j i , b y ł j a k n a j b a r d z i e j p o ­ d o b n y .

P r z e d r o z p o c z ę c i e m t r y m o w a n i a n a l e ­ ż y p s a d o b r z e w y c z e s a ć r z a d k i m g r z e b i e ­ n i e m .

P s a p r z y p r o w a d z o n e g o d o t r y m o w a n i a n a j l e p i e j p o s t a w i ć n a s t o l e i o b e j r z e ć z o d l e g ł o ś c i , a j e s z c z e l e p i e j s p o j r z e ć n a j e g o o d b i c i e w l u s t r z e , p o r ó w n u j ą c s t a l e z i d e a l n y m o b r a z e m u t r w a l o n y m w p a m i ę ­ ci. Z a p e w n e o d r a z u u d a s ię z a u w a ż y ć , ż e w j e d n y m m i e j s c u t r z e b a u s u n ą ć w ł o s y w i n n y m — g d y b y to b y ł o m o ż l i w e — d o ­ d a ć . J e ż e l i t e g o s ię n i e w y c z u j e , t o , o s o b a , p r a g n ą c a p s a t r y m o w a ć , n i e n a d a j e s ię do t e g o , b o w i e m s z t u k a t r y m o w a n i a w y m a ­ g a d u ż e g o w y c z u c i a lin ii, a n a w e t p e w n e ­ g o a r t y z m u .

T r y m o w a n i e z a c z y n a s ię o d g ł o w y . Z p o l i c z k ó w t r z e b a u s u n ą ć w ł o s y z u ­ p e ł n i e , s k u b i ą c p o p a r ę w ł o s ó w , o s t r o ż n i e , a b y n i e n a r o b i ć ły s i n i n i e p o p s u ć w y g l ą ­ d u p s a . B r w i s ię n i e w y r y w a . T y l k o w t e d y m o ż n a o d s t ą p i ć o d t e j z a s a d y , o ile s ą z b y t g ę s t e i d ł u g i e , w ó w c z a s m o ż n a j e o s t r o ż n i e p r z e r z e d z i ć , p a m i ę t a j ą c w s z e l a ­ k o , ż e K e r r y m u s i m i e ć d o b r e b r w i . U p o ­ r z ą d k o w a w s z y g ó r ę i b o k i g ł o w y u s u ń , co d ł u ż s z e w ł o s y o d s p o d u s z c z ę k i , p o z o s t a ­ w i a j ą c g ę s t ą i d ł u g ą b r o d ę , k t ó r a c e c h u j e K e r r y B l u e . L i n i a p o d g a r d l a p o w i n n a b y ć p i ę k n i e w y g ł a d z o n a . N a p o d g a r d l u n ie m o ż n a p o z o s t a w i a ć d ł u g i c h w ł o s ó w a n i t e ż k ę p e k . P a m i ę t a j , ż e b r o d ę n i e n a l e ż y p o z o s t a w i a ć z b y t b l i s k o s z y i , s k r ó c i t o b o ­ w i e m d ł u g o ś ć g ł o w y i d a j e j n i e p o r z ą d a - n y c i ę ż k i w y g l ą d .

Z b o k u n a s z y i p s a b y w a j ą z w y k l e z w i c h r z o n e w ł o s y , t w o r z ą c e g r z e b i e ń , z w a ­ n y f r e n d z l ą . D o t e j w ł a ś n i e f r e n d z l i t r z e b a w y s k u b a ć w ł o s y z p i e r s i i p r z o d u s z y i . F r e n d z l ę z a ś t r z e b a t y l k o w y r ó w n a ć .

N a u s z a c h n i e n a l e ż y w y s k u b y w a ć d o ­

s z c z ę t n i e w ł o s ó w , p r z e c i w n i e t r z e b a z o s t a ­

w i ć t a m i c h w i ę c e j n i ż u i n n y c h t e r r i e r ó w .

G ó r n ą c z ę ś ć s z y i ( k a r k ) a ż d o k ł ę b u

t r y m u j e m y w t e n s p o s ó b , ż e c h w y t a m y

n i e z b y t s i l n i e l e w ą r ę k ą z a s k ó r ę p o d g a r d ­

l a , t a k a b y s k ó r a n a k a r k u b y ł a n a c i ą ­

g n i ę t a . W ł o s y s k u b i e m y w k i e r u n k u i c h

u ł o ż e n i a , m a j ą c u s t a w i c z n i e p r z e d o c z y m a

l in ię , k t ó r ą c h c e m y n a d a ć .

(9)

Z ł o p a t e k u s u w a s ię w ł o s d o s y ć z n a c z ­ n ie , j e d n a k n i e d o s a m e j s k ó r y , t a k ż e b y s ię z a r y s o w a ł i c h k s z t a ł t .

N a g r z b i e c i e i b o k a c h u s u w a s ię t y l k o p o ł o w ę w ł o s ó w , p o z o s t a w i a j ą c d u ż o w i ę k ­ s z e u w ł o s i e n i e j a k u A i r e - d a l e ’a i F o x - T e r r i . e r ’a.

N a z a d z i e i ł o p a t k a c h r ó w n a s ię w ł o s y p o d lin ię , s t a r a j ą c się j a k n a j m n i e j w y ­ r y w a ć .

S t o p ę K e r r y t r z e b a u p o d o b n i ć d o k o ­ c ie j ł a p k i , u s u w a j ą c z u p e ł n i e w ł o s y n a ­ o k o ł o p a l c ó w , p o d u s z e k i p o m i ę d z y p o ­ d u s z k a m i . N a d o k o n a n i e t e j c z y n n o ś c i n i e n a l e ż y ż a ł o w a ć t r u d u i c z a s u , b o b r z y d k o , n i e r ó w n o w y s k u b a n a s t o p a r a z i o g r o m n i e s w o i m w y g l ą d e m .

O g o n a w y s k u b y w a ć d o s a m e j s k ó r y n ie n a l e ż y , b o b ę d z i e p o d o b n y w ó w c z a s do o g o n a s z c z u r z e g o . D o b r z e w y t r y m o w a n y o g o n p o w i n i e n b y ć g r u b y u n a s a d y , a s p i ­ c z a s t y n a k o ń c u .

P o s k o ń c z o n y m s k u b a n i u t r z e b a s ię z n o w u d o k ł a d n i e p r z y j r z e ć w y g l ą d o w i p s a . N i g d z i e n i e p o w i n n y w y s t a w a ć w ł o ­ sy, s z e r ś ć p o w i n n a b y ć j e d n o l i t a i w y g l ą ­ d a ć , j a k g ę s t y d y w a n .

D o d o b r e g o o w ł o s i e n i a K e r r y m o ż n a d o j ś ć d o p i e r o p o k i l k a r o t n y m t r y m o w a n i u . P s a t r z e b a s t a l e d o g l ą d a ć i s z e r ś ć w y r ó w ­ n y w a ć . D o b r z e w y t r y m o w a n y K e r r y B l u e p o w i n i e n m i e ć g ł o w ę k w a d r a t o w ą , p r z ó d t j . b a r k i i n o g i p o w i n n y t w o r z y ć j e d n ą p i o ­ n o w ą lin ię .

S p o l s z c z y ł a A . B e n i s ł a w s k a .

