S S TO T O L L A A R R Z Z I I 0 0
T T EC E C H H NO N O LO L OG G I I A A Z Z MA M AT TE ER RI IA AŁ ŁO OZ ZN N AW A W ST S T WE W EM M
KU K UR RS S W W T T ER E RM MI IN NI IE E: : 2 27 7. .0 04 4. .2 20 02 20 0 – – 2 22 2. .0 05 5. .2 20 02 20 0
CZ C ZĘ Ę ŚĆ Ś Ć 3 3
N
Na au uc cz zy yc ci ie el l: : W Wi ie es s ła ł aw wa a K Ku ur re ek k
na n au uc cz z yc y ci ie el l. .w wk ku ur re ek k@ @o op p. .p p l l
8. Podstawy suszenia drewna
9. Wady przy suszeniu drewna
10. Podstawy konserwacji drewna
Świeżo ścięte drewno ma dużą wilgotność, zwykle powyżej 50%.Takie drewno jest bardzo podatne na zagrzybienie i łatwo wypacza się. Gdy znajdzie się w pomieszczeniu suchym szybko traci wilgoć, gwałtownie się kurczy co powoduje duże pęknięcia. Aby tego uniknąć drewno poddaje się suszeniu. Suszenie wpływa również na przedłużenie trwałości drewna, ponieważ zwiększa jego odporność na działanie grzybów i szkodników. Wysuszone drewno jest też łatwiejsze w obróbce mechanicznej, łatwiej się go maluje i klei. Drewno po przetarciu na skutek rozerwania tkanek przez piłę i stworzeniu dużo większych niż w drewnie okrągłym płaszczyzn do parowania, ma o wiele lepsze warunki oddawania nadmiaru wilgoci. Dlatego suszeniu poddaje się tarcicę. Wysychające drewno dość znacznie się kurczy a przy tym niejednostajnie, ponieważ biel jako tkanka świeższa i luźniejsza schnie szybciej od zbitej gęstej twardzieli. Na skutek szybszego wysychania powierzchni drewna, w świeżej tarcicy powstają początkowo nieznaczne ale szybko powiększające się pęknięcia. Najszybciej takie pęknięcia powstają na czole tarcicy. Dlatego, zwłaszcza przy cenniejszej tarcicy liściastej, jej czoła zabezpiecza się obijając je listewkami malując silnie kryjącą farbą lub smarując gęstym klejem stolarskim, smołą, pastą ochronną.
Świeża tarcica powinna być oczyszczona z trocin, posortowana i prawidłowo ułożona do suszenia.
Suszenie może być naturalne i sztuczne.
Suszenie drewna
Proces suszenia drewna tylko z pozoru wydaje się sprawą dość prostą. Zawartość wilgoci w drewnie odgrywa znacząca rolę podczas jego obróbki oraz dalszej eksploatacji wykowanych z niego wyrobów. Zbyt wilgotne lub zbyt suche drewno może mieć wpływ na jakość i funkcję elementów z niego wykonanych. Również sama technologia procesu suszenia ma niebagatelny wpływ na jakość drewna. Drewno zbyt szybko wysuszone, w niekontrolowanych warunkach mikroklimatycznych, itp., co z ekonomicznego punktu widzenia ma uzasadnienie, nie będzie dobrym materiałem dla dalszej obróbki. W praktyce chodzi o to, aby przy pracach budowlanych czy produkcji wyrobów drewnianych, stosować drewno o "właściwej" wilgotności. Ta ostatnia zależy z kolei od rodzaju prac, istniejącego lub oczekiwanego klimatu otoczenia oraz wymagań co do zachowania wymiarów. Dla dokładniejszego określenia parametrów wilgotnościowych drewna
w zależności od jego przeznaczenia wprowadza się pojęcie wilgotności końcowej, którą można zdefiniować jako rzeczywistą zawartość wilgoci w drewnie występującą pod koniec procesu jego suszenia. Powinna ona być możliwie bliska tzw. wilgotności wymaganej.
