Uchwała Nr XXIX / 219 / 2009 Rady Powiatu w Łukowie
z dnia 19 maja 2009 r.
w sprawie „Samorządowego programu profilaktyki w zakresie chorób nowotworowych 2009 w powiecie łukowskim”
Na podstawie art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (j.t. z 2001 r. Dz. U. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) w związku z art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. z 2008 r. Dz. U. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) Rada Powiatu postanawia, co następuje:
§ 1.
Uchwalić i wdroŜyć wspólny dla powiatu łukowskiego i gmin powiatu łukowskiego
„Samorządowy program profilaktyki w zakresie chorób nowotworowych ‘2009 w powiecie łukowskim”, w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2.
Zobowiązać Zarząd Powiatu do przedłoŜenia Radzie Powiatu sprawozdania z realizacji niniejszej uchwały w terminie do dnia 30 kwietnia 2010 r.
§ 3.
Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu.
§ 4.
Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady /-/ Wiesław Grudzień
Załącznik do Uchwały Nr XXIX/219/2009 Rady Powiatu w Łukowie z dnia 19 maja 2009r.
SSSS SSSS aaaam aaaa m m m m m m m oooo oooo rrrrzzzz rrrr zzzząąąą ąąąądddd ddddoooo oooo w w w w w w w w yyyy yyyy pppp pppp rrrroooo rrrr oooo gggg gggg rrrraaaa rrrr aaaa m m m m m m m m pppp pppp rrrroooo rrrr oooo ffffiiii ffff iiii llll llll aaaakkkk aaaa kkkktttt ttttyyyy yyyy kkkk kkkk iiii iiii w w w w w w w w zzzz zzzz aaaa aaaa kkkkrrrr kkkk rrrreeee eeeessss ssssiiii iiii eeee eeee cccc cccchhhh hhhhoooo oooo rrrróóóó rrrr óóóó bbbb bbbb nnnn nnnn oooo oooo w w w w w w w w oooo oooo ttttw tttt w w w w w w w oooo oooo rrrroooo rrrr oooo w w w w w w w w yyyy yyyy cccc cccc hhhh hhhh ````2222 ```` 22220000 00000000 00009999 9999 w w w w w w w w ppppoooo pppp oooo w w w w w w w w iiii iiii eeeecccc eeee cccc iiii iiii eeee eeee łłłł łłłłuuuu uuuukkkk kkkkoooo oooo w w w w w w w w sssskkkk ssss kkkkiiii iiii m m m m m m m m
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zmianami) nakłada na gminy, powiaty i województwa obowiązek m.in. opracowywania i realizacji oraz oceny efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców (art. 8). Jest to zadanie własne samorządów.
Opis problemu zdrowotnego
W Polsce nowotwory złośliwe są przyczyną ponad 25% wszystkich zgonów męŜczyzn i około 21% u kobiet. Dynamika wzrostu liczby zachorowań i zgonów w Polsce naleŜy do największych w Europie. Wynika to z braku badań przesiewowych oraz niewystarczającej świadomości onkologicznej zarówno wśród pacjentów jak i pracowników ochrony zdrowia.
Efektem jest niska średnia wyleczeń, która w Polsce wynosi około 30%.
Choroby nowotworowe są drugą przyczyną zgonów w Polsce a powiat łukowski w roku 2007 uplasował się na 6 miejscu w województwie pod względem zachorowalności (23,4 osoby na 10 tys. mieszkańców, czyli 186 osób). Ponadto profilaktyka ww. chorób nowotworowych wpisuje się w 2 i 14 cel operacyjny Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015.
Najczęściej występującymi u męŜczyzn nowotworami złośliwymi są: rak jelita grubego i gruczołu krokowego, natomiast u kobiet: rak piersi, jelita grubego oraz płuc.
Rak prostaty jest chorobą bardzo groźną i niestety bardzo częstą: stanowi jedną z głównych przyczyn śmierci. Według statystyk u ludzi występuje ponad sto róŜnych odmian raka, określanych według narządów lub tkanek, w których powstają. Rak prostaty jest złośliwym nowotworem układu moczowo-płciowego, który atakuje męŜczyzn powyŜej 45 roku Ŝycia.
Oznaczenia PSA wykonuje się jako badanie przesiewowe w kierunku raka stercza (inaczej zwanego gruczołem krokowym lub prostatą) u męŜczyzn (powyŜej 50 roku Ŝycia, względnie przy uwarunkowaniach rodzinnych powyŜej 40 roku Ŝycia), w celu oceny celowości wykonania biopsji gruczołu krokowego, a takŜe dla monitorowania leczenia
u chorych na raka stercza, jak i w celu kontroli chorych po leczeniu dla wczesnego wykrycia nawrotu choroby (wznowa miejscowa i/lub odległe przerzuty).
Rak sutka (piersi) jest nowotworem złośliwym rozwijającym się z nabłonka przewodów lub zrazików gruczołu sutkowego. Choroba dotyczy głownie kobiet. U męŜczyzn występowanie raka piersi jest bardzo rzadkie (1%), zwykle jest to rak hormonozaleŜny, a choroba ma przebieg agresywny. W obu sytuacjach leczenie jest tego samego rodzaju.