JAK NALEŻY TRYMOWAĆ AIREDALE - TERRIERY

A i r e d a l e - T e r r i e r a m o ż n a t r y m o w a ć c a ­ ł e g o n a r a z , i t e n z a b i e g n i e t r w a d ł u ż e j n i ż 3 d o 4 g o d z i n . T a k c z y n i j e d n a k p o ­ c z ą t k u j ą c y h o d o w c a . N a t o m i a s t d o ś w i a d ­ c z o n y h o d o w c a w i e , ż e i m c z ę ś c i e j , a p r z y t y m m n i e j s z y m i p a r t i a m i b ę d z i e s w e g o t e r r i e r a s k u b a ł , t y m l e p i e j b ę d z i e s ię o n n a w y s t a w i e p r e z e n t o w a ł i t y m l e p s z y b ę ­ d z i e m i a ł w ł o s .

N a 8 t y g o d n i p r z e d w y s t a w ą — t r y - m u j e s i ę k r ó t k o p a r t i ę , o z n a c z o n ą n a z a ­ ł ą c z o n e j r y c . 1, u s u w a j ą c n a d m i a r m i ę k ­ kieg o . p o d s z y c i a , s z c z e g ó l n i e n a k a r k u .

2. ś r e d n i m g r z e b i e n i e m m o c n o w y c z e - s u j e s ię p a r t i ę d r u g ą , p o w t a r z a j ą c t e n z a ­ b i e g co 2 — 3 d n i . W y c z e s u j e s ię m o c n o p a r t i ę t r z e c i ą , a l e n i e t r y m u j e się , le c z c z e s z e o d d o ł u k u g ó r z e , j a k w s k a z u j e s t r z a ł k a .

4. N a l e ż y d o b r z e s z c z o t k o w a ć p a r t i ę c z w a r t ą , i o d t ą d s t a l e r z a d k i m g r z e b i e ­ n i e m c z e s a ć k u p r z o d o w i , b a c z ą c , b y n i e w y r w a ć ż a d n e g o w ł o s k a . T o o s t a t n i e j e s t d o ś ć t r u d n e , -da s ię j e d n a k u n i k n ą ć p r z e z z m o c z e n i e b r o d y m o k r ą ś c i e r e c z k ą p r z e d c z e s a n i e m .

N a 5 ty g o d n i p r z e d w y s t a w ą — n a l e ­ ż y p a r t i ę p i ą t ą d o b r z e w y c z e s a ć , a n a s t ę p ­

n i e t a k t r y m o w a ć , a b y o g o n b y ł r ó w n o m i e r ­ n i e g r u b y u n a s a d y i u k o ń c a , i a b y n i e m i a ł „ p i ó r a ” .

N a 4 t y g o d n ie p r z e d w y s t a w ą n a l e ż y p a r t i ę s z ó s t ą z u p e ł n i e g ła d k o i, d o s k ó r y , w y t r y m - o w a ć , z a ś w t y d z i e ń p o t y m , s i e r ś ć n a b r z e g u u s z u i w e w n ą t r z t y c h ż e s k r a c a się n o ż y c z k a m i .

P a r t i ę s i ó d m ą n a l e ż y n i e z b y t m o c n o t r y m o w a ć i s z c z o t k o w a ć .

N a 3 t y g o d n ie p r z e d w y s t a w ą t r z e b a p a r t i ę — ó s m ą w y s t r z y c n o ż y c z k a m i , p o ­ n i e w a ż p i e s m a b r z u c h b. w r a ż l i w y n a t r y m o w a n i e . P a r t i ę d z i e w i ą t ą t r y m u j e się k r ó t k o , t a k a b y o d s ł o n i ć ł o p a t k ę , i u w y ­ d a t n i ć m u s k u l a t u r ę .

N a 2 t y g o d n ie p r z e d w y s t a w ą z u p e ł n i e k r ó t k o n a l e ż y t r y m o w a ć p a r t i ę 1 0 -ą , 1 1 -ą , 1 2 - ą , n a t o m i a s t p a r t i ę 4 - ą r ó w n a s ię n o ­ ż y c z k a m i t a k , a b y o d p r z o d u w i d z i a n y ł e b , b y ł z u p e ł n i e r ó w n o l e g ł o - b o k i , w p y s k u m o c ­ n y i d o ś ć s z e r o k i . N i e m a n i c b r z y d s z e g o d l a A i r e d a l e - t e r r i e r a , j a k ś p i c z a s t y p y s k . P r z e d o c z a m i n a l e ż y z d j ą ć w ł o s a j a k n a j ­ m n i e j , a b y z a c h o w a ć t a k c e n n y „ w y r a z t e r r i e r a ” , co p o t ę g u j ą j e s z c z e , s k r ó c o n e w t y m c z a s i e b r w i .

N a 12 d n i p r z e d w y s t a w ą n a l e ż y p a r t i ę

7

(10)

1 3 - ą k r ó t k o o s t r z y c . Z e w z g l ę d u n a w r a ż ­ l i w o ś ć t y c h m i e j s c , 'd o z w o l o n e j e s t u ż y c i e m a s z y n k i l u b n o ż y c z e k .

N a 1 0 d n i p r z e d w y s t a w ą t r z e b a p a r ­ t i ę — 1 4 - ą z u p e ł n i e k r ó t k o w y t r y m o w a ć , 1 5 -ą m o c n o c z e s a ć i r ó w n a ć z p a r t i ą t r z e ­

c ią , a d l a u z y s k a n i a k o c i e j s t o p y , o b c i n a s ię w o k ó ł s i e r ś ć n o ż y k i e m , o d s ł a n i a j ą c p a ­ z u r y .

P a r t i ę 1 6 - ą c z y l i w e w n ę t r z n ą s t r o n ę t y l n y c h o d n o ż y t r y m u j e s ię i c z e s z e , j a k w s k a z u j e s t r z a ł k a , z a ś w p a r t i i 1 7 - e j m o ż ­ n a j u ż s k r ó c i ć w y s t a j ą c e p o j e d y n c z e w ł o ­ s k i , a c a ł o ś ć s t o p n i o w o s k r a c a ć w k i e r u n ­ k u b r z u c h a . W ł o s w t y m p o l u , t j . n a p i e r ­ si, n a l e ż y c z e s a ć do p r z o d u i w d ó ł.

N i e n a l e ż y w n a j b l i ż s z y m o k r e s i e p r z e d w y s t a w ą k ą p a ć p s a , g d y ż w ł o s t r a c i s w ó j p o ł y s k , i s t a j e s ię p u s z y s t y , co j e s t w a d ą A i r e d a l e - t e r r i e r a . W o s t a t n i m t y g o d n i u n a ­ l e ż y z w r a c a ć u w a g ę n a p s a , a b y s ię n i e p o ­ k a l e c z y ł i n i e p o b r u d z i ł , c o d z i e n n i e s z c z o t ­ k o w a ć , w k i e r u n k u j a k w s k a z u j ą s t r z a ł k i , a w d n i u w y s t a w y w y c z e s a ć , d a ć k r ó t k i w y b i e g ( d l a d o k o n a n i a n i e z b ę d n y c h p o ­ t r z e b f i z j o l o g i c z n y c h ) i p r o w a d z i ć n a r i n g , w t e n s p o s ó b , a b y p i e s b y ł z a w s z e m i ę d z y s ę d z i ą , a p r o w a d z ą c y m p s a , u w a ­ ż a j ą c , a b y s ię n i e s z a r p a ł i n i e z a n i e c z y ­ s z c z a ł r i n g u .

M.