Wilgotności wymagane dla drewna o różnym przeznaczeniu
Przeznaczenie Wilgotność
wymagana [%]
Wilgotność względna powietrza przy temp. 20 C Budynki zamknięte z ogrzewaniem 6 – 12 30 - 65
Budynki zamknięte bez ogrzewania 9 – 15 45 - 75
Otwarta zabudowa zadaszona 12 - 18 65 - 85
Parkiet 8 - 12 35 - 60
Wykończenie wnętrz 6 - 10 30 - 55
Okna, drzwi zewnętrzne 10 - 15 55 - 75
Drewno, będąc specyficznym materiałem budowlanym ma naturalną skłonność do pobierania wilgoci z otoczenia w jakim się znajduje lub jej oddawania do otoczenia, o tym zjawisku mówi się że drewno „pracuje”. Badania nad zjawiskiem doprowadziły do określenia tzw.
wilgotności równowagi tj. takiej zawartości wilgoci w drewnie i materiałach drewnopochodnych, jaka ustala się po określonym czasie w zależności od istniejących warunków klimatu otoczenia.
W takim stanie drewno nie "dąży" ani do pobierania wody, ani też do jej oddawania, to znaczy że już "nie pracuje".
Aby drewno miało odpowiednią wartość użytkową, co ma duże znaczenie zwłaszcza w kontekście wykorzystywania go do wyrobu mebli drewnianych, musi przejść odpowiedni proces suszenia.
Dzięki niemu tarcica zyskuje wilgotność, która jest porównywalna do wilgotności finalnej. Suszenie wpływa również na trwałość wyrobu, ponieważ dzięki niemu drewno twardnieje. Taki materiał jest również łatwiej obrobić, a drewno zyskuje odporność na działanie czynników biotycznych i abiotycznych. Meble drewniane muszą więc zostać wykonane z odpowiednio wysuszonego drewna, aby cechowały się wysoką jakością.
Przebieg suszenia drewna metodą naturalną
Najogólniej ujmując tę kwestię, suszenie polega na wyciągnięciu wilgoci naturalnie znajdującej się w drewnie, z jego warstw głębszych, na powierzchnię. Samo przemieszczanie się wilgoci jest procesem długotrwałym, natomiast odprowadzenie wody z powierzchni drewna przebiega stosunkowo szybko.
W tym procesie wyróżnić można aż cztery fazy. Na początku zostaje odparowana wolna woda z przypowierzchniowych warstw materiału. Następnie postępuje obniżanie wilgotności drewna w jego najbardziej zewnętrznych warstwach, a później także środkowych. Końcowy etap to równowaga higroskopijna najbardziej zewnętrznych warstw z otoczeniem.
Naturalne suszenie tzw. sezonowanie następuje poprzez ułożenie tarcicy w tak zwane sztaple. Poszczególne kawałki są poukładane jeden na drugim, a pomiędzy nimi znajdują się przekładki. Taki model suszenia przeprowadza się na wolnym powietrzu, w odpowiednich warunkach, które umożliwiają swobodny przepływ powietrza. Oczywiście najlepiej, kiedy w trakcie suszenia dni są suche, ciepłe oraz wietrzne. Nad drewnem musi znajdować się dach, który zabezpiecza je przed deszczem, ale także intensywnym słońcem. Musi być ono również zabezpieczone od podłoża. Sprawdzają się legary na żwirze.
W sposób naturalny drewno traci wilgotność pod wpływem działania ruchu powietrza atmosferycznego w czasie dni suchych i ciepłych oraz wietrznych, osiągając stan powietrzno- suchy, czyli wilgotność na poziomie około 15 %. Pomocne jest tu specjalne układanie elementów tarcicowych, dzięki któremu powietrze ma do nich dostęp ze wszystkich stron. W ten sposób układane są sztaple i kształtowane całe składy. Ważne jest, by było to miejsca o suchym (posypanym na przykład żwirem), doskonale wypoziomowanym podłożu, na którym sztaple umieszcza się około 50 cm nad ziemią. Należy zadbać o to, by drewna nie składować w bezpośrednio nasłonecznionym miejscu, ani nie narażać go na deszcz. Przyjęło się, że optymalne warunki dla sezonowania drewna stwarzają otwarte hale.
