PTG
SOKÓŁ
K R A K Ó W
R O K Z A Ł O Ż E N I A 1885. U H O N O R O W A N E M E D A L E M " C R A C 0 V 1 A E M E R E N T I " - 2007
.RPW/38506/20 8 p Data:2018-06-28
POLSKIE TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE
„SOKÓŁ"
W ICRAKOWIE U L . MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO 2 7
3 1 - 1 1 1 K R A K Ó W , T E L . 0 1 2 4 2 1 8 0 5 5 , T E L . / F A X : 0 1 2 4 2 1 7 3 9 7 H T T P : / / W W W . S O K O L . P L , E - M A 1 L : S 0 K 0 L @ S 0 K 0 L . P L
PRAW O^YWATiLSKICH
W P Ł .
2018 -06- 2 8
Z A Ł . NR ,
Kraków, d n i a 22 czerwca 2018 r .
Do R z e c z n i k a Praw O b y w a t e l s k i c h A l e j a Solidarności 77,
00 - 090 Warszawa
Podmiot wnoszący petycję:
P o l s k i e Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół." w Krakowie u l . Marszałka J . Piłsudskiego 27, 31-111 Kraków
KRS: 0000113712; NIP: 6761040140; REGON: 35000242700000
P e t y c j a w i n t e r e s i e p u b l i c z n y m
[na podstawie a r t . 2 u s t . 1, 2 i 3 w związku z a r t . 9 u s t . 1 ustawy o p e t y c j a c h z d n i a 11 l i p c a 2014 r . t . j . Dz.U. z 2017
r . poz. 1123 z późn. zm.)- d a l e j j a k o ustawa]
Jako osoba prawna wnoszę petycję do organu władzy p u b l i c z n e j ( a r t . 2 u s t . 1 ustawy) w i n t e r e s i e publicznym ( a r t . 2 u s t . 2 p k t 1 ustawy), której przedmiotem j e s t żądanie zmiany przepisów prawa ( a r t . 2 u s t . 3 ustawy) a t o ustawy z dnia 7 s t y c z n i a 1993 r . o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży
Na podstawie wskazanych przepisów, apeluję o zmianę przepisów prawa, a t o :
- ( a r t . 16 u s t . 2 p k t 1 ustawy o RPO)
K R S 0 0 0 0 1 1 3 7 1 2 N I P 6 7 6 - 1 0 - 4 0 - 1 4 0 R E G O N 3 5 0 0 0 2 4 2 7 N R K O N T A B A N K . : P K O I O / K R A K Ó W 2 9 1 0 2 0 2 8 9 2 0 0 0 0 5 6 0 2 0 1 5 2 7001
o wystąpienie przez RPO do Sejmu RP z wnioskami o zmianę ustawy o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7 s t y c z n i a 1993 r . (Dz.U. Nr 17, poz. 78) w z a k r e s i e : a) a r t . 4a u s t . 1 p k t 2 ustawy z d n i a 7 s t y c z n i a 1993 r . o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży poprzez jego u c h y l e n i e oraz b) a r t . 4a u s t . 2 ustawy z d n i a 7 s t y c z n i a 1993 r . o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży zdanie pierwsze poprzez jego zmianę;
U z a s a d n i e n i e
Na wstępie wskazuję, że obowiązujący obecnie a r t . 4 a u s t . 1 p k t 2 ustawa o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu
l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7 s t y c z n i a 1993 r . (Dz.U. Nr 17, poz. 78) dopuszcza przeprowa
dzenie zabiegu przerywania ciąży w przypadku, gdy badania pre
n a t a l n e l u b inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdo
podobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo n i e u l e c z a l n e j choroby zagrażającej jego życiu (przesłanka eugeniczna).
Przechodząc do poglądu d o k t r y n y i orzecznictwa, odnośnie wniosków zawartych w p e t y c j i wskazuję pogląd wyrażony w komen
t a r z u : I n s t y t u c j e Prawa Medycznego System Prawa Medycznego (tom 1, r e d . p r o f . d r bab. Marek S a f j a n , d r hab. Leszek Bosek, rok: 2018, wydanie: 1, rozdział 4.9., Prawo u n i j n e jako źródło prawa medycznego, podrozdział 4,9.1. zagadnienia ogólne, s.