S K E Y E - T E R R I E R Y

S k e y e - t e r r i e r y s ą t o w e s o ł e i b a r d z o t o ­ w a r z y s k i e p i e s k i z g r u p y s t a r y c h p s ó w s z k o c k i c h , k t ó r e d a w n i e j b y ł y u ż y w a n e do p o l o w a n i a n a b o r s u k i , a o b e c n i e s t a n o w i ą p r a w d z i w ą o z d o b ę m i e s z k a n i a . R z e c z c ie ­ k a w a , ż e o b e c n i e p s y t e p r z e s t a j ą w i d o c z ­ n i e c i e s z y ć s ię u z n a n i e m w ś r ó d b r y t y j s k i e j p u b l i c z n o ś c i . L a d y M a r e i a M i l e s , z n a w ­ c z y n i t y c h p s ó w p r z y p u s z c z a , ż e d z i e j e

się t o g ł ó w n i e d l a t e g o , ż e i c h d ł u g a s i e r ś ć w y m a g a u s t a w i c z n e g o z a c h o d u i s k r u p u ­ l a t n e j s e l e k c j i . S p o t y k a s ię g ł o s y , ż e S k e y e - t e r r i e r y n a s w e j d ł u g i e j s i e r ś c i w n o s z ą do m i e s z k a n i a w i e l e b r u d u i w s k u t e k t e g o z a ­ n i e c z y s z c z a j ą m e b l e i d y w a n y . R z e c z o c z y ­ w i s t a ż e p s y k r ó t k o w ł o s e p o d t y m w z g l ę ­ d e m m a j ą d u ż e p r e r o g a t y w y . N a t o m i a s t , g d y S k e y e - t e r r i e r y m o g ą d o w o l n i e b i e g a ć

1. P . D r . A n t o n i n a F ilip iń s k a , L u b lin , d e le g a t K . B . F . n a w o j e w . : K ie le c k ie , L u b e ls k ie i W o ły ń s k ie . 2 . „ B e l l u s ” , pieis p . D r - w e j M a r ii W e r y h a , c z ło n k in i K .B .F .

3. „ M o n B i jo u ” , p ie s , p . I r e n y L iio k , c z ło n k in i K . B . F .

4 . „ J u k i ” , p ie s , p. K a z im ie r y A l f r e d o w e j K o p lin o w e j, ż o n y e z ło n k a - z a ło ż y c ie la K .B .F .

5. „ S z y m s z i” (z w . D ż y n ) , ( P .K .R .: T o m C i/I.W . N r . 1 4 ) , p ie s , p . m jr . d y p l. p ie c h . W ła d . H a r l a n d a , c z ło n k a K . B. F .

6. P . D r. K a r o l A tla s , L w ó w , d e le g a t K . B . F . n a w o je w ó d z tw a : L w o w s k ie , T a r n o p o ls k ie i S t a n is ła ­ w o w s k ie .

7. „ M a r ą u i s v o n W a l d f r i e d ” ( P . K . R .: T o m G /II, N r . 1 4 4 i O e. H . Z. B . N r . F .B . 2 2 9 7 ) , p ie s i je g o s i o s t r a „M iio k y -M au s v o n W a l d f r i e d ” ( P . K . R . : T o m G /II, N r . 1 4 5 i O e. H .Z .B . N r . F .B . 2 3 0 0 ) — p. G a b r ie li h r . T h u n , K o ń c z y c e W ie lk ie k o ło Z e b r z y d o w ic ( Ś lą s k C ie s z y ń s k i) , c z ło n k in i- z a ło ż y c ie lk i K .B .F . i w ł. A m a to r s k ie j h o d o w li b u ld o g ó w f r a n c u s k i c h „ z K o ń c z y c W ie lk ic h ” .

8. P . A n n a O le c h n o - H u s z c z o w a , c z ło n k in i K o m . R e w iz y jn e j K .B .F . i j e j u lu b ie n ie c , d o s k o n a ły „ A s t o r F in e - M o u c h e ” ( P . K . R . : T o m G /II, N r . 3 2 ) p o r o d z ic a c h i m p o r to w a n y c h z N ie m ie c .

(11)
(12)

S k e y e - T e r r ie r . C h. C h u m m ie o f M e r r y m o u n t.

i i g r a ć z i n n y m i p s a m i l u b s ą u ż y w a n e do p o l o w a n i a n i e p o s i a d a j ą p r z e s a d n i e d ł u ­ g i e j s i e r ś c i , a w s k u t e k t e g o o d p a d a k ł o p o t z u t r z y m a n i e m j e j w p o r z ą d k u .

S k e y e - t e r r i e r y z n a k o m i c i e p o l u j ą n a s z c z u r y , s ą b a r d z o z a j a d ł e n a t e u p r z y ­ k r z o n e g r y z o n i e . R ó w n i e ż n a d a j ą s i ę d o p o ­ l o w a n i a n a k r ó l i k i i b o r s u k i . N a s p a c e r z e i w p o l u S k e y e - t e r r i e r y n a l e ż ą do p r z e m i ­ ł y c h t o w a r z y s z y , z a w s z e g o t o w e d o z a b a ­ w y . W m i e s z k a n i u p o t r a f i ą z a c h o w a ć s p o ­ k ó j , o d z n a c z a j ą s ię c z u j n o ś c i ą i o d w a g ą , p r z y w i ą z u j ą s ię s z c z e r z e d o s w e g o c h l e ­ b o d a w c y , k t ó r e g o w i t a j ą z a w s z e r a d o ś n i e , a ż e g n a j ą z p r a w d z i w y m s m u t k i e m i n i e ­ p o k o j e m .

I s t n i e j e d w i e o d m i a n y S k e y e - t e r r i e r ó w : a ) o s ir o u c h e i b ) k ła p o u c h e . P i e r w s z e z n i c h n o s z ą u s z y s t e r c z ą c e d o g ó r y , p r z y c z y m o d l e g ł o ś ć m i ę d z y u s z a m i p o w i n n a b y ć j a k n a j m n i e j s z a . D r u g i e z a ś m a j ą u s z y o b w i s ł e , p r z y l e g a j ą c e d o g ł o w y .

S k e y e - t e r r i e r y p o w i n n y m i e ć g ło w ę d o ś ć d ł u g ą , c z a s z k ę o d u ż e j p o j e m n o ś c i i p o t ę ż n e j s z c z ę c e . O c z y p o w i n n y b y ć j a k n a j c i e m n i e j s z e , z ę b y r ó w n e o p r a w i d ł o ­ w y m z g r y z i e .

S k e y e - t e r r i e r p o w i n i e n n o s i ć g ł o w ę w y ­ s o k o , s z y j ę m i e ć d o ś ć d ł u g ą , tu łó w d ł u g i o s a d z o n y n a k r ó t k i c h n o g a c h , g r z b i e t r ó w ­ n y , n o g i p r o s t e , s t o p y d u ż e . O g o n o p u s z c z o ­ n y l u b n o s z o n y p o z i o m o n a r ó w n i z l i n i ą g r z b i e t o w ą , k o n i e c o g o n a z l e k k a k u g ó r z e z a g i ę t y .

U m a s z c z e n ie S k e y e - t e r r i e r ó w m o ż e b y ć — s z a r o - p o p i e l a t e , c z a r n e , b e ż o w e lu b s a r n i e ( f a w n ) . O c z y , m o r d k a p o w i n n y b y ć

c i e m n e . N o s k o n i e c z n i e c z a r n y . S i e r ś ć d ł u ­ g a z a r ó w n o n a t u ł o w i u j a k t e ż n a g ł o w i e i u s z a c h . I m d ł u ż s z a t y m l e p i e j , t w o r z y n a g r z b i e c i e w y r a ź n y p r z e d z i a ł .