W polskim klimacie taki naturalny proces trwa dość długo, dla przykładu:
tarcica sosnowa schnie 60-200 dni (jeśli ma grubość 25 mm – nawet 11 miesięcy, przy grubości 38 mm – 17 miesięcy);
tarcica świerkowa schnie 9-200 dni,
tarcica dębowa schnie 100-300 dni (jeśli ma grubość 25 mm będzie t 14 miesięcy, a przy grubości 38 mm – 22 miesiące).
Naturalne suszenie nie jest wolne od wad – powoduje między innymi degradację tarcicy.
Dodatkowo czynniki ekonomiczne i technologiczne spowodowały, że jest to w chwili obecnej nieczęsto wybierany sposób suszenia, traktowany raczej jako sposób zapewniania rezerwy materiałowej.
To, w jakim stopniu będą one przestrzegane i egzekwowane, decyduje w znacznej mierze o powodzeniu całego procesu suszenia drewna w warunkach naturalnych.
1. Materiał należy układać tak, by zapewnić dostęp świeżego powietrza (wiatr) do każdej pojedynczej sztuki oraz tak, by zapobiec ich deformowaniu.
2. Nad tarcicą powinien znajdować się dach, chroniący ją przed wpływem czynników klimatycznych (słońce, deszcz).
3. Drewno nie może leżeć bezpośrednio na ziemi; izolację zapewnią legary.
4. Konieczne jest zapewnienie łatwego dostępu do drewna, tak by przy wywożeniu i układaniu nowego nie wadzić pozostałym.
5. Tarcica zainfekowana grzybem wymaga izolowania od reszty składu.
Sezonowanie jako wstęp do suszenia sztucznego
Drewno wysuszone wstępnie w warunkach naturalnych można następnie suszyć w suszarniach, gdzie uzyska ono finalną wilgotność, odpowiadającą jego przeznaczeniu.
W wyniku takiego suszenia tarcica osiąga wilgotność około 20%, to za dużo, by można było rozpocząć końcową jej obróbkę. Możliwe jest to dopiero przy wilgotności 10%. Taki wskaźnik można uzyskać tylko przy użyciu specjalistycznych urządzeń.
Minusem sezonowania drewna, jest jego długość. Zazwyczaj taki sposób suszenia trwa (w zależności od gatunku) od 6 do 24 miesięcy, co jest kłopotliwe ze względów ekonomicznych. Z tego powodu współcześnie coraz częściej sięga się po suszenie sztuczne, to znaczy z wykorzystaniem odpowiednich suszarni. Ono także zapewnia odpowiedni materiał do produkcji mebli drewnianych.
Żeby tarcica mogła mieć zastosowanie użytkowe, musi przejść proces suszenia, w wyniku którego:
osiąga wilgotność zbliżoną do tej, w której będzie finalnie użytkowana,
podwyższone zostają jej właściwości mechaniczne (twardość),
poprawia się jakość jego obróbki,
uzyskuje odporność na działanie czynników pochodzenia biotycznego i abiotycznego.
Jak przebiega proces suszenia tarcicy
Suszenie polega na przemieszczeniu wilgoci zawartej w drewnie z jego warstw wewnętrznych do zewnętrznych (długotrwały proces) powierzchniowych, skąd zostaje odprowadzona (następuje stosunkowo szybko).
Wyróżniamy tu 4 fazy:
1. odparowywana zostaje woda wolna z warstw przypowierzchniowych drewna,
2. dalsze obniżanie wilgotności w zewnętrznych warstwach; w warstwach wewnętrznych pozostaje ona jeszcze wysoka;
3. zmniejszanie się wilgotności warstw środkowych;
4. warstwy przypowierzchniowe osiągają równowagę higroskopijną z otoczeniem. Pod koniec tej fazy właściwego suszenia wilgotność warstw wewnętrznych jest tylko nieco wyższa niż przypowierzchniowych.
