Stratygrafia górnej jury w Czarnogłowach i Swiętoszewie

A C T A G E O L O G l C A P O L O N l ,C A

VOL. XD 1982 No. l'

Stratygrafia górnej jury

ID

Czarnogłowach i Swiętoszewie

STRESZCZENIE: W pracy .pnedstawiano stratygrafię i litologię juTy w Czat!lOgło­

wach i Swiętoaerwle (Pomorze Zachodn1e). UstaJOIIlO pełny profil YItologiczny oraz opracowano stratygrafię opartą głównie na amonitach, wyróżniając ~pujące piętra.:

astart' - poeiom Rłngsteadła. maratonensłB, dolny kJimeryd - poziomy Rasenła.

ffłmera 1 Rasenła mutabiZła, górny kime:ryd - poziom Aulacostephanus pseudomuta-

bUła, środkowy bonon - poziomy Zarałakites acvthłcus, Zarała1cłtes cIluandrae i Vłrgatłtea mrgatus, prawdo.podOOnJ.e g6r.ny bonon. i n:l.ewąbpliwy lPurbek. Równo-

cześnie stwierdzono częściowe rozmycie osadów gómego kimerydu ()l'az całkOWity

brak osadów do1:nego bononu. Autor pr7.O,Vjmuje is1nlenle ,połączenJa z morzem boreel- nym poprzez bruzdę duńską, w ^wyniku czego już od górnego kllmerydu zaznacza s4ę illlgresja fauny borea.blej, która osiągnęła lIlajwiększe nasdlen:ie w OOnOlllie. W częśCi

paleoDItologlcznej 2OIrtaIo opi6a!nych -18 gatunków amonitów.

WSTĘP

Praea niniejsza dotyczy stratygl"ałf.ii górnej jury W Cza.rnoglowacll iSwiętoszewie na Pomorzu Zachodnim..

Stratygrafię oparłem głównie na faunie amonitowej, która ^pozwoliła na ustalen-ie dokładnej granicy między astartem 81 kimerydem oraz kime- rydem a środkowym bononem. W pracy opieralem się na mterlale zebra- nym osobiBcie w kamieniołomach w ila.tach 1949-1958 P1'2Y częściowej współpracy:mgr E. pa,piel-Ba.rezyk i dr. W. Ball"CZylm. Początkowo zająłem się ustaleniem. dok1adnego profilu litologiCŻI1ego, który opublikowany zo- stal w roku 1957, następnie przystąpiłem do qpraoowania paleontologicz- nego zebranego materiaiłu.

W latach 1949-1953 pracę wykonywałem pod kierunkiem prof. dr.

R. Kongie1a na zlećenie I.G. w Warszawie, a w lartach ~nych, po spre- cyzowaniu temattu i włąc2lE!lniu go do programu prac naukowych Katedry Geologii UMK w Toruniu, kontynuowaił:em dalsze prace terenowe z ra ...

mienia Ucze1Ini. Nie mając zapewnionej opieki naukowej w Toruniu z po- wodu przewlekłej chorolby prof. dr. R. Kangiela i

me

dysponując niezbędną.

4 ANDRZEJ W!ILCZYŃSKI

literaturą: -prace kameralne wykonałem w Katedrze Geologii ogólnej

UW

pod kiet'U'Dkieril prof. dr. E. Passendorfera, :który stworzył mi odpowiednie warunJd. do pracy, otoczył stalą opieką oraz udzie1al licznych rad i uwag.

Za tak dalece posuniętą pomoc w związku Z Qpracowywanym tematem

składam prof. dr. E. Passendorferowi serdeczne podzięk.owa'IlIie.

Do pracy tej zachęcil i wprow:adzil mnie nieżyjący już dziś prof. dr R. Kongi.el, klńry do ~ dni swego życia mimo ciężkiej choroby

żywo interesował się pdstępami mojej pracy, udzie18ljąc mi 'PrLY tym po- mocy w oznacza.mu fauny. Zainteresowanie się moją pracą jak też udzie- lona mi pomoc przeoz ś.p. prof. dł". R. Kozl.g;.ela ·pozostmlie";n.a ;zawsze w mo- jej pamięci.

HISTORIA BADAŃ

Pierwsze wzmianki w literaturze na temat występowa:nia utworów jurajskich -w Czarnoglowach i Swiętoszewiena pomorzu Zachodnlln sp«>-- tykamy u BrilggemaIUl8. (1779-1784) i T. E. Gumprechta (1846). Jednak dopiero w roku 1903, po ~aniu eksploatacji kamieniołomów

i iCh pogłębieniu, geologowie niemieccy zwrócili baczniejszą uwagę na

skały ods1aniające się w obu wymienionych miejscowościach. -

Pierwszego opracowania stratygrafii jury na

bada1nym

^{,terenie dok<r}

nał M. Schmidt (1905). Przedstawiony przez niego profil z Czarnogłowów

jest bardzo fragmentaryczny i nie obejmuje warstw, które zostały od-

słonięte w wyniku późniejszych prac eksploa~cyjnych. Z Czarnogło­

wów M. Schmidt opisał przeszło sto gatunków fauny, w tym dwa amo- nity: Pictonia cymodoce d'Orb. i Olcostephanus cf. ben-yeri Dollf.

W oparciu o znalezione amonity zalicza M. Schmidt osady jurajskie w Czarnogłowach do środkowego kimerydu (poziom Pictonia cymodoce)

zaznaczając, że odpowiada on dolnemu kimerydowi w podziale fran- cuskim.

" Profil M. Schmidta z terenu Swię1xlszewa nje jest kompletny, a poza

tym brak w nim powiązania pomiędzy ~1Jnymi kompleksami warstw. Fauna opisana z tego terenu jest znacznie rt.iboższa od fauny wystę­

pującej w Czarnogłowach. Oprócz nielicznych maliów, wśród których gl6wme występują Aucella pallad, Trigooia hauchecornei, T. incurva, wy- mienia M. Schmidt dwa amonity: Peri8phinctes (Virgatites) scythicUB Viscbniakoff i Virgatites quenstedti Rouil.ler. Na -podstawie znalezionych .amon!t6w M. Schmidt zaslkz& odsłaniające się w Swięt.<JElzewie osady ju- rajskie do portlandu.

W. Deecke (1907) i H. Salfeld (1914) w ptaeach swoicll opierają 8~

w c8lłości na wy.nikaChbadań Sdhmidta.

GOBNA JURA CZARNOGLOWOW I SWlIĘTOSZEWA

Banłziej szx:zególowe opracowanie stra,tygraficzne tego :terenu wyko- .na! B. Dohm (1925) w swej pracy o amonitacll górnojurajskich z Czarno-

głowów. B. Dohm dysponował znacznie liczniejszą fauną amonitową, CQ pozwoliło mu na ustalenie bardziej dokładnego podziału stratygraficz- · nego z wydzieleniem poziomów amonitowych. Schemat stratygraficzny ustalony przez B. Dołuna dla osadów jł;trajskich w Czarnogłowach

przedstawia tabelka na str. 6.