274, a k a p i t 49) , że:
"na podstawie a r t . 90 K o n s t y t u c j i RP, w związku z Traktatem o przystąpieniu R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j do U n i i E u r o p e j s k i e j , z 16.4.2003 r . oraz Aktem, z 16.4.2003 r . , dotyczącym warunków przystąpienia R e p u b l i k i C z e s k i e j , R e p u b l i k i Estońskiej, R e p u b l i k i C y p r y j s k i e j , R e p u b l i k i Łotewskiej, R e p u b l i k i L i t e w s k i e j , R e p u b l i k i Węgierskiej, R e p u b l i k i Malty, R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j , R e p u b l i k i Słowenii i R e p u b l i k i Słowackiej oraz dostosowań w t r a k t a t a c h stanowiących podstawę
U n i i E u r o p e j s k i e j oraz Traktatem z Lizbony, zmieniającym T r a k t a t o U n i i E u r o p e j s k i e j i T r a k t a t ustanawiający Wspólnotę Europejską 1.12.2009 r . a k t y tzw. prawa pierwotnego i pochodnego UE stały się źródłami prawa powszechnie obowiązującego w Polsce, mimo że n i e są wskazane w a r t . 87 K o n s t y t u c j i RP"
, i t a k :
1/ zgodnie z Traktatem z Lizbony zmieniającym T r a k t a t o U n i i E u r o p e j s k i e j i T r a k t a t ustanawiający Wspólnotę Europejską, z dnia 13 g r u d n i a 2007 r . , (Dz.U. 2009 Nr 203, poz. 1569), jego a r t . 3 u s t . 2 l i t . b, gdzie zostało wskazane, że w d z i e d z i n a c h medycyny i b i o l o g i i muszą być szanowane w szczególności: zakaz p r a k t y k eugenicznych, w szczególności t y c h , których celem j e s t
s e l e k c j a osób;
2/ zgodnie z Kartą praw podstawowych U n i i E u r o p e j s k i e j (2012/C 326/02), z d n i a 26 października 2012 r . , (Dz.Urz.UE.C Nr 326, s t r . 391) j e j a r t . 2, gdzie zostało wskazane, że każdy ma prawo do życia oraz j e j a r t . 3 u s t . 2 l i t b powtarzającym, iż w d z i e d z i n a c h medycyny i b i o l o g i i muszą być szanowane w szcze
gólności: zakaz p r a k t y k eugenicznych, w szczególności t y c h , ' których celem j e s t s e l e k c j a osób;
Argumentując d a l e j za wskazanym komentarzem (jego roz
działem 4.6. Umowa międzynarodowa jako źródło prawa medyczne
go, s. 268 i 269, a k a p i t 3 7 ) , że:
"do źródeł prawa międzynarodowego, które może kształtować pewne elementy stosunku medycznego, należą także a k t y o zasięgu globalnym, przygotowane pod a u s p i c j a m i ONZ. Należą do n i c h :
1) Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i P o l i t y c z n y c h z 19 . 12.1966 r . ,
( . . . )
3) Konwencja z 20.11.1989 r . o prawach dziecka, 4) Konwencja z 13.12.2006 r . o prawach osób niepełnosprawnych"
, i t a k :
Ad 1/ zgodnie z Międzynarodowy Paktem Praw Obywatelskich i Po-
l i t y c z n y c h o t w a r t y do podpisu w Nowym Jorku, z d n i a 19 grudnia 1966 r , (Dz.U. 1977 Nr 38, poz. 167), jego a r t . 6 u s t . 1,
gdzie zostało wskazane, że każda i s t o t a ludzka ma przyrodzone prawo do życia. Prawo t o powinno być chronione przez ustawę.
N i k t n i e może być samowolnie pozbawiony życia.