Obecnie wyróżniamy 3 metody suszenia tarcicy 1. Naturalna:
sztaple – suszenie na wolnym powietrzu tarcicy poukładanej jedna na drugiej i oddzielonej przekładkami;
2 – 3 Sztuczne:
zamknięte komory – suszenie w podwyższonej temperaturze, dzięki któremu w szybszy sposób uzyskuje się właściwy poziom wilgotności;
zamknięte komory ciśnieniowo-próżniowe – bardzo szybkie obniżanie wilgotności tarcicy.
Drewno w sposób naturalny, sezonując, schnie bardzo długo (wynosi nawet od 6 do 24 miesięcy), dlatego z powodów ekonomicznych coraz częściej i powszechniej wykorzystywane są sposoby przyspieszone.
Profesjonalne suszarnie tarcicy
Suszenie sztuczne, a więc przy użyciu suszarki do drewna, jest zaplanowanym, najczęściej zautomatyzowanym, procesem, ukierunkowanym na szybkie osiągnięcie pożądanej wilgotności drewna, w taki sposób, który nie spowoduje w nim odkształceń czy pęknięć.
Wśród popularnych modeli suszarek do drewna wymienić należy wymienić te, które wykorzystują cyrkulację powietrza:
suszarki konwekcyjne,
suszarki konwekcyjne cyklicznego działania typu komorowego,
suszarki konwekcyjne cyklicznego działania typu kondensacyjnego,
suszarki powietrzne konwekcyjne cyklicznego działania typu aerodynamicznego,
suszarki ciągłego działania (tunelowe),
oraz cechujące się niemal idealnymi parametrami, ale drogie w produkcji i eksploatacji:
suszarki typu podciśnieniowo–dielektrycznego.
Klasyczne konwekcyjne suszarki do tarcicy
W tego typu suszarce powietrze, które wtłaczane jest do suszarki, miesza się z tym, które zostało w niej już ogrzane; następnie przepływa pomiędzy elementami tarcicowymi. Te, które są wilgotne, dążą do staniu równowagi higroskopijnej, czyli wyrównania swojej wilgotności z wilgotnością otoczenia, w związku z tym drewno „oddaje” nadmiar wilgoci do przepływającego wokół niego powietrza. Proces jest zautomatyzowany, prowadzony zgodnie z wytycznymi programu komputerowego, czujniki cały czas monitorują wilgotność drewna oraz szybkość suszenia – jest ona dopasowywana indywidualnie do suszonego gatunki drewna, co zapobiega powstawaniu pęknięć.
Wydajne suszarki konwekcyjne powietrzne cyklicznego działania (komorowe)
Tarcica w takiej suszarce układana jest w określony sposób na paletę lub wózek szynowy, po czym drzwi komory szczelnie się zamyka. Nad przebiegiem procesu czuwa suszarnik lub przebiega on ściśle według zaprogramowanego planu, wykonania którego pilnuje komputer.
Powietrze wprowadzane do komory, a później poruszane wentylatorami, ma regulowaną temperaturę i wilgotność zależne od etapu suszenia. Jego zadaniem jest przeniesienie energii cieplnej od grzejnika (radiatora) do drewna oraz przejmowanie ary wodnej z powierzchni tarcicy.
Między sobą suszarki tego typu różnią się pojemnością, kosztami eksploatacji, łatwością obsługi i ceną, a także zastosowanymi w nich rozwiązaniami technicznymi.
Niezależnie od modelu, proces suszenia przebiega pięciofazowo:
1. nagrzewanie tarcicy do temperatury 35 st. C; nie powinno ono przekraczać czasu 24 godzin.
2. niezbędna, jeśli drewno było wstępnie suszone na świeżym powietrzu; można ją pominąć, jeśli suszy się drewno świeże. Dochodzi tu do nawilżania ogrzanego drewna, co ułatwia przepływ wilgoci między warstwami drewna i minimalizuje naprężenia. Odbywa się to w temperaturze 35 st. C oraz przy wilgotności powietrza na poziomie 98–99% i trawa zależnie od grubości tarcicy.
3. suszenie właściwe, którego parametry dobiera się do gatunku drewna znajdującego się w komorze. W międzyczasie stosuje się nawilżanie (przy twardszych gatunkach).