Porównując schematy stratygraiicme _{Sdh:midia i Doluna, widać} za-

znaczające się różnice. Dohm wyró2mial górny. oksford, który prawdopo- dobnie w okresie badań p1'2eprowadzan.ych przez Schmidta nie był odsl~

męty, dolny ldmeryd (do :mtórego zalicza warstwy odniesione przez Schmidta _do środkowego kimerydu) oraz środkowy kimeryd - prz:y-

pus:zoc:za1nie górne warstwy kamieniołomu, nieuwzględnione, IU.b tyl!ko

częściowo uwzględnione w schemacie stratygraficznym Scbmidta.~ Osady

występujące w Swiętoszewie zalicza Dohm, podobnie jak Schmidt, na podstawie fauny amonitowej (Virgatites scythicus _{Visch. i} V. ci. quen- stedti Rouiller), do portlandu.

K. ruchu (1931), opracowując skały i faunę spotykaną wśród górno- jurajskich gła7i>w narzutowych występujących na Pomorzu, nawiązuję

wyniki swym badań do schematu stratyg:raficznego ustalanego. przez B. Doh:ma.

W· ten s,pooób powstał nowy schelJ'Wlit stratygraificzny jury odslo':' niętej w CzarIWglowach i Swiętoszewie.

K. Richter (19a1) wYdziela na terenie Czarnogłowów 8 pozio~ów

.aInonitowych (poczynając od dołu):

Cat"diocera8 altemam _górny oksforo

Vinęta· jaekeli

Pictonia baylei .dolny ldmeryd

Rasenia trimeTa

PeriBphinctes in.volutus _{łrOdamwy k:imeryd} Aulacostephanus yo -luka sedymentacyjna

·A. pseudomutabłliB g6my kimeryd

Provirgatites compre880d0rsatu.s

Schemat stratygraficzny ustalony przez K; Richtera nie jest zgodny ze flcllematern M. Sch.m,idrta (1905) ani ;też B. Dobmat (1925). Wynika to .

częściowo z powodu ipelniejszych odslonięć jakiJnł dyspooowal K. Richter.

w okresie przeprowadzanych _{badań. Nien;miej jednak} zatmaezaj4 się różnice

w interpretacji ,poziomów amonitowych co powoduje, 'Że tym samym w&'Stwom przypisUje się ·rÓŻDy wiek. Warstwy uważane przez Dohma _ środkowy kimeryd (poziom Rasenia mu~błliB i Perisphinctes _in.votu~

tus) K. Rich1:er zalicza do górnego kimerydu (poziom AulGcOBtephafl.~

8 ANDRZEJ wn.czYNSKI

M _{a ] m}

Kim.eryd

lł

"1:1

§:'a.

^Q.

i ^ł.

[~ ^'<

e.

^~

e.

~ _._ --- '"

. , _i ł

i d '"ł~"

^'<

^ó'

i

ł j'l'

ł ^{.~ ~}

^~

t ^i.

1::: i:

f1!

+ · 1 I _I

Yineta jalreli

I ⁺ I

Pictonia bayJe'

I ⁺ I I

P. schmidtt

I ⁺ I I

P. robwta

. I ₊ I I

P. latecosta

l

I ,

I

RJngsteatlia

I

+ I

l pseudocordDta

I ⁺

R. !requens

!

I ⁺ I I

R. mIl1'atonerrsi8

f-

l I

^! BalticertJs

+

;

1

I pommeranla

I ⁺ I

B. ramlowl ~

I ^I

^I

⁺ I ⁺

^{Rasenlo: eJectra}

_[

^~

I l

^!

⁺ l

^I

⁺

^{R. trimera ~}

I l

ⁱ

i ^,

^I !

+

Perlsphint:tes ^tnvolutus·

_i

I I

^{+ P.}

^er.

^wthart ·oi

I

I I ^I

⁺

p'.

er.

acer

I I

^{+ P.}

^er.

prf!81U111t1ans

l ^I· I ⁺

P. zarngloJfe1f8is

GóRNA JUBACZA.RN<XlOOWOW· l' '~TOISZJ!)WA

pseudomutabilis), natomiast warstwy odniesione !prZez.' Dohma dodo:ln.e@:i kimerydu rozdziela na dolny i środkowy kimeryd. OprÓCż wymienionych

różnic K. ·Richter wprowadza, w swoim schemacie stratygraficznym uzu- pellnieniSi, które nie byly uwzględnione przez jego poprzedników. Są to:

zaliczenie warstw z Provirgatites compressodorsatm do górnego kime- rydu, stwierdzenie luki sedymentacyjnej 'pomiędzy środkowym i górnym kimerydem, obejmującej poziom Aulacostephanm yo, oraz wyróżnienie

w g6mym oksfordzie ol>rócz 'poziomu Vineta jaekeli warstw stMszych zaliCzonych do pożiomu CardtOceras alternans.

Osady jurajskie występujące w Swiętoszewie, podobnie jak M. Schmidt i B. Dohm, zalicZJa K. Richter do portlandu (paziom Provirga- tites scythicm).

W 1967 r. ukazują się jednocześnie trzy pUblikacje dotyczące oSadów g6m0jurajSkich w C7ar:noglowach l Swięł;<lszewie.

A. Wilczynski (1957) wykonał na terenie Czarnogłow6w i Swięto­

szewa szczegółowy profil litologiczny z pr6bą nawiązania go do sche""

matu stratygraficznego K. Richtera (1931), Brak opracowania faunistycz- nego nie pozwolił jednak na wyciągnięcie szerszych wniosk6w straty- graficznych od tych, kt6re podał w swoim schemacie K. Richter. Przy zestawieniu dokładnego profilu '1itológiczneg~;"nasunęło się jednak podej- rzenie, że granicę pomiędzy okSfordem i kimerydem należy przesunąć

znacznie niżej niż to uczynił K. Richter.

R. KOIligiel (1957) w swojej pracy przedstawił dotychczasowe wyniki badań . nad jeżowcami g:6inojurajskilni z Cżatnogl:owów i Swięt08zewa.

Opracowanie ma cha!t-akter wybi.tnie paleon:tologiczny i nie pozwala na wyciągnięcie szerszych wnloOOk6w stratygraficznych od tych, które ustalil K. Richter. R. Kongiel zwrócił jednak uwagę na masowe występowanie jeżowca Hypodiadema hoffmanni Roemer, gatunku przewodniego dla kimerydu, w warstwach zaliczanych pr7iE!'L K. RiChtera do podomu Vineta jaekeZi, wy:su.wając przyp1l8'.lCzenie, 'Że granica pomiędzy oksfordem i ki- merydem nie jest ustalona dostatecznie pewnie i jpOWinna być przesunięta

ku ddlowi.

