Ludomił German
"Na marginesie literatury. Szkice i
wrażenia", Czesław Jankowski,
Kraków 1906 : [recenzja]
Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce
literatury polskiej 5/1/4, 356-357
3 5 6 R ecenzye i Sprawozdania.
a z wiernem dziękow aniem J e m u , g d y ż „inne handle nie stoją za ja je“ .
Autor pracy uważa poemat S łu p sk iego za utwór, podyktow any chęcią zw alczauia zb ytku i in nych wad i sądzi, źe „w yliczan ia pi7ac, trudów oracza , b y ły pokrywką tylko, m ającą słu ż y ć za kanwę dla snucia rad dobrych i zbaw iennych dla sp o łe c z e ń stw a , — a może i dla m łodego podkomorzyca“ (Stanisław a C ikow skiego, któremu poe mat b y ł dedykow any). — P ogląd to w zasadzie słu sz n y — (taką dążność i potrzebę moralizowania napotykam y u w szy stk ich niemal poetów tego czasu) — jednakowoż zb yt pochlebny dla S łup sk iego, skoro autor żałuje n a w e t , iż tych „rad“ (zrzędzenia n ied ołęgi !) nie słuchano i źe społeczeństw o pozostaw ało na nie głuchem .
„Zabaw y orackie“ p o słu ż y ły za wzór poecie W ład . Stan. J e żow skiem u do jeg o „Oekonomii“, (przedr. R ostafiński z w yd. z r. 16H8 ) , w której znajdujemy około ‘2 0 0 w ierszy, zaczerpniętych z utworu "łup skiego.
Z innych prac S łu p sk iego w ym ienia autor parafrazy H oracego, drukowane w Emblematach H oratianach “ k s. L achow skiego (1648.), które to parafrazy są (jak w ykazuje autor pracy) w isto cie w y ją t kami z „Zabaw orackich“ .
W ym ienionych w E ncykl. O gelbranda „K rotofil“ , które S łup sk i m iał w ydać wT r. 16 i 6. w K ra k o w ie, autor nie odszukał i n ic o nich pow iedzieć nie może.
Praca p. K antora stanow i pożyteczny przyczynek do badań nad poezyą X V I I - g o wieku. — Z drobnych usterek sty listy c z n y c h w ym ieniam y 7 krotne powtórzenie słow a „autor“ na 1 - ej stronie rozprawy.
Kazimierz Jarecki.
Czesław Jankowski:
N a m a r g i n e s i e l i t e r a t u r y . S z k i c e
i w r a ż e n i a . Krakow. G. Gebethner i Sp. 1906 str. 484.
B ezpretensyonàlna w iązanka luźnych rozdziałów, które n ieg d y ś b y ły artykułam i dziennikarskim i. Z tych najw ażniejszy p ierw szy: „K onstancya z R yków B on isław sk a, sylw etk a poetki z X V III. w iek u “.
prze-R ecenzye i Sprawozdania. 3 5 7 -czucie realistyczn ego traktow ania przedmiotu. D ziw ne owoce lektury,
z dwóch zupełnie odm iennych źródeł płynącej A utor zestaw ia poe- я уе B enisław skiej z w ierszam i Druźbackiej ; może nie bez korzyści b yłoby przeprowadzenie dokładniejszego porównania tych dwóch spół- czesnych sobie poetek.
Z innych a ity k u łó w zasłu gu je na w zm iankę ch arak terystyk a Józefa K eniga, gło śn eg o redaktora „Gazety w arszaw skiej“ ; znajdzie się tu sporo prz czynków do ruchu dziennikarskiego i literackiego w W arszaw ie w czasie od 1841 — 1880.
W reszcie godzi się wspom nieć artykuł „Z wspomnień po A. E. O d yń cu “, zaw ierający w y ją tk i z kilku jego listó w z lat 1826 — 1830.
Ludomił German.
0 „Szczupaka J^ołdtjczewskiego“ .
{Leopold Méyet:
S z c z u p a k K o ł d y c z e w s k i . „Kurjer W ar
szawski“
1905.
nr
288. — Jan Kwietniewski:
M i c k i e w i c z
c z y C z e c z o t ’ Kt o j e s t a u t o r e m b a l l a d y o „ S z c z u p a k u
К o ł d у с z e w s k i m ? “ O d p o w i e d ź p. M é y e t o w i . „Gazeta Pol
sk a “
1905
nr.
276. — (Leopold Méyet):
N o w o o d n a l e z i o n a
b a l l a d a M i c k i e w i c z a . „Gazeta Lwowska“
1905.
nr. 273. —
A dolf Strzelecki:
„ S z c z u p a k K o ł d y c z e w s k i “ . „Słowo“
1905. nr. 280.).
P . Z. D ., feljetonista „G azety P olsk iej“ , podał w tem piśm ie z dn. 6. października 1PU5. r. sensacyjną w iadom ość, że p. Jan K w ietn iew sk i, bawiąc na L itw ie we w si Sm olczycach (gub. m ińska, powiat nowogrodzki), odnalazł w domu p. Józefy Tuhanowskiej w sta ry m , od lat na strychu spoczywającym kufrze autograf nieznanej balady M ickiew icza p. t. „Szczupak K o łd y czew sk i“ .