4. sezonowanie. Wilgotność w całej objętości suszonych elementów zostaje wyrównana, a naprężenia ulegają zmniejszeniu.
5. studzenie wysuszonego już drewna, w czasie którego temperatura spada nie więcej niż 6 stopni na godzinę, co ma zapobiegać pękaniu drewna.
Suszarki do tarcicy należące do grupy suszarek powietrznych konwekcyjnych cyklicznego działania typu kondensacyjnego
W tych urządzeniach wykorzystywane jest zjawisko konwekcji – drewno ogrzewane jest przez krążące powietrze, będące czynnikiem suszącym. Nie jest ono jednak wymieszane z otoczeniem – suszarka kondensacyjna nie ma kominków wentylacyjnych, wyposażona jest natomiast w agregat chłodniczy, w którym wilgotne powietrze jest chłodzone, a para wodna – skraplana.
Grzejniki elektryczne ogrzewają powietrze suszące do temperatury minimum 45 st. C. Następnie kierowane jest ono do obiegu przez sztapel. Szczególnie cenione do suszenia:
trudno schnących gatunków takich jak: dąb i buk,
grubego sortymentu tarcicy iglastej.
Proces suszenia w urządzeniach typu kondensacyjnego jest dłuższy niż w tych tradycyjnych komorowych. Jego mankamentem jest też możliwość zainfekowania tarcicy grzybem.
Suszarki powietrzne konwekcyjne cyklicznego działania typu aerodynamicznego
Suszenie przebiega tu w sposób podobny do procesu zachodzącego w suszarkach komorowych, z tym że powietrze suszące ogrzewane jest tu w wyniku tarcia mas powietrza o odpowiednio zaprojektowany wirnik. Nie są one wykorzystywane w Europie.
Suszarki do tarcicy konwekcyjne ciągłego działania (tunelowe)
Proces suszenia obejmuje tu przemieszczanie drewna co pewien czas w tunelu suszarki.
Nagrzane powietrze przepływa w kierunku przeciwnym do tego, w którym przesuwane jest drewno. Z powodzeniem wykorzystuje się je do masowego suszenia gatunków iglastych.
Pozwalają na uzyskanie wilgotności nie mniejszej niż 12%. Temperatura w tunelu suszarki dochodzi do 65 st. C.
Suszarki typu podciśnieniowego (nazywane też próżniowymi)
Suszenie wykorzystujące podciśnienie (wytwarzane przez pompę próżniową) polega na umieszczeniu tarcicy w komorach próżniowych, gdzie para wodna szybciej opuszcza drewno.
Dedykowane są do szybkiego suszenia twardych gatunków.
Suszarki do drewna podciśnieniowe z ogrzewaniem dielektrycznym
Aby wysuszyć tarcicę w takim urządzeniu, należy ją ciasno ułożyć na izolowany elektrycznie wózku znajdującym się wewnątrz autoklawu, po którego obu stronach umieszczone są elektrody zasilane niewielkiej częstotliwości prądem; podłączona jest do niego także pompa próżniowa, która wyprowadza na zewnątrz parę wodną. Proces suszenia przebiega tu szybko, nie powoduje pęknięć. Szczególnie dobre rezultaty daje suszenie w takich warunkach: wiązu, brzozy, grabu; gorzej przebiega suszenie gatunków uchodzących za trudno schnące (buk, dąb).
Wady suszenia drewna
Prawidłowy proces suszenia drewna powinien być poprzedzony tzw. sezonowaniem, czyli składowaniem na wolnym powietrzu. Działanie to zapewnia równomierne rozmieszczenie wilgoci w drewnie, zapobiegając jednocześnie powstaniu wad czyli naprężeń, pęknięć, spaczenia, łódkowatości, wichrowatości, skrzywienia na długości, wadliwej wilgotności drewna, nadmiernie zróżnicowanej wilgotności tarcicy, plam i przebarwień. Wady tego typu występują najczęściej w sytuacji, gdy drewno jest poddawane sztucznemu suszeniu w komorach suszarnianych.