Ad 2/ zgodnie z Konwencją o prawach dziecka, z dnia 20 l i s t o pada 1989 r . , (Dz.U. 1991 Nr 120, poz. 526):
- j e j a r t . 1, gdzie zostało wskazane, że w rozumieniu n i n i e j szej konwencji "dziecko" oznacza każdą istotę ludzką w wieku poniżej osiemnastu l a t , ( . . . ) ;
- j e j a r t . 2 u s t . 1, gdzie zostało wskazane, że państwa-strony w granicach swojej j u r y s d y k c j i będą respektowały i
gwarantowały prawa zawarte w n i n i e j s z e j konwencji wobec
każdego dziecka, bez j a k i e j k o l w i e k d y s k r y m i n a c j i , niezależnie od (...) niepełnosprawności, cenzusu urodzenia (...);
- j e j a r t . 6 u s t . 1 stanowiący, że państwa-strony uznają, że każde dziecko ma niezbywalne prawo do życia oraz u s t . 2, gdzie zostało wskazane, że państwa-strony zapewnią, w możliwie
maksymalnym z a k r e s i e , warunki życia i rozwoju dziecka.
Ad 3/ zgodnie z Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, z dnia 13 g r u d n i a 2006 r . (Dz.U. z 2012 r . poz. 1169), j e j a r t . 10, gdzie zostało wskazane, że państwa-strony potwierdzają, że każda i s t o t a ludzka ma przyrodzone prawo do życia i podejmą w s z e l k i e niezbędne środki w c e l u zapewnienia osobom niepełno
sprawnym skutecznego k o r z y s t a n i a z tego prawa, na zasadzie równości z innymi osobami.
Dodatkowo wskazuję, że a r t . 4a u s t . 1 p k t 2 oraz a r t . 4a u s t . 2 zdanie pierwsze ustawy z d n i a 7 s t y c z n i a 1993 r . o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży j e s t niezgodny z a r t . 18 K o n s t y t u c j i RP.
W o p a r c i u o komentarz do a r t . 18 K o n s t y t u c j i RP. , (tom I , pod redakcją p r o f . d r hab. Marka Safjana, dr hab. Leszka Bo
saka, r o k 2016, a k a p i t 143), wskazuję, że:
"w świetle a r t . 18 i 71 K o n s t y t u c j i RP należy uznać, że tzw.
rdzeniem znaczeniowym pojęcia r o d z i n a j e s t "wspólnota życiowa jednego z rodziców l u b [obu] rodziców z dzieckiem l u b dziećmi"
(tak Z. Radwański, K o n s t y t u c y j n a ochrona małżeństwa, s. 237).
Dotyczy t o także dziecka poczętego, l e c z jeszcze nieurodzone- go, gdyż s y t u a c j a ciąży k o b i e t y także j e s t objęta pojęciem r o d z i n y [zob. orzecz. TK z 28.5.1997 r . , K 26/96, OTK 1997, Nr 2, poz. 19 oraz uzas. wyr. TK z 16.7.2007 r . , SK 61/06, OTK-A 2007, Nr 7, poz. 77, z komentarzem L. Boska, w: M. S a f j a n
( r e d . ) . Prawo, s. 74-75]".
Dalej przyjmując za komentarzem wskazuję ( a k a p i t 156), że:
"za jednoczesnym przyjęciem w a r t . 18 K o n s t y t u c j i RP ochrony macierzyństwa i r o d z i c i e l s t w a przemawiać ma wola ustrojodawcy podkreślenia w t e n sposób "znaczenia p r o k r e a c y j n e j f u n k c j i r o d z i n y " (A. Mączyński, K o n s t y t u c y j n e podstawy prawa
rodzinnego, s. 774; zob. też wydane na t l e a r t . 79 u s t . 1 K o n s t y t u c j i PRL orzecz. TK z 28.5.1997 r . , K 26/96, OTK 1997, Nr 2, poz. 1 9 ) . Ponadto przyjęcie w p r z e p i s i e ochrony
macierzyństwa uzasadnione było dążeniem ustrojodawcy do pod
kreślenia, że chodzi także o sytuację sprzed urodzenia dziecka, co mogłoby budzić wątpliwości, gdyby pozostawić j e d y n i e pojęcie r o d z i c i e l s t w a (zob. A. Mączyński,
Konstytucyjne podstawy prawa rodzinnego, s. 767). Wyraźne wy
odrębnienie w K o n s t y t u c j i RP ochrony macierzyństwa podkreśla również t o , że ochrona macierzyństwa obejmuje również dziecko poczęte, l e c z jeszcze nieurodzone (zob. orzecz. TK z 28.5.1997 r . , K 26/96, OTK 1997, Nr 2, poz. 1 9 ) " .