P ie lę g n o w a n ie s ie r ś c i S k e y e -te r r ie r ó w . P s a u t r z y m y w a n e g o w p o k o j u , k t ó r e ­ g o n i e m a s ię z a m i a r u w y s t a w i a ć , w y s t a r ­ c z y k ą p a ć r a z n a d w a t y g o d n i e a l e z a t o t r z e b a g o c z e s a ć i s z c z o t k o w a ć c o d z i e n n i e . W t e n s p o s ó b s i e r ś ć b ę d z i e w p o r z ą d k u , z w ł a s z c z a , ż e b a r d z o d ł u g ą s i e r ś ć p o s i a d a ­ j ą t y l k o s z t u k i w y s t a w o w e , k t ó r e n i e b i e ­ g a j ą d o w o l n i e p o d w o r z e , g d z i e d ł u g a s i e r ś ć u l e g a z n i s z c z e n i u u d o ł u .

N a t o m i a s t u w ł o s i e n i e S k e y e - t e r r i e r ó w p r z e z n a c z o n y c h n a w y s t a w y n a l e ż y p i e ­ l ę g n o w a ć b a r d z i e j p i e c z o ł o w i c i e , a t o w s p o s ó b n a s t ę p u j ą c y : n a b i e r a s ię n a s z c z o t ­ k ę m i e s z a n i n ę o l e j u z o r z e c h a k o k o s o w e ­ g o , o l i w y o r a z o l e j u l n i a n e g o i w c i e r a d o ­ t ą d , p ó k i s i e r ś ć n i e z o s t a n i e c a ł k o w i c i e n a ­ t ł u s z c z o n a . P o t y g o d n i u n a l e ż y n a t ł u s z c z o ­ n ą s i e r ś ć d o b r z e z m y ć . P o t y g o d n i u z n o w u s i e r ś ć n a t ł u ś c i ć , p r z e c z e k a w s z y n a s t ę p n y t y d z i e ń z n ó w z m y ć i t d . W t e n s p o s ó b p i e ­ l ę g n o w a n a s i e r ś ć o d r a s t a u m ł o d e g o p s a w c i ą g u 5— 6 m i e s i ę c y d o s k o n a l e a u s t a r ­ s z e g o n i e c o d ł u ż e j b o o k o ł o 9 m i e s i ę c y . W t e n s p o s ó b u z y s k u j e s ię p o ż ą d a n ą d ł u ­ g o ś ć w ł o s a . P r z e d s a m ą w y s t a w ą t r z e b a p s a s t a r a n n i e w y k ą p a ć w t r z e c h w o d a c h , d o d a j ą c p o n a l e ż y t y m o p ł u k a n i u d o t r z e ­ c ie j w o d y b o r a k s u w p r o s z k u , a b y w ł o s y b y ł y d o s t a t e c z n i e t w a r d e . W p r z e c i w n y m r a z i e s i e r ś ć o k a ż e s ię m i ę k k ą , co j e s t u z n a ­ w a n e o b e c n i e z a b ł ą d . P o n a d t o b o r a k s n a ­ d a s i e r ś c i p o ż ą d a n y p o ł y s k . P o k ą p i e l i n a l e ż y p s a d o b r z e w y s z c z o t k o w a ć w m i e j ­ s c u c i e p ł y m a b y s i e r ś ć w y s c h ł a . P r z y s z c z o t k o w a n i u i r o z c z e s y w a n i u n a l e ż y z w r a c a ć u w a g ę , a b y p o w s t a ł r ó w n y p r z e ­ d z i a ł c i ą g n ą c y s ię p r o s t ą l i n i ą p r z e z g ł o ­ w ę , s z y j ę , g r z b i e t a ż do n a s a d y o g o n a . W t e n s p o s ó b p r z y g o t o w a n y p i e s w y g l ą d a e f e k t o w n i e i w z b u d z a o g ó l n e z a i n t e r e s o ­ w a n i e .

S k e y e - t e r r i e r ó w m a m y s t o s u n k o w o n i e ­ w i e l e w P o l s c e . I s t n i e j e w s z e l a k o k i l k a h o ­ d o w l i t y c h p s ó w , k t ó r e p o s i a d a j ą d o b r y

m a t e r i a ł . ,4. B.

(13)

W k s ię d z e T e r r i e r ó w P o l. Z w ią z k u H o d . P s ó w R a s o w y c h m a m y w p is a n e n a s t ę p u j ą c e S k e y e - T e r - r i e r y :

A li, u r . 2 5 .I'V .3 6 r . b e ż o w y p o B im b o i S ilv e r L a d y . H o d . i w ł a ś ć . : M a r ia R o tw a n d o w a w W a r ­ s z a w ie . ( M e d . s r e b r n y w r . 1 9 3 7 w W a r s z a w ie -—

W - I - 1 6 ) .

S i l v e r L a d y , u r . 2 2 .1 1 .3 4 r. s z a r a p o C h m p . R u n e h v . H a g e n a u L a i n e i P r i n c e s s i n F l i r t y v . d.

S c h r o t te n b u r g . H o d . D r J a n i s c h H a g m a n L a in e p / W i e d n ie m ; w ła ś ć : M a r ia R o tw a n d o w a w W a r ­ s z a w ie u l . M o k o to w s k a 4 6 a ( A - I I I - 3 2 5 ) . M e d a l z lo ­ t y w r . 1 9 3 5 w W a r s z a w ie .

P r i n z A r c h i e , u r . 2 2 .1 1 .3 4 r . s r e b r z y s ito - s z a r y , p o C h m . R u n c h i P r i n c e s s i n F l i r ty . H o d . D r J a n is c h , w la ś c .: Z. D ą b r o w s k a , J e z io r k i k / P o z n a n i a ( A - I I I - 4 1 1 ) , m e d a l z ło ty w W a r s z a w ie 1 9 3 5 r.

J e n n y v. d. S c h r o t t e n b u r g , u r . V .3 4 r . s r e b r n o - s z a r a , p o C ro w n P r i n c e C h a r le s o r a z Q u e n n ie M ee-

T Y P Y W Y S T A

W ż y c i u , l u d z i e o b c u j ą z e s o b ą , ł ą c z ą c s ię w g r o m a d y a l b o d l a i n t e r e s u a l b o t e ż d l a z a b a w y . W k a ż d y m t a k i m z b i o r o w i ­ s k u l u d z k i m z k o n i e c z n o ś c i m u s i b y ć r o z ­ m a i t o ś ć t y p ó w i t e m p e r a m e n t ó w : n i g d z i e z a ś n i e o d c z u w a się t e g o t a k , j a k w ś r ó d s t a l e z w i ę k s z a j ą c e j s ię ilo ś c i m i ł o ś n i k ó w p s ó w r a s o w y c h , a s z c z e g ó l n i e w ś r ó d w y ­ s t a w c ó w p i s z e D o r o t h y G a b r i e l w „ T h e D o g W o r l d A n n u a l ” .