Niektóre wady suszenia ujawniają się dopiero podczas użytkowania drewna, obniżając wartość wykonanych z tego materiału przedmiotów.
Przyczyny powstawania wad drewna
Drewno, podobnie jak inne materiały pochodzenia roślinnego, należy do tzw. materiałów higroskopijnych. Fakt ten oznacza, że drewno może pobierać i oddawać wilgoć, czego efektem jest kurczenie i pęcznienie drewna, a docelowo jego paczenie i pękanie. Główną przyczyną pęknięć jest nierównomierne wysychanie drewna.
Należy jednak pamiętać, że wielkość i zniekształcenia drewna zależą od wielu czynników, najważniejsze z nich to gatunek, rodzaj i sprężystość drewna, jego struktura, rodzaj przetarcia, wymiary tarcicy lub jej elementów, sposób składowania oraz warunki i czas schnięcia.
Najczęstsze wady suszenia drewna
Wady drewna powstają w różnym okresie suszenia i mają różny charakter.
Zbyt gwałtowny proces wysychania drewna może przyczynić się do powstania pęknięć powierzchniowych i czołowych. W późniejszym czasie mogą powstać pęknięcia wewnętrzne, niewidoczne z zewnątrz. Na powstanie tego typu wad w szczególny sposób narażone jest drewno z drzew liściastych – w przypadku tego materiału mogą powstać tzw. zaskorupienia, czyli przesuszenia zewnętrznej części tarcicy. Przyczyną powstawania wad jest także zróżnicowana wilgotność suszonego drewna. Produkty wykonane z tarcicy o zbyt zróżnicowanej wilgotności często ulegają spaczeniu. Powstania tego typu wady można uniknąć wykorzystując sezonowanie lub parowanie wyrównawcze w pierwszej fazie suszenia.
Wadą jest również spaczenie, którego najczęstszą przyczyną jest anatomiczna budowa drewna, zbyt wysoka temperatura suszenia lub zbyt gwałtowny proces wysychania drewna.
Wadliwe drewno z drzew liściastych jest ponadto narażone na przebarwienia, zaplamienia i zaparzenia. Warto podkreślić, że zaparzenia dotyczą przede wszystkim jasnych gatunków europejskich (buk, klon, jawor, jesion) oraz ciemnych gatunków egzotycznych. Wada ta przejawia się w postaci ciemniejszych lub jaśniejszych plam.
Jak uniknąć wad podczas suszenia drewna?
Pojawianie się wad suszarnianych można skutecznie zniwelować, a nawet całkowicie wyeliminować dostarczając do komór suszarnianych drewno powietrzno-suche lub posiadające wilgotność nie przekraczającą 30%. Proces suszenia powinien być wykonywany z zachowaniem szczególnych środków ostrożności, zwłaszcza w przypadku twardych gatunków liściastych. Ważne jest także dostosowanie temperatury suszenia do indywidualnych potrzeb danego gatunku oraz prawidłowe składowanie drewna na każdym etapie obróbki.
Impregnacja drewna - na czym polega, jakie ma zalety?
W warunkach naturalnych drewno jest częścią ekosystemu, jakim jest las. Normalnym jest wiec fakt, że słońce, wilgoć, owady, grzyby rozkładają je z czasem na czynniki pierwsze, aby mogło stać się częścią runa leśnego i służyć za pożywienie, schronienie czy zabezpieczenie żyjącym w lecie organizmom. Dlatego wykorzystując drewno w budownictwie, produkcji mebli czy ozdób należy bezwzględnie zaimpregnować.
Na czym polega impregnacja drewna?
Impregnacja to nic innego, jak nasycenie drewna specjalnie przeznaczonym do tego środkiem w celu jego ochrony przed różnymi czynnikami fizycznymi i biologicznymi. Już w starożytnym Egipcie wyjątkowo cenne wyroby z drewna nasączano olejem cedrowym, by dzięki temu dłużej zachowały swój wygląd i właściwości. Przez wiele stuleci do impregnacji drewna przemysłowego stosowano przetwory smoły drzewnej i węgla kamiennego. Dziś wybór środków ochrony drewna jest dużo szerszy i sięga od naturalnych olei po specjalnie do tego przeznaczone substancje na bazie specjalnie opracowanych mieszanek żywic. Podobnie techniki impregnacji drewna zmieniły się i dają dużo większe możliwości.