A. Czelra³ska·, z okazji XXVIII Zjazdu P.T.G. w Szczecime w roku 1955, wYgiŁosila referat na temat osadów gÓI'!nojurajs1dclh naPo.m.O'l"ZIl; któ- ry został następnie opubliikowany. W swej pracy A. Cze!kaJska (1957) przedstawia stratygrafię, litologię i tektonikę jury w Czarnogłowach

i Swiętoszewie.

Na pc:xJstawie znalezionych tu amonitów ustaiLa schemat stratygra- ficzny, wydzielając następujące poziomy amonitowe (poczynając od dołu):

fł.ingsteadia marstonensis Salfeld g6rny oksford Pictonia baylei Sałfeld dolny ki:nlEl'yd Rasenia munda Schneid

8 ANDRZEJ WiILCZYNSKI

R. trimera Schneid R. valZata Sclmeid

AuZacostephanus yo d'()rIbigrvy

A. pseudomutabilłs środkowy kimeryd górny kim.eryd

. WydZ1elonepoziomy _amonitowe

A. CzekaJska ,porównuje _Z pazio- mami pn.-.zachodniej Europy, _wskazując na przynałeżność występujących

tu

zespolów faunistycznych do prowincji pó1lnocno-zacllodndo-europej- sidej. Ponadto stwierdza., _że w osadach górnej _jury w Czam.og1owach znajduje "pełne następstwo fauny amonitowejusta.'lone _przez H. Salfelda (1914) pow:tól?JOOle przez L. Wegelego (1929) i S. Bubnoffa (1935)".

Schemat stratygraficzny przedstawiony przez A. Czekalską jest w ogólnym zarysie powtórzeniem _schematu B. Dohma (1925) z uzupelnie- niem osadów górnego kimeryd-u występujących w górnych. częściach lm- mieniolarilu, których B. Dobro

me

miał odsłoniętych. W ten t'ą>OSÓb osady zaliczone przez K. Richtera (1931) dOi górnego kimeryd'\i _zostały przez A. CzekaJską przydzielone dOI środkowego (paliom Aulacostephanus yo) i górnego kimerydu (poziom Aulacostephanus pseudomutabilłs).

Pewną inowacją w pracy A. Czeka1skiej _jest wyróżnienie w Święto­

SZlewie,· _.obo'k, osadów za!J.iczanych dotychczas do port'La:nd'u, rowniE!'i: w&'Stw

;należących do gómego kimerydJU. Wni<lSek _swój opiera A. Czelm1ska na malezieniu w Święt,oszewie jeżowca Pygttrus jm'ensis i licznych form kogym vU'guIa.

W. Bielecka _i Z. ~brow&ka (1958), tl1Il podsta.me OpIa.'Owarua _mikro~

fauny występującej w osadaCh. jurajs'ldch w Ozarnoglowacll _{i Świętosze­}

wie i nawiązania jej do dotychczasowych _apraoowań makrofaun·istycznyeh i litologicznydh _{(bez u~enia}

jednak. pracy A. ~aaskiej), usta~ają

nowy schemat stratygraficzny.

Przy Wyróżndaniu poziomów amonitowyCh. w Czarnogłiowach autor- ki starąją się w miarę m.orioości utrzymać podział stratygrafiC'llOy usta- lany zmiany przez w inJtetopretacji K. Richtera (1931). stratygraficznej Przeprowadzają _prolilu jednak bardzo _{isto.'ble .}

litologicmego. W tym

ujęciu do rauraku (poziom Vineta ;aekeZi) zaliczają warstwy uznane przez K. _Richtera ża dolną część odSłOIrlętego tu górnego _oksfordu. As'l;arioW,i (poziom Ringsteadia anglica _i Pictonia _{baylei) ..} odpowiada górna _część·

"·ars.tw zaliczanych przez K. Richtera do górnego oksfordU i prawie _cały daJny :ki.meryd, dolny zaś kiDlE!'yd (poziom Rasenia cymodoce) w inter- pretacji au1icirek _odpowiada środkowemu kimerydOwi. Jedynie w odniesie- niu do waGtw _{mUczanych do}

górnego kimerydu (poziom. Aulacostephanus

yo

i A. pseudomutabilis) istnieje zgodn<lŚĆ

z

poglądem K. Richtera, przy czym aut.o.rid uważa,ją, że wyróżniende p.riez K. Rich.t.eI'a pcrziomu Pro- l.'itrgatites compreBsodorsatus występującego ponad .porziomem. _Aulaco-

GóRNA JURA cz.ARNOGLOWóW I ŚWllĘTOSZEWA

stephanus pseudomu.tabilis ^jest niewłaściwe,gdyż "pozIiom." ten znajduje się w obrębie poziomu

A:

pseu.domu.tabilis. Na ^tej podSJt&wie W. Bielecka i Z. Dąbrowslm stwierdzają, Ze w Czarnogł.owach Ibonon nie jest odsl'o- . nięty.

Badania mi!krofauny występującej w osadach jurajskich w Święto­

S2JeWie, ^poza stwierdzeruiem puz1beku, niepozwolily a.utorkom. na lXJrZ;pcY.l#iO-

mowame bOIndrllU.

Dokonany ^{przee nie podział} stratygraficzny bononu .oparty ^{jest wy-} 1ączOie na makrofaunie ⁱ interpretacji wyników ^badań geoilogÓ\\"

niemieckich. "

Na tej podstawie W. Bielecka i Z. Dąbrows:ka wyrażają przypuszcze- nie () występowaniu osadów dolnego bononu (materiait z ^wierceń), nato- miast w kamienio.1:omie w SwiętoSze.wie stwierdzają istnienie środkowego bononu ^(pcxziom. Provirgatites scythiC'UB, P. quenstedti ⁱ Virgatites virga-

tUB), oraz prawdopodobnie górnego banonu ⁱ niewątpliwego purbeku. A. Czeltalska (1958) w króflldm artykule wypowiada ^{się nra..} temat

p~aficznycil warunków jury ^ńiżowej na podstawie jej ^występo­

wania ^-na obszarze ^Wału Kujarws:ko-Pomonkiego. Na podstawie wystQpo- wania wspólnych form fa.uny amonitowej na obszarze ^północnej Francji (Boulogne), Pomorza Zachodniiego (Czarnogłowy) i okolic MoSkwy> wysu_

wa A. CzekaJska ^pogląd o występowaniu przy końcu. górnej ^jury dwóch.

ingresji morm wschodniego. ^{Według A.} C7JekaJskiej starsza ^{ingresja 00-} byla się na początku środkowego kimerydu (pozycję stratygraficzną tej serii osadów ma reprezentować amonit Olcostephanu.s ViTgatuB), ^Ił; mloc1sza

rozpoczę1a. s.ię w górnym kimerydzie (Aulac08tephan.u.8 pseu.domu.tabilis, Hoplites BUbundorae, Provi"l1atites). Ponadto, według poglądu A. 0zieka1- skiej, obie ingresje ^są rozdzielane dobrze udokumentowaną paleon:tologicz- nie serią osadów o faunie pn.-zacbodniej prowincji europejskiej, ^~t6rej przeds:tawicielem ^{ma. być} Au.lacostephanu.s ^yo reprezentujący środkowy

kime~: .