W e ź m y d l a p r z y k ł a d u p i e r w s z ą l e p s z ą w y s t a w ę p s ó w . P r z e d r o z p o c z ę c i e m o c e n y p s ó w n a r i n g u , w y s t a w c y g r u p u j ą s ię w m a ­ łe k ó ł k a , p r z e w a ż n i e w e d ł u g r a s p s ó w p r z e z s i e b i e w y s t a w i a n y c h . P r z y j a ź n i e o- m a w i a j ą t e m a t y b l i s k i e i c h z a m i ł o w a n i o m : o n o w o n a r o d z o n y c h s z c z e n i a c z k a c h , o d r o ­ d z e o d b y t e j k o l e j ą z e k s p o n a t e m i o c z y w i ­ ś c i e — o. s w o j e j d u m i e — u k o c h a n y m f a ­ w o r y c i e . P a t r z ą c n a t o z d a j e się , ż e j e s t to j e d n a w i e l k a r o d z i n a . N a t o m i a s t p o u k o ń ­ c z o n e j o c e n i e p s ó w s p r a w a p r z e d s t a w i a s ię z u p e ł n i e i n a c z e j ; t u d o p i e r o w y ł a n i a się r ó ż n o r o d n o ś ć t e m p e r a m e n t ó w i t y p ó w w y ­ s t a w c ó w .

P r z y j r z y j m y się, n a p r z y k ł a d , j e d n e m u z t y c h t y p ó w . H o d o w c a t e n n a b y ł a l b o p o ­ w i e d z m y w y h o d o w a ł n a w e t s w o j e g o p s a . U w a ż a g o o c z y w i ś c i e z a n a j l e p s z e g o n a c a ł e j w y s t a w i e . N a t u r a l n i e d l a t e g o , ż e o n

r e n d . H o d . G r e t a P a s s e g e r , K l a g e n f u r t , w ł a ś c . : Z o ­ f i a D ą b r o w s k a , J e z io r k i k /P o z n ia n ia ( A - I I I - 4 1 2 ) , m e d . z ło ty 1 9 3 5 r.

K a j t u ś , u r . 1 2 .V I I I .3 6 r . s r e b . - s z a r y p o P r in z A r c h ie o r a z J e n n y v . d. S c h r o t te n b u r g . H o d . i w la ś c . Z o f ia D ą b r o w s k a , J e z io r k i k /P o z n a n i a . ( A - I I I - 4 1 3 ) .

W h i s k y , u r . 1 0 .III..3 7 r . b e ż o w a p o P r i n z A r c h ie o r a z J e n n y v. d . S c h r o t te n b u r g . H o d o w .: Z o f ia D ą ­ b r o w s k a , J e z io r k i k / P o z n a n i a . ( A - I I I - 4 1 4 ) .

G i n , u r . 10.111.37 r . b e ż o w y p o P r i n z A r c h ie o r a z J e n n y v . d . S d h ro tte n ib u r g . H o d .: Z o f ia D ą ­ b r o w s k a , J e z i o r k i k /P o z n a n i a . ( A - I I I - 4 1 5 ) .

B a n a n , u r . 1 0 .I I I . 3 7 r . b e ż o w y p o P r i n z A r c h ie o r a z J e n n y v . d. S c h r o t te n b u r g . H o d .: Z o f ia D ą ­ b r o w s k a , J e z io r k i k /P o z n a n i a , ( A - I I I - 4 1 6 ) .

B r a n d y , u r . 10.111.37 r . , b e ż o w a , p o P r in z A r c h ie o r a z J e n n y v . d . S c h r o t te n b u r g . H o d .: Z o f ia D ą b r o w s k a , J e z io r k i k / P o z n a n i a . ( A - I I I - 4 1 7 ) .

W C Ó W P S Ó W

j e s t j e g o w ł a ś c i c i e l e m . N i e w i d z i t e ż j e g o w a d a n i u s t e r e k . N i e i s t n i e j ą d l a ń a n i d u ­ ż e a n i m a ł e w a d y . S a m f a k t ż e p i e s d o n i e ­ g o n a l e ż y p o d n o s i w j e g o p o j ę c i u t e g o p s a n a w y ż y n y i ż a d n e p e r s w a z j e a n i k r y t y k a e k s p e r t ó w n i e o t w o r z y m u o c z u n a w a d y j e g o f a w o r y t a . T e g o r o d z a j u t y p w y s t a w ­ cy, o ile j e g o p i e s z o s t a ł z d y s k w a l i f i k o w a ­ n y n a w y s t a w i e , u w a ż a s ę d z i e g o z a c z ł o ­ w ie k a s t r o n n e g o w s w y c h s ą d a c h lu b z a g łu p c a . O b r a ż o n y w s w e j ś le p e j m iło ś c i d la p s a , p is z e k r y t y c z n e a r t y k u ły w p r a s ie , p r z e d s t a w ia j ą c w z ły m ś w ie t le s ę d z ió w i w o g ó le c a łą w y s t a w ę . ( Z n a m y t a k i c h p a n ó w d o s k o n a l e i u n a s ) .

I n n y m t y p e m j e s t w y s t a w c a z a c h w a l a ­ j ą c y g ł o ś n o i h a ł a ś l i w i e m n o g i e i r ó ż n o ­ r o d n e z a l e t y p s ó w p r z e z s i e b i e w y s t a w i o ­ n y c h , a w s z c z e g ó l n o ś c i , p o r ó w n u j ą c i c h z p s a m i i n n y c h w y s t a w c ó w i o b n i ż a j ą c w a r t o ś ć i n n y c h w o c z a c h z a c i e k a w i o n y c h s ł u c h a c z y . O c z y w i ś c i e o n s a m n i e w i e r z y w p o ł o w ę t e g o , co m ó w i , a l e c z y n i t o w c e ­ lu w y w a r c i a w r a ż e n i a n a s ł u c h a c z y , i w t y m p r z e ś w i a d c z e n i u , ż e w k ó ł k o p o w t a ­ r z a n e p o c h w a ł y j e g o p s a u t r w a l ą s ię w p a ­ m i ę c i z w i e d z a j ą c y c h ( n o w i c j u s z ó w w s z c z e ­ g ó l n o ś c i ) i b ę d ą p r z y j ę t e p r z e z n i c h z a d o b r ą m o n e t ę . ( I t a k i c h d o b r z e z n a m y ) .

P r z e c i w i e ń s t w e m u p r z e d n i o o p i s a n e g o

11

(14)

t y p u r e k l a m o w c a j e s t t y p s k r o m n e g o w y ­ s t a w c y . N i e k o n i e c z n i e m u s i t o b y ć n o w i ­ c j u s z . J e s t t o r a c z e j n i e ś m i a ł a d u s z a s k ł o n ­ n a w ą t p i ć w d o s k o n a ł o ś ć s w o i c h p s ó w . T a ­ k i w y s t a w c a n i g d y s ię d o w y s t a w y n i e p r z y z w y c z a i . D l a n i e g o n a j s k r o m n i e j s z y

A b e n i A r c h d u k e P . K . R . A -1 II-4 0 0 . H o d o w li p . A n n y B e n is ła w s k ie j, w ła ś c ic ie l — p . M ic h a ł W a ś k o w ic z

w W a r s z a w ie .

p o k a z j e s t o g r o m n y m w y d a r z e n i e m . B oi się k r y t y k i s w o i c h t o w a r z y s z y - w y s t a w c ó w , a s ę d z i a n a p a w a g o p r z e r a ż e n i e m . B i e d a ­ c z y s k o w c a l e n i e r o z m a w i a z l u d ź m i i p o u k o ń c z e n i u w y s t a w y j a k n a j p r ę d z e j z n i k a z j e j t e r e n ó w . N i e r a z p o s i a d a o n n a p r a w ­ d ę w a r t o ś c i o w e o k a z y , l e c z n i g d y n i e p o ­ t r a f i k o r z y s t n i e p r z e d s t a w i ć s w e g o p s a n a r i n g u , a b y w a l o r y j e g o b y ł y z a u w a ż o n e i j a k n a j l e p i e j o c e n i o n e p r z e z s ę d z i e g o , b o w i e m n i e ś m i a ł o ś ć t a k i e g o w ł a ś c i c i e l a u d z i e l a s ię j e g o p u p i l o w i .