Następnie w komentarzu tym wskazuje się ( a k a p i t 157), że:
"pojęcie "macierzyństwo" obejmuje n i e t y l k o stosunek k o b i e t y do urodzonego już przez nią dziecka, a l e także w s z y s t k i e k o b i e t y będące w ciąży. Takie rozumienie macierzyństwa j e s t zgodne z jego rozumieniem w języku ogólnym, gdzie pojęciem macierzyństwa obejmuje się także okres ciąży k o b i e t y .
Przyjmowane było też w o r z e c z n i c t w i e i w d o k t r y n i e jeszcze na t l e a r t . 79 u s t . 1 p k t 1 K o n s t y t u c j i PRL (zob. uzas. orzecz.
T K z 28.5.1997 r . , K 26/96, OTK 1997, Nr 2, poz. 19 oraz Z.
Radwański, K o n s t y t u c y j n a ochrona małżeństwa, s. 236). Węższe znaczenie macierzyństwu można zresztą nadać j e d y n i e wówczas, gdy chodzi o wyróżnienie ochrony dziecka już wcześniej urodzonego. Szerokie rozumienie pojęcia macierzyństwo w języku ogólnym znalazło zresztą swoje o d z w i e r c i e d l e n i e w ustawodawstwie zwykłym. Przykładowo w podstawowej d l a
d z i e d z i n y prawa rodzinnego r e g u l a c j i KRO, pojęcie "matka"
odnosi się zarówno do k o b i e t y , która urodziła już dziecko, j a k i do k o b i e t y ciężarnej (zob. np. a r t . 142 KRO)".
W tym samym komentarzu podkreślone również zostało ( a k a p i t 158), że:
"w o r z e c z n i c t w i e przyjęto, iż ochrona macierzyństwa n i e
oznacza wyłącznie ochrony interesów k o b i e t y ciężarnej i m a t k i , lecz obejmuje życie dziecka poczętego, "bez którego r e l a c j a macierzyństwa zostałaby przerwana" ( t a k orzecz. TK z 28.5.1997 r . , K 26/96, OTK 1997, Nr 2, poz. 1 9 ) . Jak wskazano w orzecz.
TK z 28.5.1997 r . (K 26/96, OTK 1997, Nr 2, poz. 19),równo
rzędnym podmiotem ochrony macierzyństwa j e s t bowiem także dziecko poczęte i jego prawidłowy rozwój".
Dodatkowo wskazuję, że a r t . 4a u s t . 1 p k t 2 oraz a r t . 4a u s t . 2 zdanie pierwsze ustawy z d n i a 7 s t y c z n i a 1993 r . o
planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży j e s t niezgodny z a r t . 21 K o n s t y t u c j i RP.
W powyższym komentarzu do K o n s t y t u c j i RP do a r t . 21 (rozdział IX Ochrona d z i e d z i c z e n i a , a k a p i t 107), wskazane zostało, że:
"ogólne k o n s t y t u c y j n e prawo d z i e d z i c z e n i a obejmuje prawo do pozostawienia (dysponowania majątkiem m o r t i s causa) oraz prawo do d z i e d z i c z e n i a po kimś (prawo s t a n i a się spadkobiercą, kom
petencję d z i e d z i c z e n i a , prawo do spadku; zob. B. Banaszkie- wicz. K o n s t y t u c y j n e prawo do własności, s. 35; zob. też wyr.