SYWACJA GEOLOGICZNA

Utwory ^{jurajskie występują na} Pomorzu Zachocmdm ^bądź in situ',' bądź w postaci kier. Te QStawe ^należą do naj1iczniejszych. ⁱ w literatur.ze.

geologicznej poświęcono im wiele uwagi. Mniej liczne są odsłonJ.ęcla

098dów jurajskich występujących in Bitu. Do ruCh. caile!!ą odslonlęcf8

w .kamieniolJ:omach w Czamog1:owaoh i Swiętoszewie ^Ol'alZ st;.ar.e, wyrobislw· VI Kłębach (fig; 1) .

. Występowanie osadów jUI'ajskroh:na Pomorzu Zachodnim jest ^zwią- 7.a.rie z istnieniem: ^w podłoZu Niżu Polskiego tparan'tyklinorilim' (Zriosk{·

111 ANDRZEJ WII.CZY8SKI

1959) :pomonsko-kujawskiegO. P8l'antyldiJnorium pomol'Bko-'kiUjawslrie, le-

żące na· przedłużeniu antykliny In.owlod.za, ciągnie się w podlOOu Niżu

Polskiego pI'2ez KłDdawę, lnowrocI;aw, Piłę, Czaplinek i tu rozwidla się

na dwie IVLCh.odzące się odnogi. 7..achodnia antyk1ilOaJ _(Kam1enia Pomor- skiego) ma kierunek NW-SE odpowiadający kierunkowi pomorskiej

Ff8.1

S:zk:lc sytuacyjny kamien1dom6w w Czamogłowacb, SwiQł.oeaw1e i K1ębadt na POlDOl'ZU Zachodoim

R6partiUon des carrieres

a

Czamogłowy, Swiętoezewo et Ktęb(y (Pomera:nte Occ:ldenta1e)

części parantyk1inorium. Natomiast ramię wschodInie· (Kołobrzegu.) od- chyla się od tego. kierunku ku północy. Obie aattykiliny ku północnemu za- chodowi ulegają stopniowemu obniżeniu. Pomiędzy nimi występuje syn- klina Trzebiatowa wypehliOll.8! osadami kredowymi.

Odsłonięcia. w Cza:mogłowach i Swię~ewie położone są na mchod.- nim skrzydle antykliny J{am.ienia POlllOl'Skiego w niedalekinl. sąsiedztwie

wielkiej dYslokacji ·0 charakterze uskoku czy !fleksury. _('Dadlez 195'1).

oddzielającej parantyklinorium . 'Pomorskie ocl niecki sZczecińskiej. Nie-

GORNA JURA CZARNOGlJOWÓW I ś'WiIĘ'IIClSZmWA 11

zależnie od dyslokacji oddzielającej od siebie dwie jednos1ki struk:turoo:ne

występują ·tu dyslokacje mniejszego ^rzędu, czego przykładem mogą być

liCZllle uskoki widoczne w odsłonięciach w Czamoglowach i Swiętoszewie.

Czarnoglowy

Największym odsłonięciem osadOw górnoj-w-ajskd.ch na tym terenie jEst kamięniolom ~w wapie,nndczych w ^Czaąlogł~ pow. Gole-

mów, od któr~h oddalooy jest () około. 100 m

w

kierunku pd.-wschodnim.

D

o _, ^200m ,

Fig. 2

~a ~d

/ g III

^b

a

^{e / h}

~łac

c=Jf-+-i

Mapka geologiczna kamieniołomów ^W Czar.noglowach tI) ⁱ Święboezewie (II) a astart, b· dolny 'kJImeryd, c gónny Ildmeryd. d bonoo, e putibEIk, f pokrywa czWarto..

TzędOwa· i usypiska, fi ' uskoki, h krawędzie poziomów eksploat&eyjnych . ^(&tan z 1l9OO r.); ł odsłorlięcia (1-8) opis~e w tekBc:i.e

carte

geoIqpque des

cameres a

Czarnogłowy et Sw1ęto6zewo

c Astariien, ^b Kimertdgiern inferteur, c ~ridgl.e!l supeneur, ^d Bonanien, e ^Pur-

bedklen, f Quaterna1re ^et ebouHs, ^fi faUles, h bonia de· :n:lveaux d'exp1oLtatioo (sltust:i.on a 1'arme ^{1960), i} s:mew:emenł8 (J~) d6arits daIns ^le texte połonais

Ma on· kształt prostokąta wydłużonego w Jtierun/ku NWW-8EE ⁱ ·zajmuje

Powierzclmię·o1rolo 0,5 km² (fig. 2). Pionowe lub prawie pionowe §cUmy

kamieniołOmu posiadają.. ml~ą

.

:-wysok. -:-:-:- w:iększą., d.ochOOzącą' do.

12 A~ WILCZYŃSKI

25 m w części wsohodnoiej, poiłudniowej i opd.-2JaChodniej, a mnleJSZą w części północnej i pn.-zachodniej. U podnóża ścian zazwyczaj Wystę:­

puje dość duża ilość rumoszu skalnego, który sięga miejscami do % wy-

sokości ściany odkrywki. .

Zarys :kamieniołomu nie uległ zmianie od 1945 rolru, gdyż eksploa- tacja skal odbywa się wyłącznie we wnętrzu odkrywki. Wyjątkiem są

pewne odcinki na zaCbodni.ej i pd.-zachodniej ścianie kamiendoilomu, gdzie zsypywany ze ścian do wnętrza odkrywki nieprzydatny do celów produk- . cyjnych materiał skalny utworzył potężne haldy.

Na terenie kamieniolam.u występuje cały' szereg .1'ÓŻn,ydl. :p<Y.lJi0m6w eksploatacyjnych, które komplikują i zmieniają dość szYIbko wygląd wnętrza odkrywki.