R z a d z i e j s p o t y k a n y m t y p e m w y s t a w c y j e s t c z ł o w i e k z a s i a d a j ą c y w k i l k u k y n o l o ­ g i c z n y c h k o m i t e t a c h i n a l e ż ą c y d o k i l k u t o w a r z y s t w k y n o l o g i c z n y c h , k t ó r y z w y k l e n a r z u c a s w e g o p r z y j a c i e l a n a s ę d z i e g o . P o d c z a s o c e n i a n i a j e g o p s a , g d y s ę d z i a j e s t z m u s z o n y w s k a z a ć n i e k t ó r e b ł ę d y i d a ć g o r s z ą o c e n ę p s u , n i ż s ię t e g o s p o ­ d z i e w a ł j e g o w ł a ś c i c i e l , r o b i m u n i e ­ g r z e c z n e u w a g i n i e z g a d z a j ą c s i ę n a j e g o o c e n ę . K o r z y s t a z b e z k a r n o ś c i l i c z ą c n a z a ż y ł o ś ć j a k a g o ł ą c z y z s ę d z i ą . T e n o s t a t ­ n i z k o n i e c z n o ś c i z n o s i u w a g i p r z y j a c i e l a . P o d o b n e z a c h o w a n i e s i ę w y w i e r a j e d n a k u j e m n y w p ł y w n a n i e d o ś w i a d c z o n e g o l u b n e r w o w e g o s ę d z i e g o . N a n a s t ę p n e j b o ­ w i e m w y s t a w i e , p o m i m o s w e j w o l i , o c e n i p r z y c h y l n i e p s a p r z y j a c i e l a , a b y s ię n i e n a r a z i ć n a p u b l i c z n i e r o b i o n e m u u w a g i .

B y w a t e ż t y p n o w i c j u s z a w y s t a w c y w c z e p k u u r o d z o n e g o , k t ó r e m u d z i w n y m t r a f e m u d a k t s ię w y h o d o w a ć c h a m p i o n a . N a t a k i e g o n i e m a h a m u l c a . Z d a j e m u się, ż e w s z y s t k o w i e i w s z y s t k o u m i e . D l a n i e ­ g o n i e m a t a j e m n i c w k w e s t i a c h h o d o w l a ­ n y c h i k y n o l o g i c z n y c h . O n d e c y d u j e o t y ­ p i e , o c h a r a k t e r z e p s a , o n z n a s ię l e p i e j o d w e t e r y n a r z a n a c h o r o b a c h p s ó w — s ł o w e m j e s t G u l l i w e r e m w ś r ó d L i l i p u t ó w . A g d y ­ b y k t o ś ż a r t e m z a p y t a ł g o , c z y b y s ię p o d ­ j ą ł s ę d z i o w a n i a n a w y s t a w i e s k ł a d a j ą c e j s i ę z s a m y c h c h a m p i o n ó w , n a t y c h m i a s t p o d j ą ł b y s ię t e g o t r u d n e g o z a d a n i a w p r z e k o n a n i u , ż e o n l e p i e j o d w s z y s t k i c h p o t r a f i s i ę z n i e g o w y w i ą z a ć .

Z p o w y ż s z y c h c h a r a k t e r y s t y k m o ż n a b y cłojść d o w n i o s k u , ż e w y s t a w c y t o n a ­ d e r p r z y k r y g a t u n e k l u d z i . A l e ż n i c p o ­ d o b n e g o i n a o g ó ł w y s t a w c y t o n a j m i l s z y n a r ó d p o d s ł o ń c e m . D o t y c h m o ż n a z a l i -

1. P . A n ie la S a n e c k a — s e k r e t a r k a K lu b u P . P . P . p r z y P .Z .H .P .R .

2. F r a g m e n t z h o d o w li p e k iń c z y k ó w p . Z o fii V o s tr a k o w e j w G n ie ź n ie : M e rs i o r a z M in g P e k in g e s e A h - B a h ze s z c z e n ię ta m i.

3. P . Z o f ia V o s tr a k o w a — z n a n a h o d o w c z y n i p e k iń c z y k ó w i w s p ó łp r a c o w n ic z k a n a s z e g o p is m a . 4. P . T a t j a n a Ł o b a n ■— p r z e w o d n ic z ą c a K lu b u P e k iń s k ie g o P s a P a ła c o w e g o p r z y P o ls k . Z w ią z k u H o d .

P s ó w R a s o w y c h .

5. F r a g m e n t z h o d o w li p . T a t j a n y Ł o b a n : u g ó r y — C z a o -L i P . K . R . C - I I I - 1 5 3 , n a d o le — Im rn e d i C -I-1 0 -W -3 .

6. P . M a r i a J ia s ie ń c z y k - Z b r o ż k o w a — z n a n a h o d o w c z y n i p e k iń c z y k ó w w R u d k a c h k /L w o w a .

7. G r u p a p ie s k ó w p e k iń s k ic h z h o d o w li p . V o s tr a k o w e j w G n ie ź n ie , u l. R z e ź n ic k a 1 — M in g - P e k in g e s A ih -B ah , C h in e e o f L u e b o n , M e ro i, A h - P a i- v . S c h ó n e n R heiin.

12

(15)
(16)

c z y ć o c z y w i ś c i e t y l k o p r a w d z i w y c h a m a - t o r ó w - h o d o w c ó w . C z ł o w i e k k t ó r y h o d u j e i w y s t a w i a p s y li t y l k o d l a z a r o b k u , n i e z a ­ s ł u g u j e n a m i a n o h o d o w c y - a m a t o r a j e s t o n p o p r o s t u k u p c e m . M i a n o a m a t o r a - h o d o w c y m o ż e n o s ić t y l k o t e n w y s t a w c a , k t ó r y n a ­ p r a w d ę j e s t p r z y w i ą z a n y d o s w o i c h p s ó w , d l a k t ó r e g o n a j w i ę k s z ą r a d o ś c i ą j e s t w y ­ h o d o w a n i e d o b r e g o p s a n i e d l a n a g r o d y , k t ó r ą m o ż e z a ń z d o b y ć , le c z d l a j e g o w y ­ j ą t k o w e j p i ę k n o ś c i . P r a w d z i w y a m a t o r - h o d o w c a k o c h a s w o i c h t o w a r z y s z y z a b a w i s p a c e r ó w ; t r o s k l i w i e o p i e k u j e s ię n i m i p o d c z a s i c h c h o r ó b i c h ę t n i e s p i e s z y z p o ­ m o c ą r o d z ą c e j s u c e , w s p ó ł c z u j ą c j e j c i e r ­ p i e n i o m , p o d z i w i a j ą c j e j d z i e l n o ś ć i w y ­ t r w a ł o ś ć , p o ś w i ę c a j ą c n i e j e d n ą n i e p r z e ­ s p a n ą n o c , g d y z a j d z i e k u t e m u p o t r z e b a . D u ż o j e s t t a k i c h l u d z i w ś r ó d h o d o w c ó w , k t ó r z y u m i e j ą s ię p o p r z y j a c i e l s k u , s e r ­ d e c z n i e o d n i e ś ć z a r ó w n o d o l u d z i j a k i do z w i e r z ą t . C z ł o w i e k t a k i p o t r a f i i n n y c h p o ­ c i e s z y ć w c i ę ż k i e j c h w i l i i z a o p i e k o w a ć się

n i m i w r a z i e p o t r z e b y . P o z a t y m , t e g o r o ­ d z a j u h o d o w c a u m i e z a p a n o w a ć n a d s o b ą i c h o ć b y j e g o p ie s , w k t ó r y m w i e l k i e p o ­ k ł a d a ł n a d z i e j e , n i e z o s t a ł w y r ó ż n i o n y , p o ­ r a ż k ę p r z y j m i e z f i l o z o f i c z n y m s p o k o j e m . P s y o c e n i a s p r a w i e d l i w i e — j e d n a k o w o p r z y j a c i ó ł , j a k i n i e z n a j o m y c h — s ł o w e m j e s t to s p o r t s m a n i g e n t l e m a n .