Dla wczesnego wykrywania raka piersi bardzo waŜne znaczenie mają systematycznie prowadzone badania diagnostyczne, które pozwalają na wczesne wykrycie choroby na etapie kiedy moŜna ją wyleczyć. Najpowszechniej stosuje się samobadanie piersi (badanie palpacyjne), wykonywane samodzielnie przez kobietę w warunkach domowych w spokoju, oraz mammografia lub badanie ultrasonograficzne.
Rutynowe badania przesiewowe mammograficzne powinny być wykonywane u kobiet:
w wieku 35-39 lat - przynajmniej jedna mammografia,
w wieku 40-49 lat - co 2 lata mammografia,
w wieku 50-60 lat - co 1-1,5 roku mammografia,
po 60. r. Ŝ. - według wskazań lekarskich, zwykle co 1,5-2 lata do 75. roku Ŝycia,
z ryzykiem rodzinnym, jeśli rak piersi wystąpił u krewnej pierwszego stopnia przed 35. r. Ŝ. - mammografię moŜna zacząć juŜ 5 lat wcześniej niŜ wystąpiło to
zachorowanie,
otrzymujących hormonalną terapię zastępczą (HTZ) - mammografia co rok.
Cel programu
Celem głównym programu jest zwiększenie wskaźnika wykrywalności raka piersi (jako uzupełnienie programu Narodowego Funduszu Zdrowia) i raka prostaty oraz obniŜenie wskaźnika umieralności z powodu wskazanych nowotworów u osób zamieszkałych na terenie powiatu łukowskiego.
Obszar realizacji programu
Program będzie realizowany na terenie powiatu łukowskiego, tj. na terenie miast:
Łuków i Stoczek Łukowski oraz gmin: Adamów, Krzywda, Łuków, Serokomla, Stanin, stoczek Łukowski, Trzebieszów, Wojcieszków, Wola Mysłowska.
Populacja podlegająca badaniom
Program adresowany jest do:
− kobiet w wieku 40-49 lat, które w wywiadzie podają, Ŝe nie miały wykonanego badania w ciągu ostatnich 2 lat,
− męŜczyzn powyŜej 50 roku Ŝycia.
Zgodnie z danymi demograficznymi Informatora Statystycznego Ochrony Zdrowia na dzień 31.12.2007r. w powiecie łukowskim odnotowano:
− w wieku 40-49 lat – 6.474 kobiet, w tym: 2.154 w mieście, 4.320 na wsi,
− powyŜej 50 r. Ŝ – 14.491 męŜczyzn, w tym: 4.489 w mieście, 10.002 na wsi.
Proponuje się objąć badaniem 830 kobiet tj. 12% populacji w wieku 40-49 lat i 830 męŜczyzn, tj. 5% populacji męŜczyzn po ukończeniu 50 r.Ŝ.. Ilość osób objętych programem w poszczególnych gminach/miastach przyjęto na podstawie wielkości jednostki, tj. 50 osób na kaŜde 3.000 mieszkańców gminy/miasta
Ilość mieszkańców wytypowanych do badania Gmina / miasto
męŜczyźni kobiety
M. Łuków 225 225
M. Stoczek Łukowski 25 25
Gm. Adamów 50 50
Gm. Krzywda 75 75
Gm. Łuków 100 100
Gm. Serokomla 30 30
Gm. Stanin 75 75
Gm. Stoczek Łukowski 75 75
Gm. Trzebieszów 50 50
Gm. Wojcieszków 50 50
G. Wola Mysłowska 50 50
Razem: 805 805
Rodzaj badań
W ramach programu wykonane zostaną:
− wypełnienie ankiety,
− dla kobiet: badanie mammograficzne wraz z pisemną oceną wyników przeprowadzonych badań i postawieniem rozpoznania,
− dla męŜczyzn: pobranie krwi i oznaczenie poziomu PSA wraz z pisemną oceną wyników (warunkiem prawidłowego wyniku konieczne jest zachowanie wstrzemięźliwości seksualnej oraz zaniechanie jazdy rowerem przez dwa dni przed badaniem),
− edukacja pacjentów.
Realizator programu
Realizator programu zostanie wyłoniony w drodze konkursu ofert (art. 48 ust. 4 ustawy wym. na wstępie) do którego maja prawo przystąpić publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej.
Realizacja Programu
Zapraszanie na badania odbywać się będzie poprzez akcję medialną, czyli informacje w Internecie, prasie, radiu, telewizji MASTER oraz rozplakatowanie i informację o programie przekazywaną wg miejscowego zwyczaju.