Najni:żstzy stary poziom ekaploaJtacyjnyzna1jduje się u podn6ż&) po- .łu.dniowej ~iany ilia.mieniołomu." Jest on obecnie zalany wodą, która spływając kiil.lmma s.tumYk.aani że ścian we wschodniej części kamienio-

łomu tu się gromadz.i,..Dzięki Ciągłemu wypompoWywaniu ·wody, poziom jej nie

ulega

po.driiesieniu tak wysokiemu, aby zagnlżaJo ID zalaniu ka-

mieniołomu. Od ~ paziom ten· graniczy :z poa;iomem wyższym, Da

którym obecnie <x.ibyWa się eksploatacja posuwająca 'się dość rozległym

waclUa:rzem w !kierunku p6lnocnym i pn.-zachodnim. Poziom ten w kie- runku zachodWmpo'łączony jest z wąską pochylnią, kt.6rą wywcńorny jesl.

materiał skail:ny z wnętrza odkrywki. .

Wysokość odkrywki, na której odbywa się eksploatacja, '-wynosl

około 4-6 m. D&lej ku północy w~je ~ j€den stary

.P<JZiam

e:ksphJatacyjny, który w najbli~ czasie 2IOStanie zniszICzony ~Z' posuwającą się w tym kierunku eksploetację. Od zewnętrznej, półn-ocne) ściany kamieniołomu jest on , oddzielony głębokim (4-7 m) i szerokim (20-30 m) barozo starym, gdyż już częścioWo za1mficmym poziomem eks- ploatacyjnym. We wschodniej ~ kamieniołomu istnieje również 1tilb

wąskich starych !poziomów, które z ,powodu gęsbego zadrzewienia są trud- ne do zidentyfikowania.

$ciany kamieniołomu Wu&wane są z warstw skalnyCh, których bieg ma kierunek WWN-EES, .a. u;pad !ku SSW, przy czym kąt upadu jest d()~

zmienny i waba. się od 4⁰ w części środkowej do około 12⁰ w częśCi pd.-zacllodhiej. Miąższość poszczególnych warstw waha .się ad kilku cen- tymetrów d() ok.ol:o 3 m. Pod: względem 1i1n1Dgi.cmym skały, z których są

zbudoWane ... warstwy, posiadają duże zr~e. Głównie występują.

tu margle więcej lub nmiej ilaste, bardzo często oolityczne, wapielló.t"

ilaste i zlepy muszlowe, a rzadziej wapienie. Skały zawierają liczne ska-

l'Jrlenialośd. W , Większości

Jll'2YP8dk6w

są one zachowane w postaci, 0I§r~

dek - dotyczy to przeWażnie ma1'ż6w i ślimaków; ,natomiast ramienionogi i jerowC€' ,posiadają zach.()lW'sną skorupę kałcytową. .

GORNA JURA CZARNOGLOWÓW I ^9WiI~WA 13

Pod względem stratygraficznym odsłonięte w odkrywce warstwy skalne reprezentują astart, ^{dolny i} górny kimeryd oraz ^środkowy bonon, .7ai.czenie określonych warstw, wid9CZl1Ych ^w ściaJnach ik:amieniołomu, do poozczególnycll ^pięter nie s:prawia większej t.ru.dności, natomiast ustalenie Pozycji stratygraficznej poszczególnych. warstw ^{we wnętrzu kanuenio-}

ł.omu jest bardziej skamplilko'Wane. Odn<lSi ^się to głównie do .astartu ^{i dol-} nEgo kimerydu, gdzie .zróżndoowaoie litologiczne ^skał jest stosunkOlWo

małe. Ponadto pew:ną trudność w paraJe1izacji ^{~r8lWiają liczne} uskoki;

zarówno ^podh1żne j·ak i poprzeczne, kłlóre przecinają wnętrze odkrywki.

Wprawdzie .amplituda pionowych przesunięć nie jest ^duża i me pI'7Jek:ra- Cza ^{k.ilku metrów, jednak we} wnętrzu kamieniołomu p~edmnie wszystkich uSk!oków jest bard2Jo trudne. Najsta:rsze warstwy, reprezentU-

jące astarl, odelaniają się w zachodniej i środkowej części kamieniołomu,

gdzie ^są one związane z najglębszymi starymi li nowymi ^poziomami eks.- ploatacyjnymi. W~aIlianie się astartu ^w kamieniołomie jest związane

z budową geolog1ClJnE!: tego obszaru. Istnieje tu bowiem 'lliewiel!kie ^{anit y-} , klina1ne wyniesienie, które w swej osiowej części przecięte jest systemem

1~1roków o kierunku NNE-SSW. Ten system uskdk6w ^tworzy w ^środko­

wej ^części kamieniolomu ^mały rów tektonic2ln.y, zrzucający wocSitwy o 'okdło 6 metTów. W ^ten sposób osiowa. ^część antykliny ^jeSt zapadnięta,

a odsłaniają się tu warstwy młodsze, należące do dolnego kimerydu, na- tomiast na ^jej zaChodnim skrzydle pod przykryciem osadów do1nego ki- merydu występuje ^astart. W miejscaCh, gdzie skały ~ ^{kimerydu z0-}

stały wyebploatO:wane, odsl.anda ^się on. na powierzchni. W środkOW'ej

i wsChodniej ^części odkrywki odsłaniają si.ę osady dolnego ^{i częściowo} górnego !kimeryd·u. Wzdhlż uskoku o kierunku ^NW~E, który przebiega

vi Px'zybiliże:n.i'll rownolegle do biegu warstw' i mi kamienlioo1:onw.,' zrzucone jest jego skrzydlo poludrniowe o okolo 2 m.

Brzeżne ściany kamieniołomu 7Jbudowane ^są z warstw reprezentu-

jących Ild.meryd. Na ściaalie północnej w części zachodniej i środkowej wystęują warstwy ^{dolnej części dolnego} .kimerydu, bardziej ku wsch0- dowi pojawiają się wrars.twy ^{górnej części} dolnego kimerydu oraz kimeryd g6my. ^{Na śoiafnadh} wschodniej i południowej u dołu odStooięty jest dOl!ny , kimeryd, a u góry kiineryd górny.' G~~_~~_~Ji!l:~_}_.B~}1ID

~ęrIl~_tłoli~~ __ do ~ęnia, gdyż góJ:'p....Y ... ~,,:~~~się bąirdzo charakterystycznym i rzucającym się w oczy ~Uikonityczno­

~pi8BZczystyIil

marglenf ó·zabarwlerifuzieIonym: G6roykiinerY<Cw ·

wi~lu miejscach

wy.karzuji

bia!k·Siroj)OwyCii -Śerii

Osadów,

^!które zostały usunięte w wyniku eksploatacji. Jedynie na ścianie południowej i

w

części śr0dko­

wej i wschodniej jest on kom.p1etny i tu odsłaniają się trzy warstwy re:- prezentUjące -środkowy banan. Zgodnie z upadem warstw mlJOds:7.e ooady bononit odslonię1;e są na terenie kamienioromu w Swiętoszewie.