S u m u j ą c to co p o w i e d z i a n o o t y p i e h o ­ d o w c y , d o c h o d z i s ię d o w n i o s k u , ż e s ą to l u d z i e n i e r ó w n i i c z ę s t o n i e z m i e r n i e d z i e ­ c i n n i . P s y d a r z ą d u ż y m u c z u c i e m , n a j ­ m n i e j s z a k r y t y k a f a w o r y t ó w g n i e w a i c h i d e n - e r w u j e — b y ł o b y i n a c z e j — z a p e w ­ n e , g d y b y m i e l i i n n e m n i e j a b s o r b u j ą c e z a m i ł o w a n i a .

N a o g ó ł a m a t o r z y - h o d o w c y p s ó w to z e w s z e c h m i a r d o b r z y l u d z i e . K o c h a j ą z w i e ­ r z ę t a , a t o d u ż o m ó w i o c z ł o w i e k u . P i e s d o c e n i a i c h u c z u c i a i d a r z y i c h w z a j e m ­ n o ś c i ą .

S p o lsz c z y ła z a n g ie ls k ie g o A b e n i.

Z Klubu Pekińskiego P sa P a ła c o w e g o

P o r ó d , p r z y j m o w a n ie s z c z e n ią ! i p ie r w ­ s z y o k r e s ic h ż y c ia .

R e f e r a t w y g ło s z o n y w d n . 9 m a r c a 1 9 3 8 r.

n a m ie s ię c z n y m z e b r a n iu c z ło n k ó w K lu b u . J a k w i a d o m o o k r e s c i ą ż y u s u k i t r w a 62 — 63 d n i , a l e b y w a j ą o d c h y l e n i a o d t e g o t e r m i n u , s i ę g a j ą c e 2 — 3 d n i . J e ż e l i s u k a u r o d z i p r z e d 5 7 - y m d n i e m — coś j e s t n i e w p o r z ą d k u i s z c z e n i ę t a ż y ć n i e b ę d ą .

S u k i r a s y p e k i ń s k i e j z a s a d n i c z o r o d z ą c i ę ż k o i t y l k o w r z a d k i c h w y p a d k a c h m o ­ g ą s ię o b e j ś ć b e z p o m o c y l u d z k i e j . D o ­ ś w i a d c z o n y h o d o w c a m o ż e s a m o d e b r a ć m i o t , a l e p o c z ą t k u j ą c y h o d o w c a p o w i n i e n w t y m w y p a d k u z w r ó c i ć s ię d o d o b r e g o l e k a r z a w e t e r y n a r i i .

N a k i l k a d n i p r z e d o s z c z e n i e n i e m się t r z e b a s u c e p r z y g o t o w a ć o d p o w i e d n i e m i e j s c e , g d z i e b ę d z i e s ię o d b y w a ł p o r ó d : b ę d z i e t o d u ż y n i e w y s o k i k o s z , b ą d ź s k r z y ­ n i a , t a k i e j w i e l k o ś c i , ż e b y s u k a m o g ł a s w o ­

b o d n i e w n i e j l e ż e ć . Z a r ó w n o k o s z , j a k i s k r z y n i a p o w i n n y m i e ć o t w ó r , l e c z n a t a k i e j w y s o k o ś c i , ż e b y s u k a s w o b o d n i e m o ­ g ł a w c h o d z i ć i w y c h o d z i ć , a s z c z e n i ę t a a b y n i e m o g ł y s ię w y d o s t a ć . O ile n i e b ę d z i e w s k r z y n i o t w o r u s u k a w y s k a k u j ą c m o ż e z r a n i ć s o b i e s u t k i , a w s k a k u j ą c m o ż e u s z k o d z i ć s z c z e n i ę t a . O p r ó c z tego- n a d ­ m i a r r u c h u m o ż e p o w i ę k s z y ć w y d z i e l i n y . N a j l e p i e j s k r z y n i ę u m i e ś c i ć k o l o p i e c a , u w a ż a j ą c ż e b y n i e b y ł o p r z e c i ą g ó w .

W c z a s i e w i e t r z e n i a p o k o j u s z c z e n i ę t a t r z e b a s z c z e l n i e p r z y k r y ć , a l b o w y n i e ś ć d o i n n e g o p o k o j u .

K o s z l u b s k r z y n i a m u s i b y ć w y ł o ż o n a

s i e n n i c z k i e m s z c z e l n i e d o p a s o w a n y m do

ś c i a n e k , a b y s z c z e n i ę t a n ie z a p a d a ł y s ię .

S i e n n i c z e k p o w i n i e n b y ć p o k r y t y c e r a t k ą .

N a c e r a t c e p o w i n n o z n a j d o w a ć s i ę w ł a ś c i ­

w e p o s ł a n i e ł a t w e d o p r a n i a , n a j l e p i e j f l a ­

n e l o w e . P o s ł a n i e t r z e b a c z ę s t o z m i e n i a ć ,

ż e b y u c h r o n i ć s z c z e n i ę t a o d c h o r ó b i p a s o ­

ż y t ó w . N a c z a s p o r o d u s i e n n i k t r z e b a u s u -

(17)

n a ć , a z o s t a w i ć s a m o p o s ł a n i e z c e r a t ą , bo s u k a z b ó l u p r z e z d r a p a n i e i r w a n i e m o ż e

g o z u p e ł n i e z n i s z c z y ć .

O ile s u k a s y p i a w k u c h n i , l u b o s o b n o , r a d z ę o s t a t n i e d n i z a w s z e m i e ć j ą p r z y s o ­ b ie , b o p o r ó d m o ż e n a s t ą p i ć w n o c y i n i e ­ u w a g a m o ż e w y w o ł a ć n i e p o t r z e b n e k o m ­ p l i k a c j e . N a p a r ę g o d z i n p r z e d p o r o d e m s u k a s t a j e s i ę n i e s p o k o j n a , d r a p i e p o s ł a n i e , s t ę k a , p i s z c z y ; z a c z y n a j ą s ię d ę c i a , z p o ­ c z ą t k u r z a d k i e , a p ó ź n i e j co r a z c z ę s t s z e . D ę c i a n o r m a l n i e t r w a j ą o d 1 — 5 g o d z i n . 0 i l e d ę c i a t r w a j ą d ł u ż e j , n a p r z y k ł a d , 7 d o 10 g o d z i n , w i d a ć o s ł a b i e n i e s u k i . A b y j ą u r a t o w a ć n a l e ż y n a t y c h m i a s t w e z w a ć l e k a r z a , b o s a m w ł a ś c i c i e l n i e d a s o b i e r a ­ d y . R ó ż n e b y w a j ą t e g o p o w o d y — n i e p r a ­ w i d ł o w a b u d o w a s u k i , d u ż y w z r o s t s z c z e ­ n i ę c i a , a l b o n i e p r a w i d ł o w e p o ł o ż e n i e p ł o ­ d u , j a k n a p r z y k ł a d — p o p r z e c z n e .