TK z: 31.1.2001 r . , P 4/99, OTK 2001, Nr 1, poz. 5 i 16.6.2009 r . , SK 42/08, OTK-A 2009, Nr 6, poz. 8 5 ) " .
W komentarzu wskazanym na wstępie: I n s t y t u c j e Prawa Me
dycznego r e d . p r o f . d r hab. Marek S a f j a n , d r hab. Leszek Bosek 2018 (tom 1, r e d . S a f j a n / B o r y s i a k , Bosek, Gałązka, w r o z d z i a l e 9.2.4.6. Zakres ochrony n a s c i t u r u s a a jego s t a t u s prawny, s t r . 569, a k a p i t 51) zostało wskazane, że:
"Zasada n a s c i t u r u s p r o iam nato habetur odniesiona została zarówno do praw majątkowych, j a k i niemajątkowych, co stanowić
może istotną rację za bezwarunkową zdolnością prawną dziecka poczętego w tym drugim obszarze, a p r z y n a j m n i e j p o t w i e r d z e n i e ochrony jego dóbr o s o b i s t y c h na g r u n c i e prawa cywilnego".
Dodatkowo wskazuję, że a r t . 4a u s t . 1 p k t 2 oraz a r t . 4a u s t . 2 zdanie pierwsze ustawy z dnia 7 s t y c z n i a 1993 r . o planowaniu r o d z i n y , ochronie płodu l u d z k i e g o i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z j e s t niezgodny z a r t . 30
K o n s t y t u c j i RP.
W tym samym komentarzu - I n s t y t u c j e Prawa Medycznego r e d . p r o f . d r hab. Marek S a f j a n , d r hab. Leszek Bosek 2018 (tom 1, red. S a f j a n / B o r y s i a k , Bosek, Gałązka, (rozdział 9.4.4. Status ciała l u d z k i e g o a pojęcie rzeczy, s t r . 611, a k a p i t 134) zostało wskazane, że:
"skoro p r z e p i s a r t . 30 K o n s t y t u c j i RP j e s t przepisem
bezpośrednio stosowalnym i wywołującym s k u t k i h o r y z o n t a l n e , t o wyklucza on bezpośrednio komercjalizację i prawnorzeczowy
s t a t u s ciała pozostającego w środowisku naturalnym, W p o l s k i e j l i t e r a t u r z e chyba niekwestionowany j e s t pogląd, że o i s t n i e n i u osoby f i z y c z n e j można mówić wtedy, gdy spełnione są łącznie dwie przesłanki: i s t n i e j e ciało l u d z k i e oraz mamy do c z y n i e n i a z życiem ludzkim (ciało l u d z k i e + życie = osoba f i z y c z n a ) ( L . Bosek, Gwarancje godności l u d z k i e j , s, 350). Stanowisko t o najpełniej odpowiada prezentowanej w l i t e r a t u r z e obcej t e o r i i m o n i s t y c z n e j , w myśl której s t a t u s ciała l u d z k i e g o n i e może być u s t a l a n y odrębnie od rozwiązań prawa osobowego. Skoro n i e można traktować ciała l u d z k i e g o j a k o czegoś zewnętrznego wobec osoby, t o gwarancja godności l u d z k i e j c h r o n i bezpośrednio t o ciało".
Wyrażam zgodę na u j a w n i e n i e na s t r o n i e i n t e r n e t o w e j pod
miotu rozpatrującego petycję l u b urzędu go obsługującego da
nych osobowych podmiotu wnoszącego petycję
/Podpis/
POLSKIE TOWARZYSTWO G I M N A S T Y C Z N I
" S O K Ó Ł "
31-111 Kratów. ul. J . Piteudskiłgo 27 teł. 01? 4S1-80-b5,te(./1ax 0 1 2 4 ? 1 - 7 3 - »
NIP b/fi-10-40-MO
wPL
2918 -06' 2 8 1 '
R
5 9 0 0 7 7 3 4 2 0 8 0 7 7 ; ; 2 ^ ^ ^ ^