14 ANDRZEJ WJLCZYI'łSXI

SwiętoBzewo

Około 200 m na potudnie od kamieniołomu w Czar:n.oglawach, _tuź za l'2IeCZką Wolczen.icą, znajduje _się kamienio10m znany w literaturze pod. nazwą kamieniołomu. w Swiętaszewie. Jest On zn8cznie mniejszy od kamieniołomu w Czarnogłowach, gdyż zajmuje pOwierzChnię około 2 ha.

Posiada kształt wąskiego prostokąt u wydłużonego w kierunku NW..sE.

którego wschodnia _część jest znacznie szersza, od zachodniej.

Kamieniolom _{jest PłYtki.} Prostopadle _ściany odkrywki _pooiadają

wysokość wynoszącą dkolo 2-3 m i jedynie w części zac'hodniej n&:pólnoo:- nej ścianie wysokość sięga 5-7 m. Odsłonięte tu warstwy mają upad .w jest kierunku bMdroduże, większe niż _SSW wynoszący około w Czarnogrowach. 6°. Zr6żnicowanie" _Występują litologiczne tu ma.rgle warstw ila- ste, liczne zlepy muszlowe, wapienie _i margle oolityczne, piaski margliste oraz pojawiają się wapienie dolom1tyczne z czertami _i rogowcami. _Ska-

mienia10ści są nieliczne. _W .niższych, starszych warstwach _środmwego bononu spotyka się dość często ostrygi i ramienionogi, w wyższych jedy-

·nie małże. Amonity _{są rzadkie i} zachowane _w po&taci fragmentarycznych.

ulamk6w. N a terenie kamieniołomu zamacza _się tylko jeden uskok.· o kie- run1ru SSW-NNE· dzielący odkryWkę na dwie części: zadhodnią i vischodl..

.nią. Zachodnia. _{część odkrywki·} znajduje _się w sikrzydle zawieszonym

·uskoku~ zaś część wschodnia - w skrzydle zrzu.oon.ym.. _W W}"It'iiku tej dyslokacji w części zachodniej odsłoniębe są warstwy starsze reprerz.entu-

jące środ.lwwy bOOlOn; a w części wschodniej młodsze, należące do g6r":

nych poziom6w środkowego ibononu, prawdopodobnie _górny b<mon oraz

niewątpliwy pu:rbek. Wielkość przestIlllięcia pianowego nie jest znana;

nie zdołałem r6wn1eż powiązać ze sobą warstw z obu części kamienio-

łomu.

OPISY ODSl.ONIĘĆ Odsłonięcie 1

(fig. 3)

<>dslonięde zoojduje się na południowej prawie p!.ooowej _śc:IEalie poehylm w pd.-.zadlodn1ej części okam:l.ea.iOł:omu w Czamogłowach. Szerokość odsłonięcia wy- nOli _{około 170} m, wysokość w części zaChodniej <l6iąga m m i stopniowo _maleje w ·lderu:nku wschodnim, zgodnie z iIladlyleniem Odsłonit:łe warstwy _tworzą zachodnie _skrzydło pochylni. a:ntykl!nalJnego wyniesienia.

Nachylone _są one ku SSW pod kątem. wynoszącym 8°_12°. Najgłębsze partie od-

łłon:lęc:ia, widoczne do roku 1952, obec:Irle _są zalane _wodą f' c:zęśclowo zasypane.

Pod wodą zna1atzły się dwie W8ł'Stwy:

WarItwa 1

. Marglel oołit.Ycmy, ciemnosuwy, lPOl"OWaty, _miękki. z licznymi _zlarnami kwarcu. W &.kale występują lłe.zne ramlen!lorrwSi: -Terebt'atula aub.eRa _(Leym.),

GóRNA JURA CZARNOGLOWOW I SWI~A 11}

ferebrGtuIa sp., Zełllerła humerałis (Roemer), ZeilZeria sp., <l6brygi: Ostrea deltoides:

(Sowerby), Ostrea sp. oraz j~ Stomechłnus Qflf'atwJ (.Agassdz).

Występujące w skałe l'8lIrlenionogi tworzą miejscami 1D.iew.Ie1kie ławice. WiIele skorupek ram1~6w posiada puste wnętrza, w których dobrze zacllowaI!ly jest 8kaleytyzow8lllY aparat bracłrlalny.

Miąisz041! W81'&twy l od ipOdstMvy odsłonięcia lecz nie od spąg,u wanflwy wyDOSl 1,80 m.

NW

...

. ...L

...

...

... ^~

~c ~

8

1----""1

^d

f-

0 ... 0 ⁰⁰⁴

I'

Fie. 3

Kamieniałom w Czamogłorwach, fragJnenł odsłonięcia al

SE

'l'7PY litologiczne: a wapienie Ilaste, b wapieme oolitycmo-ilaste, c ooHtycme zlepy muszlowe, d margle, e ma.rgle oolityczne, f margle ilaste, g zwietrzelina,. WaTStwy

3-34-są opisane w tekście

Caniere a

Czamogłowy (un fragment d'affleuremen1; l~

a ca1ea:łres 8!'gl.leux, b caleaires oolith1qUes-EgUeuX, c lumachelles ooJithiques"

d mames, e mamee ooliłblques, f mames arglleuses, (J eluv.ium. (Coudles ~ 80Dt

d6c:rłtea dans le texte polonaJs)

16 ANDRZEJ WTLCZYlQ"SKI

Warstwa 2

Ma!'gieloolftyczny ciemn{)8Zal'Y, twardy. Skamieniałości nieliczne źle zachowaI'1e.

Przeważnie występują w skale !Ildeo!zm.~ fragmenty {JSiiryg, sporadycznie trafiają s.lę 1'8Illiieniionogi: Terebmtula aubBella Leym. oraz ZeiUeria humeralis (Roemer').

Miąższodć WM'IItwy - 0,410 m. .

Warstwa 3

!Kolejna trzecia warstwa widoczna jest obecnie we wschodniej części odsłooię­

cia na poziomie wody za·lewającej uajgłębsY4 część kam.ienliołomu. Jegt :n.fą margfel ilasty, szary, miejscami żółUH.zary, bardzo 'miękki z dcJmjei!zką drobnych ziaren kwarou oraz nieaicmymi sk.upienjami piIryIttu. Skamien.lJało8ci bardzo rzadlde:

TerelmJtuZG sp.

ZłlłlZerła humeralu (Boemer) Miąższość warstwy - 0,7 m.

Warstwa 4

08trea dełtolcle4 Bowarby Ottrea sp.