W h o d o w l i m o j e j z d a r z y ł s ię w y p a d e k c i ę ż k i e g o p o r o d u . B y ł a m w ó w c z a s n a w s i.

M o j a n a j s t a r s z a s u k a „ I m m e d i ” m i a ł a r o ­ d z i ć : b o l e ś c i i d ę c i a r o z p o c z ę ł y s ię z r a n a . Z a u w a ż y ł a m , , ż e t o s ię z b y t p r z e c i ą g a , s u ­ k a t r a c i s iły , d ę c i a s t a j ą s i ę co' r a z r z a d s z e . W i d z ą c , ż e n i e d a m r a d y — z w r ó c i ł a m się w t e d y d o d - r a S a l e c k i e g o , k t ó r y n i e b a w e m p r z y j e c h a ł d o m n i e n a w i e ś i n i e u ż y w a j ą c ż a d n y c h n a r z ę d z i , ż e b y n i e s k a l e c z y ć p ł o ­ d u , j e d y n i e p a l c a m i w y c i ą g n ą ł ż y w e 1 z d r o w e s z c z e n i ę . R o z u m i e s ię , iż n a j ­ p r o s t s z y m r o z w i ą z a n i e m w t y m w y p a d k u b y ł o b y n a ł o ż e n i e k l e s z c z y ; s u k a b y ł a b y u r a t o w a n a , l e k a r z n i e m i a ł b y k ł o p o t u , j e d ­ n a k t e g o n i e u c z y n i ł , a d z i ę k i ż m u d n e j p r a c y z a r ó w n o s z c z e n i ę , j a k i s u k ę o c a l i ł .

C z y n n o ś c i h o d o w c y p r z e d p o r o d e m s u ­ k i: p r z e d s a m y m p o r o d e m t r z e b a p r z y g o ­ t o w a ć b i a ł e j e d w a b n e n ic i, p o c i ą ć j e i w ł o ­ ż y ć d o r o z t w o r u j o d y n y w s p i r y t u s i e , n o ­ ż y c z k i z d e z y n f e k o w a n e , w a t ę , c z y s t e ś c i e r k i , p a p i e r , w o r e k g u m o w y l u b b u t e l ­ k ę z g o r ą c ą w o d ą i j o d y n ę . R o z u m i e się, ż e r ę c e m u s z ą b y ć c z y s t e .

S z c z e n ię r o d z i s ię w b ło n ie O ł o ż y s k u p o ł ą c z o n y m z p ę p o w i n ą . C z a s a m i ł o ż y s k o w y c h o d z i o d d z i e l n i e i t o n i e o d r a z u p o p r z y j ś c i u n a ś w i a t n o w o r o d k a . T r z e b a c a ­ ły c z a s p r z e b y w a ć p r z y s u c e , a b y n i e p o ­

z w o l i ć j e j z j a d a ć ł o ż y s k a . Ł o ż y s k o t r z e b a w z i ą ć p r z e z p a p i e r i o d r a z u w y r z u c i ć , a l b o s p a l i ć . B ł o n k ę n a l e ż y r o z e r w a ć o s t r o ż n i e p o d s z y j ą , ś c i ą g n ą ć z t u ł o w i a s z c z e n i ę c i a , a p ę p o w i n ę p r z e w i ą z a ć w o d s t ę p i e o d b r z u c h a n a 1 — 2 c m . i t r z y m a ć w r ę k u s z c z e n i ę d o p ó k i n i e z a c z n i e o d d y c h a ć , d o ­ p i e r o w ó w c z a s m o ż n a p ę p o w i n ę o b c i ą ć , a m i e j s c a p r z e c i ę t e p o s m a r o w a ć j o d y n ą . M a ł e g o d o b r z e o b s u s z y ć w a t ą , z o b a c z y ć c z y n i e m a n a n o s i e i m o r d c e ś l u z u ; p o k l e ­ p a ć . J e ż e l i s z c z e n i ę j e s t b a r d z o s ł a b e s t o s o w a ć n a l e ż y s z t u c z n e o d d y c h a n i e : p o ­ ł o ż y w s z y g o n a w z n a k r o z c i e r a ć i p o r u ­ s z a ć p r z e d n i m i ł a p k a m i w g ó r ę i w d ó ł. P o t y c h z a b i e g a c h m o ż n a s z c z e n i ę p r z y s t a w i ć d o s u t k i m a t k i . K i e d y z a c z n ą s ię z n ó w d ę ­ c i a u s u k i , t r z e b a s z c z e n i ę o w i n ą ć w e f l a - n e l ę i p o ł o ż y ć n a p r z y k r y t y m ś c i e r k ą w o r ­ k u g u m o w y m z c i e p ł ą w o d ą . T r z e b a u w a ­ ż a ć , ż e b y w o r e k n i e b y ł z a g o r ą c y .

G d y b y s i ę o k a z a ł o , ż e ł o ż y s k o n i e o d e ­ s z ł o w c i ą g u 10 — 12 g o d z i n t r z e b a z w r ó ­ cić s ię d o l e k a r z a w e t e r y n a r i i , g d y ż m o ż e w y w i ą z a ć s ię z t e g o ' z a k a ż e n i e .

G d y s u k a w y d a n a ś w i a t w s z y s t k i e s z c z e n i ę t a m o ż n a j e j d a ć g o t o w a n ą k u r ę z r o s o ł e m ( r o d z ą c a s u k a p o w i n n a m i e ć w o d ę p r z e z c a ł y c z a s p o r o d u ) i z o s t a w i ć j ą s a m ą , ż e b y z a s n ę ł a . G d y p o r ó d t r w a b a r d z o d ł u g o i w i d a ć , ż e s u k a o s ł a b ł a m o ż ­ n a d a ć j e j ł y ż k ę c z a r n e j k a w y , a l b o c z e r ­ w o n e g o w i n a . P r z e r w a w m i o c i e p o s z c z e ­ g ó l n y c h s z c z e n i ą t m o ż e t r w a ć r ó ż n y o k r e s c z a s u , p r z e w a ż n i e c a 3 0 — 4 0 m i n . W m o ­ j e j h o d o w l i b y ł w y p a d e k , ż e c z w a r t e s z c z e n i ę p r z y s z ł o n a ś w i a t p o 2 g o d z i n n e j , a 5 p o 4 godz,. p r z e r w i e . U s u k i p i e r ­ w i a s t k i ( k t ó r a r o d z i p i e r w s z y ra iz ) m o ż n a z o s t a w i ć t y l k o d o 4 - c h s z c z e n i ą t i t o w t e ­ d y , g d y m a d u ż o p o k a r m u . W p r z e c i w n y m r a z i e t a k i e s z c z e n i ę t a b ę d ą c h o r o w i t e i r a ­ c h i t y c z n e . O ile s u k a j e s t p o z o s t a w i o n a s a ­ m a s o b i e i w d o d a t k u r o d z i p i e r w s z y r a z m o ż e z a k r ó t k o o d g r y ź ć p ę p o w i n ę s z c z e ­ n i ę t o m , z o b a c z y k r e w , z l ę k n i e s ię , z a c z n i e d a l e j g r y ź ć i m o ż e w r e z u l t a c i e z j e ś ć s z c z e n i ę .

G d y b y s ię o k a z a ł o , ż e s u k a n i e m a m l e ­ k a t r z e b a w y s t a r a ć się o m a m k ę , g d y ż

15

Cytaty