Jakie są rodzaje impregnacji drewna?
Impregnacja powierzchniowa drewna może być głęboka, ciśnieniowo – próżniowa i powierzchniowa. Impregnacja głęboka, przy której drewno zostaje nasycone środkiem grzybobójczym do głębokości powyżej 10 mm, to nic innego jak kąpiel drewna w normalnych warunkach atmosferycznych. Kąpiele przeprowadza się w kadziach, wannach lub basenach wykonanych z drewna, stali, betonu lub tworzyw sztucznych. W ten sposób impregnuje się np.
drewno konstrukcyjne.
Impregnację ciśnieniowo – próżniową wykonuje się w warunkach przemysłowych, a środek impregnujący wprowadza się do drewna pod odpowiednim ciśnieniem. W ten sposób impregnuje się głównie drewno używane na zewnątrz, a zwłaszcza to mające kontakt z gruntem (np. palisady ogrodowe).
Najpopularniejsza metoda zabezpieczenia to jednak impregnacja powierzchniowa. Wykonuje się ją nawet na drewnie impregnowanym wcześniej inną metodą, w celu uzupełnienia ochrony lub jej odnowienia.
Od czego zależy skuteczność impregnacji?
Skuteczność impregnacji zależy w głównej mierze od głębokości przesycenia drewna impregnatem, a to z kolei zależy od:
- właściwości środka impregnacyjnego, - metody impregnacji,
- wilgotności drewna.
Wybierając metodę i impregnat warto wziąć pod uwagę również takie czynniki, jak gatunek (stopień twardości) drewna, przeznaczenie danego impregnatu oraz sposób użytkowania zabezpieczanego drewna (wewnątrz lub na zewnątrz).
Jak wybrać preparat do impregnacji powierzchniowej?
Wybór preparatu do impregnacji powierzchniowej zależy przede wszystkim od trzech czynników: od tego, przed czym chcemy zabezpieczyć drewno, czy drewno było już wcześniej malowane oraz jaki efekt końcowy chcemy osiągnąć.
Jeśli impregnujemy surowe drewno i naszym celem jest zabezpieczenie go przed grzybami pleśniowymi, sinizną, grzybami powodującymi głęboki rozkład drewna oraz owadami i technicznymi szkodnikami drewna, najlepiej użyć Impregnatu Ochronnego – Gruntującego VIDARON. Doskonale sprawdzi się w przypadku altan i drewnianych domów oraz drewna konstrukcyjnego, np. więźby dachowej. Jednak należy pamiętać, ze dla pełnej ochrony należy jeszcze zastosować dodatkową warstwę, chroniącą drewno od zewnątrz przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
W przypadku mebli, płotów, balustrad do skutecznej ochrony wystarczy użyć Impregnatu Ochronno – Dekoracyjnego Powłokotwórczego VIDARON. Oprócz zabezpieczenia surowego drewna i materiałów drewnopochodnych przed grzybami pleśniowymi, sinizną i glonami, dzięki specjalnej powłoce Teflon™ surface protector drewno jest także chronione przed deszczem, słońcem i śniegiem. To idealne rozwiązanie, które nie wymaga stosowania dodatkowej warstwy zewnętrznej, ponieważ preparat ten nadaje przedmiotom eleganckie, satynowe wykończenie w jednym z 14 kolorów, podkreślających naturalny wygląd drewna. Do drewna, które już wcześniej było malowane, ale wymaga odświeżenia i poprawy wyglądu, przeznaczony jest Renowacyjny Impregnat Do Drewna VIDARON. Zawiera formułę FOUR-SEASON PROTECTION, która zapewnia ponadprzeciętne parametry odpornościowe na każde warunki pogodowe. W swoim składzie zawiera m.in. wosk, których odpycha wodę, chroniąc drewno przed niszczącym działaniem wilgoci. Dostępny w wielu kolorach, w tym tak modnych jak turkus czy limonka, jest świetnym sposobem na odrobinę świeżości i nowoczesności w każdym domu i ogrodzie.