Określenie poziomu PSA:
1. męŜczyźni w wieku powyŜej 50 roku Ŝycia (którzy zachowywali wstrzemięźliwość seksualną oraz nie jeździli rowerem przez dwa dni) zgłaszający się do przychodni/laboratorium otrzymują od personelu medycznego (pielęgniarki lub pracownika laboratorium) do wypełnienia ankietę,
2. pomoc personelu medycznego w wypełnieniu ankiety przez pacjenta, przekazania wypełnionej przez pacjenta ankiety pracownikowi laboratorium bądź pielęgniarce,
3. pobranie krwi i oznaczenie poziomu PSA (swoisty antygen stercza),
4. odnotowanie wyników badania w ankiecie oraz wpisanie informacji o zaleceniach do dalszego postępowania,
5. odbiór osobisty wyników w miejscu wykonywania badania,
6. dalsza diagnostyka i leczenie odbywa się w ramach kontraktu z NFZ, Badania mammograficzne:
1. kobiety w wieku 40-49 lat, które nie wykonywały mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat zgłaszające się do pracowni mammografii otrzymują od personelu medycznego do wypełnienia ankietę, która po wypełnieniu pozostaje w dokumentacji badania,
2. kobiety, które miały wykonywane badania mammograficzne powyŜej 2 lat od obecnego zgłoszenia powinny okazać wynik (zdjęcie+opis) ostatniego badania mammograficznego, 3. wykonanie mammografii piersi 2 x 2 zdjęcia z opisem,
4. odnotowanie wyników badania w ankiecie, dokonanie opisu oraz wpisanie informacji o zaleceniach do dalszego postępowania,
5. osobisty odbiór wyników w miejscu wykonania badania,
6. dalsza diagnostyka i leczenie odbywa się w ramach kontraktu z NFZ,
Realizator programu na podstawie ankiet sporządza co 2 miesiące informację, w której podaje ilość przebadanych osób z podziałem na gminy oraz ilością osób, u których zalecono dalszą diagnostykę i przekazuje informację Starostwu Powiatowemu w Łukowie.
Koszt jednostkowy badań
Przewidywany koszt jednostkowy za przebadanie jednej osoby wynosi:
- kobiety – 70 zł, - męŜczyzny – 40 zł.
Ogólny koszt realizacji programu w przypadku realizacji w 100% wynosi 88.550 zł.
Koszty ponoszą:
1) budŜet powiatu – 28.980 zł (dofinansowanie mammografii – 24 zł do kaŜdej osoby, dofinansowanie określenia poziomu PSA – 12 zł. do kaŜdego badania). W przypadku nie zgłoszenia się zaproponowanej ilości osób z poszczególnych gmin pozostające z tego powodu środki powiatowe mogą być przeznaczone na opłacenie ewentualnych dodatkowych badań w gminach, które Program w pełni zrealizują a będą kolejni chętni do badań. Promocja Programu, opracowanie i wydruk plakatów informacyjnych – 1.200 zł.
2) budŜet gmin według tabeli w zaleŜności od ilości osób (46 zł za kaŜdą przebadaną kobietę i 28 zł za kaŜdego przebadanego męŜczyznę z terenu gminy/miasta),
3) realizator programu.
Termin
Badania profilaktyczne będą wykonywane w okresie: czerwiec– listopad 2009 r.
Harmonogram realizacji Programu:
1) do 31 maja 2009 r. - doręczenie Programu jednostkom samorządu terytorialnego,
2) do 31 maja 2009 r. - podjęcie uchwał przez rady gmin, miast powiatu łukowskiego o przystąpieniu do wspólnej realizacji „Samorządowego programu profilaktyki w zakresie chorób nowotworowych ‘2009 w powiecie łukowskim”,
3) do 10 czerwca 2009 r. – zawarcie porozumień z gminami/miastami w sprawie warunków realizacji Programu,
4) do 30 czerwca 2009 r. - przekazanie przez gminy /miasta dotacji na realizację Programu, 5) do 5 czerwca 2009 r. ogłoszenie konkursu ofert na realizację Programu i wyłonienie
realizatora Programu,
6) do 20 czerwca 2009r. - zawarcie umowy z wybranym realizatorem Programu zawierającej postanowienia dotyczące sposobu zapłaty za przeprowadzone badania tj. przekazywanie sukcesywnie realizatorowi Programu środków, w 3 ratach, tj. co 2 m-ce (do 20 dnia m-ca
następnego na podstawie informacji o ilości wykonanych badań przedłoŜonej przez realizatora) oraz zobowiązania realizatora do objęcia Programem mieszkańców powiatu łukowskiego z poszczególnych grup wiekowych bez względu na przynaleŜność pacjenta do zakładu opieki zdrowotnej,
7) opracowanie przez realizatora Programu ankiety-wywiadu, jej wydruku oraz zapewnienie popularyzacji Programu,
8) opracowanie przez Powiat Łukowski plakatów informacyjnych oraz ich wydruk, popularyzacja Programu w miejscowych mediach,
9) rozpropagowanie Programu przez Samorządy biorące udział w programie na swoim terenie zgodnie z przyjętym zwyczajem (poprzez sołtysów, informację w kościołach), 10) zapewnienie przez Powiat Łukowski przelewu środków realizatorowi na podstawie
otrzymanych co 2 miesiące informacji o ilości przeprowadzonych badań,
11) do 15 grudnia 2009r. - rozliczenie przez Powiat Łukowski kosztów realizacji Programu i dokonanie ewentualnego zwrotu dotacji gminom/miastom.