Mao:g,iel cienmosza'l'Y, ooI1tyC7ll1Y. twardy. ze skupien:iami i żyłkami laU<:yItu 0I'8Z ziamamt ~u. Skamienieło6cl dość licme, reprezentowane gł6wme przez TerebMtula BubseZla Leym, Terebratula sp., ZeiZZeriG hume1'ClZis (Roemer); spondycz.- nIe występudą Ostrea deZtołdea Sowerby i Pholadomlla canaZicuZato. Roemer.

Miąższość wanrtwy - 0,6 m.

Warstwa 5

Wapień iilasty, szary lub ciemD<l8Zal"Y, oolitycmy, twardy, wietrzejąc przybiera .mbarw.IeDiIe ŻÓłtoszare. Miejscami skała składa się niemail wylącZlllie z ośródek mał­

żów, 8Irorupek ostryg i tryChit6w, tworząc zlep muul.OWy. W skale występują:

TerelmJtuZG 8UbaeUG Lelrm.

8C1f11UZG dGlIłcIaor&ł Lor1Ol ProcerU'&(um moZariam (Lor1ol) P. ru88łlltlłe (d~) - lI1ame

NerłneUG O1'rnłta (d'Ol'b1gny) Aotaeonłna bZand4 Lor1ol NuculG bello8anll7l8W Lor1Ol Arco ceru Bauvace

JIIlffłlw ZGłttn/1łrtm8ł8 Lol't.oI

Tńchłtu sp.

MlJlłszość warstwy - 0,95 m.

WarBhoa 6

BtIJOl11/ffI BP.

OBtrea deltOłdCla eowwb::v

OIał1łtrłlJonła bronnł (Agaaslz) - liczne OZGt1łtrłlJonfG sp. .

btGrlCl contefetmł Lor101 A. oommunła Zl1it. &I OOUbert A. quehenemłB Lor101 A. rnorlGtłł Lor1ol A. BGUll/JUeł LorI.ol

Lucłnll łmbrłcGtll contejea.n

Marglel ~, szaropopielaty Z odcieniem żółtlfwym, miękokii, porowaty.

Skamien:lalości IDiellczne, pr.zewamie nie dające się oznaczyć OŚl'ódki ma~żów.

Mią:imość wat'Stwy - 0,8 m.

Warstwa 7

Maireiel żółty z odcieniem szarym, dość miękki, kruchy, porowaty z domieszką

kwarcu i piIi-ytu. W skale występują łiJCme, ~le zac~8Ile <lŚr6dk:i malż6woraz·:

TerelmJtuZG aubBelZG Leym.

Zełllerła humerałła (Roemel')

Lopha puU~era (QoldtuBll)

O,trea 'sp.

GOBNA _Jt1BA CZARNOGLOW6w· I SWlĘTOSZEWA _1'f

8df'PUlG lIP.

J'amUeZodcm ar. montIIfI _(BUv.) M:I4żsZOść warStwy ..:-Ó,S m.

Warlłwa B

Wapień nasty,··.szaTY lub c:lerrmoezary, z ~ i skupieniami kalcytu 0Il'8Z

ruelicznymi drobnymi mamami kwa.reu. Slalmienialo6cl bat"dzo liczne, tle zach~"

.'Z warstwy _tej oznaczyłem:

Terebl'trhdcr 811.

NaUca lJeGugraftcU Lorlol N. globoe4l RoeDiIl1'

AI"CCI ~rfftCI Boemer - lksne

... et. ~ Lorlol Mi~ warstwy - 0,4 m.

Wat'8hDa ₉

.IIocUol4 lP.

bOtn/I'G _lP.

LopIua 7II4f'łhł (~) .

L. J1Idl'gertl (OolcUuu) A nfBooardfCI let/tI1Ii _{(S.u •• l}

Margiel szary, miękki, porowaty, z mezmaczną domieszką zHnoen kwarcu; spoo.

tyka się W liczne wantw1e ośródki _tej Pleurom1la _znalazłem teUiM rownlet Agass:!z Amberl8fltJ 1 Pleurom1la _vłriatua sp. (Lorlol) i ułamek

EuGsPfdoceł"CII&p.

MiąUzo6ć warstwy - 0,15 m.

Warstwa 10

Margiel szary lub ciemnoszary, twardy, z ciemnymi plamtmli. W 6kaleslł

widoczne wtl'lłcen1a kalcytu, drobne skupienie piTytu oraz bardzo llcmle _źle zach0- wane skami.enJałoścl. Miejscami skala ma cba.r8kter. zlepu muszlowego zbudow&tlego li Jiieómaczalnych skorupek

ostrYg,

ośródek Pleurom1la perple:m

i.orlo1

i P. teW~

Agassiz. Tu Miął.szo4ć również znalazłem waI'B'tWi - 0,3 m. Pseudomelanicl abbrevWa _(Roemer) oraz 'LimcJaP.'

. WarstWtl 11-12

:Margiel _fJasty szar,y, bardzo mięk:kJ, porowaty, ku górze stopniowo przecho- dzący w margiel clemn08Z81l"Y. twardy, _kruchy. Skała wietrzejąc przybiera zaban\l:le- nie !6łtosmre. W warstwach tych licznie _występuje Lvriodon silic:eum (Queostedt), gntoUum ioZido (Boemer). Tu również zostały znalezione pojedyncze _{okazy AtaGti~}

Gfltłea AgassIz, TetMgramma pomeramae· KongIel

oraz

Rłngsteadła marBtone~

Salfeld.

~UlłŻSZOŚc warstw - 0,5 m.

Warstwa 13

MarcIe!

ciemnoszary, bu:dzo _miękki, poirowa:ty •. W skale w,ystępujll:

TerebratuZG ",,,"Uc Le1m.

.Prooeriłh'um ąuehenenIe (LoI1ol) beG lriJ)flrlł" B.oemll1'

..t. et. burenIłI Lorłol

Pł8l'OfJ8l'fllJ ooełcrhdG DeelQIChampIi -ZOII1/rG 811.

AsłClrle _quGmulcl d' AI'cb1ao VnfCanJ"'m _QV~lIłe LorlCl M1~ warstwy - 0,5 m.

Oardłum lIII~e Larlol . PltJurom1/tl perpIa:rG LoI1ol - llolm, PltnJ.f'Om1/tl 811 •

BlIB81łfcl tńmen& (Oppel) ..tcf'OIale1&fG cmguZ/I1V (Apsabs) BJlPC)lUlldeinIJ 1&o//f1JG1IfIC (Boemer.) PhpaC»Omtl .vpraoonaUł1lum (00fteaU) B~ CIOr'GJłłfIu d~

18

Wllf'łttDG 14

Margiel szaTY. twardy, lecz k:ruChy. W sbae występuj, llcme fragmenty aII:~

rup ostryg: E:X:OfJfIf'II sp.. OmeG sp.

