zna praktyczne zastosowanie ciał stałych

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „BADANIE WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW” PRZYRODA, II ETAP EDUKACYJNY

Temat: Badanie właściwości materiałów.

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (6.4) [uczeń] podaje przykłady przedmiotów wykonanych z substancji kruchych, sprężystych i plastycznych;

Cele zoperacjonalizowane

UCZEŃ

wie na jakie rodzaje dzielimy ciała stałe;

wie czym charakteryzują się ciała sprężyste, kruche, i plastyczne;

rozumie termin

odkształcenie/odkształce nie sprężyste;

zna praktyczne zastosowanie ciał

stałych;

wie, że zmiana kształtu nie ma wpływu na zmianę objętości ciała

stałego.

Nabywane umiejętności:

UCZEŃ podaje przykłady ciał kruchych, sprężystych i

plastycznych;

potrafi wymienić cechy

ciał stałych: kruchych, sprężystych i plastycznych;

wyjaśnia i opisuje właściwości fizyczne ciał

stałych.

Kompetencje kluczowe:

 Umiejętność uczenia się

 Kompetencje społeczne i obywatelskie

 Porozumiewanie się w języku ojczystym

Etapy lekcji:

1) Wstęp:

 Powitanie uczniów przez nauczyciela

 Czynności organizacyjne (sprawdzenie obecności).

2) Przebieg zajęć:

 Pogadanka – zapoznanie uczniów z tematem lekcji - Badanie właściwości materiałów. Inicjuje rozmowę.

 Nauczyciel zadaje pytania:

Co różni od siebie plastelinę, porcelanę i gumkę do włosów?

Jeżeli użyjemy siły do wymienionych przedmiotów, co się z nimi stanie?

Co się stanie z porcelanowa filiżanką, jeżeli użyjemy do niej siły?

Co się stanie z plasteliną, jeżeli zmienimy jej kształt, czy wpływa to na zmianę jej objętości?

Nauczyciel prezentuje filmy - zależności dwóch substancji (szkła i gumy) od temperatury. Komentuje i uzupełnia informacje przekazane w filmach.

 Doświadczenie.

Eksperyment:

1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Ciała stałe mogą mieć różne właściwości fizyczne. Sprężystość jest właściwością fizyczną odzyskiwania pierwotnego kształtu.

Ciała kruche pękają pod wpływem działającej na nie siły zewnętrznej. Ciała plastyczne ulegają nieodwracalnym odkształceniom (plastycznym) wskutek działającej na nie siły zewnętrznej.

2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem eksperymentu jest zapoznanie uczniów z właściwościami fizycznymi materiałów plastycznych, kruchych i sprężystych.

3. Sposób przygotowania eksperymentu (czas, miejsce itd.): Eksperyment prowadzony jest podczas zajęć lekcyjnych w klasie przez nauczyciela. Potrzebne sprzęty – kawałek modeliny, kreda, sprężyna.

4. Sposób przeprowadzenia eksperymentu: Nauczyciel demonstruje 3 przedmioty: modelinę, kredę i sprężynę.

Prosi uczniów, aby obserwowali wykonywane czynności.

Nauczyciel zmienia kształt modeliny- informuje, iż jest to właściwość materiału plastycznego i omawia termin ciało plastyczne. Następnie łamie kredę, omawia termin- ciało kruche, rozciąga sprężynę- omawia termin ciało sprężyste.

5.Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Na podstawie obserwacji eksperymentu oraz korzystając z podręcznika i/lub encyklopedii uczniowie

notują właściwości wymienionych rodzajów ciał. Uczniowie zapisują notatki.

 Nauczyciel prosi, aby uczniowie podali przykłady ciał:

Kruchych (kreda, porcelana, szkło, cegła, wapno, tabletka)

Plastycznych (plastelina, modelina, masa solna, guma do żucia)

Sprężystych (sprężyna, gąbka, gumka)

Uczniowie aktywnie uczestniczą w zajęciach

 Nauczyciel zadaje pytanie:

Jak nazywamy zjawisko, podczas którego ciało wraca z powrotem do pierwotnej formy?

Nauczyciel wyjaśnia termin

odkształcenie/odkształcenie sprężyste.

 Nauczyciel prosi uczniów, aby wymienili praktyczne zastosowanie omawianych ciał stałych. Uczniowie podają przykłady:

Kruche, np. kredki, zeszyt

Plastyczne, np. glina, tubka od pasty

Sprężyste, np. amortyzator, gumka do włosów (powtórzenie wiadomości)

3) Podsumowanie :

 Powtórzenie wiadomości omawianych na lekcji.

 Ocena zaangażowania uczniów, ich aktywności na lekcji.

 Uporządkowanie miejsca pracy.

Zadanie domowe

Do jakiego rodzaju ciał stałych zaliczamy miedziany drut?

Odpowiedz i uzasadnij odpowiedź.

Środki dydaktyczne

 Podręcznik

 Encyklopedia

 Komputer

 Rzutnik

 Ekran projekcyjny

 Plastelina

 Kreda

 Sprężyna

 Filmy

Metody nauczania

 Pogawędka

 Rozmowa kierowana

 Praca z podręcznikiem

 Ćwiczenie

 Obserwacja

Formy pracy

 Praca indywidualna

 Praca z całą klasą

Zadanie dla chętnych:

Napisz jaka cecha ciała stałego pozwala na:

a) Wyrwanie kartki z zeszytu b) Odłamanie kawałka czekolady c) Owiniecie folią jedzenia

d) Nadmuchanie balona e) Związanie gumką włosów f) Skakanie na trampolinie Lub:

Wyjaśnij co oznacza termin CIAŁA BEZPOSTACIOWE.