Henryk Bogacki
"Pilgernde Kirche", Robert Grosche,
Freiburg-Basel-Wien 1969 : [recenzja]
Collectanea Theologica 40/4, 185
Collectanea Theologica 40 (1970) f. IV
R E C E N Z J E
Robert GROSCHE, Pilgernde Kirche, Freiburg-B asel-W ien2 1969, Verlag Herder, s. 252.
Niewiele dzieł teologicznych, szczególnie zaś eklezjologicznych w ytrzym uje próbę czasu. K ilka lat zwykle w ystarcza, aby publikacja na tem at Kościoła stała się tylko dokum entem świadczącym o rozwoju m yśli teologicznej. Zdu miewający w yjątek stanowi zbiór artykułów R oberta G r o s c h e (1888—1967), wydany po raz pierwszy w roku 1938, który po trzydziestu latach — z m a łymi w yjątkam i — spraw ia w rażenie, jak gdyby powstał niedawno. A utor nie był zawodowym teologiem (dopiero w roku 1954 został... honorowym pro fesorem teologii katolickiej na uniwersytecie kolońskim), lecz duszpasterzem. Przyjaciele w ydali w roku 1938 zbiór jego artykułów , które pisał jako dusz pasterz akademicki i proboszcz. Może właśnie k ontakt z konkretem życia k a tolickiego, bez profesjonalnych obciążeń teologa, ułatw ił G r o s c h e m u do strzeżenie rozwiązań, jakie dziś (trzydzieści la t później!) mozolnie przysw aja sobie teologia katolicka.
Wyrazem opozycji względem ówczesnych obiegowych koncepcji eklezjolo gicznych — określanych obecnie m ianem „trium falizm u” — był już ty tu ł książki mówiący o „pielgrzymującym Kościele”, który po ostatnim soborze zyskał sobie w teologii praw o obywatelstwa. G r o s c h e rozw ijał sakram en talne rozumienie Kościoła, odbiegające od jednostronnie „hierarchologicznych” ujęć. Choć eklezjologia podręcznikowa nie przysw ajała sobie wówczas poglą dów G r o s c h e g o , jednakże inspirow ały one kierunek będący jednym ze źródeł uchwał ostatniego soboru.
G r o s c h e w ykazyw ał niezwykle na owe czasy uczulenie n a głos teologii protestanckiej oraz podejm ował z nią dialog. W szystkie niem al artykuły tej książki posiadają charakter ekumeniczny, co w tam tym okresie było zja wiskiem niezwykłym. G r o s c h e propagował tzw. Kontroverstheologie, poj mowaną jako dyscyplinę zajm ującą się różnicami dzielącymi wyznania chrześcijańskie, a dla rozw ijania tej teologii założył k w artaln ik „Catholica”. Oczywiście nie w szystkie artykuły G r o s c h e g o posiadają tę sam ą w a r tość i znaczenie, lecz nie m a ani jednego, który nie zasługiwałby na prze czytanie w naszych czasach, po trzydziestu latach od pierwszego w ydania tego dzieła.
Ks. H enryk Bogacki SJ, W arszawa Jules GRITTI, ,D ém ocratie” dans VÊglise?, P aris 1969, Éditions du C entur ion, s. 120.
Autor podejm uje modny tem a t dem okratyzacji Kościoła. W X IX w ieku teologia akcentow ała przede wszystkim w ładrę hierachiczną, natom iast obec nie eksponuje ch arak ter wspólnoty Kościoła. J. G r i t t i usiłuje wytłumaczyć