Mill~ warstwy - 0,6 m.

Wormoca 15

MargIel SIT.8I'Y z odcieniem ióM:awym, miękki, porowaty, ooHltyczny, wietr;zejąc:

pn.ybiem zabarw1eD!e c1em.notMłte. Warstwawame przelaltrie, warstewki sypll'D1a na- chylone 8ll ku południowemu wschodowi. GdziBD1egdzie wyMępują w skale cleIllde wkładkf twardego wapienia. Skamlenfał.ojcl mellczme, ile zacl1owane:

OrireG sp. - UCllD.8

PholCldomJfCł OGnałiouJGtG BOeme.r

M.illiszość W8Il'8twy - 1,2 m.

W'or,hDcI lIS

~el jasnoszary, miękki. ~, z zbamamt kwareu. Skała wieołnej,c

·przybiera zabarwienie c:iemnoż6łte. SJramlmlało6cl batdzo nfel1ezn.e, tle zaclJowaDe.

pnewal:nie skorupki ostryg. .

Mi~ W8.l"8twy - 0,3 m.

Wllf'ahDII 17

Margiel j'8'8Il<l6zary, do6ć m1ę~ porowaty, odJ:ltycżny o słabo zaznaczającym afę przelattnym wantwowanlu. Miejscami w skale występuj, llcme ośródki małtów:

PJeuromt/a eIongata Roemer, P. teUitlo Agassiz i PJeut'01ntl" sp. oraz skorupld ralQle- n1onog6w: Tet'ebt'atula BP.. ZeUJeria humeraJiB RoeJner!. Tu ł'6wnłeI: 2lOStał zmUez!ooy jełowiec Trochotłat'a mamUJotlum (Roemer).

M!ąP~ W&TStwy - 0,'1 Ul.

WllrłttDa 18

Wapień ilasty, szaTY, oo.M,tyuny, z licznymi 'W'trącealamł kaIlcytu. SłaImfen1a-

1<*1 bardzo~e, gł6wnie ośródki mal:lów.

MiątszcMlć warstwy - O," m.

WllrłttDG 19

Margtisty zlep muszlowy barwy c:iemnoł.6łteJ, ~kki, ooliItyczny z ~

kalcytu. SkBla zbudowana je&1; gł6wnie z ośródek malMw: PJeuromtl" teUłna Aga88lz, P. eZongota Roemer, P. perpłe:x:a Lorfo1 ł PJeuromtl" sp. ^Oprócz wymienionych f.onn

rzadziej spotyka Się: .

Bepft4if/horlG płnguw CBoemer) T.",,~tuZll '8Uf1ł"UG Leym.

NatłcG. mUJeponJ Buv1gn!er Lop1uI IOlłfllrl4 (8owerby) ostreG sp.

MiEl:tmlść W81'8tw7 - ^1,4 m.

Hemłoł4Grfl orenuZGrf.t (Lamark) H1IJJOCIftJdemCł 1&oltmGfłfłł (Boemer) Troo1&otłGrIł mamUZllnum (Boem.) Phumoroma 8UprGCOt'GUłfłum (oottea.u)

/lOZeatrnm. ooraUłfłw d'OrbJ.py

GORNA JURA CZARNOGLOWOW· I .SWlP,lTOBZEW _A 19

.. Marglel j88D<lll28'1'Y; miejscami i6łtoezary, twardy, lecz kruch7, ooli~.

Skała _fUłG zawiera dobrze zachowane skamienfałokl. przewaiajll ś1Jmak1 z rodzaJu N.,....

:l HGfie", _dość pospolite są ,etowce. Wyałępują tu:

B.tfcG młlleporCl Buvlgn1er BCltWCI lP.

l'lerineCl quehmemfl Lor101 N. marłIIe il'Orb1ln1 BerinG Bp.

lIn4łC1tnlchelua "'bclJfU1IdrfcIIa (4'OriJl1ply) Młą~ wantwy - 0,2 m.

WGt'1hD1I 21-22

Lopha paUlgerG (GotcItIJa) H~ 1łof/mflnni (BOemer) 7'roo1łotfClns mamWCln_m .(Boem.) PhJ/mOlO7llCl "'praCJONllin_m _(cotteaU) H~ ooraIli3ua 4>C:lrb1gu NucI6~"f. Bp.

1!4.arrg1el jasoo!6lt;y, _miękki, porowaty, ooł1~y, ku ł6rze przechodzący

w 6%A1:T wapie6 llasty, twardy, ool1tyczny Z wtrll('ĄDiamj kalCJtu.

M1ejsca.mł, głów.n1e w marglu skala. ma charalder zlepu muazlowego. _WysłQ-­

pują tu:

8~ pen"",u (Boemer) - Dcae

7'erełwClt'lłlCl Ił&b8ellCI Le7m. Z:t:Otl7/ł'G Bp. ^{MocJiolCI lIP.}

PIeIwom . . lP.

N~ mUlesJorCl .Buvlgn1er

WGt'stWG 2S

Margiel t6łtoazaTy, dość twardy, lecz kruchy, oolityczo,Y. W skale występują llczne oeródld Pleut'omtlG tellina .Apss:lz, skoi'UpJd. Lop1uJ puJllgerG (Goldfuss), apoo-

radycznte·traffają slę okaą:

NfItfcG miUeJJonł Buvlgn1er

7'roohotłClns mam4R4m_m _(Belemer)

Mią~ wa:rstwy - 0,8 ^DL

Wapf.eń 1laBty, jasnoszary, tw8rd7. ooli~, z wtrące.niamI kalcytu. W ska1e '~ują Ucme skamfen1ało.cl:

SeptCll.p1łorłCl ",ngtt18 (Roemer) TerebnzłulCl "''''eUG Leym.

ZełUerłCI Bp.

SerpulCl /łl4riCI OOlc1fU8ll 861'f1UlCI sp.

BfII'1HI6oda (l'terooertJ) lP.

Ncrinea er. ciearołd.- WOm.) .n4łCItnJcrhel~ "'boftłłnclrłcul (4tCJrb.)

r_f'OIJ lIP.

JfocJłolCl aequ'plbltG 8trombeok

MocJioICI lP.

1l:&OflJlf'Cl lP.

LopI&a mtmlli (BcnreI'bF) L. Pt&Uflena (OoldfUII) Omeaap.

OlCltlitrif1MłłCI ",etIfcII (QueDltedt) .uttJrle comm_nU Złtt. &ł 00ube1't

r._cina beougran4ł Lar10l

.P1łolCIdomtHI pCItICłeołtG (Boeme.r) ftl'. ł'ł~

tCICtcI .4.pIraIs.