Jakie są metody impregnacji powierzchniowej drewna?
Impregnaty powierzchniowe można aplikować na dwa sposoby: za pomocą pędzla lub wałka malarskiego lub metodą natryskową, używając specjalnego urządzenia. Malowanie wałkiem czy pędzlem jest dokładniejsze, bardziej ekonomiczne, ale jednocześnie bardzo czasochłonne.
Dlatego przy większych powierzchniach lepiej zastosować metodę natryskową – straty materiałowe będą większe, w niektórych miejscach preparat trzeba będzie nanieść pędzlem, ale czas impregnowania będzie zdecydowanie krótszy.
Jakie są zalety impregnacji drewna?
Impregnacja przede wszystkim przedłuża znacznie czas użytkowania drewna. Co równie ważne, gwarantuje jego niezmieniony wygląd – bez oznak sinizny czy pleśni. Dzięki impregnacji nie trzeba się obawiać o niekorzystne działanie śniegu, słońca i deszczu. Poza tym, dzięki impregnacji można nadać meblom, sprzętom a nawet drewnianym konstrukcjom typu altany całkiem nowy wygląd, stosując kombinacje wielu dostępnych kolorów w najmodniejszych odcieniach.
Lakierobejce barwią drewniane powierzchnie, podkreślając jednocześnie rysunek słojów.
Są trwale i elastyczne, nadają się nawet do malowania elewacji drewnianych domów.
Impregnaty chronią drewno przed mrozem, deszczem i palącym słońcem, niektóre również przed naturalną korozją i owadami. Można nimi pokrywać także drewno nieoszlifowane.
Oleje podkreślają naturalne piękno drewna. Głęboko wnikają w zabezpieczaną powierzchnię, skutecznie chroniąc deski przed zabrudzeniami, wodą i promieniowaniem UV. Oleje można stosować na zewnątrz oraz wewnątrz pomieszczeń.
Zapoznaj się również z filmikiem:
https://www.youtube.com/watch?v=fRalOHiAb9E
PYTANIA DO PRZEROBIONEGO MATERIAŁU
1. w jaki sposób zabezpiecza się czoła cenniejszej tarcicy liściastej przed pękaniem, podczas jej suszenia:
a) _______________________________________________________
b) _______________________________________________________
c) _______________________________________________________
2. Posługując się tabelką, podaj dla jakiego drewna (jego przeznaczenie) wymagana jest wilgotność:
a) 6 – 12% - ______________________________________________
b) 8 – 12% - ______________________________________________
c) 10 – 15% - _____________________________________________
3. Przy szybkim i prawidłowym suszeniu drewna wiązu, grabu i brzozy, najlepsze
rezultaty osiąga się w suszarkach ____________________________________________
_________________________________________________________________________
4. Prawidłowy proces suszenia drewna, zapobiega powstawaniu takich jego wad jak:
a) ___________________________________________________________
b) ___________________________________________________________
c) ___________________________________________________________
d) ___________________________________________________________
e) ___________________________________________________________
5. Impregnacja drewna może być:
a) ____________________________________________________________
b) ____________________________________________________________
c) ____________________________________________________________
Podaj odpowiedzi na powyższe pytania od 1 do 5
Wyślij e-maila do nauczyciela na adres:
nauczyciel.wkurek@op.pl
z następującymi danymi umieszczonymi w temacie e-maila (WAŻNE):
Twoje nazwisko i imię, Stolarz, Technologia cz. 3 (np. Jan Kowal, Stolarz, Technologia cz. 3)
oraz odpowiedziami na te pytania
(odpowiedzi mogą być podane w: Notatniku, pliku tekstowym lub jako zdjęcie JPG – tylko wyraźne).
Wysłana wiadomość będzie potwierdzeniem uczestnictwa w zajęciach i zaliczenia „obecności na tych zajęciach”.
